EKSPERTYZA ALKOHOLOGICZNA

Transkrypt

1 EKSPERTYZA ALKOHOLOGICZNA Dariusz Zuba Instytut Ekspertyz Sądowych im. Prof. dra J. Sehna w Krakowie

2 Prawo o ruchu drogowym Ustawa z dnia r. (Dz. U. Nr 98, poz. 602)

3 Prawo o ruchu drogowym Ustawa z dnia r. (Dz. U. Nr 98, poz. 602)

4 Prawo o ruchu drogowym Ustawa z dnia r. (Dz. U. Nr 98, poz. 602)

5 Kodeks karny Ustawa z dnia r. (Dz.U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553)

6 Kodeks karny Ustawa z dnia r. (Dz.U. z 1997 r. Nr 88, poz. 553)

7 Kodeks wykroczeń Ustawa z dnia r. (Dz. U. Nr 12, poz. 114)

8 Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. Nr 35 poz.230, z późn. zm.)

9 Wpływ alkoholu na zdolność prowadzenia pojazdów STAN PO UŻYCIU ALKOHOLU (0,2 0,5 ) Stwierdzane objawy: zakłócona zdolność kierowcy do dzielenia uwagi na dwa lub więcej źródła informacji wzrokowych obniżenie zdolności do jednoczesnego wykonywania wielu zadań obniżenie skuteczność działania w sytuacjach nagłych wydłużenie czasu reakcji Kierowca jest w stanie skoncentrować się na prowadzeniu pojazdu, ale zaczyna mieć trudności z precyzyjną obserwacją otoczenia i adekwatnymi odpowiedziami na nagłe sytuacje drogowe

10 Wpływ alkoholu na zdolność prowadzenia pojazdów STAN NIETRZEŹWOŚCI (objawy dla stężeń około 0,5 ): Niewielkie zaburzenia widzenia, dotyczące przede wszystkim zdolności do dostrzegania szczegółów w poruszających się obiektach oraz zdolności do łączenia obrazów Kierowcy przejawiają tendencję do skupienia uwagi w środku pola, zaniedbując informacje pojawiające się z boku (zjawisko ciemnego tunelu ) Pomijają pewne elementy częściej niż kierowcy trzeźwi, wolniej przeszukują pole spostrzegania przed sobą, mają tendencję do zbyt długiego przywiązywania swojej uwagi do tego samego obiektu Występują trudności w rozpoznawaniu obiektów o małym rozmiarze (np. znaków drogowych) Problemy z adaptacją do światła i ciemności Pojawiają się błędy w wykonywaniu niektórych manewrów

11 Dysforia Fazy i objawy upojenia 0,2 0,5 : Zwykle brak objawów 0,5 1,0 : Nieznaczny wpływ na ostrość wzroku i adaptację do ciemności i na wyniki testów psychoorganicznych (obniżenie) Euforia 1,0 1,5 : Podniecenie, rozhamowanie psychiczne, wydłużenie czasu reakcji 1,5 2,0 : Duże wydłużenie czasu reakcji, rozhamowanie psychiczne znacznego stopnia, lekkie zaburzenia równowagi i zborności ruchów

12 Ekscytacja Fazy i objawy upojenia 2,0 2,5 : Silne odurzenie, wyraźne zaburzenia równowagi i zborności ruchów 2,5 3,0 : Ciężkie zaburzenia równowagi, niezborność ruchów, stępienie reakcji umysłowej, utrata przytomności Narkoza 3,0 3,5 : jw. 3,5 4,0 : Głęboka śpiączka, niekiedy zatrucie śmiertelne Porażenie 4,0 5,5 i więcej: Bardzo ciężkie zatrucie, zwykle z zaburzeniami oddechowymi i krążeniowymi, brak odruchów, śmierć

13 Rozpoznawanie zatrucia Rozpoznanie zatrucia alkoholowego według klasycznych zasad sądowo-lekarskich opiera się na: objawach klinicznych, wynikach analizy, okolicznościach poprzedzających i towarzyszących zatruciu, a w przypadkach śmiertelnych zatruć wyniku sekcji zwłok. Teoretycznie należy oczekiwać zgodności między tymi elementami diagnozy, a co najmniej nie powinna występować między nimi sprzeczność. W praktyce zdarzają się jednak sporadyczne przypadki braku zgodności różnych sposobów rozpoznawania zatrucia alkoholowego.

14 Wchłanianie etanolu Szybkość wchłaniania zależy m. in. od: procentowej zawartości alkoholu w napojach, wypełnienia przewodu pokarmowego, obecności dwutlenku węgla w napoju.

15 Eliminacja etanolu Biotransformacja Wydalanie w formie niezmienionej Udział dróg eliminacji zależy od stężenia: Przy niskich stężeniach eliminacja płucna ok. 2%, może wzrastać przy wysokich stężeniach Przeciętnie 2 10% w formie niezmienionej

16 Przemiany etanolu Stężenie alkoholu [ ] Krzywa wchłaniania Całkowita krzywa alkoholowa Krzywa eliminacji Czas od zakończenia konsumpcji [h]

17 Zmiany stężenia alkoholu Wchłanianie Eliminacja Stężenie alkoholu [ ] Dystrybucja Czas od zakończenia konsumpcji [h]

18 Eliminacja etanolu Szybkość eliminacji alkoholu z organizmu: najczęściej 0,15 na godz., 0,25 na godz., ale może być i ok. 0,1 na godz. lub ok. 0,3 na godz., jak również ok. 0,05 na godz. Szybkość eliminacji alkoholu nie jest stała

19 Metody ustalania stanu trzewości 1. Bezpośrednie pomiary stężenia alkoholu (w wydychanym powietrzu, krwi lub innych płynach ustrojowych) 2. Obliczenia alkoholowe (pro- i retrospektywne) 3. Badanie lekarskie 4. Badanie przeprowadzone przez policjanta 5. Zeznania świadków, oświadczenia podejrzanego

20 Obliczenia alkoholowe obliczenia prospektywne, mające na celu określenie na podstawie danych dotyczących konsumpcji napojów alkoholowych teoretycznego stężenia w chwili zdarzenia, jak również weryfikację oświadczeń i/lub wyjaśnień podejrzanego / oskarżonego w odniesieniu do uzyskanych wyników pomiarów stężenia alkoholu we krwi i/lub wydychanym powietrzu, obliczenia retrospektywne, które mają na celu określenie stężenia alkoholu w chwili zdarzenia na podstawie wyników analiz krwi, które pobrane zostały kilka godzin po zdarzeniu.

21 Obliczenia prospektywne Wielkość maksymalnego stężenie alkoholu jakie może wystąpić we krwi po konsumpcji określonej jego ilości oblicza się według wzoru Widmarka: c = A W. r c - maksymalne stężenie alkoholu [g/l] A -ilość alkoholu wprowadzona do organizmu [g] W -masa ciała [kg] r -współczynnik rozmieszczenia alkoholu.

22 Obliczenia retrospektywne Przy obliczeniach retrospektywnych często stosuje się wzór Widmarka: C t = C a + (β 60. t) C t - stężenie alkoholu w chwili zdarzenia C a - stężenie alkoholu w pobranej próbie krwi (nie niższe niż 0,4-0,5 ) t - czas, jaki upłynął pomiędzy wydarzeniem a pobraniem próby (nie może przekraczać 5 godzin) ß 60 - współczynnik eliminacji alkoholu z krwi w czasie 1 godziny (zwykle mieści się w granicach 0,1-0,2 /godz)