Wykład 8 Bank centralny i jego oddziaływanie

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Wykład 8 Bank centralny i jego oddziaływanie"

Transkrypt

1 BANKOWOŚĆ dr Adam Nosowski/Katedra Bankowości/UE Wrocław 09 Wykład 8 Bank centralny i jego oddziaływanie. Bank centralny czym jest. NBP jako bank centralny cele, funkcje, zadania, struktura. Rola NBP w polityce pieniężnej 4. Rola NBP w sektorze bankowym 5. Kwestie zaliczeniowe Plan wykładu

2 Bank emisyjny BC ma wyłączne prawo emitowania znaków pieniężnych będących prawnym środkiem płatniczym. BC określa wielkość ich emisji oraz moment wprowadzenia do obiegu, za którego płynność odpowiada. Ponadto, organizuje obieg pieniężny i reguluje ilość pieniądza w obiegu. Bank banków BC pełni w stosunku do banków funkcje regulacyjne, które mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa depozytów zgromadzonych w bankach oraz stabilności sektora bankowego. Organizuje system rozliczeń pieniężnych, prowadzi bieżące rozrachunki międzybankowe i aktywnie uczestniczy w międzybankowym rynku pieniężnym. Centralny bank państwa BC prowadzi obsługę bankową budżetu państwa, prowadzi rachunki bankowe rządu i centralnych instytucji państwowych, państwowych funduszy celowych i państwowych jednostek budżetowych oraz realizuje ich zlecenia płatnicze. 4 funkcje banku centralnego instytucjonalna BC nie może przyjmować instrukcji ani nawet zwracać się o nie do innych podmiotów, organów czy instytucji funkcjonalna BC posiada wyłączne kompetencje w zakresie prowadzenia polityki pieniężnej personalna osoby wchodzące w skład organów BC mają długoterminową kadencję i praktycznie nie mogą zostać odwołane ze swoich stanowisk przed ich upływem finansowa BC posiada autonomię finansową i swobodę zarządzania własnymi środkami 5 niezależność banku centralnego Narodowy Bank Polski (NBP) jest bankiem centralnym Rzeczypospolitej Polskiej. Wypełnia zadania określone w Konstytucji RP, ustawie o Narodowym Banku Polskim i ustawie Prawo bankowe. Wymienione akty prawne gwarantują niezależność NBP od innych organów państwa. Do głównych obszarów działalności NBP należą: prowadzenie polityki pieniężnej, działania na rzecz stabilności krajowego systemu finansowego, działalność emisyjna, rozwój systemu płatniczego, zarządzanie rezerwami dewizowymi Polski, obsługa Skarbu Państwa, działalność edukacyjna i informacyjna. 6 NBP

3 Prezes NBP jest powoływany przez Sejm na wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej na 6-letnią kadencję. Jest odpowiedzialny za organizację i funkcjonowanie Narodowego Banku Polskiego. Ta sama osoba nie może być Prezesem NBP dłużej niż dwie kadencje. Prezes NBP: jest przełożonym wszystkich pracowników NBP, przewodniczy Radzie Polityki Pieniężnej, Zarządowi NBP, reprezentuje NBP na zewnątrz. reprezentuje interesy Rzeczypospolitej Polskiej w międzynarodowych instytucjach bankowych oraz, o ile Rada Ministrów nie postanowi inaczej, w międzynarodowych instytucjach finansowych, Prezes NBP przy wydawaniu zarządzeń podlegających ogłoszeniu oraz decyzji administracyjnych ma prawo używania pieczęci z godłem państwowym. Prezes Narodowego Banku Polskiego: Adam Glapiński 7 Organy NBP Prezes zadania Działalnością Narodowego Banku Polskiego kieruje Zarząd. W jego skład wchodzą: prezes NBP, jako przewodniczący, oraz od 6 do 8 członków Zarządu, w tym dwóch wiceprezesów NBP. Zarząd NBP realizuje uchwały Rady Polityki Pieniężnej oraz podejmuje uchwały w sprawach niezastrzeżonych w ustawie do wyłącznej kompetencji innych organów NBP. 8 Organy NBP Prezes zadania Zadanie Rady Polityki Pieniężnej: ustala corocznie założenia polityki pieniężnej i przedkłada je do wiadomości Sejmowi równocześnie z przedłożeniem przez Radę Ministrów projektu ustawy budżetowej, składa Sejmowi sprawozdanie z wykonania założeń polityki pieniężnej w ciągu 5 miesięcy od zakończenia roku budżetowego, ustala wysokość stóp procentowych NBP, ustala zasady i stopy rezerwy obowiązkowej banków, określa górne granice zobowiązań wynikających z zaciągania przez NBP pożyczek i kredytów w zagranicznych instytucjach bankowych i finansowych, zatwierdza plan finansowy NBP oraz sprawozdanie z działalności NBP, przyjmuje roczne sprawozdanie finansowe NBP, ustala zasady operacji otwartego rynku. 9 Organy NBP Rada Polityki Pieniężnej zadania

4 Art.. Znakami pieniężnymi Rzeczypospolitej Polskiej są banknoty i monetyopiewające na złote i grosze. Art.. Znaki pieniężne emitowane przez NBP są prawnymi środkami płatniczymi na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Art... Wzory i wartość nominalną banknotów oraz wzory, wartość nominalną, stop, próbę i masę monet oraz wielkość emisji znaków pieniężnych, jak również terminy wprowadzenia ich do obiegu ustala Prezes NBP w drodze zarządzenia.. Prezes NBP może wycofywać z obiegu określone znaki pieniężne. Po upływie terminu określonego przez Prezesa NBP znaki te przestają być prawnym środkiem płatniczym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej i podlegają wymianie w wyznaczonych przez Prezesa NBP bankach. Art. 4.. Znaki pieniężne, nieodpowiadające wskutek zużycia lub uszkodzenia warunkom ustalonym przez Prezesa NBP, przestają być prawnym środkiem płatniczym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej i podlegają wymianie.. Prezes NBP określa, w drodze zarządzenia, szczegółowe zasady i tryb wymiany znaków pieniężnych, o których mowa w ust.. 0 funkcja emisyjna NBP Art. 5.. Fałszywe znaki pieniężne podlegają zatrzymaniu, bez prawa do zwrotu ich równowartości.. Przepis ust. stosuje się odpowiednio do fałszywych banknotów i monet opiewających na waluty obce.. Prezes NBP określa, w drodze zarządzenia, zasady i tryb postępowania przy zatrzymywaniu znaków pieniężnych (podejrzanych co do autentyczności) oraz postępowania z fałszywymi znakami pieniężnymi. Zarządzenie wymaga uzgodnienia z Ministrem Sprawiedliwości i ministrem właściwym do spraw wewnętrznych. Art. 6. NBP może prowadzić w kraju i za granicą sprzedaż monet, banknotów i numizmatów przeznaczonych na cele kolekcjonerskie oraz na inne cele, na warunkach i według zasad ustalonych przez Zarząd NBP w drodze uchwały. Art. 7. NBP organizuje gospodarkę znakami pieniężnymi Rzeczypospolitej Polskiej. funkcja emisyjna NBP Narodowy Bank Polski realizuje obsługę bankową budżetu państwa w zakresie określonym w ustawie o finansach publicznych. NBP prowadzi, m.in. centralny rachunek bieżący budżetu państwa oraz rachunki bieżące państwowych jednostek budżetowych, w tym urzędów obsługujących organy podatkowe i państwowych funduszy celowych zarządzanych przez ZUS i Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Ponadto, NBP prowadzi, za zgodą prezesa NBP, rachunki innych osób prawnych na podstawie art. 5 ust. pkt 4 ustawy o Narodowym Banku Polskim, a także rachunki innych podmiotów, posiadających ustawowe upoważnienie do otwierania rachunków w NBP. NBP obsługa Skarbu Państwa 4

5 polityka pieniężna (inaczej polityka monetarna) systematyczne działania mające na celu zapewnienie stabilności cen. Politykę pieniężną państwa prowadzi bank centralny lub inna instytucja rządowa upoważniona do realizacji tej funkcji. Polityka restrykcyjna (twarda) podwyższanie stóp procentowych banku centralnego podwyższanie stopy rezerwy obowiązkowej sprzedaż papierów wartościowych w ramach operacji otwartego rynku Polityka ekspansywna (miękka) obniżanie stóp procentowych banku centralnego obniżanie stopy rezerwy obowiązkowej skup papierów wartościowych w ramach operacji otwartego rynku polityka pieniężna czym jest Kryterium klasyfikacji Skala oddziaływania Rodzaje celów makroekonomiczne Mikroekonomiczne Przykładowe cele Wzrost gospodarczy, stabilność cen, wysokie zatrudnienie, stabilność rynków finansowych, stabilność stóp procentowych Wywoływanie pożądanych reakcji podmiotów gospodarczych Przedmiotowe Podmiotowe Pieniężne Kształtowanie siły nabywczej pieniądza i sprawności jego obiegu, relacje kursowe ogólnogospodarcze Restrukturyzacja gałęzi gospodarki, polityka zatrudnienia, stymulowanie rozwoju gospodarczego Własne cele banku centralnego Kształtowanie emisji pieniądza, rezerw walutowych, stóp procentowych BC Cele całego systemu Kształtowanie polityki depozytowo-kredytowej banków bankowego komercyjnych, usprawnianie systemu rozliczeń międzybankowych, zasad funkcjonowania rachunków banków 4 Cele banku centralnego ogólna klasyfikacja Kryterium klasyfikacji Horyzont czasowy Horyzont czasowy Sposób określenia i realizacji polityki 5 Rodzaje celów aktualne przyszłe krótkookresowe strategiczne (wieloletnie) ujęcie tradycyjne (triada celów) ujęcie nowoczesne, wieloparametryczne Przykładowe cele Wynikające z pilnego, bieżącego zapewnienia potrzeb gospodarki od strony pieniężnej Związane z ryzykiem i niepewnością co do przyszłych zdarzeń wewnętrznych i zewnętrznych, mających związek z bezpieczeństwem obiegu Bieżący poziom stóp procentowych, kursu walutowego Stabilizacja siły nabywczej pieniądza, konsolidacja systemu bankowego, kreowanie stosownej polityki informacyjnej i stosunków z organami władzy i mediami Cele finalne, pośrednie, operacyjne Bezpośredni cel inflacyjny, brak konkretyzacji celów polityki pieniężnej Cele banku centralnego ogólna klasyfikacja 5

6 Cel finalny instrumenty polityki pieniężnej Cele pośrednie Cele operacyjne 6 Bank centralny triada celów polityki pieniężnej cel finalny (główny i nadrzędny) cel ogólnogospodarczy wynikający z realizacji polityki ekonomicznej danego kraju. W Polsce celem finalnym NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej rządu o ile nie ogranicza to realizacji tego celu (Ustawa o NBP z 997 r.). cel pośredni określona kategoria ekonomiczna, która pozostaje w stabilnej relacji z celem finalnym, która stawiana jest do realizacji jako cel roczny (np. kształtowanie podaży pieniądza na określonym poziomie w okresie rocznym). cele operacyjne, które zależą od celu finalnego i powinny wpływać na cel pośredni: kontrola stóp procentowych kontrola przyrostu podaży pieniądza stabilizowanie poziomu kursu walutowego kształtowanie masy pieniądza rezerwowego kształtowanie poziomu stóp procentowych 7 Cele polityki pieniężnej bezpośredni cel inflacyjny (BCI) strategia polityki pieniężnej, w której bank centralny państwa wyznacza poziom inflacji na dany okres i za priorytet stawia sobie osiągnięcie tego poziomu. Strategia ta winna zawierać następujące elementy: uznanie stabilności cen za nadrzędny cel polityki pieniężnej, publiczne ogłoszenie numerycznego celu inflacyjnego, uwzględnianie wielu wskaźników ekonomicznych, w tym prognoz inflacji, w procesie podejmowania decyzji, przejrzystość (komunikacja z otoczeniem), kontrola demokratyczna (ang. accountability) banków centralnych, umożliwiającą rozliczenie banku centralnego z realizacji założonych celów. W ramach strategii bezpośredniego celu inflacyjnego stopa procentowa jest głównym instrumentem polityki pieniężnej, za pomoc którego NBP oddziałuje na sfer realną. 8 Cele polityki pieniężnej 6

7 Podstawowym celem polityki pieniężnej jest utrzymanie stabilności cen. Realizacja tego celu jest jednak utrudniona z następujących przyczyn: po pierwsze oddziaływanie banku centralnego ma charakter pośredni; poprzez impulsy pieniężne mają być wzbudzone reakcje w zachowaniach podmiotów gospodarczych, a to z kolei pozwala oczekiwać wsparcia celów ogólnogospodarczych; po drugie na cele ogólnogospodarcze oddziałuje nie tylko polityka pieniężna, ale także polityka fiskalna, socjalna, płacowa i inne; po trzecie, sformułowanie celów ogólnogospodarczych nie jest zbyt precyzyjne, dotyczy to także podstawowego celu działania polityki pieniężnej stabilności cen. 9 Cele polityki pieniężnej uwarunkowania celu podstawowego M0 to pieniądz banku centralnego. Obejmuje emisję pieniądza gotówkowego, czyli pieniądz gotówkowy w obiegu wraz z tym w kasach banków, a także środki utrzymywane przez banki na rachunkach bieżących i rachunkach rezerwy obowiązkowej w banku centralnym. Pieniądz banku centralnego nazywany jest bazą monetarną (monetary base). 0 Cele pośrednie miary pieniądza/agregaty monetarne Najszerszą, podstawową z punktu widzenia analiz makroekonomicznych, miarą pieniądza jest miara M, którą odpowiada podaży pieniądza w gospodarce czy ogółowi pieniądza w kraju. M związana jest już częściowo z inną funkcją pieniądza przechowywania wartości. M powiększono o środki znacznie mniej płynne, których motywem deponowania jest chęć powiększenia ich wartości o należne odsetki. M to pieniądz transakcyjny służy do bieżącego regulowania zobowiązań finansowych wynikających z zawartych transakcji. Jest dostępny w każdej chwili bez ograniczeń Bank centralny miary pieniądza/agregaty monetarne 7

8 Bezpośrednie (nakazowe) rezerwa obowiązkowa ograniczenie wielkości kosztów pieniężnych oddawanych przez banki do dyspozycji kredytobiorców i pożyczkobiorców* obowiązek utrzymania nieoprocentowanego depozytu w NBP od zagranicznych środków wykorzystywanych przez banki* Pośrednie (rynkowe) stopy procentowe operacje otwartego rynku operacje depozytowo-kredytowe swapy kredytowe interwencje walutowe * instrumenty które można wprowadzić w razie zagrożenia realizacji polityki pieniężnej instrumenty polityki pieniężnej rezerwa obowiązkowa to środki pieniężne jakie banki komercyjne utrzymują na swoich rachunkach w banku centralnym (NBP). Ilość tych środków ustalana jest proporcjonalnie do ilości zebranych przez banki depozytów i określona jest przez stopę rezerw obowiązkowych* (obecnie,5%). Rezerwa obowiązkowa to instrument polityki pieniężnej, wykorzystywany przez bank centralny m.in. do regulowania płynności w sektorze bankowym i ograniczania w ten sposób zmienności krótkoterminowych stóp procentowych. Obowiązek utrzymywania rezerwy jest także elementem zarządzania płynnością w bankach. *od środków złotowych i środków w walutach obcych zgromadzonych na rachunkach bankowych, od środków uzyskanych z tytułu emisji papierów wartościowych rezerwa obowiązkowa czym jest stopa rezerwy obowiązkowej wynosi 0% bank posiada 00 mln złotych zgromadzonych na lokatach oprocentowanie depozytów 5%, kredytów 0% stopa rezerwy obowiązkowej wzrasta do 0% dochód z kredytów spada do 8 mln złotych roczny koszt odsetek wypłacanych przez bank to 5 mln złotych dochód z kredytów 9 mln złotych 0 mln złotych jest zdeponowane na rezerwie obowiązkowej, zysk z odsetek wyniesie zatem 4 mln złotych bank podniesie stopę procentową do,5% aby utrzymać dochód na poziomie 9 mln zł 4 rezerwa obowiązkowa jak to działa 8

9 kreacja pieniądza przez banki komercyjne wynika z faktu, iż przyjęcie pieniędzy w depozyt przez bank umożliwia udzielenie kredytu przez ten bank. Wiadomo, iż duża część depozytów to depozyty terminowe, co oznacza, że depozytariusz zgłosi potrzebę wypłacenia pieniędzy dopiero w pewnym momencie w przyszłości. Ponadto, część depozytów jest rolowana, tzn. depozytariusze przedłużają okres utrzymywania depozytu. Właśnie to stwarza możliwość kreowania pieniądza przez banki. 5 kreacja pieniądza stopa lombardowa (kredyt lombardowy) określa cenę, po której bank centralny udziela bankom komercyjnym pożyczek pod zastaw papierów wartościowych. Kwota kredytu nie może przekroczyć równowartości 80% papierów wartościowych obciążonych zastawem. Służy do ograniczania pasma wahań stopy O/N (ang. overnight) od góry, wyznaczając koszt pieniądza oferowanego przez bank centralny. stopa referencyjna wyznacza bieżący kierunek polityki pieniężnej określa minimalną rentowność podstawowych operacji NBP, wpływając równocześnie na poziom oprocentowania depozytów na rynku międzybankowym o porównywalnym terminie zapadalności. Stopa referencyjna to obecnie minimalna rentowność 7-dniowych bonów pieniężnych emitowanych przez NBP. Określa minimalną rentowność operacji otwartego rynku. Ta stopa wpływa na poziom WIBOR-u, który z kolei stanowi podstawę oprocentowania kapitału obcego. 6 instrumenty polityki pieniężnej stopy procentowe stopa depozytowa określa oprocentowanie jednodniowych depozytów składanych przez banki komercyjne w banku centralnym. Ogranicza wahania stopy O/N (ang. overnight) od dołu, określając rentowność depozytu na koniec dnia oferowanego bankom przez NBP. stopa redyskonta weksli służy do obliczania ceny, po jakiej bank centralny przyjmuje do redyskonta spełniające określone warunki weksle od banków komercyjnych. Ze względu na małą popularność weksli w Polsce stopa redyskontowa ma małe znaczenie w polityce pieniężnej NBP. Jest natomiast stosowana także do innych celów, np. do określania odsetek spłacanych razem z kredytem studenckim 7 instrumenty polityki pieniężnej stopy procentowe 9

10 operacje bezwarunkowe operacje bezwarunkowe operacje warunkowe 8 Stopa kredytu refinansowego (),50 Stopa redyskontowa weksli (),75 Stopa kredytu lombardowego (),50 Stopa depozytowa () 0,50 Stopa rezerwy obowiązkowej: - od środków złotowych i środków w walutach obcych zgromadzonych na rachunkach bankowych, od środków uzyskanych z tytułu emisji,50 papierów wartościowych () Oprocentowanie środków rezerwy obowiązkowej (5) 0,50 Stopa referencyjna (rentowność 7-dniowych bonów pieniężnych) (6),50 Stopy procentowe (a także stopa rentowności) prezentowane są w ujęciu rocznym. Zmiany wysokości stóp procentowych obowiązują od: () Obowiązuje od dnia 5 marca 05 r. () Obowiązuje od dnia 4 lipca 0 r. () Obowiązuje od dnia grudnia 00 r. (5) Obowiązuje od dnia stycznia 08 r. (6) Obowiązuje od dnia 5 marca 05 r. Polityka pieniężna stopy procentowe NBP styczeń 09 sprzedaż (emisja)przez BC papierów wartościowych reverse REPO zakup (wcześniejszy wykup) przez BC papierów wartościowych REPO 9 instrumenty polityki pieniężnej operacje otwartego rynku sprzedaż (emisja)przez BC papierów wartościowych zakup (wcześniejszy wykup) przez BC papierów wartościowych operacje bezwarunkowe są najprostszą formą operacji otwartego rynku, w trakcie których bank centralny kupuje (polityka ekspansywna) od banków lub sprzedaje bankom papiery wartościowe (polityka restrykcyjna) najczęściej są to papiery skarbowe. 0 instrumenty polityki pieniężnej operacje otwartego rynku operacje bezwarunkowe 0

11 operacje warunkowe operacje warunkowej sprzedaży reverse repo polegają na tym, że bank centralny sprzedaje papiery wartościowe bankom komercyjnym, zobowiązując je do ich odsprzedaży po określonej cenie i w określonym terminie. Operacje te są zatem odpowiednikiem oprocentowanych lokat przyjmowanych przez bank centralny, a przewłaszczenie papierów wartościowych stanowi gwarancję zwrotu pozyskanych od banków środków. reverse REPO operacje warunkowego zakupu repo polegają na tym, że bank centralny kupuje papiery wartościowe od banków komercyjnych, zobowiązując je do ich odkupienia po określonej cenie i w określonym terminie. Zatem, operacje warunkowego zakupu repo są odpowiednikiem kredytów udzielanych przez bank centralny bankom komercyjnym, których zabezpieczeniem jest czasowe przewłaszczenie określonych papierów wartościowych. Banki zwracają pożyczone środki w momencie, w którym odkupują od banku centralnego sprzedane mu wcześniej papiery wartościowe. REPO instrumenty polityki pieniężnej operacje otwartego rynku operacje warunkowe Klasyczna koncepcja banku centralnego jako pożyczkodawcy ostatniej szansy wymaga aby: bank komercyjny ubiegający się o wsparcie był wypłacalny, wsparcie było zabezpieczone zabezpieczeniami o wysokiej jakości, oprocentowanie udzielonego wsparcia przewyższało oprocentowanie rynkowe. Mechanizmy dostępne w ramach funkcji pożyczkodawcy ostatniej instancji: kredyt techniczny w ciągu dnia operacyjnego Kredyt techniczny wykorzystany i spłacony w tym samym dniu operacyjnym nie podlega oprocentowaniu. Spłacony w następnym dniu operacyjnym po dniu jego wykorzystania jest oprocentowany według stopy kredytu lombardowego, kredyt refinansowy na uzupełnienie zasobów pieniężnych, na wdrożenie planu naprawy (oprocentowanie kredytu refinansowego, innego niż kredyt lombardowy, jest wyższej o pkt % niż oprocentowanie kredytu lombardowego), kredyt redyskontowy. NBP pożyczkodawca ostatniej instancji Narodowy Bank Polski zapewnia sprawne działanie systemu płatniczego, umożliwiającego szybki bezpieczny przepływ pieniędzy zarówno pomiędzy ludźmi jak i podmiotami gospodarczymi. Zadania Narodowego Banku Polskiego w tym zakresie polegają m.in. na: organizowaniu i prowadzeniu podstawowych rozliczeń pieniężnych, nadzorze nad innymi systemami rozliczeń, działaniach regulacyjnych. NBP prowadzi systemy płatności o nazwie SORBNET (który w 0 r. zastąpił działający od 996 r. system SORBNET) oraz TARGET-NBP (od 008 r.), obsługujące rachunki bieżące banków odpowiednio w złotych i euro. NBP system płatniczy

12 System SORBNET jest najważniejszym polskim systemem płatności, w którym rozliczane są operacje polityki pieniężnej, transakcje międzybankowe z rynku finansowego i wysokokwotowe zlecenia klientowskie, a także odbywa się rozrachunek innych systemów płatności. System SORBNET jest systemem typu RTGS (ang. Real Time Gross Settlement), w którym zlecenia płatnicze realizowane są zgodnie z zasadą rozrachunku brutto (przetwarzanie zleceń pojedynczo, tj. bez ich wzajemnego kompensowania) oraz zasadą rozrachunku w czasie rzeczywistym (przetwarzanie zleceń na bieżąco w ciągu dnia, a nie w wyznaczonych momentach dnia). W 08 roku w systemie SORBNET zrealizowano ogółem zlecenia (6 898 średnio dziennie) o łącznej wartości 77,9 bln zł (średnio dziennie 09, mld zł). Średnia wartość pojedynczego zlecenia wyniosła 8, mln 4 NBP system płatności SORBNET sprawozdawczość banków na potrzeby bilansu płatniczego Bilans płatniczy jest statystycznym zestawieniem obrotów z zagranicą, który w odniesieniu do określonego czasu w usystematyzowany sposób prezentuje transakcje gospodarcze zrealizowane przez Polskę z resztą świata (tzn. między rezydentami a nierezydentami). sprawozdawczość banków na potrzeby statystyki obrotu gotówkowego sprawozdawczość banków na potrzeby statystyki inwestycji w papiery wartościowe sprawozdawczość na potrzeby statystyki monetarnej sprawozdawczość ostrożnościowa 5 NBP sprawozdawczość bankowa W wykonaniu swoich zadań NBP współdziała z właściwymi organami państwa w kształtowaniu i realizacji polityki gospodarczej państwa, dążąc przy tym do zapewnienia należytej realizacji założeń polityki pieniężnej, a w szczególności: przekazuje organom państwa założenia polityki pieniężnej oraz informacje dotyczące realizacji polityki pieniężnej i sytuacji w systemie bankowym; współdziała z Ministrem Finansów w opracowaniu planów finansowych państwa; opiniuje projekty aktów normatywnych z zakresu polityki gospodarczej; opiniuje projekty aktów normatywnych dotyczących działalności banków i mających znaczenie dla systemu bankowego. 6 NBP a władze państwowe

13 dr Adam Nosowski Katedra Bankowości/UE Wrocław 09 DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ BANKOWOŚĆ

Narodowy Bank Polski. Wykład nr 5

Narodowy Bank Polski. Wykład nr 5 Narodowy Bank Polski Wykład nr 5 NBP podstawy prawne NBP reguluje ustawa z dn.29.08.1997 roku o Narodowym Banku Polskim (Dz.U nr 140 z późn.zm). Cel działalności NBP Podstawowym celem działalności NBP

Bardziej szczegółowo

Sveriges Riksbank

Sveriges Riksbank BANKOWOŚĆ CENTRALNA 1668 - Sveriges Riksbank W 1694 r. powstaje Bank of England, prawie wiek później Banco de Espana (1782), Bank of the United States (1791) czy Banque de France (1800). W XIX wieku powstały

Bardziej szczegółowo

Katedra Prawa Finansowego Wydział Prawa i Administracji UMCS USTALANIE WYSOKOŚCI STÓP PROCENTOWYCH PRZEZ NARODOOWY BANK POLSKI

Katedra Prawa Finansowego Wydział Prawa i Administracji UMCS USTALANIE WYSOKOŚCI STÓP PROCENTOWYCH PRZEZ NARODOOWY BANK POLSKI Katedra Prawa Finansowego Wydział Prawa i Administracji UMCS USTALANIE WYSOKOŚCI STÓP PROCENTOWYCH PRZEZ NARODOOWY BANK POLSKI Art. 227 ust. 1 Konstytucji Centralnym bankiem państwa jest Narodowy Bank

Bardziej szczegółowo

WIBOR Stawka referencyjna Polonia Stopa referencyjna Stopa depozytowa Stopa lombardowa

WIBOR Stawka referencyjna Polonia Stopa referencyjna Stopa depozytowa Stopa lombardowa WIBOR (ang. Warsaw Interbank Offered Rate) - referencyjna wysokość oprocentowania kredytów na polskim rynku międzybankowym. Wyznaczana jest jako średnia arytmetyczna wielkości oprocentowania podawanych

Bardziej szczegółowo

Narodowy Bank. Polski, NBP

Narodowy Bank. Polski, NBP Narodowy Bank Polski, NBP Polski bank centralny z siedzibą w Warszawie przy ul. Świętokrzyskiej 11/21. Podstawowym celem działalności NBP jest utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu

Bardziej szczegółowo

Narodowy Bank Polski jest bankiem centralnym Rzeczypospolitej Polskiej.

Narodowy Bank Polski jest bankiem centralnym Rzeczypospolitej Polskiej. Narodowy Bank Polski jest bankiem centralnym Rzeczypospolitej Polskiej. Wypełnia zadania określone w: Konstytucji RP; ustawie o Narodowym Banku Polskim; ustawie Prawo bankowe. NBP pełni trzy podstawowe

Bardziej szczegółowo

(4) Narodowy Bank Polski

(4) Narodowy Bank Polski 1 2 Polityka pieniężna (4) Narodowy Bank Polski podstawy prawne i organizacyjne dr Sylwia Grenda Polityka pieniężna (4) Narodowy Bank Polski (NBP) podstawy prawne i organizacyjne Funkcje NBP Konstytucyjne

Bardziej szczegółowo

Polityka monetarna państwa

Polityka monetarna państwa Polityka monetarna państwa Definicja pieniądza To miara wartości dóbr i usług To ustawowy środek zwalniania od zobowiązań Typy pieniądza Pieniądz materialny: monety, banknoty, czeki, weksle, akcje, obligacje

Bardziej szczegółowo

NARODOWY BANK POLSKI

NARODOWY BANK POLSKI NARODOWY BANK POLSKI Jako bank centralny Rzeczypospolitej Polskiej podejmuje działania na rzecz stabilności monetarnej i stabilności systemu finansowego, służące stworzeniu podstaw długotrwałego rozwoju

Bardziej szczegółowo

Podstawowe informacje na temat NBP:

Podstawowe informacje na temat NBP: Działalność NBP Podstawowe informacje na temat NBP: Co to jest NBP? Narodowy Bank Polski jest to bank centralny Rzeczypospolitej Polskiej. Prezes Adam Glapiński (od 21 czerwca 2016r.). Rok założenia 1945

Bardziej szczegółowo

Banki komercyjne utrzymują rezerwę obowiązkową na rachunkach bieżących w NBP albo na specjalnych rachunkach rezerwy obowiązkowej.

Banki komercyjne utrzymują rezerwę obowiązkową na rachunkach bieżących w NBP albo na specjalnych rachunkach rezerwy obowiązkowej. Rezerwa obowiązkowa Rezerwa obowiązkowa stanowi odsetek bilansowych zwrotnych zobowiązań (bieżących i terminowych) banków wobec sektora niefinansowego, która podlega odprowadzeniu i utrzymaniu w postaci

Bardziej szczegółowo

Podstawy prawa w gospodarce (PPwG) Finanse publiczne

Podstawy prawa w gospodarce (PPwG) Finanse publiczne Podstawy prawa w gospodarce (PPwG) Finanse publiczne Przedmiot 1 2 3 4 5 Rola i ograniczenia kompetencji rządu Zasada wyłączności ustawy w ramach finansów publicznych Budżet (pojęcie, zawartość, odrębności

Bardziej szczegółowo

POLITYKA MONETARNA BANKU CENTRALNEGO

POLITYKA MONETARNA BANKU CENTRALNEGO POLITYKA MONETARNA BANKU CENTRALNEGO PRZEWODNIK METODYCZNY OPRACOWAŁA dr hab. Mirosława CAPIGA 1 Ogólne informacje o przedmiocie: Cel przedmiotu: 1. Zapoznanie studenta z podstawowymi pojęciami z zakresu

Bardziej szczegółowo

Pieniądz. Polityka monetarna

Pieniądz. Polityka monetarna Pieniądz. Polityka monetarna Definicja Pieniądz można więc najogólniej zdefiniować jako powszechnie akceptowany w danym kraju środek płatniczy. Istota pieniądza przejawia się w jego funkcjach: środka wymiany

Bardziej szczegółowo

SYSTEM BANKOWY. Finanse 110630-1165

SYSTEM BANKOWY. Finanse 110630-1165 SYSTEM BANKOWY Finanse Plan wykładu Rodzaje i funkcje bankowości Bankowość centralna Banki komercyjne i inwestycyjne Finanse Funkcje banku centralnego(1) Bank dla państwa Bank dla banków Emisja pieniądza

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 26 października 2017 r. Poz. 21 ZARZĄDZENIE NR 30/2017 PREZESA NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO. z dnia 26 października 2017 r.

Warszawa, dnia 26 października 2017 r. Poz. 21 ZARZĄDZENIE NR 30/2017 PREZESA NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO. z dnia 26 października 2017 r. DZIENNIK URZĘDOWY NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO Warszawa, dnia 26 października 2017 r. Poz. 21 ZARZĄDZENIE NR 30/2017 PREZESA NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO z dnia 26 października 2017 r. w sprawie sposobu przeprowadzania

Bardziej szczegółowo

System bankowy i tworzenie wkładów

System bankowy i tworzenie wkładów System bankowy i tworzenie wkładów Wykład nr 4 Wyższa Szkoła Technik Komputerowych i Telekomunikacji w Kielcach 2011-03-29 mgr Wojciech Bugajski 1 Prawo bankowe z dn.27.08.1997 Definicja banku osoba prawna

Bardziej szczegółowo

Bankowość Zajęcia nr 1

Bankowość Zajęcia nr 1 Motto zajęć: "za złoty dukat co w słońcu błyszczy" Bankowość Zajęcia nr 1 Bankowość centralna, przemiany w pośrednictwie finansowym System bankowy Dwuszczeblowość: bank centralny + banki komercyjne (handlowe);

Bardziej szczegółowo

Scenariusz lekcji z przedmiotu : finanse i bankowość w agrobiznesie. TEMAT LEKCJI : Jak bank centralny wpływa na banki komercyjne?

Scenariusz lekcji z przedmiotu : finanse i bankowość w agrobiznesie. TEMAT LEKCJI : Jak bank centralny wpływa na banki komercyjne? Bożena Mateja Scenariusz lekcji z przedmiotu : finanse i bankowość w agrobiznesie TEMAT LEKCJI : Jak bank centralny wpływa na banki komercyjne? CZAS : 45 minut CEL OGÓLNY : zapoznanie uczniów z : - podstawowymi

Bardziej szczegółowo

Polityka pieniężna i fiskalna

Polityka pieniężna i fiskalna Polityka pieniężna i fiskalna Spis treści: 1. Ekspansywna i restrykcyjna polityka gospodarcza...2 2. Bank centralny i jego polityka: operacje otwartego rynku, zmiany stopy dyskontowej, zmiany stopy rezerw

Bardziej szczegółowo

Niezależność NBP, a władza państwowa. Natalia Świątek Sylwia Surman

Niezależność NBP, a władza państwowa. Natalia Świątek Sylwia Surman Niezależność NBP, a władza państwowa Natalia Świątek Sylwia Surman PODSTAWOWY CEL NB Utrzymanie stabilnego poziomu cen, przy jednoczesnym wspieraniu polityki gospodarczej Rządu, o ile nie ogranicza to

Bardziej szczegółowo

INSTRUMENTY POLITYKI PIENIĘŻNEJ NBP W KONTEKŚCIE DOSTOSOWAŃ DO WYMOGÓW ESBC

INSTRUMENTY POLITYKI PIENIĘŻNEJ NBP W KONTEKŚCIE DOSTOSOWAŃ DO WYMOGÓW ESBC Wiesława Bogusławska Katedra Makroekonomii Uniwersytet Szczeciński INSTRUMENTY POLITYKI PIENIĘŻNEJ NBP W KONTEKŚCIE DOSTOSOWAŃ DO WYMOGÓW ESBC 1. Wprowadzenie Podpisanie w grudniu 1991 roku Układu Europejskiego,

Bardziej szczegółowo

Budowa i odbudowa zaufania na rynku finansowym. Piotr Szpunar Departament Systemu Finansowego Narodowy Bank Polski

Budowa i odbudowa zaufania na rynku finansowym. Piotr Szpunar Departament Systemu Finansowego Narodowy Bank Polski Budowa i odbudowa zaufania na rynku finansowym Piotr Szpunar Departament Systemu Finansowego Narodowy Bank Polski Aktywa instytucji finansowych w Polsce w latach 2000-2008 (w mld zł) 2000 2001 2002 2003

Bardziej szczegółowo

MIROSŁAWA CAPIGA. m #

MIROSŁAWA CAPIGA. m # MIROSŁAWA CAPIGA m # Katowice 2008 SPIS TREŚCI WSTĘP 11 CZĘŚĆ I DWUSZCZEBLOWOŚĆ SYSTEMU BANKOWEGO W POLSCE Rozdział 1 SPECYFIKA SYSTEMU BANKOWEGO 15 1.1. System bankowy jako element rynkowego systemu finansowego

Bardziej szczegółowo

DŁUG PUBLICZNY W SEKTORZE FINANSÓW PUBLICZNYCH

DŁUG PUBLICZNY W SEKTORZE FINANSÓW PUBLICZNYCH DŁUG PUBLICZNY W SEKTORZE FINANSÓW PUBLICZNYCH ĆWICZENIA NR 3 ART. 216 UST. 5 KONSTYTUCJI RP Nie wolno zaciągać pożyczek lub udzielać gwarancji i poręczeń finansowych, w następstwie których państwowy dług

Bardziej szczegółowo

PUBLICZNE PRAWO BANKOWE. dr Teresa Augustyniak-Górna 1

PUBLICZNE PRAWO BANKOWE. dr Teresa Augustyniak-Górna 1 PUBLICZNE PRAWO BANKOWE dr Teresa Augustyniak-Górna 1 Prawo bankowe 1. Prawo bankowe reguluje organizację i funkcjonowanie systemu bankowego. Jest gałęzią interdyscyplinarną. Zawiera przepisy o charakterze:

Bardziej szczegółowo

18. Zasady działania banków zapewniające bezpieczeństwo wkładów określa:

18. Zasady działania banków zapewniające bezpieczeństwo wkładów określa: 1. Bank może przyjmować wpłaty zamknięte od klientów, którzy: a) są bankowi dobrze znani b) wpłacają systematycznie duże kwoty c) mają podpisaną specjalną umowę d) mają rachunek w innym banku 3. Kredyt

Bardziej szczegółowo

POJĘCIE PRAWA BANKOWEGO

POJĘCIE PRAWA BANKOWEGO PRAWO BANKOWE POJĘCIE PRAWA BANKOWEGO ogół norm regulujących organizację i funkcjonowanie banków (banku centralnego i banków operacyjnych), a także organów działających obok nich (np. Komisja Nadzoru Finansowego)

Bardziej szczegółowo

POLITYKA FISKALNA PAŃSTWA - pojęcia podstawowe:

POLITYKA FISKALNA PAŃSTWA - pojęcia podstawowe: POLITYKA FISKALNA PAŃSTWA - pojęcia podstawowe: Budżet państwa plan finansowy zawierający dochody i wydatki państwa zatwierdzany na okres 1 roku przez władze ustawodawcze. Polityka fiskalna (budżetowa)

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim. Rozdział 1 Przepisy ogólne

USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim. Rozdział 1 Przepisy ogólne Kancelaria Sejmu s. 1/22 USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim Rozdział 1 Przepisy ogólne Art. 1. Narodowy Bank Polski, zwany dalej NBP, jest bankiem centralnym Rzeczypospolitej Polskiej.

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 24 maja 2013 r. Poz. 9

Warszawa, dnia 24 maja 2013 r. Poz. 9 Warszawa, dnia 24 maja 2013 r. Poz. 9 ZARZĄDZENIE NR 13/2013 PREZESA NARODOWEGO BANKU POLSKIEGO z dnia 24 maja 2013 r. w sprawie sposobu przeprowadzania rozrachunków międzybankowych Na podstawie art. 68

Bardziej szczegółowo

System Bankowy. Wykład 2. Rola Banku Centralnego

System Bankowy. Wykład 2. Rola Banku Centralnego System Bankowy Wykład 2 Rola Banku Centralnego Pierwszą wielką instytucją bankową na ziemiach polskich było Towarzystwo Kredytowe Ziemskie, Założenie w 1825 r. w Warszawie - a potem min.: - w 1828 r. powstaje

Bardziej szczegółowo

ZAŁOŻENIA POLITYKI PIENIĘŻNEJ NA ROK 2000

ZAŁOŻENIA POLITYKI PIENIĘŻNEJ NA ROK 2000 ZAŁOŻENIA POLITYKI PIENIĘŻNEJ NA ROK 2000 Zgodnie ze Średniookresową strategią polityki pieniężnej na lata 1999-2003, przyjętą przez Radę Polityki Pieniężnej, najważniejszym celem polityki pieniężnej realizowanej

Bardziej szczegółowo

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 6. Polityka pieniężna. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 6. Polityka pieniężna. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak MAKROEKONOMIA 2 Wykład 6. Polityka pieniężna Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak 2 Plan wykładu 1. Pieniądz a inflacja przypomnienie. Skąd się bierze inflacja? 2. Koszty i korzyści inflacji Czy

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim. Rozdział 1 Przepisy ogólne

USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim. Rozdział 1 Przepisy ogólne Kancelaria Sejmu s. 1/1 Dz.U. 1997 Nr 140 poz. 938 USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim Opracowano na podstawie: tj. Dz.U. z 2005 r. Nr 1, poz. 2, Nr 167, poz. 1398. Rozdział 1 Przepisy

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 9 sierpnia 2013 r. Poz. 908 OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. z dnia 28 czerwca 2013 r.

Warszawa, dnia 9 sierpnia 2013 r. Poz. 908 OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. z dnia 28 czerwca 2013 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 9 sierpnia 2013 r. Poz. 908 OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 28 czerwca 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu

Bardziej szczegółowo

Pieniądz i rynek pieniężny (część druga) dr Krzysztof Kołodziejczyk

Pieniądz i rynek pieniężny (część druga) dr Krzysztof Kołodziejczyk Pieniądz i rynek pieniężny (część druga) dr Krzysztof Kołodziejczyk Plan 1. Agregaty pieniężne 2. Kreacja i kontrola podaży pieniądza Pieniądz i rynek pieniężny pytania na dziś Ile jest pieniądza w gospodarce?

Bardziej szczegółowo

USTAWA. z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 2013 r. poz. 908, z późn. zm. 1 ) (tekst ujednolicony) Rozdział 1

USTAWA. z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 2013 r. poz. 908, z późn. zm. 1 ) (tekst ujednolicony) Rozdział 1 USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. z 2013 r. poz. 908, z późn. zm. 1 ) (tekst ujednolicony) Rozdział 1 Przepisy ogólne Art. 1. Narodowy Bank Polski, zwany dalej NBP, jest

Bardziej szczegółowo

ZARZĄDZENIE NR 6/2004 Prezesa Narodowego Banku Polskiego. z dnia 20 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobu przeprowadzania rozrachunków międzybankowych.

ZARZĄDZENIE NR 6/2004 Prezesa Narodowego Banku Polskiego. z dnia 20 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobu przeprowadzania rozrachunków międzybankowych. Dz.Urz.NBP.04.3.7 ZARZĄDZENIE NR 6/2004 Prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 20 kwietnia 2004 r. w sprawie sposobu przeprowadzania rozrachunków międzybankowych. (Dz. Urz. NBP z dnia 23 kwietnia 2004

Bardziej szczegółowo

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 7. Polityka pieniężna. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 7. Polityka pieniężna. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak MAKROEKONOMIA 2 Wykład 7. Polityka pieniężna Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak 2 Plan wykładu 1. Pieniądz a inflacja przypomnienie. Skąd się bierze inflacja? 2. Koszty i korzyści inflacji Czy

Bardziej szczegółowo

Organy NBP. Organami Narodowego Banku Polskiego są: Prezes NBP, Rada Polityki Pieniężnej Zarząd NBP.

Organy NBP. Organami Narodowego Banku Polskiego są: Prezes NBP, Rada Polityki Pieniężnej Zarząd NBP. Działalność NBP Narodowy Bank Polski jest bankiem centralnym RP. Jego zadania są określone w Konstytucji RP, ustawie o Narodowym Banku Polskim i ustawie Prawo bankowe. Podstawowym celem działalności NBP

Bardziej szczegółowo

[AMARA GALBARCZYK JOANNA ŚWIDERSKA

[AMARA GALBARCZYK JOANNA ŚWIDERSKA [AMARA GALBARCZYK JOANNA ŚWIDERSKA :Y Podręcznik akademicki Spis treś«wprowadzenie 11 Rozdział 1 System bankowy w Polsce 13 1.1. Organizacja i funkcjonowanie systemu bankowego 13 1.2. Instytucje centralne

Bardziej szczegółowo

System finansowy gospodarki

System finansowy gospodarki System finansowy gospodarki Zajęcia nr 2 Pieniądz, Kreacja pieniądza Funkcje pieniądza Środek płatniczy (funkcja transakcyjna); Pośrednik wymiany (funkcja cyrkulacyjna); Środek przechowywania majątku (funkcja

Bardziej szczegółowo

System rezerwy obowiązkowej w NBP

System rezerwy obowiązkowej w NBP System rezerwy obowiązkowej w NBP Instrumenty polityki pieniężnej NBP w latach 1990-2015 Rezerwa obowiązkowa Rezerwę obowiązkową banków i SKOK-ów stanowi wyrażona w złotych część środków pieniężnych w

Bardziej szczegółowo

T. Łuczka Kapitał obcy w małym i średnim przedsiębiorstwie. Wybrane aspekty mikro i makroekonomii

T. Łuczka Kapitał obcy w małym i średnim przedsiębiorstwie. Wybrane aspekty mikro i makroekonomii Teresa Łuczka Godziny konsultacji: 12 13.30 poniedziałek 15 16 wtorek p. 306 Strzelecka T. Łuczka Kapitał obcy w małym i średnim przedsiębiorstwie. Wybrane aspekty mikro i makroekonomii WYKŁAD 1 (26.02)

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim. Rozdział 1 Przepisy ogólne

USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim. Rozdział 1 Przepisy ogólne Kancelaria Sejmu s. 1/1 Dz.U. 1997 Nr 140 poz. 938 USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim Opracowano na podstawie: tj. Dz.U. z 2005 r. Nr 1, poz. 2, Nr 167, poz. 1398, Nr 157, poz.

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997 r.

USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997 r. USTAWA z dnia 29 sierpnia 1997 r. 2 o Narodowym Banku Polskim (Dz.U. Nr 140, poz. 939) 3 Spis treści Rozdział 1. Przepisy ogólne Rozdział 2. Organizacja NBP A.. Prezes NBP B. Rada Polityki Pieniężnej C.

Bardziej szczegółowo

MAKROEKONOMIA Blok IV. Pieniądz i polityka monetarna

MAKROEKONOMIA Blok IV. Pieniądz i polityka monetarna MAKROEKONOMIA Blok IV Pieniądz i polityka monetarna Krótka historia pieniądza 1. Ekwiwalent towary powszechnie uważane przez daną społeczność za najbardziej przydatne (pecunia pecus). 2. Płacidła z reguły

Bardziej szczegółowo

Raport Roczny Płynność sektora bankowego Instrumenty polityki pieniężnej NBP

Raport Roczny Płynność sektora bankowego Instrumenty polityki pieniężnej NBP Raport Roczny 2016 Płynność sektora bankowego Instrumenty polityki pieniężnej NBP Raport Roczny 2016 Płynność sektora bankowego Instrumenty polityki pieniężnej NBP Warszawa, 2017 Opracował: Departament

Bardziej szczegółowo

Polityka monetarna. Wykład 11 WNE UW Jerzy Wilkin. J. Wilkin - Ekonomia

Polityka monetarna. Wykład 11 WNE UW Jerzy Wilkin. J. Wilkin - Ekonomia Polityka monetarna Wykład 11 WNE UW Jerzy Wilkin Pieniądz i jego funkcje Pieniądz powszechny ekwiwalent towarów i usług. Kategoria ekonomiczna, w której możemy wyrazić wartość wszelkich towarów i usług.

Bardziej szczegółowo

Prawo bankowe. Prawa finansowe

Prawo bankowe. Prawa finansowe Prawo bankowe Prawa finansowe Źródła prawa bankowego - ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (w tym przepisy karne) - ustawa z 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim - ustawa z 14 grudnia 1994

Bardziej szczegółowo

Księgarnia PWN: Zbigniew Dobosiewicz - Wprowadzenie do finansów i bankowości. Spis treści

Księgarnia PWN: Zbigniew Dobosiewicz - Wprowadzenie do finansów i bankowości. Spis treści Księgarnia PWN: Zbigniew Dobosiewicz - Wprowadzenie do finansów i bankowości Spis treści Wstęp.......................................... 11 CZE ŚĆ I. WPROWADZENIE DO FINANSÓW................. 13 Rozdział

Bardziej szczegółowo

Raport Roczny 2014. Płynność sektora bankowego Instrumenty polityki pieniężnej NBP

Raport Roczny 2014. Płynność sektora bankowego Instrumenty polityki pieniężnej NBP Raport Roczny 2014 Płynność sektora bankowego Instrumenty polityki pieniężnej NBP Raport Roczny 2014 Płynność sektora bankowego Instrumenty polityki pieniężnej NBP Warszawa, 2015 Opracował: Departament

Bardziej szczegółowo

Rola banku centralnego w systemach informacyjnych państwa

Rola banku centralnego w systemach informacyjnych państwa Anna Trzecińska Rola banku centralnego w systemach informacyjnych państwa Warszawa, 28 września 2017 r. 2 Umocowanie prawne działalności Narodowego Banku Polskiego Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej

Bardziej szczegółowo

Plan finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa i jego uwarunkowania

Plan finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa i jego uwarunkowania Departament Długu Publicznego Plan finansowania potrzeb pożyczkowych budżetu państwa i jego uwarunkowania Listopad 2014 NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE Miesięczny kalendarz emisji... 2 Komentarze MF... 8 ul.

Bardziej szczegółowo

Rynek kapitałowopieniężny. Wykład 1 Istota i podział rynku finansowego

Rynek kapitałowopieniężny. Wykład 1 Istota i podział rynku finansowego Rynek kapitałowopieniężny Wykład 1 Istota i podział rynku finansowego Uczestnicy rynku finansowego Gospodarstwa domowe Przedsiębiorstwa Jednostki administracji państwowej i lokalnej Podmioty zagraniczne

Bardziej szczegółowo

z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim Rozdział 1 Przepisy ogólne

z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim Rozdział 1 Przepisy ogólne Kancelaria Sejmu s. 1/24 U S T AWA z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim Opracowano na podstawie: t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 908, 1036, z 2015 r. poz. 855, 1513, z 2016 r. poz. 996. Rozdział

Bardziej szczegółowo

Spis treści: Wprowadzenie. Rozdział 1. System bankowy w Polsce Joanna Świderska

Spis treści: Wprowadzenie. Rozdział 1. System bankowy w Polsce Joanna Świderska Bank komercyjny w Polsce. Podręcznik akademicki., Ideą prezentowanej publikacji jest całościowa analiza działalności operacyjnej banków komercyjnych zarówno w aspekcie teoretycznym, jak i w odniesieniu

Bardziej szczegółowo

Czym zajmuje się NBP poza polityką pieniężną? Julia Szymczak Hanna Urbanowicz

Czym zajmuje się NBP poza polityką pieniężną? Julia Szymczak Hanna Urbanowicz Czym zajmuje się NBP poza polityką pieniężną? Julia Szymczak Hanna Urbanowicz 1 2 Struktura organizacyjna NBP Art. 6. Organami NBP są: 1) Prezes NBP; 2) Rada Polityki Pieniężnej; 3) Zarząd NBP. Źródło:

Bardziej szczegółowo

Integracja walutowa. Wykład 7: Podaż pieniądza, instrumenty, kanały transmisji

Integracja walutowa. Wykład 7: Podaż pieniądza, instrumenty, kanały transmisji Integracja walutowa Wykład 7: Podaż pieniądza, instrumenty, kanały transmisji Mechanizm zmian podaży pieniądza przez bank centralny M1 (M2, M3) zależy od M0 i depozytów, a M0 zależy od gotówki i rezerw;

Bardziej szczegółowo

Prawo bankowe. doc. dr Marek Grzybowski. październik Katedra Prawa Finansowego

Prawo bankowe. doc. dr Marek Grzybowski. październik Katedra Prawa Finansowego Prawo bankowe doc. dr Marek Grzybowski październik 2014 Katedra Prawa Finansowego Próba definicji całokształt norm prawnych regulujących funkcjonowanie systemu bankowego, a w tym strukturę, organizację

Bardziej szczegółowo

Podstawy ekonomii SYSTEM BANKOWY I POLITYKA MONETARNA. Opracowanie: dr Tomasz Taraszkiewicz

Podstawy ekonomii SYSTEM BANKOWY I POLITYKA MONETARNA. Opracowanie: dr Tomasz Taraszkiewicz Podstawy ekonomii SYSTEM BANKOWY I POLITYKA MONETARNA Opracowanie: dr Tomasz Taraszkiewicz Przegląd podstawowych definicji Bankowość: system instytucji finansowych pompujących fundusze od poŝyczkodawców

Bardziej szczegółowo

System finansowy gospodarki. Zajęcia nr 2 Pieniądz, Kreacja pieniądza

System finansowy gospodarki. Zajęcia nr 2 Pieniądz, Kreacja pieniądza System finansowy gospodarki Zajęcia nr 2 Pieniądz, Kreacja pieniądza Funkcje pieniądza Pośrednik wymiany (funkcja cyrkulacyjna) Środek płatniczy (funkcja transakcyjna); def. absolutna płynność pieniądza

Bardziej szczegółowo

Dz.U Nr 108 poz z dnia 17 lipca 1998 r. o pożyczkach i kredytach studenckich

Dz.U Nr 108 poz z dnia 17 lipca 1998 r. o pożyczkach i kredytach studenckich Kancelaria Sejmu s. 1/7 Dz.U. 1998 Nr 108 poz. 685 U S T AWA z dnia 17 lipca 1998 r. o pożyczkach i kredytach studenckich Opracowano na podstawie: t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 357. Art. 1. 1. Prawo do otrzymania

Bardziej szczegółowo

Poz Uchwała Nr 5/2017 Rady Polityki Pieniężnej. z dnia 19 września 2017 r. w sprawie ustalenia założeń polityki pieniężnej na rok 2018

Poz Uchwała Nr 5/2017 Rady Polityki Pieniężnej. z dnia 19 września 2017 r. w sprawie ustalenia założeń polityki pieniężnej na rok 2018 Poz. 912 Uchwała Nr 5/2017 Rady Polityki Pieniężnej z dnia 19 września 2017 r. w sprawie ustalenia założeń polityki pieniężnej na rok 2018 Na podstawie art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.

Bardziej szczegółowo

Unia bankowa skutki dla UE, strefy euro i dla Polski. Warszawa, 29 listopada 2012 r.

Unia bankowa skutki dla UE, strefy euro i dla Polski. Warszawa, 29 listopada 2012 r. Unia bankowa skutki dla UE, strefy euro i dla Polski Warszawa, 29 listopada 2012 r. Unia bankowa skutki dla UE i dla strefy euro Andrzej Raczko Narodowy Bank Polski Strefa euro Strefa euro doświadcza bardzo

Bardziej szczegółowo

FINANSE. Rezerwa obowiązkowa. Instrumenty polityki pienięŝnej - podsumowanie. dr Bogumiła Brycz

FINANSE. Rezerwa obowiązkowa. Instrumenty polityki pienięŝnej - podsumowanie. dr Bogumiła Brycz Rezerwa obowiązkowa FINANSE dr Bogumiła Brycz Zakład Analiz i Planowania Finansowego Rezerwa obowiązkowa - częśćśrodków pienięŝnych zdeponowanych na rachunkach bankowych, jaką banki komercyjne muszą przekazać

Bardziej szczegółowo

Raport Roczny Płynność sektora bankowego Instrumenty polityki pieniężnej NBP

Raport Roczny Płynność sektora bankowego Instrumenty polityki pieniężnej NBP Raport Roczny 2017 Płynność sektora bankowego Instrumenty polityki pieniężnej NBP Raport Roczny 2017 Płynność sektora bankowego Instrumenty polityki pieniężnej NBP Warszawa, 2018 Opracował: Departament

Bardziej szczegółowo

Technikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu

Technikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu Technikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych

Bardziej szczegółowo

Pieniądz; polityka pieniężna. Joanna Siwińska-Gorzelak

Pieniądz; polityka pieniężna. Joanna Siwińska-Gorzelak Pieniądz; polityka pieniężna Joanna Siwińska-Gorzelak Pieniądz Pieniądz jest zdefiniowany przez swoje funkcje. Jest: Środkiem wymiany powszechnie akceptowany w transakcjach Środkiem przechowywania wartości

Bardziej szczegółowo

Makroekonomia gospodarki otwartej. Temat 9: Model Mundella-Fleminga, część II (sztywne kursy walutowe) Gabriela Grotkowska

Makroekonomia gospodarki otwartej. Temat 9: Model Mundella-Fleminga, część II (sztywne kursy walutowe) Gabriela Grotkowska Makroekonomia gospodarki otwartej Temat 9: Model Mundella-Fleminga, część II (sztywne kursy walutowe) Gabriela Grotkowska Plan wykładu Wprowadzenie Interwencje banku centralnego Wpływ na podaż pieniądza

Bardziej szczegółowo

Plan wykładu 8 Równowaga ogólna w małej gospodarce otwartej

Plan wykładu 8 Równowaga ogólna w małej gospodarce otwartej Plan wykładu 8 Równowaga ogólna w małej gospodarce otwartej 1. Model Mundella Fleminga 2. Dylemat polityki gospodarczej małej gospodarki otwartej 3. Skuteczność polityki monetarnej i fiskalnej w warunkach

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O ROZLICZENIACH PIENIĘŻNYCH I ROZRACHUNKACH MIĘDZYBANKOWYCH W IV KWARTALE 2011 R.

INFORMACJA O ROZLICZENIACH PIENIĘŻNYCH I ROZRACHUNKACH MIĘDZYBANKOWYCH W IV KWARTALE 2011 R. Narodowy Bank Polski Departament Systemu Płatniczego INFORMACJA O ROZLICZENIACH PIENIĘŻNYCH I ROZRACHUNKACH MIĘDZYBANKOWYCH W IV KWARTALE 2011 R. Warszawa, marzec 2012 r. SPIS TREŚCI Informacja o rozliczeniach

Bardziej szczegółowo

zbiór rozwiązań prawnych i instytucjonalnych chroniących system finansowy przed destabilizacją; instytucjonalnie sieć bezpieczeństwa finansowego

zbiór rozwiązań prawnych i instytucjonalnych chroniących system finansowy przed destabilizacją; instytucjonalnie sieć bezpieczeństwa finansowego zbiór rozwiązań prawnych i instytucjonalnych chroniących system finansowy przed destabilizacją; instytucjonalnie sieć bezpieczeństwa finansowego tworzą: instytucja nadzoru nad rynkiem finansowym (Financial

Bardziej szczegółowo

Bezpieczeństwo biznesu - Wykład 8

Bezpieczeństwo biznesu - Wykład 8 Wykład 8. Ryzyko bankowe Pojęcie ryzyka bankowego i jego rodzaje. Ryzyko zagrożenie nieosiągniecia zamierzonych celów Przyczyny wzrostu ryzyka w działalności bankowej. Gospodarcze : wzrost, inflacja, budżet,

Bardziej szczegółowo

Objaśnienia wartości przyjętych w wieloletniej prognozie finansowej Województwa Małopolskiego na lata

Objaśnienia wartości przyjętych w wieloletniej prognozie finansowej Województwa Małopolskiego na lata Objaśnienia wartości przyjętych w wieloletniej prognozie finansowej Województwa Małopolskiego na lata 2013-2028 Uwagi ogólne: Do obliczeń wielkości przyjętych w wieloletniej prognozie finansowej Województwa

Bardziej szczegółowo

11. Emisja bonów skarbowych oznacza pożyczkę zaciągniętą przez: a) gospodarstwo domowe b) bank komercyjny c) sektor publiczny d) firmę prywatną

11. Emisja bonów skarbowych oznacza pożyczkę zaciągniętą przez: a) gospodarstwo domowe b) bank komercyjny c) sektor publiczny d) firmę prywatną Każde pytanie zawiera postawienie problemu/pytanie i cztery warianty odpowiedzi, z których tylko jedna jest prawidłowa. 1. Baza monetarna to: a) łączna ilość banknotów i bilonu, znajdujących się w obiegu

Bardziej szczegółowo

Raport Roczny 2013. Płynność sektora bankowego Instrumenty polityki pieniężnej NBP

Raport Roczny 2013. Płynność sektora bankowego Instrumenty polityki pieniężnej NBP Raport Roczny 2013 Płynność sektora bankowego Instrumenty polityki pieniężnej NBP Raport Roczny 2013 Płynność sektora bankowego Instrumenty polityki pieniężnej NBP Warszawa, 2014 Opracował: Departament

Bardziej szczegółowo

II sfera działania banku: pośrednictwo w rozliczeniach

II sfera działania banku: pośrednictwo w rozliczeniach II sfera działania banku: pośrednictwo w rozliczeniach Warunki przeprowadzania rozliczeń za pośrednictwem banków Uczestnicy rozliczeń muszą posiadać rachunki rozliczeniowe w bankach i mieć na nich kwoty

Bardziej szczegółowo

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 7. Polityka pieniężna. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak

MAKROEKONOMIA 2. Wykład 7. Polityka pieniężna. Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak MAKROEKONOMIA 2 Wykład 7. Polityka pieniężna Dagmara Mycielska Joanna Siwińska - Gorzelak 2 Plan wykładu 1. Pieniądz a inflacja przypomnienie. Skąd się bierze inflacja? 2. Koszty i korzyści inflacji Czy

Bardziej szczegółowo

OGŁOSZENIE Z DNIA 23 GRUDNIA 2015 r. O ZMIANIE STATUTU UNIFUNDUSZE SPECJALISTYCZNEGO FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO

OGŁOSZENIE Z DNIA 23 GRUDNIA 2015 r. O ZMIANIE STATUTU UNIFUNDUSZE SPECJALISTYCZNEGO FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO OGŁOSZENIE Z DNIA 23 GRUDNIA 2015 r. O ZMIANIE STATUTU UNIFUNDUSZE SPECJALISTYCZNEGO FUNDUSZU INWESTYCYJNEGO OTWARTEGO Niniejszym, Union Investment Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych S.A. ogłasza o zmianie

Bardziej szczegółowo

Ogłoszenie z dnia 21 grudnia 2018 roku o zmianach Statutu Superfund Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty

Ogłoszenie z dnia 21 grudnia 2018 roku o zmianach Statutu Superfund Specjalistyczny Fundusz Inwestycyjny Otwarty SUPERFUND Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych SA Ul. Dzielna 60, 01 029 Warszawa Infolinia: 0 801 588 188 Tel. 22 556 88 60, Fax. 22 556 88 80 superfundtfi@superfund.com www.superfund.pl Ogłoszenie z dnia

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA O ROZLICZENIACH PIENIĘŻNYCH I ROZRACHUNKACH MIĘDZYBANKOWYCH W I KWARTALE 2012 R.

INFORMACJA O ROZLICZENIACH PIENIĘŻNYCH I ROZRACHUNKACH MIĘDZYBANKOWYCH W I KWARTALE 2012 R. Narodowy Bank Polski Departament Systemu Płatniczego INFORMACJA O ROZLICZENIACH PIENIĘŻNYCH I ROZRACHUNKACH MIĘDZYBANKOWYCH W I KWARTALE 2012 R. Warszawa, czerwiec 2012 r. SPIS TREŚCI Wprowadzenie strona

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 5 grudnia 2002 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej. Rozdział 1 Przepisy ogólne

USTAWA z dnia 5 grudnia 2002 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej. Rozdział 1 Przepisy ogólne Kancelaria Sejmu s. 1/7 USTAWA z dnia 5 grudnia 2002 r. Opracowano na podstawie: Dz.U. 2002 r. Nr 230, poz. 1922. o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej Rozdział

Bardziej szczegółowo

Pieniądz w regulacjach prawnych. dr Jarosław Wierzbicki

Pieniądz w regulacjach prawnych. dr Jarosław Wierzbicki Pieniądz w regulacjach prawnych dr Jarosław Wierzbicki Pieniądz jako kategoria ekonomiczna Środek płatniczy; Miernik wartości; Środek tezauryzacji; Zainteresowanie władzy pieniądzem Uzasadnienia polityczne

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIA NR 3 DŁUG PUBLICZNY W SEKTORZE FINANSÓW PUBLICZNYCH

ĆWICZENIA NR 3 DŁUG PUBLICZNY W SEKTORZE FINANSÓW PUBLICZNYCH ĆWICZENIA NR 3 DŁUG PUBLICZNY W SEKTORZE FINANSÓW PUBLICZNYCH PAŃSTWOWY DŁUG PUBLICZNY NOMINALNA WARTOŚĆ ZOBOWIĄZAŃ JEDNOSTEK SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH PO WYELIMINOWANIU WZAJEMNYCH ZOBOWIĄZAŃ PDP jest

Bardziej szczegółowo

Wykład: PIENIĄDZ I SYSTEM BANKOWY

Wykład: PIENIĄDZ I SYSTEM BANKOWY Wykład: PIENIĄDZ I SYSTEM BANKOWY Pieniądz i jego funkcje Pieniądz jest to powszechnie akceptowany środek wymiany. Funkcje pieniądza: 1. Miernik wartości (w pieniądzu wyrażone są ceny towarów) 2. Środek

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 13 lipca 2017 r. Poz. 1373

Warszawa, dnia 13 lipca 2017 r. Poz. 1373 Warszawa, dnia 13 lipca 2017 r. Poz. 1373 OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 22 czerwca 2017 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o Narodowym Banku Polskim 1. Na

Bardziej szczegółowo

Kancelaria Sejmu s. 1/5

Kancelaria Sejmu s. 1/5 Kancelaria Sejmu s. 1/5 USTAWA z dnia 10 października 2012 r. Opracowano na podstawie: Dz. U. z 2012 r. poz. 1166. o zmianie ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych Art. 1. W ustawie

Bardziej szczegółowo

Narodowy Bank Polski

Narodowy Bank Polski Narodowy Bank Polski Narodowy Bank Polski Art. 227 ust. 1 Konstytucji RP Centralnym bankiem państwa jest Narodowy Bank Polski. Przysługuje mu wyłączne prawo emisji pieniądza oraz ustalania i realizowania

Bardziej szczegółowo

Operacje refinansowe NBP. Kredyt lombardowy Kredyt techniczny Kredyt redyskontowy

Operacje refinansowe NBP. Kredyt lombardowy Kredyt techniczny Kredyt redyskontowy Operacje refinansowe NP Kredyt lombardowy Kredyt techniczny Kredyt redyskontowy Operacje kredytowe C kredyt refinansowy C Operacje refinansowe banku centralnego udzielanie przez bank centralny bankom komercyjnym

Bardziej szczegółowo

USTAWA z dnia 5 grudnia 2002 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej. Rozdział 1 Przepisy ogólne

USTAWA z dnia 5 grudnia 2002 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej. Rozdział 1 Przepisy ogólne Kancelaria Sejmu s. 1/1 USTAWA z dnia 5 grudnia 2002 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów mieszkaniowych o stałej stopie procentowej Opracowano na podstawie: z 2002 r. Nr 230, poz. 1922, z 2004 r.

Bardziej szczegółowo

Metodyka opracowywania szeregów czasowych w nowym układzie sprawozdawczym

Metodyka opracowywania szeregów czasowych w nowym układzie sprawozdawczym Metodyka opracowywania szeregów czasowych w nowym układzie sprawozdawczym W poniższym materiale przedstawiona została metodyka wyliczenia szeregów czasowych kategorii monetarnych zmienionych począwszy

Bardziej szczegółowo

Raport półroczny 1998

Raport półroczny 1998 Raport półroczny 1998 Zysk Zysk netto wypracowany w ciągu pierwszego półrocza 1998 roku wyniósł 8,6 mln PLN, a prognoza na koniec roku zakłada zysk netto na poziomie 18 mln PLN. Wyniki finansowe banku

Bardziej szczegółowo

Zygmunt Miętki. Rachunkowość bankowa. drugie, poprawione. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu

Zygmunt Miętki. Rachunkowość bankowa. drugie, poprawione. Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu Zygmunt Miętki Rachunkowość bankowa Wydanie drugie, poprawione Wydawnictwo Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu Poznań 2008 Spis treści Wstęp........... 9 Część I. Bank i podstawy rachunkowości bankowej

Bardziej szczegółowo

Formularz SAB-Q II/2003 (kwartał/rok)

Formularz SAB-Q II/2003 (kwartał/rok) Formularz SAB-Q II/2003 (kwartał/rok) (dla banków) Zgodnie z 57 ust.1 pkt 1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 października 2001 r. (Dz.U. Nr 139, poz. 1569 i z 2002 r., Nr 31, poz. 280) Zarząd Spółki

Bardziej szczegółowo

Raport Roczny Płynność sektora bankowego Instrumenty polityki pieniężnej NBP

Raport Roczny Płynność sektora bankowego Instrumenty polityki pieniężnej NBP Raport Roczny 2018 Płynność sektora bankowego Instrumenty polityki pieniężnej NBP Raport Roczny 2018 Płynność sektora bankowego Instrumenty polityki pieniężnej NBP Warszawa, 2019 Opracował: Departament

Bardziej szczegółowo

Dz.U. 1998 Nr 108 poz. 685 USTAWA. z dnia 17 lipca 1998 r. o pożyczkach i kredytach studenckich

Dz.U. 1998 Nr 108 poz. 685 USTAWA. z dnia 17 lipca 1998 r. o pożyczkach i kredytach studenckich Kancelaria Sejmu s. 1/9 Dz.U. 1998 Nr 108 poz. 685 USTAWA z dnia 17 lipca 1998 r. o pożyczkach i kredytach studenckich Opracowano na podstawie: t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 1026, 1198. Art. 1. 1. Prawo do

Bardziej szczegółowo

Gospodarka naturalna Wymiana barterowa Pieniądz towarowy Pieniądz symboliczny

Gospodarka naturalna Wymiana barterowa Pieniądz towarowy Pieniądz symboliczny Gospodarka naturalna Wymiana barterowa Pieniądz towarowy Pieniądz symboliczny Pieniądz to powszechnie akceptowany na danym terytorium środek wymiany. Istota pieniądza przejawia się w jego funkcjach: środka

Bardziej szczegółowo

Międzybankowy rynek pieniężny. okresie kwiecień 09 styczeń 10

Międzybankowy rynek pieniężny. okresie kwiecień 09 styczeń 10 Julian Wasik Dealer Rynku Pieniężnego Międzybankowy rynek pieniężny PLN podsumowanie zmian w ACI Diploma, ACI Settlement, ACI Dealer PRMIA Professional Risk Manager AIMS Certified Islamic Banker julian.wasik@bph.pl

Bardziej szczegółowo