Program Profilaktyczny

Transkrypt

1 Specjalny Ośrodek Szkolno-Wychowawczy im. św. Franciszka z Asyżu w Nowym Mieście nad Pilicą Program Profilaktyczny Rok szkolny 2013/2014 1

2 Wstęp Profilaktyka jest procesem wspomagania człowieka, w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi i zdrowemu życiu, a także ograniczanie i likwidowanie czynników, które blokują prawidłowy rozwój i zaburzają zdrowy styl życia. Zadaniem profilaktyki jest wspieranie zdrowia psychicznego a także fizycznego, jej celem jest niesienie pomocy i towarzyszenie uczniowi w zdobywaniu wiedzy o zagrożeniach dla zdrowia. Działalność profilaktyczna ma na celu umożliwienie uczniowi zdobycia wiedzy o zagrożeniach dla zdrowia oraz nabyciu umiejętności przeciwdziałania tym zagrożeniom. Działalność profilaktyczna uaktywniając, właściwie ukierunkowując oraz korygując proces socjalizacji, sprzyja rozwojowi osobistemu jednostki i właściwemu wykorzystaniu jej możliwości. Szkolny Program Profilaktyki został opracowany na podstawie informacji zebranych przez działające w placówce zespoły zadaniowe: zespół ds. profilaktyki i zespół ds. wychowawczych. Dodatkowych informacji dostarczyli wychowawcy poszczególnych klas i wychowawcy poszczególnych grup wychowawczych. Szkolny Program Profilaktyki dostosowano do potrzeb rozwojowych, stopnia upośledzenia intelektualnego, możliwości i umiejętności wychowanków Ośrodka Szkolno Wychowawczego w Nowym Mieście nad Pilicą. Bardzo ważnym elementem mającym duży wpływ na treść programu profilaktyki miała diagnoza potrzeb środowiska naszych wychowanków. Zadaniem programu jest ujednolicenie działań profilaktycznych a także wychowawczych. Istotne jest pozyskanie do współpracy w tym zakresie prawnych opiekunów poszczególnych uczniów (szczególnie tych zagrożonych patologią i demoralizacją) w celu wzmocnienia profilaktyki domowej. 2

3 Szkolny Program Profilaktyki został oparty na szkolnych programach nauczania, pozostaje również w zgodzie z programem wychowawczym. Program profilaktyki przygotowany dla Ośrodka Szkolno -Wychowawczego obejmuje swoimi działaniami nie tylko uczniów, ale także rodziców, prawnych opiekunów, wychowawców, nauczycieli i kadrę kierowniczą placówki. Zadaniem programu jest ochrona ucznia przed zagrożeniami, a przede wszystkim reagowanie na pojawiające się zagrożenia. Celem programu jest ochrona uczniów naszej placówki przed zagrożeniami, które mogą hamować rozwój lub nie dopuszczać do prawidłowego rozwoju, jest to ochrona przed podejmowaniem zachowań zwanymi ryzykownymi. Wszystkie zadania podejmowane w ramach profilaktyki mają na celu wyposażenie ucznia w umiejętności budowania dobrych relacji i pozytywnych więzi opartych na skutecznej komunikacji. Nieodzownym elementem działań profilaktycznych jest poznanie sposobów radzenia sobie w sytuacjach trudnych, z którymi młody człowiek będzie spotykał się przez całe swoje życie. Bardzo ważne jest uzyskanie umiejętności wyrażania swoich potrzeb, emocji, uczuć i opinii. Działania profilaktyczne umożliwiają harmonijny rozwój osobowości, rozwój w zgodzie ze zdrowym stylem życia. Najważniejszym dobrem w Ośrodku jest dobro dziecka. Należy kształcić i wychowywać człowieka kulturalnego, tolerancyjnego, kreatywnego, wrażliwego, odpowiedzialnego za siebie i innych. Dlatego wizją programu jest ukształtować młodego człowieka, który: potrafi dbać o własne zdrowie; potrafi radzić sobie w sytuacjach trudnych; potrafi rozwiązywać konflikty bez uciekania się do zachowań agresywnych; posiada wiedzę na temat szkodliwości stosowania używek; zna swoje mocne i słabe strony, potrafi pokonywać własne słabości; postępuje zgodnie z ustalonymi normami; 3

4 potrafi w sytuacji zagrożenia zwrócić się o pomoc. 4

5 I. Podstawa prawna Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483) Konwencja o Prawach Dziecka przyjęta przez Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych dnia 20 listopada 1989r., ratyfikowana przez Polskę 30 września 1991r. (Dz. U. Nr 120, poz. 526) Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004r Nr 256, poz z późn. zm.) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2002r. zmieniające rozporządzenie w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2002r. Nr 10, poz. 96) Rozporządzenie z dnia 31 stycznia 2003r. w sprawie szczegółowych form działalności wychowawczej i zapobiegawczej wśród dzieci i młodzieży zagrożonych uzależnieniem (Dz. U. z 2003r. Nr 13, poz. 226) Ustawa z dnia 26 października 1982r. o postępowaniu w sprawach nieletnich (Dz. U. z 2002r. Nr 11, poz. 109 z późn. zm.) Ustawa z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 1982r. Nr 35, poz. 230 z późn. zm.) Ustawa z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz. U. Nr 10, poz. 55, tekst jednolity ze zmianami) Ustawa z dnia 24 kwietnia 1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz. U. z 1997r. Nr 75, poz. 468) Krajowy Program Zapobiegania Zakażeniom HIV Krajowy Program Profilaktyki Problemów Alkoholowych Program Ochrony Zdrowia Psychicznego Krajowy Program Przeciwdziałania Narkomanii Statut Specjalnego Ośrodka Szkolno Wychowawczego w Nowym Mieście nad Pilicą 5

6 II. Obszary działań profilaktycznych Obszar działań ogólnych Zapoznanie uczniów, rodziców z programem profilaktyki. Szkolenia dla poszczególnych klas. Szkolenia rodziców podczas spotkań z wychowawcą, pedagogiem, psychologiem. Doskonalenie nauczycieli w ramach WDN-u. Kontrola zachowań uczniów podczas przerw. Zacielenie współpracy między placówką, a prawnymi opiekunami podopiecznych. Obszar działań wewnętrznych Realizacja programu profilaktyki. Udział w uroczystościach szkolnych. Udział w konkursach realizowanych na terenie placówki. Praca podczas godzin wychowawczych. Zajęcia (spotkania) z pedagogiem. Zajęcia (spotkania) z psychologiem. Obszar działań indywidualnych Rozmowy indywidualne. Profesjonalna pomoc. Rozmowy z prawnymi opiekunami. 6

7 Obszar działań pozaszkolnych Współpraca z policją. Współpraca z poradniami specjalistycznymi. Kontakt z ośrodkami profilaktycznymi. III. Strategie działań profilaktycznych Strategia informacyjna (pogadanka, spotkania ze specjalistą, prezentacje filmów, wycieczki tematyczne, praca ze źródłem, przedstawienia teatralne itp.) Celem jest dostarczenie adekwatnych informacji na temat skutków zachowań ryzykownych i umożliwienie dokonywania racjonalnych wyborów. Przekazywane informacje powinny być dostosowane do wieku, poziomu intelektualnego, dojrzałości emocjonalnej i stopnia upośledzenia ucznia oraz nie mogą być zbyt szczegółowe, w przeciwnym razie mogą posłużyć za instruktarz do nieprawidłowych zachowań. U podstaw tej strategii leży przekonanie, że ludzie, zwłaszcza młodzi, zachowują się ryzykownie, ponieważ zbyt mało wiedzą o mechanizmach i następstwach takich zachowań. Strategia edukacyjna (realizacja przyjętych programów, krąg uczuć, zajęcia plastyczne, drama, przedstawienia, uroczystości szkolne, burza mózgów, dyskusja, symulacja zachowań, technika uzupełniania zdań, gry i zabawy dydaktyczne, praca w grupach) Strategia ta ma pomóc w rozwijaniu ważnych umiejętności psychologicznych i społecznych (umiejętności nawiązywania kontaktów, radzenia sobie ze stresem czy rozwiązywanie konfliktów itp.). Powinna kształtować i rozwijać umiejętności społeczne uczniów oraz wspierać uczniów w zdobywaniu umiejętności z zakresu odmawiania nie ulegania manipulacji. 7

8 U podstaw tej strategii leży przekonanie, że ludzie, nawet dysponujący odpowiednią wiedzą, podejmują zachowania ryzykowne z powodu braku umiejętności niezbędnych w życiu społecznym. Strategia działań alternatywnych Celem jest pomoc w zaspakajaniu ważnych potrzeb psychologicznych (np. sukcesu, przynależności ) i osiąganie satysfakcji życiowej przez ułatwianie angażowania się w działalność akceptowaną społecznie ( artystyczną, społeczną, sportową ). U podstaw tej strategii zakłada się, że wielu ludzi podejmuje zachowania ryzykowne ze względu na brak możliwości rozwoju zainteresowań i osiągania sukcesów pozytywnych. Strategia interwencyjna Celem jej jest wspieranie w sytuacjach kryzysowych osób mających trudności w identyfikowaniu i rozwiązywaniu problemów osobistych. Elementem interwencyjnym jest towarzyszenie ludziom w krytycznych momentach ich życia. Formą realizacji tej strategii może być poradnictwo, telefon zaufania czy sesje terapeutyczne. Strategie : informacyjną, edukacyjną i alternatywną stosuje się na wszystkich trzech poziomach profilaktyki. Strategię interwencyjną, jako działanie głębsze i bardziej zindywidualizowane stosuje się przede wszystkim na poziomie drugim i trzecim 8

9 IV. Poziomy działań profilaktycznych Profilaktyka pierwszorzędowa (grupa niskiego ryzyka) Uczniowie wymagający stosunkowo niewielkiego nakładu pracy profilaktycznej. Jest to dosyć szeroka grupa wychowanków, należą do niej głównie uczniowie najmłodszych klas. Celem pracy w tej grupie jest przede wszystkim promocja zdrowego stylu życia. Zaleca się używanie w pracy z tą grupą strategii informujących, edukacyjnych i alternatywnych. Młodzież tej grupy powinna uzyskiwać informacje adekwatne do swojego wieku, stopnia upośledzenia, posiadanej wiedzy, nabytych pozytywnych i negatywnych doświadczeń. W pracy z tą grupą należy duży nacisk postawić na pomoc w rozwijaniu ważnych umiejętności społecznych. Młodzież powinna mieć możliwość zaspokajania własnych potrzeb, pomoc w samorealizacji na gruncie sportu, sztuki artystycznej. Profilaktyka drugorzędowa (grupa podwyższonego ryzyka) Uczniowie, którzy ze względu na swój wiek, lub miejsce zamieszkania mogą być zagrożeni ryzykownymi zachowaniami. Do grupy podwyższonego ryzyka można również zaliczyć młodzież, która doświadczyła już pierwszych prób ryzykownego zachowania. Głównym zadaniem podczas pracy z tą grupą jest pomoc przy wycofywaniu się z zachowań ryzykownych. Uczniowie powinni otrzymywać informacje na temat możliwości wychodzenia z zachowań ryzykownych, młodzież powinna zostać objęta strategiami edukacyjnymi, a także interwencyjnymi. Strategie interwencyjne powinny pomóc osobom mającym trudności w identyfikowaniu i rozwiązywaniu pojawiających się problemów, bardzo istotne jest wsparcie w pojawiających się w sytuacjach kryzysowych. Profilaktyka trzeciorzędowa (grupa najwyższego ryzyka) 9

10 Do tej trzeciej grupy zaliczamy uczniów tzw. wysokiego ryzyka. Praca z młodzieżą tej grupy jest niewątpliwie najtrudniejsza i wymaga dużego zaangażowania nie tylko ze strony pracowników placówki, ale również ze strony młodzieży. Do tej grupy należą głównie uczniowie klas starszych. Obejmuje ona przede wszystkim działania o charakterze leczniczym, rehabilitacyjnym oraz resocjalizacyjnym. Celem planowanych działań jest przeciwdziałanie rozszerzaniu się degradacji wśród wychowanków, a następnie powrót to tzw. normalnego funkcjonowania. Proponowanymi strategiami dla tej grupy są: informacja, edukacja, wprowadzanie działań alternatywnych, interwencje oraz zmniejszanie przeszkód, czyli ochrona przed skutkami ryzykownych zachowań. V. Diagnoza potrzeb działań profilaktycznych Potencjał profilaktyczny Ośrodka Mocne strony wykwalifikowana kadra pedagogiczna; szkolenia; współpraca z instytucjami wspierającymi, pedagogiem, psychologiem; zajęcia pozalekcyjne; działalność krajoznawczo-turystyczna; Słabe strony duża liczba uczniów mających problemy emocjonalne i stwarzających trudności wychowawcze; brak stałej opieki psychologicznej; niska frekwencja na lekcjach; dysfunkcja rodziny ucznia.. 10

11 możliwość pełnienia różnorodnych ról społecznych; przyjazny i bezpieczny klimat Ośrodka; organizowanie konkursów; zajęcia rewalidacyjne i terapeutyczne. Czynniki ryzyka i czynniki chroniące Czynniki ryzyka dysfunkcja rodziny; zła sytuacja materialna; niezaspokajanie potrzeb dziecka w środowisku rodzinnym; plotki jako przyczyna konfliktów; agresja ze strony rówieśników i starszych kolegów w szkole; brak akceptacji w grupie rówieśniczej; nieumiejętność radzenia sobie ze stresem; negatywny wpływ środków masowego przekazu; łatwy dostęp do używek; negatywny wpływ środowiska; Czynniki chroniące jasno określone i przestrzegane Regulaminy Ośrodka; podmiotowe traktowanie ucznia w szkole; organizacja czasu wolnego w Ośrodku; indywidualizacja procesu nauczania; dobre warunki lokalowe; organizowanie spotkań z rodzicami, szkolenia dla rodziców; organizowana pomoc (współpraca z instytucjami wspierającymi proces wychowawczy); uwrażliwienie na potrzeby innych. 11

12 brak reakcji ze strony społeczeństwa; chęć udowodnienia dorosłości; nieznajomość akceptowanych norm społecznych; moda, szpan, chęć zaimponowania. VI. Osoby odpowiedzialne za realizację Dyrekcja placówki Kierownik do spraw opiekuńczo-wychowawczych Psycholog szkolny Pedagog szkolny Zespół ds. profilaktyki Zespół ds. wychowawczych Wychowawcy poszczególnych grup wychowawczych Wychowawcy poszczególnych klas Nauczyciele 12

13 Celem działań wszystkich nauczycieli, wychowawców i rodziców oraz pracowników obsługi jest pełne włączenie się w działania wychowawcze i zapobiegawcze, aby prawidłowo: Diagnozować problemy młodzieży (wychowawcy klas i grup, pedagog Ośrodka, rodzice, Zespół, Profilaktyki i Wczesnej interwencji, Zespół Wychowawczy). Prowadzić profesjonalne działania wychowawczo profilaktyczne wykorzystując: przedmioty nauczania w trakcie realizacji programów nauczania, godziny z wychowawcą i pedagogiem, zajęcia pozalekcyjne indywidualne i grupowe, pracę kół zainteresowań, realizację Programu: Profilaktycznego, Wychowawczego, apele, uroczystości szkolne, działania specyficzne dla profilaktyki. Zapewnić uczniom/wychowankom poczucie bezpieczeństwa i tworzyć dobrą atmosferę w Ośrodku. Budować wzajemne zaufanie i poczucie własnej wartości u każdego ucznia/wychowanka. Pomagać uczniom/wychowankom w rozpoznawaniu zagrożeń i radzenia sobie z nimi. KOMPETENCJE Dyrekcja Przepływ informacji Zrozumienie naszych problemów Wspieranie w trudnych sytuacjach Reakcja w sytuacjach trudnych zagrożeń 13

14 Kadra Pedagogiczna Współpraca Zrozumienie Porady Dyskrecja Poszanowanie pracy innych W razie powstania problemu nie oskarżanie się wzajemnie lecz rozmowy Wymiana informacji przez dziennik Umiejętne oddzielanie rozmów na poziomie osób dorosłych i dzieci Konsekwencja Współdziałanie Poszukiwanie wspólnego frontu oddziaływań wychowawczych Pedagog i psycholog Diagnozowanie potrzeb Pomoc w realizacji obowiązku szkolnego Szybkość i skuteczność działania Pomoc w realizacjach trudnych wychowawczo Pomoc w oddziaływaniach profilaktyczno wychowawczych Współpraca ze środowiskiem Rodzice Zapewnienie dobrego kontaktu emocjonalnego dziecka z domem Stawianie się na wezwanie indywidualne 14

15 Pełna świadomość, iż realizację obowiązku szkolnego można sankcyjnie od nich wyegzekwować Współpraca z kadrą Ośrodka Wychowanek Potrafi wyrażać własne emocje i uczucia w sposób społecznie akceptowany Dba o bezpieczeństwo i zdrowie swoje i innych Służy pomocą słabszym i młodszym Przestrzega zasad kultury osobistej Dokonuje właściwych wyborów Radzi sobie z własnymi nałogami Wie gdzie i u kogo szukać pomocy Kadra administracyjno-obsługowa Podejście wychowawcze do dzieci (odpowiedni język i postawa są wychowawcami i odpowiadają za dzieci) Współpraca i zgłaszanie problemów nauczycielowi Pomoc nauczycielowi w sytuacjach opiekuńczych Zachowanie dystansu wobec dzieci 15

16 VII. Cele programu Głównym celem programu jest wspieranie młodych ludzi w rozwoju emocjonalnym, społecznym i poznawczym, a tym samym zapobieganie patologiom społecznym i uzależnieniom od środków zmieniających świadomość. Uzupełnieniem tego są poniższe cele szczegółowe: Stworzenie wychowankom warunków bezpiecznego funkcjonowania w placówce. Rozpoznawanie niepożądanych zjawisk na terenie Ośrodka. Ochrona uczniów przed zagrożeniami związanymi z przemocą i agresja. Utrwalanie zachowań społecznych będących podstawą prawidłowego rozwoju. Rozwijanie umiejętności współżycia społecznego. Podejmowanie działań mających na celu wzmocnienie motywacji do własnego rozwoju. Podnoszenie poziomu kultury wśród uczniów. Rozszerzanie działań na rzecz propagowania zdrowego trybu życia. Poprawa higieny wśród podopiecznych. Wdrażanie metod radzenia sobie w sytuacjach trudnych. Zmiana obiegowej opinii na temat stosowania środków odurzających. Rozszerzenie działań na rzecz profilaktyki uzależnień. Opracowanie systemów chroniących młodzież przed uzależnieniami takimi jak: alkoholizm, narkomania, nikotynizm, lekomania itp 16

17 VIII. Metody i formy realizacji Metody: ankiety, obserwacja, metody aktywizujące. Formy: rozmowy indywidualne, lekcje wychowawcze, zajęcia warsztatowe z uczniami, spotkania ze specjalistami pedagogiem, psychologiem, funkcjonariuszami policji, programy profilaktyczne, zebrania klasowe, spotkania z rodzicami w ramach Dni otwartych, uroczystości ogólnoszkolne, apele, imprezy kulturalne, prelekcje, pogadanki dla uczniów i rodziców, pomoc innych instytucji specjalistycznych i edukacyjnych, zasoby biblioteki (scenariusze zajęć, ulotki informacyjne, filmy itp.). 17

18 IX. Plan działań: Uczniowie Szkoły Podstawowej Uczniowie szkoły podstawowej, szczególnie w klasach I-III po raz pierwszy są wystawione na intensywne oddziaływania świata zewnętrznego i prowokowane do samodzielnego przeciwstawiania się różnorodnym trudnościom. Niestety dzieci w tym wieku nie posiadają jeszcze świadomości społecznej. Myślenie ma jeszcze charakter konkretny, dzieci bazują przede wszystkim na osobistym doświadczeniu. Dlatego też działania profilaktyczne w tym wieku muszą bazować na doświadczeniu dziecka. Należy podkreślać potrzeby bycia zdrowym i posiadania dobrego samopoczucia, życia bez nałogów. Uczeń powinien wiedzieć, czym są środki odurzające, jakie są różnice między pożywieniem, trucizną, lekami i nielegalnymi środkami odurzającymi. Należy uświadamiać, że lekarstwa mogą pomóc w czasie choroby, ale stosowane dowolnie mogą zniszczyć zdrowie i doprowadzić do śmierci. Uczeń powinien wiedzieć, że istnieje możliwość uzależnienia się od alkoholu, tytoniu i innych środków odurzających. Bardzo ważne są informacje dotyczące sposobów pomocy osobą uzależnionym. Ważnym elementem w edukacji jest udzielenie młodemu człowiekowi informacji na temat sposobów unikania nieznanych i potencjalnie niebezpiecznych przedmiotów, pojemników i substancji. Ważnym elementem profilaktyki jest wdrażanie odpowiednich nawyków żywieniowych, informowanie, na czym polega prawidłowe żywienie i zdrowe nawyki. Każdy człowiek jest odpowiedzialny za własne zdrowie i dobre samopoczucie, a w przypadkudzieciodpowiedzialnościątą dzielą się między sobą rodzice i dzieci, dlatego do programu należy wdrażać również prawny ch opiekunów. Gdyż dorośli (w szkole i poza nią) są osobami do których dziecko zwraca się szukając pomocy w trudnych sytuacjac h Wiedza uzyskana w pierwszych klasach szkoły podstawowej jest fundamentem dla dalszych działań profilaktycznych. W tym okresie szczególny nacisk kłaść należy na likwidowanie mitów, jakie funkcjonują na temat zachowań dysfunkcyjnych. Dzieci w tym okresie zaczynają wykształcać poczucie odpowiedzialności za siebie i innych, co obejmuje między innymi odpowiedzialność za ujawnianie przed dorosłymi wszystkiego tego, co zagraża ich zdrowiu lub życiu. Na etapie klas IV-VI w rozwoju dziecka nasilają 18

19 się wpływy rówieśnicze. W tym też okresie dziecko narażone jest na eksperymentowanie przede wszystkim z i alkoholem, a czasem również z innymi środkami odurzającymi Stąd też dzieci w tym wieku potrzebują nowych informacji, motywacji do unikania środków odurzających. Na tym etapie kontynuuje się zagadnienia dotyczące zdrowia, bezpieczeństwa i odp owiedzialności, ale w bardziej szczegółowej i skomplikowanej formie. Uczniowie poszukują rzetelnych informacji na temat sposobów rozpoznawani a poszczególnych środków (alkoholu, tytoniu, marihuany, kokainy, środków wziewnych, halucynogenów oraz różnego rodzaju substancji pobudzających. Klasy IV-VI interesują się również efektem zażywania tego typu środków. Jest to bardzo dobry moment na wyjaśnienie, jaki sposób środki odurzające wpływają na rozwój i funkcjonowanie poszczególnych układów i narządów człowieka, należy zwracać uwagę na działania społeczne sprzyjające używaniu środków odurzających, a w szczególności na: działania reklamowe, presję rówieśniczą, wpływ rodziny oraz wzorce społeczne. To też dobry moment na przekazanie wiedzy o wyspecjalizowanych ludziach i instytucjach przeznaczonych do pomagania młodym ludziom w przeciwstawianiu się negatywnym presjom społecznym, radzeniu sobie z trudnościami oraz w jaki sposób można uzyskać od nich pomoc. 19

20 DZAŁANIE FORMA REALIZACJI OCZEKIWANE EFEKTY ODPOWIEDZIALNI UWAGI Poprawa stanu higieny. -pogadanki na temat higieny -zwracanie uwagi na właściwą postawę ciała -zwracanie uwagi na właściwą higienę osobistą -przestrzeganie przerw między poszczególnymi zajęciami, dbanie o prawidłowy sposób odpoczywania, ograniczenie hałasu -kontrole higieny, fluoryzacja zębów -zwracanie uwagi na odpowiedni ubiór -organizowanie konkursów czystości -przygotowywanie plakatów, prezentacje Uczeń racjonalnie dzieli czas na pracę i odpoczynek -uczeń zachowuje właściwą postawę ciała -uczeń dba o higienę otoczenia -uczeń ogranicza hałas i inne rozpraszające czynniki - pielęgniarka -wychowawca w szkole -wychowawca w internacie 20

21 Kształtowanie nawyków dbania o zdrowie - rozmowy podczas lekcji przyrody - akcje promujące zdrowe odżywianie - rozmowa - obserwacja spożywanych posiłków Uczeń potrafi wskazać składniki diety służące zdrowiu. Świadomie spożywa warzywa i owoce. Rezygnuje z niezdrowej żywności. -nauczyciel przyrody -pedagog -wychowawca w szkole, w internacie - rozmowa podczas dokonywania zakupów Promocja aktywnego spędzania czasu wolnego - zajęcia wychowania fizycznego, pozalekcyjne zajęcia sportowe i ruchowe. -gimnastyka korekcyjna, -propagowanie turystyki pieszej. Uczeń chętnie uczestniczy w zajęciach sportowych. Podnosi swoją sprawność fizyczną. -nauczyciele w-f i gimnastyki korekcyjnej, -wychowawca w szkole, w internacie -wyjazdy na basen Wyjaśnienie sposobów oddziaływania reklam -pogadanki, pokaz, analiza reklam -rozmowy indywidualne -godzina wychowawcza -praca w grupach -uczeń wie jaki wpływ na zakupy ma reklama -uczeń potrafi na podstawie etykiety stwierdzić czy pożywienie jest wartościowe -uczeń zna skutki niepoprawnego odżywiania -psycholog -pedagog -nauczyciele 21

22 Bezpieczeństwo w świetle przepisów szkolnych. - zapoznanie z procedurami obowiązującymi na terenie placówki - zapoznanie z prawami, obowiązkami ucznia - współpraca z prawnymi opiekunami -zapoznanie z planem pełnionych przez nauczycieli dyżurów - uczeń wie jakie zachowanie nie jest akceptowane na terenie placówki i poza nią -uczeń zna system kar i nagród stosowany w placówce -uczniowie znają miejsca dyżurowania nauczycieli, czują się w szkole bezpieczni -psycholog -pedagog -nauczyciele Zapobieganie przemocy i zachowaniom agresywnym -zajęcia dotyczące agresji, zapoznanie ze szkolnymi procedurami dotyczącymi czynów agresywnych. -prewencyjne spotkania z policjantem -zapoznawanie ze sposobami rozwiązywania konfliktów -uczeń ma wiedzę jak radzić sobie z trudnymi emocjami, stara się wykorzystać tę wiedzę w praktyce, uczeń stara się rozwiązywać konflikty w sposób asertywny -uczeń otrzymuje pomoc dorosłych przy rozwiązywaniu poważnych konfliktów. -psycholog -pedagog -nauczyciele -uczeń wie, że ponosi konsekwencje za nieadekwatne zachowania i wie ma prawo do uczenia się na błędach. 22

23 Bezpieczeństwo -zajęcia podnoszące -uczeń zna zasady ruchu -psycholog poza szkołą kompetencje dzieci drogowego. -pedagog i zmniejszające ich zagrożenie w różnych sytuacjach Uczeń zna zagrożenia płynące z uczestnictwa w ruchu -nauczyciele -zajęcia Udzielanie drogowym, potrafi pierwszej pomocy bezpiecznie zachować się -zajęcia na temat na drodze. zagrażających zachowań -uczeń wie jak zachować ze się, gdy ktoś potrzebuje -spotkania z psychologiem, pomocy pedagogiem -uczeń zna swoje prawa do bezpieczeństwa w sytuacji zagrożenia zwraca się o pomoc do dorosłych. 23

24 Wyrównywanie -pomoc psychologiczna i -dziecko otrzymuje -psycholog szans rozwoju pedagogiczna w szkole. potrzebne mu wsparcie -pedagog społecznego w celu przeciwdziałania patologiom - pomoc w uzyskaniu wsparcia materialnego w MOPS -rodzice są motywowani do pracy nad zmianą sytuacji -wnioskowanie do Sądu o wgląd w sytuację rodzinną dziecka lub sytuacji rodzinnej. - ścisła współpraca z domem rodzinnym -rodzice otrzymują wsparcie przy rozwiązywaniu problemów rodzinnych. 24

25 Integracja -organizacja szkolnych -uczeń potrafi dostosować -Dyrekcja uczniów uroczystości swoje zachowanie do -nauczyciele -udział w szkolnych sytuacji, w której się znajduje uroczystościach -uczeń czuje się dumny ze -Rada Rodziców -organizowanie wspólnych swojej placówki, jest -koła zabaw, konkursów, odpowiedzialny za klasę, zainteresowań konkurowanie na arenie placówkę, za jej dobre imię, -Samorząd Szkolny sportowej czuje się częścią klasy, -Zespoły ds. -prezentowanie osiągnięć na grupy, zespołu, jest wychowawczych forum, klasy, szkoły współodpowiedzialny za i profilaktyki -organizowanie wspólnych sukcesy i porażki zajęć, łączących pracę -uczniowie znają swoje uczniów poszczególnych klas mocne i słabe strony, darzą się wzajemnym szacunkiem 25

26 Promowanie -pogadanki z pedagogiem, -uczniowie wiedzą, które -pedagog zachowań psychologiem zachowania są, -psycholog powszechnie -godziny wychowawcze są powszechnie klas, akceptowanych -gry akceptowane przez internatu -zabawy społeczeństwo -prawni -konkursy -uczniowie znają zasady opiekunowie -uroczystości szkolne poprawnego zachowania się -zespoły w różnych sytuacjach zadaniowe życiowych Eliminowanie -pogadanki z pedagogiem, -uczniowie wiedzą, które -pedagog zachowań psychologiem zachowania nie są -psycholog nieprawidłowych -godziny wychowawcze powszechnie akceptowane klas -gry przez społeczeństwo, -zabawy eliminują przykłady internatu -konkursy nieodpowiedniego -prawni -uroczystości szkolne zachowania opiekunowie -obserwacja -prawni opiekunowie -zespół ds. obserwują i eliminują wychowawczych nieodpowiednie zachowanie swych podopiecznych 26

27 Pomoc we -określenie możliwości ucznia -uczeń zna swoje mocne -pedagog, wskazaniu -bazowanie na mocnych strony psycholog mocnych stron stronach ucznia -potrafi wykorzystywać swoje -wychowawca ucznia -ukazywanie perspektyw mocne strony klasy, grupy rozwoju w działaniu w internacie -uczeń dostrzega możliwość -rewalidatorzy osiągnięcia sukcesu Rozwijanie -organizowanie kół -uczeń zna swoje -prowadzący koła zainteresowań zainteresowań zainteresowania, chętnie zainteresowań -udział uczniów w konkursach angażuje się w zajęcia -organizatorzy organizowanych na terenie pozalekcyjne konkursów placówki i poza nią - uczeń odkrywa w sobie -nauczyciele -udział uczniów z zawodach ukryte talenty artystyczne, wychowania sportowych zainteresowania fizycznego -organizowanie różnych form twórczości -ukazanie alternatywnych zajęć 27

28 Wskazywanie -prezentowanie autorytetów -uczeń poznaje autorytety pożądanych podczas zajęć godne naśladowania -nauczyciele wzorców wychowawczych, zajęć z -uczeń odkrywa wartości poszczególnych zachowań języka polskiego, historii itp. płynące z bycia przedmiotów wartościowym człowiekiem 28

29 Uczniowie Gimnazjum Profilaktyka w gimnazjum powinna uwzględniać zagadnienia dotyczące promocji zdrowego stylu życia, rozwijania najważniejszych umiejętności psychologicznych i społecznych, prawidłowości i trudności rozwojowych okresu dojrzewania oraz problematykę uzależnień. Głównymi celami profilaktyki w gimnazjum powinno być budowanie bezpiecznej atmosfery w szkole, tworzenie klimatu dla koleżeństwa, szacunku dla drugiego człowieka. Ważnym elementem jest kształtowanie zdrowego stylu życia. Okres dojrzewania stanowi szczególną fazę w życiu człowieka. Wówczas dokonują się największe zmiany w życiu młodego człowieka, formowane są nowe wzorce relacji interpersonalnych, gwałtownie wzrasta liczba nowych doświadczeń osobistych i społecznych, rozwijane są umiejętności pozwalające na kształtowanie się poczucia własnej kompetencji. Młodzież gimnazjalna poszukuje nowych ról, nabywa nowe doświadczenia (Z. Gaś 1997). Młody człowiek powinien otrzymać informacje dotyczące sposobów skutecznego radzenia sobie z przeżywanymi lękami, wynikającymi zarówno z interakcji rówieśniczych, jak i z problemów osobistych, specyfice i chemicznej naturze poszczególnych środków odurzających i ich interakcjach, pozwalające rozumieć istotę wpływów środków odurzających na organizm młodego człowieka, co jest szczególnie ważne przy prowadzeniu pojazdów mechanicznych oraz uprawianiu sportu. Uczniowie gimnazjum winni zrozumieć, że stopniowo zwiększa się ich stopień swobody, z czym wiąże się większa odpowiedzialności za własne działania i za działania innych. Młody człowiek powinien być świadomy swojej odpowiedzialności za tworzenie i zachowywanie środowiska wolnego od środków odurzających i to nie tylko w domu rodzinnym, ale również w szkole, na podwórku, w dzielnicy itd., Działania profilaktyczne realizowane w gimnazjum powinny zachęcać uczniów do uczestnictwa w działaniach organizowanych przez szkołę i np. zawodach sportowych, spotkaniach towarzyskich, itp. Pomoże to zachowaniu wolności od środków odurzających i rozwinie poczucie własnej wartości. 29

30 DZIAŁANIE FORMA REALIZACJI OCZEKIWANE EFEKTY ODPOWIEDZIALNI UWAGI Przedstawienie zasad obowiązujących na terenie placówki -przypomnienie zasad dobrego wychowania -zapoznanie ze STATUTEM placówki -zapoznanie wychowanków z -wychowanek zna zasady dobrego wychowania, znają prawa i obowiązki wnikające ze STATUTU -uczniowie współtworzą i klas grup w internacie -pedagog -psycholog regulaminami obowiązującymi na terenie placówki, ustalenie zasad obowiązujących w klasach, w grupach w internacie, w grupach rewalidacyjnych itp. akceptują zasady obowiązujące w klasach, w grupach itp. Kształtowanie świadomości negatywnego działania środków psychoaktywnych -ukazanie prawnych i moralnych skutków posiadania, używania i rozprowadzania środków psychoaktywnych, tj. narkotyków, alkoholu, papierosów, leków, używek, środków dopingujących -spotkania dla uczniów i pedagogizacja rodziców z -uczeń zna prawdę na temat skutków stosowania środków odurzających -uczeń walczy ze stereotypami na temat środków odurzających -rodzice obserwują swoich podopiecznych na okoliczność przyjmowania -psycholog -pedagog -nauczyciele -rodzice -zespół ds. profilaktyki 30

31 udziałem zaproszonych spe- środków odurzających cjalistów (np. prawnik, policjant, lekarz, pielęgniarka, psycholog, pracownik ośrodka terapii uzależnień) Promowanie -pogadanki z pedagogiem, -uczniowie wiedzą, które -pedagog, zachowań psychologiem zachowania są, psycholog powszechnie -godziny wychowawcze są powszechnie klas akceptowanych -gry, zabawy, konkursy akceptowane przez -uroczystości szkolne społeczeństwo internatu -uczniowie znają zasady -prawni poprawnego zachowania opiekunowie się w różnych sytuacjach -zespół ds. życiowych wychowawczych Zapobieganie -kontrolowanie nieobecności na -uczeń zna i stosuje zasady -Dyrekcja nadmiernej lekcjach wynikające absencji uczniów i zajęciach pozalekcyjnych z regulaminów placówki -pedagog -systematyczne rozlicznie ze -uczeń przestrzega spóźnień punktualności -restrykcyjne egzekwowanie -nauczyciele eliminują usprawiedliwień przypadki szkolnych 31

32 -uświadamianie prawnym wagarów opiekunom korzyści -rodzice mają świadomość wynikających z konsekwencji absencji systematycznego uczestnictwa uczniów w zajęciach lekcyjnych w placówce -wizyty domowe u uczniów -współpraca z sądem nadmiernie opuszczających zajęcia Zapobieganie -kontrolowanie zachowania -uczniowie wiedzą, do kogo -Dyrekcja tworzeniu się uczniów w trakcie lekcji powinni zgłaszać -nauczyciele grup -kontrolowanie zachowania niepokojące ich zjawiska dominujących uczniów w czasie zajęć w -uczniowie wiedza jak -pełniący dyżury grupach w internacie reagować na przykłady -kontrolowanie uczniów nieodpowiedniego podczas przerw zachowania się innych międzylekcyjnych, przerw na koleżanek i kolegów posiłek itp. -uczniowie mają zaufanie -wzbudzanie zaufania do do pracowników placówki pracowników Bezpieczeństwo -zapoznanie z zasadami -uczeń wie jak powinien wychowanków panującymi podczas przerw zachować się podczas 32

33 podczas przerw międzylekcyjnych -zapoznanie z miejscami dyżurowania nauczycieli podczas przerw -zapoznanie z miejscami, w których uczniowie mogą przebywać w czasie przerw przerw -uczeń wie, w których miejscach może bezpiecznie spędzić przerwy między zajęciami -uczeń wie którzy nauczyciele pełnią dyżury podczas przerw -uczeń wie, gdzie znajdują się miejsca dyżurowania poszczególnych nauczycieli Bezpieczeństwo w trakcie imprez szkolnych -dyżury nauczycieli -przypomnienie zasad bezpieczeństwa -uczeń wie, którzy nauczyciele pełnia nad nim opiekę w trakcie trwania imprezy szkolnej -uczeń zna zasady -nauczyciele pełniący dyżury -organizatorzy imprezy bezpieczeństwa obowiązujące w placówce w trakcie trwania imprez szkolnych Bezpieczeństwo -pogadanka na temat -uczeń wie jak powinien -pedagog 33

34 podczas powrotu bezpiecznej drogi do domu zachować się -wychowawca do domu -gry, zabawy, konkursu na w trakcie drogi do domu temat znajomości ruchu -uczeń wie jak poruszać się drogowego podczas drogi do domu -spotkania z policją Uświadomienie -pogadanki z psychologiem -uczeń wie jakie -psycholog uczniom czym -pogadanki z pedagogiem zachowania należą do -pedagog jest agresja -spotkania z policją agresywnych i przemoc. Pomoc -lekcje wychowawcze -uczeń wie, co to jest -policja w walce z -konkursy przemoc -zespół ds. agresją. -realizacja programu -uczeń umie przeciwstawić wychowawczych profilaktycznego się zachowaniom -zespół ds. -realizacja programu agresywnych profilaktyki wychowawczego -uczeń wie jak radzić sobie -Samorząd Szkolny z własnymi negatywnymi emocjami -uczeń wie, do kogo zwracać się w razie potrzeby Ograniczanie -dyżury podczas przerw -uczeń wie, gdzie -Dyrekcja 34

35 agresji -planowanie bezpiecznych bezpiecznie spędzać -nauczyciele i przemocy zabaw przerwy pełniący dyżury, -szybka reakcja na zachowania -uczeń wie, komu zgłaszać wychowawcy agresywne zachowania agresywne -pedagog, psycholog Współpraca -podejmowanie rozmów -prawni opiekunowie -psycholog, z prawnymi podczas spotkań obserwują zachowanie pedagog opiekunami -stały ustalony kontakt między podopiecznych poza wychowawcą (pedagogiem) a placówką, kontrolują treści -prawni prawnym opiekunem Internetowe, telewizyjne itp. opiekunowie Przekazywanie -pogadanki na temat uzależ- -uczeń zna zagrożenia -psycholog wiedzy na temat nień od komputera związane rozwojem -pedagog zagrożeń płynących z nieodpowiedniego korzystania z mediów i uczenie -dyskusje o negatywnym wpływie gier i programów komputerowych ukazujących przemoc nowych technologii -uczeń doskonali umiejętności selekcji oferowanych programów TV, np. poprzez pogadanki -prawni opiekunowie 35

36 krytycznego i agresję na temat stosunku do mediów -uświadamianie uczniom zagrożeń płynących z sieci internetowej -ostrzeganie uczniów przed oglądaniem niewłaściwych programów TV Przestrzeganie -przeprowadzanie ankiet -uczeń zna konsekwencje -psycholog uczniów przed diagnozujących problem nieodpowiednich zachowań -pedagog wczesną inicjacją seksualną -pogadanki, projekcja filmów tematycznych w zakresie seksualnym -prawni opiekunowie -współpraca z rodzicami (przedstawienie problemu na tle klasy i szkoły, ustalenie wspólnych działań) 36

37 3.Uczniowie Zasadniczej Szkoły Zawodowej i Szkoły Przysposabiającej do Pracy Uczniowie tych typów szkół, ze względu na swój wiek mogą być zagrożeni ryzykownymi zachowaniami. Często jest to młodzież, która już doświadczyła pierwszych prób ryzykownego zachowania. Głównym zadaniem podczas pracy z tą grupą jest pomoc przy wycofywaniu się z zachowań ryzykownych. Uczniowie powinni otrzymywać informacje na temat możliwości wychodzenia z zachowań ryzykownych, młodzież powinna zostać objęta strategiami edukacyjnymi, a także interwencyjnymi. Strategie interwencyjne powinny pomóc osobom mającym trudności w identyfikowaniu i rozwiązywaniu pojawiających się problemów, bardzo istotne jest wsparcie w pojawiających się sytuacjach kryzysowych. Niewątpliwie w tej grupie znaleźć można również uczniów tzw. wysokiego ryzyka. Praca z młodzieżą tej grupy jest niewątpliwie najtrudniejsza i wymaga dużego zaangażowania nie tylko ze strony pracowników placówki, ale również ze strony młodzieży. Obejmuje ona przede wszystkim działania o charakterze leczniczym, rehabilitacyjnym oraz resocjalizacyjnym. Celem planowanych działań jest przeciwdziałanie rozszerzaniu się degradacji wśród wychowanków, a następnie powrót to tzw. normalnego funkcjonowania. Proponowanymi strategiami dla tej grupy są: informacja, edukacja, wprowadzanie działań alternatywnych, interwencje oraz zmniejszanie przeszkód, czyli ochrona przed skutkami ryzykownych zachowań. Profilaktyka skierowana do uczniów w tym wieku powinna uwzględniać zagadnienia dotyczące promocji zdrowego stylu życia, rozwijania najważniejszych umiejętności psychologicznych i społecznych, prawidłowości i trudności rozwojowych okresu dojrzewania oraz problematykę uzależnień. Istotne miejsce powinna zajmować edukacja seksualna. Znajomość zagrożeń związanych z AIDS. 37

38 Uczniowie winni zrozumieć, że stają się w pełni odpowiedzialni za własne działania i za działania innych. Młody człowiek powinien być świadomy swojej odpowiedzialności za siebie, bliskie mu osoby DZIAŁANIE FORMA REALIZACJI OCZEKIWANE EFEKTY ODPOWIEDZIALNI UWAGI Przedstawienie zasad obowiązujących na terenie placówki -przypomnienie zasad dobrego wychowania -zapoznanie ze statutem placówki -zapoznanie wychowanków z regulaminami obowiązującymi -wychowanek zna zasady dobrego wychowania -wychowankowie znają prawa i obowiązki wnikające ze klas grup w internacie -pedagog -psycholog na terenie szkoły, internatu -ustalenie zasad obowiązujących w klasach, w grupach w internacie, w grupach rewalidacyjnych itp. STATUTU -uczniowie znają regulaminy obowiązujące na terenie placówki -uczniowie współtworzą i akceptują zasady obowiązujące w klasach, w grupach itp. Kształtowanie świadomości negatywnego -ukazanie prawnych i moralnych skutków posiadania, używania i rozprowadzania środków -uczeń zna prawdę na temat skutków stosowania środków odurzających -psycholog -pedagog 38

39 działania środków psychoaktywnych, tj. -uczeń walczy ze -nauczyciele psychoaktywnych narkotyków, alkoholu, stereotypami na temat -rodzice papierosów, leków, używek, środków odurzających -zespół ds. środków dopingujących -rodzice obserwują swoich profilaktyki -spotkania dla uczniów i pe- podopiecznych na dagogizacja rodziców z okoliczność przyjmowania udziałem zaproszonych spe- środków odurzających cjalistów (np. prawnik, policjant, lekarz, pielęgniarka, psycholog, pracownik ośrodka terapii uzależnień) Promowanie zachowań powszechnie akceptowanych -pogadanki z pedagogiem, psychologiem -godziny wychowawcze -gry -zabawy -konkursy -uroczystości szkolne -uczniowie wiedzą, które zachowania są, są powszechnie akceptowane przez społeczeństwo -uczniowie znają zasady poprawnego zachowania się w różnych sytuacjach życiowych -pedagog, psycholog klas internatu -prawni opiekunowie -zespół ds. wychowawczych Zapobieganie -kontrolowanie nieobecności na -uczeń zna regulaminy -Dyrekcja 39

40 nadmiernej lekcjach obowiązujące na terenie absencji uczniów i zajęciach pozalekcyjnych placówki -pedagog -systematyczne rozlicznie ze -uczeń stosuje zasady spóźnień wynikające -restrykcyjne egzekwowanie z regulaminów placówki usprawiedliwień -uczeń przestrzega -uświadamianie prawnym punktualności opiekunom korzyści -nauczyciele eliminują wynikających z przypadki szkolnych systematycznego uczestnictwa wagarów w zajęciach lekcyjnych -rodzice mają świadomość -wizyty domowe u uczniów konsekwencji absencji nadmiernie opuszczających uczniów zajęcia w placówce -wysyłanie zawiadomień o -współpraca z sądem skutkach absencji Zapobieganie -kontrolowanie zachowania -uczniowie wiedzą go kogo -Dyrekcja tworzeniu się uczniów w trakcie lekcji powinni zgłaszać -nauczyciele grup -kontrolowanie zachowania niepokojące ich zjawiska dominujących uczniów w czasie zajęć -uczniowie wiedza jak -pełniący dyżury w grupach w internacie reagować na przykłady 40

41 -kontrolowanie uczniów podczas przerw międzylekcyjnych, przerw na posiłek itp. -wzbudzanie zaufania do pracowników nieodpowiedniego zachowania się innych koleżanek i kolegów -uczniowie mają zaufanie do pracowników placówki Uświadomienie uczniom, czym jest agresja i przemoc. Pomoc w walce z agresją. -pogadanki z psychologiem -pogadanki z pedagogiem -spotkania z policją -lekcje wychowawcze -konkursy -realizacja programu profilaktycznego -realizacja programu wychowawczego -uczeń wie, jakie zachowania należą do agresywnych -uczeń wie, co to jest przemoc -uczeń umie przeciwstawić się zachowaniom agresywnych -uczeń wie jak radzić sobie -psycholog -pedagog -policja -zespół ds. wychowawczych -zespół ds. profilaktyki -Samorząd Szkolny z własnymi negatywnymi emocjami -uczeń wie, do kogo zwracać się w razie potrzeby Przekazywanie -pogadanki na temat uzależ- -uczeń zna zagrożenia -psycholog 41

42 wiedzy na temat nień od komputera związane rozwojem -pedagog zagrożeń płynących z nieodpowiedniego korzystania z mediów. -dyskusje o negatywnym wpływie gier i programów komputerowych ukazujących przemoc i agresję nowych technologii -uczeń doskonali umiejętności selekcji oferowanych programów TV, np. poprzez pogadanki na temat -prawni opiekunowie -uświadamianie uczniom zagrożeń płynących z sieci internetowej, ostrzeganie uczniów przed oglądaniem niewłaściwych programów TV Przestrzeganie -przeprowadzanie ankiet -uczeń zna konsekwencje -psycholog uczniów przed diagnozujących problem nieodpowiednich zachowań -pedagog wczesną inicjacją seksualną -pogadanki w klasach w zakresie seksualnym -prawni -projekcja filmów tematycz- opiekunowie nych -współpraca z rodzicami 42

43 (przedstawienie problemu na tle klasy i szkoły, ustalenie wspólnych działań) Eliminowanie -pogadanki z pedagogiem, -uczniowie wiedzą, które -pedagog zachowań psychologiem zachowania nie są -psycholog nieprawidłowych -godziny wychowawcze powszechnie akceptowane klas -gry przez społeczeństwo -zabawy -uczniowie eliminują internatu -konkursy przykłady -prawni -uroczystości szkolne nieodpowiedniego opiekunowie -obserwacja zachowania -zespół ds. -prawni opiekunowie wychowawczych obserwują i eliminują nieodpowiednie zachowanie swych podopiecznych Pomoc we -określenie możliwości ucznia -uczeń zna swoje mocne -pedagog, wskazaniu -bazowanie na mocnych strony psycholog mocnych stron stronach ucznia -potrafi wykorzystywać -wychowawca ucznia -ukazywanie perspektyw swoje mocne strony klasy rozwoju w działaniu -wychowawca 43

44 -uczeń dostrzega grupy możliwość osiągnięcia w internacie sukcesu -rewalidatorzy Rozwijanie -organizowanie kół -uczeń zna swoje -prowadzący koła zainteresowań zainteresowań zainteresowania zainteresowań -udział uczniów w konkursach -uczeń chętnie angażuje -organizatorzy organizowanych na terenie się w zajęcia pozalekcyjne konkursów placówki i poza placówką -uczeń rozwija swoje -nauczyciele -udział uczniów z zawodach zainteresowania wychowania sportowych -uczeń odkrywa w sobie fizycznego -organizowanie różnych form ukryte talenty artystyczne twórczości -ukazanie alternatywnych zajęć Wskazywanie -prezentowanie autorytetów -uczeń poznaje autorytety, pożądanych podczas zajęć wychowawczych, godne naśladowania nauczyciele wzorców zajęć z języka polskiego, historii -uczeń odkrywa wartości zachowań itp. płynące z bycia wartościowym człowiekiem Pomoc -spotkania z psychologiem, -uczniowie wiedzą jak -psycholog w rozpoznawaniu spotkania z pedagogiem oprawnie okazywać -pedagog i wyrażaniu -godziny wychowawcze, zajęcia uczucia 44

45 swoich uczuć, emocji w grupach -kształtowanie umiejętności radzenia sobie z negatywnymi emocjami, stresem itp. -uczniowie wiedzą jak radzić sobie ze stresem, złością, empatią itp. Opracowanie : mgr Joanna Skrzydłowska 45