Teoria powstania 5-wymiarowego Wszechświata Teoria czarnej materii i czarnej energii we Wszechświecie 4-wymiarowym Teoria czarnych dziur
|
|
- Robert Wojciechowski
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Teoria powstania 5-wymiarowego Wszechświata Teoria czarnej materii i czarnej energii we Wszechświecie 4-wymiarowym Teoria czarnych dziur Dr Grzegorz Hoppe
2 Założenia wstępne 1. Idźmy najprostszą drogą myślenia, opierając się tylko na logice, matematyce (jako jedynych nauk formalnych) oraz tych prawdach (teoriach) dotyczących fizyki, co do których nie posiadamy najmniejszych wątpliwości. 2. Nie rozpoczynajmy istnienia naszego Wszechświata od TEGO (czegoś), czego istnienia nie możemy (nijak) wytłumaczyć ani pojąć rozumem. 3. Wszechświat nie jest bardziej skomplikowany, niż jest to niezbędne do jego istnienia (i tego wszystkiego co możemy zobaczyć ).
3 Co wiemy na pewno Ze szczególnej teorii względności Alberta Einsteina wynika, że: E 2 = p 2 c 2 +m 2 c 4 ; czyli w spoczynku dla p=0, mamy E 2 = m 2 c 4 E = ± mc 2 (teoretycznie istnieje energia ujemna) Wszystkie znane nam cząstki elementarne mają swoje odpowiedniki w antymaterii (antycząstki), które różnią się od nich tylko znakiem ładunku elektrycznego (można powiedzieć, że są ich lustrzanym odbiciem)
4 Co wiemy na pewno Prawo Hubble a podstawowe prawo kosmologii obserwacyjnej, wiążące odległości galaktyk r z ich tzw. prędkościami ucieczki v (których miarą jest przesunięcie ku czerwieni ). Prawo Hubble a (obowiązujące lokalnie) można również wywnioskować na gruncie ogólnej teorii względności przy założeniu, iż Wszechświat jest jednorodny i izotropowy. Ekspansja jest wówczas opisana równaniem Friedmanna. Oprócz efektu związanego z ruchem galaktyk, zmiana długości fali elektromagnetycznej docierającej z odległości kosmologicznych jest powodowana również rozszerzaniem się samej przestrzeni. Nie istnieje więc wątpliwość, co do faktu że wszechświat się rozszerza.
5 Hipotezy Teza I: Nasz obserwowalny wszechświat jest jednym z czterech 4-wymiarowych wszechświatów, które wspólnie tworzą uniwersum 5-wymiarowe. Wymiar czasu ma charakter ciągły, czyli nie istnieje t p czas Plancka. Teza II: Czarna energia oraz czarna materia to energia i materia należąca do innego z pozostałych trzech 4-wymirowych wszechświatów do którego nie mamy dostępu, ale których istnienie możemy doświadczać, poprzez oddziaływanie energii i materii naszego wszechświata z energią i materią innego wszechświata. Żadna energia ani materia nie może się przedostać przez granicę pomiędzy tymi wszechświatami, dlatego są dla nas niewykrywalne. Teza III: Czarne dziury są powszechnymi obiektami w kosmosie i jednocześnie niezbędnymi dla istnienia galaktyk.
6 Założenia 1. Zasada (prawo) entropii jest prawdziwa (Entropia jest miarą stopnia nieuporządkowania układu i rozproszenia energii. Według II zasady termodynamiki każdy układ izolowany dąży do stanu równowagi, w którym entropia osiąga maksimum) 2. Wyrażenie E = ± mc 2 jest prawdą 3. Nasz Wszechświat naprawdę istnieje i jest realny
7 Początek Nicość (nie ma definicji, jest dopełnieniem wszystkiego, a więc nie może istnieć). Czymś pierwotnym musiała być pusta, bezwymiarowa przestrzeń. Naszymi zmysłami postrzegamy, że istnieje 4-wymiarowy (trzy wymiary rzeczywiste puls wymiar czasu) wszechświat, w którym jest materia i energia.
8 Pierwotne zdarzenie Założenie: W pierwotnym zdarzeniu powstały dwie 4-wymiarowe czasoprzestrzenie (przestrzeń P i anty-przestrzeń (-P)), w których jeden z wymiarów jest wymiarem wspólnym, i jest nim wymiar czasu. Jako pierwotne zdarzenie możemy rozumieć zarówno współcześnie reprezentowany pogląd o Wielkim Wybuchu, jak i przyjąć, że było to rozerwanie pierwotnej przestrzeni, a także jako akt kreacji Wszechświata. Autor jest zdania, że jest to kwestia niepoznawalna i pozostanie zagadnieniem filozoficznym, a nie naukowym.
9 Pierwotne zdarzenie - rozerwanie pierwotnej przestrzeni Przestrzeń P Energia E Przestrzeń (-P) Energia (-E) P + (-P) = 0, E (-E) = 0
10 Po pierwotnym zdarzeniu Po pierwotnym zdarzeniu musiało dojść do wypełnienia powstałych nowych przestrzeni energią. Przy czym wartości bezwzględne sumy energii przestrzeni (E) i sumy energii anty-przestrzeni ( E) muszą być sobie równe. Zgodnie z zasadą entropii rozkład tej energii musiał dążyć do stanu najniższego możliwego poziomu energetycznego. Cały Wszechświat musiał być jednak bardzo energetyczny i odpowiednio dużymi fragmentami niejednorodny, tak aby miał dostatecznie dużo czasu na powstanie wszystkich kolejnych jego cząstek (elementarnych), niezbędnych do tego, aby mogło istnieć to co obecnie obserwujemy.
11 Powstanie 5 wymiarowego Wszechświata Na podstawie doświadczalnie potwierdzonego istnienia antymaterii, która posiada lustrzaną strukturę i lustrzane właściwości materii, mamy prawo wnioskować, że powinna istnieć przestrzeń lustrzana w stosunku do naszej (-P). W takim razie powstały co najmniej dwie 4-wymiarowe przestrzenie lustrzane. Jedna wypełniona materią i energią, a druga antymaterią i energią ujemną.
12 Powstanie 5 wymiarowego Wszechświata Jeżeli jednak powstały tylko dwie 4-wymiarowe przestrzenie, to muszą one być nieskończone, albo ograniczone. Gdyby były nieskończone (nieograniczone), to nie byłoby prawa Hubble a. W takim razie są ograniczone, czyli powstała przestrzeń 5- wymiarowa. Musimy więc przyjąć, że powstało 5-wymiarowe uniwersum. Z zasad matematyki i logiki musi ono mieć 4 wymiary wewnętrzne, a z tego wynika, że musiały powstać nie dwie, a cztery, odrębne, 4-wymiarowe przestrzenie.
13 Powstanie 5 wymiarowego Wszechświata Biorąc jednak pod uwagę, że te uniwersa muszą być pomiędzy sobą odpowiednio lustrzanymi odbiciami, a wszystkie się łączą w jedno 5- wymiarowe uniwersum (a takie połączenie wymusza również istnienie odpowiednio lustrzanych przestrzeni 3-wymiarowych), to musiały powstać po dwa identyczne uniwersa 4-wymiarowe P i dwa ich lustrzane odbicia (-P). Oznacza to również, że granicami łączącymi uniwersa 4-wymiarowe między sobą są uniwersa 3-wymiarowe (pamiętajmy, że jednym z wymiarów w przypadku każdego uniwersum jest czas). Czyli należy zrobić korektę założenia: Powstały cztery uniwersa 4-wymiarowe, tworzące łącznie uniwersum 5-wymiarowe.
14 Powstanie 5 wymiarowego Wszechświata Przestrzeń P1 Energia E1 Przestrzeń (-P1) Energia (-E1) Przestrzeń (-P2) Energia (-E2) Przestrzeń P2 Energia E2
15 Powstanie 5 wymiarowego Wszechświata Cztery uniwersa 4-wymiarowe zanurzone w uniwersum 5- wymiarowym, to hipersfera o promieniu r. Musimy w takim razie przeprowadzić rozważanie, czy nie powstało także uniwersum wyższego, czyli 6-stopnia. Jeżeli powstało uniwersum 6-wymiarowe, to musiało też powstać pięć uniwersów 5-wymiarowych. Jednak z założenia te pięć uniwersów 5- wymiarowych musiałoby być swoimi lustrzanymi odbiciami tworząc uniwersum 6-wymiarowe. Tu jednak znajdujemy zaprzeczenie, bo nieparzystość ilości uniwersów 5-wymiarowych stoi w sprzeczności z zasadą parzystości (lustrzaności przestrzeni). W takim razie skoro nie mogło powstać 6-wymiarowe uniwersum z wcześniej określonymi właściwościami uniwersów niższego rzędu, to nie mogło też z zasad logiki powstać uniwersum żadnego innego jeszcze wyższego rzędu.
16 Powstanie 5 wymiarowego Wszechświata Konsekwencją tego wywodu jest konieczność przyjęcia, że wielkość r jest nieskończona lub dąży do nieskończoności. Ewentualnie można założyć, że jest skończone i ograniczone nicością, co jest tym samym, bo uniwersum 5-wymiarowe nie może mieć żadnego ograniczenia (poza nicością lub przestrzenią wyższego wymiaru). To oznacza również, że r może ulegać ciągłemu powiększaniu się.
17 Powstanie 5 wymiarowego Wszechświata Czym jest uniwersum 5-wymiarowe, zawierające cztery 4- czterowymiarowe uniwersa? Obiektem geometrycznym, w którym wszystkie obiekty niższego rzędu i on sam mają jeden jedyny punkt wspólny. Skoro jednak wymiar czasu ma być wspólnym wymiarem dla wszystkich uniwersów jednocześnie, to musi on być tym punktem wspólnym. Punkt, z założenia nie posiada wymiaru fizycznego (nie możemy określić jego wielkości), więc wymiar czasu musi mieć charakter ciągły, a nie ziarnisty, i w takim uniwersum nie może istnieć czas Plancka t p.
18 Przestrzenie 4 wymiarowe w 5-wymiarowym Wszechświecie Własnością krzywizn (płaszczyzn) Gaussa zgodnie z Theorema Egregium Carla Friedricha Gaussa jest ich wewnętrzność, czyli ich inny kształt w zależności od tego, z której strony na nie patrzymy. Oznacza to, że pierwotny warunek lustrzaności uniwersów znika natychmiast po ich powstaniu (po pierwotnym zdarzeniu), gdyż każdy podział takich przestrzeni jest podziałem lustrzanym. Jedynym warunkiem tej pierwotnej symetrii pozostaje równomierny (ilościowo) rozkład energii we wszystkich uniwersach, czyli w każdym z nich powinno być po 25% wartości bezwzględnej (obecnie szacuje się, że brakuje nam 85%), sumy wartości bezwzględnych wszystkich uniwersów razem (bezwzględność ze względu na dodatniość i ujemność energii w lustrzanych uniwersach).
19 Powstanie 5 wymiarowego Wszechświata (ujęcie matematyczne) P1 + P2 + (-P1) + (-P2) = 0 E1 + E2 + (-E1) + (-E2) = 0 25 % E wszechświata = E1 = E2 = -E1 = -E2 r ; dla chwili tn, r = rn G1, G2, G3, G4 granice między przestrzeniami P (to płaszczyzny zespolone - płaszczyzny Gaussa)
20 Powstanie 5 wymiarowego Wszechświata (ujęcie matematyczne) Wymiary: B r A T(0,0,0,0,0) C D
21 Powstanie 5 wymiarowego Wszechświata (ujęcie matematyczne)
22 Powstanie 5 wymiarowego Wszechświata (ujęcie matematyczne)
23 Powstanie 5 wymiarowego Wszechświata Skoro wiemy, że wymiar czasu jest jednym jedynym punktem wspólnym wszystkich przestrzeni i jest wymiarem zredukowanym do punktu, to dla uproszczenia dalszych rozważań, wymiar czasu możemy pominąć, jako wymiar zredukowany (lub wewnętrzny) i w dalszych rozważaniach przyjąć, że mamy do czynienia z uniwersum 4-wymiarowym składającym się z czterech uniwersów 3-wymiarowych. Geometrycznie taki obiekt będzie hipersferą (torusem) o promieniu r, a ściany wewnętrzne (rozdzielające uniwersa 3-wymiarowe) to krzywizny (płaszczyzny) Gaussa (płaszczyzny zespolone). Tak więc wewnątrz każdej z przestrzeni 3-wymiarowej, mamy krzywiznę (płaszczyznę) Gaussa na ścianach rozdzielających przestrzenie 3- wymiarowe pomiędzy sobą nawzajem. Dodatkowo jeżeli r =, to będziemy mieli sfery Riemanna (płaszczyzna zespolona domknięta). Jeżeli natomiast r dąży do to mamy do czynienia z kosmiczną inflacją przestrzeni (fakt potwierdzony).
24 Przestrzeń 5-wymiarowa P ( A x B x C x D x T )
25 Przestrzenie 3 wymiarowe (granice) w 5-wymiarowym Wszechświecie płaszczyzny Gaussa
26 Przestrzenie 3 wymiarowe (granice) w 5-wymiarowym Wszechświecie płaszczyzny Gaussa
27 Czarna materia i czarna energia Jeżeli chcielibyśmy ten opis przenieść na naszą rzeczywistość, znaczyłoby to, że granica z pozostałymi Wszechświatami mogłaby mieć dowolny, możliwy kształt, a w naszym Wszechświecie powinno być 25% łącznej wartości całej istniejącej energii (w wymiarze bezwzględnym). Warto również zwrócić uwagę na ważny fakt, iż w takim Wszechświecie obowiązywałoby prawa liczb zespolonych (urojonych) dla wykonania obliczeń (biorąc pod uwagę jego granicę). Jak zostało wcześniej wykazane granice pomiędzy tak określonymi pojedynczymi Wszechświatami są płaszczyznami Gaussa, które mogą być dowolnych kształtów dla obserwatora z wewnątrz jednego ze Wszechświatów. Granice zbudowane muszą być z płaszczyzn, które nie przepuszczają żadnej energii ani materii, w przeciwnym razie już dawno doszłoby do anihilacji wszystkich Wszechświatów.
28 Czarna materia i czarna energia Gdyby obiekty ograniczone takimi granicami znajdowały się w naszym wszechświecie, to dla nas byłyby one niewidzialnymi płaszczyznami, przez które materia i energia naszego wszechświata mogłaby przemieszczać się tak jak by one nie istniały (nigdy nie dostając się do środka takiego obiektu). Jeżeli przyjmiemy, że wartość promienia r opisanej hipersfery ulega ciągłemu zwiększeniu, to możemy wytłumaczyć zaobserwowane rozszerzanie się naszego uniwersum. Cała współczesna wiedza na temat czarnej materii i czarnej energii jest zgodna z powyższym opisem, w tym przede wszystkim z brakiem możliwości ich zaobserwowania oraz z przypuszczalną ilością materii i energii w naszym wszechświecie, a jej wielkością całkowitą. W świetle tych jak i poprzednich potwierdzonych faktów, należy więc przyjąć, że założenie (2P + 2 (-P)) jest poprawne
29 Atom w 99% to pusta przestrzeń
30 Czarne dziury Powstawanie czarnych dziur jest następstwem powstawania bardzo ciężkich i bardzo gorących obiektów w przestrzeni. Ponieważ struktura materii jest prawie pusta dochodzi do coraz większego ściśnięcia materii w coraz mniejszej przestrzeni. Proces ten kończy się zapadnięciem się cząstek materii powodując, że dotychczasowe przestrzenie pomiędzy poszczególnymi jej elementami zostają wypełnione tylko cząstkami elementarnymi. W wyniku tego procesu stale zwiększa się temperatura takiego obiektu (rośnie jego energia). W momencie kiedy zwiększenie temperatury obiektu osiąga wartość maksymalną (krytyczną) obiekt ten zapada się w sobie (implozja) i przekształca się w czarną dziurę.
31 Czarna dziura kula o maksymalnie możliwym poziomie energii
32 Czarne dziury Czarna dziura to obiekt o kształcie kulistym, bardzo szybko wirujący wokół własnej osi obrotu, składający się cząstek materii o maksymalnie możliwej energii, a co za tym idzie o maksymalnej temperaturze. Fotony trafiające na taką kulę nie mogą przez nią przelecieć bo nie mogą już zwiększyć energii takiej kuli. Z tego względu fotony zwiększają energię materii zewnętrznej (sfery otaczającej kulę), warstwy tego kulistego obiektu, w której są jeszcze elementy materii mogące zwiększyć swoją energię, a w których grzęźnie, oddając swoją energię. Ze względu na fakt, iż poziom energii we wnętrzu czarnej dziury jest maksymalnie możliwym, nie może się z niej wydostać żadna fala energii, która mogłaby być zaobserwowaną z zewnątrz czarnej dziury, jako jej promieniowanie. W wyniku takiego procesu obiekt ten nie odbija żadnych fal i dla nas staje się niewidoczny, a właściwie doskonale czarny (co jest zgodne z obserwacjami).
33 Czarne dziury Na fotony, których droga przebiega niedaleko czarnej dziury, działa oddziaływanie czarnej dziury, które obserwujemy w postaci zakrzywienia się ich drogi. Ponieważ naturalną drogą fotonu jest droga najkrótsza z możliwych, (która jest prostą w przypadku braku wpływu oddziaływań zewnętrznych), to w przypadku zbliżania się ich do obiektu tak masywnego i gorącego, ich droga musi być krzywą, bo jest to wówczas droga najkrótsza z możliwych (obserwowany efekt zakrzywienia światła). Zewnętrzna struktura występująca obok czarnej dziury ma postać wiru materii i energii (fotonów) (dysk akrecyjny), które to z powyżej opisanego powodu stają się powoli częścią każdej czarnej dziury (zostają wchłonięte). Dotyczy to tej części materii, która jest oddalona od czarnej dziury o określoną odległość, będącą wielkością jej oddziaływania. Oczywistym jest, że im czarna dziura jest większa promień jej oddziaływania ulega zwiększeniu.
34 Czarne dziury Ze względu na strukturę budowy czarnej dziury, czyli kuli materii wciągającej w ruchu wirowym materię o niższej energii do swojego wnętrza, posiada ona swoją oś obrotu. Materia krążąca wokół czarnej dziury gromadzi się na jej równiku (i cały czas utrzymuje temperaturę maksymalną energię czarnej dziury). Na jej biegunach tworzą się wiry, które mogą doprowadzać do zetknięcia się powierzchni czarnej dziury z zimną przestrzenią zewnętrzną, co prowadzi do wyrzutu energii i materii z czarnej dziury (dżety). W przypadku wyrzutu części energii czarnej dziury jest on skierowany w kierunku jej osi (jednej z dwóch, bo posiada oczywiście ją po obu stronach). Średnica promienia wyrzutu energii oraz jej zasięg jest zależny od wielkości powierzchni czarnej dziury, która zetknęła się z zewnętrzną zimną przestrzenią. Odbywa się to zgodnie z zasadą entropii (dlatego obserwujemy różne dżety niewielkie i potężne).
35 Czarna dziura dysk akrecyjny i niewielki wyrzut energii
36 Czarna dziura dysk akrecyjny i wielki wyrzut energii (dżet)
37 Czarne dziury Czarne Dziury są obiektami kosmicznymi niezbędnymi do istnienia jakiejkolwiek galaktyki. W centrum każdej galaktyki musi znajdować się najbardziej masywna czarna dziura, która tworzy oś obrotu galaktyki. W każdej galaktyce, w zależności od jej wielkości, może znajdować się dowolna (skończona) ilość czarnych dziur, które wspólnie tworzą strukturę scalającą galaktyki. Jest to warunek niezbędny dla przeciwwagi zasady entropii (inflacja kosmiczna jest powstrzymywana). W przeciwnym wypadku doszłoby do rozproszenia materii galaktycznej i unicestwienia galaktyki. Wszystkie czarne dziury w danej galaktyce oddziałują na siebie nawzajem tworząc wspomnianą strukturę. W przypadku powstania w danej galaktyce czarnej dziury o masie (energii) większej niż dotychczas najbardziej masywna, dochodzi do zmiany osi galaktyki, którą staje się zawsze najbardziej masywna czarna dziura (wszystko jest zgodne z obserwacjami).
38 Istota działania naszego Wszechświata Z obserwowalnego faktu ruchu wszystkich galaktyk wynika konieczność istnienia najbardziej masywnej czarnej dziury naszego uniwersum, która jest jego centrum i osią obrotu całej istniejącej materii i energii, każdego z czterech 4- wymiarowych uniwersów ( pośrodku z punktem T(0,0,0,0,0), ukrytym, wewnętrznym wymiarem czasu). Tak opisana teoria jest zgodna z obserwowaną przez nas rzeczywistością, więc przyjęte założenia muszą być poprawne. Bardzo ważną konsekwencją tej teorii jest konieczność przyjęcia, że czas i przestrzeń mają charakter ciągły, a nie ziarnisty.
39 Istota działania naszego Wszechświata Jeżeli przyjmiemy, że rozerwanie pierwotnej przestrzeni jest naturalną własnością pustej przestrzeni, to w logiczny sposób możemy wytłumaczyć obserwowane fluktuacje kwantowe i całą mechanikę kwantową. Ponieważ takie rozerwania są w sposób oczywisty ograniczone (wielkościowo) istniejącą strukturą wszechświata, to mogą powstać w ich wyniku co najwyżej cztery cząstki elementarne lub kwanty energii, które w sumie mają zerową energię i zerową masę.
40 Taki jest nasz Wszechświat Cała teoria została oparta tylko i wyłącznie na zasadach logiki formalnej oraz matematyki. Jedynymi założeniami było przyjęcie prawdziwości zasady entropii oraz prawdziwości tożsamości energii i masy ( E=mc 2 ). W związku z powyższymi przedstawiona teoria musi być prawdziwa i opisywać naszą rzeczywistość. Jeżeli inna teoria jest z nią sprzeczna to znaczy, że jest fałszywa.
41 Chyba, że to nie nasz Wszechświat Jeżeli tylko wierzymy, że Wszechświat miał jakikolwiek początek, (pierwsze zdarzenie pierwotne rozdarcie przestrzeni, wielki Wybuch czy akt stworzenia), które doprowadziło do tego co obserwujemy (czyli odrzucimy hipotezę, że nasz wszechświat istnieje od zawsze), to opisany przeze mnie 5 wymiarowy Wszechświat musiał, tak czy tak powstać, chyba, że moja teoria ma lukę logiczną. Jeżeli musiał powstać, to musi istnieć. Pytanie jest tylko, czy to nasz Wszechświat, czy też nie? (a my żyjemy w innej konstrukcji Wszechświata). W takim razie musimy się zastanowić co przemawia za tym, że to jednak nasz Wszechświat (czy mamy za mało faktów już zaobserwowanych?). Gdyby to nie był jednak nasz Wszechświat to musimy też przyjąć, że były co najmniej dwa pierwotne zdarzenia (różne). A czy mogą istnieć dwa różne pierwotne zdarzenia?
42 Dziękuję za uwagę
Teoria grawitacji. Grzegorz Hoppe (PhD)
Teoria grawitacji Grzegorz Hoppe (PhD) Oddziaływanie grawitacyjne nie zostało dotychczas poprawnie opisane i pozostaje jednym z nie odkrytych oddziaływań. Autor uważa, że oddziaływanie to jest w rzeczywistości
Bardziej szczegółowoOddziaływanie podstawowe rodzaj oddziaływania występującego w przyrodzie i nie dającego sprowadzić się do innych oddziaływań.
1 Oddziaływanie podstawowe rodzaj oddziaływania występującego w przyrodzie i nie dającego sprowadzić się do innych oddziaływań. Wyróżniamy cztery rodzaje oddziaływań (sił) podstawowych: oddziaływania silne
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa PRZESTRZEŃ I CZAS W FIZYCE NEWTONOWSKIEJ ORAZ SZCZEGÓLNEJ TEORII. 1 Grawitacja 3. 2 Geometria jako fizyka 14
Spis treści Przedmowa xi I PRZESTRZEŃ I CZAS W FIZYCE NEWTONOWSKIEJ ORAZ SZCZEGÓLNEJ TEORII WZGLĘDNOŚCI 1 1 Grawitacja 3 2 Geometria jako fizyka 14 2.1 Grawitacja to geometria 14 2.2 Geometria a doświadczenie
Bardziej szczegółowoTeoria Wielkiego Wybuchu FIZYKA 3 MICHAŁ MARZANTOWICZ
Teoria Wielkiego Wybuchu Epoki rozwoju Wszechświata Wczesny Wszechświat Epoka Plancka (10-43 s): jedno podstawowe oddziaływanie Wielka Unifikacja (10-36 s): oddzielenie siły grawitacji od reszty oddziaływań
Bardziej szczegółowooraz Początek i kres
oraz Początek i kres Powstanie Wszechświata szacuje się na 13, 75 mld lat temu. Na początku jego wymiary były bardzo małe, a jego gęstość bardzo duża i temperatura niezwykle wysoka. Ponieważ w tej niezmiernie
Bardziej szczegółowoLiceum dla Dorosłych semestr 1 FIZYKA MAŁGORZATA OLĘDZKA
Liceum dla Dorosłych semestr 1 FIZYKA MAŁGORZATA OLĘDZKA Temat 10 : PRAWO HUBBLE A. TEORIA WIELKIEGO WYBUCHU. 1) Prawo Hubble a [czyt. habla] 1929r. Edwin Hubble, USA, (1889-1953) Jedno z największych
Bardziej szczegółowoCzarna dziura obszar czasoprzestrzeni, którego, z uwagi na wpływ grawitacji, nic, łącznie ze światłem, nie może opuścić.
Czarna dziura obszar czasoprzestrzeni, którego, z uwagi na wpływ grawitacji, nic, łącznie ze światłem, nie może opuścić. Czarne dziury są to obiekty nie do końca nam zrozumiałe. Dlatego budzą ciekawość
Bardziej szczegółowoSzczegółowe wymagania edukacyjne na poszczególne oceny śródroczne i roczne z przedmiotu: FIZYKA. Nauczyciel przedmiotu: Marzena Kozłowska
Szczegółowe wymagania edukacyjne na poszczególne oceny śródroczne i roczne z przedmiotu: FIZYKA Nauczyciel przedmiotu: Marzena Kozłowska Szczegółowe wymagania edukacyjne zostały sporządzone z wykorzystaniem
Bardziej szczegółowoPolecam - The Dark Universe by R. Kolb (Wykłady w CERN (2008))
Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 15 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW 12.01. 2010 Ciemny Wszechświat Polecam - The Dark Universe by R. Kolb (Wykłady w CERN (2008)) http://indico.cern.ch/conferencedisplay.py?confid=24743
Bardziej szczegółowo10.V Polecam - The Dark Universe by R. Kolb (Wykłady w CERN (2008))
Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 10 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Ciemny Wszechświat 10.V. 2010 Polecam - The Dark Universe by R. Kolb (Wykłady w CERN (2008)) http://indico.cern.ch/conferencedisplay.py?confid=24743
Bardziej szczegółowoPodróż do początków Wszechświata: czyli czym zajmujemy się w laboratorium CERN
Podróż do początków Wszechświata: czyli czym zajmujemy się w laboratorium CERN mgr inż. Małgorzata Janik - majanik@cern.ch mgr inż. Łukasz Graczykowski - lgraczyk@cern.ch Zakład Fizyki Jądrowej, Wydział
Bardziej szczegółowoOddziaływania fundamentalne
Oddziaływania fundamentalne Silne: krótkozasięgowe (10-15 m). Siła rośnie ze wzrostem odległości. Znaczna siła oddziaływania. Elektromagnetyczne: nieskończony zasięg, siła maleje z kwadratem odległości.
Bardziej szczegółowoCzarne dziury. Grażyna Karmeluk
Czarne dziury Grażyna Karmeluk Termin czarna dziura Termin czarna dziura powstał stosunkowo niedawno w 1969 roku. Po raz pierwszy użył go amerykański uczony John Wheeler, przedstawiając za jego pomocą
Bardziej szczegółowo3. Model Kosmosu A. Einsteina
19 3. Model Kosmosu A. Einsteina Pierwszym rozwiązaniem równań pola grawitacyjnego w 1917 r. było równanie hiperpowierzchni kuli czterowymiarowej, przy założeniu, że materia kosmiczna tzw. substrat jest
Bardziej szczegółowoCo ma wspólnego czarna dziura i woda w szklance?
Co ma wspólnego czarna dziura i woda w szklance? Czarne dziury są obiektami tajemniczymi i fascynującymi, aczkolwiek część ich właściwości można oszacować przy pomocy prostych równań algebry. Pokazuje
Bardziej szczegółowoZ czego i jak zbudowany jest Wszechświat? Jak powstał? Jak się zmienia?
Z czego i jak zbudowany jest Wszechświat? Jak powstał? Jak się zmienia? Cząstki elementarne Kosmologia Wielkość i kształt Świata Ptolemeusz (~100 n.e. - ~165 n.e.) Mikołaj Kopernik (1473 1543) geocentryzm
Bardziej szczegółowoFizyka 3. Konsultacje: p. 329, Mechatronika
Fizyka 3 Konsultacje: p. 329, Mechatronika marzan@mech.pw.edu.pl Zaliczenie: 2 sprawdziany (10 pkt każdy) lub egzamin (2 części po 10 punktów) 10.1 12 3.0 12.1 14 3.5 14.1 16 4.0 16.1 18 4.5 18.1 20 5.0
Bardziej szczegółowoTworzenie protonów neutronów oraz jąder atomowych
Tworzenie protonów neutronów oraz jąder atomowych kwarki, elektrony, neutrina oraz ich antycząstki anihilują aby stać się cząstkami 10-10 s światła fotonami energia kwarków jest już wystarczająco mała
Bardziej szczegółowoZderzenie galaktyki Andromedy z Drogą Mleczną
Zderzenie galaktyki Andromedy z Drogą Mleczną Katarzyna Mikulska Zimowe Warsztaty Naukowe Naukowe w Żninie, luty 2014 Wszyscy doskonale znamy teorię Wielkiego Wybuchu. Wiemy, że Wszechświat się rozszerza,
Bardziej szczegółowoDroga do obliczenia stałej struktury subtelnej.
Artykuł pobrano ze strony eioba.pl Droga do obliczenia stałej struktury subtelnej. Stała struktury subtelnej, jest równa w przybliżeniu 1/137,03599976. α jest bezwymiarową kombinacją ładunku, stałej Plancka,
Bardziej szczegółowoGalaktyka. Rysunek: Pas Drogi Mlecznej
Galaktyka Rysunek: Pas Drogi Mlecznej Galaktyka Ośrodek międzygwiazdowy - obłoki molekularne - możliwość formowania się nowych gwiazd. - ekstynkcja i poczerwienienie (diagramy dwuwskaźnikowe E(U-B)/E(B-V)=0.7,
Bardziej szczegółowoUniwersytet Mikołaja Kopernika Toruń 6 XII 2013 W POSZUKIWANIU ŚLADÓW NASZYCH PRAPOCZĄTKÓW
Uniwersytet Mikołaja Kopernika Toruń 6 XII 2013 W POSZUKIWANIU ŚLADÓW NASZYCH PRAPOCZĄTKÓW Prof. Henryk Drozdowski Wydział Fizyki UAM Dedykuję ten wykład o pochodzeniu materii wszystkim czułym sercom,
Bardziej szczegółowoKwantowe własności promieniowania, ciało doskonale czarne, zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne.
Kwantowe własności promieniowania, ciało doskonale czarne, zjawisko fotoelektryczne zewnętrzne. DUALIZM ŚWIATŁA fala interferencja, dyfrakcja, polaryzacja,... kwant, foton promieniowanie ciała doskonale
Bardziej szczegółowoARGUMENTY KOSMOLOGICZNE. Sformułowane na gruncie nauk przyrodniczych
ARGUMENTY KOSMOLOGICZNE Sformułowane na gruncie nauk przyrodniczych O CO CHODZI W TYM ARGUMENCIE Argument ten ma pokazać, że istnieje zewnętrzna przyczyna wszechświata o naturze wyższej niż wszystko, co
Bardziej szczegółowoWszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 5
Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 5 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW 17.III.2010 Oddziaływania: elektromagnetyczne i grawitacyjne elektromagnetyczne i silne (kolorowe) Biegnące stałe sprzężenia:
Bardziej szczegółowoPlan Zajęć. Ćwiczenia rachunkowe
Plan Zajęć 1. Termodynamika, 2. Grawitacja, Kolokwium I 3. Elektrostatyka + prąd 4. Pole Elektro-Magnetyczne Kolokwium II 5. Zjawiska falowe 6. Fizyka Jądrowa + niepewność pomiaru Kolokwium III Egzamin
Bardziej szczegółowoCiało doskonale czarne absorbuje całkowicie padające promieniowanie. Parametry promieniowania ciała doskonale czarnego zależą tylko jego temperatury.
1 Ciało doskonale czarne absorbuje całkowicie padające promieniowanie. Parametry promieniowania ciała doskonale czarnego zależą tylko jego temperatury. natężenie natężenie teoria klasyczna wynik eksperymentu
Bardziej szczegółowoFilozofia przyrody - Filozofia Eleatów i Demokryta
5 lutego 2012 Plan wykładu 1 Filozofia Parmenidesa z Elei Ontologia Parmenidesa Epistemologiczny aspekt Parmenidejskiej filozofii 2 3 4 Materializm Ontologia Parmenidesa Epistemologiczny aspekt Parmenidejskiej
Bardziej szczegółowoTak określił mechanikę kwantową laureat nagrody Nobla Ryszard Feynman ( ) mechanika kwantowa opisuje naturę w sposób prawdziwy, jako absurd.
Tak określił mechanikę kwantową laureat nagrody Nobla Ryszard Feynman (1918-1988) mechanika kwantowa opisuje naturę w sposób prawdziwy, jako absurd. Równocześnie Feynman podkreślił, że obliczenia mechaniki
Bardziej szczegółowoAndrzej Rzepkowski Teoria przeciwieństw. Copyright by Andrzej Rzepkowski, 2016 Copyright by Wydawnictwo Psychoskok Sp. z o.o.
Andrzej Rzepkowski Teoria przeciwieństw Copyright by Andrzej Rzepkowski, 2016 Copyright by Wydawnictwo Psychoskok Sp. z o.o., 2016 Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część niniejszej publikacji nie może
Bardziej szczegółowoLHC i po co nam On. Piotr Traczyk CERN
LHC i po co nam On Piotr Traczyk CERN LHC: po co nam On Piotr Traczyk CERN Detektory przy LHC Planowane są 4(+2) eksperymenty na LHC ATLAS ALICE CMS LHCb 5 Program fizyczny LHC 6 Program fizyczny LHC
Bardziej szczegółowoGrawitacja - powtórka
Grawitacja - powtórka 1. Oceń prawdziwość każdego zdania. Zaznacz, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub, jeśli jest A. Jednorodne pole grawitacyjne istniejące w obszarze sali lekcyjnej jest wycinkiem centralnego
Bardziej szczegółowoOd Wielkiego Wybuchu do Gór Izerskich. Tomasz Mrozek Instytut Astronomiczny UWr Zakład Fizyki Słońca CBK PAN
Od Wielkiego Wybuchu do Gór Izerskich Tomasz Mrozek Instytut Astronomiczny UWr Zakład Fizyki Słońca CBK PAN Góry Izerskie Góry Izerskie Góry Izerskie Góry Izerskie Góry Izerskie Góry Izerskie Góry Izerskie
Bardziej szczegółowoMateria i jej powstanie Wykłady z chemii Jan Drzymała
Materia i jej powstanie Wykłady z chemii Jan Drzymała Przyjmuje się, że wszystko zaczęło się od Wielkiego Wybuchu, który nastąpił około 15 miliardów lat temu. Model Wielkiego Wybuch wynika z rozwiązań
Bardziej szczegółowoTytuł: Dzień dobry, mam na imię Atom. Autor: Ada Umińska. Data publikacji:
Tytuł: Dzień dobry, mam na imię Atom. Autor: Ada Umińska Data publikacji: 13.04.2012 Uwaga: zabrania się kopiowania/ wykorzystania tekstu bez podania źródła oraz autora publikacji! Historia atomu. Już
Bardziej szczegółowoPole elektromagnetyczne. Równania Maxwella
Pole elektromagnetyczne (na podstawie Wikipedii) Pole elektromagnetyczne - pole fizyczne, za pośrednictwem którego następuje wzajemne oddziaływanie obiektów fizycznych o właściwościach elektrycznych i
Bardziej szczegółowoDr Tomasz Płazak. CIEMNA ENERGIA DOMINUJĄCA WSZECHŚWIAT (Nagroda Nobla 2011)
Dr Tomasz Płazak CIEMNA ENERGIA DOMINUJĄCA WSZECHŚWIAT (Nagroda Nobla 2011) SŁOŃCE i ZIEMIA 2 Wszechświat OBSERWOWALNY 3 ZABICIE IDEI LOKALNEGO ( ZWYKŁEGO ) WIELKIEGO WYBUCHU Powinno być tak c Promieniowanie
Bardziej szczegółowoĆwiczenia z mikroskopii optycznej
Ćwiczenia z mikroskopii optycznej Anna Gorczyca Rok akademicki 2013/2014 Literatura D. Halliday, R. Resnick, Fizyka t. 2, PWN 1999 r. J.R.Meyer-Arendt, Wstęp do optyki, PWN Warszawa 1979 M. Pluta, Mikroskopia
Bardziej szczegółowoWszechświat czastek elementarnych
Wszechświat czastek elementarnych Wykład 15: Ciemna Strona Wszechświata prof. A.F.Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych Instytut Fizyki Doświadczalnej Wszechświat czastek elementarnych
Bardziej szczegółowoAtomowa budowa materii
Atomowa budowa materii Wszystkie obiekty materialne zbudowane są z tych samych elementów cząstek elementarnych Cząstki elementarne oddziałują tylko kilkoma sposobami oddziaływania wymieniając kwanty pól
Bardziej szczegółowoWSZECHŚWIAT = KOSMOS
Wszechświat czyli po łacinie Uniwersum jest tym samym co Kosmos w języku i rozumieniu Greków. WSZECHŚWIAT = KOSMOS Grecy i my dziś definiujemy: KOSMOS to WSZYSTKO Nie wolno wskazywać lub wyobrażać sobie
Bardziej szczegółowoDYNAMIKA dr Mikolaj Szopa
dr Mikolaj Szopa 17.10.2015 Do 1600 r. uważano, że naturalną cechą materii jest pozostawanie w stanie spoczynku. Dopiero Galileusz zauważył, że to stan ruchu nie zmienia się, dopóki nie ingerujemy I prawo
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 15. Gęstość stanów Zastosowanie: oscylatory kwantowe (ª bosony bezmasowe) Formalizm dla nieoddziaływujących cząstek Bosego lub Fermiego
WYKŁAD 15 Gęstość stanów Zastosowanie: oscylatory kwantowe (ª bosony bezmasowe) Formalizm dla nieoddziaływujących cząstek Bosego lub Fermiego 1 Statystyka nieoddziaływujących gazów Bosego i Fermiego Bosony
Bardziej szczegółowoWszechświat: spis inwentarza. Typy obiektów Rozmieszczenie w przestrzeni Symetrie
Wszechświat: spis inwentarza Typy obiektów Rozmieszczenie w przestrzeni Symetrie Curtis i Shapley 1920 Heber D. Curtis 1872-1942 Mgławice spiralne są układami gwiazd równoważnymi Drodze Mlecznej Mgławice
Bardziej szczegółowo( Kwantowe ) zasady nieoznaczoności Heisenberga. a rozmiar ( grawitacyjnej ) czarnej dziury; Wstęp do teorii strun
( Kwantowe ) zasady nieoznaczoności Heisenberga a rozmiar ( grawitacyjnej ) czarnej dziury; Wstęp do teorii strun kwantowej mechaniki relatywistycznej Wg http://www.wiw.pl/delta/struny.asp Delta 06/1989
Bardziej szczegółowoFizyka kwantowa. promieniowanie termiczne zjawisko fotoelektryczne. efekt Comptona dualizm korpuskularno-falowy. kwantyzacja światła
W- (Jaroszewicz) 19 slajdów Na podstawie prezentacji prof. J. Rutkowskiego Fizyka kwantowa promieniowanie termiczne zjawisko fotoelektryczne kwantyzacja światła efekt Comptona dualizm korpuskularno-falowy
Bardziej szczegółowoPrzykładowe zadania/problemy egzaminacyjne. Wszystkie bezwymiarowe wartości liczbowe występujące w treści zadań podane są w jednostkach SI.
Przykładowe zadania/problemy egzaminacyjne. Wszystkie bezwymiarowe wartości liczbowe występujące w treści zadań podane są w jednostkach SI. 1. Ładunki q 1 =3,2 10 17 i q 2 =1,6 10 18 znajdują się w próżni
Bardziej szczegółowoEwolucja w układach podwójnych
Ewolucja w układach podwójnych Tylko światło Temperatura = barwa różnica dodatnia różnica równa 0 różnica ujemna Jasnośd absolutna m M 5 log R 10 pc Diagram H-R Powstawanie gwiazd Powstawanie gwiazd ciśnienie
Bardziej szczegółowoSpis treści. Tom 1 Przedmowa do wydania polskiego 13. Przedmowa 15. Wstęp 19
Spis treści Tom 1 Przedmowa do wydania polskiego 13 Przedmowa 15 1 Wstęp 19 1.1. Istota fizyki.......... 1 9 1.2. Jednostki........... 2 1 1.3. Analiza wymiarowa......... 2 3 1.4. Dokładność w fizyce.........
Bardziej szczegółowoKosmologia. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład IX. Prawo Hubbla
Kosmologia Wykład IX Prawo Hubbla Elementy fizyki czastek elementarnych Wielki Wybuch i ewolucja Wszechświata Promieniowanie tła Eksperyment WMAP W jakim (Wszech)świecie żyjemy?... Efekt Dopplera Prawo
Bardziej szczegółowoFIZYKA Podręcznik: Fizyka i astronomia dla każdego pod red. Barbary Sagnowskiej, wyd. ZamKor.
DKOS-5002-2\04 Anna Basza-Szuland FIZYKA Podręcznik: Fizyka i astronomia dla każdego pod red. Barbary Sagnowskiej, wyd. ZamKor. WYMAGANIA NA OCENĘ DOPUSZCZAJĄCĄ DLA REALIZOWANYCH TREŚCI PROGRAMOWYCH Kinematyka
Bardziej szczegółowoGrawitacja. Fizyka zjawisk grawitacyjnych jest zatem nauką mającą dwa obszary odgrywa ważną rolę zarówno w zakresie największych, jak i najmniejszych
Grawitacja ROZDZIAŁ 1 Grawitacja to jedno z czterech oddziaływań fundamentalnych. Przedmiotem tej książki jest klasyczna teoria grawitacji, czyli ogólna teoria względności Einsteina. Ogólna teoria względności
Bardziej szczegółowoPodstawy fizyki wykład 8
Podstawy fizyki wykład 8 Dr Piotr Sitarek Instytut Fizyki, Politechnika Wrocławska Ładunek elektryczny Grecy ok. 600 r p.n.e. odkryli, że bursztyn potarty o wełnę przyciąga inne (drobne) przedmioty. słowo
Bardziej szczegółowoWielcy rewolucjoniści nauki
Isaak Newton Wilhelm Roentgen Albert Einstein Max Planck Wielcy rewolucjoniści nauki Erwin Schrödinger Werner Heisenberg Niels Bohr dr inż. Romuald Kędzierski W swoim słynnym dziele Matematyczne podstawy
Bardziej szczegółowoLX Olimpiada Astronomiczna 2016/2017 Zadania z zawodów III stopnia. S= L 4π r L
LX Olimpiada Astronomiczna 2016/2017 Zadania z zawodów III stopnia 1. Przyjmij, że prędkość rotacji różnicowej Słońca, wyrażoną w stopniach na dobę, można opisać wzorem: gdzie φ jest szerokością heliograficzną.
Bardziej szczegółowoHistoria Wszechświata w (dużym) skrócie. Agnieszka Pollo Instytut Problemów Jądrowych Warszawa Obserwatorium Astronomiczne UJ Kraków
Historia Wszechświata w (dużym) skrócie Agnieszka Pollo Instytut Problemów Jądrowych Warszawa Obserwatorium Astronomiczne UJ Kraków wczesny Wszechświat późny Wszechświat z (przesunięcie ku czerwieni; redshift)
Bardziej szczegółowoLHC: program fizyczny
LHC: program fizyczny Piotr Traczyk CERN Detektory przy LHC Planowane są 4(+2) eksperymenty na LHC ATLAS ALICE CMS LHCb 2 Program fizyczny LHC Model Standardowy i Cząstka Higgsa Poza Model Standardowy:
Bardziej szczegółowoWszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Ciemna Strona Wszechświata
Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Ciemna Strona Wszechświata Aleksander Filip Żarnecki Wykład ogólnouniwersytecki Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego 16 stycznia 2018 A.F.Żarnecki
Bardziej szczegółowoNiższy wiersz tabeli służy do wpisywania odpowiedzi poprawionych; odpowiedź błędną należy skreślić. a b c d a b c d a b c d a b c d
Jak rozwiązać test? Każde pytanie ma podane cztery możliwe odpowiedzi oznaczone jako a, b, c, d. Należy wskazać czy dana odpowiedź, w świetle zadanego pytania, jest prawdziwa czy fałszywa, lub zrezygnować
Bardziej szczegółowoRozładowanie promieniowaniem nadfioletowym elektroskopu naładowanego ujemnie, do którego przymocowana jest płytka cynkowa
Pokazy Rozładowanie promieniowaniem nadfioletowym elektroskopu naładowanego ujemnie, do którego przymocowana jest płytka cynkowa Zjawisko fotoelektryczne Zjawisko fotoelektryczne polega na tym, że w wyniku
Bardziej szczegółowoPochodna funkcji odwrotnej
Pochodna funkcji odwrotnej Niech będzie dana w przedziale funkcja różniczkowalna i różnowartościowa. Wiadomo, że istnieje wówczas funkcja odwrotna (którą oznaczymy tu : ), ciągła w przedziale (lub zależnie
Bardziej szczegółowoMożna Kraussa też ujrzeć w video debacie z teologiem filozofem Williamem Lane Craigiem pod tytułem Does Science Bury God (Czy nauka grzebie boga ).
Profesor Lawrence Krauss z Uniwersytetu w Arizonie jest fizykiem teoretycznym, który specjalizuje się w kosmologii, szczególnie w problemie powstania i ewolucji wszechświata. Jest on też jednym z naukowców
Bardziej szczegółowoElementy rachunku różniczkowego i całkowego
Elementy rachunku różniczkowego i całkowego W paragrafie tym podane zostaną elementarne wiadomości na temat rachunku różniczkowego i całkowego oraz przykłady jego zastosowania w fizyce. Małymi literami
Bardziej szczegółowoEfekt Comptona. Efektem Comptona nazywamy zmianę długości fali elektromagnetycznej w wyniku rozpraszania jej na swobodnych elektronach
Efekt Comptona. Efektem Comptona nazywamy zmianę długości fali elektromagnetycznej w wyniku rozpraszania jej na swobodnych elektronach Efekt Comptona. p f Θ foton elektron p f p e 0 p e Zderzenia fotonów
Bardziej szczegółowo166 Wstęp do statystyki matematycznej
166 Wstęp do statystyki matematycznej Etap trzeci realizacji procesu analizy danych statystycznych w zasadzie powinien rozwiązać nasz zasadniczy problem związany z identyfikacją cechy populacji generalnej
Bardziej szczegółowoOptyka stanowi dział fizyki, który zajmuje się światłem (także promieniowaniem niewidzialnym dla ludzkiego oka).
Optyka geometryczna Optyka stanowi dział fizyki, który zajmuje się światłem (także promieniowaniem niewidzialnym dla ludzkiego oka). Założeniem optyki geometrycznej jest, że światło rozchodzi się jako
Bardziej szczegółowoPROJEKT KOSMOLOGIA PROJEKT KOSMOLOGIA. Aleksander Gendarz Mateusz Łukasik Paweł Stolorz
PROJEKT KOSMOLOGIA Aleksander Gendarz Mateusz Łukasik Paweł Stolorz 1 1. Definicja kosmologii. Kosmologia dział astronomii, obejmujący budowę i ewolucję wszechświata. Kosmolodzy starają się odpowiedzieć
Bardziej szczegółowoEkspansja Wszechświata
Ekspansja Wszechświata Odkrycie Hubble a w 1929 r. Galaktyki oddalają się od nas z prędkościami wprost proporcjonalnymi do odległości. Prędkości mierzymy za pomocą przesunięcia ku czerwieni efekt Dopplera
Bardziej szczegółowoCo to jest promieniowanie grawitacyjne? Szymon Charzyński KMMF UW
Co to jest promieniowanie grawitacyjne? Szymon Charzyński KMMF UW Odziaływania elementarne elektromagnetyczne silne grawitacyjne słabe Obserwacje promieniowania elektromagnetycznego Obserwacje promieniowania
Bardziej szczegółowoWszechświat. Opis relatywistyczny Początek: inflacja? Równowaga wcześnie Pierwotna nukleosynteza Powstanie atomów Mikrofalowe promieniowanie tła
Wszechświat Opis relatywistyczny Początek: inflacja? Równowaga wcześnie Pierwotna nukleosynteza Powstanie atomów Mikrofalowe promieniowanie tła Opis relatywistyczny W mech. Newtona czas i przestrzeń są
Bardziej szczegółowoPLANIMETRIA CZYLI GEOMETRIA PŁASZCZYZNY CZ. 1
PLANIMETRIA CZYLI GEOMETRIA PŁASZCZYZNY CZ. 1 Planimetria to dział geometrii, w którym przedmiotem badań są własności figur geometrycznych leżących na płaszczyźnie (patrz określenie płaszczyzny). Pojęcia
Bardziej szczegółowoFizyka współczesna Co zazwyczaj obejmuje fizyka współczesna (modern physics)
Fizyka współczesna Co zazwyczaj obejmuje fizyka współczesna (modern physics) Koniec XIX / początek XX wieku Lata 90-te XIX w.: odkrycie elektronu (J. J. Thomson, promienie katodowe), promieniowania Roentgena
Bardziej szczegółowoI ,11-1, 1, C, , 1, C
Materiał powtórzeniowy - budowa atomu - cząstki elementarne, izotopy, promieniotwórczość naturalna, okres półtrwania, średnia masa atomowa z przykładowymi zadaniami I. Cząstki elementarne atomu 1. Elektrony
Bardziej szczegółowoMetody badania kosmosu
Metody badania kosmosu Zakres widzialny Fale radiowe i mikrofale Promieniowanie wysokoenergetyczne Detektory cząstek Pomiar sił grawitacyjnych Obserwacje prehistoryczne Obserwatorium słoneczne w Goseck
Bardziej szczegółowoWykłady z Fizyki. Grawitacja
Wykłady z Fizyki 04 Zbigniew Osiak Grawitacja OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres strony internetowej K komentarz
Bardziej szczegółowoTo ciała niebieskie o średnicach większych niż 1000 km, obiegające gwiazdę i nie mające własnych źródeł energii promienistej, widoczne dzięki
Jest to początek czasu, przestrzeni i materii tworzącej wszechświat. Podstawę idei Wielkiego Wybuchu stanowił model rozszerzającego się wszechświata opracowany w 1920 przez Friedmana. Obecnie Wielki Wybuch
Bardziej szczegółowoGimnazjum klasy I-III
Tytuł pokazu /filmu ASTRONAWIGATORZY doświadczenia wiąże przyczynę ze skutkiem; - uczeń podaje przybliżoną prędkość światła w próżni, wskazuje prędkość światła jako - nazywa rodzaje fal elektromagnetycznych;
Bardziej szczegółowoElektrostatyka. Już starożytni Grecy wiedzieli, że potarty o tkaninę bursztyn przyciąga drobne lekkie przedmioty.
Elektrostatyka Już starożytni Grecy wiedzieli, że potarty o tkaninę bursztyn przyciąga drobne lekkie przedmioty. Pozostawało to odosobnioną ciekawostką aż do XVIw., kiedy Wlliam Gilbert wykazał, że podobną
Bardziej szczegółowoWszechświat. Krzywizna przestrzeni Opis relatywistyczny Wszechświata Stała kosmologiczna Problem przyczynowości - inflacja
Wszechświat Krzywizna przestrzeni Opis relatywistyczny Wszechświata Stała kosmologiczna Problem przyczynowości - inflacja Geometria w 2D Poszukujemy opisu jednorodnej i izotropowej przestrzeni. Na razie
Bardziej szczegółowoElementy fizyki relatywistycznej
Elementy fizyki relatywistycznej Transformacje Galileusza i ich konsekwencje Transformacje Lorentz'a skracanie przedmiotów w kierunku ruchu dylatacja czasu nowe składanie prędkości Szczególna teoria względności
Bardziej szczegółowoJednowymiarowa mechanika kwantowa Rozpraszanie na potencjale Na początek rozważmy najprostszy przypadek: próg potencjału
Fizyka 2 Wykład 4 1 Jednowymiarowa mechanika kwantowa Rozpraszanie na potencjale Na początek rozważmy najprostszy przypadek: próg potencjału Niezależne od czasu równanie Schödingera ma postać: 2 d ( x)
Bardziej szczegółowoWszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Ciemna strona wszechświata
Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Ciemna strona wszechświata Aleksander Filip Żarnecki Wykład ogólnouniwersytecki 8 stycznia 2019 A.F.Żarnecki WCE Wykład 12 8 stycznia 2019 1 / 50 Ciemna
Bardziej szczegółowoI. PROMIENIOWANIE CIEPLNE
I. PROMIENIOWANIE CIEPLNE - lata '90 XIX wieku WSTĘP Widmo promieniowania elektromagnetycznego zakres "pokrycia" różnymi rodzajami fal elektromagnetycznych promieniowania zawartego w danej wiązce. rys.i.1.
Bardziej szczegółowoWykład 14. Termodynamika gazu fotnonowego
Wykład 14 Termodynamika gazu fotnonowego dr hab. Agata Fronczak, prof. PW Wydział Fizyki, Politechnika Warszawska 16 stycznia 217 dr hab. A. Fronczak (Wydział Fizyki PW) Wykład: Elementy fizyki statystycznej
Bardziej szczegółowoCząstki i siły. Piotr Traczyk. IPJ Warszawa
Cząstki i siły tworzące nasz wszechświat Piotr Traczyk IPJ Warszawa Plan Wstęp Klasyfikacja cząstek elementarnych Model Standardowy 2 Wstęp 3 Jednostki, konwencje Prędkość światła c ~ 3 x 10 8 m/s Stała
Bardziej szczegółowoGRAWITACJA I ELEMENTY ASTRONOMII
MODUŁ 1 SCENARIUSZ TEMATYCZNY GRAWITACJA I ELEMENTY ASTRONOMII OPRACOWANE W RAMACH PROJEKTU: FIZYKA ZAKRES PODSTAWOWY WIRTUALNE LABORATORIA FIZYCZNE NOWOCZESNĄ METODĄ NAUCZANIA. PROGRAM NAUCZANIA FIZYKI
Bardziej szczegółowoCząstki elementarne wprowadzenie. Krzysztof Turzyński Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski
Cząstki elementarne wprowadzenie Krzysztof Turzyński Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski Historia badania struktury materii XVII w.: ruch gwiazd i planet, zasady dynamiki, teoria grawitacji, masa jako
Bardziej szczegółowoCząstki elementarne z głębin kosmosu
Cząstki elementarne z głębin kosmosu Grzegorz Brona Zakład Cząstek i Oddziaływań Fundamentalnych, Uniwersytet Warszawski 24.09.2005 IX Festiwal Nauki Co widzimy na niebie? - gwiazdy - planety - galaktyki
Bardziej szczegółowoWykład 10 - Charakterystyka podstawowych systemów gwiazdowych: otoczenie Słońca, Galaktyka, gromady gwiazd, galaktyki, grupy i gromady galaktyk
Wykład 10 - Charakterystyka podstawowych systemów gwiazdowych: otoczenie Słońca, Galaktyka, gromady gwiazd, galaktyki, grupy i gromady galaktyk 28.04.2014 Dane o kinematyce gwiazd Ruchy własne gwiazd (Halley
Bardziej szczegółowoCzy da się zastosować teorię względności do celów praktycznych?
Czy da się zastosować teorię względności do celów praktycznych? Witold Chmielowiec Centrum Fizyki Teoretycznej PAN IX Festiwal Nauki 24 września 2005 Mapa Ogólna Teoria Względności Szczególna Teoria Względności
Bardziej szczegółowoPrzewodniki w polu elektrycznym
Przewodniki w polu elektrycznym Ryszard J. Barczyński, 2017 Politechnika Gdańska, Wydział FTiMS, Katedra Fizyki Ciała Stałego Materiały dydaktyczne do użytku wewnętrznego Przewodniki to ciała takie, po
Bardziej szczegółowoLVII Olimpiada Astronomiczna 2013/2014 Zadania zawodów III stopnia
Zadanie 1. LVII Olimpiada Astronomiczna 2013/2014 Zadania zawodów III stopnia Z północnego bieguna księżycowego wystrzelono pocisk, nadając mu prędkość początkową równą lokalnej pierwszej prędkości kosmicznej.
Bardziej szczegółowoMODEL WIELKIEGO WYBUCHU
MODEL WIELKIEGO WYBUCHU JAKO TEORIA POWSTANIA WSZECHŚWIATA OPRACOWANIE Poznań 2007 Teoria Wielkiego Wybuchu Wstęp "WIELKI WYBUCH gwałtowna eksplozja bardzo gorącego i bardzo skondensowanego Wszechświata
Bardziej szczegółowoWszechświat na wyciągnięcie ręki
Wszechświat na wyciągnięcie ręki Minęło już całkiem sporo czasu, odkąd opuściłam mury I LO w Gorzowie Wlkp. Już tam wiedziałam, że będę studiować astronomię, ponieważ zawsze chciałam się dowiedzieć, jak
Bardziej szczegółowoStrumień Prawo Gaussa Rozkład ładunku Płaszczyzna Płaszczyzny Prawo Gaussa i jego zastosowanie
Problemy elektrodynamiki. Prawo Gaussa i jego zastosowanie przy obliczaniu pól ładunku rozłożonego w sposób ciągły. I LO im. Stefana Żeromskiego w Lęborku 19 marca 2012 Nowe spojrzenie na prawo Coulomba
Bardziej szczegółowo- prędkość masy wynikająca z innych procesów, np. adwekcji, naprężeń itd.
4. Równania dyfuzji 4.1. Prawo zachowania masy cd. Równanie dyfuzji jest prostą konsekwencją prawa zachowania masy, a właściwie to jest to prawo zachowania masy zapisane dla procesu dyfuzji i uwzględniające
Bardziej szczegółowoPODSTAWY BARWY, PIGMENTY CERAMICZNE
PODSTAWY BARWY, PIGMENTY CERAMICZNE Barwa Barwą nazywamy rodzaj określonego ilościowo i jakościowo (długość fali, energia) promieniowania świetlnego. Głównym i podstawowym źródłem doznań barwnych jest
Bardziej szczegółowoStara i nowa teoria kwantowa
Stara i nowa teoria kwantowa Braki teorii Bohra: - podane jedynie położenia linii, brak natężeń -nie tłumaczy ilości elektronów na poszczególnych orbitach - model działa gorzej dla atomów z więcej niż
Bardziej szczegółowoWykład 1 i 2. Termodynamika klasyczna, gaz doskonały
Wykład 1 i 2 Termodynamika klasyczna, gaz doskonały dr hab. Agata Fronczak, prof. PW Wydział Fizyki, Politechnika Warszawska 1 stycznia 2017 dr hab. A. Fronczak (Wydział Fizyki PW) Wykład: Elementy fizyki
Bardziej szczegółowo