Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich

Transkrypt

1 Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich Zadanie nr.: 1.2. pt: Gromadzenie i zachowanie w kolekcjach polowych, in vitro i kriokonserwacja charakterystyka, ocena, dokumentacja i udostępnianie zasobów genetycznych i informacji w zakresie roślin rolniczych oraz innych roślin użytkowych, spokrewnionych dzikich gatunków i roślin towarzyszących. Nazwa tematu: Prowadzenie kolekcji zasobów genowych lnu, konopi oraz chronionych i rzadkich roślin leczniczych. Waldemar Buchwald, Anna Forycka, Sława Kitkowska, Artur Adamczak

2 Zakres merytoryczny wykonywanego zadania w zakresie chronionych i rzadkich roślin leczniczych: 1) utrzymanie zasobów genowych gatunków roślin zielarskich rozmnażanych wegetatywnie w kolekcjach polowych, 2) gromadzenie wartościowych obiektów roślin zielarskich 3) charakterystyka i ocena zebranych i przechowywanych obiektów roślin zielarskich 4) opracowanie oraz przekazywanie danych paszportowych i waloryzacyjnych ocenianych materiałów roślin zielarskich do centralnej bazy danych EGISET, 6) przekazanie nasion obiektów roślin zielarskich do długoterminowej przechowalni nasion do Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, IHAR-PIB 7) udostępnianie zasobów genowych roślin zielarskich oraz informacji zgodnie z obowiązującymi międzynarodowymi umowami, standardami i obowiązującymi procedurami w ramach obszaru,

3 Zakres merytoryczny wykonywanego zadania w zakresie chronionych i rzadkich roślin leczniczych: 8) współpraca z krajowymi użytkownikami zasobów genowych, bankami genów i międzynarodowymi organizacjami; 9) podsumowanie realizacji działań pierwszego etapu programu wieloletniego r. 10) systematyczne przekazywanie informacji o planowanym uczestnictwie w działaniach służących podnoszeniu świadomości społeczeństwa w zakresie znaczenia roślinnych zasobów genowych (konferencjach, warsztatach, seminariach, szkoleniach, targach, wystawach, dniach otwartych itp.) drogą elektroniczną do Koordynatora Obszaru 1 na 14 dni przed terminem wydarzenia. Przygotowanie krótkich sprawozdań z w/w wydarzeń zawierających kilkuzdaniowe opisy, fotografie oraz cyfrową wersję zaprezentowanych materiałów (posterów, ulotek, prezentacji itp.), 12) uczestnictwo w opracowaniu projektu programu ochrony roślinnych zasobów genowych, który będzie realizowany po 2020 roku.

4 1) Utrzymywanie zasobów genowych gatunków roślin zielarskich rozmnażanych wegetatywnie w kolekcjach polowych

5 Obiekty pochodzeniowe roślin zielarskich w uprawie ex situ Gatunek Województwo Liczba obiektów w uprawie ex situ Ogółem w uprawie Arnica montana L. dolnośląskie 2 6 lubuskie 1 małopolskie 1 Colchicum autumnale L. dolnośląskie małopolskie 3 podkarpackie 3 śląskie 5 Angelica archangelica Hoffm. pomorskie 1 2 małopolskie 1 Asperula odorata L. zachodnio-pomorskie dolnośląskie lubelskie

6 Obiekty pochodzeniowe roślin zielarskich w uprawie ex situ c.d. Gatunek Województwo Liczba obiektów w uprawie ex situ Ogółem w uprawie dolnośląskie 10 Asarum europaeum L. pomorskie 8 28 Convallaria majalis L. lubelskie 10 dolnośląskie 3 kujawsko-pomorskie 5 podlaskie 2 warmińsko-mazurskie 5 wielkopolskie 2 Oxycoccus palustris Pers. zachodnio-pomorskie Rhodiola rosea L. dolnośląskie 1 1 Hypericum elegans Stephan ex Willd. Razem lubelskie

7 2) Gromadzenie wartościowych obiektów gatunków roślin zielarskich

8 Informacje niezbędne do wydania zezwolenia, określone na podstawie art. 56 ust. 6 ustawy o ochronie przyrody. Lp. Dane dotyczące wniosku 1. Imię, nazwisko i adres/ nazwa i siedziba wnioskodawcy, dane kontaktowe Cel wykonania wnioskowanych czynności 2. - cel, opis i uzasadnienie przedsięwzięcia; Opis czynności, na które może być wydane zezwolenie - opis czynności zakazanych, wymienionych w tab. 2 (możliwie szczegółowo); - wpływ czynności na lokalną i krajową populację gatunku; - w przypadku badań naukowych należy załączyć szczegółowe założenia projektu badawczego (jeśli istnieją); - w przypadku inwestycji należy załączyć mapę sytuacyjną, raport o oddziaływaniu przedsięwzięcia na środowisko oraz decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach (jeśli istnieją); Nazwa gatunków w języku łacińskim i polskim, jeżeli polska nazwa istnieje Liczba lub ilość osobników, których dotyczy wniosek - liczba lub ilość osobników każdego gatunku; jeżeli nie jest możliwe podanie dokładnej liczebności, należy podać maksymalną przewidywaną liczebność; - w przypadku przeniesienia roślin należy podać również liczbę osobników przenoszonych na poszczególne stanowiska zastępcze; Sposób, miejsce i czas wykonania czynności - sposób: opis, osoby wykonujące i nadzorujące czynności; w przypadku przeniesienia, również osoby wykonujące i nadzorujące przeniesienie oraz monitorujące jego rezultat; - miejsce dla czynności wymienionych w pkt 1-3 ust.1 art. 51 ustawy oraz w przypadku pozyskiwania lub zbioru: położenie (położenie administracyjne, oddziały leśne lub szczegółowy opis), typ siedliska przyrodniczego oraz położenie względem form ochrony przyrody; w przypadku przeniesienia roślin odpowiednio dla stanowisk zastępczych; w przypadku przetrzymywania, preparowania bądź przetwarzania oraz dla czynności wymienionych w art. 51 ust.1 pkt 5 i 6 ustawy: nazwę i adres podmiotów i miejsce pochodzenia roślin; - czas: miesiące i rok, kiedy będą wykonywane czynności;

9 Zezwolenia na zbiór i badania

10 Gromadzenie wartościowych obiektów roślin zielarskich W trakcie badań w 2017 r. zgromadzono próbki materiałów nasiennych 20 obiektów. Kolekcja chronionych i rzadkich gatunków roślin leczniczych przechowywana w KCRZG liczy 822 obiekty.

11 3) Charakterystyka i ocena zebranych i przechowywanych materiałów, w tym: identyfikacja botaniczna, charakterystyka morfologiczna w kolekcji roślin zielarskich

12 Charakterystyka obiektów należących do chronionych roślin leczniczych i ocena ich zasobów Deskryptory morfologiczne 1.1 Roślina - Faza rozwojowa roślin - % udział 1. Kwitnienia 2. Owocowania 3. Wegetatywna 1.2 Roślina - Data zawiązywania pąków kwiatowych 1. Zawiązywanie pąków kwiatowych Roślina - Data początku kwitnienia 2. Początek kwitnienia Roślina - Data pełni kwitnienia 3. Pełnia kwitnienia Roślina - Data końca kwitnienia 4. Koniec kwitnienia 1.3 Roślina - Materiał nasienny 1. Brak owoców 2. Brak dojrzałych owoców 3. Pojedyncze owoce z dojrzałym materiałem nasiennym 4. Dojrzałe owoce z materiałem nasiennym 1.4 Roślina - Forma wzrostu 1. Pęd pojedynczy (nierozgałęziony) 2. Dwa lub więcej pędów bocznych (rozgałęziony) 1.5 Roślina - Pokrój 1. Płożący 2. Wzniesiony 1.6 Roślina - Długość pędu (cm) - średnia z 20 roślin 1.7 Roślina - Stadium wegetatywne 1. Łodyga silnie skrócona (liście w różyczce) 2. Łodyga wyraźnie wykształcona 1.8 Roślina - Żywotność 1. Normalna 2. Osłabiona 3. Wybujała 1.9 Roślina - Ilość kwiatów na pędzie 1.10 Roślina - Choroby i szkodniki 1. Brak 2. Obecne (opis uszkodzeń) Deskryptory środowiskowe 2.1 Środowisko - Typ fitocenozy 1. Las 2. Zarośla (oszyjek) 3. Okrajek 4. Łąka 5. Pastwisko 6. Murawa 7. Zbiorowisko dywanowe 8. Zbiorowisko segetalne 9. Zbiorowisko ruderalne

13 2.2 Środowisko - Sposób występowania roślin na stanowisku 2.3 Środowisko - Liczebność roślin na stanowisku (liczba egzemplarzy lub powierzchnia płatów) 1. pojedynczo 2. małe skupienia (kępy) 3. większe ugrupowania 4. łan porozrywany 5. łan zwarty 1. kilka 2. kilkanaście 3. kilkadziesiąt 4. kilkaset 5. tysiące 2.4 Środowisko - Wilgotność gleby 1. Sucha 2. Świeża 3. Wilgotna 4. Mokra 2.5 Środowisko - Warunki świetlne siedliska 1. Cieniste 2. Półcień 3. Pełne światło 2.6 Środowisko - Dostępność stanowiska 1. Bliskość zabudowań 2. Sąsiedztwo drogi 3. Bliskość pól uprawnych 4. Obecność szlaków turystycznych 5. Ogrodzenie 6. Teren trudno dostępny 7. Inne 2.7 Środowisko - Typ antropopresji 1. Brak 2. Wypas 3. Koszenie 4. Prace melioracyjne 5. Pielęgnacja drzewostanu 6. Ścinka drewna 7. Pasy przeciwpożarowe 8. Inne 2.8 Środowisko - Zagrożenie stanowiska 1. Brak zagrożenia 2. Stanowisko niezagrożone pod warunkiem zachowania dotychczasowych metod gospodarowania 3. Stanowisko narażone na wpływ niekorzystnych czynników 4. Stanowisko zagrożone wyginięciem 2.9 Środowisko - Typ zagrożenia 1. Wydeptywanie 2. Wykopywanie roślin 3. Zrywanie kwiatostanów 4. Ścinanie roślin 5. Inne uszkodzenia mechaniczne 2.10 Uwagi

14 Arnica montana L. w uprawie

15 Występowanie Arnica montana L. w Polsce stanowiska z piśmiennictwa (wg Zając&Zając, 2001, Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce) X stanowiska zweryfikowane

16 Arnica montana L. w stanie naturalnym

17 Colchicum autumnale L. w uprawie

18 Rozmieszczenie Colchicum autumnale L. stanowiska z piśmiennictwa (wg Zając&Zając, 2001, Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce) X stanowiska zweryfikowane

19 Helichrysum arenarium (L.) Moench w stanie naturalnym

20 Rozmieszczenie Helichrysum arenarium (L.) Moench stanowiska z piśmiennictwa (wg Zając&Zając, 2001, Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce) stanowiska zweryfikowane

21 Wartości średnie badanych cech morfologicznych Helichrysum arenarium (L.) Moench (dla 30 osobników z każdego obiektu) Nr Populacja Wysokość roślin [cm] Wysokość łodygi do pierwszego rozgałęzienia [cm] Wysokość kwiatostanu [cm] Średnica kwiatostanu [cm] Liczba koszyczków Masa kwiatostanu [g] 1 Nowołoskoniec 33,7 31,7 2,0 2,6 24,8 0,16 2 Kiszewko 30,6 28,4 2,3 2,4 35,7 0,20 3 Nowe Dwory 31,3 28,4 2,9 2,8 34,9 0,22 4 Huta Szklana 33,9 31,3 2,6 3,2 35,9 0,27 5 Krzyż Wielkopolski 29,0 26,4 2,6 2,7 31,6 0,19 6 Lubcz Mały 30,9 28,0 2,9 3,2 30,9 0,25 7 Węglewo 40,1 36,1 4,1 4,0 48,2 0,35 8 Ługi Ujskie 34,0 30,3 3,7 4,6 38,7 0,42 9 Kotuń 37,0 33,7 3,3 3,9 37,6 0,35 10 Piła 30,1 26,8 3,4 3,7 26,6 0,23 Średnia 33,1 30,1 3,0 3,3 34,5 0,26 Minimum 18,5 16,9 1,1 1,3 12,0 0,05 Maksimum 48,2 44,6 9,5 7,3 95,0 0,98 Odchylenie standardowe 5,8 5,4 1,2 1,1 13,7 0,14 Współczynnik zmienności V [%]

22 Zróżnicowanie międzypopulacyjne cech morfologicznych Helichrysum arenarium (średnia ± SD)

23 Rozmieszczenie Angelica archangelica subsp. archangelica stanowiska z piśmiennictwa (wg Zając&Zając, 2001, Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce) stanowiska zweryfikowane

24 Angelica archangelica L. w uprawie

25 Asperula odorata L. w uprawie

26 Rozmieszczenie Asperula odorata L. stanowiska z piśmiennictwa (wg Zając&Zając, 2001, Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce) stanowiska zweryfikowane

27 Asperula odorata L. w stanie naturalnym

28 Rozmieszczenie Asarum europaeum L. stanowiska z piśmiennictwa (wg Zając&Zając, 2001, Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce) stanowiska zweryfikowane

29 Asarum europaeum L. w stanie naturalnym

30 Asarum europaeum L. w uprawie

31 Wartości średnie badanych cech morfologicznych Asarum europaeum L. (dla 30 osobników z każdego obiektu) Nr Populacja Długość liścia [cm] Szerokość liścia [cm] Głębokość wcięcia [cm] Długość ogonka [cm] Indeks kształtu dług/szer liścia 1 Piotrkowice 5,7 7,6 1,9 10,4 0,75 2 Rakoszyce 5,3 7,1 1,8 7,6 0,75 3 Szymanowice 4,7 6,3 1,4 7,7 0,75 4 Bielawa 5,0 6,4 1,7 8,7 0,78 5 Bolkowice 4,7 6,5 1,5 8,5 0,73 6 Mietków 5,1 6,8 1,6 8,3 0,75 7 Sobótka 5,3 6,6 1,7 8,8 0,80 8 Starczanowo 4,6 5,9 1,5 7,8 0,78 9 Koronowo 5,1 6,7 1,7 8,4 0,77 10 Goraj 4,8 6,2 1,7 5,9 0,79 Średnia 5,0 6,6 1,6 8,2 0,77 Minimum 3,3 4,4 0,8 4,2 0,59 Maksimum 8,8 11,0 3,2 12,7 1,17 Odchylenie standardowe 0,8 1,1 0,3 1,7 0,06 Współczynnik zmienności V [%]

32 Zróżnicowanie międzypopulacyjne cech morfologicznych Asarum europaeum (średnia ± SD)

33 Rozmieszczenie Convallaria majalis L. stanowiska z piśmiennictwa (wg Zając&Zając, 2001, Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce) stanowiska zweryfikowane

34 Convallaria majalis L. w uprawie

35 Rozmieszczenie Oxycoccus palustris Pers. stanowiska z piśmiennictwa (wg Zając&Zając, 2001, Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce) stanowiska zweryfikowane

36 Oxycoccus palustris Pers. w uprawie

37 Rozmieszczenie Rhodiola rosea L. stanowiska z piśmiennictwa (wg Zając&Zając, 2001, Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce)

38 Rhodiola rosea L. w uprawie

39 Rozmieszczenie Hypericum elegans Stephan ex Willd. zweryfikowane stanowiska z piśmiennictwa (wg Zając&Zając, 2001, Atlas rozmieszczenia roślin naczyniowych w Polsce)

40 Hypericum elegans Stephan ex Willd. w uprawie

41 4) Opracowanie oraz przekazywanie danych paszportowych i waloryzacyjnych ocenianych materiałów roślin zielarskich do centralnej bazy danych EGISET

42 Opracowanie danych paszportowych i waloryzacyjnych W trakcie realizacji zadania opracowano dane paszportowe i waloryzacyjne dla 20 obiektów roślin zielarskich: kopytnik pospolity 10 obiektów (KP do KP17-813). kocanki piaskowe 10 obiektów (HA do HA17-823),

43 Opracowanie danych paszportowych i waloryzacyjnych COLLNUMB GENUS SPECIES ORIGCTY COLLSITE LATITUDE LONGITUDE ELEVATION KP Asarum europaeum POL Piotrkowice N E 36 KP Asarum europaeum POL Rakoszyce N E 141 KP Asarum europaeum POL Szymanowice N E 176 KP Asarum europaeum POL Bielawa N E 420 KP Asarum europaeum POL Bolkowice N E 217 KP Asarum europaeum POL Mietków N E 137 KP Asarum europaeum POL Sobótka N E 344 KP Asarum europaeum POL Starczanowo N E 87 KP Asarum europaeum POL Koronowo N E 89 KP Asarum europaeum POL Goraj N E 80

44 Opracowanie danych paszportowych i waloryzacyjnych c.d. COLLNUMB GENUS SPECIES ORIGCTY COLLSITE LATITUDE LONGITUDE ELEVATION HA Helichrysum arenarium POL Nowołoskoniec N E 74 HA Helichrysum arenarium POL Kiszewko N E 59 HA Helichrysum arenarium POL Nowe Dwory N E 41 HA Helichrysum arenarium POL Huta Szklana N E 28 HA Helichrysum arenarium POL Krzyż Wielkopolski N E 35 HA Helichrysum arenarium POL Lubcz Mały N E 37 HA Helichrysum arenarium POL Węglewo N E 101 HA Helichrysum arenarium POL Ługi Ujskie N E 74 HA Helichrysum arenarium POL Kotuń N E 74 HA Helichrysum arenarium POL Piła N E 77

45 6) Przekazanie nasion obiektów roślin zielarskich do długoterminowej przechowalni nasion do Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych, IHAR-PIB

46 Przekazanie nasion obiektów roślin zielarskich do przechowalni KCRZG W roku 2017 przekazano do przechowalni długoterminowej próby materiałów nasiennych 20 obiektów roślin zielarskich: kopytnik pospolity 10 obiektów kocanki piaskowe 10 obiektów

47 7) Udostępnianie zasobów genowych roślin zielarskich oraz informacji zgodnie z obowiązującymi międzynarodowymi umowami, standardami i obowiązującymi procedurami w ramach obszaru

48 Udostępnianie zasobów genowych i informacji Udostępniono dane 132 obiektów do Wielostronnego Systemu Dostępu i Podziału Korzyści do Zasobów Genowych (MLS) EGISET; Przekazano materiał rozmnożeniowy Angelica archangelica instytucji naukowej na potrzeby zakładania kolekcji zielarskiej do celów badawczych; Rezultaty prac terenowych przedstawiono w sprawozdaniach z zakresu wykorzystania zezwoleń na zbiór materiałów nasiennych przekazanych do Regionalnych Dyrekcji Ochrony Środowiska.

49 8) Współpraca z krajowymi użytkownikami zasobów genowych, bankami genów i międzynarodowymi organizacjami;

50 Współpraca z krajowymi użytkownikami zasobów genowych Realizację zadania prowadzono we współpracy z następującymi jednostkami: Regionalne Dyrekcje Ochrony Środowiska wydawanie zezwoleń na zbiór materiałów rozmnożeniowych oraz badania chronionych roślin leczniczych; Nadleśnictwa Lasów Państwowych współpraca dotyczy gromadzenia danych na temat występowania chronionych i rzadkich roślin leczniczych oraz prac w Lasach Państwowych. Karkonoski Park Narodowy współpraca obejmuje inwentaryzację i zachowanie zasobów genetycznych chronionych i rzadkich roślin leczniczych oraz lokalizację stanowisk występujących na terenie KPN;

51 10) Systematyczne przekazywanie informacji o uczestnictwie w działaniach służących podnoszeniu świadomości społeczeństwa w zakresie znaczenia roślinnych zasobów genowych;

52 Rozpowszechnianie informacji o zasobach genowych Drogą elektroniczną przesłano informacje do Koordynatora Obszaru o udziale w 3 konferencjach, na których prezentowano wyniki badań w formie 3 posterów : 5 th International Conference and Workshop Plant the source of research material, czerwca 2017 r., Lublin prezentacja posteru Sympozjum naukowe Zasoby Genowe Roślin Użytkowych na Rzecz Hodowli, 6-8 września 2017 r., Kazimierz Dolny prezentacja posteru XLVII Zjazd Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce, września 2017 r., Kielce prezentacja posteru

53 Rozpowszechnianie informacji W ramach udostępniania i rozpowszechniania wyników badań zasobów genowych: przeprowadzono 2 szkolenia - Dziko rosnące i uprawiane rośliny zielarskie ze szczególnym uwzględnieniem gatunków rzadkich i chronionych dla studentów Wydziału Rolnictwa i Bioinżynierii Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu opracowano 3 publikacje: o zasobach genowych Anna Forycka, Artur Adamczak, Waldemar Buchwald, 2017, Charakterystyka morfologiczna arcydzięgla litwora (Angelica archangelica L.), sympozjum naukowe Zasoby Genowe Roślin Użytkowych na Rzecz Hodowli, 6-8 września 2017 r., Kazimierz Dolny, streszczenie posteru, s: 74 Artur Adamczak, Anna Forycka, Elżbieta Bilińska, Waldemar Buchwald, 2017, Biometric variability of Europaean Cranberry (Oxycoccus palustris Pers.), 5 th International Conference and Workshop Plant the source of research material, czerwca 2017 r., Lublin, streszczenie posteru, s: 44 Elżbieta Bilińska, Anna Forycka, Sława Kitkowska, Waldemar Buchwald, 2017, Biologia kiełkowania wybranych gatunków roślin zielarskich, XLVII Zjazd Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce, września 2017 r., Kielce, streszczenie posteru, s: 48

54 10) Uczestnictwo w opracowaniu projektu programu ochrony roślinnych zasobów genowych, który będzie realizowany po 2020 roku;

55 Uczestnictwo w opracowaniu projektu Kurator kolekcji chronionych i rzadkich roślin leczniczych brał udział w spotkaniu koordynacyjnym dotyczącym projektu ochrony roślinnych zasobów genowych organizowanym przez Koordynatora w dniu r. w IHAR-PIB w Radzikowie; Uczestnictwo w panelu dyskusyjnym Krajowy Plan Działań Ochrony Zasobów Genowych Roślin Użytkowych po 2020 r. na sympozjum Zasoby genowe roślin użytkowych na rzecz hodowli w Kazimierzu Dolnym ( r.).

56 Wymierne rezultaty wykonanych prac 1) Utrzymywano zasoby genowe 108 obiektów gatunków roślin zielarskich w kolekcji ex situ w Ogrodzie Roślin Leczniczych IWNiRZ. 2) W wyniku ekspedycji terenowych zebrano materiał nasienny 20 obiektów roślin zielarskich, które przekazano do przechowalni KCRZG oraz materiał rozmnożeniowy 5 obiektów do upraw w kolekcji ex situ. 3) Dokonano charakterystyki oraz oceny zebranych i przechowywanych materiałów 20 obiektów roślin zielarskich. 4) Dla obiektów wprowadzonych do kolekcji opracowano dane paszportowe i waloryzacyjne w celu udostępnienia użytkownikom krajowym i zagranicznym za pośrednictwem systemu informacyjnego Egiset. Dane paszportowe posiadają 822 obiekty roślin zielarskich. Dane ewaluacyjne opracowane są dla 482 obiektów roślin zielarskich. 5) Do zabezpieczenia w długoterminowej przechowalni nasion do Krajowego Centrum Roślinnych Zasobów Genowych IHAR-PIB przekazano 20 obiektów roślin zielarskich. 6) Wyniki badań oraz znaczenie projektu zaprezentowano w 3 publikacjach oraz na 2 szkoleniach.

57 Podsumowanie realizacji działań pierwszego etapu programu wieloletniego r.

58 Prace i badania prowadzone w ramach gromadzenia kolekcji roślin leczniczych umożliwiają: zachowanie cennych dla zielarstwa materiałów genetycznych roślin rzadkich lub objętych ochroną prawną; ocenę kolekcji pod kątem materiałów, które mogą stać się źródłem materiału wyjściowego dla plantacji zielarskich; podejmowanie badań naukowych w kierunku wprowadzania badanych gatunków do upraw; zwiększanie różnorodności dostępnych surowców pochodzenia krajowego dla nowej kategorii produktów żywności prozdrowotnej lub funkcjonalnej.

59 Prace i badania prowadzone w ramach gromadzenia kolekcji roślin leczniczych umożliwiają: rozwój alternatywnych kierunków produkcji zielarskiej, szczególnie dla gospodarstw rolnych o małym areale; zachowanie bioróżnorodności obszarów rolniczych gatunki objęte badaniami, m.in. arnika górska, zimowit jesienny, kocanki piaskowe, stanowią cenny składnik ekosystemów rolniczych wzbogacający ich różnorodność; upowszechnianie rezultatów badań poprzez szkolenia i konferencje dla szerokiego grona specjalistów związanych z botaniką, hodowlą, uprawą i ochroną roślin oraz plantatorów roślin zielarskich.

60 Efekty realizacji zadań w I etapie PW przeprowadzono 14 ekspedycji terenowych, na których zebrano do kolekcji ex situ chronionych i rzadkich roślin leczniczych materiał rozmnożeniowy 112 obiektów pochodzeniowych ze stanu naturalnego; zgromadzono i zabezpieczono w przechowalni długoterminowej materiał nasienny 65 obiektów roślin leczniczych; w kolekcji w uprawie ex situ utrzymywano 108 obiektów.

61 Wymierne rezultaty dotyczące realizacji działań w I etapie PW Miernik dla zadania Nazwa miernika 2015 r r r. Łącznie liczba ekspedycji kolekcyjnych: liczba obiektów rozmnożonych, scharakteryzowanych i ocenionych: liczba działań służących podnoszeniu świadomości społeczeństwa: liczba publikacji, opinii i raportów:

62 Dziękuję za uwagę