Wykorzystanie edukacji pozaformalnej w nauczaniu przyrody i biologii
|
|
- Patryk Rudnicki
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Wykorzystanie edukacji pozaformalnej w nauczaniu przyrody i biologii Spis treści 1. Wstęp 2. Instytucje biorące udział w pozaformalnym nauczaniu przyrody i biologii 3. Formy edukacji pozaformalnej możliwe do realizacji w opisanych instytucjach 4. Ocena efektywności edukacji pozaformalnej, współpracy z instytucjami 5. Bibliografia Wstęp Na przestrzeni wieków zmieniały się systemy dydaktyczne, treści kształcenia, metody i formy nauczania oraz wizja szkoły. W dzisiejszych czasach szerokiego dostępu do informacji oraz rozwoju nowoczesnych technologii nauczanie-uczenie się może odbywać się w różnych miejscach i czasie, nie tylko w szkole. Jest to istotne zwłaszcza w powiązaniu z ciągłym rozwojem świata w którym koniecznością stało się kształcenie przez całe życie, podnoszenie swoich kwalifikacji. Edukacja formalna obejmuje naukę w systemie szkolnym, zgodnie z odgórnie zatwierdzonymi podstawami programowymi. Jej celem jest uzyskanie kwalifikacji potwierdzonych świadectwem, zaświadczeniem o ukończeniu szkoły, certyfikatem, dyplomem 1. Opracowana przez Coombsa i Ahmeda definicja edukacji pozaformalnej uwzględnia wszelkie zorganizowane, systematyczne działania edukacyjne, które są prowadzone poza 1 Stalończyk I., Edukacja formalna i pozaformalna w procesie kształtowania społeczeństwa wiedzy, Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy nr 37 (1/2014), Rzeszów 2014, s. 325.
2 świecie. 3 W świetle zmian zachodzących w edukacji konieczne wręcz staje się uzupełnianie systemem formalnym 2. Edukację pozaformalną określa się również nauką poprzez praktykę, która odbywa się poza szkołą. Wykracza ona poza programy szkolne i nie posiada podstawy programowej. Dzięki temu staje się bardziej czuła na zmiany dokonujące się w edukacji formalnej edukacją pozaformalną, co wynika również ze zmieniających się podstaw programowych. Nowoczesna realizacja programów przyrody, biologii i ochrony środowiska prowadzi do wzrostu roli ucznia i ograniczania nauczania podającego na rzecz samodzielnego przyswajania wiedzy i rozwijania umiejętności. Wymaga to od nauczyciela ograniczania bezpośredniego werbalnego oddziaływania na ucznia, poszerzania natomiast działania nastawionego na organizację warunków do samodzielnego uczenia się przyrody, biologii przez uczniów. Niezbędne staje się nasilenie interakcji typu uczeń-uczeń, uczeń-nauczyciel 4. Instytucje biorące udział w pozaformalnym nauczaniu przyrody i biologii a) Ogrody zoologiczne Ogród zoologiczny urządzony i zagospodarowany teren wraz z infrastrukturą techniczną i budynkami funkcjonalnie z nim związanymi, gdzie są przetrzymywane oraz eksponowane publicznie przez co najmniej 7 dni w roku, żywe zwierzęta gatunków dziko występujących. 5 Większość polskich ogrodów zoologicznych powstała w drugiej połowie ubiegłego wieku. Pod koniec ubiegłego wieku ogrody zoologiczne zaczęły się zrzeszać i wypracowywać standardy funkcjonowania, kodeksy etyki, wytyczne pielęgnacyjne i hodowlane, zasady dbałości o dobrostan zwierząt, zaczęto również coraz więcej uwagi poświęcać edukacji i dydaktyce. Obecnie ogrody zoologiczne to nowoczesne ośrodki zachowania 2 Stalończyk I., op. cit. s Jagodzińska M., Buchcic E., Nauczyciel przyrodnik. Zasoby, konteksty, działanie pedagogiczne., Wydawnictwo Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Płocku, Płock 2011, s Dydaktyka biologii i ochrony środowiska, praca zbiorowa pod red. Stawińskiego W., PWN, Warszawa Poznań Ustawa O Ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004, Dz. U nr 92. poz. 880, z późniejszymi zmianami 1
3 bioróżnorodności, nastawione na zabezpieczenie gatunków zagrożonych wymarciem oraz szeroką przyrodniczą edukację społeczeństwa 6. b) Ogrody botaniczne Ogród botaniczny urządzony i zagospodarowany teren wraz z infrastrukturą techniczną i budynkami funkcjonalnie z nim związanymi, będący miejscem ochrony ex situ, uprawy roślin różnych stref klimatycznych i siedlisk, uprawy roślin określonego gatunku oraz prowadzenia badań naukowych i edukacji 7. Szczególnym rodzajem ogrodów botanicznych są ogrody dendrologiczne, zwane arboretum. Kolekcja arboretum złożona jest z drzew i krzewów. Arboretum może być częścią w ogrodzie botanicznym albo samodzielną jednostką jak arboretum leśne. Ogrody botaniczne i arboreta przede wszystkim biorą udział w ochronie różnorodności biologicznej. Do głównych zadań ogrodów botanicznych należą: - prowadzenie bogatych i naukowo udokumentowanych kolekcji roślin, które będą wykorzystywane do celów naukowych i dydaktycznych. - szerzenie i popularyzacja wiedzy botanicznej wśród całego społeczeństwa. - rozwijanie odrębnej problematyki naukowej, często zgodnie z potrzebami gospodarki naukowej, oraz przekazywanie osiągnięć i doświadczeń zainteresowanym resortom - służenie całemu społeczeństwu poprzez udostępnianie wszystkim bardzo atrakcyjnych obiektów wypoczynkowo rekreacyjnych. - rola atrakcyjnej części zieleni miejskiej o wielkim znaczeniu dla ochrony i kształtowanie środowiska miejskiego 8. c) Centra Edukacji Ekologicznej Regionalne Centra Edukacji Ekologicznej zostały powołane przez Krajowe Centrum Edukacji Ekologicznej w Porozumieniu z Ministerstwem Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Sieć ośrodków zajmuje się edukacją ekologiczną na terenie całego 6 (dostęp ) 7 Ustawa o Ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004, Dz. U nr 92. poz. 880, z późniejszymi zmianami 8 Referaty, Rola-ogrodow-zoologicznych-i-botanicznych-w-ochronieroznorodnosci-biologicznej. Justyna Gurgul, Gliwice (dostęp ) 2
4 kraju skupia wokół siebie wiele instytucji, organizacji i osób, którym zależy na podnoszeniu świadomości ekologicznej w naszym społeczeństwie. Do głównych zadań Centrów Edukacji Ekologicznej należy: - edukacja ekologiczna dzieci, młodzieży i dorosłych - podnoszenie świadomości ekologicznej kadry zatrudnionej w administracji i gospodarce - koordynacja regionalnej sieci edukacji ekologicznej - prowadzenie ośrodka informacji w zakresie edukacji ekologicznej. - prowadzenie biblioteki ekologicznej - prowadzenie działalności wydawniczej 9. d) Nadleśnictwa Nadleśnictwa są jednostką organizacyjną Lasów Państwowych, które prowadzą gospodarkę leśną na wyznaczonym terenie na podstawie zarządzeń i decyzji wydawanych przez jednostkę centralną którą jest Dyrekcja Generalna Lasów Państwowych. Jednym z zadań Lasów Państwowych o priorytetowym znaczeniu jest właśnie edukacja leśna społeczeństwa skierowana zarówno do dzieci jak i osób dorosłych. Dzięki działaniom podejmowanym na szeroką skalę z wykorzystaniem telewizji oraz internetu. Treści w serwisach są dostosowane do różnych grup odbiorców. Dla uczniów przygotowano gry i zabawy, prezentacje multimedialne, multimedialną encyklopedię leśną Leśnotekę, konkursy, blogi, galerię i forum. Nauczyciele znajdą tu scenariusze zajęć, opartych na treści zawartej w wortalu. Część merytoryczną stworzyli leśnicy, którzy na co dzień zajmują się prowadzeniem zajęć edukacyjnych w ośrodkach Lasów Państwowych. Dzięki temu coraz więcej osób ma świadomość ogromnych korzyści, jakie daje zrównoważona gospodarka leśna, ochrona przyrody i rozsądne obcowanie z naturą oraz wzrasta świadomość wspólnej odpowiedzialności za stan przyrody 10. e) Liga Ochrony Przyrody Liga Ochrony Przyrody odgrywa w Polsce szczególną rolę w ochronie przyrody i środowiska. Duże znaczenie mają tu opracowywane przez tę organizację różnorodne raporty o stanie przyrody, środowiska oraz wnioski zgłaszane do władz państwowych. Współpracuje 9 (dostęp ) 10 (dostęp ) 3
5 ona również z licznymi krajowymi i międzynarodowymi organizacjami ekologicznymi, jak Międzynarodowa Koalicja "Wolontariusze Przyrody" (CVA), Europa Nostra oraz Światowe Towarzystwo Ochrony Zwierząt (WSPA). LOP prowadzi szeroką i znaczącą działalność wydawniczą, znaną z wielu ciekawych publikacji książkowych, plansz tematycznych, plakatów, kalendarzy, zakładek, a szczególnie miesięcznika "Przyroda Polska" z wkładką "Biuletyn EKO-edukacyjny". Na szczególną uwagę zasługują również podejmowane działania edukacyjne i formy pracy z młodzieżą: organizowanie obozów przyrodniczych; organizowanie wojewódzkich sejmików młodych działaczy LOP; gromadzenie informacji oraz występowanie z wnioskami o objęcie cennych obiektów przyrodniczych ochroną prawną; organizowanie wycieczek przyrodniczo-krajoznawczych; organizowanie własnych konkursów. akcje porządkowe w parkach narodowych, na terenach zieleni miejskiej oraz w parkach wiejskich, prace związane z oczyszczaniem brzegów rzek, potoków, wysypisk śmieci etc.; działalność klubową w ramach konkretnych zainteresowań młodzieży; inwentaryzację drzew ulicznych przez członków Szkolnych Kół LOP; patrolowanie parków miejskich i rezerwatów przez Straż Ochrony Przyrody 11. Formy edukacji pozaformalnej możliwe do realizacji w opisanych instytucjach Wszystkie wymienione instytucje jako główną rolę swej działalności podają edukację dzieci i młodzieży oraz podnoszenie świadomości społeczeństwa. Dobrze zorganizowana i wyposażona baza dydaktyczna oraz duży wybór różnych form współpracy stanowi doskonałe uzupełnienie dla nauczycieli biologii do nauczania biologii wśród dzieci i młodzieży. Stwarza również możliwości samodzielnego zdobywania wiedzy zarówno przez dzieci jak i dorosłych. Wykwalifikowana kadra posiada szeroką, specjalistyczną wiedzę na wybrane tematy co umożliwia szybkie zdobycie autorytetu wśród uczniów oraz udzielenie 11 (dostęp ) 4
6 odpowiedzi na najbardziej szczegółowe pytania Nauczyciel współpracując z ww. instytucjami w celu uatrakcyjnienia swoich zajęć może wykorzystać następujące formy edukacji pozaformalnej: zwiedzanie z przewodnikiem, zajęcia edukacyjne na terenie ogrodów zoologicznych i botanicznych, centr edukacji ekologicznej, lekcje wyjazdowe prowadzone przez pracowników nadleśnictw, ogrodów zoologicznych i botanicznych na terenie szkoły, zajęcia terenowe, warsztaty, prelekcje, konkursy. Każde wyjście poza szkolne mury zawsze jest dla uczniów atrakcyjne i stwarza możliwości nie tylko zdobywania wiedzy z przedmiotu ale również wszechstronnego rozwoju i zdobywania różnych kompetencji społecznych. Wycieczka do ogrodu zoologicznego czy botanicznego to niezapomniana atrakcja a zwiedzanie z przewodnikiem zwiększa możliwości nabywania wiedzy zarówno dla dzieci, jak i dla dorosłych. Dzieci mają okazję zbliżyć się do świata zwierząt lub roślin, poznać różnorodność gatunków i środowisk występujących na kuli ziemskiej, poznać z bliska świat bardziej egzotyczny, dziki, w większości znany tylko z telewizji. Przewodnik dysponuje szeroką wiedzą na temat danego ogrodu i występujących gatunków, szczegółowo odpowiada na pytania i wyjaśnia wątpliwości 12. Zajęcia edukacyjne na terenie ogrodów zoologicznych i botanicznych, centr edukacji ekologicznej prowadzone są w oparciu o programy dydaktyczne, scenariusze zajęć, prezentacje multimedialne dostosowane do wieku i aktywności uczestników. Po wcześniejszym uzgodnieniu zajęcia mogą być również prowadzone według scenariusza wybranego przez nauczyciela i dostosowanego do możliwości danej placówki. Pracownicy nadleśnictw, ogrodów zoologicznych i botanicznych prowadzą również zajęcia wyjazdowe. Organizują prelekcje, pogadanki, pokazy zwierząt w szkołach. Podczas takich spotkań uczniowie mają możliwość przyjrzenia się z bliska przedstawicielom niektórych gatunków zwierząt (dostęp ) 5
7 Oprócz wiedzy podstawowej z zakresu biologii czy systematyki gatunków, poprzez spotkania z żywą przyrodą przekazywana jest wiedza o ochronie całych ekosystemów, bioróżnorodności, zrównoważonym rozwoju i zmianach klimatycznych. Znaczący wkład w prowadzenie edukacji w terenie mają Lasy Państwowe. Na jej potrzeby leśnicy utworzyli ponad 6,5 tys. obiektów. Każdego roku korzysta z nich około 1,5 mln osób. Największą popularnością cieszą się ścieżki dydaktyczne. Przez cały rok leśnicy prowadzą zajęcia dostosowane do różnych grup wiekowych, można je również odwiedzać samodzielnie. Większość osób korzystających z edukacyjnych obiektów leśnych to głównie grupy szkolne. Leśnicy chętnie pracują z dziećmi i młodzieżą a z ich wieloletniego doświadczenia wynika że najmłodsze pokolenia najchętniej i najszybciej przyswajają wiedzę ekologiczną 13. Jedną z form edukacji praktykowanej przez różnorodne instytucje są również konkursy. Uczniowie chętnie borą w nich udział co świadczy o ich aktywnym podejściu, chęci zdobywania i pogłębiania wiedzy, rozwijania zainteresowań, pasji, kreatywności. Istotnym elementem jest również rywalizacja, która wyzwala twórczą energię i atrakcyjne nagrody. Ocena efektywności edukacji pozaformalnej, współpracy z instytucjami Jerzy Wysokiński napisał: Biologii nie można nauczyć się z podręcznika, ani nawet metodą laboratoryjną, nawet jeśli mamy do dyspozycji pracownię biologiczną bardzo dobrze zaopatrzoną w okazy roślin, zwierząt i w techniczne środki nauczania. Okaz żywy, zakonserwowany, zasuszony czy też w innej formie przyniesiony na lekcję jest bowiem wyizolowany ze swego naturalnego środowiska. Analizując okazy w szkole możemy doskonale poznać ich morfologię i anatomię, często trudno jednak znaleźć uzasadnienie budowy wielu organów i określić ich funkcje. Mówiąc inaczej w szkole, w pracowni nie sposób w pełni zrozumieć zależności pomiędzy budową a biotopem organizmu, gdyż obiekt ten został od niego oddzielony. Martwe okazy, a takimi często posługujemy się w szkole, nie pozwalają poznać biologii organizmu, zaś hodowle zakładane w pracowni tylko w niewielkim 13 (dostęp ) 6
8 stopniu przypominają warunki, w jakich rośliny i zwierzęta żyją w swoim naturalnym środowisku 14. Jagodzińska w swoich badaniach również wskazuje na silny związek prowadzenia zajęć w terenie z wynikami kształcenia przyrodniczego. Im nauczyciele częściej prowadzą zajęcia poza szkołą, tym ich uczniowie osiągają lepsze wyniki w uczeniu się przyrody. Współczynnik korelacji r Pearsona wynosi 0,33 dla poziomu wiadomości i 0,46 dla poziomu umiejętności. Ćwiczenia terenowe zajmują drugą pozycję zaraz po projektach, w rankingu metod i form nauczania wpływających na osiągnięcia przyrodnicze uczniów 15. Badania IBE (Instytut badań Edukacyjnych) prowadzone w latach wskazują na mocne strony edukacji pozaformalnej takie jak: edukatorzy, którzy są wysoko cenionymi specjalistami w swojej dziedzinie i pasjonatami, chętnie dzielącymi się wiedzą z dziećmi i młodzieżą i z natury rzeczy posługującymi się metodą badawczą; zaplecze techniczne w postaci dobrze wyposażonych pracowni i laboratoriów; zaplecze naturalne w postaci cennych zasobów przyrodniczych obecnych zarówno w salach dydaktycznych czy muzealnych jak i w terenie; inne niż w szkole wykorzystaniu czasu na zajęciach w ośrodku edukacji pozaformalnej uczeń może nie tylko przeprowadzić doświadczenie czy obserwację, ale również je zaplanować, analizować wyniki, formułować i dyskutować wnioski, co często bywa niemożliwe w polskiej szkole ze względu na preferowany przez administrację szkolną system 45-minutowych lekcji; stosowanie częściej niż w szkole metody laboratoryjnej i projektu 16. Zajęcia w ośrodkach przyrodniczej edukacji pozaformalnej mogą stanowić cenne uzupełnienie edukacji szkolnej i wspomagać realizację celów kształcenia. Korzyści z łączenia edukacji formalnej i pozaformalnej to również rozwijanie kompetencji społecznych oraz poszerzanie kompetencji dydaktycznych zarówno nauczycieli jak i edukatorów. Pozaformalne nauczanie/uczenie się jest bardziej efektywne gdyż nie jest kojarzone z obowiązkiem, lecz przyjemnością. Uczestnicy zajęć współpracują ze sobą, uczestniczą aktywnie w projektach, warsztatach, pracach zespołowych. Podczas uczenia się poza szkołą większe jest zaangażowanie uczestnika co znacznie aktywuje jego proces poznawczy. Podczas takich zajęć uczestnicy odkrywają swoje talenty, są zadowoleni z osiągniętych 14 Praca zbiorowa, Zajęcia w środowisku pozaszkolnym. op. cit., s Jagodzińska M., Buchcic E., op. cit., s (dostęp ) 7
9 celów, budują więzi społeczne, kształtują poglądy i aktywnie spędzają czas. Kształtowane są również pożądane postawy obywatelskie. Sprawna współpraca instytucji oferujących edukację formalną i nieformalną w sposób pozytywny wpływa jakość wiedzy, umiejętności i kwalifikacji wszystkich uczestników 17. Bibliografia 1. Jagodzińska M., Buchcic E., Nauczyciel przyrodnik. Zasoby, konteksty, działanie pedagogiczne., Wydawnictwo Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Płocku, Płock Kupisiewicz Cz., Dydaktyka ogólna, Graf Punkt, Warszawa Stalończyk I., Edukacja formalna i pozaformalna w procesie kształtowania społeczeństwa wiedzy, Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy nr 37 (1/2014), Rzeszów Dydaktyka biologii i ochrony środowiska, praca zbiorowa pod red. Stawińskiego W., PWN, Warszawa Poznań, (dostęp ) 6. (dostęp ) 7. (dostęp ) 8. (dostęp ) 9. (dostęp ) Referaty, Rola-ogrodow-zoologicznych-ibotanicznych-w-ochronie-roznorodnosci-biologicznej. Justyna Gurgul, Gliwice. (dostęp ) 17 Stalończyk op. cit., s
o ochronie i poszanowaniu przyrody. 8 czerwca 2013r. ZCDN Szczecin
SZKOLNE KOŁA Ligi Ochrony Przyrody o ochronie i poszanowaniu przyrody. 8 czerwca 2013r. ZCDN Szczecin Historia LOP sięga początków XX wieku W Polsce problemy ochrony i kształtowania środowiska wspiera
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. ROZDZIAŁ 1. WSPÓŁCZESNE WYZWANIA CYWILIZACYJNE A EDUKACJA PRZYRODNICZA (Wiesław Stawiński)...11
SPIS TREŚCI WSTĘP (Wiesław Stawiński)........................ 9 ROZDZIAŁ 1. WSPÓŁCZESNE WYZWANIA CYWILIZACYJNE A EDUKACJA PRZYRODNICZA (Wiesław Stawiński)..................11 1.1. Problemy globalizacji........................
Bardziej szczegółowo-uświadomienie zagrożeo środowiska przyrodniczego; -rozwijanie umiejętności obserwacji;
PROGRAM ZAJĘĆ KOŁA PRZYRODNICZEGO. 1.PROWADZĄCA ZAJĘCIA: WIOLETTA PIENIO 2.ROK SZKOLNY 2016/2017 3.CELE OGÓLNE ZAJĘĆ:- budzenie szacunku do przyrody; -uświadomienie zagrożeo środowiska przyrodniczego;
Bardziej szczegółowoSzkoła Podstawowa w Lisewie. Program zajęć dydaktyczno-wyrównawczych. przygotowujący uczniów klasy VI. do sprawdzianu kompetencji z przyrody
Szkoła Podstawowa w Lisewie Program zajęć dydaktyczno-wyrównawczych przygotowujący uczniów klasy VI do sprawdzianu kompetencji z przyrody Autor programu: Monika Wrońska-Nowicka Lisewo 04 I Wstęp Priorytetem
Bardziej szczegółowoCzas w las edukacja w Lasach Państwowych. Warszawa, 1 października 2014 Anna Pikus
Czas w las edukacja w Lasach Państwowych Warszawa, 1 października 2014 Anna Pikus Polskie Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Organizacja, która od niemal 90 lat chroni, użytkuje i kształtuje lasy w Polsce.
Bardziej szczegółowoProgram studiów podyplomowych STUDIA PODYPLOMOWE DLA NAUCZYCIELI KWALIFIKUJĄCE DO NAUCZANIA PRZEDMIOTU BIOLOGIA OPIS OGÓLNY STUDIÓW
Program studiów podyplomowych STUDIA PODYPLOMOWE DLA NAUCZYCIELI KWALIFIKUJĄCE DO NAUCZANIA PRZEDMIOTU BIOLOGIA OPIS OGÓLNY STUDIÓW Wydział/Jednostka prowadząca studia podyplomowe Nazwa studiów Typ studiów
Bardziej szczegółowoPodniesienie jakości edukacji matematycznej, przyrodniczej i informatycznej
Wyższa Szkoła Zarządzania i Administracji w Opolu dot. projektu WND-POWR.02.10.00-00-7007/17 Efektywne wspomaganie to wyższa jakość edukacji Konkurs POWR.02.10.00-IP.02-00-007/17 Efektywne wspomaganie
Bardziej szczegółowoPoznajemy tajemnice lasu
KARTA WDROŻENIA INNOWACJI ROK SZKOLNY 2017/2018 TYTUŁ INNOWACJI: Poznajemy tajemnice lasu I. INFORMACJE O SZKOLE. 1. Nazwa szkoły: Zespół Szkolno - Przedszkolny w Rudziczce 2. Adres: Rudziczka 266 a, 48-200
Bardziej szczegółowoLegionowo, r. mgr Alicja Sitkowska-Warda
Legionowo, 23.02.2016 r. mgr Alicja Sitkowska-Warda Program innowacji Obserwuję, badam, odkrywam jest skierowany do uczniów I etapu edukacyjnego. Program innowacji będzie realizowany podczas zajęć pozalekcyjnych
Bardziej szczegółowoPROGRAM REALIZACJI WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO W ROKU SZKOLNYM 2018/2019
PROGRAM REALIZACJI WEWNĄTRZSZKOLNEGO SYSTEMU DORADZTWA ZAWODOWEGO W ROKU SZKOLNYM 2018/2019 PODSTAWA PRAWNA Rozporządzenie MEN z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie doradztwa zawodowego Ustawa z dnia 14
Bardziej szczegółowoProgramy unijne. realizowane w Liceum Ogólnokształcącym im. Bolesława Chrobrego w Gryficach
Programy unijne realizowane w Liceum Ogólnokształcącym im. Bolesława Chrobrego w Gryficach W roku szkolnym 2011/2012 w naszej szkole są realizujemy programy: Newton też był uczniem Kompetencje kluczowe
Bardziej szczegółowoREGULAMIN Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej
Załącznik do Zarządzenia Nr 53/2014 Rektora UMCS REGULAMIN Ogrodu Botanicznego Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej Rozdział I. Zakres działania Ogrodu Botanicznego 1 1. Ogród Botaniczny Uniwersytetu
Bardziej szczegółowoPROJEKT- PRZEDMIOTY PRZYRODNICZE w SP i GIM
PROJEKT- PRZEDMIOTY PRZYRODNICZE w SP i GIM Wstęp Realizacja zadań edukacyjnych wymaga wglądu w proces kształcenia. Ważny jest nie tylko wynik kształcenia, ale również sposób uczenia się, organizacja sytuacji
Bardziej szczegółowoDydaktyka biologii KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Biologia z przyrodą (nazwa specjalności)
Kierunek, stopień, tok studiów, rok akademicki, semestr Biologia, II stopień, studia stacjonarne, rok 2017 2018, semestr I Dydaktyka biologii KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Biologia
Bardziej szczegółowoPRZYRODA W CZTERECH PORACH ROKU
Szkoła Podstawowa im. Adama Mickiewicza w Skalmierzycach rok szkolny / PROJEKT EDUKACYJNY PRZYRODA W CZTERECH PORACH ROKU I Wstęp Świat wokół nas zmienia się bardzo szybko, a my żyjemy ciągłym pędzie.
Bardziej szczegółowoZARYS WYTYCZNYCH/REKOMENDACJI
ZARYS WYTYCZNYCH/REKOMENDACJI dotyczących realizacji działania: Budowanie kompetencji w zakresie matematyki, informatyki i nauk przyrodniczych jako podstawy do uczenia się przez cale życie (w tym wspieranie
Bardziej szczegółowoPROGRAM KOŁA EKOLOGICZNO INFORMATYCZNEGO REALIZUJĄCY AUTORSKI PROJEKT: NASZE NAJ...
PROGRAM KOŁA EKOLOGICZNO INFORMATYCZNEGO REALIZUJĄCY AUTORSKI PROJEKT: NASZE NAJ... 1. Wstęp Żyjemy w świecie szybkich i ciągłych zmian. Dzieci, które teraz uczymy, będą musiały sprostać wyzwaniom rzeczywistości
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Szkole Podstawowej nr 130 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi rok szkolny 2018/2019
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Szkole Podstawowej nr 130 im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi rok szkolny 2018/2019 Podstawa prawna. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ z dnia
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO W SZKOLE PODSTAWOWEJ NR 2 W PISZU PRZY ZESPOLE SZKOLNO PRZEDSZKOLNY NR 1 W PISZU Wstęp Program Wewnątrzszkolnego Systemu Doradztwa Zawodowego stanowi integralną
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY Klasy IV VI. CELE NAUCZANIA PRZYRODY Celem nauczania przyrody w szkole podstawowej jest:
PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY Klasy IV VI CELE NAUCZANIA PRZYRODY Celem nauczania przyrody w szkole podstawowej jest: zainteresowanie światem, jego różnorodnością, wskazywanie zależności istniejących
Bardziej szczegółowoOtwarta Szkoła. Minister Edukacji Narodowej ustanowiła rok szkolny 2015/2016 ROKIEM OTWATREJ SZKOŁY
Otwarta Szkoła Minister Edukacji Narodowej ustanowiła rok szkolny 2015/2016 ROKIEM OTWATREJ SZKOŁY Otwarta szkoła to taka, która nie zamyka się na kulturę, sztukę, sport, środowiska lokalne. Potrafi korzystać
Bardziej szczegółowoSZKOLNE KOŁO PRZYRODNICZE
SZKOLNE KOŁO PRZYRODNICZE PROGRAM ZAJĘĆ Kamila Wyleżek ROK SZKOLNY 2015/2016 CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU Program zajęć szkolnego koła przyrodniczego przeznaczony jest dla uczniów klas gimnazjum oraz I przysposabiającej
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania biologia kl. V -VIII
Przedmiotowy system oceniania biologia kl. V -VIII Cele ogólne oceniania: rozpoznanie przez nauczyciela poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań programowych,
Bardziej szczegółowoSTRATEGICZNY PLAN ROZWOJU SZKOŁY NA LATA
STRATEGICZNY PLAN ROZWOJU SZKOŁY NA LATA 2013 2020 Spis treści Wprowadzenie... 3 Misja... 4 Wizja... 5 Diagnoza... 6 Zadania, działania do zrealizowania i planowane efekty w poszczególnych obszarach...
Bardziej szczegółowoProgram Wychowawczy VI Liceum Ogólnokształcącego im. Wacława Sierpińskiego w Gdyni
Program Wychowawczy VI Liceum Ogólnokształcącego im. Wacława Sierpińskiego w Gdyni Podstawa prawna Programu Wychowawczego szkoły: Konstytucja RP; Ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty;
Bardziej szczegółowoProjekt innowacji w zakresie zajęć pozalekcyjnych
Projekt innowacji w zakresie zajęć pozalekcyjnych Temat: Chcę wiedzieć więcej z biologii 1. Wstęp Nauczanie przedmiotów przyrodniczych jest szczególnie efektywne jeśli jest prowadzone w sposób urozmaicony
Bardziej szczegółowoDwujęzyczność w klasach I-VI
Dwujęzyczność w klasach I-VI Program - Wprowadzenie do nauczania dwujęzycznego dla klas I-VI szkoły podstawowej "First Steps into Bilingual Edu" przeznaczony jest do realizacji dla dzieci w klasach I-VI
Bardziej szczegółowoKoncepcja pracy i rozwoju ZESPOŁU SZKÓŁ NR 2 W PUŁAWACH NA LATA
Koncepcja pracy i rozwoju ZESPOŁU SZKÓŁ NR 2 W PUŁAWACH NA LATA 2016-2021 Spis treści: Wprowadzenie... 3 Misja... 3 Wizja... 4 Diagnoza... 4 Zadania, działania do zrealizowania i planowane efekty w poszczególnych
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Chemia z przyrodą
KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Chemia z przyrodą.. (nazwa specjalności) Nazwa Dydaktyka przyrody 1, 2 Nazwa w j. ang. Didactic of natural science Kod Punktacja ECTS* 6 Koordynator Dr
Bardziej szczegółowoToruń, r. Środa z Funduszami dla podmiotów działających w zakresie ochrony kultury i zasobów przyrodniczych
Środa z Funduszami dla podmiotów działających w zakresie ochrony kultury i zasobów przyrodniczych Wsparcie w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020 Toruń, 06.07.2016
Bardziej szczegółowoProgram studiów podyplomowych OPIS OGÓLNY STUDIÓW
Program studiów podyplomowych STUDIA PODYPLOMOWE DLA NAUCZYCIELI KWALIFIKUJĄCE DO NAUCZANIA PRZEDMIOTU PRZYRODA W SZKOLE PODSTAWOWEJ OPIS OGÓLNY STUDIÓW Wydział/Jednostka prowadząca studia podyplomowe
Bardziej szczegółowoEdukacja ekologiczna w terenie
Edukacja ekologiczna w terenie Aleksandra Krawczyk krawczyk@womczest.edu.pl Kierunki realizacji polityki oświatowej państwa na rok szkolny 2017/2018 1. Wdrażanie nowej podstawy programowej kształcenia
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO ZESPOŁU SZKÓŁ MISTRZOSTWA SPORTOWEGO W GORZOWIE WLKP. I. Podstawy prawne programu Ustawa z dnia 14 grudnia 2016r. PRAWO OŚWIATOWE (Dz. U. z 2017r. poz. 59 z
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA PRACY GIMNAZJUM PUBLICZNEGO NR 1. w Czechowicach-Dziedzicach IM. KS. JANA TWARDOWSKIEGO
KONCEPCJA PRACY GIMNAZJUM PUBLICZNEGO NR 1 IM. KS. JANA TWARDOWSKIEGO w Czechowicach-Dziedzicach Misja szkoły Są wartości, których nikomu nie możemy przekazać, bo każdy musi dojrzeć do nich sam i to nieraz
Bardziej szczegółowoMisja i wizja Szkoły Podstawowej nr 2 im. K.K. Baczyńskiego w Puławach
Misja i wizja Szkoły Podstawowej nr 2 im. K.K. Baczyńskiego w Puławach MISJA SZKOŁY Jednym z głównych celów Szkoły Podstawowej nr 2 im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego w Puławach jest systematyczne podnoszenie
Bardziej szczegółowoDZIENNIK ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH
DZIENNIK ZAJĘĆ POZALEKCYJNYCH REALIZOWANYCH W RAMACH PROGRAMU ROZWOJOWEGO SZKOŁY w projekcie Dolnośląska szkoła liderem projakościowych zmian w polskim systemie edukacji Priorytet IX Rozwój wykształcenia
Bardziej szczegółowoZajęcia edukacyjne są częściowo dotowane z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu.
W nowym roku szkolnym zachęcamy do bezpośredniego kontaktu z przyrodą poprzez udział w licznych przyrodniczych zajęciach terenowych. Są one dostosowane do różnych grup wiekowych i poprzez liczne atrakcyjne
Bardziej szczegółowoPROJEKT- PRZEDMIOTY PRZYRODNICZE w SP i GIM
PROJEKT- PRZEDMIOTY PRZYRODNICZE w SP i GIM Wstęp Realizacja zadań edukacyjnych wymaga wglądu w proces kształcenia. Ważny jest nie tylko wynik kształcenia, ale również sposób uczenia się, organizacja sytuacji
Bardziej szczegółowoEKOLOROWO INNOWACJA ORGANIZACYJNO -METODYCZNA. opracowana w oparciu o podstawę programową kształcenia ogólnego dla uczniów
EKOLOROWO INNOWACJA ORGANIZACYJNO -METODYCZNA opracowana w oparciu o podstawę programową kształcenia ogólnego dla uczniów z upośledzeniem umysłowym w stopniu umiarkowanym lub znacznym w szkołach podstawowych
Bardziej szczegółowoz dnia r. w sprawie doradztwa zawodowego
Projekt z dnia 20 grudnia 2018 r. ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ 1) z dnia. 2018 r. w sprawie doradztwa zawodowego Na podstawie art. 26a ust. 3 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe
Bardziej szczegółowoSZKOLNY SYSTEM WSPIERANIA ZDOLNOŚCI I TALENTÓW UCZNIÓW
SZKOLNY SYSTEM WSPIERANIA ZDOLNOŚCI I TALENTÓW UCZNIÓW w Publicznej Szkole Podstawowej im. Wandy Kawy i Bronisławy Kawy w Kośmidrach Szkolny System Wspierania Zdolności i Talentów Uczniów zaopiniowany
Bardziej szczegółowoDZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 30 sierpnia 2018 r. Poz. 1675 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ 1) z dnia 16 sierpnia 2018 r. w sprawie doradztwa zawodowego Na podstawie
Bardziej szczegółowoR O Z P O R Z Ą D Z E N I E M I N I S T R A E D U K A C J I N A R O D O W E J 1) z dnia r. w sprawie doradztwa zawodowego
Projekt z dnia 20 grudnia 2018 r. R O Z P O R Z Ą D Z E N I E M I N I S T R A E D U K A C J I N A R O D O W E J 1) z dnia. 2018 r. w sprawie doradztwa zawodowego Na podstawie art. 26a ust. 3 ustawy z dnia
Bardziej szczegółowo1. Analizowanie informacji o efektach działalności szkoły w wybranym obszarze. 2. Sformułowanie wniosków służących podniesieniu jakości pracy szkoły.
Cel ewaluacji: 1. Analizowanie informacji o efektach działalności szkoły w wybranym obszarze. 2. Sformułowanie wniosków służących podniesieniu jakości pracy szkoły. 3. Pozyskiwanie informacji w jakiej
Bardziej szczegółowoO STOWARZYSZENIU. Ośrodek Działań Ekologicznych Źródła ul. Zielona 27, 90-602 Łódź tel. 042 632 03 11, kom. 507 575 535 www.zrodla.
O STOWARZYSZENIU Ośrodek Działań Ekologicznych Źródła ul. Zielona 27, 90-602 Łódź tel. 042 632 03 11, kom. 507 575 535 www.zrodla.org Stowarzyszenie ODE Źródła od 20 lat zajmuje się szeroko rozumianą edukacją
Bardziej szczegółowoI. OCENIANIE OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW NA LEKCJACH PRZYRODY W SZKOLE PODSTAWOWEJ
Przedmiotowy System Oceniania Przyroda Przedmiotowy System Oceniania polega na rozpoznawaniu przez nauczyciela poziomu i postępów w opanowaniu przez ucznia wiadomości i umiejętności w stosunku do wymagań
Bardziej szczegółowoSZKOLNY SYSTEM WSPIERANIA ZDOLNOŚCI I TALENTÓW UCZNIÓW W ZESPOLE SZKÓŁ SAMOCHODOWYCH IM. TADEUSZA KOŚCIUSZKI WE WŁOCŁAWKU
SZKOLNY SYSTEM WSPIERANIA ZDOLNOŚCI I TALENTÓW UCZNIÓW W ZESPOLE SZKÓŁ SAMOCHODOWYCH IM. TADEUSZA KOŚCIUSZKI WE WŁOCŁAWKU 1 WSTĘP Wsparcie utalentowanej młodzieży to jedno z najważniejszych zadań współczesnej
Bardziej szczegółowo5 LETNI PROGRAM ROZWOJU SZKOŁY
5 LETNI PROGRAM ROZWOJU SZKOŁY SZKOŁA PODSTAWOWA W WINIARACH 2014/2015 2018/2019 MISJA: SZKOŁA PODSTAWOWA IM. STEFANA ŻEROMSKIEGO W WINIARACH JEST PUBLICZNĄ PLACÓWKĄ DZIAŁAJĄCĄ NA RZECZ KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA
Bardziej szczegółowoOchrona przyrody w procesach inwestycyjnych
Uniwersytet Łódzki Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Program kształcenia Studia Podyplomowe Ochrona przyrody w procesach inwestycyjnych Łódź, 2012 1. Nazwa: Studia Podyplomowe Ochrona przyrody w procesach
Bardziej szczegółowoEdukacja leśna a założenia nowej podstawy programowej. Zimowa Szkoła Leśna 14 marca 2018 r.
Edukacja leśna a założenia nowej podstawy programowej Zimowa Szkoła Leśna 14 marca 2018 r. Nowa podstawa programowa Nowa podstawa programowa kształcenia ogólnego w roku szkolnym 2017/2018 obowiązuje w:
Bardziej szczegółowoFinasowanie Oświaty w perspektywie 2014 2020. Środki UE. www.bras-edukacja.pl
Finasowanie Oświaty w perspektywie 2014 2020. Środki UE Działalność szkół, placówek oświatowych, instytucji wsparcia oświaty finansowana będzie w ramach dwóch głównych Programów Operacyjnych: 1. Regionalny
Bardziej szczegółowoZespół Szkół Ogólnokształcących nr 6 w Kielcach
Szkoła Podstawowa nr 15 im. Tadeusza Kościuszki w Kielcach jest częścią Zespołu Szkół Ogólnokształcących nr 6, który obejmuje sześcioletnią szkołę podstawową i trzyletnie gimnazjum. Warunki lokalowe i
Bardziej szczegółowoSzkolenia warsztatowe ABC Rolnictwa - zajęcia dla dzieci z zakresu podstaw rolnictwa, ekologii i ochrony przyrody
Szkolenia warsztatowe ABC Rolnictwa - zajęcia dla dzieci z zakresu podstaw rolnictwa, ekologii i ochrony przyrody Wiosna to czas kiedy Barzkowicki Ośrodek Edukacji Ekologicznej działający przy Zachodniopomorskim
Bardziej szczegółowoOferta edukacyjna. w Tucholskim Parku Krajobrazowym. Dorota Borzyszkowska. Bydgoszcz, dnia 14 listopada 2014 r.
Oferta edukacyjna w Tucholskim Parku Krajobrazowym Dorota Borzyszkowska Bydgoszcz, dnia 14 listopada 2014 r. 36. 983 ha 11.323 ha 25.660 ha 2 PWR fot. Marcin Karasiński PWR fot. Marcin Karasiński PWR
Bardziej szczegółowo,,Musimy nauczyć się dbać o środowisko, w którym mamy żyć. Chodzi tylko o to, czy nauczymy się tego na czas
PROGRAM KOŁA SZKOLNEGO TPL ZESPÓŁ SZKÓŁW LUBIĘCINIE Opracowała: Alina Dżugała Lider Koła Szkolnego TPL przy Zespole Szkół w Lubięcinie.,,Musimy nauczyć się dbać o środowisko, w którym mamy żyć. Chodzi
Bardziej szczegółowoRAPORTY Z EWALUACJI SZKÓŁ
Ława obywatelska RAPORTY Z EWALUACJI SZKÓŁ Próba wniosków i refleksji mgr Grażyna Bochenkiewicz źródło: http://www.ikamien.pl redaktor Częstochowskiego Biuletynu Oświatowego Regionalny Ośrodek Doskonalenia
Bardziej szczegółowoZróbmy to dla Wisły ZRÓBMY TO DLA WISŁY
ZRÓBMY TO DLA WISŁY Włocławskie Centrum Edukacji Ekologicznej od dnia 01 października 2010r. realizowało projekt Zróbmy to dla Wisły finansowany ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki
Bardziej szczegółowoKoncepcja pracy Szkoły Podstawowej w Idzikowicach
Koncepcja pracy Szkoły Podstawowej w Idzikowicach 2015-2019 Szkoła nie jest przystankiem. Jest drogą, która otwiera się na coraz to nowe horyzonty (Celestyn Freinet) Opracowana na podstawie: 1. Ustawy
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU. Kod Punktacja ECTS* 2. Dr Małgorzata Kłyś
KARTA KURSU Nazwa Nazwa w j. ang. Ochrona Przyrody Protection of Nature Kod Punktacja ECTS* 2 Koordynator Dr Małgorzata Kłyś Zespół dydaktyczny dr Anna Chrzan, dr Małgorzata Kłyś Opis kursu (cele kształcenia)
Bardziej szczegółowoDZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 20 lutego 2019 r. Poz. 325 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ 1) z dnia 12 lutego 2019 r. w sprawie doradztwa zawodowego Na podstawie art.
Bardziej szczegółowoI. Realizacja Szkolnego Programu Profilaktyki i Szkolnego Programu Wychowawczego
NONCEPCJA PRACY SPOŁECZNEJ SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 12 W WARSZAWIE-WESOŁEJ W LATACH 2010-2015 Wstęp Misja Szkoły Wizja szkoły Priorytety do pracy w latach 2010-2015 W obszarze kształcenia: I. Podnoszenie
Bardziej szczegółowoUchwała Nr /2016 RADY MIASTA MŁAWA. z dnia r. w sprawie przyjęcia Programu Wspierania Edukacji Uzdolnionych. Dzieci i Młodzieży Miasta Mława
Uchwała Nr /2016 RADY MIASTA MŁAWA z dnia... 2016r. w sprawie przyjęcia Programu Wspierania Edukacji Uzdolnionych Dzieci i Młodzieży Miasta Mława Na podstawie art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca
Bardziej szczegółowoRola Lasów Państwowych w edukacji przyrodniczej społeczeństwa. Toruń, 14 listopada 2016 roku
Rola Lasów Państwowych w edukacji przyrodniczej społeczeństwa Toruń, 14 listopada 2016 roku Las jako obiekt edukacji Polska leży w strefie geograficznej Ziemi, w której las jest najważniejszym, naturalnym
Bardziej szczegółowoDydaktyka zintegrowanego nauczania przyrody Semestr 5 Rok akademicki 2018/19 Ćw. 1 Zajęcia organizacyjne Przedstawienie programu zajęć oraz wymogów
Dydaktyka zintegrowanego nauczania przyrody Semestr 5 Rok akademicki 2018/19 Ćw. 1 Zajęcia organizacyjne Przedstawienie programu zajęć oraz wymogów zaliczenia. Zapoznanie z tematyką lekcji pokazowych i
Bardziej szczegółowoStudia Podyplomowe dla nauczycieli Przyroda
Uniwersytet Łódzki Wydział Biologii i Ochrony Środowiska Program kształcenia Studia Podyplomowe dla nauczycieli Przyroda Łódź, 2012 1. Nazwa: Studia Podyplomowe dla Nauczycieli Przyroda 2. Opis: Studium
Bardziej szczegółowoABC Rolnictwa - warsztaty edukacyjne
ABC Rolnictwa - warsztaty edukacyjne Barzkowicki Ośrodek Edukacji Ekologicznej działający przy Zachodniopomorskim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Barzkowicach w dniach od 20 maja do 11 czerwca br. zorganizował
Bardziej szczegółowoMETODYKA ZAJĘĆ TERENOWYCH
METODYKA ZAJĘĆ TERENOWYCH Partnerzy projektu: Mechanizmu Zajęcia terenowe czyli PRZYRODNICZA PRZYGODA W TERENIE Mechanizmu CEL GŁÓWNY ZAJĘĆ TERENOWYCH BEZPOŚREDNIE POZNAWANIE RZECZY I ZJAWISK W ICH NATURALNYCH
Bardziej szczegółowoUCHWAŁA Nr./18 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO. z dnia r.
PROJEKT ZWM UCHWAŁA Nr./18 SEJMIKU WOJEWÓDZTWA MAŁOPOLSKIEGO z dnia.. 2018 r. w sprawie zmiany Uchwały Nr XLIII/664/2017 Sejmiku Województwa Małopolskiego z dnia 20 listopada 2017 r. w sprawie przyjęcia
Bardziej szczegółowoProjekt edukacji przyrodniczej pn. Klub Młodego Odkrywcy Przyrodnika SALAMANDRA
Załącznik do Uchwały nr 22/2014/ Rady Pedagogicznej z dnia 10 lutego r. Projekt edukacji przyrodniczej pn. Klub Młodego Odkrywcy Przyrodnika SALAMANDRA Rdziostów, marzec czerwiec WSTĘP Jedną z najważniejszych
Bardziej szczegółowoFormularz dobrych praktyk. http://loxv.wroclaw.pl. Bogumiła Mandat. Joanna Brosiło. Dobre praktyki
Formularz dobrych praktyk Metryczka szkoły: Nazwa szkoły Adres (ulica, nr lokalu, kod pocztowy, miejscowość) Adres poczty elektronicznej Liceum Ogólnokształcące Nr XV im. mjr. Piotra Wysockiego ul. Wojrowicka
Bardziej szczegółowoProjekt interdyscyplinarny biologia-informatyka
Projekt interdyscyplinarny biologia-informatyka DZIAŁANIA NA RZECZ OCHRONY ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO W ŚRODOWISKU LOKALNYM TWORZENIE BAZY DANYCH Podstawa programowa biologii zakres podstawowy 2. Różnorodność
Bardziej szczegółowoRaport z ewaluacji wewnętrznej w szkole 2012/2013. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się
sposób sprzyjający uczeniu się S t r o n a 1 Raport z ewaluacji wewnętrznej w szkole 2012/2013. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się I. Cele i zakres ewaluacji 1. Cel Zebranie
Bardziej szczegółowoW SZKOLE PODSTAWOWEJ w ZESPOLE SZKÓŁ NR 1 im. JANA PAWŁA II w BEŁŻYCACH
W SZKOLE PODSTAWOWEJ w ZESPOLE SZKÓŁ NR 1 im. JANA PAWŁA II w BEŁŻYCACH W związku z postępującą degradacją środowiska naturalnego (susza, powodzie, dziura ozonowa) coraz większego znaczenia na świecie
Bardziej szczegółowoUniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Wydział Nauk o Ziemi
Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Załącznik nr 1 do uchwały nr 383 Senatu Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z dnia 16 grudnia 2014 r. Szczegółowe EFEKTY KSZTAŁCENIA związane z kwalifikacjami uprawniającymi
Bardziej szczegółowoOCENIANIE WEWNĄTRZSZKOLNE Z BIOLOGII W ZESPOLE SZKÓŁ W TUCHOWIE GIMNAZJUM
1 OCENIANIE WEWNĄTRZSZKOLNE Z BIOLOGII W ZESPOLE SZKÓŁ W TUCHOWIE GIMNAZJUM CELE PRZEDMIOTOWEGO SYSTEMU OCENIANIA: 1. Poinformowania ucznia o poziomie jego osiągnięć edukacyjnych. 2. Niesienie pomocy uczniowi
Bardziej szczegółowoWEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 15 we Wrocławiu - Szkoła Podstawowa nr 25
WEWNĄTRZSZKOLNY SYSTEM DORADZTWA ZAWODOWEGO w Zespole Szkolno-Przedszkolnym nr 15 we Wrocławiu - Szkoła Podstawowa nr 25 WSTĘP Zespół Szkolno-Przedszkolny realizuje doradztwo zawodowe przez prowadzenie
Bardziej szczegółowoKARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Biologia z chemią. (nazwa specjalności) Nazwa Edukacja dla zrównoważonego rozwoju 2
KARTA KURSU (realizowanego w module specjalności) Biologia z chemią (nazwa specjalności) Nazwa Edukacja dla zrównoważonego rozwoju 2 Nazwa w j. ang. Education for sustainable development 2 Kod Punktacja
Bardziej szczegółowoZGŁOSZENIE PRAKTYKI*
Załącznik 1 WYŻSZA SZKOŁA HUMANITAS CENTRUM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH I SZKOLEŃ ul. Kilińskiego 43, 41-200 Sosnowiec ZGŁOSZENIE PRAKTYKI* studia podyplomowe PRZYRODA W SZKOLE PODSTAWOWEJ Nazwisko i imię Słuchacza
Bardziej szczegółowoKoło przyrodnicze inŝ. Mag Ewa Nesterowicz mgr Magdalena Szywała
Koło przyrodnicze inŝ. Mag Ewa Nesterowicz mgr Magdalena Szywała I. Charakterystyka programu: Program koła przyrodniczego przeznaczony jest dla uczniów klas IV-VI wykazujących zainteresowanie przyrodą.
Bardziej szczegółowoAby chronic trzeba poznać
Szkolne Koło LOP przy Szkole Podstawowej nr 3 w Wieliczce Aby chronic trzeba poznać Główne założenia programu działalności koła: pogłębianie wiedzy o środowisku przyrodniczym, potrzebie i sposobach jego
Bardziej szczegółowoKto ma czas na ekologię? Raport z badania edukacji ekologicznej w edukacji formalnej
Kto ma czas na ekologię? Raport z badania edukacji ekologicznej w edukacji formalnej Kto ma czas na ekologię? Raport z badania edukacji ekologicznej w edukacji formalnej Krzysztof Wychowałek, Gosia Świderek
Bardziej szczegółowoPlan Wewnątrzszkolnego Doskonalenia Nauczycieli Szkoły Podstawowej w Chmielku na rok szkolny 2014/2015
Plan Wewnątrzszkolnego Doskonalenia Nauczycieli Szkoły Podstawowej w Chmielku na rok szkolny 2014/2015 Istotą WDN jest nie tylko doskonalenie nauczycieli, ale szkoły jako określonej całości. Jest to rozwój
Bardziej szczegółowoWychowanie i profilaktyka w szkole i placówce
Wychowanie i profilaktyka w szkole i placówce Reforma edukacji od nowego roku szkolnego 2017/2018 Zmiany w przepisach Nowa ustawa z dn. 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 11 stycznia 2017 r.,
Bardziej szczegółowoIV Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Stanisława Staszica w Sosnowcu
P R O F I L B I O L O G I C Z N O - C H E M I C Z N Y IV Liceum Ogólnokształcące z Oddziałami Dwujęzycznymi im. Stanisława Staszica w Sosnowcu www.staszic.edu.pl oparte na autorskim programie Laboratorium
Bardziej szczegółowowww.harcerskanatura.eu PROJEKT
PROJEKT kampania edukacyjna dla dzieci i młodzieży 4 żywioły przyjaciele człowieka cykl konkursów w szkołach główna nagroda w konkursach wymiana dzieci i młodzieży między Partnerami projektu program edukacyjny
Bardziej szczegółowoWSPARCIE DLA EDUKACJI SZEROKĄ OFERTĄ GRUPY HELION
WSPARCIE DLA EDUKACJI SZEROKĄ OFERTĄ GRUPY HELION Grzegorz Jankowski Grupa Helion SA, Gliwice Wojewódzki Koordynator Innowacji w Edukacji grzegorz.jankowski@helion.pl http://edukacja.helion.pl http://dziennik.edu.pl
Bardziej szczegółowoPRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA PRZYRODA KLASA IV SZKOŁA PODSTAWOWA Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI NR 10 IM. POLONII W SŁUPSKU
1 PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA PRZYRODA KLASA IV SZKOŁA PODSTAWOWA Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI NR 10 IM. POLONII W SŁUPSKU Przedmiotowe Zasady Oceniania polegają na rozpoznawaniu przez nauczyciela poziomu
Bardziej szczegółowoPlatforma e-usługowa dla Szkół
Platforma e-usługowa dla Szkół 1. Definicja nowoczesnej szkoły. 2. Czy treści audio i wideo są potrzebne w szkole? 3. Wykorzystanie treści wideo w szkole dzisiaj. 4. Jak platforma pomocwszkole.pl wpisuje
Bardziej szczegółowoDziałanie 4.5. Cel szczegółowy
Kryteria wyboru projektów dla działania 4.5 Różnorodność biologiczna w ramach IV osi priorytetowej Ochrona środowiska naturalnego i dziedzictwa kulturowego RPO WP 2014-2020 Departament Wdrażania Projektów
Bardziej szczegółowoMagdalena Kruzel nauczyciel kontraktowy matematyki i informatyki Szkoła Podstawowa w Wałdowie Szlacheckim Gmina Grudziądz PLAN ROZWOJU ZAWODOWEGO
Magdalena Kruzel nauczyciel kontraktowy matematyki i informatyki Szkoła Podstawowa w Wałdowie Szlacheckim Gmina Grudziądz PLAN ROZWOJU ZAWODOWEGO Zadania Formy realizacji Termin Sposób dokumentowania 7
Bardziej szczegółowoKoncepcja pracy. Zespołu Szkół Leśnych i Ekologicznych im. Stanisława Morawskiego w Brynku. na lata 2011-2016
Koncepcja pracy Zespołu Szkół Leśnych i Ekologicznych im. Stanisława Morawskiego w Brynku na lata 2011-2016 Podstawa prawna: Ustawa z dnia 7 września o systemie oświaty (Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572
Bardziej szczegółowoKoncepcja pracy Poradni Psychologiczno Pedagogicznej w Chełmnie
Koncepcja pracy Poradni Psychologiczno Pedagogicznej w Chełmnie Podstawa prawna: 1. Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty (tekst jednolity Dz.U. 2004 nr 256 poz. 2572). 2. Rozporządzenie Ministra
Bardziej szczegółowoKonferencja pn. Natura 2000 naszą szansą
Konferencja pn. Natura 2000 naszą szansą dr Maria Palińska Soczewka 14-15.01 2014 Natura naszą szansą Konferencja realizowana jest w ramach projektu pn. Natura 2000 naszą szansą dofinansowanego przez Narodowy
Bardziej szczegółowoYSOKA JAKOŚĆ KSZTAŁCENIA W W I P WYDZIAŁ LEŚNY ASJA NASZYCH STUDENTÓ
WYSOKA JAKOŚĆ KSZTAŁCENIA WYDZIAŁ LEŚNY I PASJA NASZYCH STUDENTÓW Kształcimy absolwentów z zamiłowaniem przyrodniczym, wszechstronnie przygotowanych do pracy w gospodarce leśnej Łączy długoletnią tradycję
Bardziej szczegółowoSPOTKANIE Z MORZEM BAŁTYCKIM PROJEKT EDUKACJI EKOLOGICZNEJ dla miasta Gdynia
SPOTKANIE Z MORZEM BAŁTYCKIM PROJEKT EDUKACJI EKOLOGICZNEJ dla miasta Gdynia Projekt Spotkanie z Morzem Bałtyckim został dofinansowany ze środków WYDZIAŁU ŚRODOWISKA URZĘDU MIASTA GDYNI ma na celu jak
Bardziej szczegółowoKONCEPCJA PRACY LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO
KONCEPCJA PRACY LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO IM. BOGUSŁAWA X W BIAŁOGARDZIE NA ROK SZKOLNY 2014/2015 opracowana na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 roku w sprawie
Bardziej szczegółowoSPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PROGRAMU EDUKACJI PRZYRODNICZO LEŚNEJ WE WSPÓŁPRACY Z NADLEŚNICTWEM SŁAWA ŚLĄSKA ROK SZKOLNY 2016/2017
SPRAWOZDANIE Z REALIZACJI PROGRAMU EDUKACJI PRZYRODNICZO LEŚNEJ WE WSPÓŁPRACY Z NADLEŚNICTWEM SŁAWA ŚLĄSKA ROK SZKOLNY 2016/2017 Sprawozdanie zawiera wszystkie ogólne działania podjęte przez Zespół Szkół
Bardziej szczegółowoSTUDIUM PODYPLOMOWE Przyroda
STUDIUM PODYPLOMOWE Przyroda UNIWERSYTET ŁÓDZKI Wydział Nauk Geograficznych 2007-2009 Rada Programowa: Przewodniczący - prof. nadzw. dr hab. ElŜbieta Szkurłat Członkowie - dr Maria Kucharska, mgr Jadwiga
Bardziej szczegółowoOPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (przedmiotu lub grupy przedmiotów)
OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (przedmiotu lub grupy przedmiotów) Nazwa modułu Przygotowanie w zakresie dydaktycznym Przedmioty: Dydaktyka techniki w szkole podstawowej Dydaktyka zajęć komputerowych w szkole
Bardziej szczegółowoPrzedmiotowy system oceniania biologia gimnazjum
Przedmiotowy system oceniania biologia gimnazjum Przedmiotowy system oceniania z biologii w gimnazjum opracowany w oparciu o: 1. Podstawę programową. 2. Rozporządzenie MEN z dnia 19.04.1999 r. w sprawie
Bardziej szczegółowo