KARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Metodologia badań pedagogicznych. 2. KIERUNEK: Pedagogika 3. POZIOM STUDIÓW: I 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: III/5

Transkrypt

1 KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Metodologia badań pedagogicznych 2. KIERUNEK: Pedagogika 3. POZIOM STUDIÓW: I 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: III/5 5. LICZBA PUNKTÓW ECTS: 4 6. LICZBA GODZIN: TYP PRZEDMIOTU 1 : podstawowy 8. JĘZYK WYKŁADOWY: język polski 9. FORMA REALIZACJI PRZEDMIOTU 2 : wykłady/ ćwiczenia 10. WYMAGANIA WSTĘPNE: Pojęcia i systemy pedagogiczne, Pedagogika jako nauka i kierunek studiów, Technologia informacyjna. Etyka 11. ZAŁOŻENIA I CELE PRZEDMIOTU: C1 Zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami dotyczącymi organizacji i prowadzenia badań naukowych oraz zdobycie umiejętności wykorzystania ich w praktyce. C2 Zapoznanie studentów z strukturą procesu badawczego oraz należytym wykorzystaniem konstruktu teoretyczno-metodologicznego. 12. PRZEDMIOTOWE EFEKTY KSZTAŁCENIA Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia (symbol) P_W0 1 P_W0 2 WIEDZA Posiada propedeutyczną wiedzę z zakresu metodologii badań pedagogicznych i terminologię z zakresu metod, technik i narzędzi badawczych Dobiera i objaśnia strategie badań oraz wskazuje metodologiczne powiązania z innymi dyscyplinami naukowymi K1_W02 K1_W04, K1_U Obowiązkowy, fakultatywny. Wykłady, ćwiczenia, laboratoria, konwersatoria.

2 P_W0 3 Zna zasady i strukturę procesu badawczego, definiuje problemy badawcze, dobiera metody, techniki i narzędzia badawcze UMIEJĘTNOŚCI P_U01 Potrafi dostrzegać, analizować i interpretować wybrane zjawiska pedagogiczne wykorzystując posiadaną wiedzę metodologiczną P_U02 potrafi zaprojektować i przeprowadzić badania o charakterze diagnostycznym oraz dokonać analizy uzyskanych wyników wraz z ich prezentacją P_U03 potrafi sformułować problematykę badań, hipotezy, zdefiniować zmienne, dobrać wskaźniki do zmiennych. Student umie wybrać odpowiednie metody badawcze, skonstruować narzędzia badawcze, dobrać próbę badawczą P_U04 jest praktycznie przygotowany do realizowania badań pedagogicznych wynikających z roli zawodowej i est świadomy istnienia etycznego wymiaru w badaniach naukowych. K1_W05, K1_U05 K1_U01 K1_U02 K1_U04 K1_U04, K1_K01 KOMPETENCJE SPOŁECZNE Docenia znaczenie badań pedagogicznych w pracy pedagogicznej i jest gotowy do ich podejmowania w celach diagnostycznych K1_K METODY OCENY EFEKTÓW KSZTAŁCENIA Symbol przedmiotowego efektu kształcenia P_W01; P_W02; P_W03; Metody (sposoby) oceny 3 Typ oceny 4 Forma dokumentacji Test wiedzy Podsumowująca Arkusze testowe P_U01;, P_U02; P_U03; P_U04; Prezentacja, Test wiedzy, Obserwacja aktywności na zajęciach Podsumowująca ; Aktywność na zajęciach Formująca; Podsumowująca; Prezentacje multimedialne Arkusz aktywności; opinia na temat znaczenia znajomości metodologii w codziennej praktyce nauczyciela 3 Ocenianie ciągłe (bieżące przygotowanie do zajęć), śródsemestralne zaliczenie pisemne, śródsemestralne zaliczenie ustne, końcowe zaliczenia pisemne, końcowe zaliczenia ustne, egzamin pisemny, egzamin ustny, praca semestralna, ocena umiejętności ruchowych, praca dyplomowa, projekt, kontrola obecności 4 Formująca, podsumowująca.

3 14. KRYTERIA OCENY OSIĄGNIĘTYCH EFEKTÓW KSZTAŁCENIA (opisowe, procentowe, punktowe, inne formy oceny do wyboru przez wykładowcę) EFEKTY KSZTAŁCENIA P_W01; P_W02; P_W03; P_U01; P_U02; P_U03; P_U04; ; NA OCENĘ 3,0 NA OCENĘ 3,5 NA OCENĘ 4.0 NA OCENĘ 4,5 NA OCENĘ 5, % 51 60% 61 70% 61 70% 71 80% 71 80% 81 90% 81 90% % % Jakościowa analiza otwartych w kwestionariuszu samooceny. 15. WARUNKI UZYSKANIA ZALICZENIA PRZEDMIOTU: Osiągnięcie założonych efektów kształcenia i pozytywny wynik zaliczenia projektu badawczego 16. TREŚCI PROGRAMOWE Treść zajęć Forma zajęć 5 Wykłady 1. Wykład organizacyjny. Metodologia jako nauka o nauce. Badania pedagogiczne a badania społeczne. (liczba godz.) Symbol przedmiotowych efektów kształcenia 2. Struktura procesu badawczego 3. Projektowanie badania 4. Moralne aspekty badania. Etyka pracy badacza 5. Znaczenie metodologii w opisie i wyjaśnianiu zjawisk społecznych związek z etyką badań 5 Wykłady, ćwiczenia, laboratoria, samodzielne prowadzenie zajęć przez studenta.

4 6. Pomiar w badaniach pedagogicznych 2 P_W01, 7. Pojęcie poznania naukowego. Wiedza naukowa a inne rodzaje wiedzy. Rozwój nauki: paradygmaty w naukach pedagogicznych i społecznych, falsyfikacjonizm, anarchizm metodologiczny, teoria programowa i teorie szczegółowe 8. Rodzaje badań. Badania jakościowe, ilościowe, weryfikacyjne, eksploracyjne, diagnostyczne. Funkcje i typy badań. Badania podstawowe i stosowane. 2 P_W01, P_W02, 9. Proces poznania naukowego. Cechy i cele poznania naukowego. Wielostronność uwarunkowań. Zasady poznania naukowego 10. Metody badań w pedagogice i warunki ich poprawnego 2 P_W02 stosowania. Podział metod badawczych i ich charakterystyka 11. Techniki badan pedagogicznych. Kryteria podziału 2 P_W Narzędzia badań pedagogicznych. Rodzaje narzędzi. Warunki poprawnego konstruowania 2 P_W Główne typy wyjaśniania w dyscyplinach naukowych 2 P_W Przetwarzanie i analizowanie danych 15. Metodologia badań w codziennej pracy nauczyciela 2 P_W01, P_W03 Ćwiczenia 1. Zajęcia organizacyjne zapoznanie z treściami programowymi, literaturą przedmiotu, wymaganiami i kryteriami zaliczeń. 2. Ustalenie problematyki badawczej i jej zakresu, określenie celu i przedmiotu badań etapy postępowania badawczego, cele empirycznych badań pedagogicznych, motyw wyboru przedmiotu badań i problematyki badawczej, pojęcie i rodzaje problemów badawczych, rodzaje pytań badawczych, na pytania właściwe i niewłaściwe, prawdziwe i fałszywe 3. Formułowanie hipotez pojęcie i rodzaje hipotez zerowa, robocza, alternatywna, cechy dobrej hipotezy, znaczenie hipotez 4. Określenie zmiennych w badaniach pedagogicznych zmienne zależne i niezależne, pośredniczące, ilościowe i jakościowe, ciągłe i skokowe, kontrolowane i niekontrolowane, dwuwartościowe i wielowartościowe. 5. Charakterystyka i dobór wskaźników i ich rodzaje, pojęcie skali i pomiaru w badaniach pedagogicznych. 6 Próba badawcza i zasady jej doboru próba badawcza i jej cechy, badania całkowite i częściowe, warunki reprezentatywności próby, sposoby doboru próby badawczej. 7 Metody, techniki i narzędzia badawcze w pedagogice empirycznej Metoda i techniki eksperymentu sondaż diagnostyczny i techniki sondażu 1 P_U01, P_U03, 2 P_W01, P_U02, P_U03, 2 P_W01, P_U03, P_U02, P_U04, 1 P_W02, P_U02, P_U03, P_U04, 2, P_U04, 2 ; P_W01; P_W02; P_U02; P_U04;

5 wywiad i ankieta metoda socjometryczna metoda indywidualnych przypadków i metoda monograficzna rola dokumentów w badaniach pedagogicznych obserwacja w badaniach empirycznych i jej techniki 8 Podstawowe zasady opracowania materiałów empirycznych. 2 P_U04; ; 9. Kolokwium sprawdzające wiedzę. 1 P_W01; P_W02; P_W03; ; P_U03; 17. METODY DYDAKTYCZNE: 1. Wykłady: wykłady informacyjne z elementami dyskusji oraz prezentacji. 2. Ćwiczenia: metody oparte na obserwacji oraz metody samodzielnego dochodzenia do wiedzy: studia przypadków, ćwiczenia praktyczne, dyskusje LITERATURA PODSTAWOWA I UZUPEŁNIAJĄCA 6 : Podstawowa: - Shaughnessy J. J., Zechmeister E. B., Zechmeister J. S., Metody badawcze w psychologii, GWP, Gdańsk Frankfort - Nachmias Ch., Nachmias D., Metpdy badawcze w naukach społecznych, Wyd. Zysk i S- ka, Poznań Konarzewski K., Jak uprawiać badania oświatowe, WSiP, Warszawa Bauman T., Praktyka badań pedagogicznych, Wyd. Impuls, Kraków Pilch T., Bauman T., Zasady badań pedagogicznych. Strategie ilościowe i jakościowe, Wyd. Żak, Warszawa Zaczyński P. Praca badawcza nauczyciela, WSiP, Warszawa 1995 Uzupełniająca: - Łobocki S., Wprowadzenie do Metodologii Badań Pedagogicznych, Wyd. Oficyna Wydawnicza IMPULS, Warszawa Maszke A.W., Metodologiczne podstawy badań pedagogicznych, Rzeszów Łobocki M., Metody i techniki badań pedagogicznych, Wyd. Impuls Kraków Brzeziński J., Metodologia badań psychologicznych, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa Babbie E., Badania społeczne w praktyce, Wyd. PWN, Warszawa Rubacha K., Metodologia badań nad edukacją. Wyd. WAiP, Warszawa Urbaniak-Zając D., Kos E., Badania jakościowe w pedagogice. Wywiad narracyjny i obiektywna hermeneutyka, Wyd. PWN, Warszawa OBCIĄŻENIE PRACĄ STUDENTA Forma aktywności Rodzaj zajęć Liczba godzin na zrealizowanie aktywności w semestrze 6 Dostępna w czytelni, bibliotece, Internecie.

6 a) Realizacja przedmiotu: wykłady b) Realizacja przedmiotu: ćwiczenia c) Realizacja przedmiotu: laboratoria d) Egzamin e) Godziny kontaktowe z nauczycielem f) g) Łączna liczba godzin zajęć realizowanych. z udziałem prowadzącego (pkt. a +b + c + d + e ) h) Przygotowanie się do zajęć i) Przygotowanie się do zaliczeń/kolokwiów j) Przygotowanie się do egzaminu/zaliczenia Zajęcia wymagające udziału prowadzącego Samokształce nie końcowego c) k) Wykonanie zadań poza uczelnią 15 l) Lektura literatury niezbędnej do realizacji przedmiotu 10 Łączna liczba godzin zajęć realizowanych we własnym zakresie (pkt. h + i +j + k + l ) Razem godzin (zajęcia z udziałem prowadzącego + samokształcenie) Liczba punktów ECTS PROWADZĄCY PRZEDMIOT (IMIĘ, NAZWISKO, ADRES , INSTYTUT, NR POKOJU KONSULTACJI) Wykład: dr hab Zdzisław Kazanowski 2ak@interia.pl Instytut Humanistyczny, pokój nr 12 Ćwiczenia: mgr Agnieszka Gałan agnieszkakapusniak@o2.pl