POWIATOWE CENTRUM POMOCY RODZINIE W NOWEJ SOLI

Transkrypt

1 Załącznik do uchwały Nr XX/110/2016 Rady Powiatu Nowosolskiego z dnia 29 kwietnia 2016 r. POWIATOWE CENTRUM POMOCY RODZINIE W NOWEJ SOLI POWIATOWY PROGRAM ROZWOJU PIECZY ZASTĘPCZEJ na lata Nowa Sól 2016

2 "Troska o dziecko jest pierwszym i podstawowym sprawdzianem stosunku człowieka do człowieka." /Jan Paweł II/ Wstęp Dla dobra dzieci, które potrzebują szczególnej ochrony i pomocy ze strony dorosłych, środowiska rodzinnego, atmosfery szczęścia, miłości i zrozumienia, w trosce o ich harmonijny rozwój i przyszłą samodzielność życiową, dla zapewnienia ochrony przysługujących im praw i wolności, dla dobra rodziny, która jest podstawową komórką społeczeństwa oraz naturalnym środowiskiem rozwoju, i dobra wszystkich jej członków, a w szczególności dzieci, w przekonaniu, że skuteczna pomoc dla rodziny przeżywającej trudności w opiekowaniu się i wychowywaniu dzieci oraz skuteczna ochrona dzieci i pomoc dla nich może być osiągnięta przez współpracę wszystkich osób, instytucji i organizacji pracujących z dziećmi i rodzicami przyjęto ustawę z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (j.t. Dz. U. z 2015r., poz. 332 z późn. zm.). Piecza zastępcza, to piecza sprawowana poza rodziną biologiczną dziecka przez rodziny zastępcze i placówki opiekuńczo wychowawcze przez wszystkie dni tygodnia, przez całą dobę, bez z góry określonego terminu jej zakończenia. Rodzina zastępcza jest formą pieczy zastępczej wzorowaną na modelu wychowania rodzinnego. Z chwilą umieszczenia w rodzinie zastępczej dziecka dalej prawnie pozostaje ono dzieckiem swoich rodziców. Wyjątek stanowi adopcja, która nie jest formą pieczy zastępczej. Piecza zastępcza ma na celu zapewnienie dziecku bezpieczeństwa oraz odpowiednich warunków rozwoju i wychowania, a w szczególności kompensacji deficytów reintegracji z rodziną pochodzenia oraz usamodzielnienie życiowe wychowanka. Z obecnego stanu prawnego wynika, że system pieczy zastępczej jest to zespół osób, instytucji i działań mających na celu zapewnienie czasowej opieki i wychowania dzieciom w przypadku niemożności sprawowania opieki i wychowania przez rodziców. Ww. ustawa szczegółowo określa, m.in., zasady i formy wspierania rodziny przeżywającej trudności w wypełnianiu swoich funkcji, zasady i formy sprawowania pieczy zastępczej oraz pomocy w usamodzielnianiu się jej pełnoletnich wychowanków. 2

3 Dla zachowania ciągłości i systematyczności w realizowaniu zadań wynikających z przepisów w zakresie wspierania rodziny i systemie pieczy zastępczej, ustawodawca zobowiązał, m.in., powiaty do opracowania i realizacji 3 letnich powiatowych programów dotyczących rozwoju pieczy zastępczej, zawierających w szczególności coroczny limit rodzin zastępczych zawodowych. Obowiązujący dotąd Powiatowy Program Rozwoju Pieczy Zastępczej został opracowany w 2013 roku, wytyczając kierunki działań do końca 2015 roku. W Powiatowym Programie Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata zaplanowano kontynuację podjętych przedsięwzięć do roku 2015 oraz zaktualizowano jego cele tak, aby odpowiadały problemom bieżącym. Zarządzeniem Starosty Nowosolskiego Nr 62/2011 z dnia 19 grudnia 2011 r. na organizatora rodzinnej pieczy zastępczej na terenie powiatu nowosolskiego zostało wyznaczone Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Nowej Soli. Wyzwania stojące przed organizatorem rodzinnej pieczy zastępczej, zawierające się w niniejszym opracowaniu, będą możliwe do realizacji przy współpracy wszystkich osób, instytucji i organizacji pracujących z dziećmi i rodzinami. W efekcie powinno to doprowadzić do udzielania skutecznej pomocy rodzinom przeżywającym trudności w opiece i wychowaniu dzieci. Powiatowy Program Rozwoju Pieczy Zastępczej na lata pozostaje w spójności z: 1) Powiatową Strategią Rozwiązywania Problemów Społecznych w Powiecie Nowosolskim na lata , 2) Strategią Polityki Społecznej Województwa Lubuskiego na lata , 3) Wojewódzkim Programem Wspierania Rodziny i Systemu Pieczy Zastępczej na lata , 4) standardami w zakresie pomocy rodzinie i dziecku obowiązującymi w Unii Europejskiej. 3

4 Rozdział 1. Charakterystyka pieczy zastępczej w powiecie W skład powiatu nowosolskiego wchodzą następujące gminy: 1) gmina miejska Nowa Sól 2) gmina miejsko - wiejska Nowe Miasteczko 3) gmina miejsko - wiejska Kożuchów 4) gmina miejsko - wiejska Bytom Odrzański 5) gmina wiejska Nowa Sól 6) gmina wiejska Kolsko 7) gmina wiejska Otyń 8) gmina wiejska Siedlisko Źródło: Mapa Administracyjna, /278,MAPA-ADMINISTRACYJNA.html. 4

5 Na terenie powiatu nowosolskiego piecza zastępcza realizowana jest w formach rodzinnych i instytucjonalnych poprzez : 1) rodziny zastępcze spokrewnione, niezawodowe i zawodowe, w tym pełniące funkcję pogotowia rodzinnego i specjalistyczne, 2) Placówki Opiekuńczo Wychowawcze Nr 1, 2, 3 i 4 w Kożuchowie. W Placówkach Opiekuńczo Wychowawczych Nr 1, 2, 3 i 4 w Kożuchowie oraz w rodzinach zastępczych przebywają dzieci, których rodzice nie potrafią lub nie mogą prawidłowo wypełniać swoich obowiązków rodzicielskich. Rodzicom tym została odebrana, ograniczona bądź zawieszona władza rodzicielska. W 2015 r. w powiecie funkcjonowały 152 rodziny zastępcze, w których przebywało 231 dzieci, w tym: 1) 89 rodzin spokrewnionych, w których przebywało 123 dzieci, 2) 53 rodziny niezawodowe, w których przebywało 66 dzieci, 3) 4 rodziny zastępcze zawodowe pełniące funkcję pogotowia rodzinnego, w których przebywało 28 dzieci, 4) 4 rodziny zastępcze zawodowe, w których przebywało 10 dzieci, 5) 2 rodziny zastępcze zawodowe specjalistyczne, w których przebywało 4 dzieci. W okresie od r. do r. w Placówkach Opiekuńczo - Wychowawczych Nr 1, 2, 3 i 4 w Kożuchowie przebywało łącznie 59 małoletnich. Wg stanu na dzień r. w Placówkach w Kożuchowie przebywało 44 małoletnich. Należy zaznaczyć, że w placówkach opiekuńczo wychowawczych mogą być umieszczane dzieci powyżej 10 roku życia. Wyjątkiem jest umieszczenie dziecka poniżej 10 roku życia, wtedy gdy przemawia za tym stan zdrowia dziecka lub dotyczy rodzeństwa. Do r. w placówkach opiekuńczo wychowawczych mogły być umieszczane dzieci powyżej 7 roku życia. 5

6 Z danych zebranych przez Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Nowej Soli wynika, że największą liczbę rodzin zastępczych stanowią rodziny zastępcze spokrewnione: dziadkowie i pełnoletnie rodzeństwo dziecka. Rodziny zastępcze niezawodowe również stanowią liczną grupę, najwięcej z tych rodzin, to dalsi krewni dzieci, głownie ciocie, kuzyni. Poniższa tabela przedstawia liczbę poszczególnych rodzin zastępczych w perspektywie minionych 3 lat. Tabela nr 1 Liczba rodzin zastępczych i liczba umieszczonych w nich dzieci w latach (narastająco) Wyszczególnienie Rodziny zastępcze Liczba rodzin Liczba dzieci Liczba rodzin Liczba dzieci Liczba rodzin Liczba dzieci Ogólna liczba rodzin zastępczych i umieszczonych w nich dzieci spokrewnione niezawodowe Zawodowe Zawodowe o charakterze pogotowia rodzinnego Zawodowe specjalistyczne Z przedstawionych danych wynika, że liczba dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej w latach wzrasta. Problem występuje z coraz dłuższym okresem przebywania dzieci w rodzinach zastępczych i przedłużającym się terminem ostatecznego rozwiązania sprawy rodziców biologicznych. Warto zauważyć, że w przypadku umieszczenia dzieci w rodzinie zastępczej spokrewnionej u dziadków/rodzeństwa, rodzice biologiczni często nie wykazują przejawów dobrej woli poprawienia swoich warunków i zniwelowania przyczyny odebrania im dzieci. W latach wzrosła liczba rodzin zastępczych zawodowych. W roku 2013 liczba wszystkich rodzin zawodowo pełniących tę funkcję wynosiła 8, w roku i w roku 2015 pozostała na tym samym poziomie, tj. 10 rodzin. 6

7 Dzieci umieszczone w pieczy zastępczej mają prawo przebywać w niej również po uzyskaniu pełnoletniości, do 25 roku życia. Warunkiem pobytu w rodzinie zastępczej lub placówce opiekuńczo wychowawczej jest kontynuowanie nauki. Tabela nr 2 Liczba dzieci pochodzących z powiatu nowosolskiego umieszczonych w placówkach opiekuńczowychowawczych w latach (narastająco) Liczba dzieci w placówkach opiekuńczo-wychowawczych Rok w powiecie poza powiatem razem Statutowa liczba miejsc w Placówkach Opiekuńczo Wychowawczych Nr 1 4 w Kożuchowie wynosi 49. Mimo tego potrzeby zabezpieczania dzieci w placówce opiekuńczo wychowawczej były większe niż statutowa liczba miejsc. Z uwagi na stale napływające do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Nowej Soli postanowienia Sądu Rejonowego Sąd Rodzinny w Nowej Soli zobowiązujące do umieszczania dzieci w placówkach opiekuńczo wychowawczych oraz brak możliwości zabezpieczenia wszystkich małoletnich poprzez umieszczenie w placówkach opiekuńczo wychowawczych na terenie powiatu nowosolskiego, umieszczano małoletnich w placówkach opiekuńczo wychowawczych na terenach innych powiatów oraz województw. W latach umieszczano dzieci, m.in., na terenie województw: lubuskiego, wielkopolskiego, dolnośląskiego, lubelskiego, małopolskiego. Odległość pomiędzy dziećmi umieszczonymi w placówkach opiekuńczo wychowawczych poza powiatem a ich rodzicami zamieszkującymi na terenie powiatu nowosolskiego utrudnia utrzymywanie stałych kontaktów pomiędzy nimi, pracę placówki opiekuńczo - wychowawczej z rodzicami, a tym samym w efekcie może prowadzić do zanikania więzi emocjonalnych w rodzinie i powrotu tych dzieci do rodziny naturalnej. W przypadku wolnych miejsc w Placówkach Opiekuńczo Wychowawczych w Kożuchowie, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Nowej Soli wnikliwie analizuje 7

8 możliwość przeniesienia wychowanków z placówek z terenów innych powiatów do placówki na terenie powiatu nowosolskiego. W roku 2015 przeniesiono 3 dzieci do placówki opiekuńczo wychowawczej w Kożuchowie, tj. bliżej miejsca zamieszkania rodziców biologicznych. Tabela nr 3 Liczba dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej ogółem w latach (narastająco) rok liczba dzieci w rodzinach zastępczych 209 (w 141 rodzinach) 214 (w 145 rodzinach) 231 (w 152 rodzinach) liczba dzieci w placówkach opiekuńczowychowawczych razem Liczba dzieci w rodzinnej pieczy zastępczej w 2013 r. wynosiła 209, w 2014 r. wzrosła o 5 dzieci. W 2015 roku rodzinną pieczą zastępczą zostało objętych 231 wychowanków. Natomiast w instytucjonalnej pieczy zastępczej w 2013 r. zabezpieczonych było 128 dzieci, a rok później 141 dzieci. W 2015 roku instytucjonalną pieczą zastępczą objęto 133 wychowanków. Łącznie pieczą zastępczą w 2013 r. objęto 337 dzieci, w roku , a w 2015 r dzieci. Z powyższej tabeli wynika, że liczba dzieci umieszczanych w pieczy zastępczej stanowi wartość rosnącą. 8

9 Tabela nr 4 Koszty utrzymania dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych i w placówkach opiekuńczo wychowawczych w latach Koszty utrzymania dzieci w pieczy zastępczej w 2013 r. (bez usamodzielnień) Koszty utrzymania dzieci w pieczy zastępczej w 2014 r. (bez usamodzielnień) Koszty utrzymania dzieci w pieczy zastępczej w 2015 r. (bez usamodzielnień) instytucjonalna piecza zastępcza rodzinna piecza zastępcza instytucjonalna piecza zastępcza rodzinna piecza zastępcza instytucjonalna piecza zastępcza Rodzinna piecza zastępcza Placówki Opiekuńczo - Wychowawcze w Kożuchowie (wykonanie budżetu za 2013 r.) w rodzinach zastępczych w powiecie w Placówkach Opiekuńczo - Wychowawczych w Kożuchowie (wykonanie budżetu za 2014 r.) w rodzinach zastępczych w powiecie w Placówkach Opiekuńczo - Wychowawczych w Kożuchowie (wykonanie budżetu za 2015 r.) w rodzinach zastępczych w powiecie zł zł zł zł zł zł w placówkach opiekuńczo wychowawczych poza powiatem w rodzinach zastępczych poza powiatem w placówkach opiekuńczo wychowawczych poza powiatem w rodzinach zastępczych poza powiatem w placówkach opiekuńczo wychowawczych poza powiatem w rodzinach zastępczych poza powiatem zł zł zł zł zł zł razem zł razem zł razem zł razem zł razem zł razem zł Koszty utrzymania dzieci w placówkach opiekuńczo wychowawczych stale rosną. Biorąc pod uwagę korzyści z opieki rodzinnej (lepsze warunki do prawidłowego rozwoju i wychowania, zbliżone do rodziny naturalnej oraz przygotowania wychowanków do samodzielnego życia), należy wspierać i rozwijać wszelkie formy rodzicielstwa zastępczego. Ponadto, z analiz prowadzonych w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Nowej Soli wynika, że pomimo organizowania licznych kampanii na rzecz pozyskiwania kandydatów do pełnienia funkcji rodziców zastępczych, do Centrum zgłasza się niewielka liczba chętnych. Kandydaci na rodziny zastępcze wyrażają obawy podjęcia się opieki na dziećmi starszymi, chorymi, niedostosowanymi społecznie, a także przedstawiają obawy w zakresie utrzymywania kontaktów z rodzicami tych dzieci. Mając na uwadze powyższe, niezbędne jest prowadzenie również instytucjonalnej pieczy zastępczej, do której będą trafiały dzieci, w przypadku braku możliwości pozyskania rodziny zastępczej. 9

10 Rozdział 2. Cele programu Cel główny: Utworzenie warunków dla skutecznego rozwoju systemu pieczy zastępczej Cele szczegółowe: 1. Wzrost liczby niezawodowych i zawodowych rodzin zastępczych Zorganizowanie systemu szkolenia i kwalifikowania kandydatów na rodziny zastępcze Zapewnienie profesjonalnego wsparcia rodzinom zastępczym i umieszczonym w nich dzieciom w zakresie prawidłowego wypełniania funkcji opiekuńczo - wychowawczej Prowadzenie poradnictwa i terapii dla osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą i ich dzieci oraz dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej. 2. Prowadzenie Indywidualnych Programów Usamodzielnień z osobami opuszczającymi pieczę zastępczą. 3. Zapewnienie standardów w instytucjonalnej pieczy zastępczej. 4. Zatrudnienie specjalistów u organizatora rodzinnej pieczy zastępczej i doskonalenie aktualnie zatrudnionych pracowników. 10

11 2.1. Wzrost liczby niezawodowych i zawodowych rodzin zastępczych Zorganizowanie systemu szkolenia i kwalifikowania kandydatów na rodziny zastępcze Uzasadnienie: Rodzinne formy opieki są najlepszym rozwiązaniem w przypadku, gdy dziecko pozbawione jest możliwości rozwoju w rodzinie naturalnej. Wychowanie w warunkach rodzinnych umożliwia wszechstronne przygotowanie dziecka do samodzielnego i odpowiedzialnego życia. Zadania: 1) rozpowszechnianie idei rodzicielstwa zastępczego poprzez indywidualne spotkania i rozmowy z osobami zainteresowanymi tworzeniem pieczy zastępczej, 2) prowadzenie szerokiej akcji informacyjnej o formach rodzicielstwa zastępczego poprzez opracowanie i rozpowszechnianie ulotek informacyjnych, plakatów, zamieszczenie artykułów w lokalnej prasie i na stronach internetowych, 3) prowadzenie naboru kandydatów do pełnienia funkcji rodzin zastępczych zawodowych i rodzin zastępczych niezawodowych, 4) obchody Dnia Rodzicielstwa Zastępczego połączone z promocją i rozwojem pieczy zastępczej, w tym organizacja festynów, pikników z udziałem rodzin zastępczych i ich aktywnym udziałem w organizowanych przedsięwzięciach, 5) przeprowadzanie badań pedagogicznych i psychologicznych dotyczących kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej, 6) organizacja szkoleń dla kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, rodziny zastępczej niezawodowej, 7) kwalifikowanie osób kandydujących do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej oraz rodziny zastępczej niezawodowej. Oczekiwane efekty: 1) pozyskanie kandydatów do pełnienia funkcji rodzin zastępczych zawodowych i rodzin zastępczych niezawodowych, 2) przeszkolenie kandydatów i kwalifikacja na rodziny zastępcze, 11

12 3) ustanowienie nowych rodzin zastępczych niezawodowych i zawodowych, 4) wypłata wynagrodzeń za pełnienie powierzonej funkcji oraz bieżących świadczeń przysługujących rodzinie i dziecku Zapewnienie profesjonalnego wsparcia rodzinom zastępczym i umieszczonym w nich dzieciom w zakresie prawidłowego wypełniania funkcji opiekuńczo - wychowawczej Uzasadnienie: Rodziny zastępcze oraz umieszczone w nich dzieci stale wymagają profesjonalnego wsparcia w zakresie prawidłowego wypełniania funkcji opiekuńczo wychowawczej. Konieczne jest stałe wzmacnianie roli i funkcji rodziny zastępczej, rozwijanie umiejętności opiekuńczo wychowawczych jej członków, dążenie do reintegracji rodziny zastępczej po umieszczeniu w niej dziecka. Rodziny zastępcze muszą mieć zapewniony dostęp do poradnictwa mającego na celu zachowanie i wzmocnienie ich kompetencji oraz przeciwdziałanie zjawisku wypalenia zawodowego. Zadania: 1) zapewnienie specjalistycznych szkoleń funkcjonującym rodzinom zastępczym i rodzicom dzieci objętych pieczą zastępczą, 2) podejmowanie działań integrujących środowisko rodziców zastępczych: pikniki, warsztaty, konferencje, 3) zorganizowanie grup wsparcia dla dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej i rodziców zastępczych, 4) zorganizowanie rodzin pomocowych, 5) wspieranie pracy rodzin zastępczych pomocą wolontariuszy. Oczekiwane efekty: 1) dostęp do specjalistów z zakresu opieki nad dzieckiem i rodziną, 2) podniesienie kwalifikacji rodziców zastępczych i rodziców dzieci objętych pieczą zastępczą, zwiększenie ich umiejętności życiowych, 3) posiadanie informacji przez rodziców zastępczych i dzieci umieszczonych pod ich pieczą w zakresie instytucji funkcjonujących w środowisku lokalnym świadczących pomoc na rzecz rodziny. 12

13 Prowadzenie poradnictwa i terapii dla osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą i ich dzieci oraz dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej Uzasadnienie: Organizator rodzinnej pieczy zastępczej jest zobowiązany zapewnić wsparcie psychologiczno pedagogiczne osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą oraz rodzicom dzieci objętych tą pieczą, jak też prowadzić działalność diagnostyczno konsultacyjną, której celem jest pozyskiwanie, szkolenie i kwalifikowanie osób zgłaszających gotowość do pełnienia funkcji rodziny zastępczej zawodowej, czy niezawodowej. Ponadto, ma za zadanie przeprowadzać badania pedagogiczne i psychologiczne dotyczące kandydatów do pełnienia funkcji rodziny zastępczej. Niezbędne jest utworzenie profesjonalnego, sprawnie funkcjonującego systemu poradnictwa i terapii w celu skutecznego przeciwdziałania pogłębianiu się kryzysu i narastaniu problemów w rodzinach. Zadania: 1) prowadzenie terapii rodzinnej oraz indywidualnej dla rodzin zastępczych, 2) zapewnienie wsparcia psychologiczno pedagogicznego osobom sprawującym rodzinną pieczę zastępczą, 3) zatrudnienie specjalistów do pracy z rodziną, w szczególności pedagoga, terapeutów, trenerów prowadzących szkolenia dla rodzin zastępczych i grupy wsparcia. Oczekiwane efekty: 1) poprawa funkcjonowania rodzin zastępczych, 2) profesjonalna pomoc w rozwiązywaniu problemów rodzinnych i wychowawczych, 3) zapobieganie niedostosowaniu społecznemu, przestępczości i uzależnieniom wśród dzieci i młodzieży. 13

14 2.2. Prowadzenie Indywidualnych Programów Usamodzielnień z osobami opuszczającymi pieczę zastępczą Uzasadnienie: Osobie pełnoletniej opuszczającej rodzinę zastępczą, rodzinny dom dziecka, placówkę opiekuńczo wychowawczą lub regionalną placówkę opiekuńczo terapeutyczną, zwaną dalej osobą usamodzielnianą, w przypadku gdy umieszczenie w pieczy zastępczej nastąpiło na podstawie orzeczenia sądu, przyznaje się pomoc na kontynuowanie nauki, usamodzielnienie, zagospodarowanie, a także udziela się pomocy w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych i zatrudnienia. Z wychowankami opuszczającymi rodziny zastępcze i placówki opracowywany jest Indywidualny Program Usamodzielnienia, który zawiera diagnozę stanu faktycznego i plan podejmowanych działań, zgodny z potrzebami osoby usamodzielnianej zaopiniowany przez opiekuna procesu usamodzielnienia, przy współudziale którego jest opracowywany. Przy tworzeniu Indywidualnego Programu Usamodzielnienia wychowankowie mogą korzystać z pomocy koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej. W programie zawarte są, m.in. informacje na temat współdziałania osoby usamodzielnianej z członkami rodziny oraz ze środowiskiem lokalnym, podnoszenia kwalifikacji zawodowych poprzez kontynuowanie nauki i podejmowanie różnego rodzaju kursów zawodowych, pomoc w ustaleniu prawa do ubezpieczenia zdrowotnego, pomoc w znalezieniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, m.in., poprzez czasowe zamieszkanie w mieszkaniu chronionym, ubieganiu się o przydział lokalu mieszkalnego z zasobów gminy oraz pomoc w otrzymaniu przysługujących świadczeń. Pomoc dla pełnoletnich wychowanków opuszczających pieczę zastępczą przyznawana jest w drodze decyzji administracyjnej, po wcześniejszym zdiagnozowaniu ich sytuacji. Wychowanek, po spełnieniu ustawowych wymogów, może być objęty procesem usamodzielniania nawet do ukończenia 26 roku życia. Pełnoletni wychowankowie rodzinnych form pieczy zastępczej na każdym etapie realizacji Programu mogą być obejmowani wsparciem koordynatorów pieczy zastępczej, w zależności od zgłaszanych potrzeb. 14

15 Zadania : 1) tworzenie indywidualnych programów usamodzielnień oraz nadzór nad ich realizacją, 2) objęcie wsparciem przez koordynatorów pełnoletnich wychowanków pieczy zastępczej, 3) prowadzenie grup wsparcia dla usamodzielnianych wychowanków, 4) prowadzenie funkcjonującego na terenie powiatu Mieszkania Chronionego, 5) przyznawanie świadczeń finansowych osobom usamodzielnianym, 6) wyrównywanie szans wchodzenia w dorosłe życie usamodzielnianym wychowankom poprzez objęcie ich pomocą pedagogiczną, psychologiczną, prawną, socjalną i doradztwem zawodowym, 7) udzielanie pomocy w uzyskaniu zatrudnienia i polepszenia warunków mieszkaniowych. Oczekiwane efekty : 1) przygotowanie dzieci i młodzieży do samodzielnego życia, nabycia i wykształcenia odpowiednich umiejętności radzenia sobie w dorosłym życiu, 2) zwiększenie kwalifikacji zawodowych, nabycie umiejętności prawidłowego współżycia w społeczeństwie przez osoby usamodzielniane, 3) pomoc w zabezpieczeniu lokalu mieszkalnego osobom usamodzielnianym, 4) podniesienie poczucia własnej wartości osób usamodzielnianych, 5) podjęcie pracy i zdobycie stałego źródła utrzymania przez osoby usamodzielniane Zapewnienie standardów w instytucjonalnej pieczy zastępczej Uzasadnienie: Zreorganizowany w 2012 r. Dom Dziecka w Kożuchowie poprzez utworzenie 4 Placówek Opiekuńczo Wychowawczych, spełnia standardy w zakresie liczebności dzieci w poszczególnych Placówkach (do 14 wychowanków). Powyższe działania pozwoliły na stworzenie rodzinnej atmosfery, umożliwiając opiekunom i wychowawcom poświęcenie większej ilości czasu każdemu dziecku. Zadania: 1) świadczenie specjalistycznej pomocy dla wychowanków placówki i ich rodzin, 15

16 2) prowadzenie treningu rodzicielskiego oraz grup wsparcia dla dzieci i młodzieży. Oczekiwane efekty: 1) zapewnienie opieki i wychowania dzieciom umieszczonym w placówkach, 2) poprawa funkcjonowania w środowisku lokalnym wychowanków placówki opiekuńczo wychowawczej, ich rodziców oraz krewnych, 3) pomoc rodzinom z różnymi dysfunkcjami w zakresie wsparcia ich ze strony psychologicznej, pedagogicznej, socjalnej i prawnej, 4) wzmocnienie więzi z rodziną naturalną, powrót wychowanków do domów rodzinnych, bądź przenoszenie ich do rodzinnej pieczy zastępczej Zatrudnienie specjalistów u organizatora rodzinnej pieczy zastępczej i doskonalenie aktualnie zatrudnionych pracowników Uzasadnienie: Obowiązujące przepisy prawne nakładają obowiązek zatrudnienia odpowiedniej liczby koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej u organizatora pieczy zastępczej. Ponadto, ustawa zakłada zatrudnienie takich specjalistów jak pedagog, psycholog, terapeuta. Przy zachowaniu wymaganej liczby koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, tj. 1 koordynator na 15 rodzin, a także zatrudnieniu specjalistów do pracy z rodziną i dzieckiem, nastąpi wzrost jakości pracy z rodziną zastępczą. Dla skutecznej pracy z rodziną niezbędna jest dobrze wykwalifikowana kadra zapewniająca wysoką jakość świadczonych usług. Zadania: 1) zatrudnienie koordynatorów rodzinnej pieczy zastępczej, pedagoga, terapeuty, 2) przeszkolenie pracowników organizatora rodzinnej pieczy zastępczej na trenerów do szkoleń i kwalifikacji kandydatów na rodziny zastępcze, 3) podnoszenie oraz doskonalenie umiejętności kadr w zakresie: a) pracy z dziećmi i rodziną, b) poradnictwa specjalistycznego, w tym rodzinnego oraz terapii rodzinnej, c) współpracy podmiotów na rzecz dziecka umieszczonego w pieczy zastępczej. 16

17 Oczekiwane efekty: 1) podniesienie jakości świadczonych usług dla rodzin zastępczych i umieszczonych w nich dzieci, 2) podniesienie kwalifikacji pracowników organizatora rodzinnej pieczy zastępczej, 3) stworzenie spójnego systemu pomocy dziecku i rodzinie. Rozdział 3. Limity rodzin zastępczych zawodowych na lata W celu realizacji zadań z zakresu rozwoju pieczy zastępczej na terenie powiatu nowosolskiego ustala się limit rodzin zastępczych zawodowych w poszczególnych latach programowania działań, który obrazuje poniższa tabela. Tabela nr 5 Limity rodzin zastępczych zawodowych na lata Liczba rodzin zastępczych zawodowych w poszczególnych latach 2016 rok 2017 rok 2018 rok 10 (w tym 1 rodzina nowoutworzona) 11 (w tym 1 rodzina nowoutworzona) 13 (w tym 2 rodziny nowoutworzone) Zakłada się, że w roku 2016 zostanie utworzona 1 zawodowa rodzina zastępcza. W kolejnym, 2017 roku powstanie również 1 zawodowa rodzina zastępcza. Natomiast w roku 2018 powstaną 2 zawodowe rodziny zastępcze. Łącznie, na terenie powiatu nowosolskiego w latach zostaną utworzone 4 zawodowe rodziny zastępcze. Wszystkie rodziny przejdą kolejno szkolenie i kwalifikację. Środki finansowe na utworzenie rodzin zastępczych zawodowych, mając na uwadze sytuację finansową Powiatu, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Nowej Soli będzie pozyskiwać ze środków własnych Powiatu, a także w ramach programów resortowych. 17

18 Podsumowanie Dla dzieci, które zostały pozbawione właściwej opieki i wychowania w rodzinie naturalnej, należy stworzyć możliwość zabezpieczenia ich dobra w rodzinnej lub w instytucjonalnej pieczy zastępczej. W obu przypadkach należy dążyć do skracania okresów pobytu dzieci w pieczy zastępczej na rzecz powrotu małoletnich do rodzin naturalnych. Osobom opuszczającym rodziny zastępcze oraz placówki opiekuńczo wychowacze należy pomóc wkroczyć w dorosłe życie, poprzez objęcie ich szerokim zakresem pomocy. W celu realizacji powyższych zadań w zakresie wspierania rodziny i rozwoju sytemu pieczy zastępczej, Centrum współpracuje z organami administracji samorządowej, administracji rządowej i organizacjami społecznymi, fundacjami, stowarzyszeniami, pracodawcami oraz osobami fizycznymi i prawnymi, Kościołem Katolickim i innymi kościołami oraz związkami wyznaniowymi. Dla osiągnięcia celów zawartych w niniejszym Programie, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Nowej Soli będzie pozyskiwać środki finansowe ze środków własnych Powiatu, z dotacji krajowej oraz ze środków pomocowych Unii Europejskiej i innych istniejących źródeł finansowania. 18

19 Spis treści Wstęp.2 Rozdział 1. Charakterystyka pieczy zastępczej w powiecie... 4 Rozdział 2. Cele programu Wzrost liczby niezawodowych i zawodowych rodzin zastępczych Zorganizowanie systemu szkolenia i kwalifikowania kandydatów na rodziny zastępcze Zapewnienie profesjonalnego wsparcia rodzinom zastępczym i umieszczonym w nich dzieciom w zakresie prawidłowego wypełniania funkcji opiekuńczo wychowawczej Prowadzenie poradnictwa i terapii dla osób sprawujących rodzinną pieczę zastępczą i ich dzieci oraz dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej Prowadzenie Indywidualnych Programów Usamodzielnienia z osobami opuszczającymi pieczę zastępczą Zapewnienie standardów w instytucjonalnej pieczy zastępczej Zatrudnienie specjalistów u organizatora rodzinnej pieczy zastępczej i doskonalenie aktualnie zatrudnionych pracowników Rozdział 3. Limity rodzin zastępczych zawodowych na lata Podsumowanie.18 Spis tabel Tabela nr 1 - Liczba rodzin zastępczych i liczba umieszczonych w nich dzieci w latach (narastająco) Tabela nr 2 - Liczba dzieci pochodzących z powiatu nowosolskiego umieszczonych w placówkach opiekuńczo-wychowawczych w latach (narastająco)...7 Tabela nr 3 - Liczba dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej ogółem w latach (narastająco) Tabela nr 4 - Koszty utrzymania dzieci umieszczonych w rodzinach zastępczych i w placówkach opiekuńczo wychowawczych w latach Tabela nr 5 - Limity rodzin zastępczych zawodowych na lata