KRAJOWE POZIOMY WYDOBYCIA I ZUŻYCIA NOŚNIKÓW ENERGII NIEODNAWIALNEJ
|
|
- Bernard Baranowski
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 KRAJOWE POZIOMY WYDOBYCIA I ZUŻYCIA NOŚNIKÓW ENERGII NIEODNAWIALNEJ PIERWOTNYCH Autorzy: Daniel Zbroński, Aleksandra Górecka-Zbrońska ("Rynek Energii" - czerwiec 2017) Słowa kluczowe: wydobycie, zużycie, nośniki energii, węgiel kamienny, węgiel brunatny, gaz ziemny, ropa naftowa Streszczenie. Racjonalny i zrównoważony rozwój kraju gwarantuje sektor gospodarki oparty na pewnych dostawach tanich paliw stanowiących nośniki energii pierwotnej. Długoterminowa obserwacja tempa wydobycia i zużycia podstawowych paliw kopalnych stanowi narzędzie wspomagające tworzenie nowych, bądź korektę realizowanych planów polityki energetycznej kraju. W pracy na podstawie danych GUS analizie poddano stosowane pierwotne nośniki energii nieodnawialnej, których wydobycie i zużycie zestawiono w układzie globalnym dla Polski. Ponadto ustalono maksymalne wskaźniki wydobycia i zużycia tych nośników energii oraz ich okresowe i roczne tempo zmian na przestrzeni lat WSTĘP Energia pierwotna to energia zawarta w pierwotnych nośnikach energii pozyskiwanych bezpośrednio z naturalnych zasobów odnawialnych [3] (energia wody, wiatru, geotermalna, promieniowania słonecznego itp.) i nieodnawialnych [14] (węgiel kamienny i brunatny, ropa naftowa, gaz ziemny itp.). W tabeli 1 zestawiono wyniki pozyskania i zużycia energii pierwotnej w Polsce. W pracy pozyskanie (wydobycie) dotyczy tylko nośników energii pierwotnej pochodzącej z zasobów krajowych, zaś zużycie globalne (ilość dostarczonych na rynek krajowy poszczególnych nośników energii pierwotnej) wyznaczono jako sumę energii z wydobycia i importu nośników, pomniejszoną o energie z ich eksportu i zmiany poziomu zapasów. Rok Tabela 1 Pozyskanie i zużycie globalne energii pierwotnej w Polsce [5,6] Pozyskanie PJ Zużycie PJ
2 W Polsce najbardziej pozyskiwanymi i zużywanymi pierwotnymi nośnikami energii nieodnawialnej są węgiel kamienny, węgiel brunatny, gaz ziemny i ropa naftowa, których łączny udział w 2015 r. w pozyskaniu energii wynosił 85,3% (rys. 1), a w zużyciu 89,9% (rys. 2) [5]. Rys. 1. Zmiany energii pozyskanej z pierwotnych nośników energii nieodnawialnej w odniesieniu do pozyskanej energii pierwotnej w Polsce [11] Na przestrzeni lat ustalono trend spadkowy poziomu pozyskanej energii z wydobytych krajowych nośników energii nieodnawialnej w odniesieniu do pozyskanej energii pierwotnej w Polsce (rys. 1). Największe pozyskanie energii wynoszące 3081 PJ ustalono w 2005 r., a najmniejsze 2449 PJ w 2015 r., oznacza to, iż maksymalna względna zmiana pozyskanej energii w tym okresie wynosiła 25,8%. Najwyższy udział pozyskanej energii z nośników energii nieodnawialnej w odniesieniu do pozyskanej energii pierwotnej w kraju ustalono na poziomie 93,8% w 2005 r., a najniższy 85,3% w 2015 r., zatem maksymalna zmiana udziału pozyskanej energii w tym okresie wynosiła 8,5 p.p. Generalnie na przestrzeni lat odnotowano w Polsce wyraźny spadek wydobycia węgla kamiennego, przy nieznacznym wzroście wydobycia węgla brunatnego, gazu ziemnego i ropy naftowej [5].
3 Rys. 2. Zmiany energii zużytej z pierwotnych nośników energii nieodnawialnej w odniesieniu do zużytej globalnie energii pierwotnej w Polsce [11] Natomiast na przestrzeni lat ustalono trend wzrostowy poziomu zużytej energii z nośników energii nieodnawialnej w odniesieniu do zużytej globalnie energii pierwotnej w Polsce (rys. 2). Największe zużycie energii wynoszące 4045 PJ ustalono w 2011 r., a najmniejsze 3660 PJ w 2009 r., oznacza to, iż maksymalna względna zmiana zużycia energii w tym okresie wynosiła 10,5%. Najwyższy udział zużytej energii z nośników energii nieodnawialnej w odniesieniu do zużytej globalnie energii pierwotnej w kraju ustalono na poziomie 94,8% w 2005 r., a najniższy 89,9% w 2015 r., zatem maksymalna zmiana udziału zużytej energii w tym okresie wynosiła 4,8 p.p. Generalnie na przestrzeni lat odnotowano w Polsce spadek zużycia węgla kamiennego, przy wzroście zużycia węgla brunatnego, gazu ziemnego i ropy naftowej [5]. Różnice w poziomach zużytych i pozyskanych nośników energii w kraju pokrywano importem lub posiadanymi zapasami paliw. W celu zagwarantowania trwałego rozwoju sektora gospodarki koniecznym jest zapewnienie ciągłego, taniego i bezpiecznego dostępu do paliw i nośników energii [2,9]. Polska posiada wystarczające zasoby węgla kamiennego i brunatnego, by w dłuższej perspektywie czasu w pełni pokryć własne potrzeby energetyczne [8,10]. Udokumentowane krajowe zasoby węgla kamiennego stanowią 56,2 mld Mg, a węgla brunatnego 23,5 mld Mg [15]. Obecnie węgiel kamienny wydobywany jest w kopalniach na Górnym Śląsku i w kopalni Bogdanka na Lubelszczyźnie, a jego wydobycie w 2015 r. to 72,6 mln Mg [5]. Od lat węgiel brunatny wydobywany jest w okolicach Bełchatowa, Konina i Bogatyni, a jego wydobycie w 2015 r. to 63,1 mln Mg [5]. Polska nie posiada natomiast wystarczających zasobów gazu ziemnego i ropy naftowej, by w dłuższej perspektywie czasu w pełni pokryć własne potrzeby energetyczne, dlatego też w dużym stopniu skazana jest na import tych paliw [7,13]. Pozostające w dyspozycji PGNiG S.A., będącego głównym producentem tych paliw, udokumentowane zasoby gazu ziemnego stanowią 122,8 mld m 3 (plus 90,8 mld m 3 zasobów metanu z pokładów węgla), a ropy naftowej 22,8 mln Mg [15].
4 Obecnie ropa naftowa i/lub gaz ziemny wydobywane są na Niżu Polskim, w Karpatach i na Pogórzu Karpackim oraz na Pomorzu Zachodnim i w Polskiej Wyłącznej Strefie Ekonomicznej na Morzu Bałtyckim, a ich wydobycie w 2015 r. stanowiło 5,7 mld m 3 gazu ziemnego i 928 tys. Mg ropy naftowej [5]. Ciągła obserwacja tempa zużycia podstawowych paliw kopalnych i pochodnych nośników energii [17] stanowi zatem narzędzie wspomagające tworzenie nowych, bądź korektę realizowanych planów polityki energetycznej kraju [12]. Długoterminowa prognoza zapotrzebowania na paliwa i energię w Polsce zakłada utrzymanie na zbliżonym poziomie wykorzystania węgla oraz wzrost wykorzystania gazu i zasobów odnawialnych, a także wprowadzenie w przyszłości paliwa jądrowego [12,14,16]. Przyjęty kierunek gospodarki paliwowo-energetycznej Polski, winien gwarantować racjonalny i zrównoważony rozwój kraju [9]. Przydatnym staje się więc ustalenie wskaźników dotyczących okresowego wydobycia i zużycia nośników energii nieodnawialnej oraz tempa ich zmian, w celu prognozy stopnia ich wykorzystania w przyszłości. 2. CEL, ZAKRES I METODYKA ANALIZY Celem analizy jest ocena wydobycia i zużycia pierwotnych nośników energii nieodnawialnej w latach w Polsce. Zakres analizy obejmuje cztery główne pierwotne nośniki energii nieodnawialnej: węgiel kamienny, węgiel brunatny, gaz ziemny i ropę naftową. Poziomy wydobycia i zużycia nośników energii w sposób ciągły badane są przez Departament Produkcji Głównego Urzędu Statystycznego i Departament Energetyki Ministerstwa Gospodarki, w oparciu o przedmiotowe sprawozdania, zbierane w ramach programu badań statystycznych statystyki publicznej [4]. W przypadku wydobycia analiza umożliwia w skali kraju dla lat ustalenie: maksymalnej względnej zmiany wydobycia nośnika energii WZW, (1) 100( Wmax Wmin 1), % max gdzie W max, W min stanowią największe i najmniejsze wydobycie nośnika energii, J, maksymalnej zmiany udziału wydobycia nośnika energii ZUW max, (2) UW UW, p.p. max min gdzie UW max, UW min stanowią najwyższy i najniższy udział wydobycia nośnika energii, %,
5 wydobycia okresowego nośnika energii W o, (3) W W, J o2015 o2005 gdzie W o2005, W o2015 stanowią wydobycie nośnika energii w 2005 r. i 2015 r., J, okresowego tempa zmian wydobycia nośnika energii TZW 100Wo W o2005, %,(4) o rocznego tempa zmian wydobycia nośnika energii TZW r, (5) 100[ W i 1 W i 1], i , % gdzie W i stanowi wydobycie nośnika energii w danym (i-tym) roku kalendarzowym, a W i+1 wydobycie nośnika w kolejnym (i+1) roku kalendarzowym, J. W przypadku zużycia analiza umożliwia w skali kraju dla lat ustalenie: maksymalnej względnej zmiany zużycia nośnika energii WZZ, (6) 100( Zmax Zmin 1), % max gdzie Z max, Z min stanowią największe i najmniejsze zużycia nośnika energii, maksymalnej zmiany udziału zużycia nośnika energii ZUZ max, (7) UZ UZ, p.p. max min gdzie UZ max, UZ min stanowią najwyższy i najniższy udział zużycia nośnika energii, %, zużycia okresowego nośnika energii Z o, (8) Z Z, J o2015 o2005 gdzie Z o2005, Z o2015 stanowią zużycia nośnika energii w 2005 r. i 2015 r., okresowego tempa zmian zużycia nośnika energii TZZ 100Zo Z o2005, %,(9) o rocznego tempa zmian zużycia nośnika energii TZZ r, (10) 100[ Z i 1 Z i 1], i , % gdzie Z i stanowi zużycie nośnika energii w danym (i-tym) roku kalendarzowym, a Z i+1 zużycie nośnika energii w kolejnym (i+1) roku kalendarzowym.
6 Przyjęta w pracy metodyka analizy, dotycząca sposobu gromadzenia i przetwarzania informacji o rocznych poziomach wydobycia i zużycia wybranych nośników energii, jest zgodna z zalecaną w opracowaniach [1,4]. 3. ANALIZA WYNIKÓW WYDOBYCIA I ZUŻYCIA WYBRANYCH PALIW 3.1. Węgiel kamienny W latach wydobyto w kraju 899,8 mln Mg węgla kamiennego, przy czym 764,8 mln Mg (85%) węgla energetycznego, a 135 mln Mg (15%) węgla koksowego [5]. Poziom wydobycia węgla kamiennego ulegał systematycznie zmniejszaniu (z 97,9 mln Mg w 2005 r. do 72,6 mln Mg w 2015 r.), za wyjątkiem 2012 r., w którym nastąpił jego chwilowy wzrost do 79,8 mln Mg. W okresie tym zużyto 878,9 mln Mg węgla kamiennego w kraju, przy czym 743,7 mln Mg (84,6%) węgla energetycznego, a 135,2 mln Mg (15,4%) węgla koksowego. Poziom zużycia węgla ulegał wahaniom z tendencją spadkową w zakresie mln Mg/rok (rys. 3). Rys. 3. Poziomy wydobycia i zużycia węgla kamiennego w Polsce [11] W latach , 2013 r. i w 2015 r. eksport węgla kamiennego przewyższał import, a zapasy węgla pokrywały jego wyższe w tym czasie zużycie. W pozostałych latach import węgla kamiennego (>10 mln Mg/rok) przewyższał jego eksport, głównie z powodu niższych kosztów zakupu tego paliwa za granicą, niż w kraju (rys. 4). Na przestrzeni lat zaobserwowano trend spadkowy poziomu energii pozyskanej z wydobycia węgla kamiennego w Polsce (rys. 5). Największą energię pozyskaną z węgla
7 kamiennego wynoszącą 2350 PJ odnotowano w 2005 r., a najmniejszą 1740 PJ w 2015 r., zatem maksymalna względna zmiana wydobycia węgla (WZW max ) w analizowanym okresie wynosiła 35% (tab. 2). Rys. 4. Poziomy importu, eksportu i zmiany zapasów węgla kamiennego w Polsce [11] Rys. 5. Zmiany energii pozyskanej z węgla kamiennego w odniesieniu do pozyskanej energii pierwotnej w Polsce [11] Tabela 2 Maksymalne względne zmiany i maksymalne zmiany udziału wydobycia oraz okresowe tempo zmian wydobycia węgla kamiennego na przestrzeni lat w kraju [11] Wskaźniki dotyczące wydobycia węgla kamiennego WZW max ZUW max W o TZW o % p.p. PJ % 35,0 10,9 609,3 25,9
8 Najwyższy udział energii pozyskanej z węgla w odniesieniu do pozyskanej energii pierwotnej w kraju ustalono na poziomie 71,5% w 2005 r., a najniższy 60,6% w 2015 r., zatem maksymalna zmiana udziału wydobycia węgla (ZUW max ) w analizowanym okresie wynosiła 10,9 p.p. Okresowe wydobycie węgla kamiennego (W o ) w kraju zmniejszyło się o 609,3 PJ, co stanowi spadek okresowego tempa zmian wydobycia (TZW o ) o 25,9% w 2015 r. w stosunku do poziomu wydobycia węgla z 2005 r. (tab. 2). Na przestrzeni lat zaobserwowano również trend spadkowy poziomu zużycia węgla kamiennego w Polsce (rys. 6). Rys. 6. Zmiany energii zużytej z węgla kamiennego w odniesieniu do globalnie zużytej energii pierwotnej w Polsce [11] Największą energię zużytą z węgla kamiennego wynoszącą 2032 PJ odnotowano w 2006 r., a najmniejszą 1704 PJ w 2015 r., zatem maksymalna względna zmiana zużycia węgla (WZZ max ) w analizowanym okresie wynosiła 19,3% (tab. 3). Najwyższy udział energii zużytej z węgla w odniesieniu do zużytej energii pierwotnej w kraju ustalono na poziomie 49% w 2007 r., a najniższy 39,3% w 2015 r., zatem maksymalna zmiana udziału zużycia węgla (ZUZ max ) w analizowanym okresie wynosiła 9,7 p.p. Okresowe zużycie węgla kamiennego (Z o ) w kraju zmniejszyło się o 203,7 PJ, co stanowi spadek okresowego tempa zmian zużycia (TZZ o ) o 10,7% w 2015 r. w stosunku do poziomu zużycia węgla z 2005 r. Tabela 3 Maksymalne względne zmiany i maksymalne zmiany udziału zużycia oraz okresowe tempo zmian zużycia węgla kamiennego na przestrzeni lat w kraju [11] Wskaźniki dotyczące zużycia węgla kamiennego WZZ max ZUZ max Z o TZZ o % p.p. PJ % 19,3 9,7 203,7 10,7
9 Tylko w 2012 r. stwierdzono w kraju dodatnie roczne tempo zmian wydobycia węgla kamiennego (TZW r ) wynoszące 4,4% (tab. 4), zaś w pozostałych latach zaobserwowano ujemne wartości tego wskaźnika, przy czym najwyższy 8,2% spadek odnotowano w 2009 r. Natomiast w 2006 r., 2010 r. i w 2013 r. stwierdzono dodatnie roczne tempo zmian zużycia węgla kamiennego (TZZ r ) w kraju, przy czym najwyższy 12,6% wzrost odnotowano w 2010 r. W pozostałych latach zaobserwowano ujemne roczne tempo zmian zużycia węgla, przy czym najwyższy 9,1% spadek odnotowano w 2009 r. Tabela 4 Roczne tempo zmian wydobycia i zużycia węgla kamiennego w skali kraju [11] Rok TZW r TZZ r TZW r TZZ r Rok % % % % ,1 6, ,5 2, ,0 0, ,4 8, ,7 2, ,3 4, ,2 9, ,5 7, ,9 12, ,1 1, Węgiel brunatny W latach wydobyto w kraju 673,3 mln Mg węgla brunatnego, przy zachowaniu poziomu wydobycia w zakresie od 56,5 mln Mg w 2010 r. do 65,8 mln Mg w 2013 r. [5]. Natomiast w okresie tym zużyto 672,9 mln Mg węgla, zachowując identyczny trend i nieznacznie wyższy poziom zużycia węgla brunatnego, jak w przypadku jego wydobycia (min. 56,6 mln Mg w 2010 r. i max. 65,9 mln Mg w 2013 r.), co wynikało ze zużycia w tych latach posiadanych zapasów(rys. 7). Rys. 7. Poziomy wydobycia i zużycia węgla brunatnego w Polsce [11]
10 Od 2006 r. odnotowano także stały wzrost importu węgla brunatnego z poziomu 5 tys. Mg do 281 tys. Mg rocznie, przy równoczesnym wzroście eksportu węgla z poziomu 68 tys. Mg w 2009 r. do 303 tys. Mg w 2014 r. (rys. 8). Na przestrzeni lat zaobserwowano trend spadkowy poziomu energii pozyskanej z wydobycia węgla brunatnego w Polsce (rys. 9). Rys. 8. Poziomy importu, eksportu i zmiany zapasów węgla brunatnego w Polsce [11] Rys. 9. Zmiany energii pozyskanej z węgla brunatnego w odniesieniu do pozyskanej energii pierwotnej w Polsce [11] Największą energię pozyskaną z węgla brunatnego wynoszącą 549 PJ odnotowano w 2013 r., a najmniejszą 484 PJ w 2010 r., zatem maksymalna względna zmiana wydobycia węgla (WZW max ) w analizowanym okresie wynosiła 13,5% (tab. 5). Najwyższy udział energii pozyskanej z węgla w odniesieniu do pozyskanej energii pierwotnej w kraju ustalono na poziomie 18,3% w 2013 r., a najniższy 16,2% w latach ,
11 zatem maksymalna zmiana udziału wydobycia węgla (ZUW max ) w analizowanym okresie wynosiła 2,1 p.p. Okresowe wydobycie węgla brunatnego (W o ) w kraju zmniejszyło się o 18,3 PJ, co stanowi spadek okresowego tempa zmian wydobycia (TZW o ) o 3,4% w 2015 r. w stosunku do poziomu wydobycia węgla z 2005 r. Na przestrzeni lat zaobserwowano również trend spadkowy poziomu zużycia węgla brunatnego w Polsce (rys. 10). Tabela 5 Maksymalne względne zmiany i maksymalne zmiany udziału wydobycia oraz okresowe tempo zmian wydobycia węgla brunatnego na przestrzeni lat w kraju [11] Wskaźniki dotyczące wydobycia węgla brunatnego WZW max ZUW max W o TZW o % p.p. PJ % 13,5 2,1 18,3 3,4 Rys. 10. Zmiany energii zużytej z węgla brunatnego w odniesieniu do globalnie zużytej energii pierwotnej w Polsce [11] Największą energię zużytą z węgla brunatnego wynoszącą 550 PJ odnotowano w 2013 r., a najmniejszą 485 PJ w 2010 r., zatem maksymalna względna zmiana zużycia węgla (WZZ max ) w analizowanym okresie wynosiła 13,4% (tab. 6). Najwyższy udział energii zużytej z węgla w odniesieniu do zużytej energii pierwotnej w kraju ustalono na poziomie 13,6% w 2005 r., a najniższy 11,2% w 2010 r., zatem maksymalna zmiana udziału zużycia węgla (ZUZ max ) w analizowanym okresie wynosiła 2,4 p.p. Okresowe zużycie węgla brunatnego (Z o ) w kraju zmniejszyło się o 18,5 PJ, co stanowi spadek okresowego tempa zmian zużycia (TZZ o ) o 3,5% w 2015 r. w stosunku do poziomu zużycia węgla z 2005 r.
12 W 2008 r. i w latach stwierdzono w kraju dodatnie roczne tempo zmian wydobycia węgla brunatnego (TZW r ), przy czym najwyższy 8,6% wzrost odnotowano w 2011 r. (tab. 7), zaś w pozostałych latach zaobserwowano ujemne wartości tego wskaźnika, przy czym najwyższy 5,2% spadek odnotowano w 2014 r. Podobnie przedstawiała się sytuacja ze wskaźnikiem rocznego tempa zmian zużycia węgla brunatnego (TZZ r ) w kraju, którego najwyższy 8,2% wzrost odnotowano w 2011 r. i najwyższy 5,4% spadek odnotowano w 2014 r. Tabela 6 Maksymalne względne zmiany i maksymalne zmiany udziału zużycia oraz okresowe tempo zmian zużycia węgla brunatnego na przestrzeni lat w kraju [11] Wskaźniki dotyczące zużycia węgla brunatnego WZZ max ZUZ max Z o TZZ o % p.p. PJ % 13,4 2,4 18,5 3,5 Tabela 7 Roczne tempo zmian wydobycia i zużycia węgla brunatnego w skali kraju [11] Rok TZW r TZZ r TZW r TZZ r Rok % % % % ,1 1, ,6 8, ,2 5, ,5 1, ,6 6, ,0 3, ,3 4, ,2 5, ,1 4, ,1 1, Gaz ziemny W latach wydobyto w kraju 63,26 mld m 3 gazu ziemnego, przy czym 22,89 mld m 3 (36,2%) gazu wysokometanowego, a 40,37 mld m 3 (63,8%) gazu zaazotowanego [5]. Poziom wydobycia gazu nie ulegał zbytnim zmianom i kształtował się w zakresie 5,4 6 mld m 3 /rok. W okresie tym zużyto w kraju 178,95 mld m 3 gazu ziemnego, w tym 138,8 mld m 3 (77,6%) gazu wysokometanowego i 40,15 mld m 3 (22,4%) gazu zaazotowanego. Poziom zużycia gazu ulegał niewielkim wahaniom z tendencją wzrostową w zakresie 15,3 17,4 mld m 3 /rok (rys. 11). W analizowanym okresie import gazu ziemnego ulegał wahaniom z tendencją wzrostową w zakresie 9,4 11,6 mld m 3 /rok, znacząco przewyższając eksport (3 89 mln m 3 /rok), przy zmieniającym się poziomie zapasów gazu w zakresie mln m 3 /rok (rys. 12).
13 Rys. 11. Poziomy wydobycia i zużycia gazu ziemnego w Polsce [11] Rys. 12. Poziomy importu, eksportu i zmiany zapasów gazu ziemnego w Polsce [11] Na przestrzeni lat zaobserwowano trend spadkowy poziomu energii pozyskanej z wydobycia gazu ziemnego w Polsce (rys. 13). Największą energię pozyskaną z gazu ziemnego wynoszącą 164 PJ odnotowano w 2012 r., a najmniejszą 154 PJ w 2009 r., zatem maksymalna względna zmiana wydobycia gazu (WZW max ) w analizowanym okresie wynosiła 6,2% (tab. 8). Najwyższy udział energii pozyskanej z gazu w odniesieniu do pozyskanej energii pierwotnej w kraju ustalono na poziomie 5,6% w 2011 r., a najniższy 5% w 2005 r., zatem maksymalna zmiana udziału wydobycia gazu (ZUW max ) w analizowanym okresie wynosiła 0,6 p.p. Okresowe wydobycie gazu ziemnego (W o ) w kraju zmniejszyło się o 8,4 PJ, co stanowi spadek okresowego tempa zmian wydobycia (TZW o ) o 5,2% w 2015 r. w stosunku do poziomu wydobycia gazu z 2005 r.
14 Rys. 13. Zmiany energii pozyskanej z gazu ziemnego w odniesieniu do pozyskanej energii pierwotnej w Polsce [11] Tabela 8 Maksymalne względne zmiany i maksymalne zmiany udziału wydobycia oraz okresowe tempo zmian wydobycia gazu ziemnego na przestrzeni lat w kraju [11] Wskaźniki dotyczące wydobycia gazu ziemnego WZW max ZUW max W o TZW o % p.p. PJ % 6,2 0,6 8,4 5,2 Na przestrzeni lat zaobserwowano natomiast trend wzrostowy poziomu zużycia gazu ziemnego w Polsce (rys. 14). Rys. 14. Zmiany energii zużytej z gazu ziemnego w odniesieniu do globalnie zużytej energii pierwotnej w Polsce [11]
15 Największą energię zużytą z gazu ziemnego wynoszącą 577 PJ odnotowano w 2015 r., a najmniejszą 505 PJ w 2009 r., zatem maksymalna względna zmiana zużycia gazu (WZZ max ) w analizowanym okresie wynosiła 14,2% (tab. 9). Najwyższy udział energii zużytej z gazu w odniesieniu do zużytej energii pierwotnej w kraju ustalono na poziomie 13,3% w 2015 r., a najniższy 12,1% w 2011 r., zatem maksymalna zmiana udziału zużycia gazu (ZUZ max ) w analizowanym okresie wynosiła 1,2 p.p. Okresowe zużycie gazu ziemnego (Z o ) w kraju zwiększyło się o 64,5 PJ, co stanowi wzrost okresowego tempa zmian zużycia (TZZ o ) o 12,6% w 2015 r. w stosunku do poziomu zużycia gazu z 2005 r. W 2007 r. i w latach stwierdzono w kraju dodatnie roczne tempo zmian wydobycia gazu ziemnego (TZW r ), przy najwyższym 4,2% wzroście w 2011 r., zaś w pozostałych latach zaobserwowano ujemne wartości tego wskaźnika, przy czym najwyższy 5,3% spadek odnotowano w 2008 r. (tab. 10). Tabela 9 Maksymalne względne zmiany i maksymalne zmiany udziału zużycia oraz okresowe tempo zmian zużycia gazu ziemnego na przestrzeni lat w kraju [11] Wskaźniki dotyczące zużycia gazu ziemnego WZZ max ZUZ max Z o TZZ o % p.p. PJ % 14,2 1,2 64,5 12,6 Natomiast ujemne roczne tempo zmian zużycia gazu ziemnego (TZZ r ) w kraju stwierdzono w 2009 r. i w 2014 r., przy najwyższym 3,9% spadku w 2009 r., zaś w pozostałych latach uzyskano dodatnie roczne tempo zmian zużycia gazu, przy czym najwyższy 6,6% wzrost osiągnięto w 2012 r. Tabela 10 Roczne tempo zmian wydobycia i zużycia gazu ziemnego w skali kraju [11] Rok TZW r TZZ r TZW r TZZ r Rok % % % % ,1 1, ,2 0, ,4 0, ,5 6, ,3 1, ,1 0, ,3 3, ,5 2, ,4 6, ,2 2, Ropa naftowa W latach wydobyto w kraju 8,6 mln Mg ropy naftowej, przy zachowaniu poziomu wydobycia w zakresie od 618 tys. Mg w 2011 r. do 961 tys. Mg w 2013 r. [5]. W okresie tym
16 odnotowano trend wzrostowy poziomu zużycia ropy w zakresie 18,2 26,1 mln Mg/rok, przy łącznym zużyciu wynoszącym 246,2 mln Mg (rys. 15). Także import ropy naftowej charakteryzował się tendencją wzrostową w zakresie 17,9 26,5 mln Mg/rok (rys. 16), znacząco przewyższając eksport ( tys. Mg/rok), przy zmieniającym się poziomie zapasów ropy ( tys. Mg/rok). Na przestrzeni lat zaobserwowano zarówno trend spadkowy (przed 2011 r.) poziomu energii pozyskanej z wydobycia ropy naftowej w Polsce, jak i trend wzrostowy (po 2011 r.). Największą energię pozyskaną z ropy naftowej wynoszącą 41 PJ odnotowano w 2013 r., a najmniejszą 26 PJ w 2011 r. (rys. 17), zatem maksymalna względna zmiana wydobycia ropy (WZW max ) w analizowanym okresie wynosiła 56,3% (tab. 11). Rys. 15. Poziomy wydobycia i zużycia ropy naftowej w Polsce [11] Rys. 16. Poziomy importu, eksportu i zmiany zapasów ropy naftowej w Polsce [11]
17 Rys. 17. Zmiany energii pozyskanej z ropy naftowej w odniesieniu do pozyskanej energii pierwotnej w Polsce [11] Najwyższy udział energii pozyskanej z ropy w odniesieniu do pozyskanej energii pierwotnej w kraju ustalono na poziomie 1,4% w 2014 r., a najniższy 0,9% w 2011 r., zatem maksymalna zmiana udziału wydobycia ropy (ZUW max ) w analizowanym okresie wynosiła 0,5 p.p. Okresowe wydobycie ropy naftowej (W o ) w kraju zwiększyło się o 4,2 PJ, co stanowi wzrost okresowego tempa zmian wydobycia (TZW o ) o 11,8% w 2015 r. w stosunku do poziomu wydobycia ropy z 2005 r. Tabela 11 Maksymalne względne zmiany i maksymalne zmiany udziału wydobycia oraz okresowe tempo zmian wydobycia ropy naftowej na przestrzeni lat w kraju [11] Wskaźniki dotyczące wydobycia ropy naftowej WZW max ZUW max W o TZW o % p.p. PJ % 56,3 0,5 4,2 11,8 Na przestrzeni lat zaobserwowano trend wzrostowy poziomu zużycia ropy naftowej w Polsce (rys. 18). Największą energię zużytą z ropy naftowej wynoszącą 1110 PJ odnotowano w 2015 r., a najmniejszą 773 PJ w 2005 r., zatem maksymalna względna zmiana zużycia ropy (WZZ max ) w analizowanym okresie wynosiła 43,6% (tab. 12). Najwyższy udział energii zużytej z ropy w odniesieniu do zużytej energii pierwotnej w kraju ustalono na poziomie 25,6% w 2015 r., a najniższy 19,7% w 2005 r., zatem maksymalna zmiana udziału zużycia ropy (ZUZ max ) w analizowanym okresie wynosiła 5,9 p.p. Okresowe zużycie ropy naftowej (Z o ) w kraju zwiększyło się aż o 336,9 PJ, co stanowi wzrost okresowego tempa zmian zużycia (TZZ o ) o 43,6% w 2015 r. w stosunku do poziomu zużycia ropy z 2005 r.
18 Rys. 18. Zmiany energii zużytej z ropy naftowej w odniesieniu do globalnie zużytej energii pierwotnej w Polsce [11] Tabela 12 Maksymalne względne zmiany i maksymalne zmiany udziału zużycia oraz okresowe tempo zmian zużycia ropy naftowej na przestrzeni lat w kraju [11] Wskaźniki dotyczące zużycia ropy naftowej WZZ max ZUZ max Z o TZZ o % p.p. PJ % 43,6 5,9 336,9 43,6 Tabela 13 Roczne tempo zmian wydobycia i zużycia ropy naftowej w skali kraju [11] Rok TZW r TZZ r TZW r TZZ r Rok % % % % ,2 10, ,0 5, ,8 0, ,2 4, ,4 5, ,9 3, ,1 3, ,2 0, ,6 12, ,5 8,2 W 2008 r., w 2010 r. i w latach stwierdzono w kraju dodatnie roczne tempo zmian wydobycia ropy naftowej (TZW r ), przy czym najwyższy 41,9% wzrost odnotowano w 2013 r. (tab. 13), zaś w pozostałych latach zaobserwowano ujemne wartości tego wskaźnika, przy czym najwyższy 10,1% spadek odnotowano w 2009 r. W przypadku rocznego tempa zmian zużycia ropy naftowej (TZZ r ) w kraju, ujemne wartości tego wskaźnika stwierdzono w 2007 r., 2009 r. i w latach (najwyższy 3,8% spadek odnotowano w 2013 r.), zaś w pozostałych latach zaobserwowano dodatnie wartości tego wskaźnika (najwyższy 12,6% wzrost odnotowano w 2010 r.).
19 4. PODSUMOWANIE W Polsce w latach wydobyto 899,8 mln Mg węgla kamiennego, 673,3 mln Mg węgla brunatnego, 63,26 mld m 3 gazu ziemnego i 8,6 mln Mg ropy naftowej, zaś zużyto 878,9 mln Mg węgla kamiennego, 672,9 mln Mg węgla brunatnego, 178,95 mld m 3 gazu ziemnego i 246,2 mln Mg ropy naftowej, dzięki zapewnieniu importu ropy i gazu. Na przestrzeni lat ustalono trend spadkowy procentowego udziału pozyskania energii z wydobytych nośników energii nieodnawialnej w pozyskanej energii pierwotnej w kraju, który wynosił (93,8 85,3)%, w tym stanowiąc odpowiednio dla: węgla kamiennego (71,5 60,6)%, węgla brunatnego (16,2 18,3)%, gazu ziemnego (5 5,6)% i ropy naftowej (0,9 1,4)%. Na przestrzeni lat ustalono trend spadkowy procentowego udziału zużycia nośników energii nieodnawialnej w zużytej globalnie energii pierwotnej w kraju, który wynosił (94,8 89,9)%, w tym stanowiąc odpowiednio dla: węgla kamiennego (49 39,3)%, węgla brunatnego (13,6 11,2)%, gazu ziemnego (12,1 13,3)% i ropy naftowej (19,7 25,6)%. W analizowanym okresie najwyższe poziomy maksymalnej względnej zmiany wydobycia (WZW max ) i zużycia (WZZ max ) nośnika energii ustalono dla ropy naftowej, a najniższe poziomy dla gazu ziemnego (dot. WZW max ) i węgla brunatnego (dot. WZZ max ). W analizowanym okresie najwyższe poziomy maksymalnej zmiany udziału wydobycia (ZUW max ) i zużycia (ZUZ max ) nośnika energii ustalono dla węgla kamiennego, a najniższe poziomy dla ropy naftowej (dot. ZUW max ) i gazu ziemnego (dot. ZUZ max ). W analizowanym okresie największe przyrosty okresowego wydobycia (W o ) i zużycia (Z o ) nośnika energii ustalono dla ropy naftowej, a największe ubytki dla węgla kamiennego. W analizowanym okresie najwyższe wzrosty okresowego tempa zmian wydobycia (TZW o ) i zużycia (TZZ o ) nośnika energii ustalono dla ropy naftowej, a najwyższe spadki dla węgla kamiennego. W analizowanym okresie, w przypadku większości lat, ustalono ujemne wartości rocznego tempa zmian wydobycia (TZW r ) nośnika energii dla wszystkich nośników energii nieodnawialnej. W analizowanym okresie, w przypadku większości lat, ustalono dodatnie wartości rocznego tempa zmian zużycia (TZZ r ) nośnika energii dla gazu ziemnego i ropy naftowej, a ujemne wartości dla węgla kamiennego i brunatnego.
20 LITERATURA [1] ARE 2000: Metodologia sporządzania regionalnych bilansów paliw i energii dla wskazanych paliw i nośników energii. Agencja Rynku Energii, Warszawa [2] Bednorz J.: Wpływ Energy Road Map 2050 na rozwój społeczno-gospodarczy Polski. Polityka Energetyczna Energy Policy Journal 2013, T. 16, Z. 3, str [3] Górecka-Zbrońska A.: Aspekty wytwarzania energii ze źródeł odnawialnych w polskiej energetyce zawodowej. Rynek Energii 2016, nr 1 (122), str [4] GUS 2006: Zasady metodyczne sprawozdawczości statystycznej z zakresu gospodarki paliwami i energią oraz definicje stosownych pojęć. Zeszyty metodyczne i klasyfikacje, Warszawa [5] GUS : Gospodarka paliwowo-energetyczna w latach Informacje i opracowania statystyczne, Warszawa. [6] GUS : Energia. Informacje i opracowania statystyczne, Warszawa. [7] Kaliski M., Nagy S., Rychlicki S., Siemek J., Szurlej A.: Gaz ziemny w Polsce wydobycie, zużycie i import do 2030 roku. Górnictwo i Geologia 2010, T. 5, Z. 3, str [8] Kasztelewicz Z.: Zasoby węgla brunatnego w Polsce i perspektywy ich wykorzystania. Polityka Energetyczna Energy Policy Journal 2008, T. 11, Z. 1, str [9] Malko J., Wilczyński A., Wojciechowski H.: Bezpieczeństwo energetyczne, dostępność energii i zrównoważony rozwój a strategia unii energetycznej. Rynek Energii 2015, nr 2 (116), str [10] Olkuski T.: Zasoby węgla kamiennego najpewniejsze źródło energii. Przegląd Górniczy 2011, Nr 7-8, str [11] Opracowanie własne sporządzone na podstawie danych GUS [5-6]. [12] Paska J., Surma T.: Polityka energetyczna Polski na tle polityki energetycznej Unii Europejskiej. Polityka Energetyczna Energy Policy Journal 2013, T. 16, Z. 4, str
21 [13] Ptak S., Jakóbiec J.: Ropa naftowa jako główny surowiec energetyczno-przemysłowy. Nafta-Gaz 2016, nr 6, str [14] Szczerbowski R.: Prognoza rozwoju polskiego sektora wytwórczego do 2050 roku scenariusz węglowy, Polityka Energetyczna Energy Policy Journal 2016, T. 19, Z. 3, str [15] Szuflicki M., Malon A., Tymiński M.: Bilans zasobów złóż kopalin w Polsce według stanu na 31 XII 2015 r. Państwowy Instytut Badawczy Państwowy Instytut Geologiczny 2016; geoportal.pgi.gov.pl (dostęp r.). [16] Szurlej A., Kamiński J., Janusz P., Iwicki K., Mirowski T.: Rozwój energetyki gazowej w Polsce a bezpieczeństwo energetyczne. Rynek Energii 2014, nr 6 (115), str [17] Zbroński D.: Tempo zmian zużycia wybranych paliw i nośników energii w poszczególnych województwach. Rynek Energii 2015, nr 5 (120), str DOMESTIC LEVELS OF PRODUCTION AND CONSUMPTION OF PRIMARY ENERGY CARRIERS OF NON-RENEWABLE ENERGY Key words: production, consumption, energy carriers, hard coal, lignite, natural gas, crude oil Summary. The rational and sustainable development of the country guarantees sector of economy based on safe supplies of low-cost fuels constituting primary energy carriers. The long-term observation of the rate of production and consumption of primary fuels is a tool for creating new or corrected the country's energy policy plans. The used primary energy carriers of non-renewable energy, which production and consumption are presented in the global structure of Poland, were analyzed on the basis of date by Central Statistical Office. In addition, the maximum relative changes of production and consumption, the maximum changes of production and consumption share, as well as the periodic and annual rate of changes production and consumption of selected energy carriers over the years have been determined in article. Daniel Zbroński, dr inż., adiunkt, Instytut Maszyn Cieplnych, Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informatyki, Politechnika Częstochowska. Zainteresowania naukowe: przeróbka kopalin użytecznych, gospodarka paliwowo-energetyczna, gospodarka odpadami komunalnymi, termiczna utylizacja paliw i odpadów. Członek Komisji Ochrony Środowiska i Gospodarki Odpadami PAN O/Katowice. zbronski@imc.pcz.czest.pl Aleksandra Górecka-Zbrońska, dr inż., adiunkt, Instytut Maszyn Cieplnych, Wydział Inżynierii Mechanicznej i Informatyki, Politechnika Częstochowska. Zainteresowania naukowe: przeróbka kopalin użytecznych, gospodarka paliwowo-energetyczna, spalanie i współspalanie paliw. Członek Komisji Ochrony Środowiska i Gospodarki Odpadami PAN O/Katowice. gorecka@imc.pcz.czest.pl
ZMIANA STRUKTURY ZUŻYCIA ENERGII W GOSPODARSTWACH DOMOWYCH W KONTEKŚCIE STOSOWANYCH NOŚNIKÓW ENERGII
ZMIANA STRUKTURY ZUŻYCIA ENERGII W GOSPODARSTWACH DOMOWYCH W KONTEKŚCIE STOSOWANYCH NOŚNIKÓW ENERGII Autorzy: Aleksandra Górecka-Zbrońska, Daniel Zbroński ("Rynek Energii" - sierpień 2017) Słowa kluczowe:
Bardziej szczegółowoTEMPO ZMIAN ZUŻYCIA WYBRANYCH PALIW I NOŚNIKÓW ENERGII W POSZCZEGÓLNYCH WOJEWÓDZTWACH
TEMPO ZMIAN ZUŻYCIA WYBRANYCH PALIW I NOŚNIKÓW ENERGII W POSZCZEGÓLNYCH WOJEWÓDZTWACH Autor: Daniel Zbroński ("Rynek Energii" - październik 2015) Słowa kluczowe: zużycie paliw, węgiel kamienny, gaz ziemny,
Bardziej szczegółowoPolska energetyka scenariusze
27.12.217 Polska energetyka 25 4 scenariusze Andrzej Rubczyński Cel analizy Ekonomiczne, społeczne i środowiskowe skutki realizacji 4 różnych scenariuszy rozwoju polskiej energetyki. Wpływ na bezpieczeństwo
Bardziej szczegółowoEnergetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu. Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego
Energetyka odnawialna w procesie inwestycyjnym budowy zakładu Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Znaczenie energii odnawialnej dla bilansu energetycznego Wzrost zapotrzebowania na
Bardziej szczegółowoInstytut Maszyn Cieplnych
Politechnika Częstochowska Instytut Maszyn Cieplnych Potencjał minerałów antropogenicznych Krzysztof Knaś, Arkadiusz Szymanek Masa wytworzonych [mln Mg] 135 130 125 120 115 110 105 100 2006 2007 2008 2009
Bardziej szczegółowoZASOBY SUROWCÓW ENERGETYCZNYCH POLSKI a
ZASOBY SUROWCÓW ENERGETYCZNYCH POLSKI a BEZPIECZEŃSTWO ENRGETYCZNE W HORYZONCIE 2050 ROKU Dr Michał Wilczyński Zdefiniujmy bezpieczeństwo energetyczne bezpieczeństwo dostaw tj. zapewnienie ciągłości i
Bardziej szczegółowoSektor energii i krajowe bilanse paliwowo-energetyczne w latach Cz. II
Sektor energii i krajowe bilanse paliwowo-energetyczne w latach 1995-2000 Cz. II Dr inż. Witold Weil, Dyrektor Zakładu Energometrii ARE S.A (Nafta & Gaz Biznes czerwiec 2002) Krajowe zużycie podstawowych
Bardziej szczegółowoPROF. DR HAB. INŻ. ANTONI TAJDUŚ
PROF. DR HAB. INŻ. ANTONI TAJDUŚ Kraje dynamicznie rozwijające produkcję kraje Azji Południowo-wschodniej : Chiny, Indonezja, Indie, Wietnam,. Kraje o niewielkim wzroście i o stabilnej produkcji USA, RPA,
Bardziej szczegółowoPolityka energetyczna Polski do 2050 roku założenia i perspektywy rozwoju sektora gazowego w Polsce
Polityka energetyczna Polski do 2050 roku założenia i perspektywy rozwoju sektora gazowego w Polsce Paweł Pikus Wydział Gazu Ziemnego, Departament Ropy i Gazu VII Forum Obrotu 2014 09-11.06.2014 r., Stare
Bardziej szczegółowoZapotrzebowanie krajowego sektora energetycznego na surowce energetyczne stan obecny i perspektywy do 2050 r.
Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk Zapotrzebowanie krajowego sektora energetycznego na surowce energetyczne stan obecny i perspektywy do 2050 r. Ogólnopolska Konferencja
Bardziej szczegółowoGaz ziemny w Polsce i Unii Europejskiej
Gaz ziemny w Polsce i Unii Europejskiej Gliwice, 25 września 2012 r. prof. dr hab. inż. Maciej KALISKI dr hab. inż. Stanisław NAGY, prof. AGH prof. zw. dr hab. inż. Jakub SIEMEK dr inż. Andrzej SIKORA
Bardziej szczegółowoWydział Mechaniczno-Energetyczny
Polska Geotermalna Asocjacja im. prof. J. Sokołowskiego Wydział Mechaniczno-Energetyczny Lokalna energetyka geotermalna jako podstawowy składnik OZE w procesie dochodzenia do samowystarczalności energetycznej
Bardziej szczegółowoPolska energetyka scenariusze
Warszawa 10.10.2017 Polska energetyka 2050 4 scenariusze Dr Joanna Maćkowiak Pandera O nas Forum Energii to think tank działający w obszarze energetyki Naszą misją jest tworzenie fundamentów efektywnej,
Bardziej szczegółowoKohabitacja. Rola gazu w rozwoju gospodarkiniskoemisyjnej
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica Wydział Wiertnictwa, Nafty i Gazu Wydział Energetyki i Paliw MINISTERSTWO GOSPODARKI Departament Ropy i Gazu Kohabitacja. Rola gazu w rozwoju gospodarkiniskoemisyjnej
Bardziej szczegółowoWĘGIEL PALIWEM BEZ PRZYSZŁOŚCI. Dr Michał Wilczyński
WĘGIEL PALIWEM BEZ PRZYSZŁOŚCI Dr Michał Wilczyński ZAKRES PUBLIKACJI O WĘGLU BRUNATNYM 1. Opis stanu górnictwa i energetyki węgla brunatnego w Polsce 2. Problemy środowiskowe, społeczne i gospodarcze
Bardziej szczegółowoKONKURENCYJNOŚĆ POLSKIEGO WĘGLA NA RYNKU SUROWCÓW ENERGETYCZNYCH
KONKURENCYJNOŚĆ POLSKIEGO WĘGLA NA RYNKU SUROWCÓW ENERGETYCZNYCH Dr inż. LEON KURCZABINSKI Katowice, czerwiec, 2013 POZYCJA WĘGLA NA KRAJOWYM RYNKU ENERGII WĘGIEL = NIEZALEŻNO NOŚC ENERGETYCZNA ZALEŻNO
Bardziej szczegółowoEwa Zalewska Dyrektor Departament Geologii i Koncesji Geologicznych Ministerstwo rodowiska. Lublin
S h a l e g a s w r e g i o n i e l u b e l s k i m d z i a ł a n i a M Ś j a k o o r g a n u a d m i n i s t r a c j i g e o l o g i c z n e j Ewa Zalewska Dyrektor Departament Geologii i Koncesji Geologicznych
Bardziej szczegółowoWybrane aspekty bezpieczeństwa energetycznego w projekcie nowej polityki energetycznej państwa. Lublin, 23 maja 2013 r.
Wybrane aspekty bezpieczeństwa energetycznego w projekcie nowej polityki energetycznej państwa Lublin, 23 maja 2013 r. O czym będzie mowa Projekt nowej polityki energetycznej Polski (NPE) Bezpieczeństwo
Bardziej szczegółowoEnergia słoneczna i cieplna biosfery Pojęcia podstawowe
Dr inż. Mariusz Szewczyk Politechnika Rzeszowska im. I. Łukasiewicza Wydział Budowy Maszyn i Lotnictwa Katedra Termodynamiki 35-959 Rzeszów, ul. W. Pola 2 Energia słoneczna i cieplna biosfery Pojęcia podstawowe
Bardziej szczegółowoDaniel BORSUCKI DYREKTOR Zespołu Zarządzania Mediami KHW S.A. Katowice
NFOŚiGW Forum XLII Energia - Efekt Środowisko Nowe technologie pozyskania oraz zagospodarowania węgla kamiennego i metanu gwarantem bezpieczeństwa energetycznego UE i sporego efektu ekologicznego Daniel
Bardziej szczegółowoGIPH KATOWICE GÓRNICZA IZBA PRZEMYSŁOWO HANDLOWA MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA WĘGIEL W OKRESIE TRANSFORMACJI ENERGETYCZNEJ KATOWICE 29 SIERPNIA 2017
GIPH KATOWICE GÓRNICZA IZBA PRZEMYSŁOWO HANDLOWA MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA WĘGIEL W OKRESIE TRANSFORMACJI ENERGETYCZNEJ KATOWICE 29 SIERPNIA 2017 GIPH KATOWICE GÓRNICZA IZBA PRZEMYSŁOWO HANDLOWA MIĘDZYNARODOWA
Bardziej szczegółowoPolityka energetyczna w UE a problemy klimatyczne Doświadczenia Polski
Polityka energetyczna w UE a problemy klimatyczne Doświadczenia Polski Polityka energetyczna w Unii Europejskiej Zobowiązania ekologiczne UE Zobowiązania ekologiczne UE na rok 2020 redukcja emisji gazów
Bardziej szczegółowoWartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO 2 (WE) w roku do raportowania w ramach. Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji.
Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO 2 (WE) w roku 2016 do raportowania w ramach Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok 2019 Warszawa, grudzień 2018 r. Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania
Bardziej szczegółowoKrajowe górnictwo węgla kamiennego w 2015 r. wybrane aspekty
Materiały XXIX Konferencji z cyklu Zagadnienie surowców energetycznych i energii w gospodarce krajowej Zakopane, 11 14.10.2015 r. ISBN 978-83-62922-51-2 Henryk Paszcza* Krajowe górnictwo węgla kamiennego
Bardziej szczegółowoProblemy Inżynierii Rolniczej nr 4/2007
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 4/2007 Jan Pawlak Instytut Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa w Warszawie Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie NAKŁADY I KOSZTY ENERGII W ROLNICTWIE
Bardziej szczegółowoScenariusz zaopatrzenia Polski w czyste nośniki energii w perspektywie długookresowej
Scenariusz zaopatrzenia Polski w czyste nośniki energii w perspektywie długookresowej Wprowadzenie i prezentacja wyników do dalszej dyskusji Grzegorz Wiśniewski Instytut Energetyki Odnawialnej (EC BREC
Bardziej szczegółowoUsytuowanie i regulacje prawne dotyczące biomasy leśnej
Usytuowanie i regulacje prawne dotyczące biomasy leśnej Wzywania stojące przed polską energetyką w świetle Polityki energetycznej Polski do 2030 roku Wysokie zapotrzebowanie na energię dla rozwijającej
Bardziej szczegółowoWartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO 2 (WE) w roku do raportowania w ramach. Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji.
Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO 2 (WE) w roku 2015 do raportowania w ramach Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok 2018 Warszawa, grudzień 2017 r. Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania
Bardziej szczegółowoZałącznik 1: Wybrane założenia liczbowe do obliczeń modelowych
RAPORT 2030 Wpływ proponowanych regulacji unijnych w zakresie wprowadzenia europejskiej strategii rozwoju energetyki wolnej od emisji CO2 na bezpieczeństwo energetyczne Polski, a w szczególności możliwości
Bardziej szczegółowoZmiany struktury wytwarzania minerałów antropogenicznych na terenie województwa śląskiego
Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN Tom 20, nr 3, Wrzesień 2018, s. 177-188 Instytut Mechaniki Górotworu PAN Zmiany struktury wytwarzania minerałów antropogenicznych na terenie województwa śląskiego
Bardziej szczegółowoWPŁYW PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W ŹRÓDŁACH OPALANYCH WĘGLEM BRUNATNYM NA STABILIZACJĘ CENY ENERGII DLA ODBIORCÓW KOŃCOWYCH
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 35 Zeszyt 3 2011 Andrzej Patrycy* WPŁYW PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W ŹRÓDŁACH OPALANYCH WĘGLEM BRUNATNYM NA STABILIZACJĘ CENY ENERGII DLA ODBIORCÓW KOŃCOWYCH 1. Węgiel
Bardziej szczegółowoPolska energetyka scenariusze
Warszawa 2017.09.22 Polska energetyka 2050 4 scenariusze Andrzej Rubczyński Zakres i cel analizy Polska energetyka 2050. 4 scenariusze. Scenariusz węglowy Scenariusz zdywersyfikowany z energią jądrową
Bardziej szczegółowoPERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA GAZU ZIEMNEGO DO PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE
PERSPEKTYWY WYKORZYSTANIA GAZU ZIEMNEGO DO PRODUKCJI ENERGII ELEKTRYCZNEJ W POLSCE Paweł Bućko Konferencja Rynek Gazu 2015, Nałęczów, 22-24 czerwca 2015 r. Plan prezentacji KATEDRA ELEKTROENERGETYKI Stan
Bardziej szczegółowoG S O P S O P D O A D R A K R I K NI N SK S O K E O M
PLAN GOSPODARKI NISKOEMISYJNEJ MIASTA CHOJNICE na lata 2015 2020 2020 17.10.2015 2015-10-07 1 Spis treści 1. Wstęp 2. Założenia polityki energetycznej na szczeblu międzynarodowym i krajowym 3. Charakterystyka
Bardziej szczegółowoEKOLOGICZNA OCENA CYKLU ŻYCIA W SEKTORZE PALIW I ENERGII. mgr Małgorzata GÓRALCZYK
EKOLOGICZNA OCENA CYKLU ŻYCIA W SEKTORZE PALIW I ENERGII mgr Małgorzata GÓRALCZYK Polska Akademia Nauk, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Pracownia Badań Strategicznych, ul. Wybickiego
Bardziej szczegółowoKomitet Zrównoważonej Gospodarki Surowcami Mineralnymi PAN. BAZA SUROWCOWA I ZAGROŻENIA DLA BEZPIECZEŃSTWA ENERGERYCZNEGO POLSKI
BAZA SUROWCOWA I ZAGROŻENIA DLA BEZPIECZEŃSTWA ENERGERYCZNEGO POLSKI Eugeniusz MOKRZYCKI Marek NIEĆ Krystian PROBIERZ Eugeniusz SOBCZYK 11 czerwca 2012 r. Kopaliny Złoża zagospodarowane Wydobycie zasoby
Bardziej szczegółowoRozdział 4. Bilans potrzeb grzewczych
ZZAAŁŁO ŻŻEENNIIAA DDO PPLLAANNUU ZZAAO PPAATTRRZZEENNIIAA W CCIIEEPPŁŁO,,, EENNEERRGIIĘĘ EELLEEKTTRRYYCCZZNNĄĄ II PPAALLIIWAA GAAZZOWEE MIIAASSTTAA ŻŻAAGAAŃŃ Rozdział 4 Bilans potrzeb grzewczych W-588.04
Bardziej szczegółowoANALIZA WYNIKÓW PRODUKCYJNO-EKONOMICZNYCH BRANŻY WĘGLA BRUNATNEGO W ROKU Obecny stan górnictwa węgla brunatnego w Polsce
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 33 Zeszyt 2 2009 Stanisław Żuk* ANALIZA WYNIKÓW PRODUKCYJNO-EKONOMICZNYCH BRANŻY WĘGLA BRUNATNEGO W ROKU 2008 1. Obecny stan górnictwa węgla brunatnego w Polsce Produkcja
Bardziej szczegółowoSkutki makroekonomiczne przyjętych scenariuszy rozwoju sektora wytwórczego
Skutki makroekonomiczne przyjętych scenariuszy rozwoju sektora wytwórczego Maciej Bukowski WiseEuropa Warszawa 12/4/17.wise-europa.eu Zakres analizy Całkowite koszty produkcji energii Koszty zewnętrzne
Bardziej szczegółowoEkonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce
Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce Janusz Kotowicz W1 Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska Politechnika Częstochowska Układ prezentacji wykładów W1,W2,W3 1. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoPANEL EKONOMICZNY Zakres prac i wyniki dotychczasowych analiz. Jan Pyka. Grudzień 2009
PANEL EKONOMICZNY Zakres prac i wyniki dotychczasowych analiz Jan Pyka Grudzień 2009 Zakres prac Analiza uwarunkowań i czynników w ekonomicznych związanych zanych z rozwojem zeroemisyjnej gospodarki energii
Bardziej szczegółowoSystem handlu emisjami a dywersyfikacja źródeł energii jako wyzwanie dla państw członkowskich Unii Europejskiej. Polski, Czech i Niemiec
System handlu emisjami a dywersyfikacja źródeł energii jako wyzwanie dla państw członkowskich Unii Europejskiej. Porównanie strategii i doświadczeń Polski, Czech i Niemiec mgr Łukasz Nadolny Uniwersytet
Bardziej szczegółowoRynek węgla energetycznego w Polsce w latach
Materiały XXIX Konferencji z cyklu Zagadnienie surowców energetycznych i energii w gospodarce krajowej Zakopane, 11 14.1.215 r. ISBN 978-83-62922-51-2 Waldemar Beuch*, Robert Marzec* Rynek węgla energetycznego
Bardziej szczegółowoNAKŁADY ENERGII W ROLNICTWIE POLSKIM I ICH EFEKTYWNOŚĆ
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 1/2009 Jan Pawlak Instytut Budownictwa, Mechanizacji i Elektryfikacji Rolnictwa w Warszawie Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie NAKŁADY ENERGII W ROLNICTWIE POLSKIM
Bardziej szczegółowoRola gazu ziemnego w polityce energetycznej państwa
MINISTERSTWO GOSPODARKI Departament Ropy i Gazu Rola gazu ziemnego w polityce energetycznej państwa Maciej Kaliski Warszawa, 27 stycznia 2010 r. Wprowadzenie Polski sektor energetyczny stoi obecnie przed
Bardziej szczegółowoKomfort Int. Rynek energii odnawialnej w Polsce i jego prespektywy w latach 2015-2020
Rynek energii odnawialnej w Polsce i jego prespektywy w latach 2015-2020 Konferencja FORUM WYKONAWCY Janusz Starościk - KOMFORT INTERNATIONAL/SPIUG, Wrocław, 21 kwiecień 2015 13/04/2015 Internal Komfort
Bardziej szczegółowoEkonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce
Ekonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce Janusz Kotowicz W2 Wydział Inżynierii i Ochrony Środowiska Politechnika Częstochowska W2. Zasoby i zużycie gazu ziemnego w świecie i Polsce
Bardziej szczegółowoBilans potrzeb grzewczych
AKTUALIZACJA PROJEKTU ZAŁOŻEŃ DO PLANU ZAOPATRZENIA W CIEPŁO, ENERGIĘ ELEKTRYCZNĄ I PALIWA GAZOWE DLA GMINY OPALENICA Część 04 Bilans potrzeb grzewczych W 854.04 2/9 SPIS TREŚCI 4.1 Bilans potrzeb grzewczych
Bardziej szczegółowoZnaczenie górnictwa węgla kamiennego dla gospodarki i regionów oraz bariery jego funkcjonowania
Znaczenie górnictwa węgla kamiennego dla gospodarki i regionów oraz bariery jego funkcjonowania Janusz Olszowski Prezes Górniczej Izby Przemysłowo-Handlowej Wiceprezydent Europejskiego Stowarzyszenia Węgla
Bardziej szczegółowoWydział Energetyki i Paliw AGH
Wydział Energetyki i Paliw AGH Tworzenie na AGH Wydziału w zakresie energetyki 1995 Wydział Paliw i Energii (technologia chemiczna) Międzywydziałowa Szkoła Energetyki (energetyka) 2003 Katedra Technologii
Bardziej szczegółowoPolityka energetyczna Polski do 2030 roku. Henryk Majchrzak Dyrektor Departamentu Energetyki Ministerstwo Gospodarki
Polityka energetyczna Polski do 2030 roku Henryk Majchrzak Dyrektor Departamentu Energetyki Ministerstwo Gospodarki Uwarunkowania PEP do 2030 Polityka energetyczna Unii Europejskiej: Pakiet klimatyczny-
Bardziej szczegółowoPLAN DZIAŁANIA KT 137. ds. Urządzeń Cieplno-Mechanicznych w Energetyce
Strona 1 PLAN DZIAŁANIA KT 137 ds. Urządzeń Cieplno-Mechanicznych w Energetyce STRESZCZENIE KT 137 obejmuje swoim zakresem urządzenia cieplno-mechaniczne stosowane w elektrowniach, elektrociepłowniach
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY ZUŻYCIE PALIW I NOŚNIKÓW ENERGII W 2013 R.
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY ZUŻYCIE PALIW I NOŚNIKÓW ENERGII W 2013 R. Warszawa 2014 Opracowanie publikacji Preparation of the publication GUS, Departament Produkcji CSO, Production Department Ministerstwo
Bardziej szczegółowoZUŻYCIE ENERGII W ROLNICTWIE NA TLE INNYCH DZIAŁÓW GOSPODARKI W POLSCE I NA UKRAINIE
ZUŻYCIE ENERGII W ROLNICTWIE NA TLE INNYCH DZIAŁÓW GOSPODARKI W POLSCE I NA UKRAINIE, dr inż. Jacek Skudlarski Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie dr Oksana Makarchuk National University
Bardziej szczegółowoEnergetyka rozproszona w drodze do niskoemisyjnej Polski. Szanse i bariery. Debata online, Warszawa, 28 maja 2014 r.
Energetyka rozproszona w drodze do niskoemisyjnej Polski. Szanse i bariery Debata online, Warszawa, 28 maja 2014 r. Mariusz Wójcik Fundacja na rzecz Zrównoważonej Energetyki Debata ekspercka 28.05.2014
Bardziej szczegółowoKIERUNKI 2014 SEKTOR ENERGETYCZNY
KIERUNKI 2014 SEKTOR ENERGETYCZNY Rola i wpływ energetyki na gospodarkę Wraz z efektem mnożnikowym energetyka tworzy 7,9% wartości dodanej; 612 tys. miejsc pracy bezpośrednio i w sektorach powiązanych;
Bardziej szczegółowoGŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY ZUŻYCIE PALIW I NOŚNIKÓW ENERGII W 2011 R.
GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY ZUŻYCIE PALIW I NOŚNIKÓW ENERGII W 2011 R. Warszawa 2012 Opracowanie publikacji Preparation of the publication GUS, Departament Produkcji CSO, Production Department Ministerstwo
Bardziej szczegółowoRaport z inwentaryzacji emisji wraz z bilansem emisji CO2 z obszaru Gminy Miasto Płońsk
Projekt współfinansowany przez Unię Europejską ze środków Europejskiego Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 2007-2013 Raport z inwentaryzacji emisji wraz z bilansem
Bardziej szczegółowoPolityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji
Polityka energetyczna Polski do 2050 roku rola sektora ciepłownictwa i kogeneracji Tomasz Dąbrowski Dyrektor Departamentu Energetyki Warszawa, 22 października 2015 r. 2 Polityka energetyczna Polski elementy
Bardziej szczegółowoPolityka energetyczna Polski do 2030 roku
Polityka energetyczna Polski do 2030 roku IV MIĘDZYNARODOWA KONFERENCJA MIASTO 2010 EFEKTYWNOŚĆ ENERGETYCZNA W MIASTACH Joanna Strzelec- Łobodzińska Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Gospodarki Struktura
Bardziej szczegółowoBezpieczeństwo energetyczne Europy w perspektywie globalnej
Akademia Finansów Polskie Towarzystwo Współpracy z Klubem Rzymskim Bezpieczeństwo energetyczne Europy w perspektywie globalnej dr Konrad Prandecki kprand@interia.pl Plan wystąpienia Znaczenie energii we
Bardziej szczegółowoVII Konferencja Naukowo-Techniczna Straty energii elektrycznej w sieciach elektroenergetycznych
VII Konferencja Naukowo-Techniczna Straty energii elektrycznej w sieciach elektroenergetycznych Metody wyznaczania różnicy bilansowej w sprawozdawczości OSD RWE Stoen Operator 7/4/2016 PAGE 1 Agenda TEORIA
Bardziej szczegółowoEnergia odnawialna w Polsce potencjał rynku na przykładzie PGE. mgr inŝ. Krzysztof Konaszewski
Energia odnawialna w Polsce potencjał rynku na przykładzie PGE mgr inŝ. Krzysztof Konaszewski Zadania stawiane przed polską gospodarką Pakiet energetyczny 3x20 - prawne wsparcie rozwoju odnawialnych źródeł
Bardziej szczegółowoBilans zasobów gazu ziemnego
Bilans zasobów gazu ziemnego w Polsce doc. dr hab. Jerzy Nawrocki 27 stycznia 2010 r., Warszawa Bilans zadanie państwowej słuŝby geologicznej Prawo geologiczne i górnicze z dnia 4 lutego 1994 r. Art. 102a
Bardziej szczegółowoKOMUNIKAT PRASOWY LW BOGDANKA S.A. PO 2013 ROKU: WZROST WYDOBYCIA I BARDZO DOBRE WYNIKI FINANSOWE POMIMO TRUDNYCH WARUNKÓW RYNKOWYCH
Bogdanka, 20 marca 2014 KOMUNIKAT PRASOWY LW BOGDANKA S.A. PO 2013 ROKU: WZROST WYDOBYCIA I BARDZO DOBRE WYNIKI FINANSOWE POMIMO TRUDNYCH WARUNKÓW RYNKOWYCH Grupa Kapitałowa Lubelskiego Węgla BOGDANKA,
Bardziej szczegółowoRozwój energetyki gazowej w Polsce - szansa czy zagrożenie dla bezpieczeństwa energetycznego?
Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią Polskiej Akademii Nauk Rozwój energetyki gazowej w Polsce - szansa czy zagrożenie dla bezpieczeństwa energetycznego? Adam Szurlej Jacek Kamiński Tomasz
Bardziej szczegółowoPrzemysł cementowy w Polsce
Przemysł cementowy w Polsce Przemysł cementowy w Polsce, pod względem wielkości produkcji znajduje się na siódmym miejscu wśród europejskich producentów cementu. Głęboka modernizacja techniczna, jaka miała
Bardziej szczegółowoKrajowy system wsparcia energetyki odnawialnej w Polsce
Krajowy system wsparcia energetyki odnawialnej w Polsce 2 Regulacje Prawne 3 Wzywania stojące przed polską energetyką w świetle Polityki energetycznej Polski do 2030 roku Wysokie zapotrzebowanie na energię
Bardziej szczegółowoDYLEMATY POLSKIEJ ENERGETYKI W XXI WIEKU. Prof. dr hab. Maciej Nowicki
DYLEMATY POLSKIEJ ENERGETYKI W XXI WIEKU Prof. dr hab. Maciej Nowicki 1 POLSKI SYSTEM ENERGETYCZNY NA ROZDROŻU 40% mocy w elektrowniach ma więcej niż 40 lat - konieczność ich wyłączenia z eksploatacji
Bardziej szczegółowoSzanse i zagrożenia dla górnictwa węgla kamiennego w Polsce
Dr hab. in. Lidia Gawlik Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN Szanse i zagrożenia dla górnictwa węgla kamiennego w Polsce II Ogólnopolska Konferencja Naukowa BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE
Bardziej szczegółowoEnergia słoneczna docierająca do ziemi ma postać fali elektromagnetycznej o różnej długości. W zależności od długości fali wyróżniamy: Promieniowanie
Energia słoneczna docierająca do ziemi ma postać fali elektromagnetycznej o różnej długości. W zależności od długości fali wyróżniamy: Promieniowanie ultrafioletowe, Promieniowanie widzialne, Promieniowanie
Bardziej szczegółowo- ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII
Poziom i struktura wykorzystania odnawialnych źródeł energii w Polsce i Unii Europejskiej z uwzględnieniem aspektów ekologicznych i ekonomicznych ogrzewania domu jednorodzinnego Prof. dr hab. inż. Mariusz
Bardziej szczegółowoBADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI
14 BADANIA ZRÓŻNICOWANIA RYZYKA WYPADKÓW PRZY PRACY NA PRZYKŁADZIE ANALIZY STATYSTYKI WYPADKÓW DLA BRANŻY GÓRNICTWA I POLSKI 14.1 WSTĘP Ogólne wymagania prawne dotyczące przy pracy określają m.in. przepisy
Bardziej szczegółowo1. Górnictwa węgla brunatnego w Polsce stan obecny. Stanisław Żuk* Górnictwo i Geoinżynieria Rok 34 Zeszyt
Górnictwo i Geoinżynieria Rok 34 Zeszyt 4 2010 Stanisław Żuk* ANALIZA WYNIKÓW PRODUKCYJNYCH POLSKIEJ BRANŻY WĘGLA BRUNATNEGO ZA LATA 2005 2009 ORAZ PRZEGLĄD OBECNEJ SYTUACJI W GÓRNICTWIE WĘGLA BRUNATNEGO
Bardziej szczegółowoProgram dla sektora górnictwa węgla brunatnego w Polsce
Program dla sektora górnictwa węgla brunatnego w Polsce Jacek Szczepiński Poltegor Instytut Instytut Górnictwa Odkrywkowego Zespół roboczy ds. wypracowania Programu 1. Pan Grzegorz Matuszak Krajowa Sekcja
Bardziej szczegółowoPOTENCJAŁ MINERAŁÓW ANTROPOGENICZNYCH
REFERATY XXV Międzynarodowa Konferencja POPIOŁY Z ENERGETYKI 2018 POTENCJAŁ MINERAŁÓW ANTROPOGENICZNYCH Mgr inż. Krzysztof Knaś, Dr hab. inż. Arkadiusz Szymanek, prof. PCz Wydział Inżynierii Mechanicznej
Bardziej szczegółowoWykorzystanie gazu ziemnego do produkcji energii elektrycznej. Grzegorz Rudnik, KrZZGi2211
Wykorzystanie gazu ziemnego do produkcji energii elektrycznej Grzegorz Rudnik, KrZZGi2211 Gaz ziemny- najważniejsze Gaz ziemny jest to rodzaj paliwa kopalnianego zwany potocznie błękitnym paliwem, jest
Bardziej szczegółowoNa horyzoncie GAZ. Analiza scenariusza wykorzystania gazu ziemnego w polskim systemie elektroenergetycznym do 2035 r.
Na horyzoncie GAZ. Analiza scenariusza wykorzystania gazu ziemnego w polskim systemie elektroenergetycznym do 235 r. Autor: dr inż. Artur Wyrwa, mgr inż. Ewa Zajda, mgr inż. Marcin Pluta AGH Akademia Górniczo-Hutnicza,
Bardziej szczegółowoWartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO 2 (WE) w roku 2006 do raportowania w ramach Wspólnotowego Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok
Wartości opałowe (WO) i wskaźniki emisji CO 2 (WE) w roku 2006 do raportowania w ramach Wspólnotowego Systemu Handlu Uprawnieniami do Emisji za rok 2009 Prezentowane tabele zawierają dane na temat wartości
Bardziej szczegółowoNakłady energii w rolnictwie polskim i ich struktura
PROBLEMY INŻYNIERII ROLNICZEJ PIR 2013 (IV VI): z. 2 (80) PROBLEMS OF AGRICULTURAL ENGINEERING s. 21 31 Wersja pdf: www.itep.edu.pl/wydawnictwo ISSN 1231-0093 Wpłynęło 19.03.2013 r. Zrecenzowano 23.04.2013
Bardziej szczegółowoWykorzystanie węgla kamiennego. Warszawa, 18 grudnia 2013
Wykorzystanie węgla kamiennego Warszawa, 18 grudnia 2013 2 Zasoby kopalin energetycznych na świecie (stan na koniec 2012 r.) Ameryka Płn. 245/34/382 b. ZSRR 190/16/1895 Europa 90/3/150 Bliski Wschód 1/109/2842
Bardziej szczegółowoCharakterystyka ilości i stopnia zagospodarowania metanu kopalnianego
Charakterystyka ilości i stopnia zagospodarowania metanu kopalnianego Autorzy: Robert Marzec, Krzysztof Krogulski ARP S.A. Oddział Katowice 1 Podstawy prawne pozyskiwania danych w zakresie metanu kopalnianego
Bardziej szczegółowoKształcenie w zakresie koksownictwa na Akademii Górniczo-Hutniczej Piotr Burmistrz, Tadeusz Dziok, Andrzej Strugała
Kształcenie w zakresie koksownictwa na Akademii Górniczo-Hutniczej Piotr Burmistrz, Tadeusz Dziok, Andrzej Strugała Wisła, 3 5 października 2019 Agenda 1. Oferta AGH w zakresie kształcenia 2. Kształcenie
Bardziej szczegółowoOpracowanie charakterystyki energetycznej wg nowych wymagań prawnych
Opracowanie charakterystyki energetycznej wg nowych wymagań prawnych - wprowadzenie, najważniejsze zmiany Adam Ujma Wydział Budownictwa Politechnika Częstochowska 10. Dni Oszczędzania Energii Wrocław 21-22.10.2014
Bardziej szczegółowoMiędzynarodowe Targi Górnictwa, Przemysłu Energetycznego i Hutniczego KATOWICE 2015. Konferencja: WĘGIEL TANIA ENERGIA I MIEJSCA PRACY.
Międzynarodowe Targi Górnictwa, Przemysłu Energetycznego i Hutniczego KATOWICE 2015 Konferencja: WĘGIEL TANIA ENERGIA I MIEJSCA PRACY Wprowadzenie Janusz Olszowski Górnicza Izba Przemysłowo-Handlowa Produkcja
Bardziej szczegółowoKołobrzeg
PLANY ENERGETYCZNE GMIN WSPIERCIE DZIAŁAŃ NA RZECZ POPRAWY EFEKTYWNOŚCI ENERGETYCZNEJ I EKOLOGICZNYCH GMIN Kołobrzeg 27-28.04.201728.04.2017 4/28/2017 1 4/28/2017 Lokalizacja woj woj.. zachodniopomorskiego
Bardziej szczegółowoOptymalny Mix Energetyczny dla Polski do 2050 roku
Optymalny Mix Energetyczny dla Polski do 2050 roku Symulacje programem emix 1 Kongres Nowego Przemysłu Warszawa, 13.10.2014r W. Łyżwa, B. Olek, M. Wierzbowski, W. Mielczarski Instytut Elektroenergetyki,
Bardziej szczegółowoDziennik Urzędowy Unii Europejskiej
10.2.2016 L 33/3 ROZPORZĄDZENIE DELEGOWANE KOMISJI (UE) 2016/172 z dnia 24 listopada 2015 r. w sprawie uzupełnienia rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 691/2011 w odniesieniu do określenia
Bardziej szczegółowoŚWIAT ENERGETYCZNE WEKTORY ROZWOJU
ŚWIAT ENERGETYCZNE WEKTORY ROZWOJU Autor: Mirosław Gorczyca ( Rynek Energii nr 3/2012) Słowa kluczowe: produkcja i zużycie energii, nośniki energii, regionalne aspekty zużycia energii Streszczenie. Przedstawiono
Bardziej szczegółowoPRODUKCJA DREWNA W POLITYCE LEŚNEJ PAŃSTWA. Janusz Zaleski, Zofia Chrempińska Ministerstwo Środowiska Sękocin Stary, 20 marca 2012
PRODUKCJA DREWNA W POLITYCE LEŚNEJ PAŃSTWA Janusz Zaleski, Zofia Chrempińska Ministerstwo Środowiska Sękocin Stary, 20 marca 2012 2 Co dalej z lasami? Powierzchnia lasów, zgodnie z teorią przemian leśnictwa,
Bardziej szczegółowoSektor energii i krajowe bilanse paliwowo-energetyczne w latach Rozruszanie koniunktury
Sektor energii i krajowe bilanse paliwowo-energetyczne w latach 1995-2000. Rozruszanie koniunktury Witold Weil (Nafta & Gaz Biznes maj 2002) Od jesieni ubiegłego roku trwają w Agencji Rynku Energii SA
Bardziej szczegółowoRynek surowców strategicznych w Unii Europejskiej na przykładzie węgla kamiennego.
Rynek surowców strategicznych w Unii Europejskiej na przykładzie węgla kamiennego. dr Tomasz Heryszek Uniwersytet Śląski w Katowicach Wiceprezes Zarządu ds. Handlowych WĘGLOKOKS S.A. Unia Europejska (EU-28)
Bardziej szczegółowoLogistyka - nauka. Polski sektor TSL w latach Diagnoza stanu
Adiunkt/dr Joanna Brózda Akademia Morska w Szczecinie, Wydział Inżynieryjno-Ekonomiczny Transportu, Instytut Zarządzania Transportem, Zakład Organizacji i Zarządzania Polski sektor TSL w latach 2007-2012.
Bardziej szczegółowoSkierniewice, 18.02.2015 r. Plan Gospodarki Niskoemisyjnej
Skierniewice, 18.02.2015 r. 1 Plan Gospodarki Niskoemisyjnej 2 Agenda spotkania 1. Czym jest Plan Gospodarki Niskoemisyjnej i w jakim celu się go tworzy? 2. Uwarunkowania krajowe i międzynarodowe 3. Szczególne
Bardziej szczegółowoZnaczenie gazu łupkowego dla Polski i Lubelszczyzny Aspekty ekonomiczne i społeczne. Dr Stanisław Cios Ministerstwo Spraw Zagranicznych
Znaczenie gazu łupkowego dla Polski i Lubelszczyzny Aspekty ekonomiczne i społeczne Dr Stanisław Cios Ministerstwo Spraw Zagranicznych Nieco historii Instalacje naftowe w Polsce, początek XX w. Nieco historii
Bardziej szczegółowoRYNEK CIĄGNIKÓW I PRZYCZEP ROLNICZYCH W POLSCE W LATACH
Problemy Inżynierii Rolniczej nr 4/2008 Czesław Waszkiewicz Katedra Maszyn Rolniczych i Leśnych Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie RYNEK CIĄGNIKÓW I PRZYCZEP ROLNICZYCH W POLSCE W LATACH
Bardziej szczegółowoSustainability in commercial laundering processes
Sustainability in commercial laundering processes Module 5 Energy in laundries Chapter 1 Źródła energii Powered by 1 Spis treści Źródła energii przegląd Rodzaje źródeł energii (pierwotne wtórne źródła)
Bardziej szczegółowoCiepło z odnawialnych źródeł energii w ujęciu statystycznym sposób zbierania informacji oraz najnowsze dane
DEPARTAMENT PRODUKCJI Ciepło z odnawialnych źródeł energii w ujęciu statystycznym sposób zbierania informacji oraz najnowsze dane Ciepło ze źródeł odnawialnych stan obecny i perspektywy rozwoju Konferencja
Bardziej szczegółowoEfektywne wykorzystanie surowców energetycznych w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej
http://dx.doi.org/10.18778/8088-490-8.03 Efektywne wykorzystanie surowców energetycznych w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej Emilia Łysik Studentka, Uniwersytet Łódzki, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny,
Bardziej szczegółowoENERGY PRODUCTION AND CONSUMPTION FROM RENEWABLE SOURCES IN POLAND AND 28 COUNTRIES OF the EUROPEAN UNION
263 Roczniki Naukowe Pozyskanie i Stowarzyszenia energii pochodzącej Ekonomistów z odnawialnych Rolnictwa źródeł energii i Agrobiznesu w Polsce... 2017 tom XIX zeszyt 2 doi: 10.5604/01.3001.0010.1210 wpłynęło:
Bardziej szczegółowo