Awifauna terenów zurbanizowanych: ptaki zimujące w Krakowie

Transkrypt

1 Metodyka W skrócie: obserwator z wylosowanej puli wybiera jeden kwadratów o wielkości 0,5 km x 0,5 km; po zgłoszeniu kodu wybranego przez siebie kwadratu (np. 105b) na (arkfrohlich@gmail.com) dostaje od koordynatora mapkę (zdjęcie satelitarne) z wyznaczonymi transektami (4). Na każdym z transektów liczy wszystkie widziane i słyszane ptaki w 3 strefach odległości. Liczenia odbywają się 2 razy podczas sezonu (styczeń oraz luty), które powinny odbywać się w odstępach co najmniej 15 dni. A teraz dokładniej: 1. Poprzez wybraną powierzchnie liczeń są przeprowadzone dwa równoległe transekty. Obydwa transekty mają po 0.5 km długości i powinny przebiegać w odległości 250 m od siebie i 125 m od krawędzi kwadratu. Każdy z transektów musi być podzielony na 2 równe odcinki o długości 250 m, ponumerowanych kolejno od 1 do Idealne transekty powinny przebiegać równolegle do siebie w odległości 250 m (niebieska linia na rycinie) ale jeśli nie będzie możliwy taki ich przebieg (co jest wielce prawdopodobne z racji przebiegu ulic, ścieżek, lokalizacji budynków i płotów) trasa przejścia powinna być możliwie najbliższa transektowi idealnemu. Przebieg transektu realnego należy wrysować na mapkę. Transekty mogą przebiegać południkowo lub równoleżnikowo. Uwaga!! Ten punkt został wykonany już w ubiegłym roku. Transekty dostaniecie wraz z mapką 1

2 3. Widziane lub słyszane ptaki nanosimy na formularz terenowy (ostatnia strona instrukcji). W formularzu musi zostać zapisana liczebność oraz gatunek (np. 11PD 11 osobników wróbla). Lista kodów gatunkowych jest zamieszczona na stronie LPZwK. Uwaga!! Na liście kodów gatunkowych nie ma kodu gołębia miejskiego. Proponuje zapis COL. Jeśli nie zapamiętacie kodów gatunkowym możecie pisać swoimi skrótami myślowymi byle nic wam się nie pomyliło. 4. Ptaki liczymy i zapisujemy po obu stronach transektu w pasach odległości: I pas do 20 m, II pas do 100 m, III pas powyżej 100 m. IV kategorię stanowią ptaki w locie, bez względu na to w którym pasie odległości się znajdują. 5. Liczenia na danej powierzchni należy wykonać dwukrotnie w ciągu zimy: I liczenie wykonujemy w okresie stycznia natomiast II liczenie powtarzamy w okresie lutego. 6. W danym okresie wybieramy dowolny dzień, ale ważne żeby liczenia w obu okresach nie były bliżej siebie niż 15 dni. 7. Kontrole wykonujemy optymalnie między godzinami a (max to 8-15, ale najlepiej trzymać się godzin optymalnych). 8. Kontrole wykonujemy jedynie w sprzyjających warunkach pogodowych unikać opadów śniegu/deszczu lub silnego wiatru. 9. Średnie tempo przejścia trasy nie powinno przekraczać 2 km/h czyli jest to bardzo wolny spacer! Zwyczajnie snujemy się przez powierzchnię i mamy oczy i uszy na około głowy wyłapujemy wszystko co widzimy i słyszymy i dokładnie liczymy! Takie tempo waha się, w zależności od liczby ptaków od 0,5 km/h do 3 km/h. 10. W trakcie kontroli należy zanotować podstawowe dane pogodowe: zachmurzenie (% pokrycia chmurami), opad (opisowo brak, słaby, [średni unikać liczeń]), wiatr (opcjonalnie skala Beauforta) 11. WAŻNE: w trakcie kontroli należy zwracać uwagę na obecność wszelkiego rodzaju żerowisk, obecności zwierząt domowych oraz drapieżników związanych z zabudowaniami ludzkimi. Wśród żerowisk należy liczyć następujące atrybuty: karmniki dla ptaków, miejsca żywienia zwierząt domowych (np. karmisko dla drobiu, psa, gołębi, itp.), obecność pokarmu (np. niezebranych owoców na drzewach, kompostowniki, itp. (wymienione i zdefiniowane na końcu instrukcji). W przypadku zliczania zwierząt należy zanotować obecność drobiu, budy z psem, itp. W przypadku drapieżników można liczyć osobniki jeśli uda się je zaobserwować, ale przede wszystkim wszelkie ślady ich obecności np. tropy kuny na ośnieżonym dachu (to powszechne i łatwe do 2

3 zaobserwowania). Jeśli na transekcie stwierdzono obecność, któregokolwiek z interesujących nas atrybutów, wpisujemy do tabeli jego ilość. Atrybuty środowiskowe charakterystyka i sposób notowania Miejsce karmienia zwierząt ilość miejsc, w których karmiono zwierzęta (psy, koty, drób, itp.) Kurnik czynny Gołębnik czynny Karmnik dla ptaków ilość miejsc, w których znajdują się karmniki przeznaczone dla ptaków dzikich; mogą to być klasyczne karmniki zadaszone, ale także miejsca wysypywania karmy na parapet, na ziemię, jak również kawałki słoniny przeznaczone dla ptaków; każde z takich miejsc liczyć osobno, chyba że z rozmachem w jednym miejscu wyłożono słoninę, karmnik i poidełko wtedy liczyć jako pojedynczy obiekt Śmietnik miejsce wyrzucania śmieci, śmietniki otwarte, śmietniki zamknięte (ale takie do których mogą mieć dostęp ptaki), luźno zostawione kubły, kontenery, wysypiska (legalne lub nielegalne miejsca wysypywania śmieci) Owoce na drzewach ilość drzew lub krzewów, na których widać nieopadnięte owoce lub są one obecne pod nimi (na ziemi); chodzi o podanie całkowitej liczby miejsc, w których owoce są dostępne dla ptaków Inne źródła pokarmu inne miejsca, obiekty które stanowią dla ptaków potencjalną bazę żerową, wypisać obok jakie to obiekty i podać ich ilość Gołębie domowe podać ich liczebność (szacunkowo) Drób Pies Kot Inne zwierzęta domowe jakie i ich ilość jak wyżej Lis ilość osobników lub śladów obecności Kuny (zwracać uwagę na tropy znajdujące się na dachach budynków wtedy każdą grupę sąsiadujących zabudowań traktować jako miejsce występowania kuny) Inne zwierzęta dzikie jakie i ich ilość Copyright Fröhlich &Ciach/Sekcja Ornitologiczna KNL

4 Kod kwadratu: Obserwator: Data i godzina liczenia: Zachmurzenia (%): Opad: słaby / średni / silny (unikać liczeń) Wiatr (skala Beauforta *opcjonalnie): Atrybuty Środowiskowe Miejsce karmienia drobiu Miejsce karmienia innych zwierząt Kurnik czynny Gołębnik czynny Karmnik dla ptaków Śmietnik Owoce na drzewach Inne źródła pokarmu (określić) Drób Gołębie Pies Kot Inne zwierzęta domowe(określić) Lis Kuna Inne zwierzęta dzikie (określić) Numer odcinka Suma 4

5 Pełny kod kwadratu: Data: 4 1 III II I IV I II III III II I IV I II III >100m m 20-0m L 0-20m m >50m >100m m 20-0m L 0-20m m >100m 3 2 III II I IV I II III III II I IV I II III >100m m 20-0m L 0-20m m >100m >100m m 20-0m L 0-20m m >100m 5