SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI

Transkrypt

1 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI w Szkole Podstawowej nr 16 w Kaliszu na rok szkolny 2014/2015 Rada Rodziców uchwałą z dnia 30 września 2014 r. przyjęła Program Profilaktyczny Szkoły Podstawowej nr 16 współredagowany przez Radę Pedagogiczną

2 Spis treści: I. Wstęp II. Akty prawne, na podstawie, których opracowano Program Profilaktyczny. III. Zasoby szkoły do prowadzenia działań profilaktycznych. IV. Cele i zadania profilaktyki szkolnej. V. Kierunki działań profilaktycznych. VI. Szczegółowy program działań profilaktycznych. 2

3 I. Wstęp W życiu społecznym występuje coraz więcej zjawisk negatywnych i zagrożeń dla bezpieczeństwa zdrowia psychofizycznego i rozwoju człowieka oraz całych społeczności. Zachodzi, więc konieczność przeciwdziałania różnym zagrożeniom. Szkoła Podstawowa nr 16 w Kaliszu realizuje pierwszorzędowy program profilaktyki. Jest to profilaktyka wczesna, uprzedzająca. Adresowany jest do wszystkich uczniów z grupy niskiego ryzyka. Założeniem programu jest długofalowość. Te same zadania realizowane są na wszystkich etapach edukacyjnych, ze zróżnicowaniem stopnia szczegółowości i zakresu uwzględniającego zagrożenia i trudności typowe dla wieku. Program profilaktyki opracowano dla dwóch etapów edukacyjnych: edukacja wczesnoszkolna oraz klasy IV-VI szkoły podstawowej. Program Profilaktyki jest związany z Programem Wychowawczym Szkoły. Część zadań i treści w obu programach jest zbieżna, np: Przekazywanie wartości, norm, pozytywnych wzorów, wzmacnianie przekonań normatywnych. Pomoc w zaspokajaniu ważnych potrzeb życiowych: przynależności, sukcesu, osiągania satysfakcji przez stwarzanie możliwości angażowania się uczniów w działalność pozytywną. Rozwijanie umiejętności psychologicznych i społecznych uczniów. Szkoła, jako miejsce intensywnego rozwoju uczniów, kształtowania ich osobowości pełni ważną rolę zarówno w wychowaniu (przekazywanie wartości, norm moralnych i społecznych) jak i profilaktyce (zapobieganie niepożądanym zjawiskom, złym wpływom). Profilaktyka powinna wspierać wychowanie. Na podstawie obserwacji, informacji od nauczycieli, rodziców, analizy dokumentacji szkolnej oraz pracy nauczycieli na zajęciach dokonano wstępnej diagnozy stanu i potrzeb szkoły. Diagnoza ta wskazała nam główne trudności i zagrożenia dla prawidłowego rozwoju i funkcjonowania uczniów. Są to: agresja, przemoc, niepowodzenia szkolne, wulgarne słownictwo, lekceważenie obowiązków szkolnych (wagary), lekceważący sposób traktowania nauczycieli i pozostałych pracowników szkoły, problemy wychowawcze i socjalne wynikające z niewydolności rodziców. Potrzebą szkoły i uczniów są, więc działania skierowane na zapobieganie w/w zachowaniom dysfunkcyjnym i zmniejszanie ich zasięgu. STRATEGIE PROFILAKTYCZNE 1. Strategie informacyjne: przekazywanie informacji (np. na temat konsekwencji zachowań ryzykownych). 3

4 2. Strategie edukacyjne: kształtowanie ważnych umiejętności życiowych (np. zachowanie asertywne-nieuleganie presji rówieśników) 3. Strategie interwencyjne: pomoc w identyfikacji i rozwiązaniu problemów, udzielanie wsparcia w sytuacjach kryzysowych, pomoc psychologicznopedagogiczna dla uczniów z różnymi dysfunkcjami 4. Strategie alternatywne: stwarzanie możliwości realizowania ważnych potrzeb poprzez pozytywną działalność (np. sport, działalność artystyczna czy społeczna) II. Szkolny Program Profilaktyki Szkoły Podstawowej nr 16 w Kaliszu został opracowany w oparciu o: Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia r. zmieniające rozporządzenie w sprawie statutów publicznego przedszkola i publicznych Szkół ( Dz. U. Nr 51, poz. 96). Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach Szkół (Dz. U. Nr. 51 poz.458). Szkolny Program Wychowawczy Szkoły Podstawowej nr 16 w Kaliszu. Statut Szkoły Wewnątrzszkolne Zasady Oceniania. III. Zasoby szkoły do prowadzenia działań profilaktycznych: 1. Działania profilaktyczne podejmuje większość nauczycieli wykorzystując do tego treści programowe przedmiotów nauczania, zarówno na lekcjach, jak i podczas zajęć wynikających z art.2 ust.2 pkt.2 KN. 2. Szczególną rolę pełnią wychowawcy, którzy planują pracę z grupą klasową i realizują w niej zajęcia wychowawcze i profilaktyczne. Współpracują także z rodzicami i środowiskiem lokalnym. 3. Część nauczycieli posiada uprawnienia do realizowania specjalistycznych zajęć profilaktycznych. W miarę potrzeb i możliwości szkoły nauczyciele mogą je przeprowadzić w różnych grupach uczniowskich. 4. Pedagog szkolny koordynuje pracą profilaktyczną, współpracuje z nauczycielami, rodzicami oraz instytucjami i organizacjami środowiska lokalnego. 5. W działania profilaktyczne włączają się także wychowawcy świetlicy szkolnej, biblioteki, katecheci, pielęgniarka szkolna oraz Samorząd Uczniowski. Ważną rolę w działaniach na rzecz bezpieczeństwa w szkole zajmują nauczyciele wychowania fizycznego oraz koordynator ds. bezpieczeństwa. 6. Wszyscy nauczyciele swoją postawą dostarczają uczniom wzorów i oddziaływają, jako autorytety. 4

5 IV. Cele i zadania profilaktyki szkolnej, identyfikacja trudności: Główne cele działań profilaktycznych to: 1. Zapobieganie agresji i przemocy. 2. Zapobieganie uzależnieniom wśród uczniów. 3. Kształtowanie postawy tolerancji wobec osób niepełnosprawnych. 4. Przeciwdziałanie niepowodzeniom szkolnym. 5. Rozwijanie kultury osobistej uczniów, kształtowanie osobowości. 6. Wzmacnianie motywacji uczniów do systematycznego uczęszczania na zajęcia szkolne. 7. Promowanie zdrowego stylu życia. 8. Rozpoznawanie i zaspokajanie potrzeb każdego ucznia (pomoc psychologicznopedagogiczna) Do realizacji w/w celów sformułowano następujące zadania: Kształtowanie umiejętności współistnienia i współdziałania w grupie klasowej i szkolnej. Budowanie poczucia odpowiedzialności za bezpieczeństwo i zdrowie swoje oraz innych. Szczegółowe rozpoznanie środowiska rodzinnego i rówieśniczego- prowadzenie pedagogizacji rodziców. Wprowadzenie jasnych i czytelnych dla każdego ucznia zasad postępowania w sytuacjach przemocy i agresji słownej i fizycznej. Kształtowanie właściwych postaw wobec obowiązków szkolnych, wspieranie uczniów w przezwyciężaniu trudności w nauce. Doskonalenie relacji międzyludzkich oraz umiejętności rozwiązywania konfliktów. Rozwijanie poczucia własnej wartości oraz więzi z grupą klasową i szkolną. Wzmacnianie postaw zaufania do nauczycieli. Wzmacnianie u uczniów przekonania o wartości zdrowia. Doskonalenie umiejętności osobistych i społecznych sprzyjających zdrowiu. Przekazywanie informacji o czynnikach szkodliwych dla zdrowia, w tym o substancjach uzależniających. Uświadamianie uczniom zagrożeń wynikających z uzależnienia od komputera i Internetu, pedagogizacja rodziców w tym kierunku. Stwarzanie możliwości realizowania ważnych potrzeb poprzez pozytywną działalność (np. sport, działalność artystyczna czy społeczna) Uwrażliwianie uczniów na potrzeby osób niepełnosprawnych. 5

6 W roku szkolnym 2013/2014 zidentyfikowano trudności w oparciu o analizę dokumentacji szkolnej, sprawozdania wychowawców i opiekunów Samorządu Uczniowskiego, informacje od rodziców, wnioski z ewaluacji zewnętrznej oraz obserwacje i rozmowy. Wyniki badań wskazują w dalszym ciągu, iż poważnym problemem są zachowania agresywne i brak poczucia własnej wartości u uczniów, a także uleganie presji rówieśników. Bardzo istotną kwestią jest także współpraca z rodzicami w zakresie zapobiegania agresji i przemocy oraz opracowania wspólnych norm obowiązujących w szkole. Działania profilaktyczne powinny być również ukierunkowane na promocję zdrowego stylu życia, a także na współpracę nauczycieli w zakresie adaptacji dzieci pięcio- i sześcioletnich do warunków szkolnych. W roku szkolnym 2014/2015 powinny być zrealizowane następujące strategie profilaktyczne: 1. Nauczyciel powinien promować właściwe zachowania uczniów oraz stanowczo reagować na zachowania negatywne 2. Nauczyciel powinien poprzez aktywne dyżurowanie minimalizować naganne zachowania uczniów w szkole 3. Nauczyciel powinien wspierać ucznia w radzeniu sobie z negatywnymi emocjami, kształtować u uczniów umiejętność odmawiania i negocjacji. 4. Nauczyciel powinien zachęcać rodziców do współpracy ze szkołą w zakresie zapobiegania agresji i przemocy oraz opracowania wspólnych norm obowiązujących w szkole. 5. Nauczyciel powinien monitorować frekwencję uczniów w szkole i na bieżąco kontaktować się z rodzicami 6. Nauczyciel rozpoznaje i diagnozuje potrzeby każdego ucznia, (uczeń słaby, uczeń zdolny, uczeń zaniedbany środowiskowo, uczeń z różnymi dysfunkcjami, uczeń drugoroczny), dostosowuje do nich formy i metody pracy 7. Nauczyciel wspiera rozwój ucznia biorąc pod uwagę jego młodszy wiek w związku z obniżeniem wieku realizacji obowiązku szkolnego. 8. Pedagog powinien pomagać w rozwiązywaniu problemów wychowawczych 9. Pedagog powinien pomagać uczniom w rozwiązywaniu sytuacji trudnych. 10. Pedagog powinien być osobą wspierającą ucznia, rodzica oraz nauczyciela 11. Uczeń powinien wykazywać się wysoką kulturą osobistą 12. Uczeń szanuje potrzeby osób niepełnosprawnych. 13. Uczeń powinien umieć radzić sobie z niepowodzeniami szkolnymi 14. Uczeń dba o swoje zdrowie i bezpieczeństwo 15. Uczeń jest świadomy zagrożeń wynikających ze stosowania substancji uzależniających i unika ich. 16. Uczeń jest świadomy zagrożeń wynikających z uzależnienia od komputera i Internetu, i nie nadużywa ich. 17. Rodzice powinni uczestniczyć we wszystkich spotkaniach z rodzicami wywiadówkach 18. Rodzice powinni ściśle współpracować ze szkołą 6

7 19. Pielęgniarka szkolna powinna propagować zdrowy styl życia wśród uczniów V. Kierunki działań profilaktycznych: 1. Doskonalenie umiejętności i pogłębianie wiedzy nauczycieli i wychowawców klas oraz pedagoga szkolnego w zakresie prowadzenia działań profilaktycznych. 2. Systematyczne organizowanie zajęć profilaktycznych przez wychowawców klas i pedagoga szkolnego. 3. Współpraca z rodzicami - przekazywanie wiedzy na temat zagrożeń, włączanie ich w życie szkoły- pedagogizacja rodziców 4. Współpraca z policją- zajęcia prewencyjne dla młodzieży. 5. Dodatkowe zajęcia w ramach godzin z art.42 ust.2 pkt.2 KN 6. Zachęcanie uczniów do udziału w różnorodnych uroczystościach i akcjach na rzecz szkoły i środowiska. 7. Systematyczne omawianie na radach pedagogicznych efektów realizacji programu profilaktycznego w szkole. 8. Promocja zdrowego stylu życia. VI. Szczegółowy program działań profilaktycznych 1. Radosny uśmiech- radosna przyszłość - program skierowany do uczniów klas I. 2. Moje dziecko idzie do szkoły - program skierowany do uczniów klas Czyste powietrze wokół nas program skierowany do ucznió klas Bądźmy zdrowi wiemy, więc działamy program skierowany do uczniów klas Jemy owoce i warzywa w szkole - program skierowany do uczniów klas I- III. 6. Między nami kobietkami - program skierowany do dziewcząt klas VI. 7.,,Nie pal przy mnie proszę - program skierowany do uczniów klas I- II. 8.,,Znajdź właściwe rozwiązanie - program skierowany do uczniów klas VI. 9. Trzymaj formę program skierowany do uczniów klas V-VI. 10. Zanim spróbujesz pić palić i brać - program skierowany dla uczniów klas V oraz rodziców. 7

8 11. Ratujemy i uczymy ratować - ogólnopolski program prowadzony przez Fundację Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy skierowany do uczniów klas Szkoła promująca zdrowie projekt skierowany do uczniów klas 0-VI 13. Zajęcia informatyczne o tematyce: Przeciwdziałanie przemocy w cyberprzestrzeni (zajęcia prowadzone cyklicznie na poszczególnych lekcjach informatyki) oraz Dzień Bezpiecznego Internetu. Na podstawie Programu Profilaktyki na rok szkolny 2014/2015 w czerwcu 2015r. zostanie dokonana szczegółowa analiza programu. Wyciągnięte wnioski posłużą do stworzenia Programu Profilaktycznego na rok szkolny 2015/