PROGRAM DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM PROBLEMÓW PRZEMOCY I AGRESJI

Transkrypt

1 Zespół Szkół Ogólnokształcących im. H. Sienkiewicza w Myśliszewicach PROGRAM DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM PROBLEMÓW PRZEMOCY I AGRESJI 1

2 SZKOLNY PROGRAM PROFILAKTYKI I. Opracowany został na podstawie dokonanej diagnozy sytuacji dydaktyczno-wychowawczej w szkole przy użyciu narzędzi: ankiety dla uczniów i nauczycieli; rozmowy indywidualne, wywiady prowadzone na bieżąco przez wychowawców i pedagoga z rodzicami; obserwacja prowadzona na bieżąco przez wychowawców i pedagoga, dotycząca zachowań uczniów na przerwach, lekcjach, imprezach pozaszkolnych oraz zajęciach na świetlicy; analiza niepowodzeń szkolnych uzasadnienia ocen nieodpowiednich z zachowania; analiza dokumentacji uczestnictwa w realizowanych dotychczas programach profilaktycznych w szkole i poza nią; analiza dokumentacji szkolnej dotyczącej interwencji wychowawczej: - dokumentacja pedagoga - dzienniki lekcyjne - zeszyt uwag klasy II. Określenie problemu występującego w szkole: przemoc rówieśnicza nałogi wagary III. Wykorzystanie teorii wyjaśniającej przyczynę problemu: dotyczącego naruszania dyscypliny szkolnej dotyczącego wchodzenia w zachowania ryzykowne analiza czynników będących powodem dysfunkcjonalności: - związanych z dzieckiem - związanych z rodziną - związanych ze szkołą IV. Zalecenia dla szkolnego programu profilaktyki: 1. Organizowanie działań informacyjnych dla: Nauczycieli (dotyczące) stanu wychowawczego szkoły opracowanego programu szkolnej profilaktyki realizacji zadań w ramach programu 2

3 opracowanych procedur szkolnych (różnych) procedur reagowania w sytuacjach kryzysowych współpracy z instytucjami uprawnionymi do pomocy w szkole w realizowaniu szkolnej profilaktyki Rodziców (dotyczące) stanu wychowawczego szkoły ( mocne strony, zagrożenia) celów i zadań szkolnej profilaktyki zasad interwencji kryzysowej zasad uczestnictwa w programach profilaktycznych realizowanych w szkole zawierania kontraktów organizacji spotkań wychowawczych z rodzicami (problemowych, tematycznych) współpracy z instytucjami uprawnionymi do pomocy szkole w realizowaniu szkolnej profilaktyki Uczniów (dotyczące) stanu wychowawczego szkoły zagrożeń organizacji zajęć pozalekcyjnych zasad uczestnictwa w realizowanych programach profilaktycznych osobistego zaangażowania i odpowiedzialności w realizacji programu zawierania kontraktów zasad interwencji w sytuacjach kryzysowych V. Procedury oceny skuteczności programu: opracowanie narzędzi monitorowania i ewaluacji przeprowadzenie ewaluacji programu opracowanie procedury informowania o wynikach ewaluacji programu wprowadzanie zmian 3

4 CEL GŁÓWNY SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI Wspieranie ucznia w radzeniu sobie z trudnościami zagrażającymi prawidłowemu rozwojowi poprzez: 1. Ograniczanie i likwidowanie czynników, które dezorganizują i zaburzają zdrowy styl życia. 2. Inicjowanie i wzmacnianie czynników wspierających rozwój. Zadania szkolnego programu profilaktyki 1. Organizowanie i planowanie doskonalenia kadry pedagogicznej. 2. Wypracowanie ogólnych zasad i procedur w sytuacjach kryzysowych. 3. Organizowanie przedsięwzięć wspierających prawidłowy rozwój uczniów naszej szkoły. 4. Współpraca z samorządem szkolnym na rzecz wzmacniania we współdecydowaniu. 5. Organizowanie współpracy z instytucjami pomocniczymi w środowisku oraz rodzicami. STRUKTURA I TREŚĆ SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI STRATEGIA INFORMACYJNO-EDUKACYJNA 1. Uwzględnienie w tematyce lekcji wychowawczych problemów wynikających z diagnozy sytuacji szkolnej. 2. Realizowanie tematów związanych z promocją zdrowia na lekcjach wychowania fizycznego, biologii, chemii. 3. Realizacja materiału dydaktycznego z zakresu zdrowia psychicznego i fizycznego w oparciu o podstawy programowe ścieżki międzyprzedmiotowe. 4. Zaplanowanie spotkań o charakterze informacyjnym z uczniem przez pielęgniarkę szkolną. 5. Zaplanowanie spotkań ze specjalistami: psychologiem, kuratorem, policjantem. 6. Organizowanie spotkań wychowawczych z rodzicami (spotkania problemowe, tematyczne). 7. Udział w konkursach wewnętrznych i zewnętrznych promujących zdrowy tryb życia. 8. Zorganizowanie akcji związanych z problematyką programu profilaktyki. 9. Wykorzystanie gazetek ściennych w klasach, na korytarzach oraz Gazetki Szkolnej do promocji zdrowia. 10. Współpraca z instytucjami promującymi zdrowy styl życia. 11. Zaplanowanie spotkań z uczniami o charakterze informacyjno-ćwiczeniowym przez pedagoga szkolnego. 4

5 OBSZAR DZIAŁAŃ: UCZNIOWIE KL. I III Cele Zadania Metody i formy 1. Zaznajomienie z zagrożeniami zdrowia człowieka i kształtowanie prawidłowych reakcji na te zagrożenia. 2. Zapobieganie niepowodzeniom szkolnym. 1. Promocja zdrowia: - zachęcanie do czynnego wypoczynku, - zapoznanie z czynnikami chorobotwórczymi i substancjami szkodliwymi dla zdrowia. 2. Kształtowanie umiejętności dbania o własne bezpieczeństwo w relacjach z innymi: - uczenie reagowania na zjawiska przemocy, - wdrażanie do rozwiązywania konfliktów bez użycia przemocy, - zapoznanie z prawami i obowiązkami ucznia oraz z prawami dziecka 1. Diagnoza przyczyn trudności edukacyjnych uczniów. 2. Wyrównywanie braków, usprawnianie zaburzonych funkcji. Wycieczki połączone z aktywnością sportową, pogadanki, program Spójrz inaczej, spotkania z pielęgniarką. Uczestnictwo w programach zdrowotnych proponowanych przez innych. Pogadanki, program Spójrz inaczej, zastosowanie elementów dramy, nauka odmawiania (scenariusze zajęć). Kierowanie uczniów na badania psychologiczno pedagogiczne. Organizowanie grup pomocy koleżeńskiej. Osoby odpowiedzialne, nauczyciele, pielęgniarka i inne osoby i instytucje wspomagające, Pedagog szkolny, Pedagog, Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna 5

6 OBSZAR DZIAŁAŃ: UCZNIOWIE KL. IV VI Cele Zadania Metody i formy Zapobieganie zachowaniom agresywnym. 1. Uświadomienie uczniom, że wszelkie zjawisk przemocy są naruszeniem dóbr i praw człowieka. - Zapoznanie uczniów z konwencją Praw Dziecka, - Spotkania z Policją, Osoby odpowiedzialne -, - Przedstawiciele Policji 2. Wskazanie uczniom mechanizmów prawidłowych zachowań w trudnych sytuacjach (zagrożenia życia lub zdrowia). - Program Spójrz inaczej, - Dzień bez przemocy, - Dzień tolerancji - Nauczyciele realizujący program Spójrz inaczej 3. Kształtowanie postaw polubownego rozwiązywania problemów (bez stosowania przemocy). - Lekcje wychowawcze, - Pogadanki, -, - Pedagog szkolny 4. Kształtowanie umiejętności postępowania w przypadkach zachowań agresywnych ze strony uczniów. - Lekcje wychowawcze, - Inscenizacje twórcze, - Pogadanki - Propagowanie zdrowego stylu życia, racjonalnego i korzystnego z punktu widzenia zdrowia, sposobu spędzania wolnego czasu. 1. Uświadomienie uczniom rozległości pojęcia zdrowia. 2. Wskazanie uczniom sposobów wykorzystania wolnego czasu. 3. Rozbudzanie i rozwijanie zainteresowań uczniów. - Lekcje wychowawcze, - Prelekcje, - Konkursy, - Akcja Dzień bez papierosa - Świetlica profilaktyczna, - Świetlica parafialna, - Zajęcia pozalekcyjne: koła zainteresowań działające na terenie szkoły, sportowe, -, - Pedagog szkolny, - Nauczyciele prowadzący świetlice 4. Uświadamianie uczniom zagrożeń związanych z nowo pojawiającymi się wirusami i sposobami uniknięcia zarażenia się nimi. - Pogadanki, - Ulotki -, - Pedagog szkolny 5. Uświadomienie uczniom zagrożeń dla zdrowia wynikających z używania środków psychoaktywnych - Projekcje filmów o tematyce prozdrowotnej, - Pogadanki -, - Pedagog szkolny 6

7 (papierosy, alkohol, narkotyki). 6. Nabycie umiejętności obrony przed naciskami ze strony otoczenia sztuka mówienia NIE. 7.Uświadomienie uczniom zagrożeń dla zdrowia wynikających z używania dopalaczy. - Trening umiejętności mówienia NIE (wg scenariusz zajęć) - Lekcje wychowawcze, gabloty informacyjne, ulotki Pedagog szkolny 7

8 OBSZAR DZIAŁAŃ: UCZNIOWIE GIMNAZJUM Agresja, przemoc Cele Zadania Sposoby realizacji Uzależnienia 1. Zapobieganie agresji, wagarom, przemocy 2. Określenie miejsc najbardziej zagrożonych (korytarz, łazienki, szatnia) 1. Zapobieganie alkoholizmowi i narkomanii 2. Pokazanie negatywnego wpływu środków uzależniających na organizm człowieka 3. Uświadamianie uczniom zagrożeń związanych z nowo pojawiającymi się chorobami i wirusami oraz sposobami uniknięcia zarażenia się nimi (HIV, ptasia grypa, grypa A/H1N1) - grupa wsparcia - rozmowy, pogadanki - dyżury nauczycieli - sprowadzanie uczniów do szatni - spotkania z ludźmi i instytucjami wspomagającymi - lekcje wychowawcze - filmy - spotkania z ludźmi i instytucjami wspomagającymi - współpraca z policją - gazetka, tablice informacyjne Osoby odpowiedzialne - pedagog, - dyrektor - nauczyciele - pedagog Niski poziom kultury osobistej uczniów 4. Uświadomienie uczniom zagrożeń dla zdrowia wynikających z używania dopalaczy. 1. Promowanie i przestrzeganie zasad dobrego wychowania i kultury życia na co dzień - Lekcje wychowawcze, gabloty informacyjne, ulotki. - scenariusze lekcji dla klas gimnazjalnych pod hasłem Obycie ułatwia życie - indywidualne rozmowy - ekspozycje w gablocie szkolnej - przedstawienia - lekcje wychowawcze - Pedagog szkolny - dyrektor - pedagog Proorientacja zawodowa 2. Przekazanie informacji dotyczących zasad bezpiecznego zachowania się w określonych miejscach 1. Zapoznanie uczniów z możliwościami dalszej edukacji - apele (dotyczące zachowania porządku i bezpieczeństwa na schodach, w szatni, w łazience) - ankieta - wyjście na giełdę szkół ponadgimnazjalnych - pedagog 8

9 OBSZAR DZIAŁAŃ: NAUCZYCIELE Cele Zadania Sposoby realizacji Podnoszenie jakości pracy szkoły. Uatrakcyjnianie zajęć dla młodzieży. 1. Wzbogacanie oferty zajęć pozalekcyjnych. 2. Stosowanie aktywizujących metod pracy dydaktycznej i wychowawczej z młodzieżą i rodzicami. Koła przedmiotowe i pozalekcyjne rozwijające zainteresowania. Organizowanie grup wsparcia dla nauczycieli. Organizowanie zajęć dla dzieci z problemami dydaktycznymi i wychowawczymi. Organizowanie spotkań z ciekawymi ludźmi. Osoby odpowiedzialne Nauczyciele Dyrekcja Opiekunowie kół Pedagog Psycholog Nauczyciele Konkursy przedmiotowe, zawody sportowe. Angażowanie rodziców w rozwiązywanie problemów dzieci i młodzieży. 1. Praca z rodzicami w zakresie profilaktyki. 2. Wspieranie rodziców w postępowaniu z dziećmi trudnymi. Wywiadówki Dni otwarte szkoły Spotkania indywidualne Szkolenia Rady Pedagogicznej w zakresie pedagogizacji rodziców Pedagog Specjaliści z zakresu profilaktyki Gazetki ścienne Objęcie wybranych grup rodziców szkoleniami i programami profilaktycznymi Szkoła dla rodziców 9

10 OBSZAR DZIAŁAŃ: RODZICE Cele Zadania Sposoby realizacji Rozwijanie współodpowiedzialności za proces wychowania uczniów. 1. Współpraca z pedagogiem i wychowawcą Konsultacje Comiesięczne spotkania Stały kontakt z wychowawcą Osoby odpowiedzialne - wychowawca - dyrektor Udział w wywiadówkach 2. Organizowanie czasu wolnego uczniów Udział i współorganizacja wycieczek, uroczystości - trójki klasowe 3. Inicjowanie spotkań z osobami wspomagającymi rozwój dzieci Uczestnictwo w prelekcjach, spotkaniach - pedagog - pielęgniarka - policja Kształtowanie pozytywnych relacji pomiędzy rodzicami. 1. Uczestniczenie w ofercie pedagogizacji proponowanej przez szkołę Spotkania integracyjne - pedagog Współpraca rodziców na rzecz szkoły. 2. Aktywne uczestnictwo w poprawie bazy szkoły 3. Współorganizowanie imprez szkolnych Praca na rzecz szkoły Imprezy szkolne i okolicznościowe - dyrekcja - Rada Rodziców 10

11 Lp. Rodzaj działalności I. Działalność informacyjna, propagandowa i szkoleniowa. Zadania 1. Intensywne szkolenie wewnętrzne rady pedagogicznej poświęcone przyswajaniu wiadomości o tym czym są: agresja, przemoc, przestępczość, jakie są ich przejawy i skutki. 2. Zgromadzenie pełnych materiałów informacyjnych o wszelkich przejawach i przykładach przemocy, agresji i przestępczości wśród uczniów w szkole w ciągu ostatnich 5 lat. 3. Opracowanie tematyki szkoleń dla uczniów, rodziców i środowiska uwzględniającej: Odpowiedzialny Dyrektor Dyrektor Pedagog klas Uwagi o realizacji Współpraca z poradnią psychologiczno - pedagogiczną a)informacje o mikro i makroskali tych zjawisk oraz przykładach zjawisk przestępczych, przemocy, agresji i innych patologicznych występujących na terenie szkoły; Policjant b)zadania rodziców jako współwychowawców; Pedagog szkolny II. Działania organizacyjne c)prawa rodziców, dziecka, ucznia 4. Przygotowanie gazetek, ekspozycji i dekoracji uwypuklających problemy patologii społecznej oraz eksponujących cytaty, motywy i symbole promujące postawy społeczne, humanistyczne, prorodzinne i prospołeczne. 1. Wyłonienie stałego zespołu ds. profilaktyki i zobowiązanie do opracowania szczegółowych wniosków i wytycznych na podstawie gromadzonych informacji. 2. Wypracowanie wewnątrzszkolnych kryteriów oceny pracy nauczyciela uwzględniających jego obowiązkowy udział i osiągnięcia w zakresie pracy dydaktyczno wychowawczej i terapeutycznej. 3. Ustalenie listy wychowawców i nauczycieli posiadających, Samorząd uczniowski klas Wytypowani nauczyciele Rada Pedagogiczna 11

12 aktualnie zdobywających lub gotowych do zdobycia dodatkowych kwalifikacji w zakresie profilaktyki przestępczości, przemocy i agresji. 4. Świadome i celowe wykorzystanie nauczycieli do organizowania pedagogizacji rodziców lub zajęć terapeutycznych i profilaktycznych. 5. Systematyczny pomiar (ankietowanie) opinii i nastrojów środowiska uczniowskiego, nauczycielskiego i rodzicielskiego związanych z oceną stanu bezpieczeństwa w szkole i raz w roku prezentacja jego wyników. 6. Uruchomienie wszelkich form dyżurów nauczycielskich, rodzicielsko nauczycielskich i uczniowsko nauczycielskich podczas zajęć dydaktycznych i innych imprez szkolnych połączonych ze współpracą ze służbami porządkowymi. 7. Udostępnienie uczniom obiektów szkolnych poza zajęciami dydaktycznymi połączone z konkretną ofertą zagospodarowania czasu (konkursy, festiwale, rozgrywki sportowe, koła zainteresowań). 8. Wzbogacenie biblioteki szkolnej w literaturę związaną z zagadnieniami przestępczości i agresji wśród uczniów. 9. Organizowanie otwartych lekcji do dyspozycji wychowawcy klasowego dla wszystkich wychowawców szkoły. 10. Wykorzystanie fachowości i kompetencji zawodowych rodziców w procesie pedagogizacji w zakresie przestępczości, agresji i przemocy wśród uczniów. 11. Organizowanie dni szczególnie propagujących kulturę osobistą uczniów a negujących zachowania aspołeczne Dzień bez uwag. 12. Wykorzystanie możliwości uczniów gazetka szkolna Pedagog Wytypowani nauczyciele Dyrektor Funkcjonariusze policji Dyrektor Rada Pedagogiczna Dyrektor n-l bibliotekarz Dyrektor klas klas Pedagog Szkolny Nauczyciel 12

13 III. Zajęcia profilaktyczno terapeutyczne dla nauczycieli i rodziców. Dmuchawiec. Strona WWW szkoły w sieci Internet. 1. Uwzględnienie w planach pracy poszczególnych wychowawców następujących problemów do wspólnego omówienia i przeanalizowania z uczniami i rodzicami: a) Potrzeby człowieka i ich hierarchia b) Rodzaje postaw, szczególnie postawy do ludzi i przeciw ludziom c) Odpowiedzialność społeczna, karna, osobista za siebie d) Prawa człowieka a pojęcie jego wolności e) Zdrowie fizyczne i psychiczne - troska o nie f) Poszukiwanie autorytetów wzorców do naśladowania wśród mieszkańców mojej miejscowości, pisarzy, polityków g) Dziecko wobec trudnych problemów domowych 2. Zorganizowanie skrzynki skarg i wniosków, zażaleń na terenie szkoły. 3. Nowoczesna pedagogizacja rodziców z zastosowaniem materiałów przygotowanych przez uczniów i nauczycieli: a) odpowiedzialność moralna, karna za postępowanie nieletnich b) utrata więzi rodzinnej, zranione zaufanie, motyw kłamstwa 4. Zorganizowanie szkolnego telefonu zaufania 5. Nadanie odpowiedniej rangi przedmiotom artystycznym w celu uwrażliwienia uczniów na piękno i ukierunkowania ich aktywności twórczej i poznawczej informatyki klas Pedagog szkolny Samorząd uczniowski Pedagog szkolny klas Funkcjonariusz policji Pedagog szkolny Nauczyciel sztuki Wykorzystanie filmów Program został opracowany i przyjęty do realizacji na podstawie uchwały Rady Rodziców w porozumieniu z Radą Pedagogiczną. 13