PRZEMOC W RODZINIE Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Wietrzychowicach prezentuje pierwszy artykuł z cyklu PRZEMOC W RODZINIE. Artykuły te mają na celu edukację środowiska lokalnego w zakresie omawianego zjawiska. Skierowane są do ogółu społeczności, a szczególnie do osób doznających przemocy domowej, sprawców tej przemocy oraz świadków przemocy. ARTYKUŁ I Przemoc Dość często przez przemoc rozumie się tylko agresję fizyczną. Przemoc czasami rozpatrywana jest w kontekście dwóch innych terminów:,,tyranizowania i,,osaczania odnoszących się do działania grupy przeciwko jednostce lub innej grupie. Przemoc charakteryzuje się tym, że: - jest to zamierzone, świadome działanie sprawcy, które ma na celu podporządkowanie ofiary, - występuje relacja nierównych sił (ofiara słabsza np. fizycznie), - występuje naruszenie praw, wolności i dobra osobistego jednostki, - objawia się bólem, cierpieniem, uszczerbkiem na zdrowiu. Przemoc ma najczęściej postać fizyczną, psychiczną i seksualną (molestowanie). W zakres przemocy fizycznej wchodzi szereg negatywnych społecznie zachowań- bicie, szarpanie, popychanie, gryzienie, oparzanie. Przemoc psychiczna skierowana jest na uwłaczanie godności ludzkiej poprzez wyzwiska, obelgi, upokarzanie czy też straszenie, szantażowanie i izolowanie. przemoc fizyczna bicie popchnięcia podcinanie wymuszanie pieniędzy zamykanie w pomieszczeniach niszczenie własności kopanie plucie
przemoc słowna przezywanie wyśmiewanie grożenie ośmieszanie plotkowanie namawianie się szantażowanie obrażanie przemoc bez użycia słów i kontaktu fizycznego wrogie gesty miny izolowanie manipulowanie związkami przyjaźni Przemoc w rodzinie to zamierzone i wykorzystujące przewagę sił działanie przeciw członkowi rodziny, naruszające prawa i dobra osobiste przemoc w rodzinie charakteryzuje się tym, że: 1. JEST INTENCJONALNA Przemoc jest zamierzonym działaniem człowieka i ma na celu kontrolowanie i podporządkowanie ofiary. 2. SIŁY SĄ NIERÓWNOMIERNE W relacji jedna ze stron ma przewagę nad drugą. Ofiara jest słabsza a sprawca silniejszy. 3. NARUSZA PRAWA I DOBRA OSOBISTE Sprawca wykorzystuje przewagę siły narusza podstawowe prawa ofiary (np. prawo do nietykalności fizycznej, godności, szacunku itd.). 4. POWODUJE CIERPIENIE I BÓL Sprawca naraża zdrowie i życie ofiary na poważne szkody. Doświadczanie bólu i cierpienia sprawia, że ofiara ma mniejszą zdolność do samoobrony. Ofiarami przemocy w rodzinie są najczęściej kobiety (58%) oraz dzieci do lat 13 (24%). Natomiast sprawcami przemocy są głównie mężczyźni (96%), będący często pod wpływem alkoholu. Cykl przemocy w rodzinie Badania wykazały, że związki, w których kobiety doznają przemocy fizycznej ze strony swoich partnerów, przechodzą przez trzy fazy powtarzającego się cyklu. 1. Faza narastania napięcia W tej fazie partner jest napięty i stale poirytowany. Każdy drobiazg wywołuje jego złość, często robi awanturę, zaczyna więcej pić, przyjmować narkotyki lub inne substancje zmieniające świadomość. Może poniżać partnerkę, poprawiając swoje samopoczucie. Prowokuje kłótnie i staje się coraz bardziej niebezpieczny. Sprawia wrażenie, że nie panuje nad swoim gniewem. Kobieta stara się jakoś opanować sytuację - uspokaja go, spełnia
wszystkie zachcianki, wywiązuje się ze wszystkich obowiązków. Często przeprasza sprawcę. Ciągle zastanawia się nad tym, co może zrobić, aby poprawić mu humor, uczynić go szczęśliwym i powstrzymać przed wyrządzeniem krzywdy. Niektóre kobiety w tej fazie mają różne dolegliwości fizyczne, jak bóle żołądka, bóle głowy, bezsenność, utratę apetytu. Inne wpadają w apatię, tracą energię do życia, lub stają się niespokojne i pobudliwe nerwowo. Jest to wynik narastania napięcia, które po pewnym czasie staje się nie do zniesienia. Zdarza się, że kobieta wywołuje w końcu awanturę, żeby "mieć to już za sobą". 2. Faza gwałtownej przemocy W tej fazie partner staje się gwałtowny. Wpada w szał i wyładowuje się. Eksplozję wywołuje zazwyczaj jakiś drobiazg, np. lekkie opóźnienie posiłku. Skutki użytej przemocy mogą być różne - podbite oko, łamane kości, obrażenia wewnętrzne, poronienie, śmierć. Kobieta stara się zrobić wszystko, żeby go uspokoić i ochronić siebie. Zazwyczaj, niezależnie od tego jak bardzo się stara, wściekłość partnera narasta coraz bardziej. Czuje się bezradna, bo ani przekonywanie sprawcy, ani bycie miłą, ani unikanie, ani bierne poddawanie się mu nie pomaga i nie łagodzi jego gniewu. Po zakończeniu wybuchu przemocy, kobieta jest w stanie szoku. Nie może uwierzyć, że to się na prawdę stało. Odczuwa wstyd i przerażenie. Jest oszołomiona. Staje się apatyczna, traci ochotę do życia, odczuwa złość i bezradność. 3. Faza miodowego miesiąca Gdy sprawca wyładował już swoją złość i wie, że posunął się za daleko nagle staje się inną osobą. Szczerze żałuje za to, co zrobił, okazuje skruchę i obiecuje, że to się nigdy nie powtórzy. Stara się znaleźć jakieś wytłumaczenie dla tego, co zrobił i przekonuje ofiarę, że to był jednorazowy, wyjątkowy incydent, który już się nigdy nie zdarzy. Sprawca okazuje ciepło i miłość. Przynosi kwiaty, prezenty, zachowuje się jakby przemoc nigdy nie miała miejsca. Rozmawia z ofiarą, dzieli się swoimi przeżyciami, obiecuje, że nigdy już jej nie skrzywdzi. Ofiara zaczyna wierzyć w to, że partner się zmienił i że przemoc była jedynie incydentem. Czuje się kochana, myśli, że jest dla niego ważna i znowu go kocha. Spełniają się jej marzenia o cudownej miłości, odczuwa bliskość i zespolenie z partnerem. Ale faza miodowego miesiąca przemijają i znowu rozpoczyna się faza narastania napięcia. Cykle takie mogą trwać przez wiele lat. Przemoc z czasem się nasila, za każdym razem jest coraz gorzej. Sprawca zwykle zaczyna od uszczypliwej uwagi, lekkiego popchnięcia, siarczystego przekleństwa, by po jakimś czasie dopuścić się ciężkiego uszkodzenia ciała, wymyślnych psychicznych tortur, trwałego okaleczenia czy zabójstwa. Bardzo ważnym zjawiskiem jest brak świadków przemocy w rodzinie. Sprawca skutecznie potrafi odizolować ofiary od źródeł pomocy, skutecznie nakłonić je do milczenia, a jeśli ktoś się dowie albo się domyśla i chce interweniować, zostaje skutecznie zastraszony.
GDZIE SZUKAĆ POMOCY Niebieska Linia www.niebieskalinia.info Ogólnopolskie Pogotowie dla Ofiar Przemocy w Rodzinie "Niebieska Linia". Jednym z zadań Pogotowia jest prowadzenie ogólnopolskiego telefonu interwencyjno-informacyjnego dla osób krzywdzonych przez najbliższych (0801-12-00-02), który czynny jest w dni powszednie i soboty w godz. 8.00-22.00, a w niedziele i święta w godz.10.00-16.00. Osoby telefonujące do "Niebieskiej Linii" mogą uzyskać pomoc psychologiczną, wsparcie, oraz informacje o placówkach, które udzielają pomocy w pobliżu miejsca zamieszkania klienta. W środy w godzinach 18.00-22.00 można uzyskać pomoc prawną. Ponadto z prawnikiem można skontaktować w poniedziałki i wtorki w godzinach 17.00-21.00 pod numerem 022/666-28-50. W sprawach związanych z przemocą w rodzinie można także pisać na adres mailowy niebieskalinia@niebieskalinia.info Wszystkie informacja na temat działalności Ogólnopolskiego Pogotowia dla Ofiar Przemocy w Rodzinie "Niebieska Linia" znajdziecie Państwo na stronie www.niebieskalinia.info Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Wietrzychowicach pon. 8:00-16:00 wt.-pt. 7:30-15:30 tel. 14 641 8150
Punkt Informacji Wsparcia i Pomocy dla osób Dotkniętych Przemocą w Rodzinie mieszczący się w siedzibie GOPS Wietrzychowice czynny w godzinach pracy GOPS oraz wtorek 15:30 17:30 czwartek 15:30 17:30 tel. 14 6418150 Ośrodek Interwencji Kryzysowej działający przy Ośrodku Opiekuńczo-Rehabilitacyjnym w Jadownikach Mokrych czynny pn. pt. od 8:00 20:00 tel. 14 6441304 Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Tarnowie ul. Szujskiego 66 tel. 14 6215683 Komisariat Policji w Żabnie Al. Piłsudskiego 31 tel. 14 6456007