Sprawozdanie z organizacji i przebiegu egzaminów eksternistycznych w sesji zimowej r.
WSTĘP W sesji zimowej w r. (sesja 1) egzaminy eksternistyczne odbyły się od 6 do 21 lutego, zgodnie z harmonogramem zamieszczonym w komunikacie dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej z 17 grudnia 14 r. Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Warszawie zorganizowała i przeprowadziła egzaminy z zakresu gimnazjum i liceum ogólnokształcącego dla dorosłych. Nikt nie przystąpił do egzaminów z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla szkoły podstawowej dla dorosłych oraz zasadniczej szkoły zawodowej. Również nikt nie przystąpił do egzaminów w warunkach i formie dostosowanych do rodzaju niepełnosprawności. Egzaminy odbyły się w dwóch ośrodkach w Warszawie: III Liceum Ogólnokształcącym im. Gen. Sowińskiego przy ul. Rogalińskiej 2 i w Zespole Szkół Nr 36 im. M. Kasprzaka przy ul. Kasprzaka 19/21. Przebiegały zgodnie z procedurami. Proces sprawdzania i oceniania arkuszy przebiegał zgodnie z procedurami. Nie stwierdzono przypadków niesamodzielnej pracy zdających. Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w Warszawie wydała 1 świadectwo ukończenia gimnazjum i 19 świadectw ukończenia liceum ogólnokształcącego. 1
DANE STATYSTYCZNE Większość danych ujętych w tabelach i na wykresach dotyczy egzaminów z obowiązujących przedmiotów z zakresu liceum ogólnokształcącego. W sesji zimowej r. do egzaminów z zakresu gimnazjum przystąpiły dwie osoby, co nie daje możliwości sformułowania jakiejkolwiek tezy dotyczącej populacji zdających. Do egzaminów z zakresu liceum ogólnokształcącego przystąpiło 88 osób. Dane ilościowe zobrazowane w tabelach i na wykresach to jedyny i wymierny punkt odniesienia analizy i porównywalności egzaminów eksternistycznych, zarówno w liczbach informujących o organizacji i przebiegu egzaminów, jak i w wynikach z poszczególnych przedmiotów w danej sesji. W wynikach statystycznych ujętych w tabelach i na wykresach zostały zastosowane dwie podstawowe miary: 1. podmiotowa, czyli odnosząca się do zdających, 2. przedmiotowa, czyli dotycząca wyników procentowych z obowiązujących przedmiotów. 2
Tabela 1. Liczba osób zgłoszonych, nieobecnych i zdających egzaminy z poszczególnych przedmiotów ze wszystkich zakresów Poziom kształcenia Liceum ogólnokształcące Gimnazjum Przedmiot Liczba zgłoszonych nieobecnych zdających j. polski 34 4 3 j. angielski 33 33 j. niemiecki 1 1 j. rosyjski 1 1 historia 36 2 34 wiedza o społeczeństwie 3 1 29 geografia 36 36 biologia 38 2 36 chemia 34 2 32 matematyka 4 4 fizyka i astronomia 3 3 podstawy przedsiębiorczości 3 2 33 technologia informacyjna 43 1 42 j. polski 2 1 1 j. angielski 2 1 1 historia 2 1 1 wiedza o społeczeństwie 1 1 geografia 1 1 biologia 1 1 chemia 1 1 matematyka 1 1 fizyka informatyka 1 1 Najpopularniejszymi przedmiotami wybieranymi w sesji zimowej r. były matematyka oraz fizyka i astronomia. W odróżnieniu od sesji ubiegłorocznej, większość zgłoszonych była obecna na egzaminach. Do matematyki oraz fizyki i astronomii nie podeszło niecałe 2% zgłoszonych. 3
Zgodnie z przepisami, dyrektor Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej w Warszawie mógł zwolnić z całości lub części opłaty za egzamin osobę dopuszczoną do zdawania egzaminów eksternistycznych, ze względu na jej trudną sytuację materialną, na jej udokumentowany wniosek. Wykres 1. Liczba wniosków o zwolnienie z opłat za egzaminy eksternistyczne 3 4 7 Liceum ogólnokształcące Wnioski o zwolnienie z opłat Zwolnienia z całości opłat Zwolnienia z części opłat 4
Tabela 2. Zestawienie liczbowe zdających po raz pierwszy i po raz kolejny Poziom kształcenia Liceum ogólnokształcące Gimnazjum Liczba osób przystępujących do Przedmiot egzaminów pierwszy raz kolejny raz j. polski 3 j. angielski 33 j. niemiecki 1 j. rosyjski 1 historia 33 1 wiedza o społeczeństwie 29 geografia 36 biologia 32 4 chemia 27 matematyka 33 17 fizyka i astronomia 34 16 podstawy przedsiębiorczości 33 technologia informacyjna 39 3 j. polski 1 j. angielski 1 historia 1 wiedza o społeczeństwie 1 biologia 1 chemia 1 informatyka 1 Ogółem 47 7 414 Najliczniejszą grupę osób przystępujących po raz kolejny do egzaminów eksternistycznych stanowiły te, które wybrały egzaminy z matematyki oraz fizyki i astronomii. W odczuciu eksternów, także tych, którzy przystępowali do egzaminów w ubiegłych latach, egzaminy z wymienionych przedmiotów są najtrudniejsze, co potwierdza duża liczba ocen niedostatecznych.
Tabela 3. Zestawienie liczbowe zdanych i niezdanych egzaminów z poszczególnych przedmiotów i poziomów kształcenia. Poziom kształcenia Liceum ogólnokształcące Gimnazjum Liczba Przedmiot zdanych egzaminów niezdanych egzaminów j. polski 27 3 j. angielski 31 2 j. niemiecki 1 j. rosyjski 1 historia 34 wiedza o społeczeństwie 29 geografia 36 biologia 36 chemia 23 9 matematyka 19 31 fizyka i astronomia 3 podstawy przedsiębiorczości 33 technologia informacyjna 38 4 j. polski 1 j. angielski 1 historia 1 wiedza o społeczeństwie 1 biologia 1 chemia 1 informatyka 1 Wykres 2. Zestawienie liczbowe zdanych i niezdanych egzaminów z obowiązujących przedmiotów z poziomu liceum ogólnokształcącego. 6 4 3 3 2 27 31 1 1 34 29 36 36 9 31 23 19 3 33 4 38 Egzaminy zdane Egzaminy niezdane 6
Zdawalność egzaminów z języka niemieckiego, historii, wiedzy o społeczeństwie, biologii, geografii i podstaw przedsiębiorczości wyniosła %. Z pozostałych przedmiotów egzaminacyjnych średnia zdawalność egzaminów wyniosła odpowiednio: z języka polskiego 9%, z języka angielskiego 94%, chemii 72%, fizyki i astronomii 7%, matematyki 38%, technologii informacyjnej 9%. Oznacza to, że najniższa zdawalność dotyczy egzaminów z matematyki oraz fizyki i astronomii. Tabela 4. Uzyskane oceny z obowiązujących przedmiotów ze wszystkich poziomów kształcenia. Poziom kształcenia Liceum ogólnokształcące Gimnazjum Przedmiot Liczba zdających z oceną cel (6) bdb () db (4) dst (3) dop (2) ndst (1) j. polski 1 11 3 j. angielski 4 2 2 j. niemiecki 1 j. rosyjski 1 historia 7 12 wiedza o społeczeństwie 4 19 4 2 geografia 14 2 biologia 8 24 4 chemia 1 17 9 matematyka 1 2 4 12 31 fizyka i astronomia 1 29 podstawy przedsiębiorczości 9 18 6 technologia informacyjna 1 12 14 11 4 j. polski 1 j. angielski 1 historia 1 wiedza o społeczeństwie 1 biologia 1 chemia 1 informatyka 1 7
Wykres 3. Uzyskane oceny z obowiązujących przedmiotów z poziomu liceum ogólnokształcącego. 3 3 niedostateczny dopuszczający dostateczny dobry bardzo dobry celujący Ze wszystkich egzaminów z obowiązujących przedmiotów zdający zebrali najwięcej ocen dopuszczających () i dostatecznych (3). Wśród ocen dopuszczających najliczniejszą grupę stanowią oceny z egzaminu z fizyki i astronomii (29), zaś wśród ocen dostatecznych oceny z egzaminu z biologii (24). Przeliczenia liczby punktów uzyskanych na egzaminie eksternistycznym na stopnie dokonuje się w następujący sposób: 1) stopień celujący od 93% do % punktów; 2) stopień bardzo dobry od 78% do 92% punktów; 3) stopień dobry od 62% do 77% punktów; 4) stopień dostateczny od 46% do 61% punktów; ) stopień dopuszczający od 3% do 4% punktów. Zadania ujęte w arkuszach egzaminacyjnych zostały ocenione w skali punktowej. Za rozwiązanie wszystkich zadań z arkusza egzaminacyjnego z zakresu liceum ogólnokształcącego z każdego przedmiotu zdający mógł otrzymać maksymalnie punktów, co oznacza, że próg zdawalności przekroczyły osoby, które uzyskały przynajmniej punktów. 8
Liczba punktów Za rozwiązanie wszystkich zadań z arkusza egzaminacyjnego z zakresu gimnazjum z każdego przedmiotu zdający mógł otrzymać maksymalnie 4 punktów, co oznacza, że próg zdawalności przekroczyły osoby, które uzyskały przynajmniej 12 punktów. Wynik egzaminu wyrażony w skali stopni szkolnych odnotowuje się na świadectwie ukończenia szkoły. Podstawą wydania świadectwa jest zdanie przez eksterna wszystkich egzaminów przewidzianych dla danego typu szkoły. Po zakończeniu sesji zimowej r. wydano 1 świadectwo ukończenia gimnazjum i 19 świadectw ukończenia liceum ogólnokształcącego. Populacja zdających jest niezwykle zróżnicowana. Dotyczy to nie tylko wieku zdających, ale również ich wiedzy i umiejętności. Potwierdzają to poniższe wykresy, służące zobrazowaniu współzależności dwóch cech wieku zdających i uzyskanego przez nich wyniku punktowego. Wykres 4. Kryterium wieku w uzyskanych wynikach punktowych z obowiązujących przedmiotów z poziomu liceum ogólnokształcącego Oznaczenie kolorystyczne wieku zdających na wykresach 4 1 48 43 42 39 38 37 36 3 34 32 31 3 29 28 27 26 24 23 22 21 19 próg zdawalności ( punktów) 4.1. Język polski 4 4 3 3 Wiek zdającego 9
Liczba punktów Liczba punktów 4.2. Język angielski 4 4 3 3 Wiek zdającego 4.3. Historia 4 4 3 3 Wiek zdającego
Liczba punktów Liczba punktów 4.4. Wiedza o społeczeństwie 4 4 3 3 Wiek zdającego 4.. Biologia 4 3 3 Wiek zdającego 11
Liczba punktów Liczba punktów 4.6. Geografia 4 4 3 3 Wiek zdającego 4.7. Chemia 4 4 3 3 Wiek zdającego 12
Liczba punktów Liczba punktów 4.8. Fizyka i astronomia 4 4 3 3 Wiek zdającego 4.9. Matematyka 4 4 3 3 Wiek zdającego 13
Liczba punktów Liczbaopunktów 4.. Technologia informacyjna 4 4 3 3 Wiek zdającego 4.11. Podstawy przedsiębiorczości 4 4 3 3 Wiek zdającego Zgodnie z przepisami prawa do egzaminów eksternistycznych przystępują osoby pełnoletnie, czyli wyznaczona jest jedynie dolna granica wieku. W sesji zimowej r. najstarszy zdający miał 4 lata, najmłodszy 19 lat. 14
Procent zdających Procent zdających Wykres. Wyniki procentowe zdających obowiązujące przedmioty z poziomu liceum ogólnokształcącego. 18% 16% 14% 12%.1. Język polski % 8% 6% 4% 2% % 78% 7% 68% 66% 8% 6% 4% 48% 46% 44% 42% 4% 38% 32% 28% 26% 18% Wynik procentowy.2. Język angielski 14% 12% % 8% 6% 4% 2% % % 98% 94% 92% 9% 86% 84% 82% 76% 74% 72% 7% 68% 6% 8% 6% 36% 3% 22% 14% Wynik procentowy
Procent zdających Procent zdających.3. Historia % % % % % % 74% 68% 66% 64% 62% 8% 2% % 48% 46% 44% 42% 4% 38% 36% 34% 3% Wynik procentowy.4. Wiedza o społeczeństwie % 18% 16% 14% 12% % 8% 6% 4% 2% % 84% 8% 78% 76% 74% 72% 7% 68% 64% 62% 6% 8% % 4% 32% Wynik procentowy 16
Procent zdających Procent zdających.. Biologia 18% 16% 14% 12% % 8% 6% 4% 2% % 74% 72% 7% 68% 64% 62% 6% 8% 6% 4% 2% % 48% 46% 42% 36% 32% 3% Wynik procentowy.6. Geografia 12% % 8% 6% 4% 2% % 86% 84% 8% 78% 76% 74% 72% 7% 66% 64% 62% 6% 8% 6% 4% 48% 46% 42% 34% Wynik procentowy 17
Procent zdających Procent zdających.7. Chemia 18% 16% 14% 12% % 8% 6% 4% 2% % 66% 6% 2% % 48% 44% 42% 38% 36% 34% 32% 3% 24% 22% % 16% 14% % Wynik procentowy.8. Fizyka i astronomia,% 18,% 16,% 14,% 12,%,% 8,% 6,% 4,% 2,%,% 64% 6% 6% 2% % 46% 44% 42% 4% 38% 36% 34% 32% 3% 28% 26% 24% % 18% Wynik procentowy 18
Procent zdających Procent zdających.9. Matematyka 16,% 14,% 12,%,% 8,% 6,% 4,% 2,%,% 94% 9% 8% 4% 48% 46% 44% 36% 34% 32% 3% 24% 22% % 18% 16% 14% 12% % 8% 6% 4% Wynik procentowy.. Technologia informacyjna % 9% 8% 7% 6% % 4% 3% 2% 1% % 78%76%72%7%68%66%64%62%6%8%6%2%%48%46%44%42%4%38%36%34%3%18%16%14% Wynik procentowy 19
Procent zdających.11. Podstawy przedsiębiorczości % % % % % % 88% 86% 82% 8% 78% 76% 74% 72% 7% 68% 66% 62% 6% 8% 4% 2% % Wynik procentowy Powyższe wykresy pozwalają zaobserwować rozpiętość wyników wszystkich zdających z poszczególnych przedmiotów. Z języka polskiego zdający uzyskali od 9 do 39 punktów (rozpiętość: 3 punktów), z języka angielskiego od 7 do punktów (rozpiętość: 43 punkty), z historii od do 37 punktów (rozpiętość: 22 punkty), z wiedzy o społeczeństwie od 16 do 42 punktów (rozpiętość: 26 punktów), z biologii od do 37 punktów (rozpiętość: 22 punkty), z geografii od 17 do 43 punktów (rozpiętość: 26 punktów), z chemii od do 33 punktów (rozpiętość: 28 punktów), z fizyki i astronomii od 9 do 32 punktów (rozpiętość: 23 punkty), z matematyki od 2 do 47 punktów (rozpiętość: 4 punktów), z technologii informacyjnej od 7 do 39 punktów (rozpiętość: 32 punkty), z podstaw przedsiębiorczości od do 44 punktów (rozpiętość: 19 punktów). Najmniejszą rozpiętość wykazują zatem wyniki z egzaminu z podstaw przedsiębiorczości, a największą - wyniki z egzaminu z matematyki. Najwyższy możliwy wynik punktowy ( pkt) odnotowano jedynie na egzaminie z języka angielskiego (1 osoba) i języka niemieckiego (1 osoba).
Tabela. Zdawalność egzaminów eksternistycznych w sesji zimowej r. wyrażona w średnich wynikach punktowych, procentowych i współczynniku łatwości zadań w arkuszach poziom kształcenia przedmiot Liceum ogólnokształcące Gimnazjum średni wynik punktowy średni wynik procentowy łatwość zadań w arkuszu j. polski 23,87 47,6%,47 j. angielski 36,7 73,4%,73 j. niemiecki,,% 1, j. rosyjski 9, 18,%,18 historia 24,12 48,2%,48 wiedza o społeczeństwie 33,83 67,6%,68 biologia 27,11 4,2%,4 geografia 31,7 63,6%,64 chemia 16,69 33,2%,33 fizyka i astronomia 16,82 33,6%,34 matematyka 13,18 26,4%,26 technologia informacyjna,2,%, podstawy przedsiębiorczości 3, 7,%,7 j. polski 28, 7,%,7 j. angielski 34, 8,%,8 historia 17, 42,%,43 wiedza o społeczeństwie 21, 2,%,3 biologia 28, 7,%,7 chemia 22,,%, informatyka 7, 17,%,18 21
WNIOSKI 1. W sesji zimowej r. najwięcej osób, jak i w poprzednich sesjach, przystąpiło do egzaminów z zakresu liceum ogólnokształcącego dla dorosłych. Wśród nich najliczniejszą grupą byli zdający w wieku od 19 do lat. Na egzaminie z języka polskiego stanowili oni 63% zdających, z języka angielskiego 7%, z historii 68%, z wiedzy o społeczeństwie 69%, z biologii 69%, z geografii 72%, z chemii 81%, z fizyki i astronomii 74%, z matematyki 68%, z technologii informacyjnej 64%, z podstaw przedsiębiorczości 76%. 2. Nie można jednoznacznie połączyć wieku zdających z uzyskanym przez nich wynikiem egzaminacyjnym. W każdej grupie wiekowej odnotowano zarówno niskie, jak i wysokie wyniki z poszczególnych przedmiotów. 3. Najwięcej osób przystąpiło do egzaminów z matematyki oraz fizyki i astronomii, przy czym 1/3 tej grupy stanowiły osoby podchodzące do egzaminów po raz kolejny. Wynika to z powtarzającej się w każdej sesji egzaminacyjnej niskiej zdawalności wymienionych przedmiotów. Opracowanie: Sylwia Derda 22