Prognostyczne z³o e rud Cu-Ag w województwie lubuskim (SW Polska)



Podobne dokumenty
Krótka informacja o instytucjonalnej obs³udze rynku pracy

U M OWA DOTACJ I <nr umowy>

Steelmate - System wspomagaj¹cy parkowanie z oœmioma czujnikami

KOMISJA WSPÓLNOT EUROPEJSKICH. Wniosek DECYZJA RADY

Polska-Warszawa: Usługi w zakresie napraw i konserwacji taboru kolejowego 2015/S

Fig _31 Przyk ad dyskretnego modelu litologicznego

WYROK W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

1. Wstêp... 9 Literatura... 13

Poszukiwanie i dokumentowanie złóż

ROZPORZ DZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia r.

U S T A W A. z dnia. o zmianie ustawy o ułatwieniu zatrudnienia absolwentom szkół. Art. 1.

UCHWAŁA NR RADY MIEJSKIEJ W ŁODZI z dnia

Nowe dane na temat epigenetycznej mineralizacji Ni-Co-As z okolic Ko uchowa (SW Polska)

KONFERENCJA BEZPIECZEŃSTWO ENERGETYCZNE KRAJU CZY PORADZIMY SOBIE SAMI?

L A K M A R. Rega³y DE LAKMAR

R O Z P O R ZĄDZENIE M I N I S T R A N A U K I I S Z K O L N I C T WA W YŻSZEGO 1) z dnia r.

Metale szlachetne w złożu rud miedzi monokliny przedsudeckiej, SW Polska, w świetle nowych danych

RZECZPOSPOLITA POLSKA MINISTER CYFRYZACJI

Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia:

DE-WZP JJ.3 Warszawa,

Powszechność nauczania języków obcych w roku szkolnym

SEKCJA I: ZAMAWIAJĄCY SEKCJA II: PRZEDMIOT ZAMÓWIENIA. Zamieszczanie ogłoszenia: obowiązkowe. Ogłoszenie dotyczy: zamówienia publicznego.

ROZPORZ DZENIE MINISTRA GOSPODARKI z dnia 11 sierpnia 2000 r. w sprawie przeprowadzania kontroli przez przedsiêbiorstwa energetyczne.

Strategia, instrumenty i rezultaty poszukiwań głębokich złóż miedzi i srebra na monoklinie przedsudeckiej

DWP. NOWOή: Dysza wentylacji po arowej

3.2 Warunki meteorologiczne

ZAPYTANIE OFERTOWE z dnia r

Efektywna strategia sprzedaży

Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia:

CZUJNIKI TEMPERATURY Dane techniczne

UMOWA PARTNERSKA. z siedzibą w ( - ) przy, wpisanym do prowadzonego przez pod numerem, reprezentowanym przez: - i - Przedmiot umowy

SPECYFIKACJA TECHNICZNA WYKONANIA I ODBIORU ROBÓT BUDOWLANYCH

PRZEPIĘCIA CZY TO JEST GROźNE?

(wymiar macierzy trójk¹tnej jest równy liczbie elementów na g³ównej przek¹tnej). Z twierdzen 1 > 0. Zatem dla zale noœci

Od redakcji. Symbolem oznaczono zadania wykraczające poza zakres materiału omówionego w podręczniku Fizyka z plusem cz. 2.

DLA ZAMAWIAJĄCEGO: OFERTA. Ja/-my, niżej podpisany/-ni... działając w imieniu i na rzecz... Adres Wykonawcy:...

INDATA SOFTWARE S.A. Niniejszy Aneks nr 6 do Prospektu został sporządzony na podstawie art. 51 Ustawy o Ofercie Publicznej.

Zawory elektromagnetyczne typu PKVD 12 20

TEST dla stanowisk robotniczych sprawdzający wiedzę z zakresu bhp

Od redaktora naukowego 2. Mapy górnicze 3. Pomiary sytuacyjne w

UCHWAŁA NR.../.../2015 RADY MIASTA PUŁAWY. z dnia r.

STUDIES OF ROCK MASS ACTIVITY IN THE WALBRZYCH CITY AREA

1. Od kiedy i gdzie należy złożyć wniosek?

Waldemar Szuchta Naczelnik Urzędu Skarbowego Wrocław Fabryczna we Wrocławiu

na dostawę licencji na oprogramowanie przeznaczone do prowadzenia zaawansowanej analizy statystycznej

WENTYLACJA + KLIMATYZACJA KRAKÓW NAWIEWNIKI WIROWE ELEMENTY WYPOSAŻENIA INSTALACJI WENTYLACJI I KLIMATYZACJI

XXXV OLIMPIADA GEOGRAFICZNA Zawody II stopnia pisemne podejście 1 - rozwiązania

Warszawa: Dostawa kalendarzy na rok 2017 Numer ogłoszenia: ; data zamieszczenia: OGŁOSZENIE O ZAMÓWIENIU - dostawy

Kielce, dnia 14 kwietnia 2016 r. Poz ROZPORZĄDZENIE NR 9/2016 DYREKTORA REGIONALNEGO ZARZĄDU GOSPODARKI WODNEJ W KRAKOWIE

na terenie wiertni gazu ³upkowego za pomoc¹ map rozk³adu poziomu

WZORU UŻYTKOWEGO EGZEMPLARZ ARCHIWALNY. d2)opis OCHRONNY. (19) PL (n) Centralny Instytut Ochrony Pracy, Warszawa, PL

Regulamin Konkursu Start up Award 9. Forum Inwestycyjne czerwca 2016 r. Tarnów. Organizatorzy Konkursu

USTAWA. z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa. Dz. U. z 2015 r. poz

Zamieszczanie ogłoszenia: obowiązkowe. Ogłoszenie dotyczy: zamówienia publicznego. SEKCJA I: ZAMAWIAJĄCY

Warszawa, dnia 6 listopada 2015 r. Poz ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ROLNICTWA I ROZWOJU WSI 1) z dnia 23 października 2015 r.

gdy wielomian p(x) jest podzielny bez reszty przez trójmian kwadratowy x rx q. W takim przypadku (5.10)

Instrukcja obsługi platformy zakupowej e-osaa (klient podstawowy)

Projekt MES. Wykonali: Lidia Orkowska Mateusz Wróbel Adam Wysocki WBMIZ, MIBM, IMe

Rozdzielnice hermetyczne o stopniu szczelnoœci IP 55

Piotr Marecik, nr 919 w a"

Badanie bezszczotkowego silnika prądu stałego z magnesami trwałymi (BLDCM)

Procedura nadawania uprawnień do potwierdzania, przedłuŝania waŝności i uniewaŝniania profili zaufanych epuap. Załącznik nr 1

Opinia geotechniczna, projekt geotechniczny

Szymon Komusiński. ski. transportu kolejowego w 2008

Druk nr 1013 Warszawa, 9 lipca 2008 r.

INSTRUKCJA SERWISOWA. Wprowadzenie nowego filtra paliwa PN w silnikach ROTAX typ 912 is oraz 912 is Sport OPCJONALNY

MAŁGORZATA BAGROWSKA-JAGODZIŃSKA

NSDZ. Nawiewniki wirowe. ze zmienn¹ geometri¹ nawiewu

RZECZPOSPOLITA POLSKA. Prezydent Miasta na Prawach Powiatu Zarząd Powiatu. wszystkie

N O W O Œ Æ Obudowa kana³owa do filtrów absolutnych H13

Budowa geologiczna i zagospodarowanie z³o a G³ogów G³êboki Przemys³owy (KGHM Polska MiedŸ S.A.)

Koszty jakości. Definiowanie kosztów jakości oraz ich modele strukturalne

PK Panie i Panowie Dyrektorzy Izb Skarbowych Dyrektorzy Urzędów Kontroli Skarbowej wszyscy

Zakupy poniżej euro Zamówienia w procedurze krajowej i unijnej

Analizowany teren znajduje się poza obszarami stanowisk archeologicznych.

USTAWA. z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy. 1) (tekst jednolity)

Nawiewnik NSL 2-szczelinowy.

Andrzej Gonet*, Aleksandra Lewkiewicz-Ma³ysa*, Jan Macuda* ANALIZA MO LIWOŒCI ZAGOSPODAROWANIA WÓD MINERALNYCH REJONU KROSNA**

a..., zwanego w dalszym ciągu umowy Dzierżawcą, została zawarta umowa dzierżawy o następującej treści:

S T A N D A R D V. 7

STOISKA - spis treœci STOISKA stoiska PROMOCYJNE stoiska SPRZEDA OWE stoiska TARGOWE stoiska SKLEPOWE / zabudowy

PRAWA ZACHOWANIA. Podstawowe terminy. Cia a tworz ce uk ad mechaniczny oddzia ywuj mi dzy sob i z cia ami nie nale cymi do uk adu za pomoc

HAŚKO I SOLIŃSKA SPÓŁKA PARTNERSKA ADWOKATÓW ul. Nowa 2a lok. 15, Wrocław tel. (71) fax (71) kancelaria@mhbs.

Gra yna Œwiderska BIOZ. w budownictwie. poradnik

II.2) CZAS TRWANIA ZAMÓWIENIA LUB TERMIN WYKONANIA: Zakończenie:

METODYKA POSZUKIWAŃ ZLÓŻ ROPY NAFTOWEJ I GAZU ZIEMNEGO

Gorzów Wielkopolski, dnia 22 marca 2016 r. Poz. 619 UCHWAŁA NR RADY MIEJSKIEJ W SULECHOWIE. z dnia 15 marca 2016 r.

ZMIANY W KRYTERIACH WYBORU FINANSOWANYCH OPERACJI PO IG

Załącznik nr 4 WZÓR - UMOWA NR...

UCHWAŁA Nr 15/19/2015 ZARZĄDU POWIATU W WĄBRZEŹNIE z dnia 11 marca 2015 r.

warsztató OMNM ar n medk oafał ptaszewskii mgr goanna tieczorekjmowiertowskai mgr Agnieszka jarkiewicz

(86) Data i numer zgłoszenia międzynarodowego: , PCT/FR95/00615

Prezentacja dotycząca sytuacji kobiet w regionie Kalabria (Włochy)

NS8. Anemostaty wirowe. z ruchomymi kierownicami

NS4. Anemostaty wirowe. SMAY Sp. z o.o. / ul. Ciep³ownicza 29 / Kraków tel / fax /

Zarząd Województwa Lubuskiego

Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia:

ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJ CEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE CZERWIEC 2012

UCHWAŁA NR XVIII/140/16 RADY POWIATU W KOSZALINIE. z dnia 21 kwietnia 2016 r.

Transkrypt:

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energi¹ Polskiej Akademii Nauk nr 85, rok 2013 Piotr KRZEMIÑSKI*, Stanis³aw SPECZIK** Prognostyczne z³o e rud Cu-Ag w województwie lubuskim (SW Polska) Streszczenie: Wieloletnie badania nad zwi¹zkiem miêdzy wystêpowaniem strefy utlenionej Rote Faule a bogat¹ mineralizacj¹ kruszcow¹ pozwoli³y na stwierdzenie prawid³owoœci w rozmieszczeniu z³ó miedzi i srebra w bezpoœrednim otoczeniu facji utlenionej. W województwie lubuskim hipotetyczna strefa kontaktu pomiêdzy dwiema g³ównymi facjami geochemicznymi przebiega w kierunku NW-SE na pó³nocny wschód od Zielonej Góry do Nowej Soli. W zasiêgu omawianej strefy wyznaczono rozleg³y na 484 km 2 obszar prognostyczny Mozów. W omawianym rejonie mineralizacjê w utworach cechsztyñskiej serii miedzionoœnej zbadano dotychczas w siedmiu dostêpnych archiwalnych otworach wiertniczych, gdzie na g³êbokoœci od 2000 do 2500 m ponad ska³ami utlenionymi odnotowano bogat¹ mineralizacjê kruszcow¹. Badany obszar sta³ siê poligonem dla zastosowania nowych technik poszukiwawczych rud. Wyniki prac reinterpretacyjnych wybranych profili sejsmicznych 2D przy zastosowaniu efektywnych wspó³czynników odbicia pozwoli³y na szczegó³owe rozpoznanie stref zmian litologicznych i mi¹ szoœciowych poszczególnych cyklotemów cechsztynu oraz elementów tektonicznych zwi¹zanych z tymi utworami. Uzyskano tak e bardziej precyzyjne kartowanie stropu czerwonego sp¹gowca. Natomiast specjalne transformacje anomalii Bougera w tym rejonie wykonane w postaci map anomalii rezydualnych oraz map gêstoœci grawimetrycznych elementów liniowych o zasiêgu regionalnym i lokalnym w wyznaczonych przedzia³ach g³êbokoœciowych umo liwi³y odwzorowanie tektoniki i zmian litologicznych. Skupienie zbadanych otworów na nieznacznej czêœci obszaru prognostycznego nie daje pe³nego obrazu rozprzestrzenienia okruszcowania, niemniej uwzglêdniaj¹c zasadnicze prawid³owoœci wystêpowania dolnocechsztyñskich cia³ z³o owych nale y s¹dziæ, e pas o wysokiej koncentracji miedzi przed³u a siê w utworach ³upka miedzionoœnego oraz wapienia cechsztyñskiego po zachodniej stronie granicy redoks, jak i w ³upku miedzionoœnym i bia³ym sp¹gowcu po wschodniej stronie granicy redoks. Analizy dostêpnych danych w pe³ni uzasadniaj¹ koniecznoœæ prowadzenia prac poszukiwawczo-badawczych w celu rozpoznania skali rozprzestrzenienia siê cia³a kruszcowego. W obrêbie omawianego obszaru obecnie prowadzone s¹ intensywne badania oraz prace wiertnicze. S³owa kluczowe: obszar prognostyczny, rudy Cu-Ag, facja utleniona, sejsmika 2D * Mgr, ** Prof. dr hab., Uniwersytet Warszawski, Warszawa; Mozów Copper Sp. z o.o., Warszawa: e-mail: s.speczik@uw.edu.pl 231

Prognostic deposit of Cu-Ag ore in the Lubuskie voivodship (SW Poland) Abstract: Extensive research completed on the relationship between the oxidized Rote Faule zone and rich ore mineralization has allowed to link the presence of copper and silver deposits in the vicinity of oxidized facies. In the Lubuskie voivodship the hypothetical contact zone between two main geochemical facies runs in the NW-SE direction, northeast of Zielona Góra towards Nowa Sól. The extent of the discussed zone covers 484 km 2 of the Mozów prognostic area. Within the discussed area, Zechstein Kupferschiefer mineralization has been investigated in seven available archival cores, where, at the depths between 2000 to 2500 meters above the oxidized rock, rich ore mineralization was observed. The investigated area became training grounds for ore prospecting using the newest methods. The results of reinterpreting of selected 2D seismic profiles by the use of the effective reflection coefficients allowed to detailed identification of lithological zone changes, and thicknesses of particular Zechstein cyclothems, as well as tectonic elements linked to them. Mapping of the top contact of the Rotliegendes was also completed. In addition, special transformations of the Bouguer anomalies compiled in the form of residual anomaly maps as well as gravimetric density maps of linear elements of regional and local extent at pertinent depth intervals allowed the trace of tectonic and lithological changes. The number of cores investigated in a small part of the prognostic area does not give a complete image of mineralization dispersion, however taking into consideration the basic trend in the occurrence of Lower Zechstein ore bodies, an assumption can be made that the belt of high copper concentrations extends into the Kupferschiefer and the Zechstein Limestone facies on the western border of the redox boundary, as well as in the Kupferschiefer and Weissliegendes facies on the eastern border of the redox boundary. Analyses of available data gives reason to conduct exploration and research in order to determine the dispersion of ore bodies. Within the boundaries of the discussed area, intensive research and drilling is being conducted. Key words: prognostic area, Cu-Ag ore, oxidized facies, 2D seismic profiles Wprowadzenie Omawiany obszar prognostyczny po³o ony jest w centralnej czêœci województwa lubuskiego, a jego granice obejmuj¹ zasiêgiem trzy powiaty: sulechowski, kroœnieñski oraz zielonogórski (rys. 1A). Na mapie strukturalnej Polski jest to zachodnia czêœæ monokliny przedsudeckiej (rys. 1B). Przewa aj¹ca czêœæ terenu po³o ona jest w obrêbie obni enia zielonogórskiego (Soko³owski 1967). ¹czna powierzchnia terenu badañ wynosi 484 km 2. 1. Rys historyczny Zainteresowanie obszarem, bêd¹cym obecnie przedmiotem licznych badañ geofizycznych i geologicznych, zwi¹zane by³o g³ównie z okreœleniem potencja³u ropno-gazowego dolomitu g³ównego, co powodowa³o, e sp¹g cechsztynu nie by³ g³ównym celem prowadzonych wierceñ. Pierwsze wiercenia w omawianym terenie wykonane zosta³y w latach szeœædziesi¹tych XX wieku w rejonie Pomorska, gdzie z trzynastu otworów dwa osi¹gnê³y sp¹g cechsztynu (Pomorsko 1, Czerwieñsk 1). Kolejne wiercenia prowadzone by³y w latach osiemdziesi¹tych oraz dziewiêædziesi¹tych XX wieku w okolicach miejscowoœci Kije i Mozów. W rejonie Kijów wykonano dziewiêæ otworów, z których trzy osi¹gnê³y sp¹g cechsztynu (Kije 2, 9, 10), a w rejonie Mozowa dwa otwory (Mozów 1, Mozów 2). Dodatkowo w pó³nocnej i pó³nocno-zachodniej czêœci obszaru wykonano kolejnych dziewiêæ otworów. Jednak najbardziej wartoœciowe dane pochodzi³y z otworów Mozów 1, Kije 10 i Kije 9, które wyznaczaj¹ rejon cechuj¹cy siê wysok¹ (powy ej 50 kg/m 2 ) zasobnoœci¹ w miedÿ. 232

2. Zakres i metodyka prac Prace badawcze podzielone by³y na dwa g³ówne etapy. W pierwszym realizowane by³y zadania zwi¹zane z przegl¹dem materia³ów archiwalnych dotycz¹cych rdzeni wiertniczych oraz przetworzeniem danych sejsmiki i grawimetrii. Do dnia dzisiejszego zachowa³o siê siedem pe³nych profili serii miedzionoœnej z otworów w omawianym terenie. W przypadku ca³kowitego zachowania materia³u rdzeniowego, wykonywano pe³ny zakres badañ chemicznych (pierwiastków g³ównych Cu, Ag, Zn, Pb, towarzysz¹cych Co, Mo, Ni, V, œladowych Cr, Bi, U, Th, As, Ba oraz metali szlachetnych Au, Pt, Pd) oraz mineralogicznych (szczegó³owe opisy z u yciem mikroskopu optycznego). W innym przypadku bazowano na dotychczasowych pracach zwi¹zanych z tematem (Oszczepalski, Rydzewski 1997). Dane sejsmiczne pochodzi³y ze szczegó³owego zdjêcia sejsmicznego wykonanego w latach osiemdziesi¹tych XX wieku. Wykorzystanie prac reprocessingowych, polegaj¹cych na przekszta³ceniu wybranych przekrojów sejsmicznych w postaæ efektywnych wspó³czynników odbicia (EWO), mia³o na celu podniesienie rozdzielczoœci zapisu sejsmicznego i wyeksponowanie zmiennoœci litologicznej oraz tektonicznej ska³. Podstawê do obliczeñ efektywnych wspó³czynników odbicia stanowi³y dane w postaci zbiorów sejsmicznych w uk³adzie SEGY, najlepiej z rzeczywistymi wielkoœciami amplitud (RAP). Obliczenie efektywnych wspó³czynników odbicia umo liwi³o przekszta³cenie falowego obrazu sejsmicznego w ci¹gi wspó³czynników odbicia przedstawiaj¹ce kolejne warstwy w badanym oœrodku geologicznym. Bardzo wa nym elementem by³a korelacja uzyskanych danych z wynikami geofizyki wiertniczej. W ten sposób uzyskano obrazy w postaci profili litologiczno-stratygraficznych. Otrzymane przekroje nak³adane by³y na cyfrowo przetworzone dane grawimetryczne w postaci map anomalii Bougera, map transformowanych oraz grawimetryczno-tektonicznych, obrazuj¹cych budowê geologiczn¹ wybranych kompleksów skalnych. Mapy anomalii opracowywano na podstawie archiwalnych zbiorów wartoœci pomiarów si³y ciê koœci o zagêszczeniu zdjêcia pó³szczegó³owego. Mapy transformowane wykonano z zastosowaniem metod opartych na filtracji czêstotliwoœciowej obejmuj¹cej miêdzy innymi gradient poziomy wed³ug Rosenbacha (Speczik i in. 2011, 2012). 3. Podstawy teoretyczne G³ównym zagadnieniem pomocnym w poszukiwaniach dolnocechsztyñskich z³ó miedzi jest front facji utlenionej zwanej Rote Faule (Rydzewski 1964; Wy ykowski 1971; Gospodarczyk 1978; Oszczepalski, Rydzewski 1983, 1991, 1997). Najwiêksze pole utlenione znajduje siê na zachód od udokumentowanego z³o a Cu-Ag w po³udniowej czêœci monokliny przedsudeckiej i obejmuje obszar perykliny ar oraz zachodniej czêœci monokliny przedsudeckiej. Mniejsze obszary o silnym wp³ywie Rote Faule pojawiaj¹ siê w centralnej i œrodkowo-wschodniej czêœci monokliny przedsudeckiej (Oszczepalski, Rydzewski 1997; Oszczepalski, Speczik, 2011). Ponadto w odniesieniu do granicy redox widoczna jest pionowa strefowoœæ oraz w skali regionalnej pozioma strefowoœæ rozmieszczenia pierwiastków g³ównych (Oszczepalski 1989; Oszczepalski, Rydzewski 1991). G³ówna mineralizacja zwi¹zana jest z post-sedymentacyjnym wp³ywem fluidów utleniaj¹cych, które w trakcie przep³ywu przez utwory silikoklastyczne czerwonego sp¹gowca ³ugowa³y metale, 233

a nastêpnie precypitowa³y na kontakcie z utworami redukcyjnymi (Oszczepalski 1999; Speczik i in. 1997, 2007; Oszczepalski i in. 2002). W przep³ywie solanek mog³y byæ pomocne systemy g³êbokich spêkañ oraz roz³amów w pod³o u cechsztynu, które zosta³y w wyniku prac analitycznych skartowane w obszarze badañ (Blundell i in. 2002, Borg i in. 2012) 4. Wyniki prac badawczych G³ównym zadaniem prac geologicznych przed przyst¹pieniem do prac wiertniczych by³o wyznaczenie obszarów prognostycznych dla udokumentowania pok³adowego (stratoidalnego) z³o a polimetalicznego. We wszystkich zbadanych otworach w serii miedzionoœnej stwierdzono wystêpowanie ska³ utlenionych. W zale noœci od pozycji frontu utlenionego seria miedzionoœna by³a utleniona czêœciowo lub ca³kowicie (rys. 3). W pierwszym przypadku ponad utlenionymi ska³ami zaobserwowano bogat¹ mineralizacjê kruszcow¹ zdominowan¹ przez chalkozyn. W drugim przypadku, gdy utlenieniu uleg³a ca³a seria miedzionoœna, widoczne by³y jedynie relikty siarczków metali wraz z hematytem. Otwory, w których zosta³a odnotowana bogata mineralizacja, zosta³y naniesione na wczeœniej przygotowane mapy grawimetryczne, do których korelowano linie sejsmiczne 2D. Dziêki zebraniu danych w ca³oœæ uzyskany zosta³ obraz z teoretyczn¹ lini¹ przebiegu frontu utlenionego. Analiza mapy grawimetrycznej gradientu poziomego wed³ug Rosenbacha z naniesionymi g³ównymi osiami gradientów poziomych wykaza³a istnienie pozytywnej anomalii o kierunku NW-SE (rys. 2). Wyniki badañ mineralogicznych i chemicznych sugeruj¹, e strefa anomalii kontrolowa³a dostarczanie fluidu ³uguj¹cego metale w skali lokalnej. Wszystkie pozytywne otwory (Kije 2, 9, 10, Mozów 1) znajduj¹ siê po stronie pó³nocnej omawianej strefy, natomiast otwory negatywne (Mozów 2, Czerwiñsk mapa nie obejmuje otworu) po stronie po³udniowej lub w niewielkiej odleg³oœci od g³ównej osi wymienionej strefy. Pomocne sta³y siê tak e profile sejsmiczne 2D, które potwierdzi³y tezê na temat istnienia g³êbokich roz³amów w pod³o u cechsztynu. Wykonany reprocessing linii sejsmicznych ujawni³ g³êbokie uskoki w obszarze anomalii oraz szereg p³ytszych roz³amów w serii skalnej nale ¹cej do cechsztynu oraz dolnego permu (rys. 4). Zak³adaj¹c, i g³êbokie roz³amy mia³y znacz¹cy udzia³ w dostarczaniu solanek utleniaj¹cych do systemu, przyjêto e omawiana strefa tektoniczna by³a aktywna w czasie transportu solanek ³uguj¹cych oraz bêdzie kontrolowa³a pozycjê frontu utlenionego w serii miedzionoœnej. Na podstawie powy szej interpretacji wyznaczono szeœæ otworów wiertniczych, które zlokalizowano po stronie pó³nocnej omawianej strefy w celu potwierdzenia wystêpowania bogatej mineralizacji Cu-Ag. Prace wiertnicze w pierwszym otworze rozpoznawczym (Mozów 1-C1) zakoñczono po osi¹gniêciu stropowych warstw czerwonego sp¹gowca. Dane na temat pozycji frontu utlenionego w ska³ach serii miedzionoœnej nowego otworu potwierdzi³y zak³adany wy ej model rozprzestrzenienia mineralizacji. Ponadto, w strefie redukcyjnej dominuj¹cym siarczkiem jest chalkozyn, a dodatkowo stwierdzono liczne ziarna srebra rodzimego. Na kontakcie facji redukcyjnej z utlenion¹ stwierdzono wystêpowanie miedzi rodzimej oraz towarzysz¹ce jej drobne inkluzje mineralne z³ota rodzimego (rys. 5A, 5B, 5C, 5D). 234

5. Nowe spojrzenie Sp¹g cechsztynu w omawianym rejonie badañ zalega dwukrotnie g³êbiej ni w obszarze obecnie eksploatowanych w po³udniowej czêœci monokliny przedsudeckiej z³ó Cu-Ag, jednak nadal jest to interesuj¹cy obszar prognostyczny dla poszukiwañ z³ó miedzi i srebra. Kryteria mówi¹ce o g³êbokoœci i zasobnoœci w dokumentowaniu z³ó miedzi w Polsce (Dziennik Ustaw 291, 2011) nie bior¹ pod uwagê œwiatowego popytu na surowce, a szczególnie rozwoju technik wydobywczych g³êboko zalegaj¹cych pok³adów. Z pewnoœci¹ du- ym utrudnieniem w kopalni o g³êbokoœci do 2500 m bêdzie wysoka temperatura oraz du e ciœnienie górotworu. Wysokie straty energii potrzebnej na dostosowanie warunków pracy do cz³owieka bêd¹ musia³y byæ rekompensowane przez wysok¹ wydajnoœæ wydobycia oraz utrzymanie siê ceny surowca na wysokim poziomie. Problemy techniczne nie s¹ obecnie przeszkod¹, poniewa technologia automatyki i zdalnego sterowania maszyn w klimatyzowanych pomieszczeniach jest w zasadzie osi¹galna. Jednak e znacznie wiêkszym problemem mog¹ staæ siê przeszkody natury podatkowej lub prawnej. W przypadku inwestycji w budowê kopalni, rentownoœæ zak³adów górniczych osi¹gana jest dopiero w fazie pe³nej operatywnoœci, czyli po kilku, a nawet kilkunastu latach od momentu zakoñczenia budowy. Na³o one na inwestora obci¹ enia podatkowe powoduj¹ odsuniêcie momentu zwrotu inwestycji. Fakt ten mo e znacz¹co wp³yn¹æ na podjêcie decyzji co do realizacji przedsiêwziêcia. Oczywiœcie nie da siê unikn¹æ obowi¹zku podatkowego, ale mo na przenieœæ obci¹ enie podatkowe z fazy rozpoznania i budowy zak³adów do fazy operacyjnej kopalni. Rozwi¹zanie to z pewnoœci¹ zachêci³oby wielu inwestorów do rozpoczêcia dzia³añ wiertniczych lub inwestowania w Polsce w rozwój górnictwa rud metali. Wnioski Przeprowadzone prace analityczne uwzglêdniaj¹ce techniki geofizyczne (grawimetria, sejsmika) oraz geochemiczne i mineralogiczne, pozwoli³y na wytyczenie przebiegu hipotetycznego zasiêgu facji utlenionej w omawianym obszarze prognostycznym. Wyniki obserwacji mineralogicznych z serii miedzionoœnej w archiwalnych otworach oraz nowe dane uzyskane z otworu Mozów 1-C1 potwierdzi³y wystêpowanie wysokich koncentracji siarczków miedzi ponad utworami utlenionymi. Utwory te w omawianym regionie obejmuj¹ ska³y stropowe czerwonego sp¹gowca oraz sp¹g ³upka miedzionoœnego. Rozmieszczenie pozytywnych otworów wiertniczych w stosunku do strefy z g³êbokimi roz³amami poni ej utworów cechsztynu korelowanej z pozytywn¹ anomali¹ na mapie gradientu poziomego wed³ug Rosenbacha, pozwala dowi¹zaæ do siebie granice obszaru z wystêpowaniem wysokich koncentracji metali w facji redukcyjnej. Uskoki kontynuuj¹ce siê w pod³o u cechsztynu mog³y spe³niaæ zasadnicz¹ rolê w dostarczaniu solanek transportuj¹cych metale do obszaru prognostycznego. 235

Literatura Blundell D.J., Karnkowski P., Alderton D.H.M., Oszczepalski S., 2002 Geochemical characteristics across the oxic/anoxic interface (Rote Faule front) within the Kupferschiefer of the Lubin-Sieroszowice mining district (SW Poland). Chemical Geology 185, 9 31. Borg G., Piestrzyñski A., Bachmann G.H., Puttmann W., Walther S., Fiedler M., 2012 An overview of the European Kupferschiefer deposits. Society of Economic Geologists, Special Publication 16, 455 486. Dziennik Ustaw Nr 291, 2011 Rozporz¹dzenie ministra œrodowiska z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie dokumentacji geologicznej kopaliny z³o a. Pozycja 1712, tabela 16. Gospodarczyk E., 1978 Miedzionoœnoœæ utworów sp¹gowych cechsztynu na monoklinie przedsudeckiej i peryklinie ar oraz mo liwoœci dalszych poszukiwañ. Przegl¹d Geologiczny 26, 97 102. Oszczepalski S., 1989 Kupferschiefer in southwestern Poland sedimentary environments, metal zoning and ore controls. In: Boyle RW, Brown AC, Jowett EC, Kirkham RV (eds.), sediment hosted stratiform copper deposits. Geological Associate Canada Special Papers 36, 571 600. Oszczepalski S., 1999 Origin of Kupferschiefer polymetallic mineralization in Poland. Mineralium Deposita 34, 599 613. Oszczepalski S., Nowak G.J., Bechtel A., ak K., 2002 Evidence of oxidation of the Kupferschiefer in the Lubin Sieroszowice deposit, Poland: Implications for Cu-Ag and Au-Pt-Pd mineralization. Geological Quarterly 46, 1 23. Oszczepalski S., Rydzewski A., 1983 Miedzionoœnoœæ utworów permu na obszarze przylegaj¹cym do z³o a Lubin Sieroszowice. Przegl¹d Geologiczny 31, 437 444. Oszczepalski S., Rydzewski A., 1991 The Kupferschiefer mineralization in Poland. Zol. Geol. Palant., I, 4, 975 999. Oszczepalski S., Rydzewski A., 1997 Atlas metalogeniczny cechsztyñskiej serii miedzionoœnej w Polsce. Pañstwowy Instytut Geologiczny Wydawnictwo Kartograficzne Polskiej Agencji Ekologicznej S.A. Warszawa. Oszczepalski S., Speczik S., 2011 Prospectivity analysis of the Polish Kupferschiefer new instant. In: Brra F., Reich M., Campos E., Tornos F. (eds.) Let s Talk Ore Deposits 11 th SGA Biennial Meeting, Antofagasta, 294 296. Rydzewski A., 1964 Petrografia i mineralizacja osadów górnego permu na monoklinie przedsudeckiej i peryklinie ar. Przegl¹d Geologiczny 12, 102 108. Soko³owski J., 1967 Charakterystyka geologiczna i strukturalna obszaru przedsudeckiego. Geologia Sudetica. Vol. III, 297 367. Speczik S., Dziewiñska L., Pepel A., JóŸwiak W., 2011 Mo liwoœæ wykorzystania impulsowej postaci zapisu sejsmicznego do rozpoznania z³ó prognostycznych miedzi i srebra w pó³nocnej czêœci monokliny przedsudeckiej. Zeszyty Naukowe IGSMiE PAN 81, 117 135. Speczik S., Dziewiñska L., Pepel A., JóŸwiak W., 2012 Analiza i przetwarzanie danych geofizycznych jako instrument poszukiwañ z³ó Cu-Ag na monoklinie przedsudeckiej. Biuletyn Pañstwowego Instytutu Geologicznego 452, 257 286. Speczik S., Oszczepalski S., Karwasiecka M., Nowak G.J., 2007 Kupferschiefer A hunt for new reserves. [W:] Andrew CJ et al. (eds.) Digging deeper. IAEG, Dublin, 237 240. Speczik S., Rydzewski A., Oszczepalski S., Piestrzyñski A., 1997 Exploration for Cu-Ag and Au-Pt-Pd Kupferschiefer-type deposits in SW Poland. In: Papunen H. (ed.) Mineral Deposits: Resources and Exploration Where do They Meet? Balkema, Rotterdam, 119 122. Wy ykowski J., 1971 Dotychczasowe wyniki geologicznych prac badawczych a dalsze perspektywy stwierdzenia nowych z³ó miedzi w Polsce. Cuprum, 12, 20 29.

Rys. 1. A. Zasiêg obszaru prognostycznego Mozów na tle podzia³u administracyjnego w województwie lubuskim B. Zasiêg omawianego obszaru na tle mapy strukturalnej Polski Fig. 1. A. The range of Mozów prognostic area against regional and local administrative division B. The range of described area on structural map of Poland

Fig. 2. The seismic 2D line made with effective reflectance factors in the Zechstein interval and its basement Rys. 2. Sekcja czasowa efektywnych wspó³czynników odbicia w utworach cechsztynu oraz jego pod³o u

Rys. 3. Przyk³adowe profile serii miedzionoœnej w otworach archiwalnych z naniesionym zasiêgiem facji utlenionej (kolor ró owy) A1d anhydryt dolny, Ca1 wapieñ cechsztyñski, T1 ³upek miedzionoœny, BS bia³y sp¹gowiec Fig. 3. The exemplary profiles of copper bearing series in the archival boreholes with vertical range of oxidizing facies (pink coulor) mapped to. A1d Lower Anhydrite, Ca1 Zechstein Limestone, T1 Copper Shale Kupferschiefer, BS White Sandstone Weisliegendes Rys. 4. Mapa grawimetryczna omawianego obszaru, gradient poziomy wed³ug Rosenbacha w skali 1:50 000 Fig. 4. Gravimetric map of the area, horizontal gradient acc. to Rosenbach, 1:50 000

Rys. 5. Zdjêcia siarczków metali w œwietle odbitym A MiedŸ rodzima w zroœcie ze z³otem rodzimym, B Chalkozyn z inkluzj¹ mineraln¹ z³ota rodzimego, C Du e ziarno miedzi rodzimej oraz chalkozyn, D Zrost miedzi rodzimej ze z³otem rodzimym, drobne ziarna chalkozynu Fig. 5. Photos of sulphides in reflected light A Native copper with native gold, B chalcocite with small inclusion of native gold, C native copper big grain and chalcocite, D native copper with native gold and chalcocite small grains