Opracowanie charakterystyki zlewni Kaczawy Spis treści: 1. Cel i zakres opracowania... 2 2. Charakterystyka zlewni rzeki Kaczawy... 2 2.1. Położenie geograficzne... 2 2.2. Klimat... 10 2.3. Zagospodarowanie terenu... 10 2.4. Charakterystyka społeczno-gospodarcza zlewni Kaczawy... 13 2.5. Obszary chronione... 13 2.5.1. Obszary chronione zgodnie z ustawą o ochronie przyrody... 13 2.5.2. Obszary chronione zgodnie z ustawą Prawo wodne... 19 2.6. Hydrografia i hydrologia... 23 2.7. Budowa geologiczna... 43 2.8. Charakterystyka hydrogeologiczna... 47 2.9. Charakterystyka znaczących oddziaływań antropogenicznych na wody zlewni... 58 2.10. Charakterystyka istotnych problemów gospodarki dotyczących zasobów wodnych i ochrony przed powodzią... 73 3. Aktualna ocena stanu wód powierzchniowych i podziemnych w zlewni Kaczawy... 77 3.1. Ocena stanu wód powierzchniowych... 77 3.2. Ocena stanu wód podziemnych... 88 4. Literatura... 95 5. Spis rysunków... 97 6. Spis tabel... 98 Spis załączników: Załącznik nr 1. Załącznik nr 2. Użytkownicy wód powierzchniowych i podziemnych z aktualnymi na rok 2013 pozwoleniami wodnoprawnymi. Załącznik zawiera zestawienie danych o użytkowaniu wód zgodny z informacjami przekazanymi przez Zamawiającego oraz pozyskanymi ze starostw. Klasyfikacja stanu wód powierzchniowych i podziemnych.
1. Cel i zakres opracowania Celem zadania 3 było opracowanie charakterystyki zlewni rzeki Kaczawy. W dokumencie przedstawiony został opis zlewni Kaczawy. Ponadto przeanalizowano znaczące oddziaływania antropogeniczne na wody zlewni, jak również dokonano opisu istotnych problemów gospodarki wodnej, dotyczących zasobów wodnych i ochrony przed powodzią, z uwzględnieniem zbiornika Słup. W niniejszym dokumencie zaprezentowano także aktualną ocenę stanu jednolitych części wód powierzchniowych i podziemnych. Podstawą do opracowania charakterystyki była analiza dokumentów planistycznych oraz dokumentów dotyczących gospodarki wodnej, zrealizowana w ramach zadania 2 oraz analizy wykonane przez Wykonawcę. 2. Charakterystyka zlewni rzeki Kaczawy 2.1. Położenie geograficzne Zlewnia rzeki Kaczawy o powierzchni 2613,22 km 2 położona jest w całości w województwie dolnośląskim i leży w powiatach: bolesławieckim, jaworskim, jeleniogórskim, kamiennogórskim, legnickim, mieście Legnica (na prawach powiatu), lubińskim, lwóweckim, polkowickim, średzkim, świdnickim, wałbrzyskim, wołowskim oraz złotoryjskim. W obrębie zlewni Kaczawy 16 gmin położonych jest w całości w omawianym obszarze, a 29 gmin częściowo. Podział administracyjny zlewni Kaczawy przedstawiono w poniższej tabeli (Tabela 1) oraz na niżej zamieszczonej mapie (Rysunek 1). Tabela 1. Podział administracyjny zlewni rzeki Kaczawy Lp. Gmina Powierzchnia gminy w zlewni Kaczawy [km 2 ] Procentowy udział powierzchni gminy w obrębie zlewni Kaczawy Województwo dolnośląskie Powiat bolesławiecki: 1 Gromadka 189,82 70,92 2 Warta Bolesławiecka 17,46 15,81 3 Bolesławiec - obszar wiejski 27,04 9,37
Lp. Gmina Powierzchnia gminy w zlewni Kaczawy [km 2 ] Procentowy udział powierzchni gminy w obrębie zlewni Kaczawy Powiat jaworski: 4 Jawor 18,79 100 5 Paszowice 101,24 100 6 Wądroże Wielkie 89,10 100 7 Mściwojów 71,91 100 8 Męcinka 147,73 100 9 Bolków - miasto 7,68 100 10 Bolków - obszar wiejski 137,82 95,14 Powiat jeleniogórski: 11 Janowice Wielkie 5,74 9,93 12 Jeżów Sudecki 0,41 0,43 Powiat kamiennogórski: 13 Marciszów 11,71 14,35 Powiat legnicki: 14 Krotoszyce 67,47 100 15 Ruja 73,25 100 16 Legnickie Pole 85,20 100 17 Miłkowice 86,60 100 18 Chojnów (gm. miejska) 5,32 100 19 Kunice 92,57 99,95 20 Chojnów 227,89 98,72 21 Prochowice - miasto 9,63 97,86 22 Prochowice - obszar wiejski 61,77 66,70 Powiat m. Legnica: 23 M. Legnica 56,27 100 Powiat lubiński: 24 Lubin - obszar wiejski 75,51 26,07 25 Ścinawa - obszar wiejski 0,24 0,16 Powiat lwówecki: 26 Wleń - obszar wiejski 3,50 4,44 27 Lwówek Śląski - obszar wiejski 8,15 3,65 Powiat polkowicki: 28 Chocianów - obszar wiejski 52,69 24,59 29 Przemków - obszar wiejski 0,003 0,003 Powiat średzki: 30 Udanin 105,66 95,34 31 Malczyce 36,03 68,58 32 Kostomłoty 40,51 27,91 33 Środa Śląska - obszar wiejski 9,72 4,84 Powiat świdnicki: 34 Dobromierz 58,28 67,85
Lp. Gmina Powierzchnia gminy w zlewni Kaczawy [km 2 ] Procentowy udział powierzchni gminy w obrębie zlewni Kaczawy 35 Strzegom - obszar wiejski 69,23 55,79 36 Strzegom - miasto 2,77 13,53 37 Żarów - obszar wiejski 0,80 0,98 Powiat wałbrzyski: 38 Stare Bogaczowice 1,05 1,20 Powiat wołowski: 39 Wołów - obszar wiejski 0,11 0,03 Powiat złotoryjski: 40 Świerzawa - miasto 1,76 100 41 Złotoryja (gm. miejska) 11,50 100 42 Wojcieszów 32,16 100 43 Złotoryja 144,91 100 44 Zagrodno 119,87 98,00 45 Świerzawa - obszar wiejski 152,02 96,10 46 Pielgrzymka 94,34 89,99 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych przekazanych przez Zamawiającego
Rysunek 1 Podział administracyjny zlewni Kaczawy Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych przekazanych przez Zamawiającego
Zgodnie z przyjętym przez J. Kondrackiego systemem regionalizacji fizycznogeograficznej, północna i centralna część omawianego terenu położona jest w obrębie makroregionu Nizina Śląsko-Łużycka (317.7). Niewielki wschodni fragment zlewni Radomki wchodzi w zakres makroregionu Wał Trzebnicki (318.4). Wschodnia część terenu leży w obrębie Niziny Śląskiej (318.5), zaś południowo-wschodni kraniec zlewni leży w obrębie Przedgórza Sudeckiego (332.1). Zachodnia część przedmiotowego obszaru położona jest w granicy makroregionów: Pogórze Zachodniosudeckie (332.2), Sudety Środkowe (332.4-5) oraz Sudety Zachodnie (332.3). Zlewnia Kaczawy położona jest w granicach następujących mezoregionów: Równina Chojnowska (317.78), Równina Legnicka (317.77), Bory Dolnośląskie (317.74), Wysoczyzna Lubińska (317.76), Obniżenie Ścinawskie (318.43), Pradolina Wrocławska (318.52), Wysoczyzna Średzka (318.531), Wzgórza Strzegomskie (332.11), Obniżenie Podsudeckie (332.15), Pogórze Wałbrzyskie (332.28), Góry Wałbrzyskie (332.42), Góry Kaczawskie (332.35), Pogórze Kaczawskie (332.27). Równina Chojnowska (317.78) to zdenudowana równina morenowa z ostańcami kemowymi i pokrywą lessową. W północno-wschodniej części równina osiąga wysokość w granicach 180 200 m. Południowa część mezoregionu charakteryzuje się występowaniem odkrywek bazaltów. W południowo-wschodniej części wyodrębnia się mikroregion Równiny Jaworskiej nad Nysą Szaloną. Równina Legnicka (317.77) swym zasięgiem obejmuje szerokie, płaskodenne doliny dolnego odcinka Kaczawy oraz jej dopływów: Czarnej Wody, Skorej oraz Nysy Szalonej. Mezoregion Bory Dolnośląskie (317.74) obejmuje drzewostany, w których przeważają sosnowe z wrzosem zwyczajnym, żarnowcem i jałowcem w podszyciu. Miejscami występują domieszki drzew liściastych, takich jak: dąb, brzoza, buk, oraz drzew iglastych jodły i świerku. Wysoczyzna Lubińska (317.76) zbudowana jest glin morenowych, które częściowo przykryte są lessem. W obrębie zlewni Kaczawy występują Wzniesienia Chocianowskie, stanowiące wydłużony, płaski garb moreny ablacyjnej, którego wysokość dochodzi do 188 m. Jest on częściowo pokryty lasem.
Mezoregion Obniżenie Ścinawskie (318.43) tylko w niewielkim fragmencie znajduje się w granicach zlewni Kaczawy. W budowę mezroregionu wchodzi kilkudziesięciomertowej miąższości warstwa osadów rzecznych Odry. Obszar zlewni Kaczawy obejmuje mały fragment północno-zachodniej części mezoregionu Pradolina Wrocławska (318.52). Pradolina ma szerokość 10-12 km i wypełniają ją plejstoceńskie i holoceńskie osady rzeczne w postaci tarasów holoceńskiego, który wysłany jest madami oraz tarasów wyższych, piaszczystych, pochodzących z plejstocenu. W granicach zlewni Kaczawy położony jest północno-zachodni fragment mezoregionu Wysoczyzna Średzka (318.531). Mezoregion ten to równina morenowo-sandrowa, charakteryzująca się występowaniem ostańców moren czołowych i kemów. Gleby, które występują na tym obszarze, należą do typu brunatnoziemnych i płowych słabogliniastych i gliniastych. Mezoregion Wzgórza Strzegomskie (332.11) niemal w całości znajduje się w granicach zlewni Kaczawy. W obrębie zmetamorfizowanych łupków paleozoicznych stanowi on granitową intruzję, przebitą żyłami trzeciorzędowych bazaltów, które tworzą kulminację wzgórz (350 m). Zlewnia Kaczawy obejmuje swym zasięgiem północną część mezoregionu Obniżenie Podsudeckie (332.15). Przedmiotowy mezoregion stanowi rodzaj rowu tektonicznego, który jest wypełniony osadami mioceńskiego morza oraz piaskami i glinami czwartorzędowymi. Północna część Pogórza Wałbrzyskiego (332.28) położona jest w obrębie zlewni Kaczawy. Pogórze Wałbrzyskie zbudowane jest ze skał paleozoicznych, zrównanych na poziomie od 300 do 500 m. Mezoregion opada tektonicznym stopniem ku Obniżeniu Przedsudeckiemu. W obrębie zlewni Kaczawy znajduje się mikroregion Obniżenie Wolbromki (332.281), położone w dolinie Nysy Szalonej. Zlepieńce permskie i porfiry w podłożu przykryte są osadami czwartorzędowymi. W zlewni Kaczawy położony jest północny fragment mezoregionu Góry Wałbrzyskie (332.42), gdzie zlokalizowane jest szerokie przełęczowe obniżenie koło Domanowa oraz górny bieg Nysy Szalonej. Mezoregion Góry Kaczawskie (332.35) stanowi niewysoką grupę górską. W granicach przedmiotowej zlewni obszar ten opada tektonicznym stopniem ku Pogórzu Kaczawskiemu. Wysokości względne nie przekraczają 250 m i nie zaznacza się piętrowość klimatycznoroślinna. W związku z powyższym góry te zaliczane są do typu gór niskich. Południowo-wschodnia i wschodnia część Pogórza Kaczawskiego (332.27) położona jest w obrębie zlewni Kaczawy. Jest to niecka, która złożona jest z warstw cechsztynu, dolnego triasu i kredy. Wychodnie tych warstw tworzą kuesty. Na tym terenie wydzielono mikroregion Pogórze Bolesławieckie (332.272), które jest silnie zdenudowaną brzeżną częścią Pogórza Kaczawskiego, rozciągającą się między Bobrem a Skorą. Ma ona postać
płaskich, zalesionych pagórków, poniżej których położone są pola uprawne. Wysokość wzgórz przekracza 300 m n.p.m. Podział fizjograficzny wg Kondrackiego w zlewni rzeki Kaczawy przestawiono na poniżej zamieszczonej mapie (Rysunek 2).
Rysunek 2 Zlewnia Kaczawy na tle podziału fizjograficznego według Kondrackiego Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Kondracki J., Geografia regionalna Polski, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998
2.2. Klimat Obszar zlewni Kaczawy położony jest w strefie przejściowej, gdzie ścierają się wpływy oceaniczne i kontynentalne. W konsekwencji warunki klimatyczne, panujące na przedmiotowym obszarze charakteryzują się dużą zmiennością paramentów meteorologicznych. Zróżnicowanie warunków klimatycznych w głównym stopniu wynika z urozmaiconej rzeźby terenu. Panuje tu klimat umiarkowany, o cechach oceanicznych miesiące zimowe w obrębie zlewni Kaczawy są łagodne, zaś miesiące letnie niezbyt upalne. Najwyższe wartości średniej rocznej temperatury, wyznaczonej na przełomie lat 1971-2000 odnotowano na Nizinie Śląsko-Łużyckiej i Nizinie Śląskiej (Legnica 8,8 C). Średnie sumy opadów kształtują się w przedziale 450-1000 mm, w zależności od wysokości nad poziomem morza pionowy gradient opadów rocznych wyznaczony z wielolecia 1971-2000 wynosi 66 mm/100 m. 2.3. Zagospodarowanie terenu Zlewnia Kaczawy w przeważającym stopniu ma charakter rolniczy największy udział w powierzchni zlewni mają tereny rolne zajmują 69,30% powierzchni zlewni, w tym największy udział mają grunty orne 59,01%. Lasy i ekosystemy seminaturalne zajmują 24,69% powierzchni zlewni, w tym lasy mieszane 9,79%, lasy iglaste 9,04%, lasy liściaste 4,14%. Lasy pełnią ważne funkcje: funkcję ekologiczną: zapewniają stabilizację stosunków wodnych, chronią gleby przed erozją, kształtują klimat, oczyszczają atmosferę, wzbogacają krajobraz, funkcję gospodarczą: umożliwiają pozyskiwanie drewna czy prowadzenie gospodarki łowieckiej, podnoszą wartość turystyczną regionu. Tereny zantropogenizowane stanowią 5,14% powierzchni zlewni, przy czym miejsca eksploatacji odkrywkowej to 0,32%, a zwałowiska i hałdy 0,01% powierzchni zlewni Kaczawy. Pozostały obszar to tereny wodne (0,67% powierzchni zlewni) oraz strefy podmokłe (0,20% powierzchni zlewni). Szczegółowe zagospodarowanie terenu wraz z procentowym udziałem w zlewni rzeki Kaczawy zestawiono w tabeli poniżej (Tabela 2) oraz na poniższej mapie (Rysunek 3).
Tabela 2. Zagospodarowanie terenu zlewni rzeki Kaczawy Zagospodarowanie terenu POZIOM 1 Zagospodarowanie terenu POZIOM 3 Powierzchnia [km 2 ] Udział w zlewni Kaczawy [%] Lasy i ekosystemy seminaturalne Lasy mieszane 255,81 9,79 Lasy iglaste 236,11 9,04 Lasy liściaste 108,14 4,14 Lasy w stanie zmian 38,32 1,47 Murawy i pastwiska naturalne 6,42 0,25 Roślinność rozproszona 0,49 0,02 Strefy podmokłe Bagna śródlądowe 5,22 0,20 Grunty orne poza zasięgiem urządzeń nawadniających 1541,99 59,01 Tereny rolne Tereny głównie zajęte przez rolnictwo z dużym udziałem roślinności naturalnej 97,16 3,72 Złożone systemy upraw i działek 88,77 3,40 Łąki 82,92 3,17 Tereny wodne Tereny zantropogenizowane Zbiorniki wodne 17,52 0,67 Cieki 0,00029 0,00001 Zabudowa luźna 100,15 3,83 Strefy przemysłowe lub handlowe 9,32 0,36 Miejsca eksploatacji odkrywkowej 8,26 0,32 Tereny sportowe i wypoczynkowe 7,72 0,30 Lotniska 6,47 0,25 Tereny komunikacyjne i związane z komunikacją (drogową i kolejową) 1,72 0,07 Zwałowiska i hałdy 0,39 0,01 Miejskie tereny zielone 0,30 0,01 Źródło: Opracowanie własne na podstawie Corine Land Cover 2006
Rysunek 3 Zagospodarowanie terenu w zlewni Kaczawy Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Corine Land Cover 2006
2.4. Charakterystyka społeczno-gospodarcza zlewni Kaczawy Zlewnia Kaczawy, o powierzchni 2613,22 km 2, stanowi 0,84% powierzchni kraju i zamieszkuje ją ok. 300 000 ludności (0,77% liczby ludności Polski). Wskaźnik gęstości zaludnienia wynosi ok. 113 osób/km 2. Tereny zantropogenizowane zlewni Kaczawy obejmują 5,14% obszaru zlewni. W obrębie przedmiotowej zlewni zlokalizowane są w całości lub w części pięć miast, o liczbie ludności powyżej 10 tys. mieszkańców i należą do nich: Legnica powyżej 100 000 mieszkańców w całości w obszarze zlewni, Jawor powyżej 20 000 mieszkańców w całości w obszarze zlewni, Chojnów powyżej 10 000 mieszkańców niemal 99% w obszarze zlewni, Złotoryja powyżej 10 000 mieszkańców w całości w obszarze zlewni, Strzegom powyżej 10 000 mieszkańców ok. 14% w obszarze zlewni. Pozostały obszar zlewni zajmują miejscowości, których liczba mieszkańców kształtuje się poniżej 10 000 (Prochowice, Bolków, Świerzawa) oraz tereny wiejskie. Teren zlewni Kaczawy zaliczany jest do obszarów średnio uprzemysłowionych. W obrębie przedmiotowego terenu zlokalizowana jest Legnicka Specjalna Strefa Ekonomiczna, gdzie dominuje przemysł motoryzacyjny. Ponadto na obszarze zlewni Kaczawy rozwinięty jest przemysł hutniczy, chemiczny, maszynowy, motoryzacyjny, tworzyw sztucznych, papierniczy, włókienniczy, skórzany, spożywczy, cukrowniczy, drzewny, meblarski, ceramiczny, materiałów budowlanych, wydobywczy kruszyw, przetwórstwo rolne i inne. Rozwinięte jest także rolnictwo. Tereny użytkowane rolniczo obejmują 69,3% obszaru zlewni. 2.5. Obszary chronione 2.5.1. Obszary chronione zgodnie z ustawą o ochronie przyrody W obszarze zlewni rzeki Kaczawy występują obszary mające kluczowe znaczenie dla zachowania bioróżnorodności poprzez ochronę zagrożonych i rzadkich gatunków roślin, zwierząt i ich siedlisk. Należą do nich obszary Natura 2000, ustanowione na mocy dyrektyw unijnych specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO): PLH020015 Wrzosowisko Przemkowskie, PLH020042 Ostrzyca Proboszczowicka, PLH020054 Ostoja nad Bobrem, PLH020052 Pątnów Legnicki, PLH020037 Góry i Pogórze Kaczawskie, PLH020092 Źródliska koło Zimnej Wody, PLH020034 Dobromierz, PLH020018 Łęgi Odrzańskie,
PLH020087 Gałuszki w Chocianowie oraz obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO): PLB020005 Bory Dolnośląskie i PLB020008 Łęgi Odrzańskie. Ponadto w zlewni rzeki Kaczawy mieści się 16 rezerwatów przyrody: Buki Sudeckie, Góra Miłek, Wąwóz Lipa, Nad Groblą, Łęg Korea, Wąwóz Lipa, Zimna Woda, Jezioro Koskowickie, Błyszcz, Torfowisko Borówki, Torfowisko Kunickie, Wąwóz Myśliborski koło Jawora, Buczyna Storczykowa na Białych Skałach, Ponikwa, Ostrzyca Proboszczowicka, Wilcza Góra. Na terenie zlewni Kaczawy zlokalizowane są również 3 parki krajobrazowe: Przemkowski Park Krajobrazowy, Park Krajobrazowy Chełmy i Rudawski Park Krajobrazowy oraz 5 obszarów chronionego krajobrazu Dolina Czarnej Wody, Grodziec, Ostrzyca Proboszczowicka, Dolina Odry i Góra Krzyżowa. Łącznie w zlewni Kaczawy obszary chronione zajmują powierzchnię 926,6 km 2, co stanowi ok. 35,5% całej powierzchni omawianej zlewni. Wszystkie formy ochrony wraz z powierzchniami występujące w zlewni rzeki Kaczawy zestawiono w poniżej zamieszczonych tabelach (Tabela 3), (Tabela 4) oraz mapie (Rysunek 4). Tabela 3. Formy ochrony przyrody w zlewni rzeki Kaczawy Nazwa obszaru chronionego Całkowita powierzchnia obszaru chronionego [km 2 ] Powierzchnia obszaru chronionego w zlewni [km 2 ] Udział obszaru chronionego w zlewni [%] PLH020087-Gałuszki w Chocianowie 0,30 0,30 100 PLH020052-Pątnów Legnicki 8,38 8,38 100 PLH020092-Źródliska koło Zimnej Wody 1,56 1,56 100 PLH020042-Ostrzyca Proboszczowicka 0,74 0,65 87,87 PLH020037-Góry i Pogórze Kaczawskie 350,06 296,13 84,60 PLH020034-Dobromierz 2,26 1,83 81,04 PLH020015-Wrzosowisko Przemkowskie 66,64 31,62 47,45 PLH020054-Ostoja nad Bobrem 153,73 4,76 3,10 PLH020018-Łęgi Odrzańskie 202,24 6,03 2,98 PLB020005-Bory Dolnośląskie 1720,93 232,13 13,49 PLB020008-Łęgi Odrzańskie 179,99 5,35 2,97 Rezerwat Torfowisko Kunickie 0,08 0,08 100 Rezerwat Wilcza Góra 0,04 0,04 100 Rezerwat Błyszcz 0,54 0,54 100 Rezerwat Nad Groblą 0,86 0,86 100 Rezerwat Ponikwa 0,08 0,08 100 Rezerwat Torfowisko Borówki 0,39 0,39 100 Rezerwat Wąwóz Lipa 1,02 1,02 100 Rezerwat Wąwóz Lipa 0,61 0,61 100 Rezerwat Wąwóz Myśliborski koło Jawora 0,10 0,10 100 Rezerwat Buczyna Storczykowa na Białych 0,09 0,09 100
Skałach Nazwa obszaru chronionego Całkowita powierzchnia obszaru chronionego [km 2 ] Powierzchnia obszaru chronionego w zlewni [km 2 ] Udział obszaru chronionego w zlewni [%] Rezerwat Jezioro Koskowickie 0,66 0,66 100 Rezerwat Góra Miłek 1,49 1,49 100 Rezerwat Zimna Woda 0,74 0,74 100 Rezerwat Buki Sudeckie 1,90 1,90 100 Rezerwat Ostrzyca Proboszczowicka 0,06 0,04 75,09 Rezerwat Łęg Korea 0,80 0,30 37,61 Park Krajobrazowy Chełmy 141,02 141,02 100 Przemkowski Park Krajobrazowy 236,56 49,68 21,00 Rudawski Park Krajobrazowy 159,68 2,33 1,46 Obszar Chronionego Krajobrazu Dolina Czarnej Wody 101,22 101,22 100 Obszar Chronionego Krajobrazu Ostrzyca Proboszczowicka 11,44 11,34 99,18 Obszar Chronionego Krajobrazu Grodziec 21,68 15,00 69,18 Obszar Chronionego Krajobrazu Góra Krzyżowa 1,59 0,82 51,48 Obszar Chronionego Krajobrazu Dolina Odry 13,63 6,95 51,00 Źródło: Opracowanie własne na podstawie: WMS GDOŚ Obszary chronione Tabela 4. Użytki ekologiczne w zlewni rzeki Kaczawy Nazwa użytku ekologicznego Bagno przy ul. Poznańskiej Glinianki przy ul. Szczytnickiej Glinki w Lasku Złotoryjskim Rodzaj użytku ekologicznego Siedliska przyrodnicze oraz stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin i zwierząt, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania lub miejsca sezonowego przebywania Zbiorniki wodne. Stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków zwierząt, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania niektórych gatunków zwierząt lub miejsca sezonowego przebywania Pow. [ha] Gmina Obręb ewid. 1,67 Legnica Pawice 3,06 Legnica Pawice Śródleśne oczko wodne 7,56 Legnica Glinki Opis Środowisko bagienne i łąkowe z gatunkami roślin takich, jak: turzyca Hartmana (Carex hartmanii), turzyca dwustronna (Carex disticha H.), ostrożeń siwy (Cirsium canum) oraz zwierząt: potrzos (Emberiza schoeniclus), gąsiorek (Lanius collurio), kumak nizinny (Bombina bombina), żaba wodna (Rana esculenta) Ekosystem wodny obejmujący dwa niewielkie zbiorniki wodne, będące miejscem rozrodu kilku chronionych gatunków płazów oraz żerowisko nietoperzy Użytek obejmuje dwa zbiorniki wodne wraz z otaczającą je roślinnością szuwarową i łąkową.
Nazwa użytku ekologicznego Lasek przy ul. Rzeszotarskiej Lena Podmokła łąka przy ul. Poznańskiej Torfowisko Kąty Torfowisko Szczytniki Torfowisko w okolicach Rodzaj użytku ekologicznego Siedliska przyrodnicze oraz stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin i zwierząt, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania lub miejsca sezonowego przebywania Śródleśne oczko wodne. Stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin i zwierząt, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania lub miejsca sezonowego przebywania. Siedliska przyrodnicze oraz stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin i zwierząt, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania lub miejsca sezonowego przebywania Torfowisko. Stanowisko występowania rzadkich i chronionych gatunków roślin i zwierząt, ich ostoje oraz miejsce rozmnażania Torfowisko. Stanowisko rzadkich gatunków roślin i zwierząt, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania niektórych gatunków zwierząt lub miejsca sezonowego przebywania Pow. [ha] Gmina Obręb ewid. 6,77 Legnica Pawice 12,82 Złotoryja Wilków 1,43 Legnica Pawice 17,78 Chocianów Michałów 6,73 Kunice Prochowice Szczytniki nad Kaczawą, Lisowice Śródpolne oczko wodne 1,67 Miłkowice Jezierzany Opis Ochrona ekosystemu wodnego i błotnego z typową dla nich roślinnością Ekosystem leśny grądowy, wykazujący intensywne procesy regeneracji. Zachowanie miejsc rozrodu płazów i stanowiska lęgowego myszołowa zwyczajnego (Buteo buteo) Oczka wodne z bogactwem zbiorowisk i zespołów roślinnych od wodno- szuwarowych, wierzbowych do lasów mieszanych z licznymi gatunkami chronionej fauny i flory Ekosystem wilgotnej łąki i szuwarów, z ostrożeniem siwym (Cirsium canum). Miejsce gniazdowania ptaków: gąsiorek (Lanius collurio), potrzos (Emberiza schoeniclus), trznadel (Emberiza), potrzeszcz (Emberiza calandr) Pełnienie roli małej retencji wodnej na obszarach lasów z przewagą suchych borów sosnowych, występowanie rzadkich i chronionych gatunków roślin, ochronę środowiska egzystencji chronionego motyla z rodziny modraszkowatych - telejusa, pełnienie roli "banku genów", reprezentującym zespół Rhynchosporetum albe Specyficzny dla wschodniej części powiatu legnickiego torfowisko wskazujące duże wahania wód, zajmującego lokalne zaniżenie terenu, bogatego w zbiorowiska roślinności bagiennej i torfowisk przejściowych z zbiornikiem wodnym, pełniącym funkcję małej retencji oraz poprawiającego stosunki wodne w skali lokalnej. Występuje tu bardzo rzadka na Śląsku turzyca Hartmana (Carex Hartmannie). Miejsce rozrodu płazów. Żerowisko bociana czarnego (Ciconia nigra) W centrum lustro wody z roślinnością wodną, następnie
Nazwa użytku ekologicznego Miłkowic Torfowisko Zamienice Trzcinowisko przy ul. Gniewomierskiej Trzcinowisko przy ul. Miejskiej Rodzaj użytku ekologicznego Torfowisko. Stanowisko występowania rzadkich gatunków roślin Stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin i zwierząt, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania lub miejsca sezonowego przebywania Siedliska przyrodnicze oraz stanowiska rzadkich lub chronionych gatunków roślin i zwierząt, ich ostoje oraz miejsca rozmnażania lub miejsca sezonowego przebywania Pow. [ha] Gmina Obręb ewid. 16,16 Chocianów Michałów 0,45 Legnica Nowa Wieś 2,94 Legnica Nowa Wieś Opis szeroka strefa trzciny, na niewielkich powierzchniach rosną zarośla łozowe. Pełnienie roli małej retencji wodnej, występowanie stanowiska rzadkiego gatunku Drosera x beleziana Camus (mieszańca rosiczki pośredniej i rosiczki okrągłolistnej), ochronę najrzadszych w Polsce torfowisk przejściowych Celem ochrony jest zachowanie roślin ciepłolubnych - róży rdzawej (Rosa rubiginosa L.) i róży eliptycznej (Rosa inodora Fr.) Siedliska podmokłe z występującymi tam gatunkami roślin (96 gatunków), płazów (w tym ropucha zielona (Bufo viridis)), gadów i ptaków Źródło: Opracowanie własne na podstawie: Centralny rejestr form ochrony przyrody województwa dolnośląskiego
Rysunek 4 Obszary chronione w zlewni Kaczawy zgodnie z ustawą o ochronie przyrody Źródło: Opracowanie własne na podstawie: WMS GDOŚ Obszary chronione
2.5.2. Obszary chronione zgodnie z ustawą Prawo wodne Rejestr obszarów chronionych jest prowadzony dla ochrony znajdujących się tam wód powierzchniowych i podziemnych oraz tych wyznaczonych w celu zachowania siedlisk i gatunków bezpośrednio uzależnionych od wody. W zlewni Kaczawy wyznaczono obszary, które zostały ujęte w rejestrze obszarów chronionych, w tym: jednolite części wód powierzchniowych wykorzystywane do poboru wody dla zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia (Tabela 5), części wód podziemnych wykorzystywane do poboru wody dla zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia JCWPd nr 94 i 95, części wód przeznaczone do celów rekreacyjnych, a w szczególności do kąpieli (Tabela 6), obszary przeznaczone do ochrony siedlisk lub gatunków, ustanowionych w ustawie o ochronie przyrody, dla których utrzymanie lub poprawa stanu wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie (Tabela 7). W/w wykazy zobrazowano w formie graficznej na poniższej mapie (Rysunek 5). Tabela 5. Jednolite części wód powierzchniowych w zlewni Kaczawy, wykorzystywane do poboru wody dla zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia Kod SCWP Nazwa SCWP Kod JCWP Nazwa JCWP SO0702 Kaczawa od źródła do Nysy Szalonej PLRW6000713819 Kaczawa od źródła do Kamiennika SO0703 Nysa Szalona PLRW60004138449 Nysa Szalona od źródła do Sadówki SO0703 Nysa Szalona PLRW60007138469 Nysa Mała SO0704 Kaczawa od Nysy Szalonej do Odry PLRW60002013859 Kaczawa od Nysy Szalonej do Czarnej Wody Źródło: Opracowanie własne na podstawie wykazu wód powierzchniowych wykorzystywanych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną do spożycia, RZGW we Wrocławiu, 2012 r. Tabela 6. Jednolite części wód w zlewni Kaczawy, przeznaczone do celów rekreacyjnych, a w szczególności do kąpieli Kod SCWP Nazwa SCWP Kod JCWP Nazwa JCWP SO0703 Nysa Szalona PLRW60007138474 Jawornik Źródło: Opracowanie własne na podstawie wykazu wód powierzchniowych wykorzystywanych do celów rekreacyjnych, w tym kąpieliskach, RZGW we Wrocławiu, 2012 r.
Tabela 7. Obszary przeznaczone do ochrony siedlisk lub gatunków w zlewni Kaczawy, ustanowionych w ustawie o ochronie przyrody, dla których utrzymanie lub poprawa stanu wód jest ważnym czynnikiem w ich ochronie Nazwa obszaru chronionego Przemkowski Park Krajobrazowy Kod SCWP SO0705 Nazwa SCWP Kod JCWP Nazwa JCWP Czarna Woda od źródła do Karkoszki PLRW6000171386529 Czarna Woda od źródła do Karkoszki Kod JCWPd [pełny kod] Ciek główny Powierzchnia obszaru chronionego [ha] PLGW600094 Bóbr 22338 Obszar Natura 2000 Kod PLB020003 Stawy Przemkowskie, PLH020015 Wrzosowisko Przemkowskie, PLB020005 Bory Dolnośląskie, PLH080007 Buczyna Szprotawsko - Piotrowicka PLH020097 Jelonek Przemkowski Rodzaj obszaru OSO TYP A, OSO TYP F, SOO TYP G Inne formy ochrony przyrody Rodzaj Przemkowski PK, R3 Torfowisko Borówki, R38 Stawy Przemkowskie, R2 Buczyna Piotrawicka, R37 Łęgi Źródliskowe koło Przemkowa, R68 Annabrzeskie Wąwozy, R79 Buczyna Szprotawska, R5 Dalkowskie Jary. Gatunki i siedliska podlegające ochronie na pozostałych obszarach Siedliska od wód Gatunki od zależne wód zależne [kod] [kod] SIED_130,SIED_147, SIED_152,SIED_159, SIED_17,SIED_18,SIE D_248,SIED_40,SIED _55,SIED_61,SIED_6 8 b.d. SO0703 Nysa Szalona PLRW60007138469 Nysa Mała PLGW600094 SO0703 Nysa Szalona PLRW600041384729 Paszówka PLGW600094 Park Krajobrazowy Chełmy Rudawski Park Krajobrazowy SO0703 Nysa Szalona PLRW60007138474 Jawornik PLGW600094 SO0702 Kaczawa od źródła do Nysy Szalonej PLRW6000513829 Kamiennik PLGW600094 SO0702 Kaczawa od Kaczawa od źródła do PLRW6000713819 źródła do Nysy Szalonej Kamiennika PLGW600094 SO0702 Kaczawa od źródła do Nysy Szalonej PLRW60005138349 Bystrzyk PLGW600094 SO0703 Nysa Szalona PLRW60008138479 Nysa Szalona od Sadówki do PLGW600094 Zbiornika Słup SO0702 Kaczawa od źródła do Nysy Szalonej PLRW60005138389 Prusicki Potok PLGW600094 SO0702 Kaczawa od źródła do Nysy Szalonej PLRW6000513836 Drążnica PLGW600094 SO0703 Nysa Szalona PLRW600051384949 Błotnia PLGW600094 SO0703 Nysa Szalona PLRW600051384789 Starucha PLGW600094 SO0703 Nysa Szalona PLRW60009138499 Nysa Szalona od Zbiornika Słup do Kaczawy PLGW631094 SO0702 Kaczawa od źródła do Nysy Szalonej PLRW6000713819 Kaczawa od źródła do Kamiennika Kaczawa 15990 PLGW600094 Bóbr 15705 PLH020037 Góry i Pogórze Kaczawskie PLH20011 Rudawy Janowickie SOO TYP B SOO TYP B SOO TYP E PK Chełmy, R9 Wąwóz Lipa, R10 Wąwóz Siedmicki, R7 Nad Groblą, R8 Wąwóz Myśliborski. Rudawski PK SIED_12;SIED_130;SI ED_152;SIED_199;SI ED_206;SIED_261;SI ED_40;SIED_55;SIED _61;SIED_68; SIED_1;SIED_12;SIED _130;SIED_152;SIED _40;SIED_55;SIED_6 8; b.d. b.d.
Nazwa obszaru chronionego Kod SCWP Nazwa SCWP Kod JCWP Nazwa JCWP Kod JCWPd [pełny kod] Ciek główny Powierzchnia obszaru chronionego [ha] Obszar Natura 2000 Inne formy ochrony przyrody Kod Rodzaj obszaru Rodzaj Gatunki i siedliska podlegające ochronie na pozostałych obszarach Gatunki od Siedliska od wód zależne wód zależne [kod] [kod] SO0703 Nysa Szalona PLRW60009138499 Nysa Szalona od zb. Słup do Kaczawy PLGW600094 Góry i Pogórze Kaczawskie SO0702 Kaczawa od źródła do Nysy Szalonej PLRW6000913839 SO0707 Skora PLRW60007138663 Kaczawa od Kamiennika do Nysy Szalonej Skora od źródła do Gajowej PLGW600094 PLGW600094 SO0703 Nysa Szalona PLRW60007138474 Jawornik PLGW600094 SO0703 Nysa Szalona PLRW60007138469 Nysa Mała PLGW600094 SO0703 Nysa Szalona PLRW60007138429 Rochowicka Woda PLGW600094 SO0702 SO0702 Kaczawa od źródła do Nysy Szalonej Kaczawa od źródła do Nysy Szalonej PLRW60007138329 Młynka PLGW600094 PLRW6000713819 Kaczawa od źródła do Kamiennika PLGW600094 SO0703 Nysa Szalona PLRW600051384949 Błotnia PLGW600094 SO0703 Nysa Szalona PLRW600051384789 Starucha PLGW600094 SO0702 SO0702 SO0702 SO0702 Kaczawa od źródła do Nysy Szalonej Kaczawa od źródła do Nysy Szalonej Kaczawa od źródła do Nysy Szalonej Kaczawa od źródła do Nysy Szalonej PLRW60005138389 Prusicki Potok PLGW600094 PLRW6000513836 Drążnica PLGW600094 PLRW60005138349 Bystrzyk PLGW600094 PLRW6000513829 Kamiennik PLGW600094 Kaczawa 35005,295 PLH020037 SOO TYP E SO0703 Nysa Szalona PLRW600041384729 Paszówka PLGW600094 SO0703 Nysa Szalona PLRW60004138449 Nysa Szalona od źródła do Sadówki PLGW600094 Źródło: Opracowanie własne na podstawie wykazu obszarów przeznaczonych do ochrony siedlisk lub gatunków, ustanowionych w ustawie o ochronie przyrody, RZGW we Wrocławiu, 2012 r. PK Chełmy, Rudawski PK, R9 Wąwóz Lipa, R8 Wąwóz Myśliborski, Rezerwat Wilcza Góra, Rezerwat Góra Miłek, Rezerwat Buki Sudeckie, Buczyna Storczykowa na Białych Skałach, Wąwóz Siedmicki, Nad Groblą SIED_12;SIED_130;SIED_15 2;SIED_199;SIED_206;SIED_ 236;SIED_261;SIED_40;SIED _68;SIED_55; b.d.
Rysunek 5 Obszary chronione w zlewni Kaczawy, zgodne z ustawą Prawo wodne Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych od Zamawiającego
2.6. Hydrografia i hydrologia Zlewnia rzeki Kaczawy położona jest w regionie wodnym Środkowej Odry. Źródła Kaczawy znajdują się w pobliżu miasta Kaczorów, skąd płynie w kierunku północnym przez Wojcieszów i Starą Kraśnicę, Sędziszową, Dynowice, Nowy Kościół, Krzeniów, Złotoryję oraz Rzymówkę. Za Złotoryją zmienia kierunek biegu na wschodni i południowo-wschodni. Do Odry Kaczawa uchodzi w pobliżu wsi Kwiatkowice. Największymi dopływami omawianego cieku są: Nysa Szalona 53,536 km, Wierzbiak 48,283 km oraz Czarna Woda 47,149 km. W tabeli poniżej (Tabela 8) zestawiono ważniejsze cieki zlewni Kaczawy wraz z ich długościami. Tabela 8. Cieki wodne w zlewni rzeki Kaczawy Lp. Rzeka ID_HYD Długość [km] Rząd 1 Cicha Woda 1378 57,3 2 2 Groda 13782 4,6 3 3 Dopływ spod Konar 137832 2,9 3 4 Jania 13784 8,6 3 5 Trudna 137852 4,8 3 6 Jarosławiec 13786 16,8 3 7 Dopływ spod Kostomłotów 137862 4,5 4 8 Pielaszkowicki Rów 137864 12,3 4 9 Rokitnik 1378642 7,3 5 10 Zabroda 1378644 7,4 5 11 Czerniec 137872 8,5 3 12 Kałeczna 137874 10,1 3 13 Drążnik 137876 8,0 3 14 Dopływ w Lasowicach 1378762 2,5 4 15 Ławisko 13788 7,6 3 16 Bykówek 137892 14,5 3 17 Kaczawa 138 86,0 2 18 Dopływ w Kaczorowie 138112 2,9 3 19 Mokrzyna 13812 4,4 3 20 Olszanka 13814 3,7 3 21 Dopływ spod góry Skopiec 138152 3,9 3 22 Dopływ spod góry Chmielarz 138154 3,0 3 23 Bukownica 13816 7,5 3 24 Dopływ spod góry Piasecznej 138162 2,2 4 25 Sarnka 138164 4,1 4 26 Świerzawa 13818 11,1 3 27 Radzynka 1 138182 5,5 4 28 Radzynka 2 138184 6,3 4 29 Kamiennik 1382 12,7 3
Lp. Rzeka ID_HYD Długość [km] Rząd 30 Dopływ spod Muchowa 13822 2,8 4 31 Czerwieniec 13824 9,2 4 32 Dopływ spod góry Pustelnik 13826 2,6 4 33 Młynka 13832 6,9 3 34 Dopływ w Lubiechowej 138322 4,0 4 35 Koziniec 138332 5,0 3 36 Wilcza 13834 15,5 3 37 Dopływ z Biegoszowa 138342 4,9 4 38 Drążnica 13836 5,5 3 39 Dopływ spod Uniejowic 138372 3,8 3 40 Szreniawa 138374 5,0 3 41 Prusicki Potok 13838 12,6 3 42 Dopływ spod Sichowskich Wzgórz 138382 2,9 4 43 Nysa Szalona 1384 53,5 3 44 Kamionka 138412 2,6 4 45 Ochodnik 138414 4,0 4 46 Dopływ spod góry Bukowej 1384142 3,3 5 47 Dopływ spod Poręby Górskiej 138416 2,6 4 48 Dopływ w Wierzchosławicach 138418 3,7 4 49 Rochowicka Woda 13842 7,6 4 50 Dopływ spod Jeżowa 138422 3,1 5 51 Dopływ spod Wierzchosławiczek 138424 3,6 5 52 Dopływ spod Gorzanowic 138432 4,0 4 53 Sadówka 13844 13,3 4 54 Potok w Sadach Górnych 138442 2,6 5 55 Dopływ spod góry Kaczorek 138444 6,3 5 56 Dopływ spod Wierzchosławic 1384442 5,0 6 57 Czyściec 138452 7,0 4 58 Parowa 138454 7,9 4 59 Dopływ spod Godzieszówka 1384542 4,0 5 60 Radynia 1384544 4,7 5 61 Nysa Mała 13846 18,3 4 62 Świekotka 138462 9,8 5 63 Rogozina 1384622 6,9 6 64 Muchówka 13846222 3,7 7 65 Przyłęcznica 138464 7,1 5 66 Dopływ spod Gorzanowic 1384642 4,0 6 67 Dopływ spod góry Świerczek 138466 2,7 5 68 Łężek 138468 5,3 5 69 Dopływ spod góry Kocisko 1384682 4,4 6 70 Paszówka 138472 8,9 4 71 Dopływ spod Bazaltowej Góry 1384722 3,0 5 72 Zatoka 1384724 5,7 5 73 Dopływ spod Kłonic 13847242 4,6 6
Lp. Rzeka ID_HYD Długość [km] Rząd 74 Jawornik 138474 14,3 4 75 Księginka 138476 5,9 4 76 Starucha 138478 11,2 4 77 Dopływ spod Chełmca 1384782 4,1 5 78 Męcinka 1384784 4,8 5 79 Rakówka 13847842 2,7 6 80 Dopływ spod Kol. Chełmiec 13847844 3,2 6 81 Rowiec 13848 5,2 4 82 Błotnia 138494 9,3 4 83 Gajka 1384942 7,3 5 84 Ciekąca 138496 6,5 4 85 Dopływ spod Krotoszyc 13852 4,0 3 86 Dopływ w Przybkowie 13854 3,8 3 87 Czarna Woda 1386 47,1 3 88 Siekierna 13862 12,8 4 89 Dopływ spod Osłej 138622 4,8 5 90 Główna 138624 5,6 5 91 Krzywiec 138626 5,2 5 92 Świnie Błoto 138632 12,6 4 93 Siekierna "H" 1386322 2,4 5 94 Nidzica 138634 14,6 4 95 Dębia 1386342 5,9 5 96 Kanał "E" 1386354 8,5 4 97 Kanał "P" 138636 5,7 4 98 Dopływ spod Rakowa 138638 9,4 4 99 Stawiska 1386392 7,1 4 100 Brenna 13864 26,2 4 101 Dopływ w Krzywej 138642 4,7 5 102 Karkoszka 138652 8,8 4 103 Śródka 1386522 7,7 5 104 Plęsawa 138654 4,5 4 105 Kanał Ulgi w Grzymalinie 138656 2,0 4 106 Skora 13866 50,7 4 107 Chełst 1386612 4,1 5 108 Debrznik 1386614 5,1 5 109 Czermnica 138662 16,0 5 110 Wojcieszynka 1386622 4,4 6 111 Gajowa 138664 9,8 5 112 Dopływ spod góry Ostrzycy 1386642 4,6 6 113 Dopływ spod Pieszkowa 1386644 5,3 6 114 Piaseczna 1386652 6,6 5 115 Dopływ z Nowej Wsi Grodziskiej 1386654 5,2 5 116 Dopływ spod Grodźca 13866542 3,9 6 117 Dopływ spod góry Pustak 1386656 4,1 5
Lp. Rzeka ID_HYD Długość [km] Rząd 118 Zimnik 138666 15,5 5 119 Dopływ spod Świdniczki 1386662 4,7 6 120 Jabłowa 1386664 3,4 6 121 Kraśnik 1386666 4,6 6 122 Dopływ spod Wojciechowa 1386672 2,3 5 123 Kanał Osetnicki 138668 5,6 5 124 Dopływ spod Witkówki 1386682 5,1 6 125 Dopływ z Michowa 1386692 1,9 5 126 Dłużeń 1386694 6,0 5 127 Brochotka 138672 18,1 4 128 Dopływ spod Strupic 1386722 3,1 5 129 Dopływ spod Gołocina 1386724 4,1 5 130 Dopływ w Studnicy 1386726 3,3 5 131 Brochotka 2 1386728 8,1 5 132 Kanał Grzymaliński 138674 6,1 4 133 Kanał Irygacyjny 138676 3,3 4 134 Lubiatówka 13868 19,3 4 135 Okaleniec 138682 5,4 5 136 Łopiennik 138684 7,1 5 137 Kanał Rzeszotarski 138692 4,3 4 138 Pawłówka 1386922 5,5 5 139 Wierzbiak 1388 48,3 3 140 Rakowiec 138812 6,3 4 141 Osina 13882 7,8 4 142 Dopływ spod Drzymałowic 138832 3,0 4 143 Chotla 138834 4,1 4 144 Modzel 13884 9,9 4 145 Uszewnica 13886 7,1 4 146 Kojszkówka 138872 8,1 4 147 Żurawek 138874 6,2 4 148 Chłodnik 13888 11,9 4 149 Smug 138882 4,4 5 150 Dopływ spod Legnickiego Pola 138884 5,1 5 151 Dopływ spod Gniewomierza 138886 4,3 5 152 Niecka 13892 12,8 3 153 Niecka Mała 138922 7,8 4 154 Dopływ spod Zimnic 138924 3,8 4 155 Młokita 13894 8,3 3 156 Jagodziniec 13896 11,8 3 157 Kaczorek 13898 13,8 3 158 Kanał Prochowicki 138992 6,2 3 159 Dopływ spod Kawic 1389922 4,4 4 160 Dopływ spod Rogów Legnickich 138994 7,8 3 Źródło: Opracowanie własne na podstawie MPHP 2010
W zlewni Kaczawy położonych jest 18 jezior (MPHP 2010), z czego do największych należą: Jezioro Kunickie (102,2 ha), Jezioro Koskowickie (57,3 ha), Jezioro Jaśkowickie (25,3 ha) oraz Jezioro Tatarak (19,3 ha). Ponadto znajduje się tu 37 zbiorników wodnych (MPHP 2010), w tym dwa największe to Zbiornik Słup (280,9 ha) i Zbiornik Winna Góra (39,0 ha). W północnej i południowej części zlewni Kaczawy zlokalizowane są liczne stawy hodowlane. W poniższej tabeli (Tabela 9) zestawiono wszystkie zbiorniki naturalne oraz sztuczne, znajdujące się w granicach zlewni Kaczawy. Tabela 9 Zbiorniki naturalne i sztuczne położone w granicach zlewni Kaczawy, w podziale na SCWP Lp. Rodzaj zbiornika Nazwa zbiornika Identyfikator hydrograficzny zlewni jeziora/sztucznego zbiornika Powierzchnia zbiornika [ha] Kod SCWP 1 zbiornik sztuczny Bez nazwy 137692 0,86 2 jezioro Bez nazwy 137852 0,37 3 jezioro Bez nazwy 137861 0,25 4 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1378729 0,07 SO0701 5 jezioro Bez nazwy 1378761 0,19 6 jezioro Bez nazwy 137892 0,95 7 zbiornik sztuczny Bez nazwy 13812 0,09 8 zbiornik sztuczny Bez nazwy 13821 0,47 9 zbiornik sztuczny Bez nazwy 138181 0,03 10 staw Bez nazwy 138184 0,71 11 staw Bez nazwy 13824 4,42 SO0702 12 staw Bez nazwy 13824 4,47 13 staw Bez nazwy 138332 0,13 14 zbiornik sztuczny Bez nazwy 138372 1,90 15 staw Bez nazwy 138416 0,15 16 staw Bez nazwy 138416 0,23 17 staw Bez nazwy 138416 0,43 18 staw Bez nazwy 138429 1,03 19 zbiornik sztuczny Bez nazwy 138432 0,07 20 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1384542 0,05 21 staw Bez nazwy 13846222 0,19 SO0703 22 staw Bez nazwy 1384649 0,77 23 zbiornik sztuczny Bez nazwy 138466 0,93 24 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1384721 0,04 25 zbiornik sztuczny Bez nazwy 138476 0,08 26 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1384781 0,11 27 zbiornik sztuczny Zb. Słup 1384919 280,91 28 jezioro Jez. Jaśkowickie 138923 25,31 29 jezioro Jez. Kunickie 1389290 102,18 SO0704
Lp. Rodzaj zbiornika Nazwa zbiornika Identyfikator hydrograficzny zlewni jeziora/sztucznego zbiornika Powierzchnia zbiornika [ha] Kod SCWP 30 jezioro Bez nazwy 13896 0,15 31 jezioro Bez nazwy 13896 0,16 32 staw Bez nazwy 13896 33,25 33 staw Bez nazwy 1389941 3,05 34 jezioro Bez nazwy 138996 0,33 35 zbiornik sztuczny Bez nazwy 138621 0,83 36 staw Bez nazwy 138621 1,50 37 staw Bez nazwy 138621 1,72 38 staw Bez nazwy 138622 0,23 39 staw Młyński Staw 138623 1,92 40 staw Staw Młynik 1386329 5,60 41 staw Bez nazwy 1386521 0,22 42 staw Bez nazwy 1386521 0,34 43 staw Bez nazwy 1386521 0,60 SO0705 44 staw Bez nazwy 1386521 0,93 45 staw Bez nazwy 1386521 7,49 46 staw Bez nazwy 1386521 7,82 47 staw Bez nazwy 1386521 8,69 48 staw Bez nazwy 1386521 10,85 49 staw Bez nazwy 1386521 12,67 50 staw Bez nazwy 13865321 0,22 51 staw Bez nazwy 13865321 122,68 52 jezioro Bez nazwy 138654 0,10 53 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1386721 0,10 54 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1386721 0,16 55 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1386721 0,65 56 jezioro Bez nazwy 1386724 0,05 57 staw Bez nazwy 1386724 0,17 58 staw Bez nazwy 1386724 0,54 SO0706 59 staw Bez nazwy 1386724 1,58 60 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1386728 0,10 61 zbiornik sztuczny Bez nazwy 138681 1,11 62 jezioro Bez nazwy 138682 0,65 63 jezioro Jez. Tatarak 138683 19,28 64 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1386921 4,44 65 jezioro Bez nazwy 1386613 0,51 66 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1386641 0,33 67 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1386642 0,12 SO0707 68 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1386652 0,11 69 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1386652 0,12
Lp. Rodzaj zbiornika Nazwa zbiornika Identyfikator hydrograficzny zlewni jeziora/sztucznego zbiornika Powierzchnia zbiornika [ha] Kod SCWP 70 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1386663 1,35 71 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1386663 2,27 72 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1386664 0,28 73 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1386664 0,47 74 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1386664 0,86 75 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1386665 1,83 76 jezioro Bez nazwy 1386672 0,06 77 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1386681 0,09 78 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1386682 0,45 79 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1386682 0,86 80 zbiornik sztuczny Bez nazwy 1386692 0,07 81 jezioro Bez nazwy 1386692 0,21 82 zbiornik sztuczny Zb. Winna Góra 1388139 39,01 83 zbiornik sztuczny Bez nazwy 13882 0,10 84 jezioro Bez nazwy 13882 0,49 SO0708 85 zbiornik sztuczny Bez nazwy 138832 0,14 86 jezioro Jez. Koskowickie 1388839 57,26 Źródło: Opracowanie własne na podstawie MPHP 2010 W km 8+200 Nysy Szalonej, zlokalizowany jest zbiornik retencyjny Słup. Jest to zbiornik wielofunkcyjny, który służy m.in. do retencjonowania wód oraz ich odprowadzania ze zbiornika do rzeki Nysy Szalonej, celem wyrównania odpływów ze zlewni rzeki Nysy Szalonej i zagwarantowania odpowiedniej ilości wody na ujęciu z rzeki Kaczawy w Przybkowie dla Legnickiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji S.A. w Legnicy z przeznaczeniem na zaopatrzenie ludności w wodę oraz dla KGHM Polska Miedź S.A. Ponadto zbiornik powstał z uwagi na potrzebę zapewnienia ochrony przeciwpowodziowej doliny rzeki Nysy Szalonej i rzeki Kaczawy. Według aktualnej Instrukcji eksploatacji i gospodarki wodnej zbiornika retencyjnego Słup na rzece Nysie Szalonej, całkowita pojemność zbiornika wynosi niemal 38,7 mln m 3, pojemność użytkowa przy normalnym poziomie piętrzenia wynosi nieco ponad 25,7 mln m 3, a pojemność powodziowa przy maksymalnym poziomie piętrzenia powodziowego jest równa 7,17 mln m 3. Wyznaczono również pojemność zbiornika tzw. powodziową forsowaną, która przy absolutnie maksymalnym poziomie piętrzenia, przy przejściu fali kontrolnej, wynosi 2,24 mln m 3, co daje łączną, maksymalną pojemność zbiornika równą 40,93 mln m 3. Na zbiorniku Słup prowadzona jest tzw. elastyczna gospodarka powodziowa, umożliwiająca znaczniejszą redukcję wezbrań dla wód do Q 7%. Przy wystąpieniu wód
o mniejszym prawdopodobieństwie niż Q 7% efekty redukcji fali przy gospodarce elastycznej mogą być niższe niż przy gospodarce powodziowej sztywnej, ze względu na ograniczenie zrzutu ze zbiornika w okresie przechodzenia kulminacji na rzece Kaczawie. Gospodarka elastyczna umożliwia jednak wypracowanie rezerwy powodziowej przygotowanej, co w efekcie daje większe korzyści niż prowadzenie gospodarki sztywnej. Wyróżnia się dwa okresy normalnej gospodarki wodnej: przy ograniczonym czasowo piętrzeniu wody w zbiorniku do rzędnej 174,00 m npm oraz przy normalnym piętrzeniu zbiornika do 176,00 m npm. W okresie od 15 czerwca do 15 września, kiedy prawdopodobieństwo występowania powodzi jest największe, utrzymuje się poziom piętrzenia na rzędnej nie wyższej niż 171,50 m npm (17,1 mln m 3 ). Na poniżej załączonej mapie przedstawiono graficzne odwzorowanie sieci hydrograficznej (Rysunek 6).
Rysunek 6 Sieć hydrograficzna zlewni Kaczawy Źródło: Opracowanie własne na podstawie MPHP 2010
W obszarze zlewni zlokalizowanych jest 11 posterunków wodowskazowych. Pięć umieszczonych jest na Kaczawie, dwa na rzece Skorej, a cztery pozostałe na Cichej Wodzie, Czarnej Wodzie, Nysie Szalonej i Wierzbiaku. Zestawienie posterunków wodowskazowych przedstawiono w tabeli poniżej (Tabela 10) oraz na powyższej mapie (Rysunek 6).
Tabela 10. Posterunki wodowskazowe w zlewni rzeki Kaczawy Lp. Nazwa posterunku RZEKA Km biegu cieku Powierzchnia zlewni [km 2 ] 1 Chełm Cicha Woda 30,1 190,9 SO0701 0,43 0,10 0,03 9,02 2 Świerzawa Kaczawa 66,3 133,7 SO0702 1,19 0,40 0,11 26,57 3 Rzymówka Kaczawa 40,3 313,8 SO0702 2,17 0,77 0,38 44,13 4 Dunino Kaczawa 35,3 774,0 SO0704 4,79 1,52 0,92 84,49 5 Piątnica Kaczawa 20,6 1807,0 SO0704 8,59 3,01 1,67 140,48 6 Winnica Nysa Szalona 6,2 398,4 SO0703 2,12 0,37 0,07 40,26 7 Bukowna Czarna Woda 17,0 430,5 SO0706 1,84 0,44 0,04 18,99 8 Zagrodno Skora 25,8 162,0 SO0707 0,88 0,32 0,10 19,02 9 Chojnów Skora 10,6 263,9 SO0707 1,39 0,58 0,20 48,41 10 Kunice Wierzbiak 4,6 252,7 SO0708 0,62 0,22 0,08 7,71 11 Pątnów Legnicki Kaczawa 19,2 1809,7 SO0704 9,20 3,21 1,74 149,89 Źródło: Opracowanie własne na podstawie danych od Zamawiającego i danych literaturowych SCWP SSQ [m 3 /s] SNQ [m 3 /s] Q min [m 3 /s] Q max [m 3 /s]
Zlewnia Kaczawy obejmuje 47 jednolitych części wód powierzchniowych rzecznych, z czego 23 to naturalne części wód, a pozostałe 24 to silnie zmienione części wód. Zgodnie z oceną stanu przedstawioną w Planach gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry 14 JCWP wykazuje stan dobry. Pozostałe 33 JCWP wykazują stan zły z czego 5 jest zagrożonych nieosiągnięciem celu środowiskowego do 2015 r. Dla zagrożonych nieosiągnięciem celu środowiskowego JCWP nie wyznaczono jednak derogacji odstępstw od założonych celów środowiskowych. W obrębie zlewni Kaczawy zlokalizowane są 2 jednolite części wód powierzchniowych jeziorne: PLLW30740 Koskowickie oraz PLLW30742 Kunickie. Zgodnie z oceną stanu przedstawioną w Planach gospodarowania wodami na obszarze dorzecza Odry JCWP PLLW30740 Koskowickie wykazuje stan zły i zagrożona jest nieosiągnięciem celu środowiskowego. Ze względu na warunki naturalne, niepozwalające na poprawę stanu JCWP, wyznaczono dla niej derogacje czasowe. W związku z powyższym, termin osiągnięcia celu środowiskowego jest przedłużony do grudnia 2021 r. Termin ten w kolejnym planie gospodarowania wodami może zostać przedłużony jeszcze do grudnia 2027 r., jednak nie będzie możliwości dalszej prolongaty. JCWP PLLW30742 Kunickie charakteryzuje się stanem dobrym i nie jest zagrożona nieosiągnięciem celu środowiskowego. JCWP rzeczne i jeziorne zostały zagregowane do 8 scalonych części wód powierzchniowych o kodach: SO0701, SO0702, SO0703, SO0704, SO0705, SO0706, SO0707 i SO0708. Dokładną charakterystykę JCWP rzecznych i jeziornych wraz z SCWP przedstawiono w poniższych tabelach (Tabela 11, Tabela 12), zaś graficzne odwzorowanie JCWP i SCWP zamieszczono na mapach (Rysunek 7, Rysunek 8) w dalszej części rozdziału.
Tabela 11. Zestawienie JCWP rzecznych wraz z SCWP w zlewni Kaczawy Lp. Jednolita część wód powierzchniowych (JCWP) Europejski kod JCWP Nazwa JCWP SCWP Typ JCWP Status Wg PGW Ocena stanu Ocena ryzyka nieosiągnięcia celów środowiskowych 1 PLRW600017137899 Cicha Woda SO0701 Potok nizinny piaszczysty (17) silnie zmieniona część wód zły niezagrożona 2 PLRW60005138349 Bystrzyk SO0702 3 PLRW60005138372 Dopływ spod Uniejowic SO0702 4 PLRW6000513836 Drążnica SO0702 Potok wyżynny krzemianowy z substratem drobnoziarnistym- zachodni (5) Potok wyżynny krzemianowy z substratem drobnoziarnistym- zachodni (5) Potok wyżynny krzemianowy z substratem drobnoziarnistym- zachodni (5) naturalna część wód zły niezagrożona naturalna część wód zły niezagrożona naturalna część wód zły niezagrożona 5 PLRW6000913839 6 PLRW6000713819 Kaczawa od Kamiennika do Nysy Szalonej Kaczawa od źródła do Kamiennika SO0702 Mała rzeka wyżynna węglanowa (9) naturalna część wód zły niezagrożona SO0702 Potok wyżynny węglanowy z substratem gruboziarnistym (7) silnie zmieniona część wód zły niezagrożona 7 PLRW6000513829 Kamiennik SO0702 8 PLRW60007138329 Młynka SO0702 9 PLRW60005138389 Prusicki Potok SO0702 Potok wyżynny krzemianowy z substratem drobnoziarnistym- zachodni (5) Potok wyżynny węglanowy z substratem gruboziarnistym (7) Potok wyżynny krzemianowy z substratem drobnoziarnistym- zachodni (5) naturalna część wód zły niezagrożona naturalna część wód zły niezagrożona naturalna część wód zły niezagrożona
Lp. Jednolita część wód powierzchniowych (JCWP) Europejski kod JCWP Nazwa JCWP SCWP Typ JCWP Status Wg PGW Ocena stanu Ocena ryzyka nieosiągnięcia celów środowiskowych 10 PLRW600051384949 Błotnia SO0703 Potok wyżynny krzemianowy z substratem drobnoziarnistym- zachodni (5) silnie zmieniona część wód zły niezagrożona 11 PLRW60004138452 Czyściec SO0703 Potok wyżynny krzemianowy z substratem gruboziarnistym - zachodni (4) naturalna część wód zły niezagrożona 12 PLRW60007138474 Jawornik SO0703 13 PLRW60007138469 Nysa Mała SO0703 14 PLRW60008138479 15 PLRW60009138499 Nysa Szalona od Sadówki do zb. Słup Nysa Szalona od zb. Słup do Kaczawy SO0703 Potok wyżynny węglanowy z substratem gruboziarnistym (7) Potok wyżynny węglanowy z substratem gruboziarnistym (7) Mała rzeka wyżynna krzemianowa - zachodnia (8) naturalna część wód zły niezagrożona naturalna część wód zły niezagrożona silnie zmieniona część wód zły niezagrożona SO0703 Mała rzeka wyżynna węglanowa (9) naturalna część wód zły niezagrożona 16 PLRW60004138449 Nysa Szalona od źródła do Sadówki SO0703 Potok wyżynny krzemianowy z substratem gruboziarnistym - zachodni (4) naturalna część wód zły niezagrożona 17 PLRW60000138491 Nysa Szalona, zb. Słup SO0703 Typ nieokreślony (0) silnie zmieniona część wód zły niezagrożona 18 PLRW600041384549 Parowa SO0703 Potok wyżynny krzemianowy z substratem gruboziarnistym - zachodni (4) naturalna część wód zły niezagrożona 19 PLRW600041384729 Paszówka SO0703 Potok wyżynny krzemianowy z substratem gruboziarnistym - zachodni (4) silnie zmieniona część wód zły niezagrożona 20 PLRW60007138429 Rochowicka Woda SO0703 Potok wyżynny węglanowy z substratem gruboziarnistym (7) naturalna część wód zły niezagrożona
Lp. Jednolita część wód powierzchniowych (JCWP) Europejski kod JCWP Nazwa JCWP SCWP Typ JCWP Status Wg PGW Ocena stanu Ocena ryzyka nieosiągnięcia celów środowiskowych 21 PLRW600051384789 Starucha SO0703 Potok wyżynny krzemianowy z substratem drobnoziarnistym- zachodni (5) silnie zmieniona część wód zły niezagrożona 22 PLRW60001613854 Dopływ w Przybkowie SO0704 Potok nizinny lessowo-gliniasty (16) 23 PLRW60001713896 Jagodziniec SO0704 Potok nizinny piaszczysty (17) 24 PLRW600020138999 25 PLRW60002013859 Kaczawa od Czarnej Wody do Odry Kaczawa od Nysy Szalonej do Czarnej Wody 26 PLRW60001713898 Kaczorek SO0704 Potok nizinny piaszczysty (17) 27 PLRW6000171389929 Kanał Prochowicki SO0704 Potok nizinny piaszczysty (17) silnie zmieniona część wód silnie zmieniona część wód dobry dobry niezagrożona niezagrożona SO0704 Rzeka nizinna żwirowa (20) naturalna część wód zły niezagrożona SO0704 Rzeka nizinna żwirowa (20) naturalna część wód dobry niezagrożona silnie zmieniona część wód silnie zmieniona część wód dobry dobry niezagrożona niezagrożona 28 PLRW60001713894 Młokita SO0704 Potok nizinny piaszczysty (17) naturalna część wód dobry niezagrożona 29 PLRW600017138929 Niecka SO0704 Potok nizinny piaszczysty (17) 30 PLRW6000171386529 Czarna Woda od źródła do Karkoszki SO0705 Potok nizinny piaszczysty (17) 31 PLRW6000181386729 Brochotka SO0706 Potok nizinny żwirowy (18) 32 PLRW600019138699 Czarna Woda od Karkoszki do Kaczawy SO0706 Rzeka nizinna piaszczysto- gliniasta (19) 33 PLRW600017138674 Kanał Grzymaliński SO0706 Potok nizinny piaszczysty (17) silnie zmieniona część wód silnie zmieniona część wód silnie zmieniona część wód silnie zmieniona część wód silnie zmieniona część wód dobry dobry dobry dobry dobry niezagrożona niezagrożona niezagrożona niezagrożona niezagrożona