POMOCE NAUKOWE EUROPE DIRECt WROCŁAW

POMOCE NAUKOWE EUROPE DIRECt WROCŁAW N U M E R I / 2 0 1 3 3 1. 0 1. 2 0 1 3 W TYM NUMERZE Materiał dydaktyczny: P o w s t a n i e Unii Europejskiej Sprawdź się! Testy, quizy Odpowiedzi 2 5 11 Kontakt 11 E U R O P E D I R E C T W E W R O C Ł A W I U Szanowni Państwo, Pomoce Naukowe Wrocławskiego Punktu Europe Direct to zbiór informacji, quizów, testów, gier o tematyce Europejskiej. Skierowany jest do wszystkich, którzy pragną poszerzyć swoją wiedzę na temat Unii Europejskiej, nauczycieli, wychowawców chcących urozmaicić swoje zajęcia a także do uczniów, którzy pragną sprawdzić swoją wiedzę W Pierwszym wydaniu Pomocy Naukowych przedstawiamy Państwu historię Unii Europejskiej w zarysie, główne przyczyny i konsekwencje zjednoczenia wraz z ciekawostkami, a także oddajemy do Państwa dyspozycji testy sprawdzające, gry logiczne, quizy, które można z powodzeniem wykorzystać zarówno do samodzielnej jak i grupowej ewaluacji. Zachęcamy Państwa do zgłaszania zapotrzebowania naszym konsultantom na konkretne tematy, które ukazywać się będą w kolejnych wydaniach. Życzę Państwu przyjemnej lektury i wielu inspiracji. Konsultantka Punktu Informacji Europejskiej Europe Direct Wrocław Roksana Tomaszewska

S T R. 2 HISTORIA ZJEDNOCZENIA Pomysł zjednoczenia powstał po drugiej wojnie światowej. Pierwsze kroki polegały na usprawnieniu współpracy gospodarczej zgodnie z zasadą, że kraje, które prowadzą między sobą wymianę handlową, są współzależne, a zatem będą raczej unikać konfliktów. Obecnie Unia Europejska skupia 27 państw (niedługo dołączy Chorwacja). Kraje Europejskie w obawie przed ZSRR powołały w 1948 r. UZE Unię Zachodnioeuropejską układ współpracy pomiędzy Wielką Brytanią, Francją, Belgią, Holandią i Luksemburgiem w dziedzinie gospodarczej, socjalnej, kulturalnej i obronnej. W praktyce zastąpiona została w roku 1949 przez NATO, chociaż nie przestała istnieć i w 1954r. do pięciu pierwotnych państw członkowskich dołączyły Niemcy Zachodnie i Włochy. Strach przez Niemcami, które wywołały dwie wojny światowe, spowodował, że kraje zachodnie zaczęły zastanawiać się nad drogą stabilizacji sytuacji politycznej. Pierwsza z nich mówiła o całkowitym podzieleniu tego kraju i utrzymaniu stałego niskiego poziomu rozwoju gospodarczego, druga zaś mówiła o obronie przeciwko komunizmowi, gdzie Niemcy stanowiły bardzo ważny PIERWSZA WSPÓLNOTA Dziewiątego maja 1950 r. w ramach Planu Schumana przedstawiono plan utworzenia Europejskiej Wspólnoty Nagłówek Węgla artykułu i Stali. w środku EWWiS stał się rzeczywistością dzięki Traktatowi Paryskiemu, który podpisa- no 18 kwietnia 1951 r. Na mocy tego traktatu sześć krajów założycielskich (Belgia, Francja, Luksemburg, Holandia, Republika Federalna Niemiec oraz Włochy) utworzyło wspólny rynek węgla i stali. Celem przyświecającym tej inicjatywie było zapewnienie pokoju między krajami Europy i stworzenie możliwości współpracy instytucjonalnej, na zasadach równości, między zwyciężonymi i zwycięskimi krajami po II Wojnie Światowej. P O M O C E N A U K O W E E U R O P E D I R E C T W R O C Ł A W

N U M E R I / 2 0 1 3 S T R. 3 POWSTANIE EWG Na mocy Traktatu Rzymskiego z 25 marca 1957 r. sześć krajów założycielskich postanowiło utworzyć Europejską Wspólnotę Gospodarczą (EWG), której podstawą byłby szerszy wspólny rynek dla wszystkich towarów i usług. Pierwszego lipca 1968 r. całkowicie zniesiono opłaty celne pomiędzy sześcioma państwami EWG. Również w latach sześćdziesiątych XX wieku wprowadzono zasady wspólnej polityki, zwłaszcza w zakresie rolnictwa i handlu DYNAMICZNY ROZWÓJ Sukces Wielkiej Szóstki zachęcił Danię, Irlandię oraz Zjednoczone Królestwo do przyłączenia się do Wspólnoty. Pierwsze rozszerzenie, z sześciu do dziewięciu członków, miało W czerwcu 1979 r. miały miejsce w 1973 r. Wdrożono nowe zasady polityki społecznej i polityki dotyczącej ochrony miejsce środowiska. Natomiast w 1975r. pierwsze wybory do Parlamentu utworzono Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego. W czerwcu 1979 r. miało miejsce zdarzenie Europejskiego. stanowiące wyraźny krok w kierunku Wspólnoty Europejskiej pierwsze wybory do Parlamentu Europejskiego w drodze bezpośredniego powszechnego głosowania. Wybory do Parlamentu odbywają się co pięć lat. W 1981 r. do Wspólnoty przystąpiła Grecja, a w 1986 r. Hiszpania i Portugalia. Z jednej strony Wspólnota umocniła swą pozycję w Europie Południowej, z drugiej jednak strony rozszerzenie pokazało, jak paląca jest potrzeba rozwoju regionalnych programów pomocowych. Recesja gospodarcza panująca na całym świecie we wczesnych latach osiemdziesiątych XX w. przyczyniła się do powstania fali europesymizmu. Jednak w roku 1985, kiedy Komisja Europejska pod przewodnictwem Jacques'a Delorsa opublikowała tzw. Białą księgę, znowu pojawiła się nadzieja. W Białej księdze przedstawiono harmonogram całkowitego wdrożenia rynku wewnętrznego do 1 stycznia 1993r. Ten ambitny cel został zawarty w Jednolitym Akcie Europejskim podpisanym w lutym 1986r., a obowiązującym od 1 lipca 1987

S T R. 4 1 maja 2004 r. do Unii Europejskiej weszła Polska. POWSTANIE UNII EUROPEJSKIEJ W roku 1990 państwa członkowskie zaczęły negocjować zapisy nowego Traktatu o Unii Europejskiej, który został przyjęty przez Radę Europejską, czyli szefów państw lub rządów, w grudniu 1991 r. w Maastricht. Traktat o Unii Europejskiej wszedł w życie 1 listopada 1993r. Do istniejących struktur wspólnotowych dodano system współpracy międzyrządowej, w wyniku czego powstała Unia Europejska (UE). Unia została rozszerzona do 25 krajów 1 maja 2004 r., kiedy do grona jej członków dołączyło 10 z 12 kandydujących krajów w tym także i Polska. Bułgaria i Rumunia stały się członkami UE 1 stycznia 2007 r. WPROWADZENIE EURO Euro zostało wprowadzone do (bezgotówkowych) transakcji finansowych w 1999 r., natomiast banknoty i monety zostały wyemitowane trzy lata później w 12 krajach tworzących tzw. obszar euro (zwany również strefą euro). Obecnie euro jest jedną z głównych walut światowych stosowanych przy dokonywaniu płatności i tworzeniu rezerw. STRATEGIA LIZBOŃSKA W marcu 2000 r. UE przyjęła tzw. strategię lizbońską w celu unowocześnienia gospodarki UE i Strategia lizbońska zakłada prorunków panujących na rynku dostosowania jej do nowych wa- światowym tak, aby mogła stanowić konkurencję dla innych mowanie innowacji ważnych uczestników tego rynku, jak Stany Zjednoczone i nowo uprzemysłowione kraje. P O M O C E N A U K O W E E U R O P E D I R E C T W R O C Ł A W

N U M E R I / 2 0 1 3 OJCOWIE ZAŁOŻYCIELE S T R. 5 KONRAD ADENAUER: pragmatyczny demokrata niestrudzony w działaniach na rzecz zjednoczenia, pierwszy kanclerz Republiki Federalnej Niemiec, który stał na czele nowo powstałego państwa w latach 1949 63, zmienił powojenną historię Niemiec i Europy bardziej niż ktokolwiek inny. Podstawą polityki zagranicznej Adenauera było pojednanie z Wraz z prezydentem Francji Charles em de Gaulle em Adenauer doprowadził do przełomu w stosunkach pomiędzy Niemcami a Francją: w 1963 roku państwa te, niegdyś nieprzejednani wrogowie, podpisały traktat o przyjaźni, który stał się jednym z kamieni milowych na drodze integracji europejskiej. JEAN MONNET: jednocząca siła, dzięki której powstała Unia Europejska. Jean Monnet, francuski doradca ds. gospodarczych i politycznych, poświęcił swoje życie sprawie integracji europejskiej. To on zainspirował prace nad planem Schumana, który był zapowiedzią integracji zachodnioeuropejskiego przemysłu ciężkiego. Jean Monnet pochodził z regionu Cognac we Francji. Po opuszczeniu szkoły w wieku 16 lat podróżował po świecie, pracując jako handlarz koniakiem, a później także jako bankier. Podczas obydwu wojen światowych zajmował wysokie stanowiska związane z koordynacją produkcji przemysłowej we Francji i Wielkiej Brytanii. P A U L H E N R I - SPAAK europejski wizjoner obdarzony darem przekonywania. Europejski mąż stanu dzięki swojej długiej karierze politycznej Belg Paul-Henri Spaak w pełni zasłużył na to miano. Odegrał on wiodącą rolę przy redagowaniu treści Traktatu Rzymskiego. Na konferencji mesyńskiej w 1955 r. sześć rządów uczestniczących w niej państw mianowało go przewodniczącym komitetu przygotowującego tekst traktatu JOSEPH BECH pokazał jak mały kraj może odegrać kluczową rolę w procesie integracji europejskiej. Joseph Bech był luksemburskim politykiem, który na początku lat 50. pomagał tworzyć Europejską Wspólnotę Węgla i Stali, a pod koniec tej dekady stał się głównym architektem integracji europejskiej. To wspólne memorandum krajów Beneluksu doprowadziło do zwołania konferencji mesyńskiej w czerwcu 1955 r., co umożliwiło stworzenie Europejskiej Wspólnoty.

S T R. 6 Ojcowie założyciele cd. ROBERT SCHUMAN architekt projektu integracji europejskiej, mąż stanu, dyplomowany prawnik i francuski minister spraw zagranicznych w latach 1948 1952 uznawany jest za jednego z ojców jedności europejskiej. We współpracy z Jeanem Monnetem opracował znany na całym świecie plan Schumana, ogłoszony 9 maja 1950 r., którą to datę uznaje się za symboliczną datę narodzin Unii Europejskiej. Zaproponował w nim wspólną kontrolę nad wydobyciem węgla i produkcją stali: najważniejszych materiałów dla przemysłu zbrojeniowego. Opracowaniu tego planu przyświecała idea, zgodnie z którą prowadzenie wojny nie jest możliwe bez sprawowania kontroli nad wydobyciem węgla i produkcją stali. WALTER HALLESTEIN: siła dyplomacji napędzająca integrację europejską. Walter Hallstein był pierwszym przewodniczącym Komisji Europejskiej urzędującym w latach 1958 1967, zaangażowanym Europejczykiem i gorącym orędownikiem integracji europejskiej. Pełniąc funkcję przewodniczącego Komisji Europejskiej, Hallstein działał na rzecz szybkiego utworzenia wspólnego rynku. Jego zaraźliwy entuzjazm i dar przekonywania promowały ideę integracji także po zakończeniu jego kadencji. W czasie sprawowania przez niego urzędu poczyniono znaczne postępy w zakresie integracji. P O M O C E N A U K O W E E U R O P E D I R E C T W R O C Ł A W

N U M E R I / 2 0 1 3 S T R. 7 SPRAWDŹ SIĘ! TEST JEDNOKROTNEGO WYBORU 1.Kiedy Powstała Europejska Wspólnota Węgla i Stali? A) W 1954 r. B) W 1945 r. C) W 1951 r. D) W 1993 r. 2.Kim był Robert Schuman? A) Luksemburskim politykiem. B) Przewodniczącym Komisji Europejskiej. C) Francuskim doradcą do spraw gospodarczych i politycznych. D) Francuskim Ministrem Spraw Zagranicznych. 3. W którym roku powstała Unia Europejska? A) 1958 B) 1951 C) 2004 D) 1993 4. Ile Państw jest w UE? A) 12 B) 27 C) 28 D) 26 5.Kiedy odbyły się pierwsze Wybory do Parlamentu Europejskiego? A) W 1999 r. B) W 1968 r. C) W 1992 r. D) W 1979 r. 6.Kto przedstawił słynny plan zjednoczenia Europy 9 maja 1950r.? A) Konrad Adenauer B) Robert Schuman C) Jean Monnet D) Joseph Bech 7.Która odpowiedź przedstawia 6 krajów założycielskich? A) Francja, Beneluks, Włochy, RFN B) Wielka Brytania, Francja, Włochy, NRD, Portugalia, Dania C) Benelux, RFN, Francja, Wielka Brytania D) Francja, RFN, Wielka Brytania, Luksemburg, Belgia, Szwecja.

S T R. 8 SPRAWDŹ SIĘ! PYTANIA OTWARTE 1. Wymień 2 cele powstania EWWiS........ 2. Co wywołało euro pesymizm?......... 3.Podaj datę wprowadzenia, główne założenia i cele Strategii Lizbońskiej............. 4. Opisz, jaką rolę w zjednoczeniu miał Robert Schuman........... 5. Jaką rolę odebrał Joseph Bech w tworzeniu Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej?................... 6. Jakie wydarzenia związane są z datą 9 maja 1950 r.?........... P O M O C E N A U K O W E E U R O P E D I R E C T W R O C Ł A W

N U M E R I / 2 0 1 3 SPRAWDŹ SIĘ! POŁĄCZ ZDJĘCIA Z NAZWISKAMI S T R. 9 Źródło: europa.eu WALTER HALLSTEIN PAUL-HENRI SPAAK JOSEPH BECH KONRAD ADENAUER JEAN MONNET ROBERT SCHUMAN

SPRAWDŹ SIĘ! ETAPY ZJEDNOCZENIA Wyobraź sobie, że przygotowujesz się do egzaminu z wiedzy o Unii Europejskiej. Robiąc notatki postanowiłeś stworzyć system połączonych fiszek, który pozwoli Ci lepiej zrozumieć UE. TRAKTAT EWWIS TRAKTAT EWWIS ROK :... ROK :... PAŃSTWA:.... BIAŁA KSIĘGA ROK :... ZAWARTOŚĆ:......... WPROWADZENIE EURO NAZWA POWSTAŁEJ STREFY ROK 1999 ROK 2003 ILOŚĆ PAŃSTW

ODPOWIEDZI Zadanie I. 1.Kiedy Powstała Europejska Wspólnota Węgla i Stali? 1951r. 2.Kim był Robert Schuman? Francuskim Ministrem Spraw Zagranicznych. 3. W którym roku powstała Unia Europejska? 1993 4. Ile Państw jest w UE? 27 5.Kiedy odbyły się pierwsze Wybory do Parlamentu Europejskiego. 1979 6.Kto przedstawił słynny plan zjednoczenia Europy 9 maja 1950 r.? Robert Schuman Zadanie II 1.Wymień 2 cele powstania EWWiS: Celem przyświecającym tej inicjatywie było zapewnienie pokoju między krajami Europy i stworzenie możliwości współpracy instytucjonalnej, na zasadach równości, między zwyciężonymi i zwycięskimi krajami po II Wojnie Światowej. 2. Co wywołało euro pesymizm Recesja gospodarcza panująca na całym świecie. 3.Podaj datę wprowadzenia, główne założenia i cele Strategii Lizbońskiej; W marcu 2000 r. UE przyjęła tzw. strategię lizbońską w celu unowocześnienia gospodarki UE i dostosowania jej do nowych warunków panujących na rynku światowym. Strategia lizbońska zakłada promowanie innowacji i inwestycji biznesowych oraz dostosowanie systemów edukacyjnych do potrzeb społeczeństwa informacyjnego. 4. Opisz, jaką rolę w zjednoczeniu miał Robert Schuman. Robert Schuman: architekt projektu integracji europejskiej. We współpracy z Jeanem Monnetem opracował znany na całym świecie plan Schumana, ogłoszony 9 maja 1950 r., którą to datę uznaje się za symboliczną datę narodzin Unii Europejskiej. Zaproponował w nim wspólną kontrolę nad wydobyciem węgla i produkcją stali. 5. Jaką rolę odebrał Joseph Bech w tworzeniu Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej? Joseph Bech: Pod koniec tej dekady stał się głównym architektem integracji europejskiej. To wspólne memorandum krajów Beneluksu, (sam był Luksemburczykiem) doprowadziło do zwołania konferencji mesyńskiej w czerwcu 1955 r., co umożliwiło stworzenie Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej. 6. Jakie wydarzenia związane są z datą 9 maja 1950 r.? Dziewiątego maja 1950 r. w ramach Planu Schumana przedstawiony plan utworzenia Europejskiej Wspólnoty Węgla i Stali EWWiS pierwszej Wspólnoty Europejskiej. 7. Która odpowiedź przedstawia 6 krajów założycielskich? Francja, Beneluks, Włochy, RFN Zadanie III. Robert Schuman: ostatnie zdjęcie druga kolumna. Konrad Adenauer: pierwsza kolumna, drugie zdjęcie. JOSEPH BECH: druga kolumna, drugie zdjęcie, PAUL-HENRI SPAAK: druga kolumna, pierwsze zdjęcie, WAL- TER HALLSTEIN: pierwsze zdjęcie, pierwsza kolumna, JEAN MONNET: pierwsza kolumna, ostatnie zdjęcie. Zadanie IV. Traktat EWWiS, Rok: 1951: Traktat EWG: rok 1957. Państwa: Francja, Benelux, Włochy, RFN. Biała księga:1985, Jacques Delors,harmonogram całkowitego wdrożenia rynku wewnętrznego do 1 stycznia 1993r. Wprowadzenie Euro: Rok 1999 bezgotówkowe transakcje finansowe. Rok 2003: banknoty i monety zostały wyemitowane. Ilość krajów: 12. Nazwa powstałej strefy: Stefa euro, obszar euro. EUROPE DIRECT WROCŁAW Ul. Legnicka 65, 54-206 Wrocław Poniedziałek: 9.00-15.00 Wtorek: 9.00-15.00 Środa:9.00-18.00 Znajdziesz nas na Facebooku i YouTube Mail: europedirectwroclaw@europedirect-wroclaw.pl Tele :717237351 GG : 46076235 www: europedirect.pl Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach dotacji dla punktów informacji publicznej "Sieć Punktów Informacji Europejskiej Europe Direct" w latach 2013-2017.