Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie wodzisławskim w I-półroczu 2014 roku.

POWIATOWY URZĄD PRACY w Wodzisławiu Śląskim Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w powiecie wodzisławskim w I-półroczu 2014 roku. I/P/2014 Październik 2014

Wstęp. Cel opracowania. Ważnym czynnikiem wpływającym na wysokość stopy bezrobocia jest niedopasowanie kwalifikacji osób bezrobotnych do aktualnych potrzeb rynku pracy. Na rynku pracy stykają się dwie grupy - z jednej strony istnieje pewien zbiór osób poszukujących pracy dysponujących umiejętnościami w konkretnych zawodach, z drugiej - występują pracodawcy poszukujący pracowników. Jeżeli możliwości osób bezrobotnych nie spełniają oczekiwań pracodawców - mamy do czynienia właśnie z sytuacją niedopasowania. Skuteczna polityka rynku pracy powinna zapobiegać i likwidować to zjawisko. Możliwość tego daje stały monitoring popytu i podaży na konkretne zawody, dzięki czemu można prowadzić działania redukujące niedopasowania na rynku pracy. Analiza zawodów deficytowych i nadwyżkowych, wykorzystywana nie tylko przez urzędy pracy, ale również instytucje związane z kształceniem i szkoleniem osób, tworzeniem regionalnych strategii rozwojowych itp., może stać się skutecznym narzędziem w walce z bezrobociem. Podstawa opracowania. Poniższy raport powstał na podstawie statystycznych danych zawartych w aplikacji Monitoring zawodów dotyczących powiatu wodzisławskiego. Dane i wskaźniki podane w tej aplikacji powstały na bazie półrocznych sprawozdań MPiPS-01 (załączniki 2 i 3). Metodologia opracowania. Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych prowadzony jest według niezmienionej metodologii od 2005 roku. Daje to możliwość porównywania danych i wskaźników z kolejnych lat i wyznaczania ogólniejszych trendów. Mimo to, nieuprawnione jest wysuwanie hipotez na przyszłość. Półroczny raport jest wyłącznie diagnozą stanu na koniec czerwca 2014. Dane porównywane w raporcie odnoszą się zawsze do stanu na koniec czerwca poszczególnych lat. Ze względu na to, iż od lipca 2010 roku obowiązuje nowa klasyfikacja zawodów i specjalności, nie było możliwości porównania wszystkich danych z bieżącego roku z latami poprzednimi. W tych zestawieniach, które były możliwe do zaprezentowania, przyjęto nazewnictwo zawodów według obecnie obowiązującej klasyfikacji. 2

Analiza bezrobocia w powiecie wodzisławskim w pierwszym półroczu 2014 według zawodów (grup zawodów). Na koniec pierwszego półrocza 2014 roku w rejestrze PUP w Wodzisławiu Śl. pozostawało 5113 osób bezrobotnych. Było to o 352 osoby mniej niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Mimo spadku liczby osób bezrobotnych nadal liczba ta utrzymuje się na poziomie ponad 5 tysięcy (z sytuacją taka mamy miejsce od 2011 roku). Liczba osób bezrobotnych w poszczególnych latach 7000 6000 5000 4000 5726 3472 3678 4613 5044 4986 5465 5113 3000 2000 1000 0 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 W ogólnej liczbie osób zarejestrowanych kobiety stanowiły 62%. W porównaniu do roku poprzedniego procent bezrobotnych kobiet wśród ogółu bezrobotnych spadł o 1 punkt procentowy. Jednak w 2012 roku kobiety stanowiły 66% ogółu bezrobotnych, w stosunku do tego okresu spadek jest więc znaczący. Zmiana struktury płci osób bezrobotnych ma swój aspekt pozytywny mężczyźni dużo szybciej po utracie pracy podejmują nową i znacznie krótszy jest ich okres pozostawania w rejestrze bezrobotnych. Odsetek długotrwale bezrobotnych wśród kobiet wynosi 28%, natomiast wśród mężczyzn 22%. Różnica ta jednak z roku na rok coraz bardziej się zaciera. Jednak nie idzie to w dobrym kierunku nie spada liczba długotrwale zarejestrowanych kobiet tylko rośnie liczba długotrwale bezrobotnych mężczyzn. Ogólnie na koniec pierwszego półrocza 2014 prawie ¼ wszystkich osób bezrobotnych pozostawała w rejestrze urzędu powyżej roku. Nowe zapisy Ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, które weszły w życie właśnie z końcem I półrocza tego roku sytuacji tej raczej nie poprawią, a wręcz wydaje się, że ją utrwalą. Osoby długo pozostające bez pracy, dla których ustalony zostanie profil pomocy najczęściej będą się 3

klasyfikowały do III profilu. Wynikać to będzie przede wszystkim ze składowej mówiącej o oddaleniu od rynku pracy. Wiadome jest również, że osoby takie często mają niższą motywację do poszukiwania pracy niż osoby, które niedawno straciły pracę. Z kolei jeżeli znajdą się w III profilu - zostaną praktycznie wyłączeni z usług pośrednictwa pracy i aktywnych form wsparcia, co nie może się skończyć niczym innym niż tylko utrwaleniem ich niekorzystnej sytuacji. Wśród osób bezrobotnych pozostających w rejestrach PUP na koniec I półrocza 2014 1 365 osoby nie posiadały kwalifikacji zawodowych w żadnym zawodzie. Wśród bezrobotnych posiadających zawód najliczniej reprezentowani byli: Lp Nazwa zawodu Liczba osób bezrobotnych 1 Sprzedawca 471 2 Krawiec 119 3 Technik ekonomista 110 4 Fryzjer 98 5 Górnik eksploatacji podziemnej 96 6 Ślusarz 82 7 Pedagog 81 8 Kucharz 81 9 Technik administracji 68 10 Kucharz małej gastronomii 62 11 Murarz 58 12 Technik prac biurowych 53 13 Kelner 50 14 Technik budownictwa 49 15 Technik żywienia i gospodarstwa domowego 48 16 Cukiernik 48 17 Technik handlowiec 47 18 Piekarz 47 19 Sprzątaczka biurowa 46 20 Robotnik budowlany 46 21 Mechanik pojazdów samochodowych 45 4

22 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 40 Ogółem 1845 Osoby zarejestrowane w powyższych zawodach stanowią 36 % ogółu wszystkich osób zarejestrowanych. Jednak najwięcej osób zarejestrowanych w tutejszym urzędzie nie posiadało kwalifikacji w żadnym zawodzie. Stanowili oni 27 % ogółu osób bezrobotnych. Zdecydowaną większość w tej grupie osób stanowią kobiety 63,4 %. Na poniższym wykresie przedstawiono jak przedstawiała się liczba osób bezrobotnych w poszczególnych latach, w wybranych zawodach. Nazwa zawodu 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Liczba zarejestrowanych osób w zawodzie Bez zawodu 964 994 1146 1050 1323 1365 Sprzedawca 334 462 532 597 575 471 Krawiec 83 96 98 134 104 119 5

Asystent ekonomiczny 78 100 107 67 116 110 Kucharz 73 90 93 98 101 81 Pracownik administracyjny 69 85 72 70 72 68 Ślusarz 57 89 81 84 95 82 Sprzątaczka 54 66 69 62 62 46 Pracownik biurowy 53 67 75 83 62 53 Robotnik budowlany 36 58 63 52 56 46 Pedagog 42 69 77 69 74 81 Drugi rok z rzędu spadła liczba osób w zawodzie sprzedawca, mimo to jednak sprzedawcy stanowią najliczniejszą grupę zawodową. Wynika to z dużej liczby absolwentów szkół zawodowych powiatu kończących ten kierunek kształcenia, znacznej liczbą osób które mimo braku wykształcenia handlowego pracowały w tym zawodzie oraz malejącego popytu na ten zawód na rynku pracy.. Zawodami, które generują duża liczbę osób bezrobotnych, przede wszystkim wśród kobiet, są zawody związane z pracą biurową oraz zawód pedagoga. Istotne tutaj jest również to, że wśród osób z tych grup zawodowych odsetek osób pozostających bez pracy powyżej roku jest znacznie wyższy niż w innych zawodach. Przyczyna tego stanu może być to, iż w ofertach pracy zgłaszanych do tutejszego urzędu, pracodawcy stawiają kandydatom do pracy nie tylko warunek odpowiedniego wykształcenia, ale również najczęściej znajomości języka obcego, biegłej obsługi komputera oraz programów biurowych. Osoby figurujące w rejestrze urzędu najczęściej tych wymogów nie spełniają. Jednocześnie mają wysokie aspiracje i nie szukają pracy na innych, mniej wymagających stanowiskach. Wyjściem z tej sytuacji mogą być odpowiednie kursy i szkolenia dla takich osób. Ostatnia grupa zawodów, w których wydaje się że nie powinno być problemu znaleźć pracę, a jednak duża liczba osób bezrobotnych ciągle pozostaje w rejestrze urzędu są zawody związane z usługami i gastronomią. Są to takie zawody jak: krawiec, fryzjer, kucharz, kucharz małej gastronomii, technik żywienia i gospodarstwa domowego, kelner. Najwięcej jest tutaj zarejestrowanych krawców i z roku na rok liczba ta zwiększa się. Jest to o tyle niepokojące, że w tym zawodzie w powiecie nie kształci się obecnie młodzieży czyli nie są to absolwenci, tylko osoby, które wypadły z rynku pracy. W I połowie 2014 roku w tutejszym urzędzie dokonano 3 866 rejestracji. W stosunku do roku ubiegłego nastąpił spadek liczby rejestracji zarejestrowało się o 202 osoby mniej 6

(średnio o 33 osoby mniej w miesiącu). Nie jest to znaczący spadek, ale może świadczyć o stopniowej poprawie sytuacji na rynku pracy szczególnie w kontekście ostatnich dwóch lat, gdzie rosła zarówno liczba bezrobotnych jak i liczba rejestracji w urzędzie. Najwięcej osób rejestrujących się w tym okresie nie posiadało kwalifikacji w żadnym zawodzie było to 1206 osób. Wśród osób posiadających kwalifikacje zawodowe najwięcej osób rejestrowało się w następujących zawodach : Sprzedawca 265 (14) Technik ekonomista 98 (5) Fryzjer 78 (18) Pedagog 74 (16) Krawiec 63 (1) Górnik ekspolatacji podziemnej 59 (0) Kucharz 54 (1) Murarz 50 (1) Ślusarz 50 (1) Piekarz 48 (0) Technik budownictwa 47 (6) Kucharz małej gastronomii 45 (7) Technik żywienia i gospodarstwa domowego 42 (4) Mechanik pojazdów samochodowych 40 (1) Technik informatyk 38 (1) Wśród wyżej wymienionych grup najwięcej absolwentów zarejestrowało się w zawodzie fryzjera, pedagoga, sprzedawcy, technika budownictwa oraz kucharza małej gastronomii. Spośród tych zawodów szczególnie wyróżnia się pedagog, ponieważ jest to zawód wymagający ukończenia studiów wyższych. Sytuacja ta powtarza się z roku na rok i nie ulegnie zmianie, dopóki regionalne uczelnie będą nadal kształciły tak dużą liczbę studentów na tym kierunku mimo tego, że jest to zawód generujący bardzo duże bezrobocie w powiecie. w nawiasie podano liczbę absolwentów rejestrujących się w danym zawodzie. 7

Rozpatrując strukturę bezrobotnych według grup zawodowych, w I półroczu 2014 najliczniejszymi grupami zawodowymi (według kodów dwucyfrowych klasyfikacji zawodów i specjalności) były: Sprzedawcy i pokrewni 14,4 % ogółu osób bezrobotnych Pracownicy usług osobistych 10,7 % Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 8,8% Robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, produkcji wyrobów tekstylnych i pokrewni 8,0% Robotnicy budowlani i pokrewni 6,7% Średni personel do spraw biznesu i administracji 5,6% Spojrzenie na strukturę bezrobotnych według grup zawodowych daje bardziej generalny obraz tego, jakie osoby figurują w rejestrach urzędu. Łatwiej też śledzić zmiany tej struktury. Jednak w tutejszym urzędzie raczej o zmianie trudno mówić, ponieważ w stosunku do roku ubiegłego zmiany w procentowym udziale poszczególnych grup zawodowych w ogóle bezrobotnych są bardzo małe. Właściwie jedynie widać spadek w grupie sprzedawcy i pokrewni w roku 2013 stanowili oni 15,8 % osób zarejestrowanych, aktualnie 14,4%. Jeżeli odnieść się jednak dalej, do roku 2012 to sprzedawcy stanowią o 3% mniej ogółu bezrobotnych niż w tamtym roku. Analiza ofert pracy zgłoszonych do PUP w Wodzisławiu Śl. w pierwszym półroczu 2014 według zawodów (grup zawodów). W pierwszym półroczu 2014 głoszono do PUP w Wodzisławiu Śl. 1 640 ofert pracy w 263 zawodach. W stosunku do tego samego okresu roku ubiegłego, jest to o 13 ofert pracy więcej. Jest to różnica nieznaczna, prawie niezauważalna i może świadczyć o dalszej stagnacji na lokalnym rynku. Rynek ten nie rozwija się, liczba zgłaszanych ofert od dwóch lat utrzymuje się na bardzo zbliżonym poziomie. Oczywiście pracodawcy nie korzystają jedynie z pomocy urzędu pracy szukając pracowników, cześć ofert pracy jest rozpowszechniana bez 8

pośrednictwa urzędu. Jednak analizując liczbę ofert pracy oraz strukturę i zmiany w poziomie bezrobocia można zauważyć zastój na lokalnym rynku pracy. Liczba ofert pracy zgłoszonych w kolejnych latach 2500 2000 1500 2006 1724 1913 1573 1670 1627 1640 1000 500 0 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 W I połowie 2014 roku najwięcej ofert zgłoszono w następujących zawodach: Lp. Nazwa zawodu Liczba zgłoszonych ofert pracy 1 Sprzedawca 141 2 Technik prac biurowych 128 3 Robotnik gospodarczy 77 4 Kierowca samochodu ciężarowego 74 5 Robotnik budowlany 60 6 Magazynier 34 7 Kasjer handlowy 33 8 Murarz 32 9 Przedstawiciel handlowy 28 10 Pomoc kuchenna 27 11 Monter ociepleń budynków 26 12 Goniec 26 13 Kucharz 25 14 Sprzątaczka biurowa 25 9

15 Kelner 20 16 Ślusarz 19 17 Pozostali pracownicy obsługi biurowej 18 18 Dekarz 18 19 Kierowca ciąnika siodłowego 18 20 Operaotor obrabiarek sterowanych numerycznie 17 Ogółem 846 W stosunku do roku ubiegłego wzrosła liczba ofert w branży handlowej (sprzedawca i kasjer handlowy). Spadła natomiast w zawodzie technik prac biurowych, choć i tak utrzymuje się na wysokim poziomie. Większość jednak ofert w tym zawodzie to oferty subsydiowane w ramach staży. Strukturę ofert pracy najlepiej porównywać jednak nie w poszczególnych zawodach, ale według grup zawodowych. I tak kolejno najwięcej ofert zgłoszono w grupach: Sprzedawcy i pokrewni 12,7 ogółu ofert pracy Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) 11,4% Pracownicy usług osobistych 9,82% Sekretarki, operatorzy urządzeń biurowych i pokrewni 9,45% Kierowcy i operatorzy pojazdów 6,95% Robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni 6,40% Najwięcej ofert pracy zgłoszono w handlu, oferty te miały o ponad 2 % procentowe większy udział we wszystkich ofertach, jak w roku poprzednim. Drugą branżą, jeżeli chodzi o zgłoszone oferty była branża budowlana jej oferty stanowiły 11% wszystkich. Z kolei największy spadek ofert można dostrzec w branży związanej z usługami osobistymi (zawody takie jak kucharze, kelnerzy, barmani, fryzjerzy i kosmetyczki). W roku poprzednim były to najczęściej składane oferty i stanowiły prawie 15 procent wszystkich. W tym roku są na 3 pozycji i stanowią ok. 10% wszystkich ofert. 10

Poniższy wykres i tabela przedstawiają jak zmieniła się liczba ofert w wybranych zawodach Zawód 2009 2010 2011 2012 2013 2014 Sprzedawca 296 193 114 130 124 141 Technik prac biurowych 311 217 107 130 156 128 Robotnik gospodarczy 166 165 133 110 133 77 Robotnik budowlany 152 30 113 77 63 60 Murarz 99 57 50 30 22 32 Barman 71 38 12 16 3 3 Magazynier 64 42 40 33 35 34 Kierowca samochodu 74 ciężarowego 39 21 76 70 63 Brukarz 37 63 40 12 12 12 Fryzjer 18 32 9 12 29 10 Krawiec 48 12 11 6 15 5 Cieśla 25 8 50 3 15 14 Kucharz 43 40 23 18 26 25 Przedstawiciel handlowy 35 23 20 35 31 28 Kelner 20 30 17 13 24 20 Mechanik samochodów osobowych 40 20 9 13 11 9 Poniższy wykres pokazuje tendencję zmian liczby ofert pracy oraz liczby osób bezrobotnych na przestrzeni ostatnich siedmiu lat. Jeżeli porównać pierwszy rok analizy 2008 z rokiem bieżącym, sytuacja przedstawia się bardzo niekorzystnie. W 2008 roku zarejestrowane były 3472 osoby bezrobotne dla których Urząd dysponował 2006 ofertami pracy. W roku 2014 zarejestrowanych było 5113 osób dla których ofert było 1640. Pokazuje to jak bardzo zmieniły się przez ten okres warunki, w których funkcjonuje Powiatowy Urząd Pracy w Wodzisławiu Śl. 11

Zawody deficytowe i nadwyżkowe w powiecie wodzisławskim w I połowie 2014 roku. W I połowie 2014 roku w Powiatowym Urzędzie Pracy w Wodzisławiu Śląskim: 67 zawodów było zawodami nadwyżkowymi czyli, średnio miesięcznie urząd dysponował mniejszą liczbą ofert pracy niż wynosiła liczba osób bezrobotnych pozostających w ewidencji, 56 zawodów było zawodami deficytowymi, czyli średnio miesięcznie urząd dysponował większą ilością ofert pracy w danym zawodzie niż wynosiła liczba osób bezrobotnych pozostających w ewidencji, 25 zawodów było zawodami zrównoważonymi, czyli popyt i podaż na te zawody były takie same, w 118 zawodach zgłoszono oferty pracy, jednak w ewidencji urzędu nie figurowały osoby posiadające kwalifikacje do wykonywania tego zawodu, w 359 zawodach nie zgłoszono ofert pracy. 12

W poszczególnych latach bardzo nieznacznie zmieniała się liczba zawodów w poszczególnych kategoriach. Szczególnie liczba zawodów deficytowych oraz zrównoważonych pozostają na stałym poziomie. Corocznie najwięcej zawodów jest takich, w których nie zgłoszono ofert pracy. Jest to jednak sytuacja zrozumiała, ponieważ katalog zawodów obejmuje 598 pozycji (według klasyfikacji zawodów obowiązującej od końca czerwca 2010) i trudno, aby w każdym z tych zawodów pojawiły się oferty. Bardziej niepokojącą jest liczba zawodów deficytowych oraz takich, w których zgłoszono oferty i w tutejszym urzędzie nie było osób posiadających odpowiednie kwalifikacje zawodowe. Świadczy to najbardziej o niedopasowaniu kwalifikacji osób bezrobotnych do aktualnych wymagań na rynku pracy. Ranking 32 zawodów o najwyższym wskaźniku deficytowości. Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w I-półroczu Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w I-półroczu Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów Kierowca ciągnika siodłowego 3,0000 0,1667 18,0000 Operator obrabiarek sterowanych numerycznie 2,8333 0,1667 17,0000 Cieśla 2,3333 0,1667 14,0000 Tynkarz 2,1667 0,1667 13,0000 Rozbieracz - wykrawacz 1,6667 0,1667 10,0000 Kierowca samochodu ciężarowego 12,3333 1,3333 9,2500 Asystent do spraw księgowości 1,5000 0,1667 9,0000 Operator koparki 1,3333 0,1667 8,0000 Pracownik prac dorywczych 2,5000 0,3333 7,5000 Kierowca operator wózków jezdniowych 1,1667 0,1667 7,0000 Przedstawiciel handlowy 4,6667 0,8333 5,6000 Pomoc kuchenna 4,5000 0,8333 5,4000 Ekspozytor towarów (merchandiser) 0,8333 0,1667 5,0000 Operator koparko - ładowarki 0,8333 0,1667 5,0000 13

15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. Robotnik gospodarczy 12,8333 2,6667 4,8125 Dekarz 3,0000 0,6667 4,5000 Kasjer handlowy 5,5000 1,3333 4,1250 Ratownik medyczny 0,6667 0,1667 4,0000 Spedytor 0,6667 0,1667 4,0000 Technik prac biurowych 21,3333 5,3333 4,0000 Recepcjonista hotelowy 0,6667 0,1667 4,0000 Fakturzystka 1,3333 0,3333 4,0000 Pracownik ochrony fizycznej bez licencji 1,3333 0,3333 4,0000 Brukarz 2,0000 0,5000 4,0000 Kierowca autobusu 0,6667 0,1667 4,0000 Magazynier 5,6667 1,5000 3,7778 Monter instalacji centralnego ogrzewania i ciepłej wody 1,1667 0,3333 3,5000 Kierowca samochodu dostawczego 1,1667 0,3333 3,5000 Asystent osoby niepełnosprawnej 0,5000 0,1667 3,0000 Spawacz ręczny łukiem elektrycznym 1,0000 0,3333 3,0000 Pilarz 0,5000 0,1667 3,0000 Jeżeliby pominąć zawody bardzo proste jak np. pracownik prac dorywczych, ekspozytor towarów czy robotnik gospodarczy, które znalazły się w powyższym zestawieniu tylko dlatego, że są to zawody, co do których nie trzeba mieć kierunkowego wykształcenia czy kursu, w związku z czym nie są wprowadzane przy rejestracji osobom bezrobotnym jako zawód posiadany, a co za tym idzie - nie są ujmowane w statystykach, to zestawienie pokrywa się z obserwacjami osób zajmujących się rynkiem pracy. Nie da się ukryć, że ciągle brakuje zawodowych kierowców, specjalistów z branży budowlanej czy monterów i instalatorów. Zaskoczeniem jest jednak to, że w rankingu tym pojawił się zawód technika prac biurowych, czy fakturzysty, a zawód bardzo pokrewny - technik ekonomista znalazł się w rankingu zawodów nadwyżkowych. Wynika to najprawdopodobniej z tego, że większość ofert pracy związanych z praca biurową niezależnie od zakresu czynności i wymagań stawianych kandydatom wprowadzana jest do statystyk jako zawód technik prac biurowych. Z kolei osoby rejestrujące się w urzędzie częściej posiadają dyplom technika ekonomisty, niż 14

technika prac biurowych, bo jeszcze kilka lat temu był to bardzo popularny kierunek kształcenia w powiecie. Pokazuje to niedoskonałość metodologiczna monitoringu, który opiera się jedynie na suchych danych statystycznych. Dlatego przy analizie tego opracowania tak ważne staje się całościowe spojrzenia na zagadnienia lokalnego rynku pracy. Jednak jak praktyka wskazuje - pozostałe zawody wymienione w powyższej tabeli faktycznie wykazują cechy deficytowości i pracodawcy mają problemy znaleźć w pełni wykwalifikowanych pracowników. Ranking 34 zawodów o najwyższym wskaźniku nadwyżkowości. Lp. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. Nazwa zawodu Średnia miesięczna liczba ofert pracy zgłoszonych w I-półroczu Średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w I-półroczu Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów Technik ekonomista 0,1667 16,3333 0,0102 Ekonomista 0,1667 4,0000 0,0417 Technik mechanik 0,1667 4,0000 0,0417 Kucharz małej gastronomii 0,3333 7,5000 0,0444 Technik budownictwa 0,5000 7,8333 0,0638 Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 0,1667 2,3333 0,0714 Prawnik legislator 0,1667 2,1667 0,0769 Technik informatyk 0,5000 6,3333 0,0789 Krawiec 0,8333 10,5000 0,0794 Mechanik maszyn i urządzeń przemysłowych 0,1667 2,0000 0,0833 Specjalista do spraw marketingu i handlu 0,1667 1,8333 0,0909 Specjalista administracji publicznej 0,1667 1,6667 0,1000 Inżynier budownictwa - budownictwo ogólne 0,3333 3,0000 0,1111 Malarz - tapeciarz 0,6667 5,5000 0,1212 Technik elektronik 0,1667 1,3333 0,1250 Technik obsługi turystycznej 0,1667 1,3333 0,1250 15

17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. Fryzjer 1,6667 13,0000 0,1282 Elektromonter (elektryk) zakładowy 0,5000 3,1667 0,1579 Pedagog 2,0000 12,3333 0,1622 Kosmetolog 0,1667 1,0000 0,1667 Monter instalacji i urządzeń sanitarnych 0,5000 2,6667 0,1875 Blacharz samochodowy 0,6667 3,5000 0,1905 Technik administracji 1,0000 5,0000 0,2000 Mechanik pojazdów samochodowych 1,3333 6,6667 0,2000 Tokarz w metalu 0,5000 2,3333 0,2143 Nauczyciel języka angielskiego 0,3333 1,5000 0,2222 Cukiernik 1,0000 4,3333 0,2308 Nauczyciel języka polskiego 0,1667 0,6667 0,2500 Laborant chemiczny 0,1667 0,6667 0,2500 Terapeuta zajęciowy 0,1667 0,6667 0,2500 Barman 0,5000 2,0000 0,2500 Wizażystka / stylistka 0,1667 0,6667 0,2500 Posadzkarz 0,1667 0,6667 0,2500 Monter instalacji i urządzeń telekomunikacyjnych (telemonter) 0,1667 0,6667 0,2500 Zestawienie zawodów nadwyżkowych, czyli takich, w których jest dużo osób zarejestrowanych, które nie mogą znaleźć pracy nie jest już takie oczywiste, jak zawodów deficytowych. Prowadząc analizę tych zawodów, można wśród nich znaleźć takie, w których pracodawcy często zgłaszają oferty pracy i równie często deklarują, że nie mogą znaleźć wykwalifikowanego pracownika (dotyczy to chociażby takich zawodów jak piekarz, malarztapeciarz, fryzjer, tokarz, cukiernik czy barman). Jest to zaskakujące, biorąc pod uwagę, jak duży jest poziom nadwyżkowości tych zawodów czyli o ile więcej osób posiada kwalifikacje w tych zawodach, niż jest zgłaszanych ofert pracy. Z jednej strony może to świadczyć o słabości sytemu edukacji, który poprzez niewłaściwe podejście do praktyk zawodowych, które nie są przez szkoły kontrolowane oraz niski poziom nauczania - nie przygotowuje absolwentów tych kierunków do sprostania coraz wyższym wymaganiom pracodawców. Potwierdzeniem tego może być fakt, jak często pracodawcy zwracają się do Urzędu z wnioskami o organizację staży dla absolwentów tych kierunków wskazując, że po 16

ukończeniu szkoły nie posiadają oni odpowiednich kwalifikacji w swoim zawodzie. Drugim czynnikiem na, który często zwracają uwagę pracodawcy jest często bardzo niska motywacja do podjęcia pracy przez osoby bezrobotne oraz nierealne finansowe oczekiwania wobec pracodawcy przy minimalnym ich zaangażowaniu w pracę. Problem ten dotyczy z regóły osób młodych, którzy często są nastawione bardzo roszczeniowo zarówno do Urzędu jak i pracodawców. Drugą grupą zawodów nadwyżkowych są zawody związane z pracą biurową. Tutaj z kolei problemem - dlaczego tyle osób bezskutecznie szuka pracy?- mogą być dodatkowe wymagania stawiane kandydatom, takie, jak np. znajomość języków obcych, obsługa specjalistycznych programów czy posiadanie odpowiednich predyspozycji osobowościowych. Z pewnością zarówno zestawienie zawodów deficytowych, jak i nadwyżkowych wymaga dokładnej analizy, ponieważ może być bardzo przydatnym narzędziem przy planowaniu szkoleń i kursów zawodowych oraz planowaniu wydatkowania funduszy na konkretne aktywne formy wsparcia osób bezrobotnych. Wykaz zawodów zrównoważonych (wszystkich). Lp. 1. 2. 3. Średnia miesięczna liczba Średnia miesięczna liczba Wskaźnik intensywności ofert pracy zarejestrowanych nadwyżki Nazwa zawodu zgłoszonych w I-półroczu bezrobotnych w I-półroczu (deficytu) zawodów Pielęgniarka 1,8333 1,6667 1,1000 Kierownik działu sprzedaży 0,1667 0,1667 1,0000 Logistyk 0,1667 0,1667 1,0000 17

4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. Inżynier budowy dróg 0,1667 0,1667 1,0000 Lekarz weterynarii 0,5000 0,5000 1,0000 Nauczyciel języka niemieckiego 0,1667 0,1667 1,0000 Nauczyciel przedszkola 0,3333 0,3333 1,0000 Specjalista do spraw reklamy 0,1667 0,1667 1,0000 Inżynier systemów i sieci komputerowych 0,1667 0,1667 1,0000 Technik technologii żywności 0,1667 0,1667 1,0000 Asystentka stomatologiczna 0,3333 0,3333 1,0000 Kierownik biura 0,1667 0,1667 1,0000 Instruktor rekreacji ruchowej 0,1667 0,1667 1,0000 Instruktor rytmiki 0,1667 0,1667 1,0000 Animator kultury 0,1667 0,1667 1,0000 Pracownik informacji turystycznej 0,1667 0,1667 1,0000 Konsultant / agent sprzedaży bezpośredniej 0,1667 0,1667 1,0000 Konserwator budynków 0,1667 0,1667 1,0000 Betoniarz 0,3333 0,3333 1,0000 Monter izolacji budowlanych 0,1667 0,1667 1,0000 Mechanik samochodów ciężarowych 0,3333 0,3333 1,0000 Operator spycharki 0,1667 0,1667 1,0000 Pozostali monterzy gdzie indziej niesklasyfikowani 0,3333 0,3333 1,0000 Pakowacz 0,6667 0,6667 1,0000 Robotnik magazynowy 0,1667 0,1667 1,0000 Zawody zrównoważone są z reguły zawodami marginalnymi lub bardzo rzadkimi takimi, w których pojawiają się pojedyncze oferty pracy oraz są zarejestrowane pojedyncze osoby bezrobotne (najczęściej dotyczy to 2-3 ofert w ciągu półrocza oraz takiej samej liczby bezrobotnych,) dlatego nie wymaga to specjalnego komentarza czy analizy. 18

Wstęp.... 2 Cel opracowania.... 2 Podstawa opracowania.... 2 Metodologia opracowania.... 2 Analiza bezrobocia w powiecie wodzisławskim w pierwszym półroczu 2014 według zawodów (grup zawodów).... 3 Analiza ofert pracy zgłoszonych do PUP w Wodzisławiu Śl. w pierwszym półroczu 2014 według zawodów (grup zawodów).... 8 Zawody deficytowe i nadwyżkowe w powiecie wodzisławskim w I połowie 2014 roku.... 12 19