ZE Wstrząsem - NIE TY Kraków 28-29 październik 2011 Marek Dąbrowski, Tomasz Sanak, Andrzej Kołacki Wstrząs hipowolemiczny w warunkach wojennych Care Under Fire Tactical Field Care Casualty Evacuation
LOS RANNEGO SPOCZYWA W RĘKACH TEGO, KTO ZAŁOŻY MU PIERWSZY OPATRUNEK. PŁK. NICHOLAS SENN, 1844 1908
TACTICAL COMBAT CASUALTY CARE ZDEFINIOWANE W TRZECH FAZACH: CARE UNDER FIRE TACTICAL FIELD CARE TACTICAL EVACUATION
JAKIE TRZY NAJWIĘKSZE ZAGROŻENIA DLA ŻYCIA WYSTĘPUJĄ W ŚRODOWISKU TAKTYCZNYM?
KRWOTOKI Z KOŃCZYN KRWOTOKI Z KOŃCZYN STANOWIĄ PRZYCZYNĘ 60% ZGONÓW NA POLU WALKI
OBRAŻENIA KLATKI PIERSIOWEJ 33% ZGONÓW SPOWODOWANYCH JEST ZABURZENIAMI ODDYCHANIA ZE SZCZEGÓLNYM UWZGLĘDNIENIEM ODMY PRĘŻNEJ
NIEDROŻNOŚĆ DRÓG ODDECHOWYCH NIEDROŻNOŚĆ DRÓG ODDECHOWYCH JEST PRZYCZYNĄ 6% ZGONÓW NA POLU WALKI
PRZYCZYNY ZGONÓW TCCC
Utrata krwi i wstrząs Pytanie Jak nasz organizm reaguje na utratę KRWI Odpowiedź to zależy ile krwi straciliśmy
Utrata krwi i wstrząs Statystyczny dorosły ma 5000 ml krwi
Utrata 500 ml W tym momencie 4500 ml
Utrata 500 ml Stan świadomości: ALERT Tętno promieniowe: obecne silne Rytm serca: prawidłowy Ciśnienie skurczowe: prawidłowe Rytm oddechowy: prawidłowy Czy ranny przez to umrze? NIE
Utrata 1000 ml W tym momencie 4000 ml
Utrata 1000 ml Stan świadomości: ALERT Tętno promieniowe: prawidłowe silne Rytm serca: 100 + Ciśnienie skurczowe: zaczyna się obniżać Rytm oddechowy: prawdopodobnie prawidłowy Czy ranny przez to umrze? NIE
Utrata 1500 ml W tym momencie 3500 ml
Utrata 1500 ml Stan świadomości: ALERT ale niespokojny Tętno promieniowe: może słabe Rytm serca: 100 + Ciśnienie skurczowe: może się obniżać Rytm oddechowy: 30 Czy ranny przez to umrze? PRAWDOPODOBNIE NIE
Utrata 2000 ml W tym momencie 3000 ml
Utrata 2000 ml Stan świadomości: ospały i zmieszany Tętno promieniowe: słabe Rytm serca: 120 + Ciśnienie skurczowe: obniżone Rytm oddechowy: >35 Czy ranny przez to umrze? MOŻE
Utrata 2500 ml W tym momencie 2500 ml
Utrata 2500 ml Stan świadomości: Nieprzytomny Tętno promieniowe: nieobecne Rytm serca: 140 + Ciśnienie skurczowe: wyraźnie obniżone Rytm oddechowy: powyżej 35 Czy ranny przez to umrze? Prawdopodobnie TAK
ZOBACZMY TO
STRATEGIA OCENY M A R C H E
Znamy już objawy Ale jak je zbadać? Lub Jak odpowiedzieć że to na pewno wynik hipowolemii?
Blady spocony
Przyspieszony oddech!
Przyspieszone tętno!
Spadek ciśnienia! JAK I CZYM JE SPRAWDZIĆ? W KTÓRYM MOMENCIE?
NACZELNE ZASADY POSTĘPOWANIA تابع الى التقييم االولي SPRAWDŹ MASYWNE KRWOTOKI ابحث عن النزف الرئيسي ZAHAMUJ MASYWNE KRWOTOKI سيطر(اوقف) عالج الصدمة النزف الرئيسي LECZ WSTRZĄS
RESUSCYTACJA PŁYNOWA OCEŃ POSZKODOWANEGO POD KĄTEM ZAGROŻENIA WSTRZĄSEM HIPOWOLEMICZNYM; ZABURZENIA ŚWIADOMOŚCI (PRZY WYKLUCZENIU URAZÓW GŁOWY), SŁABE LUB NIEOBECNE TĘTNO NA TĘTNICACH OBWODOWYCH SĄ NAJBARDZIEJ WYRAŹNYMI WYZNACZNIKAMI WSTRZĄSU PŁYNY TYLKO DLA TYCH, KTÓRZY TEGO NAPRAWDĘ POTRZEBUJĄ
RESUSCYTACJA PŁYNOWA A. JEŚLI POSZKODOWANY NIE JEST W STANIE WSTRZĄSU: - NIE MA POTRZEBY PODAWANIA PŁYNÓW DOŻYLNIE; DOPUSZCZALNE PODAWANIE PŁYNÓW DOUSTNIE, JEŚLI POSZKODOWANY JEST PRZYTOMNY I POTRAFI PRZEŁYKAĆ;
RESUSCYTACJA PŁYNOWA B. JEŚLI POSZKODOWANY JEST W STANIE WSTRZĄSU: - PODAJ HEXTAND, 500 ML DOŻYLNIE W BOLUSIE (IV); - POWTÓRZ APLIKACJĘ RAZ PO 30 MINUTACH JEŚLI U POSZKODOWANEGO NADAL WYSTĘPUJĄ OBJAWY WSTRZĄSU; - NIE PODAWAĆ WIĘCEJ NIŻ 1000 ML HEXTAND;
RESUSCYTACJA PŁYNOWA C. KONTYNUOWANIE RESUSCYTACJI PŁYNOWEJ MUSI BYĆ PRZEMYŚLANE POD KĄTEM POSIADANYCH LOGISTYCZNYCH I TAKTYCZNYCH MOŻLIWOŚCI TAK, ABY NIE RYZYKOWAĆ WZROSTU LICZBY POSZKODOWANYCH;
RESUSCYTACJA PŁYNOWA D. JEŚLI POSZKODOWANY DOZNAŁ URAZU CZASZKOWO- MÓZGOWEGO, JEST NIEPRZYTOMNY I NIE MA TĘTNA OBWODOWEGO PROWADZIĆ RESUSCYTACJĘ PŁYNOWĄ DO UZYSKANIA TEGO PARAMETRU.
DLACZEGO HYPERHAES PO PODANIU NACL TYLKO 25% W CIĄGU GODZINY POZOSTAJE W NACZYNIU PO PODANIU 1000 ML 250 ML POZOSTAJE W NACZYNIU PO PODANIU 250 ML HYPERHAES SPROWADZENIE DO NACZYNIA 800 ML PŁYNU, KTÓRY ZOSTAJE DO 8 H MIN
DLACZEGO HYPERHAES MAX 500 HYPERHAES PLUS 1600 ML EKSTRA TEN SAM EFEKT JEŚLI PODAMY OK. 7000 ML NACL DLA JEDNEGO RANNEGO
PŁYNOTERAPIA - STRATEGIA 1. HYPERHAES 2. RINGER 3. NACL ALE PAMIĘTAJMY NAJPIERW ZAWSZE STAZA PÓŹNIEJ PAKOWANIE RANY ŚRODKI HEMOSTATYCZNE NA KOŃCU RESUSCYTACJA PŁYNOWA
PŁYNOTERAPIA - STRATEGIA JEŚLI WYSTĘPUJĄ OBJAWY WSTRZĄSU CONTROL THE BLEEDING FIRST HEXTAND 500 ML JEŚLI STAN ŚWIADOMOŚCI JEST PRAWIDŁOWY I TĘTNO PROMIENIOWE OBECNE WTEDY NACL
PYTANIA? Stary, wycofaj się! Wbiłeś się w tętnicę!
RON BELAMY - TCCC JEŻELI BĘDZIESZ NA KOLEJNEJ WOJNIE 1. ZAŁÓŻ STAZĘ 2. ZNAJDŹ I LECZ ODMĘ PRĘŻNĄ JEŻELI TO ZROBISZ BĘDZIESZ MIAŁ 70 LUB 90 PROCENT SZANS NA URATOWANIE KOMUŚ ŻYCIA W ŚRODOWISKU TAKTYCZNYM
DZIĘKUJĘ
BIBLIOGRAFIA 1. TACTICAL COMBAT CASUALTY CARE 2007: EVOLVING CONCEPTS AND BATTLEFIELD EXPERIENCE CAPT FRANK K. BUTLER, JR., MC USN (RET.) CONTRIBUTORS: CAPT FRANK K. BUTLER, JR., MC USN (RET.); COL JOHN B. HOLCOMB, MC USA; STEPHEN D. GIEBNER, MD MPH; NORMAN E. MCSWAIN, MD FACS; JAMES BAGIAN, MD 2. U.S. MARINE CORPS MESSAGE 02004Z AUGUST 2006: TACTICAL COMBAT CASUALTY CARE (TCCC) AND COMBAT LIFESAVER (CLS) FUNDAMENTALS, PHILOSOPHIES, AND GUIDLINESE.S. SPECIAL OPERATIONS COMMAND MESSAGE 222016Z MARCH 2005: TACTICAL COMBAT CASUALTY CARE TRAINING AND EQUIPMENT. WASHINGTON, DC, HEADQUARTERS, U.S. MARINE CORPS, 2005. 3. BUTLER FK, HOLCOMB JB: THE TACTICAL COMBAT CASUALTY CARE TRANSITION INITIATIVE. U.S. ARMY MEDICAL DEPARTMENT JOURNAL, APRIL-JUNE 2005. 4. BUTLER FK, SMITH DJ: TACTICAL MANAGEMENT OF DIVING CASUALTIES IN SPECIAL OPERATIONS. 5. CLOONAN CC: TREATING TRAUMATIC BLEEDING IN A COMBAT SETTING. MILIT MED 2004; 168: 8 10. 6. HEISKELL LE, CARMONA RH: TACTICAL EMERGENCY MEDICAL SERVICES: AN EMERGING SUBSPECIALTY IN EMERGENCY MEDICINE. ANN EMERG MED 1994; 23: 778 85. 7. ALEXANDER RH, PROCTOR HJ: ADVANCED TRAUMA LIFE SUPPORT 1993 STUDENT MANUAL. AMERICAN COLLEGE OF SURGEONS; CHICAGO, 1993. 8. BOTTOMS M: TACTICAL COMBAT CASUALTY CARE: SAVING LIVES ON THE BATTLEFI ELD. TIP OF THE SPEAR (COMMAND PUBLICATION OF THE U.S. SPECIAL OPERATIONS COMMAND); JUNE 2006, PP 34 5. 9. BROWN BD: SPECIAL OPERATIONS COMBAT MEDIC CRITICAL TASK LIST. COMMANDER, U.S. SPECIAL OPERATIONS COMMAND LETTER OF MARCH 9, 2005C. 10. BUREAU OF MEDICINE AND SURGERY (NAVY SURGEON GENERAL): TACTICAL COMBAT CASUALTY CARE TRAINING; MESSAGE OF 111622Z DECEMBER 2006. 11. BURRIS DG, FITZ HARRIS JB, HOLCOMB JB, ET AL: EMERGENCY WAR SURGERY MANUAL, THIRD UNITED STATES REVISION, 2004. 12. BUTLER F: TACTICAL COMBAT CASUALTY CARE: COMBINING GOOD MEDICINE WITH GOOD TACTICS. J TRAUMA 2003; 54(SUPPL): S2 3. 1. TACTICAL MEDICAL SOLUTIONS MATERIALS 2. NORTH AMERICAN RESCUE MATERIALS