SPRAWOZDANIE Z DZIAŁALNOŚCI POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY RODZINIE W OŁAWIE W 2014 ROKU I. REHABILITACJA SPOŁECZNA 1. Dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych. W 2014 r. do Centrum wpłynęło 497 wniosków o dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych dla osób niepełnosprawnych, z czego 126 wniosków dotyczyło uczestnictwa w turnusie rehabilitacyjnym opiekunów osób niepełnosprawnych. Z dofinansowania do uczestnictwa w turnusach rehabilitacyjnych skorzystały 84 osoby, w tym: dorośli 34 osoby niepełnosprawne, kwota dofinansowania: 33 008 zł, opiekunowie osób dorosłych 12 osób, kwota dofinansowania 8 112 zł, dzieci i młodzież niepełnosprawna 21 osób, kwota dofinansowania 21 670 zł, opiekunowie dzieci i młodzieży niepełnosprawnej 17 osób, kwota dofinansowania 11 694 zł. Wnioski pozostałych osób, w związku z ograniczoną ilością środków przekazanych przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, w stosunku do istniejących potrzeb zostały rozpatrzone odmownie. Wykres nr 1: Wydatki na dofinansowanie turnusów rehabilitacyjnych w 2014 r. 40 000,00 zł WYDATKI NA DOFINANSOWANIE TURNUSÓW REHABILITACYJNYCH DLA POSZCZEGÓLNYCH GRUP OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH W 2014r. 30 000,00 zł 20 000,00 zł 10 000,00 zł DOROŚLI NIEPEŁNOSPRAWNI 33 008,00 zł DZIECI I MŁODZIEŻ NIEPEŁNOSPRAWNA 21 670,00 zł OPIEKUNOWIE DOROSŁYCH OSÓB NIEPEŁNOSPRAWNYCH 8 112,00 zł OPIEKUNOWIE DZIECI I MŁODZIEŻY NIEPEŁNOSPRAWNEJ 11 694,00 zł PRACOWNICY ZPCH 0,00 zł 0,00 zł 1
2. Dofinansowanie likwidacji barier funkcjonalnych, tj. architektonicznych, w komunikowaniu się i technicznych. W 2014 r. wpłynęły 63 wnioski dotyczące likwidacji barier funkcjonalnych, z czego zrealizowano 25 (w tym 5 dla dzieci i młodzieży) na łączną kwotę 84 430,39 zł, tj.: bariery architektoniczne 3, wydatkowana kwota: 47 848,59 zł, bariery w komunikowaniu się 3, wydatkowana kwota: 2 602,60 zł, bariery techniczne 19, wydatkowana kwota: 33 979,20 zł. Pozostałych wniosków nie rozpatrzono lub zostały rozpatrzone negatywnie z różnych przyczyn m.in. braku ustawowych przesłanek do ich pozytywnego rozpoznania, niewystarczającej ilości środków finansowych pochodzących z PFRON, rezygnacji czy też zgonu wnioskodawcy. Wykres nr 2: Wydatki na likwidację barier funkcjonalnych w 2014 r. Wydatki na likwidacje barier funkcjonalnych w 2014r. 90 000 zł 80 000 zł 70 000 zł 60 000 zł 50 000 zł 40 000 zł 30 000 zł 20 000 zł 10 000 zł 0 zł 33 979,20 47 848,59 2 602,60 bariery techniczne bariery architektoniczne bariery w komunikowaniu się 2
3. Dofinansowanie do kosztów nabycia przedmiotów ortopedycznych, środków pomocniczych i sprzętu rehabilitacyjnego dla osób niepełnosprawnych. W 2014 r. od osób niepełnosprawnych wpłynęły 464 wnioski dotyczące zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze przyznawane zgodnie z określonym limitem przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Wypłacono 212 dofinansowań na łączną kwotę 253 687,62 zł, w tym: dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej - 38 wnioski; kwota dofinansowania 57 336,39 zł. Ponadto w 2014 r. rozpatrzono wnioski, które wpłynęły w roku 2013 r., a dofinansowania nie zostały przyznane ze względu na ograniczone środki. Wypłacono 206 dofinansowań na kwotę 147 282,65 zł, w tym: dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej - 25 wnioski; kwota dofinansowania 17 360,10 zł. Ze względu na ograniczone środki finansowe pochodzące z PFRON w stosunku do istniejących potrzeb nie zrealizowano 203 wniosków na łączną kwotę 302 794,47 zł, a sprawy te zostaną rozpatrzone w 2015 r. 4. Dofinansowanie zaopatrzenia w sprzęt rehabilitacyjny dla osób prawnych i jednostek organizacyjnych nie posiadających osobowości prawnej. W 2013 r. został złożony 1 wniosek o dofinansowanie, przeznaczony do realizacji w 2014 r. Ze względu na ograniczone środki finansowe pochodzące z PFRON, przyznano dofinansowanie w wysokości 2 163 zł. 5. Dofinansowanie sportu, kultury, rekreacji i turystyki. W 2013 r. zostało złożonych 9 wniosków, przeznaczonych do realizacji na 2014 r. Zrealizowano wszystkie na kwotę 10 214,74 zł. 6. Dofinansowanie usług tłumacza języka migowego. Z tej formy pomocy w 2014 r. skorzystała jedna osoba niedosłysząca, a kwota przyznanego dofinansowania wyniosła 13 719,86 zł. Na realizację zadań z zakresu rehabilitacji społecznej i zawodowej przyznano Powiatowi Oławskiemu zgodnie z obowiązującym algorytmem kwotę 585 991 zł, z czego pozostało 8,74 zł. 3
7. Realizacja Programu wyrównywania różnic między regionami II. W 2013 r. Powiat Oławski przystąpił do realizacji Programu wyrównywania różnic między regionami II poprzez realizację projektu w obszarze D programu, tj. zakup mikrobusa przystosowanego do przewozu osób niepełnosprawnych uczestników zajęć Środowiskowego Domu Samopomocy w Oleśnicy Małej. Beneficjentem programu jest Gmina Oława, kwota dofinansowania ze środków PFRON do realizacji w/w projektu wynosiła 59 900 zł. Finalizacja realizacji projektu oraz jego rozliczenie zgodnie z harmonogramem nastąpiło w 2014r. Dofinansowanie z PFRON wyniosło ostatecznie 59 704,20 zł, koszty obsługi 1 469,28 zł. Dofinansowanie zostało wypłacone a umowę uznano za rozliczoną. 8. Realizacja pilotażowego programu Aktywny Samorząd. Powiat Oławski od 2012 roku realizuje program Aktywny Samorząd finansowany ze środków PFRON. Obecnie program realizowany jest w dwóch modułach: Moduł I - obejmuje likwidację barier utrudniających aktywizację społeczną i zawodową osób niepełnosprawnych, Moduł II to pomoc w uzyskaniu wykształcenia na poziomie wyższym. W 2014 roku ogółem do Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie wpłynęło 51 wniosków osób niepełnosprawnych na kwotę 246 479,64 zł. Zrealizowano 45 wniosków, wypłacając 192 260 zł, tj. 91,59 % środków przyznanych na realizację programu. Negatywnie pod względem formalnym zweryfikowano 4 wnioski, 2 wnioski nie zostały zrealizowane ze względu na rezygnację wnioskodawcy z dofinansowania. W ramach realizacji programu - piętnaście osób uzyskało dofinansowanie do sprzętu elektronicznego wraz z oprogramowaniem, w tym dwoje dzieci, - dwie osoby skorzystały z dofinansowania do zaopatrzenia w wózek inwalidzki o napędzie elektrycznym, - jedna osoba skorzystała z dofinansowania do pomocy w utrzymaniu sprawności technicznej posiadanego wózka inwalidzkiego o napędzie elektrycznym, - dofinansowano 33 wnioski o przyznanie pomocy w uzyskaniu wykształcenia na poziomie wyższym. 4
Wykres nr 3: Wysokość środków PFRON w latach 2011 2014 Wysokość środków PFRON przekazanych na realizację zadań z zakresu rehabilitacji zawodowej i społecznej w latach 2011-2014r. 1 000 000 zł 900 000 zł 848041 zł 800 000 zł 700 000 zł 600 000 zł 500 000 zł 434896 zł 470173zł 585 991 zł 400 000 zł 300 000 zł 200 000 zł 100 000 zł 0 zł 2011 2012 2013 2014 9.Spartakiada osób niepełnosprawnych. W dniu 6 września 2014 Pod dębami", na terenach zielonych oławskiego Centrum Sztuki odbyła się XII Spartakiada Osób Niepełnosprawnych. W programie Spartakiady znalazły się zawody sportowe osób niepełnosprawnych, program artystyczny w wykonaniu młodzieży z Zespołu Szkół Ponadgimnazjalnych nr 1 w Oławie, prezentacja twórczości mieszkańców Domu Pomocy Społecznej w Oławie, pokaz sprzętu rehabilitacyjnego przez członków Polskiego Związku Niewidomych, wystawa prac plastycznych dzieci z Zespołu Szkół Specjalnych w Oławie, Stowarzyszenia Iskierka Nadziei w Oławie, Stowarzyszenia Korab w Domaniowie oraz podopiecznych Fundacji Krok po Kroku i Stowarzyszenia Pomocy Dzieciom Tęcza w Oławie. Dodatkowymi atrakcjami spotkania była możliwość pomiaru poziom cukru i ciśnienia tętniczego krwi oraz występ zespołu Tutti Frutti. Impreza corocznie jest dostępna dla osób poruszających się na wózkach inwalidzkich. 5
Organizatorami spotkania byli: Starostwo Powiatowe, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Dom Pomocy Społecznej, Zespół Szkół Specjalnych, Koło Polskiego Związku Niewidomych, Polskie Stowarzyszenie Diabetyków, Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom Tęcza", Terenowy Ośrodek Rehabilitacji i Wsparcia Społecznego Niesłyszących, Fundacja Krok po kroku", Stowarzyszenie Korab, Środowiskowy Dom Samopomocy w Oleśnicy Małej oraz Stowarzyszenie Iskierka Nadziei. II. POWIATOWY ZESPÓŁ DO SPRAW ORZEKANIA O NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI. Przy Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie funkcjonuje Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności, jako pierwsza instancja, który ustala osobom powyżej 16 r.ż. stopień niepełnosprawności, a dzieciom do 16 r.ż. niepełnosprawność. W 2014 roku do Zespołu wpłynęło 180 wniosków w sprawie ustalenia niepełnosprawności u osób do 16 roku życia. Wydane orzeczenia: 17 o niezaliczeniu do osób niepełnosprawnych, 158 o niepełnosprawności, 2 o odmowie ustalenia niepełnosprawności. W 2014 roku wpłynęło 1461 wniosków dotyczących ustalenia stopnia niepełnosprawności u osób powyżej 16 roku życia. Cel przyjętych wniosków: ustalenie prawa do zasiłku pielęgnacyjnego 335, odpowiednie zatrudnienie 303, konieczność zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze 159, korzystanie z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji 180, korzystanie z kary parkingowej 374, inne 97. 6
Wydano 1515 orzeczeń w tym: 53 o odmowie ustalenia stopnia niepełnosprawności, 45 o niezaliczeniu do osób niepełnosprawnych, 1417 o zaliczeniu do stopnia niepełnosprawności. Ustalone stopnie niepełnosprawności : lekki 238, umiarkowany 716, znaczny 461. Wiek osób niepełnosprawnych : 16-25 lat 92, 26-40 lat 128, 41-60 lat 494, 60 i więcej 701. Wykształcenie osób niepełnosprawnych : mniej niż podstawowe 52, podstawowe 341, zasadnicze 467, średnie 456, wyższe 99. Zatrudnienie osób niepełnosprawnych : osoby zatrudnione 310, osoby nie zatrudnione 1105. W 2014 roku wydano 540 legitymacji, w tym 71 dla dzieci. W związku ze zmianą przepisów ustawy z dnia 20 czerwca 1997r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2012 r. poz. 1137, ze zm.) od dnia 1 lipca 2014 r. przewodniczący powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności wydaje karty parkingowe 7
uprawnionym osobom niepełnosprawnym oraz placówkom zajmującym się opieką, rehabilitacją lub edukacją osób niepełnosprawnych mających znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się. Szczegółowe zasady wydawania kart parkingowych zostały określone w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 25 czerwca 2014r., w sprawie wzoru oraz trybu wydawania i zwrotu kart parkingowych (Dz. U. z 2014r. poz. 870). W 2014 roku do Powiatowego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Oławie wpłynęły 323 wnioski o wydanie karty parkingowej. W okresie od lipca do grudnia 2014 wydano 283 karty parkingowe dla osób niepełnosprawnych i 2 karty dla placówek zajmujących się opieką, rehabilitacją lub edukacją osób niepełnosprawnych mających znacznie ograniczone możliwości samodzielnego poruszania się. Na funkcjonowanie Powiatowego Zespołu Do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności ostatecznie w 2014 r. przyznano kwotę 286 998,29 zł, z czego kwota 246 998,29 zł stanowiła środki z budżetu państwa, a 40 000,00 zł to środki finansowe z budżetu Powiatu Oławskiego. W/w kwota ulegała zmianie w trakcie całego roku 2014 (Wykres nr 5). Na funkcjonowanie Zespołu wykorzystano 257 103,50 zł. Porównanie kwot wykorzystanych przez Zespół w poszczególnych latach zawiera Wykres nr 4. Wykres nr 4: Wykorzystane środki finansowe przez Powiatowy Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Oławie 8
Wykres nr 5: Wysokość kwoty przyznanej na funkcjonowanie Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności na przełomie 2014 roku. Wykres nr 6: Liczba wydanych orzeczeń w latach 2012 2014. 9
III. PIECZA ZASTĘPCZA. W 2014 r. do rodzinnej pieczy zastępczej przyjęto, na podstawie postanowień sądu, 27 dzieci natomiast do instytucjonalnej pieczy zastępczej 17 dzieci. Wykres nr 1 przedstawia liczbę dzieci przyjętych do rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej na przełomie lat 2011 2014. Wykres nr 7: Liczba przyjętych dzieci do pieczy zastępczej w latach 2011 2014. Rodzinom zastępczym i rodzinnym domom dziecka wypłacono świadczenia na pokrycie kosztów utrzymania dzieci wraz z dodatkami dla posiadających orzeczenie o niepełnosprawności z tytułu zwiększonych kosztów ich utrzymania, w łącznej wysokości 1 689 227,61 zł. W pieczy zastępczej przebywało 27 dzieci posiadających orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności. Ponadto przyznano 31 jednorazowych świadczeń na pokrycie niezbędnych kosztów związanych z potrzebami przyjmowanych dzieci do rodziny zastępczej i rodzinnego domu dziecka, w łącznej kwocie 24 800,00 zł. 10
Wykres nr 8: Liczba przyznanych świadczeń na pokrycie niezbędnych kosztów związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka w latach 2011 2014. Prowadzącym rodzinne domy dziecka oraz rodziny zastępcze zawodowe wypłacono 94 044,11 zł na pokrycie kosztów ponoszonych na czynsz, opłaty za energię elektryczną i cieplną, wodę, gaz, odbiór nieczystości stałych i płynnych, antenę zbiorczą, abonament telewizyjny i radiowy, usługi telekomunikacyjne. Średni miesięczny koszt utrzymania dziecka w poszczególnych formach rodzinnej pieczy zastępczej w 2014 r. przedstawia Tabela nr 1. Na koszt ten składają się wszystkie świadczenia wypłacane rodzinom zastępczym oraz prowadzącym rodzinne domy dziecka, tj.: świadczenie na pokrycie kosztów utrzymania dziecka, w tym dodatek do świadczenia, świadczenie na pokrycie niezbędnych wydatków związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka, środki finansowe na utrzymanie lokalu lub domu jednorodzinnego, wynagrodzenie wraz z pochodnymi dla zawodowej rodziny zastępczej, prowadzącego rodzinny dom dziecka, wynagrodzenie wraz z pochodnymi dla osób zatrudnionych w rodzinnym domu dziecka i rodzinie zastępczej zawodowej. 11
Tabela nr 1: koszt utrzymania dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej ŚREDNI MIESIĘCZNY KOSZT UTRZYMANIA DZIECKA W POSZCZEGÓLNYCH FORMACH PIECZY ZASTĘPCZEJ w 2014 r. Forma pieczy zastępczej Rodzina zastępcza spokrewniona Średni miesięczny koszt 721,47 zł Rodzina zastępcza niezawodowa 1 009,66 zł Rodzina zastępcza zawodowa 2 050,45 zł Rodzina zastępcza zawodowa specjalistyczna Rodzina zastępcza zawodowapełniąca funkcję pogotowia rodzinnego 2 136,53 zł 3 167,09 zł Rodzinny Dom Dziecka 2 141,94 W 2014 r. można zaobserwować wzrost wypłaconych świadczeń oraz wynagrodzeń (Tabela nr 2, Wykres nr 9) w stosunku do roku poprzedniego. Wzrost wynagrodzeń spowodowany jest większą liczbą rodzin zastępczych zawodowych (w 2014 r. utworzono dwie rodziny zastępcze) a także zatrudnieniem większej ilości osób do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi i przy pracach gospodarskich (w 2013 r. zatrudniono osoby do pomocy w 5 rodzinnych domach dziecka, natomiast w 2014 r. w 5 rodzinnych domach dziecka oraz w 2 rodzinach zastępczych zawodowych). Natomiast wypłacone świadczenia uległy wzrostowi przede wszystkim w związku z dużą liczą dzieci, które zostały przyjęte do pieczy zastępczej w 2014 r. 27 dzieci (Wykres nr 7). Tabela nr 2: Wynagrodzenia i świadczenia wypłacane w latach 2011-2014. lata 2010 2011 2012 2013 2014 wynagrodzenia 135 635 zł 147 454 zł 359 157 zł 465 962,86 491 180,31 świadczenia 1 282 311 zł 1 263 294 zł 1 643 794 zł 1 806 352,63 1 961 105,97 12
Wykres nr 9: Wynagrodzenia i świadczenia (piecza zastępcza, w tym usamodzielniani wychowankowie) 1.Opłata za pobyt w pieczy zastępczej ustalana rodzicom biologicznym, opiekunom prawnym i pełnoletnim wychowankom. W 2014 roku wydano: 102 decyzje ustalające opłatę rodzicom za pobyt dziecka w pieczy zastępczej, 217 decyzji odstępujące od ustalenia opłaty rodzicom za pobyt dziecka w pieczy zastępczej, 21 decyzji umarzających w całości lub w części łącznie z odsetkami opłatę za pobyt dziecka w pieczy zastępczej 16 decyzji wygaszających, 14 decyzji zmieniających decyzje dotyczące opłaty ponoszonej przez rodziców za pobyt dziecka w pieczy zastępczej. 2. Powództwa o zasądzenie świadczeń alimentacyjnych. Dyrektor PCPR wytacza na rzecz dzieci przebywających w pieczy zastępczej powództwa o zasądzenie świadczeń alimentacyjnych. W postępowaniu przed sądem do kierownika stosuje się odpowiednio przepisy o udziale prokuratora w postępowaniu cywilnym. 13
W 2014 r. wytoczono: 15 powództw o zasądzenie świadczeń alimentacyjnych na rzecz dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej, 1 powództwo o zasądzenie świadczeń alimentacyjnych na rzecz dzieci umieszczonych w instytucjonalnej pieczy zastępczej. Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nakłada na jednostki realizujące zadania na jej podstawie, egzekwowanie od rodziców biologicznych dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej należności pieniężnych za ustalony faktyczny koszt utrzymania dziecka. W związku z powyższym w 2014 r. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie skierowało do Urzędów Skarbowych na terenie całej Polski 71 tytułów wykonawczych na kwotę 398 778,10 zł, celem egzekucji komorniczej należności pieniężnych od zobowiązanych. Ponadto Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, zgodnie z zadaniami ustawowymi, przekazuje dane o dłużnikach w biurze informacji gospodarczej (BIG). Zamieszczane są tam informacje o powstałych zobowiązaniach dłużników z tytułu nieponoszenia opłaty za pobyt dziecka w pieczy zastępczej po okresie 12 miesięcy od powstania zaległości, zgodnie z art. 193 ust. 8 ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. W 2014 roku do rejestru dłużników ERIF przekazano i ujawniono dane 39 dłużników, których dług łącznie wyniósł 361 349,30 zł. Należności wynikające z decyzji o naliczeniu odpłatności za pobyt dziecka w rodzinnej i instytucjonalnej pieczy zastępczej wynoszą 1 893 489,60 zł, w tym: - rodzinna pieczy zastępcza 1 772 982,77 zł - instytucjonalna piecza zastępcza 120 506,83 zł. Zgodnie z ustawą o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej miesięczną opłatę w wysokości przyznanych świadczeń na pokrycie kosztów utrzymania dziecka oraz dodatku na pokrycie zwiększonych kosztów utrzymania dziecka w rodzinie zastępczej oraz rodzinnym domu dziecka, ponoszą rodzice. W związku z powyższym na dzień 31.12.2014 r. wykazano należności na kwotę 1 966 658,54 zł, z czego 188 729,77 zł to naliczone odsetki a 4 946,00 zł to koszty upomnień. W 2014 r. rodzice wnieśli opłatę za pobyt dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej w wysokości 31 093,98 zł. Za pobyt dziecka w placówce opiekuńczo- wychowawczej, rodzice ponoszą miesięczną opłatę w wysokości średnich miesięcznych wydatków przeznaczonych na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo- wychowawczej. W związku z powyższym na dzień 14
31.12.2014 r. PCPR wykazuje należności z w/w tytułu na kwotę 145 370,77 zł, z czego 24 559,14 zł to naliczone odsetki a 304,80 zł to koszty upomnień. W 2014 r. wniesiono opłaty za pobyt dziecka w placówce opiekuńczo- wychowawczej w wysokości 6 221,06 zł. W 2014 r. umorzono zobowiązania rodzicom biologicznym za pobyt dzieci w pieczy zastępczej na kwotę 392 714,11 zł. 3. Porozumienia zawarte z innymi powiatami w sprawie wysokości wydatków na utrzymanie dziecka w pieczy zastępczej. W przypadku umieszczenia dziecka w rodzinnej pieczy zastępczej na terenie innego powiatu, powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi wydatki na jego opiekę i wychowanie na podstawie zawartego porozumienia. W związku z powyższym Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Oławie w 2014 r. otrzymało od innych powiatów środki finansowe w postaci dotacji celowej na pokrycie wydatków na opiekę i wychowanie 26 podopiecznych pochodzących z terenu innych powiatów a umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej na terenie powiatu oławskiego, w łącznej kwocie 340 868,26zł. Natomiast za 32 dzieci pochodzących z powiatu oławskiego a umieszczonych w rodzinach zastępczych na terenie innych powiatów, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Oławie przekazało kwotę 426 652,91 zł. W przypadku umieszczenia dziecka w placówce opiekuńczo-wychowawczej na terenie innego powiatu, powiat właściwy ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej ponosi średnie miesięczne wydatki przeznaczone na utrzymanie dziecka w placówce opiekuńczo- wychowawczej. W roku ubiegłym na podstawie porozumień z innymi powiatami, PCPR przekazało na utrzymanie 3 dzieci w instytucjonalnej pieczy zastępczej środki finansowe w kwocie 116 253,59 zł a otrzymało od innego powiatu środki na utrzymanie 6 dzieci w placówce opiekuńczo wychowawczej w kwocie 197 303,37 zł. 4. Wydatki za pobyt dziecka w pieczy zastępczej ponoszone przez gminę. Ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej nałożyła na gminę obowiązek współfinansowania pobytu dziecka w pieczy zastępczej. W związku z tym w 2014 r. gminy właściwe ze względu na miejsce zamieszkania dziecka przed umieszczeniem go po raz pierwszy w pieczy zastępczej współfinansowały (w wysokości 10 %, 30 % lub 50% wydatków na opiekę i wychowanie dziecka / średnich miesięcznych wydatków 15
przeznaczonych na utrzymanie dziecka) pobyt 75 dzieci w pieczy zastępczej. Wystawiono 525 not księgowych na łączną kwotę 233 785,63 zł, z czego: 37 165,68 zł dotyczyło dzieci umieszczonych w placówkach opiekuńczo- wychowawczych a 196 619,95 zł dotyczyło dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastępczej. Wykres Nr 10: Współfinansowanie przez gminy pobytu dzieci w pieczy zastępczej w latach 2013 r. 2014 r. 5. Dotacja na realizację zadania publicznego pod nazwą Resortowy Program Wspierania Rodziny i Systemu Pieczy Zastępczej. W 2014 r. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Oławie złożyło ofertę na realizację zadania pod nazwą Resortowy Program wspierania rozwoju rodzinnej pieczy zastępczej na rok 2014, dzięki czemu Powiat Oławski otrzymał dotację w ramach umowy o wsparcie realizacji zadania publicznego. Z kwoty otrzymanej dotacji od Ministra Pracy i Polityki Społecznej zostały pokryte: wynagrodzenia dla powstałych w 2014 r. rodzin zastępczych zawodowych i prowadzących rodzinne domy dziecka w kwocie 14 331,00 zł; świadczenia, dla powstałych w 2014 r. rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka, na pokrycie niezbędnych wydatków związanych z potrzebami przyjmowanego dziecka w kwocie 4 805,00 zł; środki finansowe, dla powstałych w 2014 r. rodzin zastępczych i rodzinnych domów dziecka, na utrzymanie lokalu mieszkalnego w budynku wielorodzinnym lub domu jednorodzinnego, w którym zamieszkuje rodzina zastępcza zawodowa lub w którym 16
jest prowadzony rodzinny dom dziecka w kwocie 866,17 zł. 6.Świadczenia dla usamodzielnianych wychowanków. a)instytucjonalna piecza zastępcza. W roku ubiegłym udzielono pomocy pieniężnej trzynastu pełnoletnim wychowankom opuszczającym placówki opiekuńczo-wychowawcze, w postaci wypłaty świadczeń na kontynuowanie nauki. Razem wypłacono im 127 świadczeń w wysokości 64 891,65 zł. Udzielono również pomocy pieniężnej na usamodzielnienie trzem wychowankom opuszczającym placówkę opiekuńczo-wychowawczą i zakład poprawczy w kwocie 48 372 zł. Dwóm pełnoletnim wychowankom Domu Dziecka przyznano kwotę 10 125,00 zł na pokrycie opłat związanych z zakwaterowaniem. Udzielono także dwóm wychowankom opuszczającym Dom Dziecka pomocy pieniężnej na zagospodarowanie w kwocie 3 696,00 zł oraz udzielono pomocy rzeczowej na zagospodarowanie w wysokości 7 697,00 zł. b)rodzinna piecza zastępcza. W 2014 roku wypłacono usamodzielnianym wychowankom z rodzinnej pieczy zastępczej: 8 świadczeń dla pełnoletnich wychowanków z rodzin zastępczych o równowartości 39 600, 00 zł w formie pomocy na usamodzielnienie, 185 świadczeń pieniężnych na kontynuowanie nauki dla osiemnastu pełnoletnich wychowanków z rodzin zastępczych w wysokości 92 516,16 zł, 5 świadczeń na zagospodarowanie w formie rzeczowej oraz pieniężnej dla czterech pełnoletnich wychowanków z rodzin zastępczych w wysokości 10 918,09zł. IV. Realizacja projektu systemowego SAN-Samodzielność. Aktywność. Niezależność w 2014 roku Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Oławie w 2014 roku realizowało siódmą edycję projektu systemowego p.n. SAN-Samodzielność. Aktywność. Niezależność. Projekt był współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego, Program Operacyjny Kapitał Ludzki 2007-2013, Priorytet VII Promocja integracji społecznej, Działanie - 7.1 Rozwój i upowszechnienie aktywnej integracji, Poddziałanie - 7.1.2 Rozwój i upowszechnianie aktywnej integracji przez powiatowe centra pomocy rodzinie. 17
Głównym celem projektu była aktywizacja społeczna do końca 2014 roku dwudziestu osób z Powiatu Oławskiego, były to osoby: w wieku aktywności zawodowej, bezrobotne i nieaktywne zawodowo, korzystające ze świadczeń pomocy społecznej, zagrożone wykluczeniem społecznym, w szczególności osoby niepełnosprawne, młodzież w wieku od 15 do 25 roku życia, pochodząca ze środowisk zagrożonych wykluczeniem społecznym, w tym znajdująca się w rodzinach naturalnych, pieczy zastępczej i w placówkach opiekuńczowychowawczych. W czasie realizacji Projektu SAN-Samodzielność. Aktywność. Niezależność w 2014 roku uczestnicy projektu w ramach instrumentów aktywnej integracji brali udział w następujących formach wsparcia: 1.Aktywizacja Edukacyjna. Skierowanie i sfinansowanie zajęć w ramach podnoszenia kluczowych kompetencji o charakterze zawodowym lub zdobywania nowych kompetencji zawodowych, umożliwiających aktywizację zawodową. Kursy / szkolenia według indywidualnych potrzeb: kurs prawa jazdy kat. B; liczba uczestników: 7 osób, w tym 4 osoby niepełnosprawne, kurs komputerowy, poziom podstawowy; liczba uczestników: 7 osób, w tym 6 osób niepełnosprawnych, kurs kosmetyczny; liczba uczestniczek: 3 kobiety, w tym jedna osoba niepełnosprawna, kurs obsługi kas fiskalnych; liczba uczestników 9 osób, w tym 5 osób niepełnosprawnych, kurs komputerowy, poziom średniozaawansowany z elementami grafiki komputerowej i tworzeniem stron www; liczba uczestników 4 osoby, w tym 2 osoby niepełnosprawne, kurs obsługi suwnic sterowanych z poziomu roboczego, w tym bezprzewodowo; liczba uczestników: 4 osoby niepełnosprawne. 18
2.Aktywizacja Zdrowotna. a)skierowanie i sfinansowanie terapii psychologicznej, rodzinnej lub psychospołecznej dla rodzin lub osób: Warsztaty Doskonalenie umiejętności interpersonalnych połączone z indywidualnym doradztwem psychologicznym spotkania indywidualne i warsztaty grupowe z psychologiem. Liczba uczestników- 20 osób, w tym 14 osób niepełnosprawnych. b)sfinansowanie części kosztów turnusu rehabilitacyjnego ze środków EFS. Liczba uczestników: 6 osób niepełnosprawnych. c)sfinansowanie kosztów zajęć rehabilitacyjnych zgodnie z potrzebami osób niepełnosprawnych. Liczba uczestników - 7 osób niepełnosprawnych. 3.Aktywizacja Społeczna. a)organizacja i finansowanie poradnictwa i wsparcia indywidualnego oraz grupowego, w zakresie podniesienia kompetencji życiowych i umiejętności społeczno zawodowych umożliwiających docelowo powrót do życia społecznego, w tym powrót na rynek pracy i aktywizację zawodową: Warsztaty Aktywizacja społeczna i zawodowa spotkania indywidualne i warsztaty grupowe z doradcą zawodowym. Liczba uczestników: 20 osób, w tym 14 osób niepełnosprawnych. b)sfinansowanie kosztów vouchera na samodzielny zakup usług społecznych, zgodnie z katalogiem usług określonych przez PCPR. Liczba uczestników/uczestniczek: 19 osób, w tym 14 osób niepełnosprawnych. 4.Działania o charakterze środowiskowym. Organizowanie i inspirowanie do udziału mieszkańców w imprezach i spotkaniach, w szczególności o charakterze integracyjnym, edukacyjnym, kulturalnym, sportowym. Udział uczestników projektu w XII Spartakiadzie Osób Niepełnosprawnych- integracja społeczna uczestników projektu ze społecznością lokalną. Sfinansowanie części kosztów turnusów rehabilitacyjnych ze środków PFRON oraz wydatki na utrzymanie osób w pieczy zastępczej stanowiły wkład własny w wysokości 32 748,00 zł. Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Oławie w 2014 r. wykorzystało ze środków finansowych Unii Europejskiej kwotę w wysokości 169 532,13 zł. 19
Wykres nr 10 : Środki finansowe wykorzystane na realizację projektu SAN w latach 2011-2014. V.SPECJALISTYCZNE PORADNICWO PSYCHOLOGICZNE W 2014 roku z pomocy psychologicznej w Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie skorzystały 102 osoby. Podobnie jak w latach ubiegłych osoby zainteresowane pomocą psychologiczną zgłaszały się najczęściej z własnej inicjatywy, rzadziej na polecenie, zalecenie Sądu, lekarza czy pracowników instytucji opiekuńczo-społecznych. Zgłaszający się, zdecydowanie częściej niż w latach poprzednich podejmowali systematyczną pracę terapeutyczną. Na rozmowy z psychologiem zgłosiło się: dorośli - 87 osób, młodzież w wieku 13-18 lat 5 osób, dzieci w wieku 6-12 lat 10 osób. Pomoc psychologiczna prowadzona była w dwóch podstawowych formach, tj. porad i konsultacji (1-3 spotkań) oraz terapii (powyżej 3 spotkań z jedną osobą czy rodziną). Podstawowym narzędziem pracy psychologa była rozmowa mająca na celu poszerzenie wglądu w zgłaszany problem, analiza sytuacji, poszukiwanie właściwych rozwiązań i wsparcie emocjonalne. W przypadku dzieci oprócz rozmów stosowano obserwację, zabawy projekcyjne i korektywne. Merytoryczną podstawą oddziaływań terapeutycznych było podejście psychodynamiczne. 20
1.Porady i konsultacje. Po poradę psychologiczną zgłosiło się 46 osób. Przeprowadzono z nimi 62 konsultacje psychologiczne. Problemy, z którymi najczęściej zgłaszano się po poradę: doraźne problemy wychowawcze takie jak: brak właściwego kontaktu z dzieckiem, zachowania agresywne lub lękowe, problemy typowe dla okresu dojrzewania, zgłosiło się 39 osób (rodzice, rodzice z dziećmi, młodzież gimnazjalna), odbyło się z nimi 161 spotkań, w tym: w terapii uczestniczyło 15 osób- 127 spotkań, konflikty małżeńskie/rodzinne: 6 osób- odbyło się 10 konsultacji, w tym: w terapii uczestniczyło 2 osoby 6 spotkań, ciężka i przewlekła choroba mająca negatywny wpływ na funkcjonowanie całej rodziny: zgłosiło się 8 osób -odbyło się 36 konsultacji, w tym: w terapii uczestniczyły 2 osoby-30 spotkań, niepowodzenia szkolne dzieci i młodzieży-problem dotyczył10 osób: odbyło się 48 spotkań, w tym: 42 spotkania terapeutyczne z 6 osobami przemoc w rodzinie: z problemem przemocy rodzinnej zgłosiło się 14 osób z 11 rodzin, ogółem problem dotyczył 34 osób członków tych rodzin, odbyły się z nimi 52 spotkania, w tym: w terapii uczestniczyły 4 osoby- 30 spotkań, uzależnienie od alkoholu, narkotyków: zgłosiło się 18 osób, byli to najczęściej bliscy osób uzależnionych, ogółem problem dotyczył ok.40 osób z 12 rodzin, w tym: w terapii uczestniczyły 4 osoby-12 spotkań, bezrobocie, ubóstwo-problem dotyczył 20 osób- 22 spotkania, rozwód, rozbicie rodziny, kryzys rodziny -zgłosiły się 28 osób z 23 rodzin, odbyły się 54 spotkania, w tym: w terapii udział wzięło 5 osób- 10 spotkań, zagrożenie demoralizacją osoby nieletniej - 7 osób; 27 spotkań, w tym terapia 3 osób, 24 spotkania, konflikt z prawem 2 osoby; 2 spotkania, problemy emocjonalne mające charakter nerwicowy 31 osób; 36 konsultacji, w tym: w terapii uczestniczyło 7 osób 63 spotkania, niepełnosprawność 8 osób-30 spotkań, w tym: z 2 podjęto terapię; 24 spotkania, problemy wieku podeszłego- zgłosiło się 7 osób, odbyło się 8 konsultacji, z 3 osobami podjęto prace terapeutyczną, odbyto 44 spotkania. Terapię podejmowały osoby, których problemy obejmowały kilka powyższych kategorii. 21
2.Pomoc terapeutyczna. Systematycznej pracy psychologicznej ze zgłaszanymi problemami potrzebowało stosunkowo więcej osób niż w latach ubiegłych. W większości przypadków zgłaszane problemy miały charakter wielopłaszczyznowy. Część z nich wymagała długotrwałej pomocy psychologicznej, a często też konsultacji w poradni zdrowia psychicznego. Prowadzono terapię 27 osób, w tym: dorośli 18 osób, młodzież (13-15 lat) - 5 osób, dzieci (7-13 lat) 3 osoby z rodzicami. Problemy będące przedmiotem pracy terapeutycznej: - problemy wychowawcze, niepowodzenia szkolne, zaburzenia komunikacji i więzi rodzinnej, - zagrożenie demoralizacją osoby niepełnoletniej, - depresje i nerwice utrudniające pełne funkcjonowanie społeczne, - błędy wychowawcze i postawy rodzicielskie skutkujące zaburzeniami rozwoju emocjonalnego dziecka, - zaburzenia emocjonalne dorosłych będące skutkiem trudnej sytuacji rodzinnej, przewlekłych chorób psychicznych i ubóstwa w rodzinie, - stres pourazowy, żałoba, strata, - terapia rozwojowa, samorealizacja, - zagrożenie uzależnieniem, - niepełnosprawność, - problemy wieku podeszłego Przeprowadzono 323 spotkania. W przypadku 11 osób terapię zakończono. Pozostałe osoby powinny kontynuować spotkania. 3.Wnioski. Rozkład problemów, z którymi zgłaszano się po pomoc psychologiczną kształtuje się podobnie jak w latach poprzednich. Nadal wielu rodziców zgłasza się z powodu trudności dziecka w nauce powiązanych równocześnie z problemami wychowawczymi 22
i zagrożeniem niedostosowaniem społecznym, demoralizacją (dotyczy to częściej starszych uczniów gimnazjalistów). Tak jak w latach poprzednich zgłaszało się dużo osób z trudnymi problemami rodzinnymi, gdzie w grę wchodził alkohol i przemoc fizyczna lub psychiczna. Więcej osób w starszym wieku podjęło psychoterapię. VI.DOM POMOCY SPOŁECZNEJ. Dom Pomocy Społecznej w Oławie jest placówką przeznaczoną dla osób przewlekle somatycznie chorych. Na dzień 31 grudnia 2014 r. przebywało w niej 103 mieszkańców. W ciągu roku do DPS przyjęto 37 osób, zrezygnowało z pobytu 5 osób, z tego 3 osoby wróciły do środowiska, a 2 zmieniły placówkę, zmarły 22 osoby. Średni miesięczny koszt utrzymania mieszkańca w 2014 r. wynosił 2 942,09 zł. VII.INNE DZIAŁANIA. W celu lepszej komunikacji z klientami jednostki, w 2014 roku założono witrynę internetową www.pcpr.olawa.pl., gdzie zamieszczane są bieżące informacje dotyczące działalności Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie. Ponadto na stronie internetowej PCPR udostępniona została aplikacja Elektronicznej Platformy Usług Administracji Publicznej (epuap). VIII. WYKAZ POTRZEB. W celu pełnej realizacji zadań nałożonych na powiat w zakresie pomocy społecznej, pieczy zastępczej oraz rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych, istnieje potrzeba zabezpieczenia środków finansowych na: podstawową działalność Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, wydatki związane z opieką i wychowaniem dzieci umieszczonych w pieczy zastępczej (zadania obligatoryjne i fakultatywne oraz tworzenie nowych rodzinnych domów dziecka i zawodowych rodzin zastępczych), zadania z zakresu rehabilitacji społecznej osób niepełnosprawnych, utworzenie ośrodka interwencji kryzysowej, adaptację pomieszczeń przy ul. Kutrowskiego 31 A w Oławie, po ich opuszczeniu przez Zespół Szkół Specjalnych, na siedzibę Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Oławie. 23