Liturgia Domowa Modlitwy oraz rozmowy w rodzinach na niedziele Okresu Wielkiej Nocy 2015 Gliwice 2015 [Do użytku wewnętrznego]
Wprowadzenie do Liturgii Domowej na Okres Wielkiej Nocy 2015 r. Drodzy Diecezjanie! Z pomocą kolejnego zeszytu Liturgii domowej pragniemy postawić kolejny krok na drodze przeobrażania rodzin we wspólnoty ewangelizujące. Właściwe przeżycie niedzielnej Eucharystii pozwala jej członkom zauważyć, że Pan Bóg jako pierwszy podjął inicjatywę, aby ludziom objawić swoją miłość. Niedzielne spotkanie w ramach Liturgii domowej daje okazję do włączenia się w dzieło ewangelizacji. Wspólnota ewangelizacyjna pisze papież Franciszek przez dzieła i gesty wkracza w codzienne życie innych. 1 Rodzice, którzy rozmawiają z dziećmi o Bogu i Ewangelii oraz modlą się z nimi, podkreślają, że podczas tych spotkań bardzo często dochodzi do radosnej wymiany, do wzajemnego obdarowania się; przy czym stroną bardziej obdarowaną są często sami rodzice. Ewangelie Okresu Wielkiej Nocy, jako punk wyjścia do tych rozmów, sprzyjają takiej otwartej i jednocześnie radosnej wymianie. W kolejnym zeszycie znajduje się osiem spotkań, obejmujących niedziele Okresu Zmartwychwstania Pańskiego. Podobnie jak w edycjach poprzednich, każde spotkanie składa się z trzech części: słuchanie Słowa Bożego; rozmowa na wybrany temat nawiązujący do liturgii dnia; modlitwa w gronie rodzinnym. Wszystkim sięgającym po tę pomoc duszpasterską życzymy radości Chrystusa Zmartwychwstałego, łaski i światła Ducha Pocieszyciela oraz wytrwałości w budowaniu Domowego Kościoła. Przygotowanie: ks. Krystian Piechaczek Wydział Duszpasterski Kurii Diecezjalnej w Gliwicach 1 Por. Franciszek, Adhortacja apostolska Evangelii Gaudium, nr 24. 2
Niedziela Zmartwychwstania Pańskiego [B] Czytania mszalne: Dz 10, 34a. 37-43; Kol 3,1-4; J 20,1-9. Pismo Święte. Pierwsze spotkanie może przyjąć następującą postać: Matka: odczytuje fragment: J 20,1-9; Módlmy się: Boże, Ty w dniu dzisiejszym przez Twojego Syna pokonałeś śmierć i otworzyłeś nam bramy życia wiecznego, spraw, abyśmy obchodząc uroczystość Zmartwychwstania Pańskiego, zostali odnowieni przez Ducha Świętego * i mogli zmartwychwstać do nowego życia w światłości. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków. W wyznaniu wiary, które składamy po kazaniu w niedziele oraz uroczystości, wypowiadamy słowa: trzeciego dnia zmartwychwstał, które odnoszą się do osoby Jezusa Chrystusa. Nie chodzi tu o wyrażenie jedynie pewnej formuły, która pozostaje bez znaczenia dla naszego życia. Przeciwnie wiara w zmartwychwstanie Chrystusa jest dla chrześcijan czym bardzo ważnym i dlatego w naszej wierze jest miejsce nie tylko na przyjęcie tej prawdy ale również na jej wyznanie wobec innych ludzi. Kto nie wierzy w zmartwychwstanie Pana Jezusa lub nie wyznaje tej prawdy przed innymi, nie może się nazywać chrześcijaninem. Dzisiejsze Ewangelia opowiedziała nam o trudnościach uczniów Pana Jezusa z przyjęciem prawdy o zmartwychwstaniu. Męka Pana Jezusa, towarzyszące jej cierpienia, a potem Jego śmierć na krzyżu, odebrały uczniom na jakiś czas pewność odnośnie słów Pana Jezusa. W przypadku Piotra i Jana, którzy poszli zobaczyć pusty grób, było bardzo podobnie. Przeżycia z ostatnich dni nie pozwoliły na to, aby w ich życiu rozkwitła od razu żywa wiara. - Jakie nastroje panowały wśród uczniów po tym, jak Pana Jezusa został zabity na krzyżu i złożony do groby? Czy ktoś z nich spodziewał się, że będzie mógł Go jeszcze zobaczyć? - Dlaczego Maria Magdalena wybrała się wcześnie rano do grobu, w którym był pochowany Pan Jezus? Czym różniła się jej wiara od wiary uczniów? - Jakie było pierwsze przypuszczenie Marii Magdaleny odnośnie pustego grobu? - Dlaczego ludziom tak trudno uwierzyć w zmartwychwstanie Pana Jezusa? Co może okazać się pomocą w przełamaniu tego nastawienia? - Co możemy powiedzieć na temat nastawienia Piotra i Jana? Czym różniło się ich podejście do pustego grobu? - Co trzeba zrobić, aby się stać świadkiem wiary w zmartwychwstanie Pana Jezusa? Ojciec: Prośmy teraz Jezusa Chrystusa, który zwyciężył śmierć i zmartwychwstał, aby pomnożył naszą radość oraz udzielił nam błogosławieństwa. 3
II Niedziela Wielkanocna [B] Czytania mszalne: Dz 4,32-35; 1J 5,1-6; J 20,19-31. Matka: odczytuje fragment: J 20,19-31; Módlmy się: Boże zawsze wierny, Ty przez doroczną uroczystość wielkanocną umacniasz wiarę Twojego ludu, pomnóż łaskę, której udzieliłeś, abyśmy wszyscy głębiej pojęli, jak wielki jest Chrzest, przez który zostaliśmy ochrzczeni, jak potężny jest Duch, przez którego zostaliśmy odrodzeni, i jak cenna jest Krew, przez którą zostaliśmy odkupieni. Przez Chrystusa Pana naszego. Pierwszym darem dla wierzących od Chrystusa zmartwychwstałego jest sakrament pokuty. W słowach ustanowienia tego sakramentu słyszymy o odpuszczeniu grzechów jako zadaniu, które mają wypełnić Apostołowie, a później również ich następcy. Nikt nie może odpuścić grzechów z wyjątkiem samego Boga, dlatego dawcą łaski pozostaje On sam. Jednak wyznaczonym do tego osobom przydziela posługę jednania ludzi z Bogiem. Właściwe przeżycie tego sakramentu zależy od wewnętrznego usposobienia (akt szczerego żalu za grzechy) oraz od dobrego przygotowania się do spowiedzi (rachunek sumienia). Są jeszcze inne wymagania dotyczące tego sakramentu, które znamy jako pięć warunków dobrej spowiedzi. Dobrze przeżyty sakrament pokuty pozwala nam rozpocząć wszystko na nowo, a jednocześnie odwrócić się od popełnionych grzechów. Staje się to możliwe dzięki miłosierdziu Boga Ojca, który w swej dobroci gotowy jest przyjąć największego nawet grzesznika, jeśli tylko żałuje za popełnione grzechy. Dzisiejsza niedziela jest dobrą okazja do podziękowania Panu Bogu za radość, którą Pan Jezus rozlewa w sercach swoich wiernych, obmytych z win i grzechów Jego drogocenna krwią. - Co przeżyli uczniowie Pana Jezusa zebrani w Wieczerniku? Kto przyszedł do nich w odwiedziny? - Jaka była ich reakcja na te odwiedziny? Czy uczniowie rozpoznali od razu Pana Jezusa? - Jakie zadanie otrzymali uczniowie od Pana Jezusa? - W jaki sposób zadanie odpuszczania grzechów jest wypełniane w naszych czasach? - Jakie warunki należy wypełnić, aby sakramentalna spowiedź była ważna? Ojciec: Prośmy teraz Jezusa Chrystusa, który umocnił wiarę swoich uczniów, aby oddalił od nas lęk i zniechęcenie oraz udzielił nam błogosławieństwa. 4
III Niedziela Wielkanocna [B] Czytania mszalne: Dz 3,13-15. 17-19; 1J 2,1-5a; Łk 24, 35-48. Matka: odczytuje fragment: Łk 24, 35-48; Módlmy się: Boże, Ty przywróciłeś młodość ducha Twoim wiernym, zachowaj ich w radości i spraw, aby ciesząc się z odzyskanej godności przybranych dzieci Bożych z ufnością oczekiwali chwalebnego dnia zmartwychwstania. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków. Opis spotkania Pana Jezusa z Apostołami, którzy przybliża nam dzisiejsza Ewangelia, jest pewnie bliski tym wszystkim, którzy noszą w swoim sercu różnego rodzaju wątpliwości. Podobnie, jak to miało miejsce u Apostołów, nie ma w nich jeszcze pełnej gotowości, aby przyjąć za prawdę to, co stało się z Panem Jezusem po złożeniu Go w grobie. Brak wiary w zmartwychwstanie może być spowodowany lękiem, strachem oraz wątpliwościami, które w rzeczywistości nie maja żadnego uzasadnienia. Wystarczy popatrzeć na propozycje Pana Jezusa, w której jest miejsce nawet na dotknięcie Jego ran oraz na wspólne spożycie posiłku. Jednak od zobaczenia i dotknięcia do uwierzenia jest jeszcze dość daleka droga, która wymaga czasu. Apostołowie w kolejnym spotkaniu ze Zmartwychwstałym doszli jedynie do zdumienia, a nie do wiary. Aby mogła się w nas narodzić wiara, konieczne potrzebne jest światło łaski, które Apostołom zajaśniało podczas nauczania Pana Jezusa. Razem z wiarą dociera do nas również radość, którą powinniśmy się dzielić z innymi ludźmi, zawsze z przekonaniem, że przekazując ją innym, nigdy nam jej nie zabraknie. - Na czym polega wielkanocna radość ludzi wierzących? W jaki sposób staje się ona czymś widocznym? - Czym różnią się ludzie wierzący od niewierzących? Jak można odróżnić jednych od drugich? - W jaki sposób w życiu Apostołów pojawiły się wątpliwości? Czego Apostołowie nie potrafili przyjąć? - W jaki sposób Pan Jezus zaradził ich wątpliwościom? Jak poradził sobie z ich brakiem wiary? - Jakie kolejne zadanie otrzymali uczniowie przy tej okazji? Co w ich życiu musiało się po tym spotkaniu zmienić? Ojciec: Prośmy teraz Jezusa Chrystusa, aby nam udzielił stałości w wierze, uzdolnił nas do składania o nim świadectwa oraz udzielił nam błogosławieństwa. 5
IV Niedziela Wielkanocna [B] Czytania mszalne: Dz 4,8-12; 1 J 3, 1-2; J 10,11-18. Matka: odczytuje fragment: J 10,11-18; Módlmy się: Wszechmogący, wieczny Boże, prowadź nas do niebieskich radości, niech pokorny lud dojdzie do Ciebie, podążając za zwycięskim Pasterzem. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków. W całym Kościele obchodzimy dzisiaj Niedzielę Dobrego Pasterza, która otwiera jednocześnie Tydzień Modlitw o Powołania. Ewangelia dzisiejszej niedzieli mówi nam o Dobrym Pasterzu, którym jest Pan Jezus. Aby słuchacze tych słów mogli bez trudu zauważyć zamiary Pana Jezusa, Dobry Pasterz jest ukazany na tle najemników. Ci ostatni są zainteresowani przede wszystkim zapłatą za swoja pracę; jednak do całkowitego poświęcenia się dla dobra owiec często nie są gotowi. Zwłaszcza wtedy, gdy do owiec zbliżają się różnego rodzaju drapieżne zwierzęta, najemnicy zostawiają je, gdyż ich własne życie jest dla nich o wiele cenniejsze. Cechą Dobrego Pasterza jest Jego zaangażowanie i ciągła bliska obecność na rzecz owiec. Dobry Pasterz nie tylko towarzyszy zawsze swoim owcom, ale okazuje im swoją miłość, zna każdą po imieniu i troszczy się o potrzeby każdej z nich. Przede wszystkim zaś szuka tych, które się zagubiły. Dobry Pasterz to pewien wzór, ideał, do którego powinni dążyć wszyscy powołani do kapłaństwa. Dobrym Pasterzem jest Pan Jezus, który oddał swoje życie za owce, czyli za nas wszystkich. - Dlaczego Pan Jezus nazywa siebie Dobrym Pasterzem? Dlaczego ludzie wierzący potrzebują Dobrego Pasterza? - Komu Pan Jezus Powierzył funkcję pasterzy w Kościele? Jakie zadania mają do wypełnienia pasterze? - Jakie cechy powinien posiadać dobry pasterz? Co musi zrobić pasterz, aby się upodobnić do Pana Jezusa? - Jak to się dzieje, że parafie otrzymują swoich duszpasterzy? Skąd biorą się osoby powołane do tego zadania? - W jaki sposób można rozpoznać powołanie do życia kapłańskiego lub zakonnego? Kto w takim wypadku może służyć pomocą? Ojciec: Prośmy teraz Jezusa Chrystusa, aby jako Dobry Pasterz strzegł nas nieustannie, doprowadził do swojej owczarni zagubionych oraz udzielił nam błogosławieństwa. 6
V Niedziela Wielkanocna [B] Czytania mszalne: Dz 9,26-31; 1 J 3,18-24; J 15,1-8. Matka: odczytuje fragment: J 15,1-8; Módlmy się: Boże, Ty nam zesłałeś Zbawiciela i uczyniłeś nas swoimi przybranymi dziećmi, wejrzyj łaskawie na wierzących w Chrystusa i obdarz ich prawdziwą wolnością i wiecznym dziedzictwem. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków. W dzisiejszej Ewangelii odkrywamy kolejny obraz, za pomocą którego Pan Jezus wyjaśnia swoją rolę w życiu każdego człowieka i Kościoła. Winny krzew jest organizmem, w którym pulsuje życie i który wydaje nieustannie piękne owoce. Jeszcze wyraźniej podkreśla ten obraz to, w jaki sposób mamy być zjednoczeni z Panem Jezusem. Cała energia konieczna do przynoszenia owoców jak również wytrwałość w tym co dobre są znakiem naszego zjednoczenia i trwania w Nim. Winna latorośl oderwana albo odcięta od krzewu w bardzo szybkim czasie usycha, gdyż jest pozbawiona życiodajnych soków. Przez swoją mękę, śmierć i zmartwychwstanie Pan Jezus przyniósł nam nowe życie. Aby przekonać się o wartości i smaku tego życia, trzeba swoje dotychczasowe życie oddać Jezusowi, trzeba być z Nim złączonym tak jak latorośl z winnym krzewem; trzeba wreszcie całe życie tak ukierunkować, aby przyniosło w każdym czasie dobre owoce. W nauczaniu Pana Jezusa oznacza to trwanie w postawie zaufania i miłości wobec Boga Ojca, od którego pochodzi dar nowego życia. - do czego w dzisiejszej Ewangelii porównuje swoją rolę Pan Jezus? Co jest celem tego porównania? - W jaki sposób udaje nam się być latoroślami w winnym krzewie? - Jak to się dzieje, że w krzewie winnym jest ciągle obecne życie? W jaki sposób korzystają z tego latorośle? - Dlaczego jako chrześcijanie zawdzięczamy nowe życie Panu Jezusowi? Czy można je osiągnąć jeszcze w inny sposób? - Co trzeba koniecznie robić, aby nie utracić daru nowego życia? Kim staje się człowiek wszczepiony w Pana Jezusa tak, jak latorośl w winny krzew? - Czy można być człowiekiem wierzącym, a jednocześnie żyć z dala od Pana Jezusa i Kościoła? Ojciec: Prośmy teraz Jezusa Chrystusa, aby rozproszył mroki smutku i niepewności, obdarzył nas łaską mocnej wiary oraz udzielił nam błogosławieństwa. 7
VI Niedziela Wielkanocna [B] Czytania mszalne: Dz 10,25-26. 34-35. 44-48; 1 J 4,7-10; J 15,9-17. Matka: odczytuje fragment: J 15,9-17; Módlmy się: Wszechmogący Boże, spraw, abyśmy w tych radosnych dniach gorliwie oddawali cześć Chrystusowi zmartwychwstałemu; niech misterium paschalne, które wspominamy, przemienia nasze życie. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków. Uczniowie po zmartwychwstaniu swojego Mistrza musieli w swoim życiu dokonać wielu najróżniejszych poprawek. Dotyczyło to szczególnie ich stosunku do Pana Jezusa, którego uważali za kogoś wyjątkowego, ale nie zauważyli w Nim Syna Bożego, który przyszedł zbawić ludzi. Wielu z nich uważało Go za dobrego kandydata na przywódcę narodu, który pomoże wywalczyć niepodległość. Tymczasem Pan Jezus wybiera sobie uczniów, aby z ich pomocą dokonać czegoś o wiele większego. Każdy kto chce pójść za Panem Jezusem, musi najpierw wypełnić przykazanie wzajemnej miłości według tej miary, którą On sam wypełnił to przykazanie. Trwanie we wzajemnej miłości jest warunkiem życia w przyjaźni z Panem Jezusem, a ta z kolei otwiera nam drogę do Boga, który każdemu człowiekowi pragnie okazać swoją ojcowską miłość. Uczniom, a przez nich również nam, została dana obietnica wielkiej radości, która będzie jednocześnie potwierdzeniem słuszności dokonanego wyboru. - Dlaczego właśnie wzajemna miłość powinna być znakiem rozpoznawczym uczniów Pana Jezusa? - Na czym polega wzajemna miłość? W jaki sposób to przykazanie wypełnił Pan Jezus? - Dlaczego wzajemna miłość w nauczaniu Pana Jezusa jest przykazaniem? Czy miłość bliźniego można komuś nakazać? - Dlaczego w naszym świecie coraz trudniej odnaleźć kogoś, kto żyje bezinteresowną miłością? - Które z dobrych uczynków w ostatnim tygodniu zostały wykonane z obowiązku a które ze względu na miłość bliźniego? W ilu przypadkach oczekiwaliśmy jakiegoś wynagrodzenia, pochwały lub uznania? Ojciec: Prośmy teraz Jezusa Chrystusa, który przemienia nasze życie i uczy nas zachowywania przykazań, aby udzielił nam błogosławieństwa. 8
Wniebowstąpienie Pana Jezusa [B] Czytania mszalne: Dz 1,1-11; Ef 1,17-23; Mk 16,15-20. Matka: odczytuje fragment: Mk 16,15-20; Módlmy się: Wszechmogący Boże, wniebowstąpienie Twojego Syna jest wywyższeniem ludzkiej natury, spraw, abyśmy pełni świętej radości składali Tobie dziękczynienie i utwierdź naszą nadzieję, że my, członkowie Mistycznego Ciała Chrystusa, połączymy się z Nim w chwale. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków. Dzisiejsza Ewangelia podaje zupełnie krótki opis ostatniego spotkania zmartwychwstałego Pana Jezusa ze swoimi uczniami, po którym nastąpiło Jego wniebowzięcie. Pan Jezus pragnął zawsze, aby ludzie mieli okazję spotkać się z Nim; przekonać się, że On żyje, że Jego słowa mają moc wypełnić to co zapowiadają. Efektem każdego spotkania z Nim powinna być żywa wiara, która odmienia człowieka i wprowadza go do rodziny przyjaciół samego Boga. Wiemy jednak, że Pan Jezus nie przekonał wszystkich swoich słuchaczy. Również w naszych czasach nie brakuje ludzi, którzy za prawdę przyjmują tylko to, co zobaczą, czego dotkną, co mogą ocenić według smaku lub zapachu, itp. Wiara jest mocą, która pozwala człowiekowi obok ciała zauważyć również nieśmiertelną duszę. Jednym z wielu znaków, które wskazują na to, ze człowiek nie może się ograniczyć tylko do tego, co cielesne, jest wniebowstąpienie Pana Jezusa. - Jaki nakaz otrzymali uczniowie od Pana Jezusa tuż przed Jego wniebowstąpieniem? - Co powinno się stać w naszym życiu znakiem przyjęcia głoszonej Dobrej Nowiny? - O czym mogą świadczyć nadzwyczajne znaki, które będą towarzyszyć głoszeniu Ewangelii? - Jak możemy sobie wyobrazić niebo jako miejsce, do którego wstąpił Pan Jezus? Czym jest niebo? - Jak można zdobyć przepustkę do nieba? Czy znamy kogoś, kto jej rozdaje? - Co jest dla nas najważniejszym drogowskazem na drodze do nieba? Ojciec: Prośmy teraz Jezusa Chrystusa, który swoim uczniom obiecał Pocieszyciela, Ducha Prawdy, aby w nas nieustannie odnawiał łaskę Chrztu Świętego oraz udzielił nam błogosławieństwa. 9
Zesłanie Ducha Świętego [B] Czytania mszalne: Dz 2,1-11; 1 Kor 12,3b-7. 12-13; J 20, 19-23. Matka: odczytuje fragment: J 20, 19-23; Módlmy się: Boże, Ty przez misterium dnia dzisiejszego uświęcasz swój Kościół ogarniający wszystkie ludy i narody, ześlij dary Ducha Świętego na całą ziemię i dokonaj w sercach wiernych tych cudów, które zdziałałeś w początkach głoszenia Ewangelii. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków. Uroczystość Zesłania Ducha Świętego nie tylko kończy radosny okres wielkanocny, ale również rozpoczyna czas codziennych wysiłków na rzecz budowania Kościoła. Zmartwychwstały Pan Jezus zadbał o to, aby Jego uczniowie otrzymali wszystko, co jest potrzebne do wykonania tego dzieła. Najważniejszym darem dla nich był jednak sam Duch Święty, który prowadzi wierzących do całej prawdy, uzdalnia nas do miłości Boga i ludzi, rozjaśnia mroki ludzkich serc oraz daje ludzkim słowom moc świadectwa. Nasze życia od dnia, w którym przyjęliśmy sakrament chrztu świętego, toczy się nieustannie w obecności Ducha Świętego; dzięki Jego darom upodabniamy się coraz bardziej do Pana Jezusa. Duch Święty jest obecny w sakramentach Kościoła, we wspólnocie wierzących, która gromadzi się na liturgii oraz w Słowie Bożym, które od Niego bierze swoje natchnienie. Jego ślady są również bardzo bogato rozsiane w całej historii zbawienia w tym również na obecnym jej etapie. Znakiem tej obecności są modlący się, słuchający Słowa Bożego oraz przyjmujący sakramenty święte ludzie. - Co zrobił Pan Jezus, aby Jego uczniowie mogli Go rozpoznać? - Jak możemy rozumieć pozdrowienie Pokój wam!, które Pan Jezus wypowiedział do swoich uczniów? Czym jest pokój, który On przyniósł swoim uczniom? - Z jakim zadaniem dla uczniów wiąże się spotkanie opisane w dzisiejszej Ewangelii? - Kim jest Duch Święty, którego przekazał swoim uczniom Pan Jezus? W jaki sposób możemy rozpoznać Jego obecność i działanie? - Komu przekazali uczniowie Pana Jezusa władzę odpuszczania grzechów? W jaki sposób można w naszych czasach uzyskać odpuszczenie grzechów? Ojciec: Prośmy teraz Jezusa Chrystusa, która posyła do naszych serc Ducha Świętego, aby nas uczynił przydatnymi w dziele budowania Jego Królestwa oraz udzielił nam błogosławieństwa. 10