BADANIE FIRM START-UP wśród STUDENTÓW I ABSOLWENTÓW UCZELNI WYśSZYCH w ramach projektu Transfer wiedzy - analiza powiązań nauki z biznesem na Mazowszu dla potrzeb Regionalnej Strategii Innowacji Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego. Katarzyna Kandefer Agnieszka Ogrocka-Klepacz Natalia Pawluczuk 15 listopada 2006 ConQuest Consulting 1
SPIS TREŚCI CHARAKTERYSTYKA BADANIA CEL BADANIA WYNIKI WNIOSKI ConQuest Consulting 2
CHARAKTERYSTYKA BADANIA ConQuest Consulting 3
CHARAKTERYSTYKA BADANIA Technika badawcza: wywiady telefoniczne Respondenci: osoby, które ukończyły uczelnię wyŝszą w latach 2000-2006 lub były/są studentami uczelni wyŝszej i jednocześnie w latach 2000-2006 prowadziły/prowadzą własną działalność gospodarczą, zarejestrowaną na terenie województwa mazowieckiego Lokalizacja: województwo mazowieckie Realizacja badania: wrzesień 2006 październik 2006 ConQuest Consulting 4
CHARAKTERYSTYKA BADANIA Zrealizowano 63 wywiady telefoniczne z właścicielami firm typu start-up; Jako swoją uczelnię (ukończoną/w trakcie studiów) respondenci najczęściej wymienili Uniwersytet Warszawski (22 osoby), Szkołę Główną Handlową (10) oraz Politechnikę Warszawską (6); Uczelnia wyŝsza zadeklarowana przez respondenta 40% inna Uniwersytet Warszawski 35% 9% Politechnika Warszawska 16% Szkoła Główna Handlowa ConQuest Consulting 5
CHARAKTERYSTYKA BADANIA Większość respondentów załoŝyło firmę w ciągu ostatnich dwóch lat (2005 i 2006); 18 firm zostało załoŝone w roku 2006, 19 firm powstało w roku 2005, 11 firm działa od roku 2004, 9 firm działa od roku 2003, 3 firmy działają od roku 2002, 1 firma działa od roku 2001, 2 firmy działają od roku 2000; Średnia długość istnienia firmy wynosi półtora roku Firmy respondentów to w większości firmy bardzo młode Rok załoŝenia firmy respondentów 15 spośród 63 firm (24%) działa trzy lata i dłuŝej 29% 3% 2% 5% 14% 2000 2001 2002 2003 2004 2005 17% 2006 30% ConQuest Consulting 6
CHARAKTERYSTYKA BADANIA Najczęściej respondenci określając profil działalności firmy wymieniali: - specjalizację IT (20% spośród 76 wskazań), - konsulting (13%) - handel (12%); Kilkanaście firm wskazało dwa obszary działalności; ConQuest Consulting 7
CHARAKTERYSTYKA BADANIA Ponad połowa (54%) respondentów zatrudnia dwie i więcej osoby (średnia 3 osoby); jednak Najczęściej powtarzającą się odpowiedzią jest jedna osoba (wartość modalna); Respondenci zatrudniają łącznie 166 osób Liczba osób zatrudnionych w firmach respondentów Część respondentów przyznaje, Ŝe w firmie pracuje jedna osoba, ale w zaleŝności od projektów zatrudniane są inne osoby na umowy-zlecenia outsourcing brak osób zatrudnionych 1 osoba 2-3 osoby 4-7 lat 14% 5% 2% 10 osób i więcej Trzech respondentów zatrudnia 10 i więcej osób 44% 35% ConQuest Consulting 8
CEL BADANIA ConQuest Consulting 9
CEL BADANIA Celem przeprowadzanego badania była identyfikacja, analiza i dostarczenie informacji dotyczących funkcjonowania firm załoŝonych przez studentów i absolwentów uczelni wyŝszych (firmy start-up), w tym problemów i barier, jakie start-upy napotkały w trakcie działalności oraz wsparcia, jakie otrzymały i jakiego oczekują od instytucji naukowo-badawczych. Wyniki badania będą wykorzystane w pracach nad Regionalną Strategią Innowacji (RSI) przygotowywaną dla Mazowsza przez Urząd Marszałkowski. ConQuest Consulting 10
WYNIKI ConQuest Consulting 11
WYNIKI Motywacje dotyczące załoŝenia firmy i wyboru specjalizacji ConQuest Consulting 12
Motywacje załoŝenie firmy Brak etatowej pracy i strach przed utratą pracy nie były częstymi motywacjami 40 respondentów jako motywację wymieniło innowacyjny pomysł Jako inne powody pojedyncze osoby wymieniły chęć posiadania i dotacje z UE Deklaracja wpływu czynników na załoŝenie firmy perspektywa zarobków wyŝszych niŝ w firmie, w której nie jest się właścicielem większe perspektywy rozwoju niŝ w firmie, w której nie jest się właścicielem elastyczny czas pracy niezaleŝność finansowa (np. od rodziców, krewnych ) rozwój aktualnych zainteresowań innowacyjny pomysł 11% 15% 18% 19% 24% 37% 89% 86% 83% 81% 76% 64% brak etatowej pracy strach przed utratą pracy 78% 86% nie miał wpływu 22% 15% miał wpływ ConQuest Consulting 13
Motywacje dot. wyboru pola działalności firmy analiza rynku lokalnego 16% inny powód zaobserwowane trendy w innych krajach 6% 3% 2% opinie znajomych dotyczące braku konkretnych produktów i usług 22% doświadczenie w branŝy 25% posiadane wykształcenie 26% własne zainteresowania, pasje ConQuest Consulting 14
WYNIKI Innowacyjność firmy ConQuest Consulting 15
Innowacyjność firmy 70% respondentów określa swoją firmę jako innowacyjną Ocena innowacyjności firmy 19; 30% 44; 70% moja firma nie jest innowacyjna moja firma jest innowacyjna ConQuest Consulting 16
Innowacyjność firmy Aspekty, w których przejawia się innowacyjność firmy tak nie usługa/produkt 67% 33% branŝa 19% 81% organizacyjne 18% 83% inne 14% 86% obszar geograficzny 5% 95% Jako inne przejawy innowacyjności firmy wymieniono dotarcie do klienta (sklep internetowy), elastyczność czasu pracy, kontakt z klientem, marketing i sposób reklamowania produktu; Najwięcej (38) respondentów wskazało produkt/usługę jako przejaw innowacyjności firmy ConQuest Consulting 17
Innowacyjność firmy Czynniki decydujące o utrzymaniu się firmy na rynku osobiste znajomości 17% orientacja na klienta 17% korzystna lokalizacja struktura firmy firmy 3% 3% ciągłe podąŝanie za trendami w 7% branŝy skuteczny 7% marketing 7% inny innowacyjny 16% produkt/ usługa 12% wykwalifikowane kadry 11% oferowane ceny Podstawą procentowania jest liczba wszystkich wskazań (150) dokonanych przez 63 respondentów ConQuest Consulting 18
WYNIKI Problemy nowopowstałych firm ConQuest Consulting 19
Problemy firm start-up Więcej niŝ 70% respondentów jako czynniki uciąŝliwe dla nowopowstałych firm wymieniło wąski rynek odbiorców oraz brak informacji na temat rynków; Rzadziej jako problemy uciąŝliwe dla start-upów wymieniano silną pozycję konkurentów, mało instytucji wpierających i skomplikowanie przepisów prawnych; ConQuest Consulting 20
WYNIKI Bodźce administracyjne dla nowopowstałych firm ConQuest Consulting 21
Bodźce administracyjne Ponad 90% ankietowanych jako przydatne dla nowopowstałych firm bodźce administracyjne wymieniło pomoc w pozyskiwaniu środków zewnętrznych, ulgi podatkowe i inwestycyjne; WdroŜenie programów regionalnych wspomagających tworzenie innowacji za przydatne uznało 57% respondentów, za nieprzydatne 29%, a stosunek ambiwalentny miało 14% ankietowanych; ConQuest Consulting 22
WYNIKI Finansowanie firmy kapitał początkowy ConQuest Consulting 23
Kapitał początkowy Źródła kapitału początkowego tak nie własne oszczędności poŝyczka od bliskich (rodziny, znajomych) fundusze unijne kredyt bankowy konkurs (nagrodą były fundusze przeznaczone na załoŝenie firmy) dotacje krajowe business angels, venture capital 82% 18% 30% 70% 10% 90% 8% 92% 7% 93% 3% 97% 2% 98% Nie był potrzebny Zerowy kapitał Właściciele badanych firm jako inne źródła podali projekt Aktywny Student i kredyt dla absolwentów; ConQuest Consulting 24
WYNIKI Bezpośrednie wsparcie potrzebne firmom start-up ConQuest Consulting 25
Wsparcie finansowe Wsparcie finansowe potrzebne firmom start-up wsparcie finansowe ze środków publicznych 40,3% dostęp do kredytów i funduszy venture capital 40,3% 19,4% inne ConQuest Consulting 26
Wsparcie finansowe Ulgi podatkowe, mniejsze opłaty ZUS Zwolnienie ze składek ZUS Wsparcie inwestycyjne Inne potrzebne wsparcie finansowe Darmowe doradztwo podatkowe Dopłaty unijne - łatwiejsze procedury NiepienięŜne, bo one wypaczają konkurencję ObniŜenie kosztów (ZUS, podatki) NiŜsze podatki Business angels - pieniądze od osób prywatnych są skuteczniejsze, dają więcej niezaleŝności ConQuest Consulting 27
Wsparcie informacyjne Większość ankietowanych uznała, Ŝe nowopowstałym firmom potrzebny jest głównie dostęp do informacji o moŝliwościach finansowania innowacji i baz danych o firmach; Wsparcie informacyjne potrzebne firmom start-up inne 16% o moŝliwościach finansowania 43% innowacji bazy danych o firmach 31% 10% o nowych technologiach ConQuest Consulting 28
Wsparcie informacyjne Informacje o szkoleniach i dotacjach Informacje o przepisach prawnych Księgowo-prawne Inne potrzebne wsparcie informacyjne Portale prawne Wprowadzenie BIP-ów Prawne formy działalności, księgowość, model firmy, marketing Pozyskiwanie klientów Informacja celna ConQuest Consulting 29
Wsparcie doradcze Ankietowani wskazali pośrednictwo w nawiązywaniu współpracy z innymi firmami, wparcie podczas promocji firmy oraz pomoc w sprzedaŝy i marketingu jako potrzebne nowopowstałym firmom; Wsparcie doradcze potrzebne firmom start-up pomoc ze strony sektora na rzecz badań i rozwoju 3% szkolenia ekspertyzy 16% 2% 15% inne 28% pośrednictwo w nawiązywaniu współpracy z innymi firmami 18% pomoc w sprzedaŝy i marketingu wsparcie podczas promocji firmy 18% ConQuest Consulting 30
Wsparcie doradcze Doradztwo prawne Doradztwo administracyjne i podatkowe Wsparcie prawne Inne potrzebne wsparcie doradcze Prawne Biznes plany Usługi księgowe, podatkowe Doradztwo w pozyskiwaniu środków zewnętrznych Księgowość ConQuest Consulting 31
Program przedsiębiorczości Aktywny Student AIP - konkurs na biznes plan Kredyty dla absolwentów Biznes plany Nazwy programów przedsiębiorczości, w których brali udział badani Inkubatory Przedsiębiorczości Program AIESEC Program w ramach działania 3.4 - urząd marszałkowski ConQuest Consulting 32
Podsumowanie JAK BYĆ POWINNO? ConQuest Consulting 33
Podsumowanie - jak być powinno? Właściciele firm start-up oczekują wsparcia: Administracyjnego w zakresie pozyskiwania środków zewnętrznych, zaistnienia ulg podatkowych i inwestycyjnych; Finansowego w postaci dostępu do kredytów i funduszy; Informacyjnego w formie baz danych firm i informacji o finansowaniu innowacji; Doradczego skoncentrowanego na zagadnieniach prawnych, podatkowych oraz pomocy w nawiązywaniu kontaktów i współpracy z firmami, promocji, sprzedaŝy i marketingu; ConQuest Consulting 34
Dziękujemy za uwagę ConQuest Consulting ul. Filtrowa 39 02-057 Warszawa Tel.: (48 22) 825 56 45 Fax.: (48 22) 875 37 65 info@conquest.pl www.conquest.pl ConQuest Consulting 35