Defining best practices in smart metering; the road map in Poland Przykłady dobrych praktyk w inteligentnym opomiarowaniu: mapa drogowa w Polsce. Ryszard Zwierchanowski ManagEnergy Capacity Building Workshop NFOŚiGW, 26.02.2015 1
Streszczenie Sytuacja formalno-prawna Przesłanki wdrożenia inteligentnego opomiarowania w Polsce Projekt USmartConsumer program IEE Korzyści i obawy wdrożenia Badania rynku SM w Polsce 2
Definicje i akty formalnoprawne SMART METERING Inteligentne opomiarowanie liczniki zdalnego odczytu ustawa z 10.04.1997 r. Prawo energetyczne zespół urządzeń do pozyskiwania danych pomiarowych, umożliwiający dwustronną komunikację z systemami teleinformatycznymi. Początek dała dyrektywa 2006/32/WE w sprawie efektywności końcowego wykorzystania energii i usług energetycznych nakłada obowiązek zapewnienia odbiorcom informacji, które pozwolą im ocenić sposób zużywania energii i przyczynią się do poprawy efektywności energetycznej, zapewnią rozliczenie się w oparciu o rzeczywiste zużycie energii. Informacje te dla odbiorców muszą być sformułowane w jasny i zrozumiały sposób. 2009/72/WE i 2009/73/WE dotycząca wspólnych zasad rynku wewnętrznego energii elektrycznej w nawiązaniu do III pakietu energetycznego - prosumenta. 2012/27/UE w sprawie efektywności energetycznej obecnie obowiązująca w art. 9-11 określa zasady dot. urządzeń, faktur i informacji jaka powinna być przekazana odbiorcy końcowemu. Zmiany dyrektyw 2009/125/WE i 2010/30/UE źródło: Analiza skutków społeczno-gospodarczych wdrożenia inteligentnego opomiarowania MG kwiecień 2013, własne KAPE projekt USC 3
Przesłanki wdrożenia SM w Polsce Rozwój technologii inteligentnych sieci i opomiarowania to tendencja światowa Do maja 2014 zainstalowano w UE blisko 200 mln elektrycznych liczników zdalnego odczytu i 45 mln liczników na gaz do 2020 r. o wartości ok. 45 mld. Szacuje się że do 2020 r. w UE 28 + Norwegia 72% gosp. domowych będzie posiadać elektryczne SM i 40% gazowych Główne przesłanki decyzji o wdrożeniu SM w Polsce : Wymagania prawa unijnego Korzyści dla odbiorców końcowych energii Korzyści dla OSD Środowisko zmniejszenie emisji GHG Generalna zasada przy wdrażaniu SM - zapewnienie ochrony wszelkich gromadzonych danych i szczegółowe określenie zasad dostępu do tych danych. 4
Grupa docelowa, koszty, korzyści Indywidualni odbiorcy (taryfa G) ~ 15 mln adresów czyli ~ 14 mln gosp. domowych do wymiany do 2020r. Dla OSD to wyzwanie finansowe rzędu 7,8 10,2 mld PLN Promocja ( małą wiedza wśród odbiorców końcowych, ze strony OSD winna być przejrzysta oferta co do korzyści z zastosowania i sposobu rozliczania w systemie SM) Korzyści (kalkulacje wg cen stałych 2013r.) 8,4 do 9,5 mld PLN w perspektywie do 2016 r. Dla energii elektrycznej: 0,5 mld 2013 2020 1,7 mld 2013 2026 Źródło: MG kwiecień 2013, Analiza skutków społeczno-gospodarczych wdrożenia SM 5
Projekt USmartConsumer Koordynator - Francisco Puente, Escan, Head Projects Department, fpuente@escansa.com, +34 913 232 643 odpowiedzialny również za dane z krajów : Portugalia i Malta Partnerzy: CFEA Finlandia - Norwegia, Szwecja, Estonia. CSE Wlk. Brytania Irlandia i Francja, KAPE Polska Łotwa, Litwa, Rumunia AEA Austria Chorwacja, Słowenia, Węgry AISFOR Włochy Cypr, Grecja, Bułgaria. RVO Holandia Belgia, Dania, Luksemburg, REEM Niemcy Słowacja, Czechy Czas trwania projektu : 1.03.2014 28.02.2017 Główne zadania: raporty, kampanie promocyjne, szkolenia, badania rynków, materiały informacyjne, artykuły prasowe, TV, radio, konferencje 6
Sytuacja w UE USC Landscape report 2014 Dynamic movers 50% krajów UE z pełnym pakietem Market drivers bez określonych wymogów prawnych z realizacją pilotaży bez pakietu serwisowego Ambiguous moversnizdecydowani prawnie Waverers niezdecydowani OSD w działaniach Laggards - maruderzy Źródło: własne KAPE 7
Najważniejsze cechy SM Dla odbiorców końcowych korzyści - większa kontrola nad zużyciem i opłatami za energię 56,9% - płatność za realne zużycie 41,9% - możliwość generowania mniejszego zużycia energii 41,4% - to generuje niższych koszty energii 27% - Uproszczenie procedury zmiany dostawcy energii 20% - bezpieczeństwo dostaw energii 17% - zmniejszenie emisji GHG aspekt ekologiczny Obawy nowa technologia, 34% - dodatkowe koszty instalacyjne wymiany licznika 32% - Niepewność/ wadliwość działania systemu 25% - możliwość inwigilacji 24% - wprowadzenie nowej technologii nie będzie miało wpływu na oszczędności 19% - wzrost opłat 19% - Brak umiejętności obsługi urządzeń 13% - bez obaw Źródło: Grudzień 2014, Procontent, SW RESEARCH Agencja Badania Rynku i Opinii 8
Wiedza Polaków nt. SM 80% - brak wiedzy nt inteligentnego opomiarowania 40% - brak jakiejkolwiek wiedzy nt. liczników zdalnego odczytu 60% - coś słyszało Z tego 38% nie potrafi dokładnie określić termin Smart metering 21 % - wie co to jest inteligentne opomiarowanie Źródła wiedzy nt inteligentnego opomiarowania 62,8 % - Internet 26% - TV 26% - znajomi 20% - prasa 15% - ulotka, broszura 11% - radio 10% - plakat Źródło: Grudzień 2014, Procontent, SW RESEARCH Agencja Badania Rynku i Opinii 9
USC - Badania segmentowe rynku SM Segment 1. 41,3% - grupa łatwo adaptacyjna na zmiany, dbająca o finanse domowe, optymistyczna łatwo adoptująca się do/na zmiany np. W nowych technologiach (95%), dbałość o środowisko (90%), odpowiada za swoje działania (90%) Grupa bardziej żeńska (60%) w większości z w. wykształceniem Duża grupa z zapotrzebowaniem na szybką dobrą informację medialną Segment 2. 31,6% - grupa konserwatywno sceptyczna, zachowawcza. 80% deklaruje otwartość na innowacje z łatwością godzących się na zmiany 42% - nie wierzy w zmiany na dobre w przyszłości Obawy przed stosowaniem nowych technik komunikacyjnych, Preferują rachunki i proste mało czytelne wykresy Nie są odpowiednią grupą dla płatnych usług Źródło: własne KAPE USC.WP2 10
USC - Badania segmentowe rynku SM Segment 3. 27,1% - grupa żyjąca chwilą bez przejmowania się przyszłością Lubiąca komfort i zajęcia sportowe i życie bez zobowiązań. Ponad 40% uważa że praca nie jest podstawową wartością Ponad 65% tej grupy nie orientuje się w zużyciu energii Myślą że wiedzą wszystko nt liczników zdalnego odczytu Nie martwią się o środowisko, GHG emisje. Źródło: własne KAPE USC.WP2 11
Dziękuję za uwagę Ryszard Zwierchanowski rzwierchanowski@kape.gov.pl Tel. 22 6260910 Kom. 693 202 057 www.kape.gov.pl www.usmartconsumer.eu 12