Emeryt jako konsument Dziś i jutro
PROGNOZA DEMOGRAFICZNA DLA POLSKI Polskie społeczeństwo się starzeje: najszybciej rośnie grupa 65+ Liczba ludności w grupach wiekowych, w tys. % populacji 45+ 25 000 60% 54% 20 000 50% 50% 46% 42% 43% 39% 40% 15 000 30% 10 000 20% 5 000 10% 0 2005 2010 2015 2020 2025 2030 45-59 lat 60-64 lata 65+ Łącznie 45+ 0% GUS 2006
65+ Kim jest dzisiejszy emeryt? Jakie wydarzenia go go ukształtowały? Jaką siłą siłąnabywczą dysponuje? Jakim jest konsumentem? Co Co kupuje?
Czterdziestolatek ma 70 lat Miał 8 lat, gdy skończyła się wojna Był nastolatkiem, gdy umarł Stalin Dorosłe Ŝycie zaczynał za Gomułki W epoce dobrobytu Gierka skończył 40 lat W 1989 r. miał 52 lata Dziś jest emerytem
Emeryci w Polsce nie są biedni Nie są tak biedni, jak się powszechnie uwaŝa i jak uwaŝają sami zainteresowani Gospodarstwa domowe emerytów dysponują większym dochodem rozporządzalnym na osobę niŝ gospodarstwa pracowników, juŝ nie mówiąc o rolnikach, rencistach czy bezrobotnych W gospodarstwach domowych emerytów jest to średnio miesięcznie 944 zł na osobę to o 14% więcej niŝ w gospodarstwach domowych pracowników, gdzie dochód wynosi średnio miesięcznie 829 zł na osobę. Ich dochody ustępują tylko grupie gospodarstw domowych osób pracujących na własny rachunek Jednocześnie jest to grupa stosunkowo mało zagroŝona ubóstwem Gospodarstwa domowe emerytów dysponowały w 2006 r. kwotą 60 mld zł BudŜety Gospodarstw Domowych, GUS 2006
Mogą sobie pozwolić na więcej, niŝ kiedyś Kondycja materialna seniorów istotnie się poprawiła od czasu transformacji. Wzrost poziomu dochodów seniorów: z 89% dochodu ogółem w 1990 vs. 106% w 2004 r. (w stosunku do ogółu populacji) Zmienia się struktura wydatków: mniej wydają na jedzenie, więcej na inne dobra materialne i niematerialne (1990 vs.2004) śywność z 56% do 29% dochodów Transport i łączność z 4% do 10% Higiena i ochrona zdrowia 4% do 10%. Ocena subiektywna sytuacji obecnych seniorów wypada gorzej od rzeczywistości z powodu bariery psychologicznej: zdrowie, poczucie niedostosowania i zagubienia Dane z Analizy BudŜetów Gospodarstw Domowych Zachowania konsumpcyjne ludzi starszych, UŁ
BudŜety gospodarstw domowych Gospodarstwa domowe pracowników rolników pracujących na własny rachunek emerytów Dochód rozporządzalny w zł na miesiąc 829 690 1102 944 Wydatki w zł na miesiąc 732 574 955 853 Wskaźnik zagroŝenia ubóstwem, % 17 28 8 8 GUS 2006
Mają rozbudzone aspiracje konsumpcyjne Deklarowane przez emerytów kierunki zwiększania wydatków w przyszłości zorientowane są na dobra trwałego uŝytku i dobra czasu wolnego (2003 r.) WyposaŜenie mieszkania 54% Wypoczynek 49% Kultura 27% Stosunkowo rzadziej deklarują wzrost wydatków na Ŝywność i odzieŝ śywność 15% OdzieŜ 19% Dane z Analizy BudŜetów Gospodarstw Domowych Zachowania konsumpcyjne ludzi starszych, UŁ
Nadrabiają braki w wyposaŝeniu Grupę gospodarstw domowych emerytów charakteryzuje bardzo wysokie tempo wzrostu wyposaŝenia w dobra trwałe (przy niskim poziomie wyjściowym) Odtwarzacz DVD: +58% Komputer z dostępem do internetu: +24% Telefon komórkowy: +19% Zmywarka do naczyń: +31% BudŜety Gospodarstw Domowych, GUS 2006
Dynamika wyposaŝenia gospodarstw domowych w dobra trwałe Gospodarstwa domowe 2005 = 100 pracowników rolników pracujących na własny rachunek emerytów Odtwarzacz DVD 128 169 120 158 Komputer z dostępem do internetu 124 133 113 124 Telefon komórkowy 108 116 104 119 Zmywarka do naczyń 127 105 108 131 GUS 2006
65+ Dbają o mieszkanie i o rodzinę Na wyposaŝenie mieszkania wydają proporcjonalnie niewiele mniej niŝ ogółem (ok. 5% wydatków gospodarstwa domowego) Potrzeby i postawy związane z domem wyraŝane są znacznie częściej w grupie 65+ niŝ wśród osób młodszych Lubią prace domowe Wolny czas najchętniej spędzają w domu (często przed telewizorem) Lubią przyjmować gości Zwracają uwagę na to, by podtrzymywać rodzinne tradycje BudŜety Gospodarstw Domowych, GUS 2006 Badania ilościowe i jakościowe zrealizowane przez Inquiry 2006-2007
65+ Stanowią wyzwanie dla firm odzieŝowych ChociaŜ przeznaczają mniej pieniędzy na odzieŝ niŝ inne grupy, wygląd jest dla wielu z nich tak samo waŝny jak dla reszty! Zwracają uwagę na wygląd ZaleŜy im, by wyglądać atrakcyjnie Ale szukają rzeczy ponadczasowych Mniej interesują się modą Nie chcą się wyróŝniać wyglądem czy strojem Szukają ubrań dostosowanych do figury i wieku Bardzo istotne jest, by ubranie było wygodne Badania ilościowe i jakościowe zrealizowane przez Inquiry 2006-2007
65+ Lubią robić zakupy Zakupy sprawiają im przyjemność Nie uwaŝają ich za przykry obowiązek Nie szukają zagranicznych produktów Nie zwracają większej uwagi na marki Często są zaopatrzeniowcami całej rodziny Badania ilościowe i jakościowe zrealizowane przez Inquiry 2006-2007
65+ ale są oszczędni Emeryci znaleźli sposób na zakupy w nowej rzeczywistości Zwracają uwagę na ceny Trzymają się listy zakupów Lubią produkty marki własnej Chętnie korzystają z promocji Rzadko kupują pod wpływem impulsu Kupują przede wszystkim rzeczy niezbędne Czerpią satysfakcję z dobrego gospodarowania pieniędzmi Badania ilościowe i jakościowe zrealizowane przez Inquiry 2006-2007
65+ Koszyk emeryta zawiera podstawowe produkty Emeryci kupują generalnie mniej róŝnych produktów niŝ pozostali klienci W grupie 65+ w koszyku dominują artykuły świeŝe Owoce ŚwieŜe mięso ŚwieŜe warzywa Jogurty Wędliny ŚwieŜe ryby Dysponują duŝą ilością czasu Lubią gotować posiłki w domu Badania ilościowe i jakościowe zrealizowane przez Inquiry 2006-2007
65+ Wymykają się stereotypom Nie są specjalnie lojalni wobec marek Tak samo jak inni lubią nowości Nie zwracają duŝej uwagi na polskie pochodzenie produktów Nastawieni pragmatycznie do oferty rynkowej, unikają ryzyka Coraz częściej korzystają z internetu Kupiłem komputer tacie, Ŝeby mógł korzystać z Naszej Klasy Badania ilościowe i jakościowe zrealizowane przez Inquiry 2006-2007
65+ Mają poczucie przegranej Niezadowoleni z sytuacji materialnej, często z Ŝycia ogólnie Towarzyszy im poczucie wyobcowania w dzisiejszym świecie Często zaniedbują własne potrzeby, koncentrując się na rodzinie Silnie odczuwają lekcewaŝenie ze strony ludzi młodszych, takŝe gdy sami występują w roli klientów w bankach w punktach obsługi Badania ilościowe i jakościowe zrealizowane przez Inquiry 2006-2007
55-64 Emeryt jutra Prognozowany wzrost grupy 65+ będzie wynikiem starzenia się sięosób, które dziś są sąw wieku przedemerytalnym To To zupełnie inni konsumenci W radykalną niedalekiej zmianę przyszłości postaw spowodują w grupie seniorów
55-64 Inne doświadczenia i obecna sytuacja Nie pamięta czasów stalinowskich i tylko trochę z epoki Gomułki Lata młodości to czasy Gierka ZaangaŜowany w Solidarność Dziś ma 55 lat Pracuje, robi karierę
55-64 Ta grupa zmieni świat seniorów JuŜ dziś widać, Ŝe stereotypy nie całkiem odpowiadają rzeczywistości Jutrzejsi emeryci mają dziś 55-65 lat, chcą być dłuŝej aktywni zawodowo (choć obecnie w tej grupie wiekowej pracuje tylko 27%!) Są lepiej wykształceni, zdrowsi, bardziej aktywni Nie czują się wyalienowani Z dzisiejszych danych moŝemy wyciągać wnioski na przyszłość
55-64 Istotnie róŝnią się od starszych konsumentów Zdecydowanie zamoŝniejsi Mają więcej zainteresowań Nastawieni materialistycznie, skoncentrowani na własnych potrzebach Bardziej lojalni wobec marek Zwracają większą uwagę na jakość Wolą polskie produkty Kładą nacisk na tradycję i zwyczaje Cenią sobie wygodę zakupów Nie wszyscy szukają niskich cen Spolaryzowane postawy wobec marek własnych i cen Badania ilościowe i jakościowe zrealizowane przez Inquiry 2006-2007
55-64 Często kupują wino, wódkę i zdrową Ŝywność Zawartość koszyka osób w wieku 55-64 świadczy o zmianach w stylu konsumpcji Często kupują: Produkty dietetyczne Wódkę Wino MroŜonki Zdrową Ŝywność Badania ilościowe i jakościowe zrealizowane przez Inquiry 2006-2007
55-64 Część z nich prezentuje nowy styl Ŝycia Pojawia się duŝa grupa osób, które mają więcej wspólnego z młodszymi konsumentami Interesują się nowymi technologiami Lubią jeździć na wakacje Korzystają z biur podróŝy Lubią się wyróŝniać Robią niezaplanowane, impulsowe zakupy Nie starają się oszczędzać Badania ilościowe i jakościowe zrealizowane przez Inquiry 2006-2007
55-64 i 65+ Ale nie wszystko ich dzieli W grupie 55-64 występują równieŝ postawy podobne do do grupy 65+ W tym obszarze nie nie naleŝy oczekiwać w przyszłości duŝych zmian
55-64 i 65+ Co ich łączy? Lubią robić codzienne zakupy Szukają korzystnej ceny, ale teŝ odpowiedniej jakości Lubią oglądać telewizję Rzadko kupują produkty zupełnie obce polskiej tradycji Mają ustabilizowane poglądy i są pewni swojego zdania Badania ilościowe i jakościowe zrealizowane przez Inquiry 2006-2007
55-64 i 65+ Obie grupy prowadzą mało aktywny tryb Ŝycia Obie grupy rzadko kupują: OdzieŜ sportową Sprzęt sportowy Gotowe dania Produkty luksusowe Papierosy Mało dbają o aktywność ruchową W deklaracjach przywiązują duŝą wagę do zdrowia, ale tylko w młodszej grupie przekłada się to na dobór produktów Badania ilościowe i jakościowe zrealizowane przez Inquiry 2006-2007
55-64 i 65+ Jeśli chcę kupić ciuch, na rynku odnajduję jedynie propozycje dla nastolatek i prababek Problemy z odzieŝą W normalnym sklepie rozmiarówka kończy się na 40. A te nieliczne sklepy, które w swoim logo mają: XXL, XXXL, odstraszają mnie skutecznie samą nazwą, która dla mnie jest obraźliwa i odpychająca. Odwiedziłam wiele sklepów, gdzie śliczne, długonogie sprzedawczynie patrzą na mnie jak na jakieś monstrum: - W rozmiarze 44-46??? Przykro nam, ale niczego nie mamy. Pytam wtedy czasem, czy jestem jedyną taką osobą, która mogłaby sobie teraz kupić coś, na co kiedyś nie było ją stać? A w sklepie pustki. Potrzebuję dŝinsów, które pasek mają w pasie, a nie na biodrach moje buty oprócz obcasów i wyglądu muszą być teŝ wygodne
55-64 i 65+ Chcą się czuć młodo Oczekują rozwiązań odpowiednich do ich potrzeb, ale nie chcą być jawnie dyskryminowani OstroŜni wobec nowości, a jednocześnie ciekawi nowych propozycji Przywiązani do tradycji, próbują nadąŝyć za nowoczesnością Badania ilościowe i jakościowe zrealizowane przez Inquiry 2006-2007
55-64 i 65+ Chcą być traktowani tak samo jak inni konsumenci Zamiast nas lekcewaŝyć, spróbujcie nas zrozumieć Jestem po pięćdziesiątce i czuję się z tym świetnie. Nie myślę o starości. Widzę w lustrze zmarszczki i wcale mi to nie przeszkadza Jak słyszę, Ŝe coś jest nie dla starszych ludzi, to aŝ się gotuję Badania ilościowe i jakościowe zrealizowane przez Inquiry 2006-2007 W ankietach wpisujecie po prostu emeryt niewaŝne, czy nauczyciel, czy sprzątaczka. Nie liczy się kim jesteśmy
Obecnie marketing dyskryminuje osoby starsze Odsetek emerytów (65+) w społeczeństwie - 2006: Odsetek emerytów (65+) w sklepie* (typowo): Odsetek emerytów (65+) w typowym badaniu 13% 15-25% 0% *) hiper- i supermarkety A JAK BĘDZIE JUTRO?
Wnioski Ludzi po po 65. 65. roku Ŝycia juŝ juŝdziś jest w Polsce ponad 5 mln To To duŝa, rosnąca grupa konsumentów o coraz większych moŝliwościach NajbliŜsza dekada przyniesie istotne zmiany w ich ich sposobie konsumpcji Czy jesteśmy na to to gotowi?
Dziękuję za uwagę Kontakt: Agnieszka Górnicka a.gornicka@inquiry.com.pl Inquiry sp. z o.o. ul. Głogowska 44 01-743 Warszawa Tel. (22) 561 92 50