WOJEWODA ŁÓDZKI Łódź, 10 marca 2011 r. PNK.IV.0932-1- 3 /11 Pani Katarzyna Starzyńska ul. Rokicińska 141 95-020 Andrespol Wystąpienie pokontrolne Na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy 25 listopada 2004 r. o zawodzie tłumacza przysięgłego (Dz. U. z 2004 r. Nr 273, poz. 2702 ze zm.) przeprowadzona została przez pracowników Wydziału Prawnego, Nadzoru i Kontroli Oddział Kontroli i Skarg kontrola problemowa w zakresie prawidłowości i rzetelności prowadzenia repertorium oraz pobierania wynagrodzenia określonego w przepisach, o których mowa w art. 16 ust. 2 lub ust. 3 ww. ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego, w okresie od dnia 1 stycznia 2008 r. do dnia kontroli. W związku z kontrolą przeprowadzoną w dniach 31 stycznia 2011 r. - 1 lutego 2011 r. oraz 10 lutego 2011 r. (przerwa w okresie od 2 lutego 2011 r. do 9 lutego 2011 r.), której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli podpisanym w dniu 10 lutego 2011 r. bez zgłoszenia umotywowanych zastrzeżeń, przekazuję niniejsze wystąpienie pokontrolne, zawierające ocenę kontrolowanej działalności. W okresie objętym kontrolą w repertorium stwierdzono wpisy w poz. 1 27 w 2008 r., w poz. 1 69 w 2009 r., w poz. 1 215 w 2010 r., w poz. 1 11 w 2011 r. Zbadano ciągłość w numerowaniu pozycji w okresie objętym kontrolą i stwierdzono, że wpisy w repertorium są ponumerowane kolejno, jednak: w 2010 r. występują pozycje: 126/2010, 127/2010 (po lewej stronie kolumna L.p. objęta klamrą, obok zapisano: 126/2010 ); pozycja zamieszczona poniżej również nosi numer: 127/2010, 1
we wpisach od poz. 127 (drugiej o tym numerze) do poz. 140 w 2010 r. naniesione numery są poprawiane i w związku z tym są mało czytelne. Ze złożonych przez Panią wyjaśnień (zawartych w Protokole przyjęcia ustnych wyjaśnień, zwanym dalej protokołem wyjaśnień) wynika, że pozycje pierwotnie ponumerowane jako 126 i 127 dotyczą wydania jednego tłumaczenia, na którym została wymieniona poz. 126. Odnotowując wpis początkowo potraktowała Pani jeden tłumaczony dokument jak dwa różne. Okazało się, że jest to jeden dokument i stąd pomyłka w numerowaniu pozycji. 1. W zakresie prawidłowości i rzetelności prowadzenia repertorium zbadano poz. 1, 6, 11, 16, 21, 26 w 2008 r., poz. 4, 9, 14, 19, 24, 29, 34, 39, 44, 49, 54, 59, 64, 69 w 2009 r., poz. 5, 10, 15, 20, 25, 27, 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60, 65, 70, 75, 80, 85, 90, 95, 100, 105, 110, 115, 120, 125, 129, 134, 139, 144, 146, 149, 154, 159, 164, 169, 174, 179, 184, 189, 194, 199, 204, 209, 214 w 2010 r. oraz poz. 4, 9 w 2011 r. i stwierdzono nieprawidłowości: 1) l.p.: jak opisano powyżej odnośnie badania numerowania pozycji; 2) data zlecenia: wcześniejsza w danej pozycji, niż w pozycji bezpośrednio poprzedzającej: a) 6.08.2009. w poz. 57/2009 i 26.09.2009 w poz. 56/2009, b) 27.12.2010 w poz. 4/2011 i 03.01.2011 w poz. 3/2011. Przyczyną niezachowania przez Panią chronologii wpisów był odległy termin od daty zlecenia do jego realizacji. Wpisy zostały odnotowane zgodnie z datą wydania tłumaczenia (protokół wyjaśnień); 3) opis dokumentów: a) nazwa, data i numer dokumentu, - w poz. 1, 6, 11, 21 w 2008 r., w poz. 49, 54, 69 w 2009 r., w poz. 5, 15, 20, 25, 35, 40, 45, 70, 95, 129, 134, 149, 169, 194, 204 w 2010 r. znajduje się jedna lub dwie z trzech wymaganych informacji. Wyjaśnienia udzielone przez Panią w tej kwestii wskazują, że część z dokumentów nie zawiera daty sporządzenia albo numeru, co jest przyczyną niepełnej informacji o dokumencie w repertorium (protokół wyjaśnień), - w poz. 11, 26 w 2008 r., w poz. 29, 44 w 2009 r., w poz. 5, 10, 25, 65, 70, 90, 95, 125, 129, 134, 139, 154, 159, 164, 169, 174, 184, 189, 194, 209 w 2010 r., poz. 4, 9 w 2011 r. informacje o nazwie dokumentu zapisane są w jęz. obcym. Przyczyna powstania takiej sytuacji nazewnictwo zostało przepisane z tłumaczonego dokumentu w jęz. angielskim (protokół wyjaśnień). 2
Należy zauważyć, iż zgodnie z art. 4 ustawy 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz. U. z 1999 r. Nr 90, poz. 999 ze zm.) językiem urzędowym jest język polski. Terenowe organy administracji publicznej dokonują wszelkich czynności urzędowych w języku polskim, co ma też zastosowanie do składanych tym organom oświadczeń woli, podań i innych pism (art. 5 ustawy o języku polskim), b) uwagi o rodzaju treści, o formie i stanie dokumentu: - w poz. 1, 6, w 2008 r., w poz. 29, 34, 39 w 2009 r., w poz. 10 w 2010 r. kolumna jest niewypełniona, - w poz. 11, 21, 26 w 2008 r., w poz. 4, 9, 14, 19, 24, 44, 49, 54, 59, 64 w 2009 r., w poz. 5 w 2010 r. widnieje: -. Dokumenty okazywane były przez zleceniodawcę w oryginale, w dobrym stanie i z tego powodu przeoczyła Pani konieczność odnotowywania odpowiednich uwag (protokół wyjaśnień); 4) oznaczenie czynności rodzaj czynności wykonanej i język tłumaczenia lub odpisu: a) w poz. 16 w 2008 r. zapisek: odmowa tłumaczenia wyjazd..., częściowo sporządzony ołówkiem. Wpis został odnotowany w związku z odmową wykonania tłumaczenia na żądanie sądu. Informacja o fakcie odmowy zanotowana jest w kolumnie: rodzaj czynności wykonanej i język tłumaczenia. Przyczyna odmowy dopisana jest ołówkiem (protokół wyjaśnień). Na taki sposób zamieszczenia wpisu wpłynął fakt, że repertorium nie posiada kolumn odpowiednich do odnotowania odmowy wykonania tłumaczenia, b) poświadczenie i weryfikacja tłumaczenia (poz. 65, 110, 144, 209 w 2010 r.), c) poświadczenie i weryfikacja tłumaczenia na j. polski (poz. 139 w 2010 r.), d) tłumaczenie ekspresowe na j. polski (poz. 184 w 2010 r.). Odnośnie b): wszystkie czynności tłumacza przysięgłego odnotowane w repertorium w okresie objętym kontrolą, wykonane zostały w zakresie posiadanych uprawnień, tj. jęz. angielskiego, również zamieszczone w powyższych pozycjach. Informacja o języku tłumaczenia nie została we wpisach odnotowana, ponieważ klient dostarczył tłumaczony dokument w jęz. angielskim albo polskim wraz z tłumaczeniem. Wykonana została więc czynność polegająca na sprawdzeniu i poświadczeniu tłumaczenia sporządzonego przez inną osobę. Niezapisanie języka tłumaczenia wynika z przeoczenia (protokół wyjaśnień). Odnośnie c): wykonanie czynności również polegało na sprawdzeniu i poświadczeniu tłumaczenia sporządzonego przez inną osobę (protokół wyjaśnień). 3
Odnośnie d): zapis oznacza sporządzenie i poświadczenie tłumaczenia na język polski, wykonane na żądanie zleceniodawcy w krótkim terminie (protokół wyjaśnień); 5) wysokość pobranego wynagrodzenia zapisywana jest w formie: a) informacji: zgodnie z Rozporządzeniem Min. Spr...., w niektórych pozycjach rozszerzonego o zapis o wynagrodzeniu, bez wskazania pobranej kwoty (poz. 1, 6, 11, 21, 26 w 2008 r., poz. 4 w 2009 r.) b) (kwota) PLN + VAT, (kwota) brutto, (kwota) x 2 brutto (poz. 9, 14, 19, 24, 29, 34, 39, 44, 49, 54, 59, 64, 69 w 2009 r., poz. 5, 10, 15, 20, 25, 30, 35, 40, 45, 50, 55, 60, 65, 70, 75, 80, 85, 90, 95, 100, 105, 110, 115, 120, 125, 129, 134, 139, 144, 149, 154, 159, 164, 169, 174, 179, 184, 189, 194, 199, 204, 209, 214 w 2010 r., poz. 4 i 9 w 2011 r.), c) 39,09 + VAT (poz. 27 w 2010 r.), 2 godz. 2 x 39,09 PLN + VAT (poz. 146 w 2010 r.). Jak stwierdziła Pani w toku kontroli (protokół wyjaśnień), wydawało się Pani wystarczające opisanie sposobu naliczenia wynagrodzenia, bez zapisania ostatecznej kwoty. We wpisach, w których zbadano wysokość pobranego wynagrodzenia, podstawowa stawka jest zgodna z rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości. Niemniej jednak wskutek poprzestania na opisowym określeniu wysokości pobranego wynagrodzenia (bez precyzyjnego wskazania kwoty) podczas kontroli nad działalnością tłumacza przysięgłego nie jest możliwym ustalenie, czy stawka została podwyższona o prawidłowo naliczoną kwotę podatku od towarów i usług, obowiązującą w dniu orzekania o wynagrodzeniu; 6) wpisy w poz. 27 i 146 w 2010 r. zostały odnotowane w związku z dokonaniem tłumaczeń ustnych, o czym świadczy oznaczenie czynności wykonanej (w poz. 27: tłumaczenie ustne na j. ang. - j. pol., w poz. 146: tłumaczenie ustne na j. ang. ). W badaniu prawidłowości i rzetelności prowadzenia repertorium stwierdzono: a) w części: Opis dokumentów wypełnione są kolumny: - Nazwa, data i numer dokumentu (poz. 27 i 146), - Język, w którym dokument sporządzono (poz. 146), b) w części: Oznaczenie czynności wypełnione są kolumny: - Ilość stron tłumaczenia lub odpisu (w poz. 27: 1 godz., w poz. 146: - ), - Ilość sporządzonych egzemplarzy (w poz. 27 i 146 zapisano: - ). Z wyjaśnień złożonych przez Panią podczas kontroli wynika, że w miejscu przeznaczonym na opis tłumaczonego dokumentu zapisane są informacje o zakresie tłumaczenia. Czas trwania tłumaczenia w kolumnie: ilość stron tłumaczenia lub odpisu 4
albo w kolumnie: pobrane wynagrodzenie. Wymagane informacje o dacie i miejscu tłumaczenia nie są zapisane, ponieważ tłumaczenia odbywały się u zleceniodawców, w dniu zlecenia (protokół wyjaśnień). Przyczyną powyższego sposobu odnotowania wpisów o tłumaczeniach ustnych jest fakt, iż okazane repertorium nie posiada odrębnych kolumn do zamieszczania opisu tłumaczenia ustnego. Należy zauważyć, że repertorium tłumacza przysięgłego powinno zawierać kolumny przewidziane do sporządzenia opisu tłumaczenia ustnego (data, miejsce, zakres i czas trwania tłumaczenia), jak też do odnotowania odmowy wykonania tłumaczenia na rzecz podmiotów, o których mowa w art. 15 ustawy (data odmowy, określenie organu żądającego tłumaczenia, przyczyna odmowy tłumaczenia). Ponadto koniecznym jest, aby każdy wpis o czynności tłumacza przysięgłego zamieszczony w repertorium, zawierał elementy wyszczególnione w art. 17 ust. 2 pkt 1 6 ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego, stosownie do wykonania jednej z czynności wymienionych w art. 13 ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego. 2. Jak wyjaśniła Pani ustnie podczas prowadzonej kontroli, na poświadczonych tłumaczeniach, które wydaje tłumacz przysięgły, wymieniona jest pozycja, pod którą tłumaczenie jest odnotowane w repertorium. Poświadczone tłumaczenia sporządzane były z oryginału dokumentu, jak również z kserokopii dokumentu (poświadczonej lub niepoświadczonej) oraz ze skanu dokumentu. Na wydanych tłumaczeniach widnieją odpowiednio stwierdzenia: w przypadku tłumaczenia z oryginału: Stwierdzam zgodność niniejszego tłumaczenia z okazanym mi oryginałem dokumentu, w przypadku tłumaczenia z poświadczonej kopii: Stwierdzam zgodność niniejszego tłumaczenia z okazaną mi poświadczoną kopią dokumentu - bez informacji o tym, przez kogo kopia jest poświadczona, w przypadku tłumaczenia z niepoświadczonej kopii: Stwierdzam zgodność niniejszego tłumaczenia z okazaną mi kopią dokumentu - bez informacji, czy kopia jest poświadczona. 5
Stwierdzenia zamieszczane pod tekstem tłumaczeń sporządzonych z kopii dokumentu (poświadczonej i niepoświadczonej) nie wyczerpują wymogów określonych w art. 18 ust. 2 ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego. 3. W zakresie pobierania wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego wykonane na żądanie sądu, prokuratora, Policji oraz organów administracji publicznej zbadano poz. 24 w 2008 r., poz. 7, 29, 32, 34, 36, 42, 52, 57 w 2009 r. oraz poz. 27, 34, 36, 38, 40, 42, 44, 46, 48, 50, 55, 75, 77, 88, 146 w 2010 r. Pozycje wymienione poniżej zawierają informacje o pobranym wynagrodzeniu. Jednak wysokość wynagrodzenia nie została określona w sposób pozwalający bez wątpliwości stwierdzić, czy pobrano je zgodnie z wymogami określonymi w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości. Lp. Nr pozycji, data zlecenia 1 poz. 24/2008 31.10.2008 * 2 poz. 34/2010 (m-c nieczytelny) 3 poz. 36/2010 Język, w którym dokument sporządzono polski Wpis w repertorium Oznaczenie czynności (rodzaj czynności, jęz. tłumaczenia, liczba stron tłum.) 6 stron * Wysokość pobranego wynagrodzenia (odnotowana w repertorium) zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości <- w następnej kolumnie: pobrana znaczkami opłata skarbowa zapisano: - 90,21<- otrzymałam (kwota brutto) 30,07 x 6 Wysokość wynagrodzenia ustalona na podstawie Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości (w zł) 180,42 zł 30,07 PLN + VAT 30,07 + 22% x 30,07 = 36,6854 po zaokrągleniu: 36,69 30,07 x 1 + VAT 36,69 zł 4 poz. 38/2010 30,07 x 1 + VAT 36,69 zł 5 poz. 40/2010 30,07 x 1 + VAT 36,69 zł 6 poz. 42/2010 30,07 x 1 + VAT 36,69 zł 7 poz. 44/2010 2 strony 2 x 30,07 PLN + VAT (30,07 x 2) + 22% x (30,07 x 2) = 73,3708 po zaokrągleniu: 73,37 6
8 poz. 46/2010 3 strony 6 3 x 30,07 PLN + VAT (30,07 x 3) + 22% x (30,07 x 3) = 110,0562 po zaokrągleniu: 110,06 9 poz. 48/2010 3 strony 3 x 30,07 PLN + VAT 110,06 10 poz. 50/2010 16.03.2010 * na j. angielski, 30,07 x 1 + VAT 36,69 11 poz. 55/2010 29.03.2010* 30,07 x 1 + VAT 36,69 12 poz. 75/2010 26.04.2010* na j. ang, 2 strony 30,07 PLN x 2 + VAT 73,37 13 poz. 77/2010 26.04.2010* 2 strony 30,07 x 2 + VAT 73,37 14 poz. 88/2010 24.05.2010* 2 strony 30,07 x 2 + VAT 73,37 * uwagi o rodzaju treści, o formie i stanie dokumentu odnotowane w danym wpisie nie mają wpływu na wysokość pobranego wynagrodzenia Lp Numer pozycji w repertorium, data zlecenia Oznaczenie czynności tłumacza przysięgłego (rodzaj czynności wykonanej i język tłumaczenia) Wysokość pobranego wynagrodzenia Uwagi Wysokość wynagrodzenia ustalona na podst. Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości (w zł) 1 poz. 27/2010 18.02.2010 ustne na j.ang- j.pol., 39,09 + VAT w kolumnie: ilość stron tłumaczenia lub odpisu zapisano: 1 godz. (30,07 + 30% x 30,07) + 22% x (30,07 + 30% x 30,07) = 39,091 + 22 % x 39,091 = 47,69102 po zaokrągleniu: 47,69 2 poz.146/2010 28.06.2010 ustne na j. ang. 2 godz. 2 x 39,09 PLN + VAT w kolumnie: język, w którym dokument sporządzono zapisano: j. pol. (30,07 + 30% x 30,07) x 2 + 22% x (30,07 + 30% x 30,07) x 2 = 78,182 + 17,20004 = 95,38204 po zaokrągleniu: 95,38 Stawki za czynności tłumacza przysięgłego, wykonane na żądanie sądu, prokuratora, Policji oraz organów administracji publicznej są sztywne. 7
Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny, prowadzoną przez Panią działalność tłumacza przysięgłego w zakresie objętym kontrolą oceniam pozytywnie z nieprawidłowościami. Mając na względzie dokonane ustalenia proszę o zastosowanie się do poniższych zaleceń: - dokonywanie pełnych wpisów w repertorium wymaganych przepisem art. 13 oraz art. 17 ust. 2 ww. ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego, adekwatnie do wykonanej czynności, oraz odnotowywanie czynności tłumacza przysięgłego w jęz. polskim, - stosowanie na poświadczonych tłumaczeniach oraz poświadczonych odpisach pism wpisów wynikających z art. 18 ust. 2 ustawy o zawodzie tłumacza przysięgłego, - pobieranie wynagrodzenia za czynności tłumacza przysięgłego, wykonane na żądanie sądu, prokuratora, Policji oraz organów administracji publicznej, zgodnie z ww. rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości, a także wpisywanie do repertorium kwoty pobranego wynagrodzenia. Na podstawie 38 ust. 1 Regulaminu kontroli Łódzkiego Urzędu Wojewódzkiego w Łodzi kierownik podmiotu kontrolowanego, któremu przekazano wystąpienie pokontrolne, w terminie określonym w wystąpieniu, nie krótszym niż 14 dni od dnia jego otrzymania, informuje wojewodę o sposobie wykorzystania uwag i wniosków oraz wykonania zaleceń, a także podjętych działaniach lub przyczynach niepodjęcia działań. W przypadku niewykonania zalecenia pokontrolnego jest Pani zobowiązana do wskazania innego niż określony w zaleceniu sposobu usunięcia stwierdzonej nieprawidłowości lub wykonania innych, niż wskazane w zaleceniu, działań. Zarządzający kontrolę ma prawo żądania w każdym czasie informacji o stanie realizacji zaleceń pokontrolnych lub innych działaniach podjętych w wyniku kontroli, w szczególności w celu usunięcia nieprawidłowości i wykonania wniosków. W związku z tym oczekuję stosownej informacji, w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego. Z up. Wojewody Łódzkiego /-/ Elżbieta Stępczyńska-Gortat Z-ca Dyrektora Wydziału Prawnego, Nadzoru i Kontroli 8