Zimowe plany i wydatki Polaków

KPMG w Polsce Zimowe plany i wydatki Polaków Święta Bożego Narodzenia, Sylwester i wyjazdy zimowe 2013/2014 kpmg.pl

Wstęp Święta Bożego Narodzenia oraz Sylwester są nie tylko bardzo ważnymi wydarzeniami rodzinnymi i towarzyskimi. Wraz z poprzedzającymi tygodniami, stanowią one kluczowy moment dla sektora handlu detalicznego, producentów i dystrybutorów dóbr konsumpcyjnych oraz wielu sektorów usługowych. Podobnie jak na całym świecie, także w Polsce wydatki konsumpcyjne związane z tymi dwoma wydarzeniami stanowią bardzo silny impuls dla gospodarki. Aby lepiej poznać zachowania konsumentów, postanowiliśmy przeprowadzić badanie na reprezentatywnej próbie tysiąca dorosłych Polaków mające na celu oszacowanie wielkości i struktury bożonarodzeniowych oraz sylwestrowych wydatków, w tym w stosunku do wydatków ubiegłorocznych. Interesowało nas także poznanie sposobu, w jaki Polacy spędzą ten wyjątkowy czas. W tegorocznej edycji badania uwzględniliśmy także pytania o plany związane z zimowymi wyjazdami. Uzupełniliśmy tym samym nasz raport o kolejne ważne wydarzenie towarzyskie i rodzinne, przy okazji którego Polacy ponoszą niemałe wydatki konsumpcyjne. Mamy nadzieję, że niniejszy raport przyczyni się nie tylko do lepszego zrozumienia stylu życia Polaków, ale także przybliży ekonomiczne znaczenie Świąt Bożego Narodzenia i zimowych rozrywek. Andrzej Bernatek Partner, Doradztwo podatkowe Szef Zespołu doradców dla rynków konsumpcyjnych KPMG w Polsce

Kluczowe wnioski Planowane wydatki na świętowanie i rozrywki zimą 2013/2014 roku Święta Bożego Narodzenia 14,4 mld zł Średnio* 979 zł Łączne wydatki planowane przez Polaków: 28 mld zł Sylwester 9,6 mld zł Średnio* 655 zł Średnio* 1 878 zł Ferie 4,0 mld zł Na Święta, Sylwestra oraz ferie zimowe polskie gospodarstwa domowe wydadzą łącznie 28 mld zł. Nieco ponad połowę tej sumy przeznaczą na Święta Bożego Narodzenia. Łączne wydatki Polaków na Święta Bożego Narodzenia wyniosą w tym roku 14,4 mld zł, o 100 mln zł mniej niż rok temu. Największą część (42%) świątecznych wydatków pochłoną prezenty. Będzie je kupować 81% gospodarstw domowych, wydając na ten cel średnio 501 złotych. Za spadek odpowiada ograniczenie dalszych podróży (tj. wydatków na transport) oraz mniej koniecznych zakupów, takich jak odzież, dodatki i obuwie czy dekoracje świąteczne. Na Sylwestra Polacy przeznaczą nieco więcej pieniędzy niż w poprzednim roku. Łączne wydatki zwiększą się o 400 mln zł do poziomu 9,6 mld zł. Za wzrost odpowiadają rosnące wydatki zamożnych Polaków na wyjazdy o 29% na wycieczki krajowe, aż o 77% na zagraniczne. Wciąż jednak większość (43%) sylwestrowego budżetu będą stanowić żywność i napoje bezalkoholowe. Najmniej, bo ok. 4,0 mld zł, pochłoną wyjazdy zimowe (inne niż na Święta Bożego Narodzenia lub Sylwestra). Wydatki te są znacznie mniejsze niż w przypadku Świąt i Sylwestra, bo dotyczą stosunkowo wąskiej grupy osób na wyjazdy i koszty związane z nimi pozwalają sobie najczęściej osoby młode, dobrze wykształcone i zamożne. Źródło: KPMG w Polsce. *Średnia dla gospodarstw domowych, które planują wydatki 2

Kluczowe wnioski Planowany sposób spędzania Bożego Narodzenia, Sylwestra i ferii zimą 2013/2014 roku 2% W pracy 42% Poza domem, z najbliższymi 86% W domu, z najbliższymi Wigilia i Boże Narodzenie* 5% Na wyjeździe 11% Jeszcze nie wiadomo 57% W domu, z najbliższymi Sylwester 7% Na balu 13% Na prywatce 14% Na wyjeździe /wyjazdach 86% W domu Ferie 74% W Polsce* 29% Za granicą* Kameralne spotkanie w gronie rodzinnym w taki sposób większość Polaków planuje spędzić nie tylko Boże Narodzenie, ale także Sylwestra. 86% dorosłych Polaków będzie obchodzić Święta Bożego Narodzenia we własnym domu, z najbliższą rodziną lub przyjaciółmi. Jednocześnie niemal co drugi Polak (42%) w czasie Świąt odwiedzi rodzinę lub znajomych. Także w przypadku Sylwestra większość dorosłych Polaków (57%) wybiera domowe spotkanie w gronie najbliższych. Dużą popularnością, zwłaszcza wśród młodych osób, cieszą się także imprezy prywatne. W ten sposób świętować będzie 13% Polaków. Wyjście na bal planuje 7%, zaś wyjazd w kraju lub za granicę zaledwie 5% osób. Tylko 14% dorosłych Polaków wybiera się podczas nadchodzącej zimy na wyjazd inny niż na Święta lub Sylwestra. W tej grupie trzy czwarte respondentów planuje spędzić wyjazd w kraju. Mniej niż jedna trzecia (29%) wybiera się za granicę*. 13% rodziców wyśle na zimowy wyjazd dzieci. Źródło: KPMG w Polsce. *Respondent mógł wybrać więcej niż jedną odpowiedź 3

Święta Bożego Narodzenia

Święta Bożego Narodzenia Planowany sposób obchodzenia Świąt Bożego Narodzenia W domu z najbliższą rodziną/znajomymi Poza domem u rodziny/znajomych 42% 86% Święta Bożego Narodzenia pozostają wydarzeniem nierozerwalnie związanym z domowymi spotkaniami rodzinnymi. Inne formy spędzania Świąt, jak np. wycieczki, dotyczą bardzo niewielkiej grupy osób. W pracy Na imprezie wyjazdowej Samotnie 2% 1% 1% W momencie przeprowadzania badania plany świąteczne Polaków były już ściśle sprecyzowane (99% respondentów). Większość (86%) dorosłych Polaków spędzi Święta Bożego Narodzenia we własnym domu z najbliższą rodziną lub przyjaciółmi. Nie zamierzam obchodzić świąt w jakikolwiek sposób Nie wiem trudno powiedzieć/jeszcze się nie zastanawiałem/am, decyzję podejmę w ostatniej chwili W inny sposób 0% 1% 1% 56% Sztucznej Przy jakiej choince Polacy spędzą Święta? 40% Żywej 4% Bez choinki Jednocześnie niemal co drugi Polak (42%) w czasie Świąt odwiedzi rodzinę lub znajomych. 2% Polaków w czasie Świąt będzie pracować. Do samotnego spędzania Świąt przyznało się jedynie 1% respondentów. Źródło: KPMG w Polsce. Respondenci mogli wybrać więcej niż jedną odpowiedź. Okres świąteczny analizowano jako czas od kolacji wigilijnej do końca drugiego dnia Świąt 5

Święta Bożego Narodzenia Planowane wydatki gospodarstw na Święta Bożego Narodzenia (odsetek planujących wydatek) 81% Prezenty i opakowania 501 26% Choinka (bez dekoracji) 21% Dekoracje świąteczne 94% Żywność i napoje bezalkoholowe 391 39% Alkohol 19% Usługi (np. fryzjer, kosmetyczka) 6% Odzież, obuwie, biżuteria, akcesoria 99% gospodarstw domowych planuje wydatki 40% Transport Planowane wydatki gospodarstw na Święta Bożego Narodzenia (średnia wartość w zł*) 9% Pozostałe Średnie wydatki na gospodarstwo domowe: 979 zł Przeciętne gospodarstwo domowe wyda na Święta Bożego Narodzenia w 2013 roku łącznie 979 zł. W 2012 roku było to blisko tysiąc złotych. Najważniejszą pozycją w świątecznym budżecie będą prezenty. Będzie je kupować 81% gospodarstw domowych, wydając na ten cel średnio 501 złotych. Poważnym wydatkiem będzie także zakup żywności i napojów bezalkoholowych (średnio 391 zł). Wydatek ten poniesie 94% gospodarstw. 301 229 98 104 101 103 142 Prezenty i opakowania Choinka (bez dekoracji) Dekoracje świąteczne Żywność i napoje bezalkoholowe Alkohol Usługi (np. fryzjer, kosmetyczka) Odzież, obuwie, biżuteria, akcesoria Transport Pozostałe Źródło: KPMG w Polsce. *Dane dla gospodarstw ponoszących wydatki w danej kategorii 6

Święta Bożego Narodzenia Planowane wydatki gospodarstw na Święta Bożego Narodzenia (średnia wartość w zł*) 597 Dochód netto gospodarstwa domowego 1684 1187 809 2116 941 1043 1217 1033 960 734 18-24 lat 25-34 35-44 45-54 55-64 65 i więcej lat 907 Wiek respondenta Miejsce zamieszkania respondenta 1030 980 Wieś Miasto do 50 Miasto od 51 tys. do 200 tys. Wykształcenie respondenta 867 797 965 1111 Miasto od 201 do 500 tys. 993 Miasto powyżej 500 tys. 1183 Poziom planowanych wydatków na Święta Bożego Narodzenia zależy od typu gospodarstwa domowego. Kluczowe znaczenie ma dochód między najbiedniejszymi a najbogatszymi gospodarstwami poziom wydatków różni się blisko czterokrotnie. Różnice w wydatkach pod względem wykształcenia nie są aż tak istotne, jednak osoby z wykształceniem wyższym wydają na święta wyraźnie więcej. Największe wydatki deklarują osoby w wieku 35-44 lat. Od 45 roku życia widoczny jest stały spadek wydatków wraz z wiekiem. Należy jednak pamiętać, że gospodarstwa starszych respondentów mają zazwyczaj mniejszą liczbę członków. Do 1 000 zł 1 001-2 500 zł 2 501-5 000 zł 5 001-7 500 zł Powyżej 7 500 zł Podstawowe Zawodowe Średnie Wyższe Źródło: KPMG w Polsce. *Dane dla gospodarstw ponoszących wydatki 7

Święta Bożego Narodzenia Łączne planowane wydatki gospodarstw na Święta Bożego Narodzenia (w mld zł) +1% 5 9055 988 +3% 5 401 5 232 Łączne wydatki planowane na Święta Bożego Narodzenia w 2013 roku: 14,4 mld zł Świąteczne wydatki w porównaniu z 2012 rokiem zmniejszą się o < 1% Łączne wydatki gospodarstw domowych planowane na tegoroczne Święta Bożego Narodzenia sięgają 14,4 mld zł, o 100 mln zł mniej niż rok temu. Najważniejszą pozycją w świątecznym budżecie będą prezenty, na które konsumenci planują przeznaczyć blisko 6,0 mld zł (42% wydatków). Poważnym wydatkiem będzie także zakup żywności i napojów, na które Polacy przeznaczą 5,4 mld zł, tj. 38% świątecznego budżetu. Na alkohol wydadzą dodatkowo 578 mln zł (4% wydatków). Prezenty i opakowania Źródło: KPMG w Polsce +14% -8% 329 374 352 325 Choinka (bez dekoracji) Dekoracje świąteczne Żywność i napoje bezalkoholowe -5% 607 578 Alkohol 2012 2013-6% 310 Usługi (np. fryzjer, kosmetyczka) -41% 459 293 270 Odzież, obuwie, biżuteria, akcesoria -15% 981 836 Transport +4% 306 318 Pozostałe Polacy w 2013 roku będą oszczędzać na mniej koniecznych kategoriach wydatków: odzieży i dodatkach kupowanych na potrzeby Świąt, usługach, dekoracjach. Będą także ograniczać dalsze wyjazdy, co przełoży się na mniejsze wydatki na transport. Wzrosną jednak podstawowe świąteczne wydatki na żywność, prezenty i choinkę. 8

Święta Bożego Narodzenia Deklarowana zmiana wydatków na Święta Bożego Narodzenia w stosunku do 2012 roku 25% 41% 30% Źródło: KPMG w Polsce Gospodarstwa, które najczęściej zwiększą wydatki: Gospodarstwa z małych (do 50 tys.) oraz największych (pow. 500 tys.) miast (29%) Gospodarstwa zamożne, ale jeszcze nie bogate (39%) Respondenci najczęściej deklarujący zwiększenie wydatków: Kobiety (29%) Osoby w wieku 25-34 lat (30%) Gospodarstwa, które najczęściej utrzymają poziom wydatków: Gospodarstwa ze średniej wielkości miast (50-200 tys. 51%, 201-500 tys. 47%) Gospodarstwa najbogatsze (53%) Respondenci najczęściej deklarujący utrzymanie poziomu wydatków: Mężczyźni (45%) Osoby w wieku 18-24 (42%), 45-54 (44%) oraz 65 i więcej lat (49%) Gospodarstwa, które najczęściej zmniejszą wydatki: Gospodarstwa ze wsi (35%) Gospodarstwa o najniższym poziomie dochodów (48%) Respondenci najczęściej deklarujący zmniejszenie wydatków: Osoby w wieku 55-64 lat (35%)? 4% Nie wiem, trudno powiedzieć Większość gospodarstw domowych planuje wydać na Święta Bożego Narodzenia tyle samo lub mniej niż w 2012 roku. Mniejsze wydatki planowane w porównaniu z zeszłorocznymi Świętami zadeklarowało 30% respondentów. Dotyczy to przede wszystkim najmniej zamożnych gospodarstw wiejskich oraz respondentów w wieku przedemerytalnym. Najczęściej (41%) gospodarstwa nie planują zmiany poziomu wydatków na święta. Większe wydatki deklaruje co czwarte gospodarstwo. Najczęściej dotyczy to gospodarstw zamożnych, ale nie najbogatszych. 9

Sylwester

Sylwester Planowany sposób obchodzenia Sylwestra W domu, w gronie rodzinnym Na imprezie prywatnej ze znajomymi/przyjaciółmi/rodziną Na balu/zorganizowanej zabawie sylwestrowej w lokalu lub hotelu W pracy 3% 7% 13% 57% Dorośli Polacy najczęściej będą spędzać Sylwestra w domu, w gronie najbliższych. Z roku na rok rośnie jednak popularność innych form spędzania sylwestra. Domowego, kameralnego Sylwestra z rodziną planuje 57% respondentów. W zeszłym roku takie plany miało nieco więcej, bo 63% osób. Na wycieczce w kraju Na wycieczce za granicą Na ogólnodostępnej, zorganizowanej imprezie plenerowej W kinie, teatrze lub operze W inny sposób 3% 2% 1% 0% 1% Na prywatną imprezę wybiera się 13% respondentów (rok wcześniej 12%). Bal lub imprezę zorganizowaną (w lokalu/hotelu) wybierze 7% Polaków, tj. więcej niż rok temu (6%), zaś 5% wyjedzie na wycieczkę (rok temu 3%). 11% Polaków decyzję odnośnie obchodzenia Sylwestra podejmie w ostatniej chwili (rok temu 9%). Nie zamierzam świętować Sylwestra w żaden sposób Jeszcze się zastanawiam, dokonam wyboru w ostatniej chwili Źródło: KPMG w Polsce 2% 11% 88% respondentów miało sprecyzowane plany sylwestrowe w momencie przeprowadzania badania (początek grudnia) Tylko 2% nie zamierza świętować Sylwestra w żaden sposób tyle samo, co rok temu. 11

Sylwester Planowany sposób obchodzenia Sylwestra Wiek respondenta Wykształcenie respondenta 10% 17% 18% 16% 15% 19% 3% 19% 18% 23% 28% 2% 1% 2% 4% 3% 2% 9% 5% 3% 5% 8% 7% 9% 8% 8% 7% 4% 14% 9% 11% 10% 11% 10% 9% 14% 9% 13% 15% 29% 76% 72% 62% 65% 60% 61% 58% 52% 44% 23% 18-24 lat 25-34 lat 35-44 lat 45-54 lat 55-64 lat 65 lat i więcej Podstawowe Zawodowe Średnie Wyższe W domu, w gronie rodzinnym Na imprezie prywatnej ze znajomymi/przyjaciółmi/rodziną Na balu/zorganizowanej zabawie sylwestrowej w lokalu lub hotelu Na wycieczce w kraju lub za granicą Inne/jeszcze nie wiadomo Kameralny wieczór w gronie rodziny jest najpopularniejszą formą spędzania Sylwestra, zwłaszcza wśród starszych Polaków. Młodzi ludzie zdecydowanie częściej wybierają się na imprezę prywatną. Im starsza osoba, tym częściej planuje spędzić Sylwestra w domu, w gronie rodzinnym. Wśród osób powyżej 65 roku życia aż trzy czwarte wybiera tę formę świętowania Nowego Roku. Z kolei im młodsza grupa wiekowa, tym większy odsetek osób zamierza świętować Sylwestra na imprezie prywatnej. To, w jaki sposób Polacy spędzają Sylwestra, zależy także od ich wykształcenia. Osoby lepiej wykształcone nieco rzadziej planują kameralny wieczór w gronie rodzinnym, częściej wybierając się na zorganizowany bal lub na wycieczkę. Źródło: KPMG w Polsce 12

Sylwester Planowany sposób obchodzenia Sylwestra 17% 17% 20% 20% 21% 4% 5% 3% 7% 7% 5% 12% 10% 15% 60% 61% Wieś Miasto do 50 tys. mieszkańców Źródło: KPMG w Polsce Miejsce zamieszkania respondenta 57% Miasto od 50 do 200 tys. mieszkańców W domu, w gronie rodzinnym 10% 7% 19% 44% Miasto od 201 do 500 tys. mieszkańców 6% 7% 13% 53% Miasto powyżej 500 tys. mieszkańców Na balu/zorganizowanej zabawie sylwestrowej w lokalu lub hotelu Inne/jeszcze nie wiadomo 10% 2% 7% 81% Dochód netto gospodarstwa domowego 3% 6% 10% 62% Do 1 000 zł 1 000-2 500 zł 19% 20% 19% 6% 9% 15% 50% 2 501-5 000 zł Na imprezie prywatnej ze znajomymi/przyjaciółmi/rodziną Na wycieczce w kraju lub za granicą 14% 6% 22% 12% 12% 39% 38% 5 001-7 500 zł 22% 16% Powyżej 7 500 zł Plany sylwestrowe zależą w dużym stopniu od dochodu gospodarstwa domowego. Nie bez znaczenia jest także miejsce zamieszkania. W grupie najuboższych Polaków zdecydowana większość planuje spędzić Sylwestra w domu. Największy odsetek wybierających się w tym czasie na wycieczki i bale jest wśród osób najbogatszych. Wpływ na sylwestrowe plany Polaków ma też miejsce zamieszkania. Kameralne spotkanie w domu cieszy się najmniejszą popularnością w miastach od 201 do 500 tys. mieszkańców. W sumie ponad jedna czwarta Polaków żyjących w takich miastach będzie się bawić na prywatnej imprezie lub balu, a kolejne 10% spędzi Sylwestra na wycieczce. 13

Sylwester Planowane wydatki gospodarstw na Sylwestra (odsetek planujących wydatek) 84% Żywność i napoje bezalkoholowe 56% 26% 31% Alkohol Fajerwerki Usługi (np. fryzjer, kosmetyczka) 11% 3% 14% Ubrania, obuwie Biżuteria, akcesoria Wejście na imprezę, bal Planowane wydatki gospodarstw na Sylwestra (średnia wartość w zł*) Średnie wydatki na gospodarstwo domowe: 655 zł 336 Żywność i napoje bezalkoholowe 106 114 132 Alkohol Fajerwerki Usługi (np. fryzjer, kosmetyczka) Źródło: KPMG w Polsce. *Dane dla gospodarstw ponoszących dany wydatek 317 Ubrania, obuwie 156 Biżuteria, akcesoria 378 Wejście na imprezę, bal 5% Wycieczka w kraju 838 Wycieczka w kraju 100% gospodarstw domowych planuje wydatki 3% 15% Wycieczka zagraniczna 2 340 Wycieczka zagraniczna Pozostałe wydatki 304 Pozostałe wydatki Sylwester to nie jest czas na oszczędzanie. Wszystkie ankietowane gospodarstwa domowe deklarują, że poniosą z tej okazji dodatkowe wydatki. Najwięcej, bo aż 84% gospodarstw domowych, specjalnie na Sylwestra kupi żywność i napoje bezalkoholowe. Niewiele mniej (56%) nabędzie również alkohol. Usługi fryzjerskie i kosmetyczne oraz fajerwerki to kolejne najczęściej wymieniane wydatki sylwestrowe. Przeciętne polskie gospodarstwo domowe wyda na Sylwestra 655 zł (rok temu 634) zł. Największe wydatki poniosą gospodarstwa planujące wycieczki średnio 2 340 zł za zagraniczną i 838 zł za wyjazd krajowy. Poważnym wydatkiem będą również wejścia na bale i imprezy. Polacy wydadzą także duże sumy na żywność, napoje oraz ubrania. 14

Sylwester Planowane wydatki gospodarstw na Sylwestra (średnia wartość w zł*) 298 Dochód netto gospodarstwa domowego 514 Do 1 000 zł 1 001-2 500 zł 780 2 501-5 000 zł 1341 5 001-7 500 zł Źródło: KPMG w Polsce. *Dane dla gospodarstw ponoszących wydatki 2013 Powyżej 7 500 zł 826 814 824 697 541 429 18-24 lat 25-34 35-44 45-54 55-64 65 i więcej lat 562 650 Wiek respondenta Miejsce zamieszkania respondenta Wieś Miasto do 50 tys. 693 718 Wykształcenie respondenta 512 Miasto od 51 do 200 tys. 614 827 Miasto od 201 do 500 tys. 651 Miasto powyżej 500 tys. 840 Podstawowe Zawodowe Średnie Wyższe Najwięcej na sylwestrową zabawę wydadzą najbogatsi. Na wydatki wpływa także wiek i wykształcenie. Planowane wydatki na Sylwestra rosną wraz z dochodami. Najzamożniejsze gospodarstwa domowe (dochód > 7 500 zł) wydadzą na Sylwestra prawie 7 razy więcej niż te o najniższych dochodach. Widoczny jest także związek między sylwestrowymi wydatkami a wiekiem respondentów. Im starsze osoby, tym wydatki te będą mniejsze. Na Sylwestra najwięcej pieniędzy przeznaczą osoby z wyższym wykształceniem, a najmniej respondenci po szkołach zawodowych. Najhuczniej nadejście Nowego Roku obchodzi się w miastach od 201 do 500 tys. Na sylwestrowe zabawy gospodarstwa przeznaczają tam średnio ponad 800 zł. 15

Sylwester Łączne planowane wydatki gospodarstw na Sylwestra (w mld zł) +7% 3 897 4 159 Żywność i napoje bezalkoholowe Źródło: KPMG w Polsce -2% 893 876 442-1% 440 552 598 Alkohol Fajerwerki Usługi (np. fryzjer, kosmetyczka) +77% -38% +9% +8% 915-8% 800 799 +29% 496 Ubrania, obuwie 147 2012 2013-46% 79 Biżuteria, akcesoria Łączne wydatki planowane na Sylwestra w 2013 roku: 9,6 mld zł 5% Sylwestrowe wydatki w porównaniu z 2012 rokiem zwiększą się o 736 Wejście na imprezę, bal 595 462 516 Wycieczka w kraju Wycieczka zagraniczna 733 674 Pozostałe wydatki Gospodarstwa domowe planują wydać w tym roku na Sylwestra łącznie aż 9,6 mld zł, czyli o 400 mln zł więcej niż w ubiegłym roku. Polacy najwięcej przeznaczą na żywność i napoje bezalkoholowe (43% wydatków, 4,2 mld zł). Sporo wydatków pochłoną także wycieczki zagraniczne oraz alkohol (po ok. 9%, 0,9 mld zł). Niewiele mniej, bo ponad 8% sylwestrowego budżetu (0,8 mld zł) przypada na imprezy i bale. W porównaniu z ubiegłym rokiem zdecydowanie wzrosną wydatki na wycieczki o 29% na wypady krajowe i aż o 77% na zagraniczne. Za wydatki te odpowiadają głównie najbogatsi konsumenci. W tym roku konsumenci oszczędzać będą przede wszystkim na akcesoriach i biżuterii oraz ubraniach i obuwiu. 16

Sylwester Deklarowana zmiana wydatków na Sylwestra w stosunku do 2012 roku 21% 43% 32% Źródło: KPMG w Polsce Gospodarstwa, które najczęściej zwiększą wydatki: Gospodarstwa z największych miast (pow. 500 tys. 24%) Gospodarstwa zamożne, ale jeszcze nie bogate (34%) Respondenci najczęściej deklarujący zwiększenie wydatków: Osoby w wieku 18-24 lat (37%) Gospodarstwa, które najczęściej utrzymają poziom wydatków: Gospodarstwa z małych (do 50 tys. 45%) i dużych miast (201-500 tys. 46%) Gospodarstwa średnio zamożne (47%) oraz zamożne, ale jeszcze nie bogate (57%) Respondenci najczęściej deklarujący utrzymanie poziomu wydatków: Mężczyźni (45%) Osoby w wieku 35-44 (45%), 45-54 (48%) oraz 65 i więcej lat (48%) Gospodarstwa, które najczęściej zmniejszą wydatki: Gospodarstwa ze wsi (36%) i średnich miast (50-200 tys. 38%) Gospodarstwa o najbiedniejsze (51%) oraz mało zamożne (36%) Respondenci najczęściej deklarujący zmniejszenie wydatków: Kobiety (34%) Osoby w wieku 55-64 lat (39%)? 4% Nie wiem, trudno powiedzieć Trzy czwarte gospodarstw domowych nie zamierza wydać w tym roku na Sylwestra więcej niż w ubiegłym. Największy odsetek respondentów (43%) chce utrzymać sylwestrowe wydatki na takim samym poziomie co w 2012 roku. Na ograniczenie tych wydatków zdecydowało się prawie co trzecie gospodarstwo domowe. Dotyczy to przede wszystkim najbiedniejszych gospodarstw wiejskich i tych ze średnich miast. Wzrost wydatków na Sylwestra planuje ponad 20% gospodarstw domowych, przede wszystkim zamożne, ale jeszcze nie bogate, oraz te z największych miast. Zwiększenie wydatków deklarowali najczęściej ludzie młodzi, do 24 roku życia. Choć wzrost dotyczy małej grupy osób, to jego skala nominalnie okazała się znacząca. 17

Urlopy świąteczno- noworoczne

Urlopy świąteczno-noworoczne Planowane urlopy w okresie świąteczno-noworocznym 32% Nie dotyczy (nie pracuję) 36% W ogóle nie planuję urlopu w tym czasie Źródło: KPMG w Polsce, obliczenia na podstawie danych GUS Respondenci mogli wybrać więcej niż jeden termin urlopu 32% Planuję urlop 7,3 mln pracujących Polaków planuje wziąć urlop w okresie świątecznonoworocznym 61% 73% pn wt śr cz pt so nd 23 24 25 26 27 28 29 30 31 1 2 3 4 5 47% 25% 61% 2,5 dnia będzie przeciętnie trwał urlop pracujących Polaków w okresie świąteczno-noworocznym (nie licząc dni świątecznych) Blisko co drugi pracujący Polak planuje urlop w okresie świąteczno-sylwestrowym. To aż 7,3 mln osób. Najczęściej planowany jest urlop w Wigilię oraz w okresie między Świętami a Sylwestrem. Na samego Sylwestra urlop weźmie co drugi pracujący Polak. Zgodnie z deklaracjami respondentów, przeciętny urlop świąteczno-noworoczny będzie trwał 2,5 dnia (nie licząc wolnych od pracy dni świątecznych). 19

Wyjazdy zimowe

Wyjazdy zimowe Odsetek Polaków planujących wyjazd zimowy Kierunki wyjazdów zimowych* Nie 86% Odsetek rodziców planujących wysłać dzieci na wyjazd w czasie najbliższych ferii zimowych Nie 87% Tak 14% Tak 13% Wyjazd w kraju Wyjazd zagraniczny 29% Najczęściej wymieniane kierunki zagranicznych wyjazdów zimowych 1) Włochy 2) Austria 3) Niemcy 4) Francja 74% Tylko 14% dorosłych Polaków planuje wyjazd w ciągu nadchodzącej zimy (inny niż na Święta lub Sylwestra). Także zimowe kolonie cieszą się małą popularnością. Spośród Polaków wychowujących dzieci jedynie 13% planuje wysłać je na wyjazd w czasie najbliższych ferii zimowych. Niemal trzy czwarte Polaków, którzy decydują się na wyjazd w okresie zimowym, planuje spędzić go w kraju. Tylko 29% wybiera się za granicę. Najczęściej wymieniane kierunki zagranicznych wyjazdów zimowych to Włochy, Austria, Niemcy i Francja. Źródło: KPMG w Polsce. *Respondenci mogli wybrać więcej niż jedną odpowiedź, jeżeli liczba planowanych wyjazdów była większa niż jeden 21

Wyjazdy zimowe Planowane formy spędzania wolnego czasu podczas wyjazdu zimowego Sporty zimowe Inne sporty 13% 54% 60% Polaków będzie uprawiać sporty zimowe podczas wyjazdu Polacy lubią aktywny wypoczynek podczas wyjazdów zimowych, ale nie rezygnują też z innych sposobów wykorzystania wolnego czasu. Spacery Relaks w SPA/Wellness Zwiedzanie 37% 57% 77% Ponad połowa Polaków wybierających się na wyjazd planuje uprawiać sporty zimowe. Zdecydowanie najczęściej wymieniana jest jazda na nartach. Tylko13% podczas wyjazdu będzie uprawiać inne sporty niż zimowe. Kino/teatr/muzeum 37% Popularnymi formami wypoczynku są także spacery (77%) i zwiedzanie (57%). Koncert/impreza zorganizowana Czytanie książek Słuchanie muzyki, oglądanie telewizji 33% 45% 68% Ponad jedna trzecia Polaków planujących wyjazd zimowy szuka relaksu w SPA. Jednak dla wielu dobrym sposobem na odprężenie się są także codzienne rozrywki, takie jak słuchanie muzyki, oglądanie telewizji, czytanie książek czy wyjście do teatru lub kina. Inne 10% Źródło: KPMG w Polsce 22

Wyjazdy zimowe Czas trwania planowanego wyjazdu zimowego 7 dni będzie trwała większość planowanych wyjazdów zimowych 6% Powyżej dwóch tygodni Planowane wydatki gospodarstw domowych na wyjazdy zimowe (własne oraz dzieci) 1 878 zł wyda przeciętne gospodarstwo domowe na wyjazd własny i/lub dzieci* 8% Dwa tygodnie 17% Więcej niż tydzień, mniej niż dwa tygodnie 40% Tydzień 29% Mniej niż tydzień 4,0 mld zł wyniosą łączne wydatki Polaków na zimowe wyjazdy Zimowe wyjazdy trwają najczęściej tydzień lub krócej. Tej zimy polskie gospodarstwa domowe wydadzą na nie łącznie 4,0 mld zł. Wśród Polaków, którzy wybierają się na wyjazd zimowy, 40% zarezerwowało sobie na niego dokładnie tydzień, a 29% wyjeżdża na okres krótszy niż siedem dni. Prawie co piąty Polak planuje wypad zimowy trwający dłużej niż tydzień, ale krócej niż na dwa tygodnie. Na jeszcze dłuższy wyjazd pozwala sobie już tylko nieliczna grupa. Jedynie 8% Polaków wyjeżdżających zimą planuje dwutygodniowy wypad. Ponad dwa tygodnie na zimowym wyjeździe spędzi tylko 6%. Przeciętne gospodarstwo domowe przeznaczy na wyjazdy zimowe łącznie 1 878 zł. W sumie Polacy wydadzą na nie 4,0 mld zł. Źródło: KPMG w Polsce. *Dane dla gospodarstw planujących wyjazd i związane z nim wydatki 23

O badaniu

O badaniu Płeć Wiek Wykształcenie O badaniu 52% 40% Mężczyzna 24% Wieś Miasto do 50 tys. Źródło: KPMG w Polsce Kobieta 48% Miejsce zamieszkania 16% Miasto od 51 do 200 tys. 9% Miasto od 201 do 500 tys. 55-64 17% 11% 65+ 17% 45-54 17% Miasto powyżej 500 tys. 18-24 12% 35-44 17% 25-34 20% Dolnośląskie Kujawsko-pomorskie Lubelskie Lubuskie Łódzkie Małopolskie Mazowieckie Opolskie Podkarpackie Podlaskie Pomorskie Śląskie Świętokrzyskie Warmińsko-mazurskie Wielkopolskie Zachodniopomorskie 3% 3% 3% 28% Podstawowe Średnie 3% 4% 4% 5% 6% 6% 5% 41% 7% 8% 8% 8% 9% 23% Zawodowe Wyższe 12% 14% Celem badania było poznanie planów i wydatków związanych z Bożym Narodzeniem, Sylwestrem oraz wyjazdami zimowymi. Badanie przeprowadzone zostało na początku grudnia 2013 roku metodą wywiadu telefonicznego CATI (ang. Computer Assisted Telephone Interview) na reprezentatywnej próbie 1015 dorosłych Polaków. Na pytania odpowiadały osoby dorosłe mające wpływ na budżet domowy. W oszacowaniach dla całości populacji posługiwano się danymi Głównego Urzędu Statystycznego. Liczba respondentów badania CATI (grudzień 2013): 1015 25

Andrzej Bernatek Partner, Doradztwo podatkowe Szef Zespołu doradców dla rynków konsumpcyjnych E: abernatek@kpmg.pl Mariusz Strojny Menedżer Zespół zarządzania wiedzą i badań rynkowych E: mstrojny@kpmg.pl Autorzy: Piotr Kuskowski, Filip Żuchowski 2013 KPMG Sp. z o.o. jest polską spółką z ograniczoną odpowiedzialnością i członkiem sieci KPMG składającej się z niezależnych spółek członkowskich stowarzyszonych z KPMG International Cooperative ( KPMG International ), podmiotem prawa szwajcarskiego. Wszelkie prawa zastrzeżone. Nazwa i logo KPMG oraz hasło cutting through complexity są zastrzeżonymi znakami towarowymi bądź znakami towarowymi KPMG International. Informacje zawarte w niniejszej publikacji mają charakter ogólny i nie odnoszą się do sytuacji konkretnej firmy. Ze względu na szybkość zmian zachodzących w polskim prawodawstwie prosimy o upewnienie się w dniu zapoznania się z niniejszą publikacją, czy informacje w niej zawarte są wciąż aktualne. Przed podjęciem konkretnych decyzji proponujemy skonsultowanie ich z naszymi doradcami. Poglądy i opinie wyrażone w powyższym tekście prezentują zapatrywania autorów i mogą nie być zbieżne z poglądami i opiniami KPMG Sp. z o.o. Piotr Kuskowski Młodszy Menedżer Zespół zarządzania wiedzą i badań rynkowych E: pkuskowski@kpmg.pl Magdalena Maruszczak Dyrektor Marketing i komunikacja E: mmaruszczak@kpmg.pl