Zespół autorski IMGW Oddział we Wrocławiu: dr inż. Mariusz Adynkiewicz-Piragas - kierownik Zakładu Badań Regionalnych dr Joanna Kryza dr Iwona Lejcuś dr Iwona Zdralewicz Dyrektor Oddziału IMGW we Wrocławiu: dr inż. Ryszard Kosierb SYNTEZA PRACY nt.: Realizacja zadań Grupy HyP ds. Współpracy na Wodach Granicznych z Republiką Czeską w dziedzinie hydrologii, hydrogeologii i gospodarki wodnej Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej - Państwowy Instytut Badawczy, Oddział we Wrocławiu na zlecenie Prezesa Krajowego Zarządu Gospodarki Wodnej wykonał opracowanie dotyczące realizacji zadań Grupy HyP ds. współpracy na wodach granicznych z Republiką Czeską w dziedzinie hydrologii, hydrogeologii i osłony przeciwpowodziowej zgodnie z zatwierdzonym Planem Pracy na rok 2012. Zadania te zostały sfinansowane ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W ramach zadania Kontynuacja prac nad ujednoliceniem podstawowych charakterystyk hydrologicznych w profilach rzek granicznych, realizowanych przez Zespół Ekspertów Hydrologów w roku 2012 opracowano ujednolicone wartości przepływów charakterystycznych i prawdopodobnych dla profil granicznych, które stworzą bazę danych i podstawę niezbędną do realizacji przedsięwzięć
zlokalizowanej w strefie przygranicznej dotyczących budowy i eksploatacji budowli hydrotechnicznych, zbiorników wodnych, które mogą potencjalnie oddziaływać na jedną ze stron. Ponadto stanowią one ważną informację do wyznaczania stref zagrożenia powodziowego w pasie pogranicza polsko-czeskiego. Jak wynika z przeprowadzonych analiz prace Zespołu Ekspertów Hydrologów grupy HyP wymagają ciągłych badań zmierzających do wyjaśnienia rozbieżności zarówno w przepływach prawdopodobnych jak i charakterystycznych. Zgodnie z zapisami protokołu z XII Narady Zespołu Ekspertów Hydrologów kolejne prace będą dotyczyły wyjaśnienia niezgodności w obliczonych wartościach wód prawdopodobnych na rzece Witce. Ponadto Zespół Ekspertów zgodnie z uzgodnioną metodyką powinien przeprowadzić aktualizację uzgodnionych wartości przepływów prawdopodobnych wydłużając ciągi o kolejne 5 lat. Poprzednie ciągi obliczeniowe obejmowały okres do 2005 roku obecnie powinny obejmować okres do 2010 r. Strona Polska zobowiązana jest również do przygotowania danych w celu ujednolicenia charakterystyk hydrologicznych na rzece Piotrówce dla stacji wodowskazowej Zebrzydowice. Ponadto do obie strony zobowiązane są do przygotowania propozycji ujednoliconych wartości dla przepływów minimalnych w profilach granicznych rozpatrywanych cieków zgodnie z ustaloną metodyką. W ramach zadania Koordynacja prac w dziedzinie hydrogeologii i ocena wyników prowadzonych obserwacji, pomiarów i badań w obszarze przygranicznym Kudowa Zdrój-Police nad Metują, Krzeszów-Adršpach i w dorzeczu Ścinawki, w obszarze oddziaływania wpływu Kopalni Turów na terytorium Republiki Czeskiej, a także na obszarze wpływu planowanego zbiornika Racibórz oraz stopnia wodnego Kopytov, zaprezentowano stopień zaawansowania prac ze stanem na 2012 rok. W obszarze przygranicznym Kudowa Zdrój-Police nad Metują, Krzeszów- Adršpach i Dorzecze Ścinawki przebiegły zgodnie założonym harmonogramem. Przeprowadzony został monitoring wód podziemnych, powierzchniowych i źródeł w zatwierdzonym terminie. Prace nad opracowaniem wspólnej bazy GIS oraz prace nad wspólnym modelem hydrodynamicznym obszaru przygranicznego Kudowa Zdrój-Police nad Metują, Krzeszów-Adršpach i Dorzecza Ścinawki prowadzone są zgodnie z ustaleniami. Dotychczasowe badania nadal wykazują, że prowadzony monitoring wód podziemnych w obszarze przygranicznym Kudowa Zdrój-Police nad Metują, Krzeszów-Adršpach i Dorzecze Ścinawki wymaga kontynuacji, konieczna
jest także dalsza analiza trendu zmian poziomu zwierciadła wód podziemnych na obszarze północnego systemu wodonośnego Niecki Polickej. Duże znaczenie ma również określenie aktualnego trendu zmian zwierciadła wody w obszarze oraz próby wyjaśnienia jego przyczyn, w czym pomóc ma opracowywany model hydrodynamiczny, nad którym prace mają zakończyć się w 2014 roku. Ważne z punktu widzenia oceny zmian zachodzących na obszarze antropogenicznie przekształconym, jest ciągły monitoring. Duże znaczenie dla kontrolowania tendencji zmian położenia zwierciadła wód podziemnych w obszarze oddziaływania kopalni węgla brunatnego Turów oraz spodziewanego wpływu zbiornika Racibórz i stopnia wodnego Kopytov ma kontynuacja wspólnego monitoringu wód podziemnych i powierzchniowych w obecnym zakresie oraz z dotychczasową częstotliwością, łącznie z zapewnieniem dobrego stanu technicznego obiektów monitoringu. Dotychczasowe wyniki monitoringu wód podziemnych w rejonie kopalni Turów wykazują, że utrzymuje się tendencja do obniżania zwierciadła wód podziemnych na południe od okrywki Turów. Tendencja do obniżania się zwierciadła wynika z prowadzonego odwodnienia na froncie robót górniczych i szczególnie zaznacza się w podwęglowym poziomie wodonośnym piętra trzeciorzędowego. Spadek zwierciadła w tym poziomie uległ jednak wyhamowaniu w stosunku do wcześniej obserwowanych zmian. W rejonie zwałowiska zewnętrznego oraz na obszarze mu przyległym obserwowane jest odtwarzanie się zwierciadła wody. Odbudowa zwierciadła w pierwszej kolejności zaobserwowana została w czwartorzędowym oraz węglowym górnym poziomie wodonośnym, na obszarze przylegającym do zachodniej strony odkrywki. Z uwagi na specyfikę obszaru, a także mając na uwadze wpływ oddziaływania kopalni Turów na środowisko gruntowowodne, ciągły monitoring wód podziemnych, jego analiza i badanie trendu zmian przyczynią się do kontrolowania i zaniechania nieodwracalnym skutkom działalności górniczej. W przypadku obszaru spodziewanego wpływu zbiornika Racibórz i stopnia wodnego Kopytov, po zakończeniu działalności w 2004 roku oficjalnej, wspólnej grupy ekspertów hydrogeologów obydwie strony niezależnie realizują badania monitoringowe wód podziemnych i powierzchniowych na przedmiotowym obszarze. Prace monitoringowe po stronie czeskiej prowadzi Oddział ČHMÚ Ostrava, a po stronie polskiej Oddział RZGW Gliwice. Ostatnie wyniki monitoringu zaprezentowane
zostaną na zaplanowanej na koniec czerwca 2012 roku 34. naradzie Grupy roboczej HyP.
WSTĘP i Zadanie A
SPIS TREŚCI 1 Podstawa opracowania 3 2 Przedmiot pracy 3 3 Zakres pracy 3 4 Wprowadzenie 5 5 Kontynuacja prac nad ujednoliceniem podstawowych charakterystyk hydrologicznych w profilach rzek granicznych, realizowanych przez Zespół Ekspertów Hydrologów w roku 2012 a Analiza przepływów maksymalnych dla rzeki transgranicznej Witka na podstawie uzgodnionych ciągów danych dla polskich i czeskich stacji wodowskazowych b Analiza i porównanie przepływów niskich na podstawie wielolecia 2001-2010 dla wybranych wodowskazów c Analiza wartości przepływów charakterystycznych i o zadanym prawdopodobieństwie przewyższenia dla stacji wodowskazowych zlokalizowanych w zlewniach przygranicznych dla których obserwacje wykonuje tylko jedna strona 6 Koordynacja prac w dziedzinie hydrogeologii w obszarze przygranicznym 9 9 15 38 41 6.1 Obszar przygraniczny Kudowa Zdrój-Police nad Metują, Krzeszów- 41 Adršpach i Dorzecze Ścinawki 6.2 Obszar oddziaływania kopalni Turów 53 6.3 Obszar wpływu zbiornika Racibórz i stopnia wodnego Kopytov 81 Podsumowanie 83 Literatura 86 2
1. Podstawa opracowania Podstawą opracowania jest umowa nr KZGW_DPZWwm/FW/1/2012/akr zawarta w Warszawie w dniu 27 lutego 2012 r. pomiędzy Skarbem Państwa - Krajowym Zarządem Gospodarki Wodnej a Instytutem Meteorologii i Gospodarki Wodmej Państwowym Instytutem Badawczym oddział we Wrocławiu. 2. Przedmiot pracy Przedmiotem pracy jest wykonanie dwóch opracowań obejmujących: - kontynuację prac nad ujednoliceniem podstawowych charakterystyk hydrologicznych w profilach rzek granicznych, realizowanych przez Zespół Ekspertów Hydrologów, - koordynacja prac w dziedzinie hydrogeologii w obszarze przygranicznym Kudowa Zdrój Police nad Metuja, Krzeszów Adrspach oraz w dorzeczu Ścinawki i w obszarze oddziaływania wpływu kopalni Turów na Terytorium Republik Czeskiej, a także na obszarze planowanego zbiornika Racibórz oraz stopnia wodnego Kopytów. 3. Zakres pracy W ramach opracowania pn Kontynuacja prac nad ujednoliceniem podstawowych charakterystyk hydrologicznych w profilach rzek granicznych, realizowanych przez Zespół Ekspertów Hydrologów opracowano: Analizę przepływów maksymalnych dla rzeki trans granicznej Witka na podstawie uzgodnionych ciągów danych dla polskich i czeskich stacji wodowskazowych, Analizę i porównano przepływy niskie na podstawie wielolecia 2001-2010 dla wybranych wodowskazów zlokalizowanych w zlewniach trans granicznych, Analizę wartości przepływów charakterystycznych i o zadanym prawdopodobieństwie przewyższenia dla stacji wodowskazowych 3
zlokalizowanych w zlewniach przygranicznych dla których obserwacje wykonuje tylko jedna strona. Działanie ma na celu poprawne uwzględnianie takich rzek jak np.: Vidnavka i Miedzianka. W ramach opracowania pn. Koordynacja prac w dziedzinie hydrogeologii w obszarze przygranicznym Kudowa Zdrój-Police nad Metują, Krzeszów-Adršpach oraz w dorzeczu Ścinawki i w obszarze oddziaływania wpływu Kopalni Turów na terytorium Republiki Czeskiej a także na obszarze wpływu planowanego zbiornika Racibórz oraz stopnia wodnego Kopytov opracowano: Analizę trendu zmian poziomu zwierciadła wód podziemnych na obszarze północnego systemu wodonośnego Niecki Polickiej wraz z określeniem aktualnego trendu zmian zwierciadła wody w tym obszarze i próbą wyjaśnienia jego przyczyn; Aktualizację oceny tendencji zmian położenia zwierciadła wód podziemnych w obszarze oddziaływania kopalni węgla brunatnego Turów na podstawie zaktualizowanych wyników monitoringu; Aktualizację oceny spodziewanego wpływu zbiornika Racibórz i stopnia wodnego Kopytov w zakresie zmiany położenia zwierciadła wód podziemnych w obszarach przygranicznych 4
4. Wprowadzenie Granica państwowa pomiędzy Polską a Czechami biegnie po wodach granicznych o długości około 215 km. Granicę tworzą następujące rzeki: Izera, Orlica, Wielki Potok, Opawica i Olza. Podstawowym aktem prawnym normującym współpracę z Czechami jest umowa zawarta pomiędzy Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Republiki Czechosłowackiej o Gospodarce Wodnej na Wodach Granicznych, która została podpisana 21 marca 1958 roku w Pradze. Umowa ta reguluje zagadnienia gospodarki wodnej na wodach granicznych. Określa ona zasady współpracy dotyczące m in.: regulacji rzek, ochrony przeciwpowodziowej, żeglugi, gospodarki wodnej związanej z zaopatrzeniem w wodę dla przemysłu i ludności oraz z ochroną wód przed zanieczyszczeniami i ochroną przyrody [Dubicki, Adynkiewicz-Piragas 2008]. Obecnie współpraca w dziedzinie gospodarki wodnej na wodach granicznych z Republiką Czeską, opiera się o corocznie opracowywane plany pracy i harmonogramy. Nad realizacją tych planów czuwają dwustronne Komisje nadzorowane przez właściwych Ministrów. Natomiast konkretne zadania zawarte w poszczególnych planach realizują specjalistyczne grupy robocze. Uzupełnieniem składu grup roboczych są zespoły ekspertów powoływane do zadań, których celem jest rozwiązywanie zagadnień specjalistycznych. Wszystkie sprawy i problemy gospodarki wodnej na wodach granicznych omawiane są na corocznych posiedzeniach plenarnych, na których dokonuje się oceny i podsumowania wykonanych prac za rok ubiegły oraz planowanych w poszczególnych grupach na rok następny. Dokumenty te, zatwierdzone przez Przewodniczących Delegacji, którymi są Pełnomocnicy Rządów stanowią podstawę dalszej pracy grup roboczych. Grupa Robocza HyP prowadzi współpracę w zakresie hydrologii, hydrogeologii i osłony przeciwpowodziowej na wodach granicznych. Do zadań tej grupy należy: 1) koordynacja zadań z dziedziny hydrologii i hydrogeologii i hydrometeorologicznej osłony powodziowej; 2) koordynacja bezpośredniej współpracy między terytorialnymi ośrodkami służb hydrometeorologicznych; 5
3) wykorzystywanie w osłonie powodziowej najnowszych technik pomiarowych i obserwacyjnych (radary meteorologiczne i automatyczne przyrządy pomiarowe); 4) proponuje wnioski zmierzające do usprawnienia współpracy wypływającej z potrzeb gospodarki narodowej, nauki i techniki, 5) wypełnianie zadań zlecanych przez Pełnomocników lub wynikających z Zasad współpracy. Za pośrednictwem tej grupy bezpośrednią współpracę i realizację konkretnych zadań prowadzą: ze strony polskiej Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej (IMGW) Oddział we Wrocławiu. Ze strony czeskiej we współpracy uczestniczą Oddziały Czeskiego Instytutu Hydrometeorologicznego (Český Hydrometeorologický Ústav - ČHMÚ) w Usti nad Łabą, Hradec Kralove i Ostrava. Współpraca między oddziałami IMGW i ČHMÚ odbywa się w ramach bezpośrednich kontaktów. W związku ze znacznymi rozbieżnościami w charakterystykach hydrologicznych Grupa HyP zaproponowała na 20 naradzie w 2003 r powołanie Zespołu Ekspertów Hydrologów, którego zadaniem jest ujednolicenie podstawowych charakterystyk hydrologicznych na wodach granicznych. Znalazło to później swoje umocowanie prawne w IV rokowania Pełnomocników Rządów, którzy polecili utworzenie takiego zespołu. Zgodnie z zapisem protokołu z IV Rokowań Pełnomocników Rządu Rzeczypospolitej Polskiej i Republiki Czeskiej do spraw gospodarki wodnej na wodach granicznych oraz protokołu z 20 narady Grupy HyP powołano w 2003 roku zespół ekspertów hydrologów. Zespół ten został powołany do ujednolicenia podstawowych charakterystyk hydrologicznych na wodach granicznych, a prace rozpoczął w roku 2005. Do tej pory obie Strony wymieniły się i zapoznały z charakterystykami hydrologicznymi dla wybranych przekrojów hydrologicznych w Polsce i Republice Czeskiej tj.: przepływy minimalne, średnie i maksymalne z wielolecia 1985-2005 oraz przepływy o zadanym prawdopodobieństwie występowania o p = 10, 5, 2, 1 i 0,1%, dla wspólnych najdłuższych okresów obserwacyjnych. Ponadto uzgodniły w większości profili granicznych wartości przepływów średnich i maksymalnych (Tab. 4.1) oraz wartości przepływów prawdopodobnych (Tab. 4.2) 6
Tabela 4.1 Uzgodnione wartości przepływów średnich i maksymalnych w przekrojach wodowskazowych pogranicza polsko-czeskiego. Rzeka Wodowskaz Powierzchnia zlewni Q a (ŚŚQ) [km 2 ] Okres Q max (WWQ) Odra (Odra) Bohumín 4 665,47 Chałupki 4 666,20 42,8 1956 2005 2 160 1997-07-08 Krnov 370,68 4,12 375 Opava (Opawa) Branice 603,20 5,62 1967 2005 432 1997-07-07 Opava 929,69 6,85 647 Opavice (Opawica) Krnov 174,12 1,37 1967 2005 175 1997-07-07 Istebna 34,80 0,800 63,5 1997-07-08 1960 2005 Jablunkov 92,85 1,91 204 1982-07-12 Olše (Olza) Český Těšín-Baliny 384,44 7,39 538 1964 2005 Cieszyn 453,50 8,48 527 1996-09-08 Věřňovice 1 071,19 14,2 1926 2005 830 1985-08-10 Osoblaha Bohušov 138,60 1,02 145 1957 2005 (Osobłoga) Racławice Śląskie 490,90 3,06 144 1997-07-07 Zlatý potok (Złoty Zlaté Hory 22,07 0,350 36,6 1979 2005 Potok) Jarnołtówek 36,30 0,600 44,5 1997-07-07 Prudník (Prudnik) Prudnik 146,17 1,13 1957 2005 187 1977-07-21 Bĕlá (Biała Mikulovice 221,93 3,97 335 1956 2005 Głuchołaska) Głuchołazy 282,90 4,93 490 1997-07-07 Stĕnava Otovice 213,91 2,02 170 1979-06-17 1976 2005 (Ścinawka) Tłumaczów 256,20 2,44 237 1997-07-07 Lužická Nisa Hrádek nad Nisou 355,80 5,52 340 1971 2005 (Nysa Łużycka) Porajów 386,40 6,03 330 1958-07-04 7
Tabela 4.2 Uzgodnione wartości przepływów prawdopodobnych w profilach granicznych Reka Profil graniczny Powierzchnia zlewni Q N (Qp%) [km 2 ] 10 (10) 20 (5) 50 (2) 100 (1) pod potokem od Bažantnice 4 664,98 826 1 070 1 445 1 771 Bohumín/Chalupki 4 665,47 826 1 070 1 445 1 771 Odra nad Olší (Olzou) 4 722,45 829 1 074 1 452 1 781 pod Olší (Olzou) 5 829,59 962 1 276 1 776 2 227 Krzyżanowice 5 874,80 969 1 286 1 790 2 244 Krnov/Opava 370,68 110 154 229 299 státní hranice (Krnov) 573,75 134 187 275 356 Opava / Opawa Branice 603,20 138 192 282 364 státní hranice (Vávrovice) 831,30 163 231 346 456 Opava 929,69 168 239 366 489 státní hranice (M. Albrechtice) 85,56 37,8 52,4 76,1 98,0 Opavice / Opawica státní hranice (Chomýž) 167,50 53,6 73,9 107 137 Krnov/Opavice 174,12 54,9 76,0 110 142 Istebna 1) 34,80 38,5 52,8 74,9 94,8 státní hranice (Bukovec) 56,02 64,6 84,3 114 141 Jablunkov 1) 92,85 110 139 182 220 ČT-Baliny 384,44 330 415 543 650 Olše / Olza státní hranice (Č. Těšín) 2) 384,66 330 415 543 650 Cieszyn 2) 453,50 365 468 606 711 státní hranice (Darkov) 539,14 387 493 637 747 pod Petrůvkou 860,63 503 621 791 932 Věřňovice 3) 1071,19 526 649 826 972 ústí do Odry 1107,13 528 652 830 977 Bohusov 138,60 52,9 74,7 111 146 Osoblaha/Osobłoga powyżej ujścia Prudnika 215,10 65,2 92,6 139 184 státní hranice 476,61 85,2 109 144 173 Racławice Śląskie 490,90 85,2 109 144 173 Prudnik Prudnik 146,17 82,3 108 141 167 státní hranice 205,72 99,5 129 172 208 Zlate Hory 22,07 10,2 16,0 26,7 37,6 Zlatý potok / Złoty státní hranice 25,41 11,5 18,2 29,2 40,5 Potok Jarnołtówek 36,30 13,9 20,9 33,3 45,7 státní hranice (Starostín) 59,40 47,0 56,0 70,0 84,0 Otovice 213,91 81,0 104 138 167 Stĕnava / Ścinawka státní hranice 234,87 93,0 123 165 198 Tlumaczów 256,20 106 142 192 230 Mikulovice 221,93 113 154 219 278 Bĕlá / Biała státní hranice 273,28 160 206 274 331 Głuchołaska Glucholazy 282,90 164 216 286 340 Hradek 355,80 112 1) 145 1) 197 1) 244 1) Lužycká Nisa / státní hranice 376,58 109 140 187 231 Nysa Łużycka Porajów 388,00 107 2) 137 2) 181 2) 224 2) Okres 1956-2005 1967-2005 1967-2005 1) 1960-2005 2) 1964-2005 3) 1926-2005 1957-2005 1957-2006 1979-2005 1976-2005 1956-2005 1) 1971-2005 2) 1956-1998 8
5. Kontynuacja prac nad ujednoliceniem podstawowych charakterystyk hydrologicznych w profilach rzek granicznych, realizowanych przez Zespół Ekspertów Hydrologów w roku 2012. Zgodnie z ustaleniami z 11 narady ekspertów hydrologów grupy HyP strony wymieniły się wzajemnie seriami ciągów maksymalnych rocznych przepływów dla rzeki Witki/Smeda za okres 1966 2010. Analogicznie dokonano wymiany ciągów chwilowych minimalnych przepływów oraz najmniejszych średnich dobowych przepływów dla wodowskazów granicznych za okres 2001-2010. Ponadto strona czeska przekazała dane dla stacji Vidnava na rzece Vidnavka natomiast strona polska przekazała dane dla stacji Turoszów na rzece Miedziance. Powyższe dane były podstawą dalszych opracowań i analiz. a. Analiza przepływów maksymalnych dla rzeki transgranicznej Witka na podstawie uzgodnionych ciągów danych dla polskich i czeskich stacji wodowskazowych. Witka (czes. Smědá) rzeka w Czechach i Polsce o długości 51,08 km z czego 5,9 km w granicach Polski. Powierzchnia zlewni wynosi 326,12 km 2 z czego w Polsce obejmuje powierzchnię 60 km 2 (odcinek ujściowy). Jest ona prawostronnym dopływem Nysy Łużyckiej. Rzeka wypływa z trzech potoków źródliskowych w Górach Izerskich: Bílá Smědá, Černá Smědá, Hnědá Smědá, w Czechach. Za główny potok źródliskowy uważa się Bílá Smědá wypływający z torfowisk między Smiedawską Górą a Izerą. Od wsi Ostróżno do ujścia potoku Boreczek jest rzeką graniczną, przepływa przez Jezioro Witka, a do Nysy Łużyckiej uchodzi we wsi Radomierzyce [Adynkiewicz-piragas, Lejcuś 2010]. Dla rzeki Witki strona Polska opracowała ponownie wydłużone ciągi przepływów maksymalnych rocznych za okres 1966 2010. Wezbranie jakie miało miejsce w roku 2010 spowodowało zmianę krzywej natężenia przepływu, co przyczyniło się do zmiany wartość przepływów maksymalnych, które były wcześniej wykorzystywane do uzgodnień. Zgodnie z przyjętymi zasadami weryfikacji wartości uzgodnionych należy je aktualizować raz na 5 lat lub po wysokich wezbraniach, które mogą znacząco wpływać na zmianę krzywej natężenia przepływu. 9
Podstawą do określenia przepływów maksymalnych był zbiór przepływów chwilowych z okresu 1966-2010. Przepływy maksymalne zostały wyznaczone w miarę możliwości na podstawie obserwacji nadzwyczajnych. Podczas tworzenia ciągu przepływów brano pod uwagę wyłącznie najwyższe przepływy z każdego roku po jednym. Nie uwzględniono w tym przypadku wszelkich maksimów drugorzędnych i dalszych, nawet jeśli maksimum drugorzędne było niewiele niższe od maksymalnego dla danego roku i było wyższe od maksimów z innych lat. Przed ustaleniem ostatecznej wersji ciągu przepływów maksymalnych, materiał wyjściowy poddano wielokrotnej weryfikacji. Weryfikacja ta dotyczyła krzywej natężenia przepływu, stanów wody oraz jednorodności serii obserwacyjnej przepływów maksymalnych. Analizę przepływów prawdopodobnych przeprowadzono dla wodowskazu Ostróżno (PL) (Fot. 5.1), powierzchnia zlewni do przekroju wodowskazowego A= 268,20 km 2. Na podstawie przeprowadzonej analizy sporządzono ciąg przepływów maksymalnych dla wodowskazu Ostróżno i z okresu 1966-2010. Rozkład prawdopodobieństwa przedstawia Rys. 5.1. Fot. 5.1 Przekrój wodowskazowy Ostróżno, rzeka Witka 10
Rys. 5.1 Rozkłady prawdopodobieństwa dla wodowskazu Ostróżno rzeka Witka obliczony metodyką stosowaną w Polsce Prawdopodobieństwo przepływów maksymalnych obliczono na podstawie ujednoliconego ciągu z okresu 1966-2010. Parametry rozkładu przepływów maksymalnych estymowano metodą największej wiarygodności. Oszacowanie parametrów rozkładu polegało na znalezieniu takiego układu wartości, przy którym prawdopodobieństwo było największe. Dla otrzymanych niesprzecznych funkcji rozkładu prawdopodobieństwa obliczono kryterium informacyjne, Akaike (AIC), które jest miara dopasowania funkcji rozkładu do danych obserwacyjnych. Jako najbardziej wiarygodna przyjęto funkcję rozkładu Log normalny dla którego kryterium Akiake AIC = 456. Podobne obliczenia wykonano metodyką stosowaną w Polsce dla wodowskazu Visnova (Rys. 5.2.). W tym przypadku prawdopodobieństwo przepływów maksymalnych również obliczono na podstawie ujednoliconego ciągu z okresu 1966-2010. Jako najbardziej wiarygodną funkcję rozkładu 11
prawdopodobieństwa wybrano rozkład Pearsona III Typu dla którego kryterium Akiake AIC = 484. Rys. 5.2 Rozkłady prawdopodobieństwa dla wodowskazu Visniova rzeka Witka obliczony metodyką stosowaną w Polsce Strona czeska również opracowała zgodnie z przyjętą metodyką analizę przepływów prawdopodobnych dla przekroi Visniova i Ostróżno (Rys. 5.3, 5.4). Strona czeska przy dopasowaniu funkcji rozkładu prawdopodobieństwa przepływów maksymalnych wykorzystuje pęk krzywych wykorzystując rozkład log normalny. Obecnie obliczone wartości przepływów prawdopodobnych dla wody 1% (100 letniej) wykazują znaczną rozbieżność. Wartości obliczone metodyką polską wynoszą odpowiednio dla przekroju wodowskazowego Ostróżno Q maxp% = 277 m 3 /s, Visniova = 347 m 3 /s. Natomiast wartości obliczone metodyka czeską wynoszą odpowiednio dla przekroju wodowskazowego Ostróżno Q maxp% = 424 m 3 /s, Visniova = 430 m 3 /s. Wartości te również znacznie odbiegają od wartości uzgodnionych dla wielolecia 1966-2005, które odpowiednio wynosiły Ostróżno Q maxp% = 297 m 3 /s, 12
Visniova = 314 m 3 /s. Obliczone wartości przez stronę Polską bardziej nawiązują do wartości obliczonych z wielolecia 1966-2005. Rys. 5.3 Rozkłady prawdopodobieństwa dla wodowskazu Ostróżno rzeka Witka obliczony metodyką stosowaną w Czechach. Na podstawie przedłożonych serii Qmax dla stacji Višňová i Ostrožno (uzupełniono okres 2006-2010) uzyskano nowe opracowanie przepływów prawdopodobnych z okresu 1966-2010 w oparciu o metodyki stosowane w obydwu krajach oraz na podstawie uzgodnionych wcześniej zasad postępowania. Stwierdzono istotne różnice, ze względu na które brak jest obecnie możliwości ujednolicenia wartości przepływów prawdopodobnych w podłużnym profilu granicznym rzeki Witki/Směda. Wymaga to dalszych analiz i opracowań, szczególnie w doniesieniu do wezbrania z roku 2010 r. Strony uzgodniły, iż ponownie zostaną przeanalizowane ciągi przepływów maksymalnych oraz zostaną ponownie obliczone wartości przepływów prawdopodobnych, tak aby można było wypracować wspólne stanowisko w tej sprawie. 13
Rys.5.4 Rozkłady prawdopodobieństwa dla wodowskazu Višňová rzeka Witka obliczony metodyką stosowaną w Czechach. 14
b. Analiza i porównanie przepływów niskich na podstawie wielolecia 2001-2010 dla wybranych wodowskazów. Do tej pory analiza przepływów minimalnych wykazywała liczne różnice co do wartości jak i terminu (Tab. 5.1). Analizowane przepływy minimalne nie wykazywały zgodności ponieważ obie strony wykorzystują inne metody wyznaczania przepływów minimalnych. Strona czeska wyznacza przepływy minimalne jako najniższy ze średnich dobowych przepływów. Natomiast strona polska wyznacza przepływ minimalny jako najniższy przepływ chwilowy. W celu ujednolicenia ciągów obserwacyjnych i porównania przepływów minimalnych obie strony zobowiązały się, iż przygotują zestawienia przepływów NNQ (minimalnych) i NSQ (najniższych średnich dobowych) z wielolecia 2001 2010 dla rozpatrywanych profili wodowskazowych. Tak przygotowane dane posłużyły dalszej analizie przepływów minimalnych w przekrojach granicznych. Dla rzeki Odry zestawiono w tabeli wartości przepływów minimalnych chwilowych w przekrojach wodowskazowych Bohumin i Chałupki z wielolecia 2001-2010 (Tab. 5.1). Najmniejszy minimalny przepływ chwilowy w przekroju wodowskazowym Bohumin wystąpił w sierpniu 2003 i wynosił 6,20 m 3 /s. Natomiast w przekroju wodowskazowym Chałupki zanotowano najmniejszy przepływ chwilowy w sierpniu 2003 roku 6,06 m 3 /s. Analiza zmienności przepływów minimalnych chwilowych (Rys. 5.5) wykazała, że przebieg jest zbliżony a największe rozbieżności występują w roku 2010. Tabela. 5.1 Minimalne przepływy chwilowe na rzece Odrze w przekroju wodowskazowym Bohumin i Chałupki z wielolecia 2001-2010 Wodowskaz Powierzchnia zlewni [km 2 ] Bohumín 4 665.47 Chałupki 4 665.47 Przepływ 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Q min (NQ) Q min (NQ) 11.0 10.3 6.20 6.50 8.48 6.77 7.21 10.3 9.38 10.6 1.11. 11,12.7 27.8. 5.8. 22.12. 21.7. 9.8. 3.7. 29.9. 23.9. 12.0 10.8 6.06 7.18 9.50 8.80 6.11 8.80 9.55 15.6 1.11. 12,13.7 28,29.8 11.9. 23.12. 29.7. 7.8. 3.7. 12,29.9 26.8. 15
NQ 18 16 Bohumín 14 Chalupki 12 10 8 6 4 2 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Rok Rys. 5.5. Analiza zmienności minimalnych przepływów chwilowych na rzece Odrze w przekroju wodowskazowym Bohumin i Chałupki z wielolecia 2001-2010 Ponadto dla rzeki Odry zestawiono w tabeli wartości najmniejszych średnich dobowych przepływów w przekrojach wodowskazowych Bohumin i Chałupki z wielolecia 2001-2010 (Tab. 5.2). Najniższy najmniejszy średni dobowy przepływ w przekroju wodowskazowym Bohumin wystąpił we wrześniu 2003 i wynosił 7,02 m 3 /s. Natomiast w przekroju wodowskazowym Chałupki zanotowano najniższy średni dobowy przepływ w roku 2003 6,44 m 3 /s. Analiza zmienności najmniejszych średnich dobowych przepływów (Rys. 5.6) wykazała, że przebieg jest zbliżony a największe rozbieżności występują w roku 2010. Tabela. 5.2 Najmniejsze średnie dobowe przepływy na rzece Odrze w przekroju wodowskazowym Bohumin i Chałupki z wielolecia 2001-2010 Wodowskaz Powierzchnia zlewni [km 2 ] Przepływ 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Bohumín 4 665.47 Q d (NQd) 14.1 10.5 7.02 7.20 9.87 7.95 7.45 10.4 10.5 15.3 1.11. 12.7. 23.9. 13.9. 22.12. 29.7. 6.8. 3.7. 10,11.9 26.8. Chałupki 4 665.47 Q d (NQd) 13.6 10.8 6.44 7.18 10.20 8.80 6.65 9.50 10.4 21.3 1.11. 12.7. 27.9. 11.9. 22.12. 29.7. 7.8. 3.7. 10,11.9 20.12. 16
25 NQd 20 15 10 Bohumín Chalupki 5 0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Rok Rys. 5.6. Analiza zmienności najmniejszych średnich dobowych przepływów na rzece Odrze w przekroju wodowskazowym Bohumin i Chałupki z wielolecia 2001-2010 W zlewni Opawy zestawiono w tabeli wartości przepływów minimalnych chwilowych w przekrojach wodowskazowych Krnov/Opava, Krnov/Opavice, Branice i Opava z wielolecia 2001-2010 (Tab. 5.3). Najmniejszy minimalny przepływ chwilowy w przekroju wodowskazowym Krnov/Opava wystąpił w styczniu 2006 i wynosił 0,392 m 3 /s. W przekroju wodowskazowym Krnov/Opavice najmniejszy przepływ chwilowy zanotowano w roku 2006 w lutym 0,033 m 3 /s. Najmniejszy minimalny przepływ chwilowy w przekroju wodowskazowym Branice wystąpił wielokrotnie w sierpniu, wrześniu i październiku 2004 i wynosił 0,77 m 3 /s. Natomiast w przekroju wodowskazowym Opava najmniejszy przepływ chwilowy zanotowano w sierpniu 2003 roku 0,36 m 3 /s. Analiza zmienności przepływów minimalnych chwilowych (Rys. 5.7) wykazała, że przebieg jest zbliżony. Duże niezgodności występują w latach 2003-2007 i 2010. 17
Tabela. 5.3 Minimalne przepływy chwilowe na rzece Opawie w przekroju wodowskazowym Krnov/Opava, Krnov/Opavice, Branice i Opava z wielolecia 2001-2010 Wodowskaz Powierzchnia zlewni [km 2 ] Krnov/ 370.68 Opava Krnov/ Opavice 174.12 Branice 603.20 Opava 929.69 Przepływ 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Q min (NQ) Q min (NQ) Q min (NQ) Q min (NQ) 0.903 1.00 0.651 0.651 0.724 0.392 0.766 1.70 0.846 1.48 v.11,23. 12. 30,31.7 v.8,9,10 v.12 v.10 24.1. 3.9. 11,12.7 29.9. 26.8. 0.232 0.065 0.052 0.101 0.108 0.033 0.140 0.167 0.093 0.140 7,8.6. 28.7. 28,29.8 v.8,9,10, 12 v. - przepływ wystąpił wielokrotnie w danym miesiącu v.10 15.2. v.7,8 3.7. v.9,10 v.2 1.02 1.60 0.840 0.770 0.880 0.990 0.850 2.12 1.03 1.71 6.11. 29,30.7 v.9,10 v.8,9,10 11.10. 1.11. 27.8. 3.7. v.9,10 16.2. 1.4 4.3 0.36 0.52 0.68 0.79 0.73 1.96 1.37 2.61 23.12. 16.5. 6.8. 1.10. 16.12. 30.11. 5.8. 3.7. 10.9. 26.8. NQ 5.0 4.5 4.0 Krnov /Opav a 3.5 Krnov /Opav ice 3.0 Branice 2.5 Opav a 2.0 1.5 1.0 0.5 0.0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Rok Rys. 5.7. Analiza zmienności minimalnych przepływów chwilowych na rzece Opawie w przekroju wodowskazowym Krnov/Opava, Krnov/Opavice, Branice i Opava z wielolecia 2001-2010. Ponadto w zlewni Opawy zestawiono w tabeli i przeanalizowano wartości najmniejszych średnich dobowych przepływów w przekrojach wodowskazowych Krnov/Opava, Krnov/Opavice, Branice i Opava z wielolecia 2001-2010 (Tab. 5.4). Najniższy najmniejszy średni dobowy przepływ w przekroju wodowskazowym Krnov/Opava wystąpił w lutym 2006 i wynosił 0,508 m 3 /s. W przekroju 18
wodowskazowym Krnov/Opavice najmniejszy średni dobowy przepływ zanotowano w grudniu 2006 roku 0,037 m 3 /s. Najniższy najmniejszy średni dobowy przepływ w przekroju wodowskazowym Branice wystąpił wielokrotnie we wrześniu 2004 i wynosił 0,77 m 3 /s. Natomiast w przekroju wodowskazowym Opava najniższy średni dobowy przepływ zanotowano również we wrześniu 2004 roku i wynosił 0,769 m 3 /s. Analiza zmienności najmniejszych średnich dobowych przepływów (Rys. 5.8) wykazała, że przebieg jest zbieżny. Największe różnice wystąpiły w roku 2001 i 2006. Tabela. 5.4 Najmniejsze średnie dobowe przepływy na rzece Opawie w przekroju wodowskazowym Krnov/Opava, Krnov/Opavice, Branice i Opava z wielolecia 2001-2010. Wodowskaz Powierzchnia zlewni [km 2 ] Przepływ 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Krnov/ Q d (NQd) 370.68 Opava 0.991 1.19 0.759 0.649 0.791 0.508 0.805 1.80 0.905 1.64 28.8. 3.11. 28.7. v.9 6.10. 27.10. 15.2. 6.8. 14.9. 29.9. 26.8. Krnov/ Q d (NQd) 174.12 Opavice 0.232 0.132 0.064 0.081 0.108 0.037 0.140 0.197 0.093 0.145 1,2.11. 30.7. 22.9. 19.9. 23.12. 1.12 6.8. 3.7. 29.9. 26.8. Branice 603.20 Q d (NQd) 1.02 1.60 0.840 0.770 0.980 0.990 0.850 2.12 1.03 2.31 6.11. 29,30.7 29.9. v.9 1.10. 1.11. 16.8. 3.7. 20.9. 23.8. Opava 929.69 Q d (NQd) 1.80 1.77 0.984 0.769 1.14 1.16 1.11 2.31 1.65 2.75 3.11. 30.7. 22.9. 19.9. 23.12. 1.12. 6.8. 3.7. 29.9. 26.8. v. - przepływ wystąpił wielokrotnie w danym miesiącu 3.0 NQd 2.5 2.0 1.5 1.0 Krnov /Opav a Krnov /Opav ice Branice Opav a 0.5 0.0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Rok Rys. 5.8 Analiza zmienności najmniejszych średnich dobowych przepływów na rzece Opawie w przekroju wodowskazowym Krnov/Opava, Krnov/Opavice, Branice i Opava z wielolecia 2001-2010 19
W zlewni Olzy zestawiono w tabeli wartości przepływów minimalnych chwilowych w przekrojach wodowskazowych Istebna, Jablunkov, Český Těšín, Cieszyn i Věřňovice z wielolecia 2001-2010 (Tab. 5.5). Najmniejszy minimalny przepływ chwilowy w przekroju wodowskazowym Istebna wystąpił wielokrotnie we wrześniu 2003 oraz w grudniu 2010 i wynosił 0,05 m 3 /s. W przekroju wodowskazowym Jablunkov najmniejszy przepływ chwilowy zanotowano wielokrotnie w lipcu 2006 0,103 m 3 /s. Najmniejszy minimalny przepływ chwilowy w przekroju wodowskazowym Český Těšín wystąpił w październiku 2006 i wynosił 0,477 m 3 /s. W przekroju wodowskazowym Cieszyn najmniejszy przepływ chwilowy również został zanotowany w październiku 2006 roku i wynosił 0,60 m 3 /s. Natomiast w przekroju wodowskazowym Věřňovice najmniejszy przepływ chwilowy został zanotowany w sierpniu 2007 roku 2,23 m 3 /s. Analiza zmienności przepływów minimalnych chwilowych (Rys. 5.9) wykazała, że przebieg jest zbieżny dla przekroi Istebna, Jablunkov, Český Těšín. Odmienny przebieg wartości minimalnych przepływów chwilowych wykazują przekroje: Cieszyn i Věřňovice. Największe rozbieżności wystąpiły w roku: 2001, 2005, 2010. Tabela. 5.5 Minimalne przepływy chwilowe na rzece Olzie w przekroju wodowskazowym wodowskazowych Istebna, Jablunkov, Český Těšín, Cieszyn i Věřňovice z wielolecia 2001-2010 Wodowskaz Powierzchnia zlewni [km 2 ] Przepływ 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Istebna 34.80 Q min (NQ) 0.160 0.130 0.050 0.090 0.120 0.080 0.090 0.090 0.090 0.050 18.11., 31.8., v.5 5.8. v.9 v.10 v.7,8,10 v.12 v.9 3.7.,v.9 15.11. 20.12. Jablunkov 92.85 Q min (NQ) 0.342 0.290 0.218 0.218 0.217 0.103 0.215 0.253 0.114 0.290 24,25. v.8 v.7 27,28.8 12,14.9 v.10 v.7 6,7.8. v.9 v.9 10. Český Těšín 384.44 Q min (NQ) 1.11 1.02 0.914 0.914 0.692 0.477 0.639 0.652 0.621 1.28 29.8., 1.11. v.7 v.9 6,7.10. 30.10. 26.10. 11.5. v.9 v.9,10 19.12. Cieszyn 453.50 Q min (NQ) 1.6 1.5 0.75 0.81 1.28 0.60 1.07 0.89 0.63 1.61 10.7.,v 1.11..9 23.9. 12.9. 31.10. 28.10. v.8 12.9. v.9 17.2. Věřňovice 1 071.13 Q min (NQ) 5.08 3.00 2.60 2.40 3.04 2.41 2.23 4.03 2.83 5.25 1.9. 24.5. 11,25.2 v.9 23.12. 29.7. 6.8. 4,7.9. v.9 17.7. v. - przepływ wystąpił wielokrotnie w danym miesiącu 20
NQ 6.0 5.0 4.0 3.0 Istebna Jablunkov Český Těšín Věřňov ice Cieszyn 2.0 1.0 0.0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Rok Rys. 5.9 Analiza zmienności minimalnych przepływów chwilowych na rzece Olzie w przekroju wodowskazowym Istebna, Jablunkov, Český Těšín, Cieszyn i Věřňovice z wielolecia 2001-2010 Ponadto w zlewni Olzy zestawiono w tabeli i przeanalizowano wartości najmniejszych średnich dobowych przepływów w przekrojach wodowskazowych Istebna, Jablunkov, Český Těšín, Cieszyn i Věřňovice z wielolecia 2001-2010 (Tab. 5.6). Najniższy najmniejszy średni dobowy przepływ w przekroju wodowskazowym Istebna wystąpił wielokrotnie we wrześniu 2003 i wynosił 0,05 m 3 /s. W przekroju wodowskazowym Jablunkov najmniejszy średni dobowy przepływ zanotowano w lipcu 2006 roku 0,109 m 3 /s, natomiast w przekroju wodowskazowym Český Těšín najniższy najmniejszy średni dobowy przepływ wystąpił w październiku 2006 i wynosił 0,55 m 3 /s. Najniższy średni dobowy przepływ w przekroju wodowskazowym Cieszyn zanotowano we wrześniu 2009 roku 0,63 m 3 /s, zaś w przekroju wodowskazowym Věřňovice wystąpił we wrześniu 2004 i wynosił 2,04 m 3 /s. Analiza zmienności najmniejszych średnich dobowych przepływów (Rys. 5.10) wykazała, że przebieg jest zbieżny dla przekroi Istebna, Jablunkov, Český Těšín. Odmienny przebieg wartości minimalnych przepływów chwilowych wykazują przekroje: Cieszyn i Věřňovice. Największe rozbieżności wystąpiły w roku: 2002, 2005, 2010. 21
Tabela. 5.6 Najmniejsze średnie dobowe przepływy na rzece Odrze w przekroju wodowskazowym Istebna, Jablunkov, Český Těšín, Cieszyn i Věřňovice z wielolecia 2001-2010. Wodowskaz Powierzchnia zlewni [km 2 ] Przepływ 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Istebna 34.80 Q d (NQd) 0.160 0.130 0.050 0.090 0.120 0.080 0.090 0.090 0.120 0.080 18.11.v. v.5 5.8. v.9 12 v.10 v.7,8,10 1,3.9. 3.7.v.9 v.11 17.2. Jablunkov 92.85 Q d (NQd) 0.241 0.312 0.129 0.211 0.226 0.109 0.230 0.253 0.122 0.293 27.5. 10.7. 27.8. 14.9. 31.10. 28,29.7 7.8. 13,14.9 29.9. 24.10. Český Těšín 384.44 Q d (NQd) 1.41 1.30 0.673 0.684 0.744 0.550 0.690 0.670 0.624 1.51 28.5. 14.9. 23.9. 7.10. 30.10. 26.10. 7.8. 14.9. 28.9. 19.12. Cieszyn 453.50 Q d (NQd) 2.03 1.48 0.750 0.810 1.28 0.760 1.07 0.970 0.630 2.02 24.12. 14.9. 23.9. 12.9. 31.10. 26.10. v.8 12,13.9 28.9. 16.2. Věřňovice 1 071.13 Q d (NQd) 4.47 5.08 2.60 2.04 3.35 2.50 2.49 4.21 2.96 5.62 28.5. 23.5. 22.9. 14.9. 22.12. 29.7. 6.8. 4.9. 24.9. 16.7. v. - przepływ wystąpił wielokrotnie w danym miesiącu NQd 6.0 5.0 4.0 3.0 Istebna Jablunkov Český Těšín Věřňov ice Cieszyn 2.0 1.0 0.0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Rok Rys. 5.10. Analiza zmienności najmniejszych średnich dobowych przepływów na rzece Olzie w przekroju wodowskazowym Istebna, Jablunkov, Český Těšín, Cieszyn i Věřňovice z wielolecia 2001-2010 22
Dla rzeki Białej Głuchołaskiej zestawiono w tabeli wartości przepływów minimalnych chwilowych w przekrojach wodowskazowych Mikulovice i Głuchołazy z wielolecia 2001-2010 (Tab. 5.7). Najmniejszy minimalny przepływ chwilowy w przekroju wodowskazowym Mikulovice wystąpił w październiku 2004 i wynosił 0,162 m 3 /s. Natomiast w przekroju wodowskazowym Głuchołazy najmniejszy przepływ chwilowy zanotowano dwukrotnie w listopadzie 2001 roku i wynosił 1,3 m 3 /s. Analiza zmienności przepływów minimalnych chwilowych (Rys. 5.11) wykazała, że przebieg jest całkowicie rozbieżny. Tabela. 5.7 Minimalne przepływy chwilowe na rzece Białej Głuchołaskiej w przekroju wodowskazowym Mikulovice i Głuchołazy z wielolecia 2001-2010 Wodowskaz Powierzchnia zlewni [km 2 ] Przepływ 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Mikulovice 221.93 Q min (NQ) 0.593 0.704 0.404 0.162 0.657 0.914 1.26 1.66 0.511 1.81 21.12. 9.7. 2.2. 13.10. 17.11. 24.11. 16.8. 7.9. 29.9. v.2 Głuchołazy 282.90 Q min (NQ) 1.3 2.4 1.52 1.59 1.32 2.10 2.16 2.11 1.88 1.71 3,4.11. 5,8.11. 24,25.9. 24.2. v.11 5.9. 24.10. 9.10. 4.2. v. - przepływ wystąpił wielokrotnie w danym miesiącu 2.5 2.0 Mikulov ice Glucholazy 1.5 NQ 1.0 0.5-2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Rok Rys. 5.11. Analiza zmienności minimalnych przepływów chwilowych na rzece Białej Głuchołaskiej w przekroju wodowskazowym Mikulovice i Głuchołazy z wielolecia 2001-2010 Ponadto dla rzeki Białej Głuchołaskiej zestawiono w tabeli wartości najmniejszych średnich dobowych przepływów w przekrojach wodowskazowych Mikulovice i Głuchołazy z wielolecia 2001-2010 (Tab. 5.8). Najniższy najmniejszy średni dobowy przepływ w przekroju wodowskazowym Mikulovice wystąpił w
Wodowskaz listopadzie 2001 i wynosił 0,967 m 3 /s. Natomiast w przekroju wodowskazowym Głuchołazy najniższy średni dobowy przepływ został zanotowany również w listopadzie 2001 i wynosił 1,3 m 3 /s. Analiza zmienności najmniejszych średnich dobowych przepływów (Rys. 5.12) wykazała, że przebieg jest zbieżny. Tabela. 5.8 Najmniejsze średnie dobowe przepływy na rzece Białej Głuchołaskiej w przekroju wodowskazowym Mikulovice i Głuchołazy z wielolecia 2001-2010 Powierzchnia zlewni [km 2 ] Przepływ 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Mikulovice 221.93 Q d (NQd) 0.967 1.1 1.08 1.09 1.14 1.16 1.39 1.96 1.39 1.84 3.11. 9.7. 22.9. 6,7.10. 5.11. 14.3. 31.8. 7.9. 4,5.10. 16.2. Glucholazy 282.90 Q d (NQd) 1.3 2.4 1.59 1.59 1.80 2.10 2.77 3.10 2.07 2.07 3,4.11. 8.11. v.8,9,10 v.11 v.11,12,2 v.11 v.8,9 12,13.9. 9.10. 14.1. v. - przepływ wystąpił wielokrotnie w danym miesiącu 3.5 3.0 2.5 Mikulovice Glucholazy NQd 2.0 1.5 1.0 0.5-2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Rok Rys. 5.12. Analiza zmienności najmniejszych średnich dobowych przepływów na rzece Białej Głuchołaskiej w przekroju wodowskazowym Mikulovice i Głuchołazy z wielolecia 2001-2010 Dla rzeki Ścinawki zestawiono w tabeli wartości przepływów minimalnych chwilowych w przekrojach wodowskazowych Meziměstí, Otovice i Tłumaczów z wielolecia 2001-2010 (Tab. 5.9). Najmniejszy minimalny przepływ chwilowy w przekroju wodowskazowym Meziměstí wystąpił dwukrotnie w maju 2001 i wynosił 0,066 m 3 /s. W przekroju wodowskazowym Otovice najmniejszy przepływ chwilowy zanotowano w listopadzie 2006 0,15 m 3 /s, natomiast w przekroju wodowskazowym Tłumaczów najmniejszy przepływ chwilowy został zanotowany w październiku 2008 i 24
wynosił 0,11 m 3 /s. Analiza zmienności przepływów minimalnych chwilowych (Rys. 5.13) wykazała, że przebieg jest rozbieżny. Tabela. 5.9 Minimalne przepływy chwilowe na rzece Ścinawce w przekroju wodowskazowym Meziměstí, Otovice i Tłumaczów z wielolecia 2001-2010 Wodowskaz Powierzchnia zlewni [km 2 ] Przepływ 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Meziměstí 64.82 Q min (NQ) 0.066 0.156 0.136 0.104 0.161 0.177 0.200 0.124 0.148 0.164 23,26. 5 27.7. v.7,8,9 19.8.,v.9 4.11. 28,29.7 20.6. v.9 1.2. 2.8. Otovice 212.74 Q min (NQ) 0.250 0.330 0.310 0.173 0.351 0.150 0.400 0.310 0.325 0.568 3.2. v.7 23.8. 6.9. 5.11. 18.11. 14.6. v.9 19.11. 15.7. Tłumaczów 256.20 Q min (NQ) 0.6 0.7 0.44 0.38 0.38 0.43 0.40 0.11 0.59 0.54 26.12. v.7 17.2. v.9,10 v.11 27.1. v.6 2.10. 19.11. 15.7. v. - przepływ wystąpił wielokrotnie w danym miesiącu 0.8 0.7 0.6 0.5 Otov ice Tlumaczów Meziměstí NQ 0.4 0.3 0.2 0.1-2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Rok Rys. 5.13. Analiza zmienności minimalnych przepływów chwilowych na rzece Ścinawce w przekroju wodowskazowym Meziměstí, Otovice i Tłumaczów z wielolecia 2001-2010 Dla rzeki Ścinawki zestawiono w tabeli wartości najmniejszych średnich dobowych przepływów w przekrojach wodowskazowych Meziměstí, Otovice i Tłumaczów z wielolecia 2001-2010 (Tab. 5.10). Najniższy najmniejszy średni dobowy przepływ w przekroju wodowskazowym Meziměstí wystąpił w listopadzie 2003 i wynosił 0,067 m 3 /s. W przekroju wodowskazowym Otovice najniższy średni dobowy przepływ został zanotowany we wrześniu 2004 i wynosił 0,175 m 3 /s. Natomiast w przekroju wodowskazowym Tłumaczów najniższy średni dobowy przepływ został 25
zanotowany wielokrotnie we wrześniu i październiku 2004 oraz w listopadzie 2005 i wynosił 0,38 m 3 /s. Analiza zmienności najmniejszych średnich dobowych przepływów (Rys. 5.14) wykazała, że przebieg jest zbieżny. Największe różnice zaobserwowano w roku 2004, 2006 i 2008. Tabela. 5.10 Najmniejsze średnie dobowe przepływy na rzece Ścinawce w przekroju wodowskazowym Meziměstí, Otovice i Tłumaczów z wielolecia 2001-2010 Wodowskaz Powierzchnia zlewni [km 2 ] Przepływ 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Meziměstí 64.82 Q d (NQd) 0.09 0.18 0.067 0.126 0.172 0.185 0.223 0.128 0.188 0.207 24.5. 6.-8.8. 8.11. 14.9. 2.-4.11. 28.7. 20.6. 19.9. 1.2. 15.7. Otovice 212.74 Q d (NQd) 0.376 0.450 0.367 0.175 0.353 0.464 0.524 0.405 0.497 0.681 23.11. 30.7. 23.8. 8.-11.9. 4.11. 18.3. 8.6. 5.9. 19.11. 15.7. Tlumaczów 256.20 Q d (NQd) 0.800 0.720 0.490 0.380 0.380 0.480 0.560 0.480 0.630 0.710 v.11,12 1.8. 27.- 26.- v.9,10 1.-5.11. 29.8. 29.7. v.6 19.9. 5.10. 15.7. v. - przepływ wystąpił wielokrotnie w danym miesiącu NQd 0.9 0.8 0.7 0.6 0.5 0.4 0.3 0.2 0.1 - Otov ice Tlumaczów Meziměstí 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Rok Rys. 5.14. Analiza zmienności najmniejszych średnich dobowych przepływów na rzece Ścinawce w przekroju wodowskazowym Meziměstí, Otovice i Tłumaczów z wielolecia 2001-2010 W zlewni Osobłogi zestawiono w tabeli wartości przepływów minimalnych chwilowych w przekrojach wodowskazowych Bohušov, Osoblaha, Prudnik i Racławice Śląskie z wielolecia 2001-2010 (Tab. 5.11). W przekroju wodowskazowym Bohušov pomiary wykonywane były tylko w latach 2001-2002, w tym czasie najmniejszy minimalny przepływ chwilowy wystąpił wielokrotnie w maju i czerwcu 26
2002 roku i wynosił 0,07 m 3 /s. W przekroju wodowskazowym Osoblaha pomiary wykonywane były w latach 2006-20010, w tym okresie najmniejszy minimalny przepływ chwilowy zanotowano wielokrotnie w lipcu i październiku 2006 roku i wynosił 0,068 m 3 /s. Najmniejszy minimalny przepływ chwilowy w przekroju wodowskazowym Prudnik wystąpił w styczniu 2009 i wynosił 0,13 m 3 /s. Natomiast w przekroju wodowskazowym Racławice Śląskie najmniejszy przepływ chwilowy został zanotowany w lutym 2005 0,32 m 3 /s. Analiza zmienności przepływów minimalnych chwilowych (Rys. 5.15) wykazała, że przebieg jest zbieżny. Największe różnice wystąpiły w roku 2006 i 2007. Tabela. 5.11 Minimalne przepływy chwilowe na rzece Osobłodze w przekroju wodowskazowym Bohušov, Osoblaha, Prudnik i Racławice Śląskie z wielolecia 2001-2010. Wodowskaz Powierzchnia zlewni [km 2 ] Bohušov 138.60 Osoblaha 200.21 Prudnik 134.40 Racławice Śląskie 490.90 Przepływ 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Q min (NQ) 0.105 0.070 27,28.10 v.5.6 Q min (NQ) 0.068 0.092 0.252 0.121 0.316 v.7,10 29.8. 3.7. v.9,10 12,14.7 Q min (NQ) 0.410 0.200 0.420 0.410 0.280 0.150 0.480 0.470 0.130 0.180 2.11. 30.7. 22.9. v.9,10 22.12. 6.2. v.5,8,9 1.7. 7.1. 24.1. Q min (NQ) 0.660 0.400 0.690 0.430 0.320 0.350 0.430 0.760 0.440 0.730 23,25.12 10.7. 12.2. v.10 5.2. 14,15.9 4.1. v.6,7,8 28.5. 30.11. v. - przepływ wystąpił wielokrotnie w danym miesiącu 27
0.8 0.7 0.6 0.5 Bohušov Osoblaha Prudnik Raclawice Slaskie NQ 0.4 0.3 0.2 0.1 0.0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Rok Rys. 5.15. Analiza zmienności minimalnych przepływów chwilowych na rzece Osobłodze w przekroju wodowskazowym Bohušov, Osoblaha, Prudnik i Racławice Śląskie z wielolecia 2001-2010. Ponadto w zlewni Osobłogi zestawiono w tabeli i przeanalizowano wartości najmniejszych średnich dobowych przepływów w przekrojach wodowskazowych Bohušov, Osoblaha, Prudnik i Racławice Śląskie z wielolecia 2001-2010 (Tab. 5.12). W przekroju wodowskazowym Bohušov pomiary wykonywane były tylko w latach 2001-2002, w tym czasie najniższy najmniejszy średni dobowy przepływ wystąpił w lipcu 2002 roku i wynosił 0,114 m 3 /s. W przekroju wodowskazowym Osoblaha pomiary wykonywane były w latach 2006-20010, w tym okresie najmniejszy średni dobowy przepływ zanotowano w październiku 2006 roku i wynosił 0,084 m 3 /s. Najniższy najmniejszy średni dobowy przepływ w przekroju wodowskazowym Prudnik wystąpił w lipcu 2002 i wynosił 0,2 m 3 /s. Natomiast w przekroju wodowskazowym Racławice Śląskie najmniejszy średni dobowy przepływ zanotowano we wrześniu 2006 0,350 m 3 /s. Analiza zmienności najmniejszych średnich dobowych przepływów (Rys. 5.16) wykazała, że przebieg jest zbieżny. 28
Tabela. 5.12 Najmniejsze średnie dobowe przepływy na rzece Osobłodze w przekroju wodowskazowym Bohušov, Osoblaha, Prudnik i Racławice Śląskie z wielolecia 2001-2010 Wodowskaz Powierzchnia zlewni [km 2 ] Przepływ 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Bohušov 138.60 Q d (NQd) 0.115 0.114 31.5. 29,30.7 Osoblaha 200.21 Q d (NQd) 0.084 0.093 0.271 0.121 0.323 19.10. 31.8. 3.7. 24,29.9 13.7. Prudnik 134.40 Q d (NQd) 0.460 0.200 0.420 0.410 0.280 0.380 0.480 0.520 0.390 0.550 v.11 30.7. 22.9. v.9,10 22.12. 2.11. v.5,8,9 v.7 24.9. 15.7. Racławice Q d (NQd) 490.90 Śląskie 0.840 0.400 0.840 0.430 0.430 0.350 0.590 0.760 0.820 1.190 26.12., v.12 10.7. 14.2. v.10 16.9. 14,15.9 16.1. v.7 22.6. 7,8.11. v. - przepływ wystąpił wielokrotnie w danym miesiącu NQ 1.4 1.2 1.0 0.8 0.6 Bohušov Osoblaha Prudnik Raclawice Slaskie 0.4 0.2 0.0 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Rok Rys. 5.16. Analiza zmienności najmniejszych średnich dobowych przepływów na rzece Osobłodze w przekroju wodowskazowym Bohušov, Osoblaha, Prudnik i Racławice Śląskie z wielolecia 2001-2010 Dla rzeki Złoty Potok zestawiono w tabeli wartości przepływów minimalnych chwilowych w przekrojach wodowskazowych Zlaté Hory i Jarnołtówek z wielolecia 2001-2010 (Tab. 5.13). Najmniejszy minimalny przepływ chwilowy w przekroju wodowskazowym Zlaté Hory wystąpił w styczniu 2004 i wynosił 0,003 m 3 /s. Natomiast w przekroju wodowskazowym Jarnołtówek najmniejszy przepływ chwilowy zanotowano wielokrotnie w lipcu i sierpniu 2002 i wynosił 0,16 m 3 /s. Analiza 29
zmienności przepływów minimalnych chwilowych (Rys. 5.17) wykazała, że przebieg jest rozbieżny. Tabela. 5.13 Minimalne przepływy chwilowe na rzece Złoty Potok w przekroju wodowskazowym Zlaté Hory i Jarnołtówek z wielolecia 2001-2010 Wodowskaz Powierzchnia zlewni [km 2 ] Przepływ 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Zlaté Hory 22.07 Q min (NQ) 0.162 0.162 0.14 0.003 0.12 0.14 0.18 0.153 0.134 0.158 14,15. v.1,2,7, 29,30. v.7,8 5.1. v.1,2 v.11 28.12. 8.7. 12. 8,9 12. v.2 Jarnołtówek 36.30 Q min (NQ) 0.270 0.160 0.320 0.350 0.230 0.260 0.380 0.310 0.360 0.310 v.11,12 v.7,8 v.8,9 v.9,10 v.12 v.11,12 1,2.11. 9.7. v.9,10 15.2. v. - przepływ wystąpił wielokrotnie w danym miesiącu 0.40 0.35 0.30 Zlaté Hory Jarnoltów ek 0.25 NQ 0.20 0.15 0.10 0.05 0.00 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Rys. 5.17. Analiza zmienności minimalnych przepływów chwilowych na rzece Złoty Potok w przekroju wodowskazowym Zlaté Hory i Jarnołtówek z wielolecia 2001-2010 Ponadto dla rzeki Złoty Potok zestawiono w tabeli wartości najmniejszych średnich dobowych przepływów w przekrojach wodowskazowych Zlaté Hory i Jarnołtówek z wielolecia 2001-2010 (Tab. 5.14). Najniższy najmniejszy średni dobowy przepływ w przekroju wodowskazowym Zlaté Hory wystąpił wielokrotnie w lutym 2005 i wynosił 0,12 m 3 /s. Natomiast w przekroju wodowskazowym Jarnołtówek najniższy średni dobowy przepływ został zanotowany wielokrotnie w lipcu i sierpniu 2002 roku i wynosił 0,16 m 3 /s. Analiza zmienności najmniejszych średnich dobowych przepływów (Rys. 5.18) wykazała, że przebieg jest zbieżny, a największe różnice zaobserwowano w roku 2002. Rok 30
Tabela. 5.14 Najmniejsze średnie dobowe przepływy na rzece Złoty Potok w przekroju wodowskazowym Zlaté Hory i Jarnołtówek z wielolecia 2001-2010 Wodowskaz Powierzchnia zlewni [km 2 ] Przepływ 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Zlaté Hory 22.07 Q d (NQd) 0.188 0.181 0.128 0.151 0.120 0.142 0.202 0.169 0.160 0.159 14.12. 1,4.8. 9.9. v.10 5.-9.2. 13.11. 28.12. 8.-9.7. 30.12. 17.2. Jarnoltówek 36.30 Q d (NQd) 0.270 0.160 0.320 0.350 0.230 0.260 0.380 0.360 0.360 0.340 1.-2. 12.-15. v.11,12 v.7,8 v.8,9 v.9,10 v.12 v.11,12 12.7. v.9 11. 2. v. - przepływ wystąpił wielokrotnie w danym miesiącu 0.40 0.35 Zlaté Hory Jarnoltówek 0.30 0.25 NQd 0.20 0.15 0.10 0.05 0.00 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 Rok Rys. 5.18. Analiza zmienności najmniejszych średnich dobowych przepływów na rzece Złoty Potok w przekroju wodowskazowym Zlaté Hory i Jarnołtówek z wielolecia 2001-2010 Dla rzeki Nysy Łużyckiej zestawiono w tabeli wartości przepływów minimalnych chwilowych w przekrojach wodowskazowych Hrádek n. Nisou i Porajów z wielolecia 2001-2010 (Tab. 5.15). Najmniejszy minimalny przepływ chwilowy w przekroju wodowskazowym Hrádek n. Nisou wystąpił dwukrotnie w lipcu 2006 i wynosił 0,354 m 3 /s. Natomiast w przekroju wodowskazowym Porajów najmniejszy przepływ chwilowy zanotowano w lipcu 2008 1,11 m 3 /s. Analiza zmienności przepływów minimalnych chwilowych (Rys. 5.19) wykazała, że przebieg jest w miarę zbliżony, a największe rozbieżności występują w roku, 2003, 2005, 2006 oraz 2010. 31