napojów alkoholowych



Podobne dokumenty
Spis treści Przedmowa Wykaz skrótów Bibliografia Ograniczenia reklamy w systemie polityki alkoholowej

Spis treści. Wykaz skrótów... Bibliografia...

normatywnych IV Ogólnopolski Konk

KODEKS DOBRYCH PRAKTYK MARKETINGOWYCH ZWIĄZKU PRACODAWCÓW POLSKI PRZEMYSŁ SPIRYTUSOWY

Zarządzenie Nr 38/2012 Burmistrza Miasta Jedlina-Zdrój z dnia 8 czerwca 2012r.

zarządzam, co następuje:

ZARZĄDZENIE Nr 50 /2013 WÓJTA GMINY ŁUBNIANY z dnia 25 lipca 2013 roku

I N F O R M A C J A. z wyników kontroli prawidłowości obrotu wyrobami alkoholowymi i tytoniowymi.

I N F O R M A C J A. z wyników kontroli prawidłowości obrotu wyrobami alkoholowymi i tytoniowymi w 2011r.

I N F O R M A C J A. z wyników kontroli prawidłowości obrotu wyrobami alkoholowymi i tytoniowymi.

Stan prawny i stanowisko Kompanii Piwowarskiej w sprawie stosowania przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi,

Zarządzenie Nr RO Burmistrza Ornety z dnia r.

Zarządzenie nr 238/2016 Wójta Gminy Malechowo z dnia 27 lipca 2016 r.

w sprawie przeprowadzania kontroli przestrzegania zasad i warunków korzystania z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych na terenie Gminy Łabiszyn

I N F O R M A C J A. Nieprawidłowości stwierdzono w 19 placówkach, co stanowiło 37% placówek objętych kontrolą.

Spis treści. Spis treści

Spis treści. Wykaz skrótów... Literatura... Wprowadzenie... 1

Kontrola pracownika przez pracodawcę

Spis treści Przedmowa Wykaz skrótów Część I. Podstawy odpowiedzialności karnej w obrocie gospodarczym Rozdział 1. Istota prawa karnego gospodarczego

Spis treści. Część A. Pytania egzaminacyjne. Przedmowa Wykaz skrótów XI XIII

ZARZĄDZENIE NR BURMISTRZA RADZYMINA z dnia 7 sierpnia 2017 r.

Zarządzenie Nr 53/2015. Burmistrza Michałowa. z dnia 27 maja 2015 roku

Postępowanie cywilne

Spis treści. Wprowadzenie... 13

Spis treści Przedmowa Wykaz skrótów Część I. Podstawy odpowiedzialności karnej w obrocie gospodarczym Rozdział 1. Istota prawa karnego gospodarczego

Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi i co

ZARZĄDZENIE NR 45/2017 WÓJTA GMINY WERBKOWICE. z dnia 8 maja 2017 r.

Wniosek ROZPORZĄDZENIE PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO I RADY

ZARZĄDZENIE NR WÓJTA GMINY KOMPRACHCICE. z dnia r.

5 Wykonanie zarządzenia powierza się Przewodniczącemu Gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Mszanie Dolnej.

Warszawa, dnia 3 grudnia 2012 r. Poz OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ. z dnia 20 września 2012 r.

Spis treści. Wykaz skrótów Wstęp... 13

ZARZĄDZENIE NR BURMISTRZA SZUBINA. z dnia 7 marca 2017 r.

WYBRANE ZAGADNIENIA Z PRAWOZNAWSTWA W ASPEKCIE PRAWA ŻYWNOŚCIOWEGO

Spis treści. Część A. Pytania egzaminacyjne. Przedmowa Wykaz skrótów XI XIII

I N F O R M A C J A z kontroli prawidłowości obrotu wyrobami alkoholowymi i tytoniowymi.

ZAGADNIENIA I POJĘCIA OGÓLNE TEORII PRAWA ADMINISTRACYJNEGO

REGULACJE PRAWNE W ZARZĄDZANIU KOMUNIKACJĄ I INFORMACJĄ MEDIALNĄ

Zarządzenie Nr 63/2012 Wójta Gminy Godkowo z dnia 11 października 2012r.

ZARZĄDZENIE NR WÓJTA GMINY LUBICZ. z dnia 28 listopada 2018 r.

ZARZĄDZENIE NR B BURMISTRZA MIASTA BIERUNIA. z dnia 22 lipca 2015 r.

WŁASNE NAPOJE ALKOHOLOWE W SPRZEDAŻY OKAZJONALNEJ

Zarządzenie Nr 3979/2018 Prezydenta Miasta Płocka z dnia 05 lutego 2018 roku

Spis treści. Rozdział 1. Zarys teorii marketingu oraz jego znaczenie na rynku żywnościowym...

Wychowanie w trzeźwości

ZASADY EMITOWANIA FILMÓW REKLAMOWYCH, FILMÓW TELESPRZEDAŻY I AUDYCJI SPONSOROWANYCH NA ANTENACH TELEWIZJI POLSKIEJ S.A.

Ochrona konsumenta w Internecie

IV VII VIII Tak było.. VIII

Zarządzenie Nr 268/2012. Burmistrza Słubic. z dnia 23 listopada 2012 r.

Kodeks spółek handlowych

USTAWA z dnia 27 kwietnia 2001 r.

Ochrona konsumenta Wykład 5: Wymagania prawne dotyczące zasad promocji żywności. Reklama żywności

KOMENTARZE BECKA. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

OCHRONA INFRASTRUKTURY KRYTYCZNEJ W SEKTORACH ENERGETYKI SIECIOWEJ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

ROZPORZĄDZENIE WYKONAWCZE KOMISJI (UE) / z dnia r.

2012 (Legalis) 1 Szerzej: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Komentarz pod red. Prof. dr hab. B. Banaszaka, Warszawa

U Z A S A D N I E N I E

2. Zadania Tryb podejmowania decyzji i organizacja pracy... 57

ZARZĄDZENIE NR 24/2018 BURMISTRZA ŁOCHOWA. z dnia 28 marca 2018 r.

Burmistrza Pyzdr. z dnia 30 czerwca 2016r.

Praktyczne aspekty prawa telekomunikacyjnego i audiowizualnego. Wprowadzenie do wykładu

I n f o r m a c j a z kontroli prawidłowości obrotu wyrobami alkoholowymi i tytoniowymi

Poz MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 25 października 2018 r.

Podstawy prawne odnawialnych źródeł energii i gospodarki odpadami w Polsce

PRAWO ADMINISTRACYJNE

REKLAMA USŁUG WETERYNARYJNYCH

Na egzamin! i nieletnich. w pigułce 2. wydanie. Zawiera pytania, które padły na egzaminie! szybko zwięźle i na temat. Wydawnictwo C.H.

Spis treści. Wykaz skrótów... Wykaz literatury...

Dz.U Nr 70 poz OBWIESZCZENIE MARSZAŁKA SEJMU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ z dnia 28 marca 2007 r.

Regulacja audiowizualnych usług medialnych - wyzwania związane z nową dyrektywą

Spis treści. Wykaz skrótów Czasopisma i inne publikatory... 7 Źródła prawa... 7 Inne skróty... 9

ZAŁĄCZNIK KOMUNIKATU KOMISJI DO PARLAMENTU EUROPEJSKIEGO, RADY, EUROPEJSKIEGO KOMITETU EKONOMICZNO-SPOŁECZNEGO ORAZ KOMITETU REGIONÓW

ZARZĄDZENIE NR 82/2014 BURMISTRZA MIASTA SZCZECINEK z dnia 12 sierpnia 2014 r.

WYKAZ AKTÓW PRAWNYCH NA EGZAMIN RADCOWSKI W

Copyright by Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2011

Wyrok z dnia 12 października 2006 r., I CNP 41/06

UCHWAŁA Nr III/18/2018 RADY GMINY LELIS z dnia 28 grudnia 2018 r.

ZASADY EMITOWANIA FILMÓW REKLAMOWYCH, FILMÓW TELESPRZEDAŻY I WSKAZAŃ SPONSORSKICH W PROGRAMACH TVP S.A. Emisja filmów reklamowych i telesprzedaży

ZARZĄDZENIE NR 78/2013 WÓJTA GMINY OSTRÓDA z dnia 15 lipca 2013 r.

Spis treści Rozdział VI. Państwowy sektor gospodarczy struktura podmiotowa 31. Uwagi wstępne 32. Przedsiębiorstwo państwowe

Wspólne kontrole punktów sprzedaży alkoholu

EUROPEJSKIE PRAWO HANDLU ELEKTRONICZNEGO

ZARZĄDZENIE NR 148/13 BURMISTRZA MYSZYŃCA. z dnia 26 lipca 2013 r.

Zakazy reklamy towarów w prawie europejskim i polskim. Dominika Ewa Harasimiuk

Spis treści. i DCFR Umowy franchisingu I. Uwagi ogólne

Dziennik Ustaw 3 Poz z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi

Spis treści. Str. Nb. Wykaz skrótów... XV Wstęp do piątego wydania... XVII

S i p s t i re r ści Wykaz skrótów Wykaz literatury Wykaz orzecznictwa

Reklama i sponsoring. Piotr Waglowski UNIA EUROPEJSKA EUROPEJSKI FUNDUSZ ROZWOJU REGIONALNEGO

USTAWA. z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi

Wychowanie w trzeźwości i przeciwdziałanie alkoholizmowi. USTAWA

ZARZĄDZENIE NR 114/2015 WÓJTA GMINY LUBACZÓW. z dnia 11 września 2015 r.

Spis treści Rozdział VI. Państwowy sektor gospodarczy struktura podmiotowa 31. Uwagi wstępne 32. Przedsiębiorstwo państwowe

Uznając życie obywateli w trzeźwości za niezbędny warunek moralnego i materialnego dobra Narodu, stanowi się, co następuje:

Gminny Program Profilaktyki, Rozwiązywania Problemów. Alkoholowych i Narkomanii na 2013r.

MIEJSCE WYKŁADÓW: aula wykładowa Wydziału Farmaceutycznego, ul. Banacha 1

Zarządzenie Nr 113/2014 Burmistrza Ornety z dnia r.

Transkrypt:

REKLAMA PROMOCJA INFORMOWANIE O SPONSOROWANIU napojów alkoholowych Marcin O óg PRAWO DLA FIRM

PRAWO DLA FIRM REKLAMA PROMOCJA INFORMOWANIE O SPONSOROWANIU napojów alkoholowych

Polecamy w serii: Agnieszka Suławko-Karetko, Roberto R. Romaƒski REKLAMA ZEWN TRZNA W PROCESIE INWESTYCYJNYM Tomasz Major (red.) UBEZPIECZENIE SPOŁECZNE MIGRUJÑCYCH PRACOWNIKÓW ORAZ OSÓB PROWADZÑCYCH DZIAŁALNOÂå GOSPODARCZÑ Agnieszka Suławko-Karetko (red.) REJESTRACJA PRODUKTÓW LECZNICZYCH Krzysztof Âmiszek, Karolina K dziora DYSKRYMINACJA I MOBBING W ZATRUDNIENIU Tomasz Ogłódek, Marzena Czarnecka, Marta Boroƒ TARYFY W CIEPŁOWNICTWIE Jacek Âwieca WINDYKACJA. ASPEKTY CYWILNOPRAWNE I KARNOPRAWNE Tomasz Major (red.) TRANSGRANICZNE ZATRUDNIANIE PRACOWNIKÓW www.sklep.beck.pl

REKLAMA PROMOCJA INFORMOWANIE O SPONSOROWANIU napojów alkoholowych Marcin O óg Wydawnictwo C.H. Beck Warszawa 2011

Redaktor prowadzący: Natalia Adamczyk Zdjęcie na okładce Sebastian Duda/iStockphoto.com Wydawnictwo C. H. Beck 2011 Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o. ul. Bonifraterska 17, 00-203 Warszawa Skład i łamanie: KOLONEL Druk i oprawa: Cyfrowe Centrum Druku, Bydgoszcz ISBN: 978-83-255-3083-9 ISBN e-book: 978-83-255-3084-6

Stasiowi

Spis treści Przedmowa... XIII Wykaz skrótów... XV Bibliograia... XXIII OgraniCzenia reklamy W systemie polityki alkoholowej... 1 1. Podstawowe zagadnienia reklamy w polskiej polityce alkoholowej... 1 1.1. Janusowe oblicze alkoholu... 1 1.2. Alkohol jako legalny narkotyk... 4 1.3. Przesłanki stanowienia ograniczeń reklamy alkoholu... 7 1.3.1. Rys historyczny kształtowania się polskiej regulacji reklamy alkoholu... 7 1.3.2. Ku liberalizacji zasad reklamy alkoholu w latach 90. XX w. 12 1.3.3. Skuteczność ograniczeń reklamy alkoholu w świetle danych empirycznych... 14 1.3.4. Zasada ostrożności jako ultima ratio stanowienia ograniczeń reklamy alkoholu... 16 1.4. Wybrane zagadnienia szczególne ograniczeń reklamy alkoholu... 20 1.4.1. Rygoryzm polskiej polityki alkoholowej... 20 1.4.2. Mechanizmy kontroli społecznej jako uzupełnienie i alternatywa dla polityki alkoholowej... 22 1.4.3. Symboliczna funkcja ograniczeń reklamy alkoholu... 25 1.5. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. 26 2. Reklama alkoholu w prawie unijnym... 27 2.1. Status prawny reklamy w prawie unijnym... 27 2.2. Reklama alkoholu a swoboda przepływu towarów w orzecznictwie ETS... 30 2.2.1. Komisja v. Francja (sprawa C-152/78)... 30 2.2.2. Aragonesa de Publicidad Exterior... 33 2.2.3. Gourmet International Products... 35 2.3. Prawo unijne a prawo polskie... 38 2.3.1. Raport Komisji Europejskiej z 2003 r.... 38 2.3.2. Przepisy reklamowe ustawy alkoholowej koniec historii, czy niekończąca się opowieść?... 40 2.3.3. Ewolucja ograniczeń reklamy tytoniu jako czynnik w regulacji reklamy alkoholu... 43 2.3.4. Implementacja dyrektywy o audiowizualnych usługach medialnych... 45 3. Samoregulacja w dziedzinie reklamy alkoholu... 47 VII

Spis treści reklama napojów alkoholowych: podstawowe pojęcia... 51 1. Napój alkoholowy... 51 1.1. Napój alkoholowy: deinicja pojęcia... 51 1.2. Napój alkoholowy jako żywność i używka... 55 1.3. Systematyka napojów alkoholowych w ustawie alkoholowej... 58 1.3.1. Piwo... 58 1.3.2. Napoje do 8% alkoholu... 61 1.3.2.1. Alcopops... 61 1.3.2.2. Inne napoje do 8% alkoholu. Napoje do 4,5% alkoholu... 63 1.3.3. Napoje od 8 do 18% alkoholu... 64 1.3.4. Napoje powyżej 18% alkoholu... 66 1.4. Dystrybucja napojów alkoholowych... 67 1.4.1. Sprzedaż napojów alkoholowych... 67 1.4.2. Podawanie napojów alkoholowych... 67 2. Podmiot reklamujący, promujący lub informujący o sponsorowaniu... 68 2.1. Producent i dystrybutor napojów alkoholowych... 68 2.2. Inni usługobiorcy oraz usługodawcy usług reklamowych... 69 3. Reklama i informacja handlowa... 71 3.1. Reklama... 71 3.1.1. Publiczne rozpowszechnianie... 71 3.1.1.1. Rozpowszechnianie a komunikowanie przekazu reklamowego... 71 3.1.1.2. Publiczne rozpowszechnianie: przegląd koncepcji 71 3.1.1.3. W stronę funkcjonalnej deinicji pojęcia publiczne rozpowszechnianie... 78 3.1.2. Rozpowszechnianie oznaczeń odróżniających... 84 3.1.2.1. Znak towarowy napoju alkoholowego... 84 3.1.2.2. Symbol graiczny związany z napojem alkoholowym... 87 3.1.2.3. Oznaczenia przedsiębiorców zbieżne z oznaczeniami napojów alkoholowych... 89 3.1.3. Reklama ślepa... 89 3.1.4. Cel popularyzacji... 91 3.2. Informacja handlowa. Reklama kierowana do profesjonalistów... 93 4. Promocja... 96 4.1. Promocja a reklama... 96 4.1.1. Promocja jako publiczne zachęcanie do zakupu... 96 4.1.2. Promocja jako transakcja promującego i konsumenta... 97 4.2. Formy promocji... 98 4.2.1. Degustacja napojów alkoholowych... 98 4.2.2. Rozdawanie rekwizytów związanych z napojami alkoholowymi... 100 4.2.3. Premiowana sprzedaż napojów alkoholowych... 101 VIII

Spis treści 4.2.4. Wybrane inne formy działań promocyjnych... 102 4.2.4.1. Konkurs... 102 4.2.4.2. Loteria... 104 5. Sponsorowanie i informowanie o sponsorowaniu... 106 5.1. Sponsorowanie... 106 5.1.1. Przedmiot sponsorowania i wkład sponsora... 106 5.1.2. Informowanie o sponsorowaniu jako świadczenie sponsorowanego... 109 5.1.3. Cel informowania o sponsorowaniu... 109 5.2. Informowanie o sponsorowaniu... 110 5.2.1. Informowanie o sponsorowaniu a sponsorowanie... 110 5.2.2. Prezentacja oznaczeń sponsora... 111 5.2.3. Informowanie o sponsorowaniu a reklama... 112 6. Inne techniki marketingowe... 114 6.1. Telesprzedaż... 114 6.1.1. Telesprzedaż jako forma reklamy... 114 6.1.2. Telesprzedaż jako forma sprzedaży... 114 6.2. Lokowanie produktu... 117 6.2.1. Charakterystyka ogólna instytucji... 117 6.2.2. Paradoksy ustawowej regulacji lokowania produktu... 119 6.2.3. Lokowanie produktu w zastosowaniu do napojów alkoholowych... 121 zasady reklamowania napojów alkoholowych... 125 1. Przepisy reklamowe ustawy alkoholowej a przepisy reklamowe innych ustaw... 125 1.1. Ustawa alkoholowa a ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji... 125 1.2. Ustawa alkoholowa a ustawa medialna... 127 1.2.1. Reklama w programach radiowych i telewizyjnych... 127 1.2.2. Informowanie o sponsorowaniu w programach radiowych i telewizyjnych... 130 1.3. Ustawa alkoholowa a ustawa o świadczeniu usług drogą elektroniczną... 133 1.3.1. Reklama w usługach świadczonych drogą elektroniczną... 133 1.3.2. Informowanie o sponsorowaniu w usługach świadczonych drogą elektroniczną... 134 2. Zasady prowadzenia reklamy i promocji napojów alkoholowych... 136 2.1. Ograniczenia przestrzenne... 136 2.1.1. Reklama i promocja w poszczególnych mediach... 136 2.1.1.1. Reklama i promocja w telewizji i radio... 136 2.1.1.2. Reklama i promocja w Internecie... 137 2.1.1.3. Reklama i promocja w kinie i teatrze... 137 2.1.1.4. Reklama i promocja na kasetach wideo i podobnych nośnikach... 138 IX

Spis treści 2.1.1.5. Reklama i promocja w prasie młodzieżowej i dziecięcej... 139 2.1.1.6. Reklama i promocja na okładkach dzienników i czasopism... 141 2.1.1.7. Reklama i promocja na słupach i tablicach reklamowych oraz innych powierzchniach... 142 2.1.2. Reklama i promocja krajowa i niekrajowa... 146 2.1.3. Miejsca objęte zakazem sprzedaży i podawania a reklama i promocja... 147 2.1.4. Powszechna dostępność reklamy internetowej i jej ograniczenia... 148 2.2. Ograniczenia czasowe... 152 2.2.1. Reklama a tzw. czas chroniony... 152 2.2.1.1. Reklama w telewizji i radio... 152 2.2.1.2. Reklama w kinie i teatrze... 155 2.2.2. Okolicznościowe zakazy sprzedaży i podawania a reklama i promocja... 156 2.3. Ograniczenia podmiotowe... 157 2.3.1. Zakaz kierowania reklamy i promocji do małoletnich... 157 2.3.1.1. Zakaz kierowania reklamy i promocji do małoletnich jako fundament polityki alkoholowej 157 2.3.1.2. Osoba małoletnia: deinicja pojęcia... 159 2.3.1.3. Zakres zakazu kierowania reklamy i promocji do osób małoletnich... 160 2.3.1.4. Kierowanie promocji do małoletniego a przestępstwo jego rozpijania... 163 2.3.2. Zakaz kierowania reklamy i promocji do kobiet w ciąży i karmiących... 164 2.3.3. Zakaz kierowania reklamy i promocji do osób nietrzeźwych 165 2.3.4. Reklama i promocja a zezwolenie na sprzedaż napojów alkoholowych... 167 2.4. Ograniczenia modalne... 168 2.4.1. Zakaz wiązania działań reklamowych z osobami małoletnimi... 168 2.4.1.1. Zakaz przedstawiania w reklamie osób małoletnich... 168 2.4.1.2. Zakaz brania przez osoby małoletnie udziału w reklamie i promocji... 170 2.4.2. Zakaz łączenia spożywania alkoholu ze sprawnością izyczną bądź kierowaniem pojazdami... 170 2.4.3. Zakaz przypisywania alkoholowi właściwości leczniczych, stymulujących, uspakajających lub funkcji środka rozwiązywania konliktów osobistych... 172 2.4.4. Zakaz zachęcania do nadmiernego spożywania alkoholu... 175 X

Spis treści 2.4.5. Zakaz deprecjonowania postaw abstynencji lub wstrzemięźliwości w spożywaniu alkoholu... 176 2.4.6. Zakaz argumentacji wysoką zawartością alkoholu w napoju... 177 2.4.7. Zakaz wywoływania skojarzeń... 179 2.5. Zakazy reklamy i promocji pośredniej... 181 2.5.1. Reklama i promocja za pośrednictwem produktu innego niż napój alkoholowy... 181 2.5.2. Reklama i promocja za pośrednictwem osoby innej niż producent lub dystrybutor alkoholu... 183 2.6. Kontrreklama alkoholu... 184 2.6.1. Napisy ostrzegawcze w reklamie zewnętrznej... 184 2.6.2. Informacja o szkodliwości alkoholu umieszczana w miejscu jego sprzedaży i podawania... 186 2.6.3. Napisy ostrzegawcze na opakowaniach alkoholu (projekt). 187 2.6.4. Obowiązek sprzyjania ustawie alkoholowej przez organy państwa i media publiczne... 189 3. Zasady prowadzenia informowania o sponsorowaniu... 190 3.1. Ograniczenia podmiotowe... 190 3.1.1. Producenci i dystrybutorzy piwa... 190 3.1.2. Producenci i dystrybutorzy napojów od 0,5 do 8% alkoholu 191 3.1.3. Producenci i dystrybutorzy napojów od 8 do 18% alkoholu 192 3.1.3.1. Uwagi ogólne... 192 3.1.3.2. Impreza masowa: deinicja pojęcia... 194 3.1.3.3. Zasadnicza działalność producenta lub dystrybutora: deinicja pojęcia... 196 3.1.4. Producenci i dystrybutorzy napojów powyżej 18% alkoholu 199 3.2. Ograniczenia modalne... 201 3.2.1. Informowanie o sponsorowaniu za pośrednictwem radia i telewizji... 201 3.2.1.1. Treść informacji o sponsorowaniu (wskazania sponsora)... 201 3.2.1.2. Informacja o sponsorowaniu transmisji sportowych... 203 3.2.2. Informowanie o sponsorowaniu w inny sposób... 205 3.2.2.1. Media służące informowaniu o sponsorowaniu... 205 3.2.2.2. Treść informacji o sponsorowaniu... 208 4. Wolność reklamowania alkoholu w miejscu sprzedaży... 210 4.1. Cel wyjątku... 210 4.2. Zakres wyjątku... 212 4.2.1. Techniki marketingowe, których wyjątek dotyczy... 212 4.2.2. Zakres odstępstwa od stosowania wymogów ustawowych. 212 4.2.3. Problem wyodrębnienia miejsc objętych wyjątkiem... 214 4.3. Miejsca, których dotyczy wyjątek... 218 XI

Spis treści 4.3.1. Hurtownia... 218 4.3.2. Wydzielone stoisko... 218 4.3.3. Punkt prowadzący wyłącznie sprzedaż napojów alkoholowych... 220 4.3.4. Pozostałe placówki samoobsługowe oraz inne placówki handlowe... 221 4.3.5. Punkt prowadzący sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia w miejscu sprzedaży... 222 5. Pozostałe zagadnienia... 222 5.1. Opłaty z tytułu prowadzenia reklamy napojów alkoholowych... 222 5.1.1. Płatnicy opłat... 222 5.1.2. Inkasent opłat... 224 5.1.3. Podstawa naliczania i wysokość opłat... 224 5.1.4. Wnoszenie opłat... 225 5.1.5. Przeznaczenie opłat... 225 5.2. Odpowiedzialność karna... 226 5.2.1. Prowadzenie reklamy, promocji lub informowania o sponsorowaniu z naruszeniem ustawy... 226 5.2.1.1. Podmiot czynu... 226 5.2.1.2. Czynność sprawcza... 226 5.2.1.3. Skutek czynu... 228 5.2.1.4. Społeczna szkodliwość czynu... 229 5.2.1.5. Strona podmiotowa czynu... 229 5.2.1.6. Zagrożenie karą... 230 5.2.2. Promocja w formie degustacji a naruszenie zakazu podawania napojów alkoholowych... 231 5.2.3. Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych jako oskarżyciel publiczny... 232 5.2.4. Przepisy karne ustawy alkoholowej w orzecznictwie TK... 233 5.3. Sankcja cofnięcia zezwolenia na sprzedaż napojów alkoholowych 234 perspektywy nowelizacji przepisów reklamowych ustawy alkoholowej... 237 Indeks rzeczowy... 239 XII

Przedmowa Niniejsza książka jest rozbudowanym komentarzem do kilku przepisów ustawy alkoholowej i ustawy medialnej, w szczególności dotyczących zagadnienia reklamy, promocji i informowania o sponsorowaniu napojów alkoholowych. Pisząc ją miałem nadzieję, że ułatwi ona poruszanie się po obowiązujących w tej dziedzinie zawiłych przepisach prawa administracyjnego osobom szczególnie tematem zainteresowanym, jakimi są producenci oraz różnego szczebla dystrybutorzy napojów alkoholowych, a także media, z drugiej zaś strony jednostki samorządu terytorialnego czy organy ochrony prawnej. Pominięto tu natomiast, a przynajmniej kwestia ta została poruszona jedynie w niezbędnym zakresie, zagadnienie zastosowania w odniesieniu do marketingu napojów alkoholowych instrumentarium ustaw o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji, ustawy o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym i innych ustaw z zakresu szeroko pojętego prawa konsumenckiego, które niewątpliwie znajdą zastosowanie w reklamie, promocji i informowaniu o sponsorowaniu napojów alkoholowych, jednak nie zawierają przepisów w szczególności dotyczących tych zagadnień. Piśmiennictwo dotyczące tych ustaw jest bogate, a czytelnik znajdzie w nim odpowiedź na większość możliwych tu do postawienia pytań. Polityka alkoholowa państwa jest, patrząc w historycznej perspektywie, matką wszystkich innych polityk produktowych, polityk którym przyświeca cel uchronienia jednostek i społeczeństwa przed skutkami nadużywania produktów, takich jak wyroby tytoniowe, czy produkty lecznicze, a ostatnio także przed skutkami korzystania z usług mogących stwarzać porównywalne negatywne skutki zdrowotne takich jak: gry hazardowe (których reklama, promocja i informowanie o sponsorowaniu poddane są zresztą w prawie polskim ograniczeniom bezpośrednio wzorowanym na przepisach ustawy alkoholowej). Trudno też nie zauważyć, że w przypadku wszystkich tego rodzaju polityk istnieje powtarzający się z ustawy na ustawę kanon instrumentarium prawnego, w skład którego wchodzą, wymieniając przykładowo, ograniczenia dotyczące charakterystyki miejsc sprzedaży produktu lub punktów, w których oferowana jest usługa, szczególne obowiązki informacyjne ciążące na sprzedawcy-usługodawcy, czy zakaz reklamowania towarów i usług osobom małoletnim. Rodzi się stąd przypuszczenie, że poczynione w ramach niniejszej publikacji ustalenia mają szczególny walor poznawczy i mogą stanowić dla tych innych polityk produktowych źródło inspiracji (w mniejszym stopniu w przypadku produktów leczniczych, w większym w przypadku wyrobów tytoniowych czy gier hazardowych) przynajmniej, jeśli chodzi o techniczną stronę rozwiązań regulacyjnych. XIII

Przedmowa Trzymasz Czytelniku w ręku pierwsze wydanie tej książki, a ma być ona w moim zamiarze w przyszłości rozwijana i doskonalona będę Ci wdzięczny za wszelkie dotyczące jej uwagi i propozycje. Zapraszam do kontaktu na adres e-mail: marcinozog@adres.pl. W książce przewijają się nazwy napojów alkoholowych, jak również nazwy irmowe, które zostały tu użyte wyłącznie w celach informacyjnych, w szczególności w celu powołania przykładów praktycznego stosowania przepisów ustawy alkoholowej stanowiących część historii polskiego prawa reklamy. Zgłaszam brak konliktu interesów w związku z powstaniem niniejszej książki, w szczególności stwierdzam, że na jej treść i fakt ukazania się drukiem nie miały wpływu osoby mogące być zainteresowanymi kształtem powziętych w jej ramach ustaleń. W pracy uwzględniono stan prawny na dzień 1.7.2011 r. Jest coś niepokojącego w dedykowaniu dziecku książki traktującej o alkoholu. Cóż jednak począć, jeżeli to dziecko to nasz mały Staś, który urodził się na chwilę przed ukazaniem się tej książki? W twoje rączki Tasiu tę książeczkę niniejszym składam. XIV

Wykaz skrótów 1. Źródła prawa Prawo krajowe AlkU (ustawa alkoholowa)........ ustawa z 26.10.1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (t.j. Dz.U. z 2007 r. Nr 70, poz. 473 ze zm.) AlkU z 1920 r...... ustawa z 23.4.1920 r. o ograniczeniach w sprzedaży i spożycia napojów alkoholowych (Dz.U. Nr 37, poz. 210 ze zm.) AlkU z 1931 r...... ustawa z 21.3.1931 r. o ograniczeniach w sprzedaży, podawaniu i spożyciu napojów alkoholowych (przeciwalkoholowa) (Dz.U. Nr 51, poz. 423 ze zm.) BezpImMasU...... ustawia z 20.3.2009 r. o bezpieczeństwie imprez masowych (Dz.U. Nr 62, poz. 504 ze zm.) BezpŻywU........ ustawa z 25.8.2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 ze zm.) BrońAmunU........ ustawa z 21.5.1999 r. o broni i amunicji (t.j. Dz.U. z 2004 r. Nr 52, poz. 525 ze zm.) GryHazardU....... ustawa z 19.11.2009 r. o grach hazardowych (Dz.U. Nr 201, poz. 1540 ze zm.) JHandlU.......... ustawa z 21.12.2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (t.j. Dz.U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 ze zm.) KC............... ustawa z 23.4.1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) KK............... ustawa z 6.6.1997 r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm.) KP............... ustawa z 26.6.1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) KPA.............. ustawa z 14.6.1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) KPK.............. ustawa z 6.6.1997 r. Kodeks postępowania karnego (Dz.U. Nr 89, poz. 555 ze zm.) KRO............. ustawa z 25.2.1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz.U. Nr 9, poz. 59 ze zm.) NapSzkodlAlkR.... rozporządzenie Ministra Zdrowia z 6.11.2003 r. w sprawie treści, wielkości, wzoru i sposobu umieszczania na XV

Wykaz skrótów reklamach piwa napisów informujących o szkodliwości spożywania alkoholu lub o zakazie sprzedaży alkoholu małoletnim (Dz.U. Nr 199, poz. 1950) NarkU z 1997 r..... ustawa z 24.4.1997 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 24, poz. 198 ze zm.). NarkU z 2005 r..... ustawa z 29.7.2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (Dz.U. Nr 179, poz. 1485 ze zm.) NormU........... ustawa z 12.9.2002 r. o normalizacji (Dz.U. Nr 169, poz. 1386 ze zm.) nowela do AlkU z 1993 r........... ustawa z 17.4.1993 r. o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. Nr 40, poz. 184) nowela do AlkU z 1996 r........... ustawa z 12.9.1996 r. o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. Nr 127, poz. 593) nowela do AlkU z 2003 r........... ustawa z 28.3.2003 r. o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz.U. Nr 80, poz. 719) nowela do AlkU z 2007 r........... ustawa z 24.8.2007 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej (Dz.U. Nr 176, poz. 1238) nowela do AlkU z 25.7.2001 r........ ustawa z 25.7.2001 r. o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich oraz obrocie tymi wyrobami (Dz.U. Nr 128, poz. 1401) nowela do AlkU z 27.4.2001 r....... ustawa z 27.4.2001 r. o zmianie ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, ustawy o radiofonii i telewizji oraz ustawy o opłacie skarbowej (Dz.U. Nr 60, poz. 610) nowela do AlkU z 25.3.2011 r....... ustawa z dnia 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz. U. Nr 106, poz. 622) nowela do RTVU z 2011 r........... ustawa z 25.3.2011 r. o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 85, poz. 459) XVI

Wykaz skrótów nowela do WarŻywU z 2002 r........... ustawa z 24.7.2002 r. o zmianie ustawy o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia oraz innych ustaw (Dz.U. Nr 135, poz. 1145 ze zm.) nowela do WarŻywU z 2004 r........... ustawa z 20.4.2004 r. o zmianie i uchyleniu niektórych ustaw w związku z uzyskaniem przez Rzeczpospolitą Polską członkostwa w Unii Europejskiej (Dz.U. Nr 96, poz. 959) OchrDanychU...... ustawa z 29.8.1997 r. o ochronie danych osobowych (t.j. Dz.U. z 2002 r. Nr 101, poz. 926 ze zm.) PDOFizU......... ustawa z 26.7.1991 r. o podatku dochodowym od osób izycznych (t.j. Dz.U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) PDOPrU.......... ustawa z 15.2.1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 74, poz. 397 ze zm.) PNPRynkU........ ustawa z 23.8.2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym (Dz.U. Nr 171, poz. 1206 ze zm.) PrFarm........... ustawa z 6.9.2001 r. Prawo farmaceutyczne (t.j. Dz.U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 ze zm.) PrOchrŚrod........ ustawa z 27.4.2001 r. Prawo ochrony środowiska (t.j. Dz.U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 ze zm.) PrPras (ustawa prasowa).......... ustawa z 26.1.1984 r. Prawo prasowe (Dz.U. Nr 5, poz. 24 ze zm.) PrWłPrzem........ ustawa z 30.6.2000 r. Prawo własności przemysłowej (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 119, poz. 1117 ze zm.) PrZgrom.......... ustawa z 5.7.1990 r. Prawo o zgromadzeniach (Dz.U. Nr 51, poz. 297 ze zm.) RTVU (ustawa medialna).......... ustawa z 29.12.1992 r. o radiofonii i telewizji (t.j. Dz.U. z 2011 r. Nr 43, poz. 226 ze zm.) SprzKonsU........ ustawa z 27.7.2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz.U. Nr 141, poz. 1176 ze zm.) ŚwUsłDrElU....... ustawa z 18.7.2002 r. o świadczeniu usług drogą elektroniczną (Dz.U. Nr 144, poz. 1204 ze zm.) TytońU (ustawa tytoniowa).......... ustawa z 9.11.1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych (Dz.U. z 1996 r. Nr 10, poz. 55 ze zm.) WarŻywU.......... ustawa z 11.5.2001 r. o warunkach zdrowotnych żywności i żywienia (t.j. Dz.U. 2005 r. Nr 31, poz. 265 ze zm.) XVII

Wykaz skrótów WyrWinU (ustawa winiarska)......... ustawa z 22.1.2004 r. o wyrobie i rozlewie wyrobów winiarskich, obrocie tymi wyrobami i organizacji rynku wina (Dz.U. Nr 34, poz. 292 ze zm.) ZapNarkU.......... ustawa z 31.1.1985 r. o zapobieganiu narkomanii (Dz.U. Nr 4, poz. 15 ze zm.) ZnakŚrSpożR...... rozporządzenie Ministra Rolnictwa I Rozwoju Wsi z 10.7.2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz.U. Nr 137, poz. 966 ze zm.) ZNKU............ ustawa z 16.4.1993 r. o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji (t.j. Dz.U. z 2003 r. Nr 153, poz. 1503 ze zm.) prawo unijne dyrektywa 89/552... dyrektywa Rady 89/552/EWG z 3.10.1989 r. w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych Państw Członkowskich, dotyczących wykonywania telewizyjnej działalności transmisyjnej (Dz.Urz. WE L 298 z 17.10.1989 r., s. 23) dyrektywa 98/43.... dyrektywa 98/43/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 6.7.1998 r. w sprawie zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych w Państwach Członkowskich, odnoszących się do reklamy oraz sponsorowania wyrobów tytoniowych (Dz.Urz. WE L 213 z 30.7.1998 r., s. 9) dyrektywa 2003/33.. dyrektywa 2003/33/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 26.5.2003 r. w sprawie zbliżania przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich odnoszących się do reklamy i sponsorowania wyrobów tytoniowych (Dz.Urz. UE L 152 z 20.6.2003 r., s. 16) dyrektywa 2007/65.. dyrektywa 2007/65/WE Parlamentu Europejskiego I Rady z dnia 11 grudnia 2007 r. zmieniająca dyrektywę Rady 89/552/EWG w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich, dotyczących wykonywania telewizyjnej działalności transmisyjnej (Dz.Urz. UE L 332 z 18.12.2007 r., s. 27) dyrektywa 2010/13.. dyrektywa 2010/13/UE Parlamentu Europejskiego i Rady z 10.3.2010 r. w sprawie koordynacji niektórych przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich dotyczących świadczenia audiowizualnych usług medialnych (dyrektywa o audiowizualnych usługach medialnych) (Dz.Urz. UE L 95 z 15.4.2010 r., s. 1) XVIII

Wykaz skrótów rozporządzenie Nr 1576/89........ rozporządzenie Rady (EWG) Nr 1576/89 z 29.5.1989 r. ustanawiającym ogólne zasady definicji, opisu i prezentacji napojów spirytusowych (Dz.Urz. WE L 160 z 12.6.1989 r., s. 1) rozporządzenie Nr 178/2002....... rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady Nr 178/2002/WE z 28.1.2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd do Spraw Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz.Urz. WE L 31 z 1.2.2002 r., s. 1) rozporządzenie Nr 510/2006....... rozporządzenie Rady (WE) Nr 510/2006 z 20.3.2006 r. w sprawie ochrony oznaczeń geograicznych i nazw pochodzenia produktów rolnych i środków spożywczych (Dz.Urz. UE L 93 z 31.3.2006 r., s. 12 ze zm.) rozporządzenie Nr 110/2008....... rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 110/2008 z 15.1.2008 r. w sprawie deinicji, opisu, prezentacji, etykietowania i ochrony oznaczeń geograicznych napojów spirytusowych oraz uchylające rozporządzenie Rady (EWG) Nr 1576/89 (Dz.Urz. UE L 39 z 13.2.2008 r., s. 16) rozporządzenie Nr 207/2009....... rozporządzenie Rady (WE) Nr 207/2009 z 26.2.2009 r. w sprawie wspólnotowego znaku towarowego (Dz.Urz. UE L 78 z 24.3.2009 r., s. 1) TfUE............. Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/2 ze zm.) TWE............. Traktat o utworzeniu Europejskiej Wspólnoty Gospodarczej (tzw. Traktat Rzymski) (Dz.U. z 2004 r. Nr 90, poz. 864/2 ze zm.) 2. inne akty normatywne EKTP............ Europejska konwencja o telewizji ponadgranicznej z 5 maja 1989 r. (Dz. U. z 1995 r. Nr 32, poz. 160) wraz z protokołem poprawek przyjętym w dniu 1 października 1998 r. (Dz. U. z 2000 r. Nr 70, poz. 817) Kodeks ZPPBP..... Kodeks Reklamowy Związku Przemysłu Piwowarskiego Browary Polskie (obecnie jako Standardy Reklamy Piwa stanowiący Załącznik Nr 1 do Kodeksu Etyki Reklamy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy); opubl. www.radareklamy.pl XIX