PRAKTYKA INDYWIDUALNA MORSKA (na sem. VII) studentów specjalności: III PM, IRM, PHiON, RAT, MSI, OFF, TMiŚ, GM studia stacjonarne wskazania szczegółowe dotyczące zaliczenia praktyki Strona 1 z 5 Czas trwania praktyki: minimum 4 miesiące (praktyka może być realizowana etapami, np. dwa rejsy po 2 m-ce itp.) Miejsce praktyki: statki handlowe armatorów polskich i zagranicznych o pojemności brutto 500 i powyższej, w dziale pokładowym, w żegludze międzynarodowej. Warunki zaliczenia praktyki: Uwagi: a) studenci podczas odprawy, przed rozpoczęciem praktyki, otrzymują wskazania szczegółowe dotyczące zaliczenia praktyki, które udostępnione są na stronie internetowej prorektor.am.szczecin.pl; b) po rozliczeniu sem. VI (zdaniu karty egzaminacyjnej i indeksu w Dziekanacie), Dziekanat kieruje studenta na praktykę; c) przed rozpoczęciem każdej indywidualnej praktyki morskiej należy przedstawić w Dziale Spraw Morskich i Praktyk pierwszą stronę kontraktu; d) w terminie 2 tygodni od zakończenia praktyki (każdego kontraktu) należy przedstawić w Dziale Spraw Morskich i Praktyk książeczkę żeglarską i książkę praktyk morskich (KPM) z potwierdzeniem zamustrowania, zapisów kontrolnych i wykonywanych zadań; e) po zrealizowaniu ostatniego kontraktu kończącego wymaganą 4-ro miesięczną praktykę należy złożyć w Dziekanacie, sprawozdanie z praktyki morskiej oraz do kontroli książkę praktyk morskich (KPM) wraz z wydrukiem z rejestru praktyk pobranym z Działu Spraw Morskich i Praktyk. f) jeśli student posiada 12 miesięczną praktykę morską wymaganą do uzyskania dyplomu oficera wachtowego, udokumentowaną w książeczce żeglarskiej i książce praktyk morskich (KPM), to wtedy oprócz KPM i wydruku z rejestru praktyk składa w Dziekanacie również wyciąg pływania z Urzędu Morskiego; g) sprawozdanie z praktyki należy złożyć w Dziekanacie w terminie 2 m-cy od daty zmustrowania ze statku. Niezłożenie sprawozdania w wyznaczonym terminie będzie skutkować niezaliczeniem praktyki i semestru. h) uzyskanie pozytywnej oceny ze sprawozdania z praktyki. 1) przed przystąpieniem do egzaminu dyplomowego inżynierskiego należy przedstawić w Dziekanacie książkę praktyk morskich (KPM) z praktyką pływania w wymiarze określonym w programie nauczania, łącznie z rejestrem praktyk wystawionym przez Dział Spraw Morskich i Praktyk; 2) po zrealizowaniu 12 miesięcznej praktyki pływania i rozliczeniu jej w Dziale Spraw Morskich i Praktyk należy złożyć w Dziekanacie książkę praktyk morskich (KPM) wraz z wyciągiem pływania potwierdzonym przez Urząd Morski w terminie do dwóch lat od zdania egzaminu dyplomowego, jednak nie później niż 7 lat od rozpoczęcia szkolenia; 3) niedostosowanie się do niniejszej procedury wiąże się z brakiem zaliczenia praktyki. Materiały z praktyki powinny być opracowane samodzielnie, wydrukowane na oddzielnych kartkach i ujęte w sześciu rozdziałach oprawionych w osobne skoroszyty jednego koloru. Do każdego rozdziału należy dołączyć kserokopię informacji o statku z książki praktyk morskich (KPM). Treść materiałów powinna obejmować: Rozdział 1 Pełnienie wacht. Rozdział 2 Wiedza okrętowa i manewrowanie statkiem. Rozdział 3 Budowa i stateczność statku, przewóz i sztauowanie ładunku. Rozdział 4 Nawigacja. Rozdział 5 Bezpieczeństwo i ochrona przeciwpożarowa. Rozdział 6 Astronawigacja. UWAGA! Jeśli ze względu na typ statku (np. statek specjalistyczny typu offshore) nie będzie możliwe wykonanie któregokolwiek z rozdziałów lub jego części, to taka sytuacja powinna być opisana i umotywowana w sprawozdaniu oraz potwierdzona przez statek. Takie sprawozdanie będzie indywidualnie rozpatrywane przez komisje ds. sprawozdań. Zalecane jest, aby
Strona 2 z 5 praktykant zabezpieczył zdjęcia i dokumentację (kserokopie, szkice, opisy) ze statku wykonującego specyficzne zadania. Po powrocie z praktyki student otrzyma od osób sprawdzających poszczególne części sprawozdania indywidualne wytyczne do opracowania, na podstawie posiadanej dokumentacji statkowej, w zamian za pominięte punkty rozdziałów. Dlatego zaleca się, aby student niezwłocznie po powrocie z praktyki skontaktował się z osobami oceniającymi sprawozdanie w celu uszczegółowienia indywidualnych wytycznych. Skład osobowy komisji ds. sprawozdań dostępny jest w Dziekanacie. Rozdział 1 Pełnienie wacht 1. Procedury wachtowe (Bridge procedures). 1.1. Rzeczywisty rozkład i obsada wacht w różnych warunkach (dobra widzialność, ograniczona widzialność, warunki sztormowe, SRR, wąskie przejścia, manewry) załącz zdjęcie lub kserokopię standardowego rozkładu i obsady wacht. 1.2. Rzeczywista procedura przekazywania wacht załącz zdjęcie lub kserokopię (wypełnionej) listy kontrolnej przekazywania wachty. 2. Prawidła MPZZM (COLREG rules). 2.1. Wybrana sytuacja kolizyjna i sposób jej rozwiązania. Sprawozdanie powinno zawierać: pozycję statku; warunki hydrometeorologiczne; namiary, odległości; rodzaj sytuacji spotkaniowej, obowiązki statków; podjęte działania statku własnego (manewry, czasy wykonania manewrów, osiągnięte odległości minięcia, manewry powrotne i ich czasy wykonania); podjęte działania statku obcego; nawiązana łączność (jeżeli była); analiza podjętych działań statku własnego i obcego (zgodność z prawidłami MPZZM, prawidłowość wykonania, ocena osiągniętych efektów); wykorzystanie urządzeń AIS (jeżeli wykorzystywano). 2.2. Do sprawozdania załącz zdjęcia ekranu urządzenia radarowego (lub VDR) przedstawiające rozwój sytuacji. 3.1. Opisz wybrane przejście przez wąskie przejście, tor wodny lub SRR. Opis powinien zawierać: plan przejścia (WP s, kursy, szybkości); warunki hydrometeorologiczne (kierunek i prędkość wiatru, stan morza, kierunki i prędkości prądów, widzialność, inne istotne); opis systemu VTS, VTMS, meldunkowego oraz rzeczywisty sposób uczestniczenia w nim podczas przejścia; napotkane sytuacje niebezpieczne lub interesujące (jeżeli wystąpiły), analiza realizacji przejścia (prawidłowość realizacji planu przejścia, odstępstwa od planu, prawidłowość wykonywanych manewrów w WP s, rozwiązywania sytuacji niebezpiecznych lub nietypowych). 3.2. Do opisu dołącz zdjęcie mapy (lub ekranu mapy elektronicznej) dokumentujące wykonane przejście). Uwaga: Wszystkie zdjęcia, kserokopie lub inne materiały muszą być potwierdzone przez statek (podpis oficera, jego ranga, pieczątka statku). W przypadku niemożności zrealizowania jakiegoś zadania, należy podać przyczynę i uzyskać potwierdzenie ze statku. Rozdział 2 Wiedza okrętowa i manewrowanie statkiem (General seamanship and shiphandling) 1. Urządzenia pokładowe, przeglądy i konserwacja (Deck machinery and maintenance). 1.1 Opisz urządzenia pokładowe statku, ich obsługę i konserwację: urządzenia przeładunkowe; systemy otwierania ładowni; windy cumownicze i kotwiczne; osprzęt i liny cumownicze; kotwice i łańcuchy kotwiczne; polery;
przewłoki; trapy; sprzęt specjalistyczny i awaryjny. 2. Manewrowanie statkiem (Shiphandling). 2.1. Przedstaw informacje o statku do oceny zdolności manewrowej (poster manewrowy), w tym: wymiary statku; napęd główny (rodzaj, moc, śruba napędowa, ster); wyniki prób manewrowych (cyrkulacji, hamowania statku), zalecany manewr ratowniczy (MOB). 2.2. Opisz dwa wybrane manewry twojego statku, zamieść plan manewru: kotwiczenia; cumowania; holowania; lub manewr ratowniczy. 3. Praca projektowa. 3.1. Sporządź plan przedstawiający stanowiska manewrowe na dziobie i rufie: pozycje polerów, przewłok, wind/kabestanów cumowniczych, wind kotwicznych. Zaznacz przebiegi lin cumowniczych. Strona 3 z 5 Rozdział 3 Budowa i stateczność statku, przewóz i sztauowanie ładunku (Ship s construction and stability, cargo handling and stowage) 1. Budowa i stateczność statku (Ship s construction and stability). 1.1. Narysuj schemat systemu balastowego i zenzowego statku. Na schemacie (szkicu) systemu balastowego i zenzowego zaznaczyć ustawienia zaworów, w odniesieniu do konkretnego zbiornika, w celu jego: zabalastowania; wybalastowania, resztkowania. 1.2. Przeprowadzić sondowanie ręczne zbiornika (częściowo zapełnionego) i obliczyć masę cieczy. 1.3. Narysuj szkic przestrzeni ładunkowych statków. Podaj wielkość ładowni, wymiary łuku wybranej ładowni. 1.4. Przedstaw wytyczne dla kapitana z informacji o stateczności. 1.5. Podaj wartości kryteriów stateczności statku w danym stanie załadowania. 1.6. Wymień dokumentację statecznościową statku. 1.7. Podaj ograniczenia wytrzymałości wzdłużnej. 1.8. Podaj możliwości obciążenia pokładów i ładowni. 2. Przewóz i sztauowanie ładunku (Cargo handling and stowage). 2.1. Oblicz gęstość wody zaburtowej. Podaj dokładność jej obliczania. 2.2. Przeprowadź draft survey (niezależnie od typu statku i rodzaju ładunku) oraz podaj: 2.2.1. wartość stałej statkowej (constans); 2.2.2. wartość balastów. 2.3. Przedstaw plan ładunkowy z wybranej podróży oraz podaj: 2.3.1. kolejność przeładunków; 2.3.2. kolejność operacji balastowych. 2.4. Opisz opiekę nad ładunkiem w czasie podróży oraz: 2.4.1. przedstaw procedurę przygotowania przestrzeni ładunkowej przed załadunkiem; 2.4.2. opisz kontrolę ładunku w czasie podróży; 2.4.3. przedstaw procedurę postępowania w przypadku ładunku uszkodzonego. 2.5. Naszkicuj i opisz zamocowanie wybranego ładunku. 2.6. Wymień przepisy odnoszące się do mocowania ładunku na statku. 2.7. Narysuj i opisz oznakowanie wybranego ładunku niebezpiecznego. 2.8. Naszkicuj i opisz zastosowaną separację ładunków niebezpiecznych na statku. 3.1. Odczytaj zanurzenia statku na dziobie, rufie i śródokręciu. Narysuj znaki zanurzenia z burty statku zaznaczając na nich poziom wody oraz:
3.1.1. określ ugięcie statku i oblicz strzałkę ugięcia; 3.1.2. oblicz zanurzenie średnie i średnie średnich; 3.1.3. oblicz poprawki na przegłębienie; 3.1.4. oblicz wyporność statku. Strona 4 z 5 Rozdział 4 Nawigacja (Navigation) 1. Planowanie i realizacja podróży statku (Voyage planning and monitoring). 1.1. Przedstaw założenia planu podróży na podstawie instrukcji armatora lub czarterującego. 1.1.1. Port docelowy i laydays. 1.1.2. Podaj system komunikacji i raportowania przebiegu podróży czarterującemu/armatorowi (dołącz przykładowy raport dzienny oraz raport z przebiegu wybranej podróży). 1.1.3. Podaj aspekty ekonomiczne (zużycie paliwa i zalecenia czarterującego, planowane miejsca bunkrowania, zdawania pozostałości olejowych oraz śmieci, pobierania wody słodkiej, itd.). 1.1.4. Podaj odległość oraz ETA dla 2 prędkości do portu przeznaczenia z uwzględnieniem spodziewanych warunków hydrometeorologicznych. 1.2. Dokonaj wyboru trasy oraz opracuj plan podróży (wybór publikacji, opis systemów meldunkowych, informacje pogodowe, itd.). 1.3. Podaj uwagi i spostrzeżenia dotyczące realizacji zaplanowanej podróży (trasy alternatywne, warunki hydrometeorologiczne, opóźnienia wynikające z braku dostępności terminalu lub pilota, itd.). 1.4. Dokonaj analizy nawigacyjnej portu przeznaczenia z uwzględnieniem informacji szczegółowych dotyczących nawigacji pilotażowej. 2. Wykorzystanie ECDIS do zapewnienia bezpieczeństwa nawigacji (Use of the ECDIS to maintain the safety of navigation). 2.1. Dokonaj opisu planowania podróży przy użyciu systemu ECDIS (dla statków posiadających taki system. W przypadku braku wyposażenia w ECDIS, potwierdzić to zaświadczeniem ze statku). 2.1.1. Podaj typ, producenta oraz opis systemu znajdującego się na statku. 2.1.2. Podaj sposób planowania oraz monitorowania zaplanowanej trasy. 2.1.3. Podaj rodzaj informacji locyjnych zawartych w systemie map elektronicznych. 2.1.4. Podaj sposób korekty i wyboru map elektronicznych. 3.1. Rozrysuj rozmieszczenie oraz opisz urządzenia nawigacyjne znajdujące się na mostku. 3.2. Przedstaw rozmieszczenie anten na pokładzie pelengowym. Rozdział 5 Bezpieczeństwo i ochrona przeciwpożarowa (Safety and fire protection) 1. Bezpieczeństwo (Safety). 1.1. Opisać plan rozmieszczenia środków ratunkowych (Safety Plan) zawartość, użyte symbole, skala, gdzie umieszczony, przez kogo zatwierdzony, załączyć zdjęcie tabeli planu. 1.2. Wypisać z planu ilości środków ratunkowych (podać polskie i angielskie nazwy). 1.3. Scharakteryzować zasoby pirotechniki (statkowej i w środkach ratunkowych). 1.4. Wypisać łodzie ratunkowe, tratwy ratunkowe, łódź ratowniczą (podać typ, sposób wodowania). 1.5. Opisać książkę wyposażenia ratunkowego (Live-saving, Appliances Book) rodzaj i częstotliwość wpisów. 1.6. Opisać ćwiczebny alarm opuszczania statku lub alarm pożarowy (do wyboru). 1.7. Rozkłady alarmowe na statku (jakie są, gdzie umieszczone). 1.8. Elementy wyposażenia systemu GMDSS na statku (opisać typ, zasięg, sposób testowania i serwisowania, gdzie rozmieszczone). 1.9. Możliwości wysłania sygnałów wzywania pomocy zależnie od rejonu żeglugi, potwierdzanie sygnałów wzywania pomocy. 2. Ochrona przeciwpożarowa (Fire protection and fire-fighting). 2.1. Opisać plan ochrony pożarowej statku (zawartość, użyte symbole, skala, gdzie umieszczony, przez kogo zatwierdzony, załączyć zdjęcie tabeli planu) zaznaczyć, gdy występuje tylko jeden z Planem rozmieszczenia środków ratunkowych. 2.2. Opisać przenośny sprzęt gaśniczy. 2.3. Opisać stałe instalacje wykrywcze i gaśnicze na statku, przedstawić sposób oznaczania otworów wentylacyjnych.
Strona 5 z 5 3.1. Przygotować projekt konspekt szkolenia dla załogi, jakie prowadzi po alarmie odpowiedzialny oficer (z zakresu tematyki pożarowej lub ratunkowej). Rozdział 6 Astronawigacja (Astronavigation) 1. Obliczanie cp kompasu magnetycznego (Calculating the compass error). Proszę określić całkowitą poprawkę kompasu magnetycznego stosując poniższe metody: 1.1. w momencie wschodu/zachodu Słońca (po 5 obliczeń); 1.2. z obserwacji gwiazdy Polarnej (3 obliczenia). Każde obliczenie powinno zawierać: obliczenie momentu wschodu/zachodu Słońca w czasie UT i ZT dla konkretnej pozycji statku, moment obserwacji w czasie UT i ZT gwiazdy Polarnej dla konkretnej pozycji statku. Obliczenia należy wykonać w oparciu o tablice nawigacyjne i MRA. 2. Obliczanie różnymi metodami elementów astronomicznej linii pozycyjnej (Different methods of Calculating Astronomical Positioning Line). Obliczanie elementów astronomicznej linii pozycyjnej metodą: 2.1. wysokościową: dla pozycji zliczonej metodą klasyczną analityczną (dwie linie) oraz dla pozycji skalkulowanej metodą tablicową tablice HD 605 (NP. 401) (sześć linii); 2.2. szerokościową: z górnej kulminacji (cztery linie w tym jedna z Księżyca), z dolnej kulminacji dowolnego cn (dwie linie) oraz z pomiaru wysokości gwiazdy Polarnej (trzy linie); 2.3. przypołudnikową (dwie linie); 2.4. długościową (dwie linie). Każde obliczenie powinno zawierać: opis sekstantu (producent, seria, numer oraz wartość błędu stałego), wzór, na którego podstawie dokonano obliczeń z podaniem wartości pośrednich. Wszystkie obliczenia należy wykonać w oparciu o pełen algorytm poznany na zajęciach. 3. Wykorzystanie metod astronawigacyjnych do wyznaczania pozycji statku (Use of the astronomical methods to obtaining ship s position). 3.1. Poranna i wieczorna obserwacja z gwiazd i planet. 3.1.1. Przygotowanie porannej i wieczornej obserwacji z gwiazd i planet: obliczenie momentu wystąpienia okresu dogodnego w czasie UT i ZT, obliczenie czasu jego trwania, wybór 12 ciał niebieskich w tym planet podając ich przybliżone wartości h i A. 3.1.2. Poranna i wieczorna obserwacja minimum trzech ciał niebieskich. obliczenia wykonać analitycznie dla pozycji zliczonej, obliczenia wykonać tablicowo (NP. 401) dla pozycji tablicowej. Uwaga: Wykonane pomiary potwierdzić okrągłą pieczęcią i podpisem kapitana statku.