Regionalne i inteligentne specjalizacje jako podstawa kreowania polityki rozwoju Marek Orszewski Dyrektor Wydziału Rozwoju Regionalnego UMWZ
Europa 2020 Unia Europejska wyznaczyła wizję społecznej gospodarki rynkowej dla Europy w strategii zatytułowanej Europa 2020. Zgodnie z założeniami tej strategii, nasze słabości strukturalne mają zostać pokonane poprzez postępy osiągane na obszarze trzech wzajemnie na siebie oddziałujących priorytetów, tj.: wzrostu inteligentnego, opartego na wiedzy i innowacjach; wzrostu zrównoważonego, promującego gospodarkę bardziej efektywną w wykorzystaniu zasobów, niskoemisyjną i konkurencyjną; wzrostu sprzyjającego włączeniu społecznemu, z gospodarką charakteryzującą się wysokim poziomem zatrudnienia i zapewniającą spójność w wymiarze gospodarczym, społecznym i terytorialnym.
Uwarunkowania ex-ante Uwarunkowania ex-ante stanowią warunki wstępne służące efektywnemu i skutecznemu wykorzystaniu funduszy unijnych. Jednym z warunków do spełnienia przez państwa członkowskie jest opracowanie krajowych lub regionalnych strategii badań i innowacji na rzecz inteligentnej specjalizacji. Przedmiotowy warunek dotyczy Celu tematycznego 1. Wspieranie badań naukowych, rozwoju technologicznego i innowacji
Regionalne i inteligentne specjalizacje Regionalna specjalizacja oznacza zidentyfikowane, wyjątkowe cechy i aktywa każdego kraju i regionu, podkreślające przewagę konkurencyjną oraz skupiające regionalnych partnerów i zasoby; z kolei w przypadku inteligentnych specjalizacji, poza cechami stanowiącymi o specjalizacji danego regionu, podkreśla się konieczność uwzględnienia przy ich wyznaczaniu następujących elementów: sfery B+R, wykorzystania w produkcji, rozszerzenia zasięgu na rynku regionalnym i ponadregionalnym;
Regionalna Strategia Innowacji Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2011-2020 Proces identyfikacji regionalnych, a docelowo inteligentnych specjalizacji w województwie zachodniopomorskim w pierwszej kolejności wynikał z zapisów Regionalnej Strategii Innowacji Województwa Zachodniopomorskiego na lata 2011-2020. Pojęcie regionalnych specjalizacji zostało dostrzeżone i zastosowane właśnie w przygotowanej w 2010 roku RSI. Jednym z trzech celów strategicznych tego dokumentu jest bowiem: Rozwój specjalizacji regionalnych w oparciu o endogeniczny potencjał województwa.
Programy Strategiczne Proces realizacji Strategii Rozwoju Województwa Zachodniopomorskiego do 2020 roku (SRWZ) powinien zmierzać do urzeczywistnienia zdefiniowanej wizji oraz osiągnięcia zaplanowanych i zapisanych w dokumencie celów rozwoju. Proces ten powinien dokonywać się poprzez wyznaczenie i wdrożenie programów strategicznych obejmujących konkretne działania w określonej perspektywie czasowej oraz wskazujących na sposoby i środki służące ich implementacji. Program Strategiczny wpisuje się w realizację celów strategicznych (w tym celów kierunkowych) wyznaczonych przez strategię rozwoju województwa i kierunki działań polityk sektorowych.
Programy Strategiczne PROGRAM STRATEGICZNY GOSPODARKA PRZEMYSŁY CZASU WOLNEGO I PRZEMYSŁY KREATYWNE SPOŁECZEŃSTWO DOSTĘPNOŚĆ I BEZPIECZEŃSTWO Zakres Regionalne specjalizacje Rozwój przedsiębiorstw i przedsiębiorczości Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii Przemysły czasu wolnego turystyka, kultura, sport Przemysły kreatywne i ich rola w regionie Wzmocnienie włączenia społecznego i przeciwdziałanie marginalizacji Wsparcie systemu edukacji Rozwój przestrzeni publicznej Komunikacja i dostępność kolejowa, drogowa i wodna Bezpieczeństwo energetyczne uwzględniające lokalne źródła energii Rozwój infrastruktury sieciowej (gaz, kanalizacja, wodociągi) Rozwój infrastruktury społeczeństwa informacyjnego Poprawa bezpieczeństwa publicznego (straż pożarna, policja, ratownictwo wodne) Gospodarka odpadami
Programy Strategiczne PROGRAM STRATEGICZNY OCHRONA ZDROWIA Zakres Promocja zdrowia i profilaktyka zagrożeń zdrowotnych Infrastruktura ochrony zdrowia wraz z wyposażeniem (lecznictwo wysokospecjalistyczne) Kompetencje pracowników ochrony zdrowia Rozwój specyficznych form opieki zdrowotnej MARKETING TERYTORIALNY Nowoczesne technologie w ochronie zdrowia Zbudowanie i skuteczne wypromowanie Marki Regionu w kraju i poza jego granicami Wspieranie zrównoważonego rozwoju obszarów wiejskich Poprawa dostępności komunikacyjnej obszarów wiejskich OBSZARY WIEJSKIE WSPÓŁPRACA TERYTORIALNA Poprawa konkurencyjności rolnictwa Aktywizacja nowych form aktywności ekonomicznej i społecznej Ochrona środowiska naturalnego w sektorze rolniczym i różnorodności biologicznej na obszarach wiejskich Budowa pozycji województwa w regionie Morza Bałtyckiego oraz na pograniczu polsko niemieckim Wzmocnienie konkurencyjności i znaczenia regionu w wymiarze krajowym i makroregionalnym Wzmocnienie regionalnej spójności gospodarczej, społecznej i terytorialne Wzmocnienie roli miast w rozwoju gospodarczym i społecznym regionu
Program Strategiczny Gospodarka W ramach prac nad Programem Strategicznym Gospodarka wyznaczonych zostało regionalnych specjalizacji: biogospodarka działalność morska i logistyczna przemysł metalowy i maszynowy usługi przyszłości turystyka
Metoda analiz regionalnych specjalizacji Podstawą rzeczową do określenia zakresu rzeczowego specjalizacji jest klasyfikacja PKD na najbardziej szczegółowym poziomie tj. podklas, których liczba wynosi 654. Wyboru specjalizacji regionalnych dokonano w ramach prac nad Programem Strategicznym Gospodarka. Założono, że zdefiniowane obszary specjalizacji mogą mieć obszary wspólne. Np. transport morski wchodzi do działalności morskiej i logistyki oraz do usług przyszłości. Taka identyfikacja specjalizacji ma charakter wstępny i rozszerzający. Wybrane podklasy PKD mogą lecz niekoniecznie muszą w końcu zostać zakwalifikowane do regionalnych specjalizacji. Jednym z celów prowadzonych obecnie analiz i działań powinna właśnie być eliminacja podklas PKD nieodgrywających wystarczająco ważnej roli w regionie.
Dziękuję za uwagę