1 Sektor ekonomii społecznej w województwie kujawsko-pomorskim Regionalne Centrum Ekonomii Społecznej raport z działalności 2010-2011 Toruń, maj 2011 roku Projekt jest współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
2 Dzięki realizacji projektu współfinansowanego w okresie 12/2009-04/2011 w ramach Poddziałania 7.2.2 Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki powstało Regionalne Centrum Ekonomii Społecznej jako instytucjonalna forma działań prowadzonych przez Pomorską Fundację Rozwoju, Kultury i Sztuki na rzecz organizacji pozarządowych i innych podmiotów ekonomii społecznej. Centrum zostało wyodrębnione w strukturze Fundacji (lokalowo, sprzętowo i kadrowo). Regionalne Centrum Ekonomii Społecznej swoje wsparcie kieruje do osób fizycznych i podmiotów ekonomii społecznej z terenu 14 powiatów województwa kujawsko-pomorskiego. Wybór powiatów wynikał z wcześniejszych działań Fundacji związanych z realizacją powiatowych porozumień na rzecz rozwoju zasobów ludzkich. Porozumienia skupiają przedstawicieli jst, ngo, pcpr, ops poszczególnych powiatów, a ich celem są aktywne działania na rzecz rozwoju społecznego z wykorzystaniem formuły partnerstwa i zewnętrznych źródeł finansowych (m.in. EFS). Działalność RCES i dobór form wsparcia był odpowiedzią na realne zapotrzebowanie podmiotów ekonomii społecznej i osób zaangażowanych w ich rozwój diagnozowanych podczas spotkań, seminariów i szkoleń dla członków Porozumień. Wsparcie realizowane było również w odniesieniu do potrzeb diagnozowanych w województwie poprzez badania i strategie (m.in. badania Klon/Jawor 2007/2008, BORIS 2007, Ośrodek Wsparcia Inicjatyw Pozarządowych Tłok 2008, dane Wojewódzkiego Urzędu Pracy 2009, Strategia Rozwoju Województwa na lata 2007-2020, dokumenty strategiczne poszczególnych powiatów i gmin). Siedziba RCES i główny punkt kontaktowy mieści się - również po zakończeniu projektu - w Toruniu (ul. Mostowa 27), jednak oferowane formy wsparcia, czyli: doradztwo, szkolenia usługi seminaria, spotkania, konferencje, udzielane były na terenie poszczególnych powiatów objętych działaniami projektowymi.
3 Realizacja RCES opierała się na skutecznej współpracy partnerskiej dwóch podmiotów pozarządowych: Pomorskiej Fundacji Rozwoju, Kultury i Sztuki (Lider) prowadzącej od wielu lat działalność informacyjną i edukacyjną w województwie kujawsko-pomorskim (w szczególności w kontekście członkostwa Polski w Unii Europejskiej) oraz wspierającej sektor obywatelski i pozarządowy (m.in. świadczenie poradnictwa obywatelskiego i prawnego oraz udział w procesach federalizacji organizacji pozarządowych w regionie). oraz Wąbrzeskiego Stowarzyszenia Pomocy Dzieciom Specjalnej Troski (Partner), które od ponad 15 lat pomaga dzieciom niepełnosprawnym i potrzebującym wsparcia oraz ich rodzinom. Stowarzyszenie prowadzi m.in. Warsztat Terapii Zajęciowej, Zakład Aktywności Zawodowej (Kręgielnia Mango ), Centrum Informacji i Aktywizacji Zawodowej Osób Niepełnosprawnych, wypożyczalnię sprzętu rehabilitacyjnego. Model partnerski został zastosowany w celu wzmocnienia instytucjonalnego, wzajemnego uzupełniania się podmiotów oraz przepływu wiedzy i doświadczeń. Partner współpracował (merytorycznie projekt nie zakładał przepływu środków finansowych) m.in. w zakresie zapewnienia ekspertów, organizacji wizyt studyjnych, promocji i rekrutacji działań projektowych. Wypracowana koncepcja projektu (oraz jej realizacja) nawiązywała wprost do kluczowych elementów modelu wspierania przedsiębiorczości społecznej sprawdzonego w ramach EQUAL (Fundacja Barka, Poznań: Temat D Wzmocnienie krajowej gospodarki społecznej [trzeciego sektora], a w szczególności usług na rzecz społeczności lokalnych oraz poprawa jakości miejsc pracy; Nazwa projektu: Ekonomia społeczna w praktyce; Numer projektu: D0104). Zgodnie z ww. modelem RCES świadczył komplementarnie usługi animujące i wspierające zarówno lokalną współpracę instytucji rynku pracy z podmiotami ES (głównie poprzez działalność GRS), jak i bezpośrednio osoby fizyczne zainteresowane zakładaniem lub działalnością w podmiotach ekonomii społecznej. Do osób fizycznych kierowane były szkolenia i doradztwo (m.in. dla osób bezrobotnych dzięki współpracy z urzędami pracy). Funkcjonujące podmioty ekonomii społecznej (stowarzyszenia, fundacje, warsztaty terapii zajęciowej, zakłady aktywności zawodowej, kluby i centra integracji społecznej, spółdzielnie socjalne) mogły skorzystać z oferty RCES w zakresie: usług księgowych, usług marketingowych, usług prawnych. Natomiast zespół specjalistów (w projekcie nazwany Grupą Roboczą Specjalistów) skupiający przedstawicieli sektora pozarządowego oraz instytucji rynku pracy i pomocy społecznej wypracowywał narzędzia i kierunki służące rozwojowi i współpracy na rzecz podmiotów ekonomii społecznej w województwie kujawskopomorskim.
4 Na realizację projektu RCES przewidziany został budżet w wysokości 734.426,19 zł, w tym na: usługi wspierające rozwój partnerstwa lokalnego na rzecz ES Grupa Robocza Specjalistów 38.221,88 zł; promocję ES i zatrudnienia w sektorze ES 24.515,00 zł; usługi księgowe dla podmiotów ES 11.760,00 zł; usługi marketingowe - 35.400,00 zł; usługi prawne 18.480,00 zł; doradztwo indywidualne i grupowe 167.965,68 zł; szkolenia dla osób zainteresowanych założeniem lub prowadzeniem podmiotu ES 38.702,28 zł; konferencję i publikację podsumowującą 45.540,00 zł. Do projektu, oprócz personelu Projektodawcy i członków GRS, zaangażowani zostali m.in.: radcy prawni, księgowi, osoby zajmujące się promocją, fundraisingiem, specjaliści różnych dziedzin, kancelarie prawne oraz agencje i firmy reklamowe. Niniejszy raport jest podsumowaniem działalności Regionalnego Centrum Ekonomii Społecznej i dotyczy osiągniętych rezultatów i celów projektu, jednak ze względu na skalę działań (duża liczba osób i podmiotów, reprezentatywny obszar obejmujący połowę województwa kujawsko-pomorskiego) i długi okres wsparcia dane dotyczące osób i podmiotów wiarygodnie odzwierciedlają stan sektora społecznego w województwie kujawsko-pomorskim (jego potrzeby, problemy, preferowane kierunki rozwoju i wsparcia).
5 WYBRANE ZESTAWIENIA - PODMIOTY ES KORZYSTAJĄCE Z OFERTY RCES