PROTOKÓŁ z posiedzenia Komitetu Nauk Geologicznych PAN odbytego w Warszawie w dniu 12.04.2012 roku www.kngeol.pan.pl Posiedzenie było drugim spotkaniem członków KNG PAN w bieżącej kadencji 2011-2014. W posiedzeniu wzięło udział 23 członków Komitetu (wg załączonej listy) z ogólnej liczby 39 osób uprawnionych do brania udziału z posiedzeniu. Posiedzeniu przewodniczył prof. dr hab. inż. Jacek Matyszkiewicz, Przewodniczący KNG PAN. 1. Posiedzenie rozpoczęło się wykładem prof. dr hab. inż. Maciej Kotarby Zasoby gazu łupkowego w Polsce: wiarygodność dotychczasowych ocen, po którym nastąpiła dyskusja z udziałem zaproszonych gości, w tym Podsekretarza Stanu Ministerstwa Środowiska Głównego Geologa Kraju Piotra Woźniaka. 2. Prof. dr hab. inż. Jacek Matyszkiewicz zaproponował porządek obrad KNG PAN, do którego prof. dr hab. Andrzej Żelaźniewicz zgłosił propozycję uzupełnienia o omówienie sprawy Acta Geologica Polonica i struktury KNG PAN. Zgromadzeni jednogłośnie przyjęli protokół z poprzedniego posiedzenia, które odbyło się w Warszawie, dnia 22 lutego 2012 roku. 3. Prof. dr hab. inż. Jacek Matyszkiewicz wręczył nominacje na członków nowo wybranego Komitetu Nauk Geologicznych: prof. dr hab. Januszowi Kotlarczykowi, prof. dr hab. Andrzejowi Żelaźniewiczowi, na zastępcę przewodniczącego KNG PAN dr hab. Ewie Krogulec, prof. UW, na zastępcę przewodniczącego KNG PAN dr hab. Jerzemu Żabie, prof. UŚ, prof. dr hab. Ireneuszowi Walaszczykowi, prof. dr hab. Jerzemu Małeckiemu, prof. dr hab. Hannie Matyji, prof. dr hab. Grzegorzowi Rackiemu i na sekretarza naukowego KNG PAN dr hab. Andrzejowi Kononowi. 4. W punkcie 4 prof. dr hab. inż. Jacek Matyszkiewicz rozpoczął dyskusję na temat oficjalnego stanowiska KNG PAN odnośnie wiarygodności dotychczasowych ocen zasobów gazu łupkowego. W dyskusji wzięli udział w kolejności: prof. dr hab. inż. Maciej Kotarba, dr hab. Ewa Krogulec, prof. UW, prof. dr hab. Andrzej Żelaźniewicz, prof. dr hab. Marek Lewandowski, prof. dr hab. Stanisław Skompski, dr hab. Paweł Aleksandrowski, prof. PIG-PIB, prof. dr hab. 1
Andrzej Sadurski, prof. dr hab. Jerzy Małecki, prof. dr hab. Janusz Kotlarczyk, prof. dr hab. Jacek Rajchel, prof. dr hab. inż. Jacek Matyszkiewicz, dr hab. Jerzy Żaba, prof. dr hab. Marian Adam Gasiński, prof. dr hab. Grzegorz Racki oraz prof. dr hab. Alfred Uchman. W dyskusji odniesiono się do kształtu stanowiska KNG PAN, problematyki związanej z zagrożeniami środowiskowymi, ewentualnych zmian w prawodawstwie w celu ułatwienia dostępu do najnowszych danych z wierceń. Podkreślono potrzebę uznania problematyki zasobów węglowodorów niekonwencjonalnych za odrębny, strategiczny obszar badawczy w ramach Krajowego Programu Badań. Stwierdzono że instytucje naukowe w Polsce powinny zająć się czynnie rozpoznaniem złóż, oszacowaniem ich wielkości, co nie jest możliwe bez nakładów finansowych ze strony Państwa. Powołany został zespół do opracowania stanowiska KNG PAN, w skład którego weszli prof. dr hab. inż. Maciej Kotarba, prof. dr hab. Stanisław Skompski, dr hab. Ewa Krogulec, prof. UW i dr hab. Andrzej Konon. Prof. dr hab. Andrzej Żelaźniewicz zgłosił potrzebę przygotowania dokumentu dla osób podejmujących decyzje w Państwie, aby wyjaśnić im konieczność podejmowania działań w celu jak najlepszego rozpoznania problematyki związanej z wydobyciem gazu łupkowego w Polsce. 5. W następnym punkcie prof. dr hab. inż. Jacek Matyszkiewicz przedstawił stan prac nad przygotowaniem Regulaminu KNG PAN, po uwzględnieniu uwag zgłoszonych przez prof. dr hab. Andrzej Żelaźniewicza. Udział w dyskusji wzięli dr hab. Jerzy Żaba, prof. dr hab. Jerzy Małecki oraz prof. dr hab. Andrzej Żelaźniewicz, odnosząc się do kolejności poszczególnych punktów jak i podkreślenia, że Komitet jest samorządną instytucją. Regulamin został przyjęty w wyniku jednogłośnego głosowania. Prof. dr hab. Andrzej Żelaźniewicz stwierdził, że Regulamin musi być jeszcze zatwierdzony przez Władze PAN. 6. Prof. dr hab. inż. Jacek Matyszkiewicz zaproponował następnie przyjęcie planu pracy KNG PAN na rok 2012. Podkreślił, że temat dotyczący gazu łupkowego, podjęty w trakcie tego posiedzenia, w pełni wpisuje się w tematykę, którą powinny się zajmować Komitety PAN- 2
owskie, zgodnie z wytycznymi przesłanymi przez wiceprezesa PAN prof. dr hab. Mirosławę Marody. Prof. dr hab. inż. Jacek Matyszkiewicz zaproponował Komitetowi poddanie pod dyskusję ocenę warunków budowania elektrowni jądrowych w Polsce, głównie ze względu na uwarunkowania tektonicznych planowanych lokalizacji. Przewodniczący zaproponował aby ten temat został zreferowany przez prof. dr hab. Witolda Zuchiewicza. Stwierdził również, że Komitet powinien poddać pod dyskusję zasady parametryzacji jednostek naukowych opracowane przez Komitet Ewaluacji Jednostek Naukowych. Komitet powinien zająć się również stanowisko w sprawie w sprawie organizacji kształcenia trójstopniowego w zakresie nauk geologicznych wraz z komentarzem do spraw Krajowych Ram Kwalifikacji. Prof. dr hab. inż. Jacek Matyszkiewicz rozpoczął dyskusję na temat problematyki, która powinien zająć się Komitet. W dyskusji wzięli udział prof. dr hab. Andrzej Żelaźniewicz, prof. dr hab. Stanisław Lorenc, prof. dr hab. Marek Lewandowski, prof. dr hab. Marian Adam Gasiński, dr hab. Jerzy Żaba i prof. dr hab. Stanisław Staśko. Prof. dr hab. Stanisław Lorenc poinformował zebranych, że dr Witold Szczuciński może zapoznać Komitet z problematyką dotyczącą lokalizacji elektrowni jądrowych. Prof. dr hab. inż. Jacek Matyszkiewicz zaproponował powołanie zespołu roboczego, który zająłby się KRK, w skład którego wszedłby prof. dr hab. Marian Adam Gasiński i prof. dr hab. Andrzej Żelaźniewicz. Zebrani stwierdzili, że stanowisko KNG PAN powinno być skierowane bezpośrednio do pani Minister Kudryckiej w MNiSW. Prof. dr hab. Stanisław Staśko zwrócił uwagę na potrzebę wypowiedzenia się przez Komitet w sprawie zwiększenia ilości godzin nauk o Ziemi w szkołach i liceach. Zgromadzeni jednogłośnie przyjęli plan pracy Komitetu Nauk Geologicznych w 2012 r. 7. Prof. dr hab. inż. Jacek Matyszkiewicz zaproponował termin następnego spotkania Komitetu we wrześniu lub w listopadzie. 3
8. Prof. dr hab. inż. Jacek Matyszkiewicz zaproponował również kandydaturę prof. dr hab. Andrzeja Żelaźniewicza do reprezentowania Polski w Międzynarodowej Unii Nauk Geologicznych. 9. Prof. dr hab. inż. Jacek Matyszkiewicz poinformował, że 500 zł zostało wydatkowane na dystrybucję Tektonicznej Regionalizacji Polski oraz zwrócił się w sprawie współfinansowania Acta Geologica Polonica do prof. dr hab. Andrzeja Kozłowskiego, dziekana Wydziału Geologii Uniwersytetu Warszawskiego oraz do prof. Henryka Szymczaka, dziekana Wydziału III PAN. Prof. dr hab. Andrzej Żelaźniewicz wyjaśnił, że przyznane przez PAN 10 000 zł na finansowanie Acta Geologica Polonica jest sumą stanowczo za małą i wymagającą dalszego wyjaśnienia, gdyż koszt roczny wydania tego pisma przekracza 100 000 zł. 10. Prof. dr hab. Andrzej Żelaźniewicz zaproponował powołanie prof. dr hab. Ireneusza Walaszczyka na Redaktora Naczelnego Acta Geologica Polonica bezterminowo. Zaproponował również podjęcie uchwały w sprawie powołania prof. dr hab. Ireneusza Walaszczyka na Redaktora Naczelnego Acta Geologica Polonica. Prof. dr hab. Ireneusz Walaszczyk wyjaśnił, że następne dwa numery Acta Geologica Polonica będą finansowane z funduszy Wydziału Geologii UW i ukażą w wersji cyfrowej, mimo kłopotów związanych z finansowaniem przez PAN. Złożył również wyjaśnienie w sprawie zaawansowania rozmów z firmą Versitas, w sprawie przeniesienia pisma na ich platformę. Prof. dr hab. Ireneusz Walaszczyk zaproponował kandydaturę dr hab. Piotra Łuczyńskiego na redaktora pomocniczego. Prof. dr hab. Andrzej Żelaźniewicz zaproponował uzupełnienie składu KNG PAN o dr hab. Piotra Łuczyńskiego jako specjalisty. W tajnym głosowaniu, w którym wzięło udział 24 osób (na 39 uprawnionych), kandydatura prof. dr hab. Ireneusza Walaszczyka uzyskała: 24 głosy TAK. Prof. dr hab. Ireneusz Walaszczyk został powołany bezterminowo na Redaktora Naczelnego Acta Geologica Polonica. 4
W tajnym głosowaniu, w którym wzięło udział 24 osób (na 39 uprawnionych), w sprawie powołania do KNG PAN jako specjalisty, dr hab. Piotra Łuczyńskiego uzyskała: 22 głosy TAK, 2 NIE. Prof. dr hab. Andrzej Żelaźniewicz zaproponował również o uzupełnienie składu KNG PAN o dr Ryszarda Szczęsnego jako specjalisty. W tajnym głosowaniu, w którym wzięło udział 19 osób (na 39 uprawnionych), kandydatura dr Ryszarda Szczęsnego uzyskała: 18 głosy TAK, 1 głos NIE. Prof. dr hab. Andrzejowi Żelaźniewiczowi zaproponował prof. dr hab. Szczepana Porębskiego na łącznika z IGCP a na łącznika z asocjacją karpato-bałkańską prof. dr hab. Alfreda Uchmana. W tajnym głosowaniu, w którym wzięło udział 19 osób (na 39 uprawnionych), w sprawie powołania prof. dr hab. Szczepana Porębskiego na łącznika z IGCP, kandydatura ta uzyskała: 17 głosy TAK, 2 NIE. W tajnym głosowaniu, w którym wzięło udział 19 osób (na 39 uprawnionych), w sprawie powołania łącznika z asocjacją karpato-bałkańską kandydatura prof. dr hab. Alfreda Uchmana uzyskała: 19 głosy TAK. Prof. dr hab. Andrzej Żelaźniewicz zwrócił uwagę, że KNG PAN powinien mieć zespoły zadaniowe i że zadania mają podlegać kontroli przez PAN. Prof. dr hab. inż. Jacek Matyszkiewicz odpowiedział, że rozliczenie z działalności KNG PAN należy jego zdaniem przede wszystkim do osób wybierających członków KNG a nie do PAN, która bardzo słabo finansuje działalność komitetów. Prof. dr hab. inż. Jacek Matyszkiewicz wskazał na brak istotnych przesłanek do tworzenia komisji w ramach KNG PAN. Prof. dr hab. Jerzy Małecki zwrócił uwagę na potrzebę działania Komisji Hydrogeologicznej. Prof. dr hab. Jan Dowgiałło miał wątpliwości odnośnie zadań jakie miałaby wykonywać taka Komisja. Prof. dr hab. inż. Jacek Matyszkiewicz wyjaśnił, że nie można powołać Komisji, ale sekcje albo zespoły zadaniowe. 5
Prof. dr hab. Andrzej Żelaźniewicz zaproponował kontynuowanie działań poprzednich Komisji jako zespołów zadaniowych. W głosowaniu jawnym, przy 19 głosach na TAK poparto tę propozycję. 11. Prof. dr hab. inż. Jacek Matyszkiewicz zaproponował zakończenie obrad. Sekretarz Naukowy Komitetu Nauk Geologicznych PAN dr hab. Andrzej Konon, prof. UW Przewodniczący Komitetu Nauk Geologicznych PAN prof. dr hab. inż. Jacek Matyszkiewicz 6