Smay: Systemy odprowadzenia powietrza z budynków Aby systemy zapobiegania zadymieniu dróg ewakuacyjnych w budynkach działały poprawnie, konieczne jest wykonanie instalacji zapewniającej odprowadzenie obliczeniowych strumieni powietrza. W celu odprowadzenia powietrza z budynku możliwe jest wykorzystanie instalacji oddymiającej. Dla takich zatożeń konieczne jest każdorazowo właściwe zbilansowanie strumieni powietrza doprowadzanego i usuwanego oraz dobór wentylatorów o odpowiednich charakterystykach i wydajnościach. Jeśli na etapie wykonywania obliczeń projektowych nie zostanie zapewnione odpowiednie odprowadzenie powietrza z kondygnacji objętej pożarem po uruchomieniu instalacji różnicowania ciśnienia i otwarciu drzwi ewakuacyjnych dojdzie do szybkiego wyrównania ciśnienia pomiędzy przestrzenią o podwyższonym ciśnieniu a strefą objętą pożarem. W konsekwencji niemożliwe będzie utrzymanie gradacji ciśnienia i ukierunkowanego przepływu powietrza, co prowadzić może do przedostawania się dymu i toksycznych produktów spalania do przestrzeni dróg ewakuacyjnych. Rys. Ilustracja możliwego przepływu dymu przy braku zapewnienia odprowadzenia powietrza z Instalacje odbioru powietrza niezależnie od przyjętego wariantu powinny zostać uruchomione równocześnie z uruchomieniem systemu różnicowania ciśnienia. Oznacza to, że na kondygnacji objętej pożarem należy zapewnić ukierunkowany przepływ mieszaniny dymu i powietrza na zewnątrz
Dla zapewnienia odprowadzenia powietrza z budynku dla celów różnicowania ciśnienia można wykorzystać: Okna uchylne lub inne otwory w ścianach zewnętrznych, wyposażone w siłowniki. Muszą zostać zamontowane na każdej kondygnacji, w każdym oddzielonym od pozostałej części budynku pomieszczeniu połączonym z korytarzem ewakuacyjnym. Jeżeli wyjście z klatki schodowej prowadzi do pomieszczenia typu open space, możliwe jest ograniczenie ilości okien uchylnych. Prawidłowo dobrana powierzchnia czynna okien wystarczy do spełnienia wymagań odnośnie przepływu powietrza. Warunkami zastosowania okien uchylnych jako systemu odbioru powietrza są: ich zlokalizowanie w przestrzeni bezpośrednio przyległej do obszaru chronionego nadciśnieniem oraz wyposażenie okien w siłowniki umożliwiające automatyczne ich otwarcie równocześnie z uruchomieniem instalacji napowietrzania. Jest to rozwiązanie, które nie wymaga wykorzystania dodatkowej przestrzeni użytkowej. Poważnym ograniczeniem przy stosowaniu okien uchylnych jest oddziaływanie wiatru, wpływające bezpośrednio na skuteczność usuwania powietrza z budynku szczególnie w przypadku gdy okna takie zlokalizowane są na elewacji nawietrznej. W takim przypadku w sąsiedztwie otworów wylotowych powstawać może nadciśnienie o znacznej wartości istotnie ograniczające wyptyw powietrza lub w skrajnych przypadkach powodujące wtórny naptyw powietrza do Należy również zwrócić uwagę na istotny wpływ odziaływania wiatru na ogólny rozkład ciśnienia w W przypadku zastosowania okien uchylnych jako elementów służących do odprowadzenia powietrza zalecane jest zastosowanie dwóch okien zlokalizowanych na różnych (najlepiej przeciwległych) elewacjach i wyposażenie ich w dodatkową instalację, która otworzy właściwe okno w zależności od aktualnego kierunku wiatru, na podstawie wskazań wiatromierza. Kanaty grawitacyjnego odprowadzenia powietrza. Rozwiązanie to wykorzystuje grawitacyjny ruch powietrza wynikające z różnicy gęstości oraz dodatkowo działania instalacji różnicowania ciśnienia, która w trakcie swojej pracy podnosi ciśnienie w wybranych przestrzeniach Kanały grawitacyjne powinny być na całej wysokości wykonane jako pionowe (podobnie jak w przypadku kanałów wentylacji grawitacyjnej). Jest to rozwiązanie proste i tanie w wykonaniu. Umożliwia odprowadzenie powietrza z budynku w sytuacji kiedy brak jest możliwości zastosowania okien uchylnych. Wlot powietrza do kanału zabezpieczony jest klapami przeciwpożarowymi z siłownikami. Normalną pozycją klapy jest pozycja zamknięta. W momencie uruchomienia instalacji wentylacji pożarowej otwarte zostają klapy na kondygnacji objętej pożarem, natomiast klapy na pozostałych kondygnacjach pozostają zamknięte. Wadą kanałów grawitacyjnych jest duży przekrój ze względu na znaczne ilości przepływającego powietrza oraz duża podatność skuteczności usuwania powietrza w zależności od aktualnych parametrów otoczenia, takich jak temperatura powietrza zewnętrznego oraz prędkość i kierunek wiatru. Zakres stosowania tego rozwiązania jest ograniczony ze względu na wysokość budynków, maksymalnie do budynków wysokich.
Kanaty mechanicznego odprowadzenia powietrza. Rozwiązanie to opiera się na wytworzeniu ukierunkowanego przepływu powietrza na zewnątrz budynku poprzez układ kanałów z wykorzystaniem wentylatora wyciągowego. Podobnie jak w przypadku opisanym powyżej wloty do kanałów na każdej kondygnacji są zamknięte klapami pożarowymi, które otwierają się jedynie na kondygnacji, z której usuwane jest powietrze. Zaletą takiego rozwiązania jest możliwość ograniczenia wymiarów kanałów oraz prowadzenia ich również w poziomie. Dodatkowo dzięki zastosowaniu wentylatorów instalacja jest mniej podatna na wpływ zmienności parametrów otoczenia i może być z powodzeniem stosowane we wszystkich budynkach bez względu na ich wysokość. Instalacje wentylacji oddymiającej W niektórych przypadkach możliwe jest wykorzystanie instalacji wentylacji oddymiającej działającej ze statą, obliczeniową wydajnością do równoczesnego usuwania dymu i powietrza doprowadzanego do budynku w celu różnicowania ciśnienia. W tej sytuacji już na etapie projektu należy wszystkie instalacje wentylacji pożarowej traktować jako współpracujące układy i zbilansować strumienie powietrza doprowadzanego i usuwanego. Rozwiązanie takie jest stosowane w przypadku instalacji projektowanych zgodnie z Instrukcją ITB 378/2002, kiedy do oddymianego mechanicznie korytarza powinna dopływać stata ilość powietrza z napowietrzanego przedsionka pożarowego. Należy pamiętać, że niewłaściwe zbilansowanie strumieni powietrza może skutkować ograniczeniem skuteczności pracy obu instalacji i w konsekwencji uniemożliwieniem ewakuacji z budynku w przypadku pożaru. Tab. Instalacje odprowadzenia powietrza z budynków - wady i zalety. Sposób odprowadzenia powietrza Okna uchylne lub inne otwory w ścianach zewnętrznych Lokalizacja Ściany zewnętrzne w pomieszczeniach bezposrednio sąsiadujące ze strefą chronioną nadciśnieniem Wady i zalety niskie koszty inwestycyjne; łatwe wykonanie; wysoka skuteczność w usuwaniu dymu. wrażliwość na warunki atmosferyczne.
Instalacja grawitacyjna Instalacja mechaniczna W strefie bezpośrednio przyległej do strefy chronionej nadciśnieniem W dowolnym miejscu budynku- wlot w strefie bezpośrednio przyległej do strefy chronionej nadciśnieniem niski koszt wykonania; prosta konstrukcja; mała wrażliwość na warunki atmosferyczne. wymagana duża powierzchnia techniczna; konieczne staranne wykonanie; niemożliwość podłączenia przewodów poziomych; ograniczenie co do wysokości brak ograniczeń co do wysokości budynku; mniejsze zapotrzebowanie przestrzeni technicznej niż dla kanałów grawitacyjnych; możliwość podłączenia kanałów poziomych; możliwość wykorzystania instalacji wentylacji ogólnej pod warunkiem specjalnego wykonania. dodatkowe koszty wentylatorów z okablowaniem; wysokie koszty wykonania; konieczność precyzyjnego zbilansowania strumieni powietrza.
Instalacja oddymiająca W dowolnym miejscu budynku- instalacja wyciągu dymu na korytarzach ewakuacyjnych bez ograniczenia wysokości budynku; wysoka skuteczność usuwania dymu; mozliwość podłączenia kanałów poziomych; możliwość wykorzystania instalacji wentylacji ogólnej pod warunkiem specjalnego wykorzystania. możliwe wytworzenie podciśnienia na korytarzu ewakuacyjnym w stosunku do przestrzeni chronionej; wysokie koszty inwestycyjne. KONTAKT SMAY Sp z o.o.