Warmińsko-mazurskie wita 2015-10-07 11:30:59
2 Województwo warmińsko-mazurskie jest jednym z najstabilniej rozwijających się gospodarczo regionów Polski, przy czym jednym z najmniej zanieczyszczonych. W granicach województwa znajdują się trzy historyczne krainy: Warmia, Mazury i Powiśle. Mazurskie Jeziora były w 2011 r. polskim kandydatem w światowym konkursie na siedem nowych cudów natury. Na zdjęciu Regaty Pucharu Polski Jachtów Kabinowych na jeziorze Ukiel, PAP/Tomasz Waszczuk Województwo warmińsko-mazurskie położone jest w północno-wschodniej Polsce. Pod względem wielkości jest na czwartym województwem w kraju rozciąga się na obszarze ponad 24 tys. km kw. W jego skład wchodzi 21 powiatów, w tym dwa miasta na prawach powiatu (Olsztyn i Elbląg) oraz 116 gmin. Graniczy od północy - jako jedyny polski region - z obwodem kaliningradzkim Federacji Rosyjskiej. Sąsiaduje też z czterema województwami: podlaskim, mazowieckim, kujawsko-pomorskim i pomorskim. Część mazurska obejmuje m.in. Krainę Wielkich Jezior Mazurskich, Pojezierze Mrągowskie, Pojezierze Ełckie z Ełkiem oraz Pojezierze Iławskie. Warmia zajmuje ziemie w dorzeczu Łyny i Pasłęki, a w jej południowej części leży stolica województwa - Olsztyn. Powiśle to obszar położony na północny zachód od Warmii - należy do niego prawobrzeżna dolina Wisły wraz z Elblągiem. Mazurskie Jeziora były w 2011 r. jedynym polskim kandydatem w światowym konkursie na siedem nowych cudów natury. Jako jedyny kandydat z Europy znalazły się w gronie 14 najpiękniejszych miejsc na Ziemi. Obszar województwa pokrywa się z większością terenów dawnych Prus, krainy zamieszkałej do czasów średniowiecza przez bałtyckie plemiona Prusów i Jaćwingów. Ziemie podbite w XIII wieku przez Zakon Krzyżacki
3 zasiedlane były przez ludność przybyłą z Niemiec, Polski i Litwy. Część państwa krzyżackiego - tzw. Prusy Królewskie - została po pokoju toruńskim w 1466 r. wcielona do Królestwa Polskiego. Reszta, czyli tzw. Prusy Książęce od 1525 były polskim lennem. Od XVIII wieku jako prowincja Prusy Wschodnie zostały włączone do Królestwa Prus, a potem do 1945 r. były częścią Niemiec. Woj. warmińsko-mazurskie ma najmniejszą gęstość zaludnienia w Polsce - 59 osób na km kw. (w kraju średnio 122 osoby na km kw.). Mieszka tu ponad 1,4 mln osób, z czego 40 proc. na obszarach wiejskich. Źródło: GUS (marzec 2015 r.) Warmia i Mazury są niezwykle zróżnicowane etnicznie. Spośród 13 mieszkających tu mniejszości narodowych i etnicznych najliczniejsza jest ukraińska i niemiecka, potem romska, białoruska i litewska. Według spisu powszechnego z 2011 r. narodowość ukraińską zadeklarowało tutaj ponad 13 tys., a niemiecką ponad 4,6 tys. osób. Wielokulturowy i zróżnicowany wyznaniowo charakter tych ziem jest wynikiem procesów historycznych i położenia geograficznego. Po 1945 roku do nielicznych przedwojennych mieszkańców, którzy tu pozostali, dołączyli osadnicy z centralnej Polski, a także ludność wysiedlona z Kresów i w ramach akcji Wisła. Szacunek dla wzajemnej odmienności, tolerancja i dialog między przedstawicielami różnych kultur i tradycji są jedną z wizytówek tego regionu. Warmińsko-mazurski sejmik jako pierwszy samorząd regionalny w kraju powołał komisję do spraw mniejszości narodowych i etnicznych. Problemami tych grup społecznych zajmuje się także administracja rządowa na szczeblu wojewódzkim. Młodzi zdolni
4 Atutem regionu jest znaczny potencjał kadrowy, z którego mogą korzystać inwestorzy. Warmińsko-mazurskie wyróżnia się dobrymi wskaźnikami demograficznymi i wyższym niż średnia krajowa odsetkiem ludności w wieku produkcyjnym. Charakteryzuje go wysoka podaż siły roboczej, zwłaszcza w grupie ludzi w wieku 18-34 lata. Chociaż poziom bezrobocia w regionie spada sukcesywnie od 2006 r., to stopa bezrobocia nadal sięga ok. 18 proc. i jest najwyższa w kraju. Warmia i Mazury należą do regionów o najniższych kosztach pracy w Polsce. W województwie jest ponad 115 tys. młodych ludzi kształcących się w liceach, technikach i zasadniczych szkołach zawodowych, na uczelniach wyższych i w ośrodkach doskonalenia zawodowego. Liczba absolwentów szkół średnich i zawodowych to ok. 19 tys. osób. Potencjałem regionalnego rynku pracy jest blisko 50 tys. studentów kształcących się na 17 uczelniach wyższych i 15 tys. absolwentów uczelni. Najważniejszym ośrodkiem akademickim jest Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, kształcący 27 tys. studentów na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych oraz 600 doktorantów i 1,5 tys. osób na studiach podyplomowych. Uczelnia prowadzi zajęcia na 65 kierunkach i 17 wydziałach. Wśród nich jest pięć zamawianych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju - ochrona środowiska, inżynieria chemiczna i procesowa, informatyka, budownictwo i biotechnologia. Na UWM działa siedem centrów badawczych: Centrum Badań Energii Odnawialnej, Centrum EdukacyjnoBadawcze Mleczarstwa, Centrum Badań Europy Wschodniej, Centrum Badań Społecznych, Centrum Badań Żywności Naturalnej i Tradycyjnej, Centrum Nutri-Bio-Chemiczne, Centrum Innowacyjnych Technik Diagnostycznych i Terapeutycznych oraz siedem klastrów. Uczelnia jest członkiem konsorcjum Centrum Zaawansowanych Technologii RIMAMI. Na olsztyńskim uniwersytecie działa również Centrum Innowacji i Transferu Technologii(CIiTT), pomagające efektywnie wykorzystywać wyniki badań pracowników na potrzeby gospodarki. Region dysponuje kadrą 2,5 tys. naukowców dla innowacyjnej gospodarki. Działają tu jednostki naukowe i badawczo-rozwojowe, wysoko oceniane za wdrożenia nowych technologii, sprzedaż licencji czy udział w międzynarodowych projektach badawczych. Należą do nich: Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności PAN, Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie, Ośrodek Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Elblągu specjalizującą się w ICT i technologiach środowiskowych, Centrum Badań i Rozwoju Mleczarstwa oraz Centrum Badań Żywności Naturalnej i Tradycyjnej. W ostatnich latach zakończono kilka ważnych inwestycji, służących rozwojowi zaplecza naukowo-badawczego. Powstało m.in. Centrum Akwakultury i Inżynierii Ekologicznej, czyli laboratoria do badań organizmów wodnych. Instytut Rozrodu Zwierząt i Badań Żywności w ramach Regionalnego Centrum Badań i Transferu Wiedzy "Żywność dla zdrowia" rozbudował specjalistyczne laboratoria badawcze, które mogą służyć współpracy z przedsiębiorstwami z branży rolno-spożywczej.
5