Polak Mały. Miesięcznik. nr 12 (42) grudzień 2015

Polak Mały Miesięcznik nr 12 (42) grudzień 2015

2 nr 12 (42) grudzień 2015 * Polak Mały Święta Witajcie! No i mamy grudzień ostatni rok w kalendarzowym roku. Zima ma królować, a tu pogoda płata figle. Czekamy na śnieg, a za oknem albo mgła albo deszcz i zaledwie śnieżek od czasu do czasu okryje lekko ziemię na krótką chwilę. Niełatwo jest przestawić się na świąteczny nastrój. Oj, niełatwo. A tyle świąt mamy w grudniu! Bo to i Barbórka św. Barbara patronka górników. Św. Mikołaj z tradycyjnymi prezentami dla dzieci. Roraty, adwentowe czekanie na wspaniałe święta Bożego Narodzenia, no i Sylwester. Mimo dziwnej pogody wierzymy, że okres świąteczny i całe ferie będą pełne śniegu, lekkiego mrozu i kolędy. Dzisiaj chcę Wam przypomnieć jedną z baśni wigilijnych, którą zapisała dla Was Ewa Szelburg-Zarembina. Dowiecie się o tym, kto pierwszy przybiegł do Betlejem. Babcia Kazia Gwiazda Betlejemska nie wyruszyła jeszcze w drogę i nikt z ludzi nie wie, że już się narodziło Święte Dzieciątko. Pasterze śpią jeszcze przy swoich stadach. Anieli tylko obsiedli już próg stajenki i nucą Gloria Synkowi Bożemu. Zresztą pusto i cicho na wielkiej drodze biegnącej we świat z Betlejem. Wtem: - Skrob, skrob! Stuk-puk! dobija się coś do wrótek.

nr 12 (42) grudzień 2015 * Polak Mały 3 - Jacyś goście powiada święty Józef do aniołków otwórzcie czym prędzej. Pewnie to trzej królowie monarchowie z pokłonem... - Tak mówi Najświętsza Panienka otwierajcie szeroko, pewnie to pastuszkowie z darami. Otworzyli aniołkowie czym prędzej. Otworzyli aniołkowie drzwi szeroko... A któż to tam stał przed stajenką? Laboga! Dziw nad dziwy! Nie ludzie zwierzęta i ptaki! Wystąpił z gromady miś sędziwy. Pokłonił się kosmatą łapą do ziemi: - Pochwalony Jezus Chrystus. - Na wieki! Na wieki! odpowiedziały mu żywo aniołki. Miś wyprostował się godnie i prawi basem mowę zawczasu w lesie wyuczoną: Biegliśmy tu wszyscy duchem z bystrym okiem, czujnym uchem, by w dzień Narodzenia pokłon dać Królowi wszelkiego stworzenia! Ledwo skończył, a wszystkie zwierzątka i ptaki nuż wołać gorąco: - Do Jezuska chcemy! Do Jezuska! i tłumaczą aniołkom: Śpieszyliśmy, nie żałując skrzydeł ani nóg. Toteż puśćcie nas, anieli, puśćcie choć na próg! Nic dziwnego, że im tak pilno. Gwiazda Betlejemska wyszła już na niebo i tylko patrzeć, jak ludzi przywiedzie. Toteż aniołkowie czym prędzej wpuścili małych kolędników w futerka i piórka odzianych. - Frrr! Fir! Fyr! pierwsze wyfrunęły ptaki. Zaraz pierzastą gromadką żłóbek obsiadły, a Jezusek do nich się śmieje. - Człap... Człap... wlazł za ptakami niedźwiedź i buch! jak długi Panu Jezuskowi do nóżek. Pan Jezusek wcale się go nie przeląkł. Nie przeląkł się, chociaż sam taki maleńki, a niedźwiedź taki wielki. - Kic, kic! przykicał zajączek i zaraz z wielkiego uszanowania przed Panem Jezuskiem stanął takiego słupka, że aż się Matka Boska roześmiała. Za zajączkiem wysunęły się też i inne zwierzątka. Wnet cała stajenka zapełniła się miłymi gośćmi. - Witaj nam, Dzieciątko! prawią. Witaj nam, Królu wszystkich stworzeń. Ty, coś umiłował na równi z człowiekiem i ptaki niebieskie, i lilie polne. Miłosierne jest serce Twoje, Jezu, i cały świat ukochaniem ogarniające! Pokłon Tobie i cześć, i chwała od wszelkiego stworzenia! A wtem ruch się zrobił, bo sroczka skoczyła na drabinkę z sianem i dalej stamtąd skrzeczeć:

4 nr 12 (42) grudzień 2015 * Polak Mały - Goście idą! Goście idą! Goście! Prawdę wróżyła sroczka. Pasterze to szli całą gromadą do stajenki. Z graniem, z hukaniem, ze śpiewaniem szli, aż echo w niebie odpowiadało. - Już na nas czas... Czas... Czas. Miejsce ludziom trzeba dać zaszeptały zwierzątka, zbierając się do odejścia. - Pochwalony Jezus Chrystus! zaćwierkały ptaki i jak kule wyleciały na dwór. - Pochwalony... mruczy niedźwiedź i daje przez próg wielkiego kroka. - Pochwalony... szepnął zajączek. Odsadził się sprężystymi skokami od polepy i tyle go wszyscy widzieli! gotujcie też kilka życzeń nie tylko dla najbliższych, lecz także dla przypadkowo spotkanych ludzi. Niech te święta przyniosą nam dużo ciepła rodzinnego i wielkiej radości od małego Jezuska. A ja podpisuję się całym sercem pod życzeniami, które tak pięknie spisał dla nas Włodzimierz Melzacki: Bez zmartwień, z barszczem, grzybami, z karpiem, Wesołych Świąt! z gościem, co niesie szczęście! Czeka nań przecież miejsce. Wesołych Świąt! A w Święta Niech się snuje kolęda I gałązki świerkowe niech Wam pachną na zdrowie. W pół pacierza stajenka była już gotowa na przyjęcie nowych gości. Weszli tłumnie pasterze z darami, z kolędą. W szczęściu wielkim wespół z aniołami Dzieciątku grają i śpiewają. A pustym polem zwierzątka wędrują z powrotem do swych kryjówek. Raz wraz obejrzy się któreś za siebie. Na złotą łunę gorejącą nad betlejemską stajenką popatrzy... Popatrzy i westchnie od wielkiej, niepojętej a słodkiej radości, którą raz w roku czują serca wszystkich stworzeń. Wesołych Świąt! A z Gwiazdką pod świeczek łuną jasną życzcie sobie najwięcej: zwykłego, ludzkiego, szczęścia. A więc Wesołych Świąt, do siego roku i do nowych spotkań w 2016 roku! Kochani! W tym okresie każdy już myślami jest przy choince, czeka na prezenty gwiazdkowe, powtarza kolędy, aby nie zabrakło ich podczas tradycyjnego kolędowania jak przy rodzinnym stole, tak i w domach, które gościnnie podejmują kolędników. Przy-

nr 12 (42) grudzień 2015 * Polak Mały Co Mikołaj robi przez cały rok? Od stycznia do kwietnia: dmie na północy wiatr porywisty Mikołaj czyta od dzieci listy. Od maja do sierpnia: teraz na wielką rusza wyprawę: w sklepach, hurtowniach szukać zabawek! Od września do listopada: nie traci czasu i od tej pory ciągle pakuje prezenty w wory. 5 D. Graj

6 nr 12 (42) grudzień 2015 * Polak Mały Od naszych czytelników

nr 12 (42) grudzień 2015 * Polak Mały Młodzi aktorzy z Iwano-Frankiwska 7 Dzieci ze szkoły nr 3 w Stanisławowie (obecnie Iwano-Frankiwsku) zagrały w filmie przygotowanym przez nauczycielki Alicję Rogowską i Marzenę Ciechomską. Film starował w konkursie dla szkół Książki naszych marzeń w Polsce. Gra dzieci tak się spodo- bała, że film zdobył trzecie miejsce i został nagrodzony 50 polskimi książkami. Może to początek wspaniałej kariery aktorskiej? Może z tych dzieci wyroście nowy Brad Pitt albo Angelina Jolie? W. J. Mądrość ludowa, czyli przysłowia na grudzień Gdy łagodna jesień trzyma, będzie krótka, ostra zima. Pierwszy śnieżek w błoto pada, słabą zimę zapowiada. Jeśli w grudniu często dmucha, to w marcu i kwietniu plucha. Grudzień zimny, śniegiem przykryty, daje rok w zboże obfity. Jak w Wigilię z dachu ciecze, to się zima długo wlecze. Gdy w Boże Narodzenie pogodnie, będzie tak przez cztery tygodnie. Boże Narodzenie po lodzie, Wielkanoc po wodzie. Grudzień to miesiąc zawiły, czasem srogi, czasem miły. Co zima przychłodzi, lato wynagrodzi. Jak w zimie piecze, to w lecie ciecze. Na święty Sylwester mroźno, zapowiedź na zimę mroźną.

8 nr 12 (42) grudzień 2015 * Polak Mały WIELKĄ LITERĄ PISZEMY 1. Imiona i nazwiska ludzi, nazwy własne zwierząt i drzew; również nazwy pospolite użyte w funkcji imion postaci literackich, np. Podkomorzy, Hrabia; oraz imiona postaci fikcyjnych, np. Śpiąca Królewna, Piotruś Pan, Smok Wawelski. 2. Imiona własne bogów oraz jednostkowych istot mitologicznych, np. Ares, Zeus, Hera, Herkules, Syzyf, Erynie, Parki. 3. Przydomki, pseudonimy, przezwiska (jeśli przydomek jest wyrażeniem przyimkowym, to przyimek zapisujemy małą literą Jan bez Ziemi, Jurand ze Spychowa). 4. Imiona własne ludzi użyte w znaczeniu przenośnym (np. nazwisko autora użyte w znaczeniu jego dzieła: Pożycz Mickiewicza). 5. Nazwy mieszkańców części świata, mieszkańców krajów, hipotetycznych mieszkańców planet, członków narodów, ras i szczepów, mieszkańców terenów geograficznych: regionów, krain, prowincji. (ALE: żyd jako wyznawca judaizmu; murzyn ktoś opalony; wykonujący pracę za kogoś; nazwy członków narodowości w znaczeniu żartobliwym; lekceważąco, deprecjonująco: angol, rusek, żydek). 6. Nazwy dynastii. 7. Przymiotniki dzierżawcze zakończone na -owski, -owy, -in, -yn, -ów, np. Całun Turyński, dramat Szekspirowski, Psałterz Dawidów. 8. Nazwy świąt i dni świątecznych (Boże Narodzenie, Nowy Rok, Niedziela Wielkanocna, Boże Ciało). 9. Nazwy imprez krajowych, międzynarodowych (Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy, Ogólnopolskie Dyktando, Dzień Ziemi). 10. Tytuły czasopism i cykli wydawniczych, nazwy krojów czcionek drukarskich, pierwszy wyraz w tytułach jedno- i wielowyrazowych (wyjątki to tytuły ksiąg biblijnych). 11. Nazwy języków programowania, systemów komputerowych, programów; jednowyrazowe nazwy programów telewizyjnych, radiowych, tytuły audycji, widowisk (w wielowyrazowych tylko pierwszy wyraz piszemy wielką literą; chyba że program ma charakter cykliczny wtedy całość wielką literą). 12. Nazwy gwiazd, planet, konstelacji (w nazwach komet, słowo kometa jest nazwą rodzajową, więc piszemy je małą literą, np. kometa Halleya). 13. Jednowyrazowe i wielowyrazowe nazwy własne państw, regionów, nazwy geograficzne i miejscowe, nazwy dzielnic, ulic, placów, nazwy własne przedsiębiorstw i lokali, nazwy firm, marek i typów wyrobów przemysłowych (Budapeszt, Tatry, Delikatesy, Jama Michalika, Kawiarnia Literacka). 14. Nazwy indywidualne urzędów i władz, urzędów jednoosobowych w aktach prawnych, nazwy orderów, odznaczeń, nagród (Order Orła Białego, Krzyż Zasługi, Nike, Oscar, Nobel). źródło: Dodaj poprawność językową do ulubionych

nr 12 (42) grudzień 2015 * Polak Mały 9 Przygody Koziołka Matołka (fragmenty) Wzięli kozła na ramiona, Wieniec kładą mu na głowę, A pan Kornel Makuszyński, Śliczną doń wygłosił mowę. Leci, leci, a wciąż żywy! Czy to czary, czy to cudy? A to porwał wiatr koziołka, Bo był lekki i był chudy. Już fotograf z aparatem Przybiegł prędko i u mety Zdjął koziołka w pięknej pozie, By go posiać do gazety. Nasz Matołek dumnie kroczy, Zwiedził Nowy Targ i Rabkę. W Nowym Targu znalazł wuja, W Rabce zaś cioteczną babkę. Kiedy wreszcie spadł na ziemię, Ludzie w całym krzyczą mieście: Kozioł mistrzem! Niech nam żyje! Skoczył równo metrów dwieście! Rzekł jej kozioł: Może babcia Od tutejszych wic baranów, Jak stąd idzie lic do miasta, Które zowie się Pacanów? Kornel Makuszyński, Marian Walentynowicz

nr 12 (42) grudzień 2015 * Polak Mały 1. Gdzie leży Brazylia? w Ameryce Południowej na Antarktyce w Afryce 2. Jakie miasto jest stolicą Grecji? nie wiem niestety, ale spróbuję zgadnąć. Barcelona? oczywiście, że Lizbona, to zbyt łatwe. Ateny! To przecież kolebka kultury antycznej. 3. Które z tych zwierząt można spotkać w Afryce? żubry, łosie, bociany lwy, zebry, słonie pingwiny, niedźwiedzie, foki 4. Jakimi językami posługują się mieszkańcy Izraela? hebrajskim i arabskim oczywiście izraelskim rosyjskim i pewnie biblijnym, hebrajskim? 5. Jaka waluta obowiązuje w Chińskiej Republice Ludowej? złoty i srebrny yuan chiński, dziwnie brzmi, ale to prawdziwa odpowiedź a co to jest waluta? 7. Jakie państwo jest największe na świecie? Ze względu na powierzchnię naturalnie. Watykan Quiz Państwa świata Malediwy Rosja 8. Na fladze Niemiec widnieją następujące kolory: czarny, czerwony, żółty żółty, biały, czerwony różowy, czarny, zielony czasdzieci.pl 11 Pismo jest redagowane przez zespół Kuriera Galicyjskiego. Adres do korespondencji: Kurier Galicyjski Polak Mały, skrytka pocztowa (a/c) nr 80, Iwano-Frankiwsk 76018, Ukraina, абонентська скринька 80, Івано-Франківськ, Україна, e-mail: kuriergalicyjski@wp.pl, tel.: 0-038 (032) 2531520. Свідоцтво про державну реєстрацію Серія КВ 18983-7773 Р видане Державною Реєстраційною Службою України 08.06.2012 р. Świadectwo rejestracji: seria KW nr 18983-7773 R wydane przez Państwową Rejestracyjną Służbę Ukrainy 08.06.2012 r. Założyciel i wydawca: Mirosław Rowicki, засновник і видавець М. М. Ровіцкі. Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP w ramach konkursu na realizację zadania Współpraca z Polonią i Polakami za granicą za pośrednictwem fundacji Wolność i Demokracja.

Miesięcznik Polak Mały można zaprenumerować na poczcie na Ukrainie!!! KOD PRENUMERATY УКРПОШТА 68416 Cena prenumeraty pocztowej 1 miesiąc 5,05 hrywien 3 miesiące 15,15 hrywien 6 miesięcy 30,30 hrywien 12 miesięcy 60,60 hrywien