Polak Mały. Miesięcznik. nr 1 (43) styczeń 2016

Transkrypt

1 Polak Mały Miesięcznik nr 1 (43) styczeń 2016

2 2 nr 1 (43) styczeń 2016 * Polak Mały Porozmawiajmy o kalendarzu Witajcie w nowym roku! Kartkę z kalendarza wyrywasz codziennie. Czynność tę od lat powtarzasz codziennie. Lecz każda karteczka powie coś innego, Kiedy ją przeczytasz, wiesz już coś nowego. Wiesz o imieninach, jaką mamy datę, Ale też i o tym, czym nakarmić tatę. Również o tym, kiedy wiosna nas przywita, O tym, że agawa raz w życiu zakwita. Mówiąc najprościej, kalendarz jest spisem dni w roku, które uporządkowano według tygodni i miesięcy. Sama nazwa pochodzi od łacińskiego słowa calendae. Oznaczało ono pierwszy dzień każdego miesiąca, który w starożytnym Rzymie ogłaszano publicznie. Pierwowzory współczesnego kalendarza powstały prawdopodobnie już około lat temu. W wykopaliskach z tego okresu natrafiono na elementy kości z wyrytymi znakami, które według niektórych uczonych stanowią zestawienie dni miesiąca lub podobnego, dłuższego okresu. Starożytni Babilończycy posiadali kalendarz oparty na obserwacjach astronomicznych. Potrafili oni dokładnie wyznaczyć zaćmienie Księżyca, a także pozycje gwiazd. Prawdopodobnie to im zawdzięczamy siedmiodniowy tydzień. Są tam też rocznice, ważne i mniej ważne. I opisy z życia, też na niepoważnie. Kartki z kalendarza, choć tak bardzo małe, Wiedzę nam poszerzać będą przez rok cały. Jak już domyśliliście się, dzisiaj porozmawiamy o kalendarzu. Zaglądamy do niego codziennie, zapisujemy najważniejsze wydarzenia, terminy spotkań i spraw do załatwienia. Wisi na naszych ścianach, ozdobiony pięknymi zdjęciami, stoi na biurku, jest schowany w telefonie komórkowym. Z kalendarzem planujemy wakacje, urlopy, imprezy, czasami naukę. Szukamy dat imienin i świąt. Bez niego już nie wyobrażamy sobie naszego życia. Historia kalendarza sięga czasów pradawnych. Powstawały różne kalendarze i zależały od miejsca i kultury, w której zostawały powołane do życia. Kalendarz juliański, czyli słoneczny, został opracowany przez egipskiego astronoma Sosygenesa. Juliusz Cezar wprowadził go 1 stycznia 45 roku p.n.e., a kalendarz obowiązywał w całym państwie rzymskim. Po upadku imperium korzystano z niego także w Polsce do 1582 roku, w Rosji do 1918, a w Grecji aż do 1923 roku. Najbardziej znany na

3 nr 1 (43) styczeń 2016 * Polak Mały 3 świecie jest kalendarz gregoriański, używany powszechnie mimo różnic czasowych i kulturowych. Do użytku wprowadził go papież Grzegorz XIII w 1582 roku, bullą Inter gravissimas. To kalendarz słoneczny, a powstał jako zreformowany kalendarz juliański. Ten ostatni spóźniał się o jeden dzień raz na 128 lat. Gregoriański spóźnia się dzień, ale tylko raz na 3000 lat. My skończyliśmy 2015 rok i z nadzieją patrzymy na Ale cóż to jest wobec przełomu lat 5775 i 5776 u Żydów! Swój kalendarz mają też muzułmanie. Ich rok ma 12 miesięcy po 29 lub 30 dni, więc nie odbiega od normy. Ale to zasługa Mahometa, który usunął trzynasty miesiąc, dzięki czemu życie stało się prostsze. Kalendarz Majów (dla przesądnych) zawiera przepowiednię końca świata. Aztekowie używali kalendarza słonecznego, w którym 365 dni dzielono na 18 miesięcy. Czas dzielimy na lata, miesiące, tygodnie, dni, godziny, minuty, sekundy. Historycy liczą wieki, a geolodzy miliony lat. Z wymienionych tu jednostek czasu jedynie trzy wywodzą się ze zjawisk obserwowanych na niebie. Są to: rok, miesiąc i dzień. A więc mamy rok 2016, miesiąc styczeń. A dzień? Czy to tak ważne? Dla nas styczeń zaczął się od ferii! Ferie to rzecz wspaniała: dużo czasu na zabawy, na spotkania karnawałowe, na dłuższe wylegiwanie się w ciepłym łóżeczku. A za oknem? A za oknem zima króluje, mróz krzepnie i nie wszyscy się z tego cieszą. Zadbajcie o ptaszki, o zmarznięte koty i pieski. To nic trudnego: zbierzcie resztki z talerza oraz okruchy po krojonym chlebie. Wybierając miejsce na te dary dla zimujących pod gołym niebem ptaków i zwierząt, zadbajcie, żeby padający śnieg tego nie przykrył. BABCIA KAZIA

4 4 nr 1 (43) styczeń 2016 * Polak Mały Nakarm ptaki, które marzną, które mokną. Głodne ptaki, co pukają w twoje okno. Tę serdeczną, tę przyjazną, dobrą myśl Zamień w czyn i zrób to zaraz. Zrób to dziś. Halina Pietrusiewicz Mądrość ludowa, czyli przysłowia na styczeń Gdy styczeń jasny i biały, w lecie bywają upały. Gdy w styczniu woda huczy, to na wiosnę mróz dokuczy. Gdy Trzech Króli (6 stycznia) mrozem trzyma, będzie jeszcze długa zima. Kiedy styczeń najostrzejszy, tedy roczek najpłodniejszy. Gdzie są zimą kwiaty niezapominajek? Czy odlatują w dalekie kraje? Nie! Zakwitają niebieskim kolorem na kapturkach modrych sikorek. Dorota Gellner Dostał wróbel cztery ziarnka i chciał kupić świat. Wtem nadfrunął inny wróbel i dwa ziarnka zjadł. Bardzo wróbelka boli ta strata. Teraz nie kupi więcej niż pół świata. Jan Szyaudynger Rebus Wszelkiej pomyślności!

5 nr 1 (43) styczeń 2016 * Polak Mały Porady dla rodziców Noworoczne postanowienia dla dzieci Dzieci, tak samo jak dorośli, robią postępy w wielu dziedzinach, spełniają swoje marzenia. Rozpoczynając pracę z dzieckiem dotyczącą postanowień noworocznych, warto najpierw wypisać wszystkie osiągnięcia z ubiegłego roku. Wypisz przynajmniej 20 rzeczy, które udało się osiągnąć Twojemu dziecku, zależnie od wieku. Mogą to być osiągnięcia szkolne, będziesz dziecku podpowiadać co jeszcze można by wymyślić. Postępuj umiarkowanie, nie przesadzając. Nie pozwól by ta lista wyglądała tak: będę sprzątał swój pokój, będę jadł więcej warzyw, nie będę krzyczał na siostrę, będę mówił paciorek, nie będę kłamał i będę pomagał mamie. Zasugeruj te postanowienia, które uważasz za słuszne. Ze swojej strony najbardziej polecam umiejętności. Nauka nowych umiejętności to największa frajda, mocno widoczny i motywujący plan oraz świetny stymulator dla mózgu dziecka. Dlatego nauka gry na instrumentach, sport, rzemieślnictwo czy nauka wbicia gwoździa i wkręcenia śrubki to najlepsze postanowienia na świecie. Bądźmy w 2016 lepszymi ludźmi. Życzę Wam samych pedagogicznych sukcesów! 5 prywatne, społeczne, rodzinne, jak również postępy w nauce jakiejś umiejętności lub częstsze sprzątanie własnego pokoju. Osiągnięcia z ubiegłego roku, mogą stanowić punkt wyjściowy do postanowień noworocznych. Postanowienia dzieciom nie przychodzą łatwo. Po pierwsze, one nie mają wobec siebie tak wysokich wymagać. Po drugie, dzieci zazwyczaj postanawiają i to robią, nie szukają wymówek jak dorośli. Po trzecie, dla małych dzieci może to być wciąż abstrakcja. Dziecku trzeba pomóc: jaki chciałbyś być w nowym roku? milszy dla siostry? szybszy w bieganiu? itp. Przygotuj kategorie, którymi

6 6 nr 1 (43) styczeń 2016 * Polak Mały Dzień Babci czyli wielki szacunek i posłuszeństwo wobec przodków i krewnych, jest w Chinach, Korei czy Japonii jedną z najważniejszych cnót, a zaraz fundamentem modelu relacji rodzinnych. Pewne jest, że z czasem babć i dziadków będzie coraz więcej postęp medycyny pozwala ludziom żyć coraz dłużej. Dzień Babci jest to święto kobiet najbardziej uwielbianych przez wszystkie wnuczęta, obchodzone jest 21 stycznia (czwartek). W Polsce świętowane od 1964 roku z inicjatywy tygodnika Kobieta i Życie. W ciągu kilkunastu lat obchody przyjęły się w całym kraju. Babcie mogą zwykle tego dnia liczyć na drobne upominki, kwiaty, a przede wszystkim piękne laurki niekiedy ręcznie wykonane w czasie zajęć w szkołach i przedszkolach. Babcie to współcześnie cała instytucja, bez której nie mogłaby funkcjonować niejedna rodzina. Okazują się nieocenioną pomocą przy wychowywaniu wnuków, umożliwiając rodzicom pogodzenie pracy z obowiązkami domowymi. Powszechnie postrzegane są jako czułe i opiekuńcze, świetnie gotujące i zawsze gotowe nakarmić głodnych członków rodziny. Tradycyjnie sędziwy wiek kojarzony jest również z mądrością życiową babć. Mimo to uważa się, że zbyt często rozpieszczają swoje wnuki, przynosząc łakocie i starając się im dogodzić z każdej strony. Starsze pokolenia w niektórych kulturach Wschodu obdarzane są szczególnym poważaniem. Tak zwana nabożność synowska, Babcia Babcia to uśmiech i cisza. Babcia to dobre ręce, które zawsze przytulą i sprawią, że smutki nie wrócą więcej. Mojej babci znajdowałbym zawsze okulary, co często się gubią, gwiazdki z nieba bym zbierał i bajki. Takie bajki, które babcie gubią. Świat byłby w tych bajkach różowy, a babcia złotą królewną. Okularów nie byłoby wcale, a uśmiech byłby na pewno.

7 nr 1 (43) styczeń 2016 * Polak Mały 7 Dzień Dziadka Dzień Dziadka obchodzony jest 22 stycznia (piątek). Pod koniec lat 80. w kalendarzu świąt obok Dnia Babci pojawił się Dzień Dziadka. Wnuczęta przygotowują obecnie dwie laurki. Ponadto w przedszkolach i szkołach organizowane są często występy, na które zapraszani są babcie i dziadkowie. W niektórych krajach na świecie obchodzi się za jednym zamachem. Dzień Dziadków w Stanach Zjednoczonych jest to nawet święto oficjalnie zatwierdzone przez prezydenta i Kongres. Amerykańscy seniorzy doczekali się nawet swojego hymnu A Song for Grandma and Grandpa. Jak twierdzą psychologowie, dziadkowie kształtują tożsamość wnucząt zarówno rodzinną, jak i historyczną. Dość powszechnie uważa się, że rodzice są od wychowania, a dziadkowie od rozpieszczania. Czas z nimi spędzony jest bardzo cenny również dlatego, że wiele wnucząt siłą rzeczy traci dziadków w młodym wieku. Na szczęście sytuacja ta zmienia się z roku na rok średnia długość życia stale rośnie. W związku z tym jednak role nieco się odwracają, to dziadkowie będą potrzebować coraz więcej uwagi i pomocy ze strony swoich dzieci i wnucząt. Mój dziadek wie prawie wszystko, umie gwizdać jak kos, ma duże okulary i długi siwy wąs. Potrafi z kawałka drewna, wystrugać lalkę i psa. Jak piękna książka dla dzieci dziadek sto bajek zna. Babciu miła, Dziadku drogi, przychodzimy w wasze progi i z okazji tego święta mamy buzie uśmiechnięte. Więc uśmiechy dziś dajemy, Babcię, Dziadka całujemy. I wy przy tak wielkim święcie bądźcie także uśmiechnięci.

8 8 nr 1 (43) styczeń 2016 * Polak Mały Przygody Koziołka Matołka (fragmenty) Gdy usłyszał tę rozmowę Góral, co miał lat ze dwieście, Opowiedział im, że słyszał Kiedyś, dawno o tym mieście. Babcia, z domu Fik-Fikalska, Z męża pani Capkozina, Bieży szybko do barana, Swego kuma i kuzyna. Jedna mu mówiła baba, Co czerwoną ma spódnicę, Że pochodzi z Pacanowa, Baba zaś jest w Ameryce. Baran Wyłupiasteoko, Nieprzyjemna dość figura, Odrzekł: Co mi tam Pacanów! Ja wiem, gdzie Barania Góra. Trzeba będzie tam pojechać, Znaleźć babę, a gdy ona Powie, gdzie jest ów Pacanów, Wtedy będzie rzecz skończona. Dobra nasza! rzekł koziołek, Ucieszony i radosny. Do Ameryki pojadę, Tylko się doczekam wiosny! Kornel Makuszyński, Marian Walentynowicz

9 nr 1 (43) styczeń 2016 * Polak Mały 9 źródło: polish4you.waw.pl CZEŚĆ i SZEŚĆ - Cześć! Co słychać? - Wszystko w porządku, a u ciebie? - Poproszę sześć jabłek, sześć gruszek i trzy mandarynki. Ile płacę? - Sześć złotych. źródło: polish4you.waw.pl

10

11 nr 1 (43) styczeń 2016 * Polak Mały 11 Quiz. Przysłowia 1. Apetyt rośnie w miarę: siedzenia jedzenia picia 2. Co ma piernik do...? wiatraka kołacza wiertarki 3. Co cię nie zabije, to cię: skaleczy wzmocni pobudzi kukułka kurczątko 6. Dla chcącego nic: wolnego trudnego nudnego 7. Kłamstwo ma krótkie: ręce paznokcie nogi 4. Darowanemu koniowi nie zagląda się w: zęby oczy uszy 5. Grosz do grosza, a będzie: kokosza Pismo jest redagowane przez zespół Kuriera Galicyjskiego. Adres do korespondencji: Kurier Galicyjski Polak Mały, skrytka pocztowa (a/c) nr 80, Iwano-Frankiwsk 76018, Ukraina, абонентська скринька 80, Івано-Франківськ, Україна, kuriergalicyjski@wp.pl, tel.: (032) Свідоцтво про державну реєстрацію Серія КВ Р видане Державною Реєстраційною Службою України р. Świadectwo rejestracji: seria KW nr R wydane przez Państwową Rejestracyjną Służbę Ukrainy 8. Kto się czubi, ten się: zgubi lubi ubrudzi 9. Kto pod kim dołki kopie: ten sam w nie wpada temu Pan Bóg daje ten do niego ani razu czasdzieci.pl r. Założyciel i wydawca: Mirosław Rowicki, засновник і видавець М. М. Ровіцкі. Projekt współfinansowany ze środków Ministerstwa Spraw Zagranicznych RP w ramach konkursu na realizację zadania Współpraca z Polonią i Polakami za granicą za pośrednictwem fundacji Wolność i Demokracja.

12 Miesięcznik Polak Mały można zaprenumerować na poczcie na Ukrainie!!! KOD PRENUMERATY УКРПОШТА Cena prenumeraty pocztowej 1 miesiąc 5,05 hrywien 3 miesiące 15,15 hrywien 6 miesięcy 30,30 hrywien 12 miesięcy 60,60 hrywien