Założenia funkcjonowania ZIT w ramach RPO Lubuskie 2020 Zielona Góra, 12 września 2013 r.
Wymiar terytorialny w perspektywie finansowej UE 2014-2020 Nowym podejściem Komisji Europejskiej do polityki rozwoju, niezwykle istotnym w procesie programowania, jest uwzględnienie wymiaru terytorialnego interwencji. Programy operacyjne realizowane w okresie 2014-2020 powinny uwzględniać charakterystyczne możliwości terytoriów, do których są adresowane. Pozwoli to pełniej wykorzystać potencjały obszarów, które często wykraczają poza daną jednostkę administracyjną.
Podstawowe dokumenty strategiczne Wymiar terytorialny został wprowadzone na poziome unijnym, krajowym oraz regionalnym, między innymi w dokumentach: projekty rozporządzeń unijnych dotyczących Europejskich Funduszy Strukturalnych i Inwestycyjnych (EFSI), projekt Umowy Partnerstwa, Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030, Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010-2020, Strategia Rozwoju Województwa Lubuskiego 2020.
Instrumenty rozwoju terytorialnego W ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Lubuskie 2020 uwzględniony został wymiar terytorialny poprzez: Obszary strategicznej interwencji, Zintegrowane Inwestycje Terytorialne.
Wymiar miejski realizowany poprzez ZIT Wymiar miejski, stanowi integralną część wymiaru terytorialnego. Dodatkowo w perspektywie 2014-2020 podniesiona została rola miast wojewódzkich wraz ze swoimi obszarami funkcjonalnymi, jako stanowiących centra rozwoju gospodarczego kraju i regionów, pełniących także ważne funkcje metropolitalne: administracyjne, społeczne, naukowe, kulturalne i inne.
Wymiar miejski realizowany poprzez ZIT Zgodnie z propozycją Komisji Europejskiej zintegrowane inwestycje terytorialne są instrumentem przyczyniającym się do realizacji zintegrowanej strategii rozwoju miejskiego lub też innych strategii terytorialnych. Przede wszystkim jednak mają służyć zwiększeniu zaangażowania miast i ich obszarów funkcjonalnych w zarządzanie środkami strukturalnymi UE.
ZIT w RPO Lubuskie 2020 W ramach RPO Lubuskie 2020 ZIT realizowane będą na terenie dwóch miast wojewódzkich (Zielona Góra i Gorzów Wlkp.) oraz ich obszarów funkcjonalnych. Ze względu na brak ciągłości przestrzennej pomiędzy obszarami funkcjonalnymi obu ośrodków wojewódzkich, zostaną określone dwa obszary funkcjonalne dla obydwu stolic województwa, funkcjonować będą dwie Strategie ZIT oraz dwa Związki ZIT.
Miasta wojewódzkie i ich obszary funkcjonalne Miejski obszar funkcjonalny dla Miasta Gorzowa Wielkopolskiego: Wykaz gmin wchodzących w skład MOF: Gorzów Wielkopolski, Bogdaniec, Deszczno, Kłodawa, Santok.
Miasta wojewódzkie i ich obszary funkcjonalne Miejski obszar funkcjonalny dla Miasta Zielona Góra: Wykaz gmin wchodzących w skład MOF: Zielona Góra (miasto), Czerwieńsk, Sulechów, Świdnica, Zabór, Zielona Góra.
Rekomendowane obszary wsparcia w formule ZIT w RPO Lubuskie 2020 Mając na uwadze główne kierunki rozwoju wyznaczone w dokumentach strategicznych, w tym w Strategii Rozwoju Województwa Lubuskiego 2020 oraz zdefiniowane cele RPO Lubuskie 2020, a także dostępną alokację w ramach programu, Instytucja Zarządzająca zdefiniowała, istotny z punktu widzenia realizacji założeń, zakres tematyczny RPO dedykowany do realizacji w formule ZIT.
Rekomendowane obszary wsparcia w formule ZIT w RPO Lubuskie 2020 Obszar Oś Priorytetowa/CT Główny zakres działań Wzmacnianie badań, rozwoju technologicznego oraz innowacji Poprawa stanu środowiska przyrodniczego na obszarze funkcjonalnym OP 1 Gospodarka oparta na wiedzy/ CT1 OP 3: Wsparcie konkurencyjności MŚP w regionie/ct3 OP 4 Budowa gospodarki niskoemisyjnej w regionie/ct4 OP 6 Ochrona środowiska orz efektywne wykorzystywanie zasobów naturalnych i kulturowych/ct6 wzmocnienie infrastruktury sektora B+R (wyłącznie w uzasadnionych przypadkach) oraz współpracy i powiązań pomiędzy przedsiębiorstwami, centrami B+R i szkołami wyższymi wsparcie przedsiębiorstw, promocja gospodarcza, rozwój produktów i usług oraz wzrost innowacyjności wsparcie działań na rzecz efektywności energetycznej i wykorzystywania OZE, a także w zakresie niskiej emisji
Rekomendowane obszary wsparcia w formule ZIT w RPO Lubuskie 2020 cd. Wzmacnianie funkcji symbolicznych OP 2: TIK-upowszechnienie i wzrost dostępności w regionie/ct2 OP 6 Ochrona środowiska oraz efektywne wykorzystywanie zasobów naturalnych i kulturowych/ct6 wzmocnienie zastosowania rozwiązań TIK w przestrzeni publicznej i prywatnej Ochrona, promocja i rozwój dziedzictwa kulturowego i naturalnego Rozwój zrównoważonego, sprawnego transportu łączącego miasto i jego obszar funkcjonalny Wspieranie efektywności energetycznej oraz promowanie strategii niskoemisyjnych OP 9 Włączenie społeczne i zwalczanie ubóstwa/ct9 OP 4 Budowa gospodarki niskoemisyjnej w regionie/ct4 OP7 Transport/CT7 OP 4 Budowa gospodarki niskoemisyjnej w regionie/ct4 Wsparcie rewitalizacji fizycznej, gospodarczej i społecznej ubogich społeczności i obszarów miejskich i wiejskich wsparcie zrównoważonego transportu miejskiego wsparcie niskoemisyjnych systemów transportu wsparcie działań na rzecz efektywności energetycznej i wykorzystywania OZE, a także w zakresie niskiej emisji
Rekomendowane obszary wsparcia w formule ZIT w RPO Lubuskie 2020 cd. Przywracanie funkcji społeczno-gospodarczych zdegradowanych obszarów miejskiego obszaru funkcjonalnego OP 6 Ochrona środowiska oraz efektywne wykorzystywanie zasobów naturalnych i kulturowych/ct6 OP 8: Rynek pracy i mobilność pracowników/ct8 OP 9: Włączenie społeczne i zwalczanie ubóstwa, OP 3 Wsparcie konkurencyjności MŚP w regionie/ct 9 OP 10: Edukacja i uczenie się przez całe życie/ct10 OP 11: Infrastruktura społecznoedukacyjna/ct 9, 10 działania na rzecz poprawy stanu środowiska miejskiego(rekultywacja terenów zdegradowanych mająca na celu zmianę dotychczasowych funkcji przez nie pełnionych na cele inne niż środowiskowe) wsparcie działań na rzecz zatrudnienia, samo zatrudnienia i tworzenia nowych miejsc pracy, adaptacyjności pracowników i przedsiębiorców oraz godzenia życia zawodowego i rodzinnego działania na rzecz aktywnej integracji, dostępu do usług zdrowotnych i społecznych, a także wsparcia ekonomii społecznej wsparcie działań na rzecz równego dostępu do nauki, przeciwdziałaniu wczesnego kończenia nauki oraz uczenia się przez całe życie wsparcie rewitalizacji ubogich społeczności i obszarów miejskich i wiejskich, a także rozwój infrastruktury edukacyjnej i szkoleniowej
Alokacja w ramach RPO Lubuskie 2020 na realizację ZIT W ramach alokacji programu pochodzącej z części B1 rezerwy programowej zarezerwowano środki na realizację ZIT w regionie. Łączna wartość alokacji na ten cel dla województwa lubuskiego wynosi: z czego: 59,80 mln euro, 52,20 mln euro stanowi wkład EFRR, 7,60 mln euro pochodzi z EFS.
Alokacja w ramach RPO Lubuskie 2020 na realizację ZIT Instytucja Zarządzająca zaangażuje dodatkowe środki pochodzące z podstawowej alokacji programu na realizację ZIT w regionie. Na obecnym etapie prac nad strategiami ZIT oraz RPO Lubuskie 2020 nie jest jeszcze oszacowana docelowa wartość tych środków.
Alokacja w ramach RPO Lubuskie 2020 na realizację ZIT Zgodnie z zapisami dokumentów: Zasady realizacji Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych w Polsce oraz Kryteria delimitacji miejskich obszarów funkcjonalnych ośrodków wojewódzkich można wskazać, iż udział procentowy w dostępnej alokacji (obliczony w oparciu o liczbę mieszkańców) przeznaczonej na realizację ZIT wojewódzkich w naszym regionie przedstawia się następująco: MOF Gorzów Wielkopolski: 45,75%, MOF Zielona Góra: 54,25%.
Zasada partnerstwa w pracach nad ZIT Zasada partnerstwa w procesie projektowania założeń funkcjonowania ZIT ma wymiar wielopoziomowy. Począwszy od udziału w procesie konsultowania dokumentów tworzonych na poziomie krajowym organizujących proces, poprzez współpracę na poziomie regionalnym dzięki aktywnemu włączeniu przez samorząd województwa przedstawicieli podmiotów objętych ZIT w debatę nad rozwiązaniami i kierunkami wsparcia dla nich dedykowanymi, po poziom lokalny polegający na wewnętrznej dyskusji w ramach samych ZIT.
Dziękuję za uwagę Elżbieta Polak Marszałek Województwa Lubuskiego więcej na stronie internetowej: www.rpo2020.lubuskie.pl