Dostosowanie Przedmiotowego Systemu Oceniania z Matematyki do możliwości uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi 1 Uczniowie, którzy uzyskali opinię Poradni Psychologiczno-pedagogicznej o specjalnych potrzebach edukacyjnych (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2013 r.) traktowani są indywidualnie i oceniani z uwzględnieniem zaleceń poradni. 2 Obowiązkiem nauczyciela jest jak najlepsze dostosowanie wymagań edukacyjnych ucznia do jego możliwości psychofizycznych i edukacyjnych. 3 Uczniowie ze stwierdzoną dysfunkcją wymagają w szczególności wzmacniania poczucia własnej wartości, zapewnienia poczucia bezpieczeństwa oraz zwiększania motywacji do nauki. Specyficzne trudności w uczeniu się Dysgrafia: - dostosowanie formy pracy do możliwości ucznia - w przypadku, gdy nauczyciel ma trudności w odczytaniu pracy może prosić ucznia o przeczytaniu fragmentu testu lub odpytać go ustnie z danego materiału - można prosić ucznia o pisanie drukowanymi literami lub pisanie prac przy użyciu komputera, - zachęcanie do stosowania symboliki matematycznej - ocenianie wartości merytorycznej, a nie estetyki prac. Dysleksja: - w razie potrzeby podczas prac pisemnych wydłużenie czasu przeznaczonego na niektóre zadania - dostosowanie czasu przeznaczonego na opanowanie nowego materiału do możliwości ucznia - sprawdzanie czy polecenia zostały przez ucznia dobrze zrozumiane. - podczas odpowiedzi ustnej ucznia - zadawanie pytań naprowadzających lub pomocniczych. - oddzielne kryteria oceny prac pisemnych ( np. nie obniżanie oceny w przypadku typowych błędów dyslektycznych takich jak odwracanie ułamków, mylenie znaków + i - ).
Dyskalkulia: - wskazane jest demonstrowanie różnych sposobów wykonania zadania. - można zapisywać działania różnymi kolorami, żeby uczeń mógł je łatwiej skojarzyć. - nie można zabraniać korzystania z dodatkowych pomocy (kalkulatora, a nawet tabliczki mnożenia). - należy dać uczniowi więcej czasu na rozwiązanie zadań. - należy zachęcać ucznia do wykonywania działań matematycznych w czasie codziennych czynności. Uczeń z zaburzeniami funkcji słuchowo-językowych (np. słabo słyszący): - ważne jest zapewnienie pomieszczenia z dobrą akustyką, w razie potrzeby zamknięte okna - posadzenie ucznia w pierwszej ławce - nauczyciel powinien stać blisko ucznia gdy przekazuje informację słowną - wydłużenie czasu na udzielenie odpowiedzi (np. w przypadku ucznia jąkającego się), sprawdzanie czy uczeń dobrze zrozumiał treść polecenia, w razie potrzeby udzielanie dodatkowych wskazówek - częste stosowanie metod wykorzystujących zmysł wzroku pomoce wizualne ( rysunki, diagramy, wykresy, modele). Uczeń z zaburzeniami funkcji wzrokowo-przestrzennych (np. słabo widzący): - posadzenie ucznia w pierwszej ławce, zapewnienie właściwego oświetlenia - udostępnienie tekstów w wersji powiększonej - wydłużony czas na sprawdzianach i na wykonanie określonych zadań na lekcji, na opanowanie nowego materiału - materiał, który sprawia uczniowi trudność jest dzielony na mniejsze części - częste korzystanie z materiałów audio - zadawanie pytania co widzisz?, żeby sprawdzić czy należy pomóc uczniowi we właściwej interpretacji materiału
Uczniowie z niepełnosprawnością ruchową: - dopasowanie stołu, krzesła do potrzeb fizycznych ucznia - w razie potrzeby zapewnienie asystenta (osoby, która będzie pomagała w poruszaniu się lub przemieszczaniu osobie niepełnosprawnej) - jeśli niepełnosprawność wiąże się z brakiem możliwości pisania to dostarczanie materiałów skserowanych albo w formie audiowizualnej Uczniowie z chorobami przewlekłymi lub uczniowie, którzy doznali sytuacji kryzysowych, traumatycznych: - dostosowanie tempa zajęć, zadania domowe dopasowane do możliwości ucznia związanych z sytuacją zdrowotną - w razie potrzeby wydłużenie terminu związanego z poprawą sprawdzianów, wyznaczanie indywidualnego terminu - możliwość wydłużenia czasu przeznaczonego na pisanie sprawdzianu lub odpowiedź ustną - jeśli zajdzie taka potrzeba wolniejsze tempo pracy - udzielanie pomocy, wyjaśnień, motywowanie do pracy - szczególny nacisk kładzie się na wsparcie emocjonalne Uczniowie nadpobudliwi (np. ADHD) i zespół Aspergera: - uczenie współpracy w grupie, a resztę grupy odpowiednich reakcji na zachowania kolegi. - wzmacniane pożądanych zachowań - stosowanie krótkich poleceń wydawanych zdecydowanym tonem, ważna jest konsekwencja - wyznaczanie jasnego celu i dzielenie materiału na mniejsze partie - kontrolowanie uwagi ucznia w celu dopasowania tempa zajęć, urozmaicanie zadań - pomaganie uczniowi w koncentrowaniu się na wykonywaniu jednej czynności - przekazywanie treści w prostej, krótkiej formie - jasne przedstawianie reguł - eliminowanie bodźców rozpraszających płynących z otoczenia - u ucznia z zespołem Aspergera - nie przywiązywanie wagi do niewłaściwych komentarzy i nie wzbudzanie swoim zachowaniem jego agresji. - wspomaganie rozwoju umiejętności komunikacyjnych ucznia - przedstawianie pojęć abstrakcyjnych w sposób konkretny - wykorzystywanie zainteresowań ucznia, odnoszenie się do interesującej go tematyki
Uczniowie z mózgowym porażeniem dziecięcym, epilepsją: - umożliwienie korzystania z różnorodnych pomocy dydaktycznych - praca w małych grupach ze wsparciem kolegów - praca na konkretach - pomoc w dopasowaniu i odnalezieniu najlepszego sposobu uczenia się dla ucznia - stosowanie krótkich i zrozumiałych poleceń - angażowanie w zadaniowe czynności o charakterze praktycznym - możliwość wydłużenia czasu na opanowanie większej ilości materiału - posadzenie ucznia w pierwszej ławce blisko tablicy - w miarę możliwości stosowanie ustnej formy odpowiedzi - nie ocenianie graficznego aspektu prac Wszyscy uczniowie o specjalnych potrzebach edukacyjnych powinni mieć ułatwiony dostęp do korzystania z pomocy dydaktycznych dostosowanych do ich dysfunkcji. Uczeń powinien mieć stały indywidualny kontakt z nauczycielem. W sposób szczególny trzeba zadbać o rozwijanie zainteresowań oraz podtrzymywanie motywacji do nauki. Bardzo ważną rolę spełniają różnego rodzaju wzmocnienia pozytywne, np. zachęta, pozytywna informacja zwrotna, docenianie nawet małych sukcesów. W ocenie ucznia uwzględniany jest wysiłek i wkład pracy ucznia, jego aktywność, zaangażowanie, systematyczność a więc stosunek do obowiązków szkolnych, a nie same efekty pracy. Przy ocenianiu prac uczniów ze specjalnymi wymaganiami ocenie nie podlegają błędy wynikające z ich deficytów. Nie karać za objawy choroby. Chronić przed przemocą ze strony grupy rówieśniczej. Praca z uczniem zdolnym - poszerzanie materiału prezentowanego na zajęciach - motywowanie do uczestnictwa w konkursach i olimpiadach - informowanie o możliwościach zdobywania wiedzy poza szkołą - przydzielanie uczniom zdolnym trudniejszych zadań podczas pracy grupowej i indywidualnej - dawanie możliwości wyboru zadań i prac dodatkowych - zachęcanie do pomagania słabszym uczniom - stopniowe zwiększanie stopnia trudności zadań - inspirowanie do samodzielnej pracy z fachową literaturą
- zachęcanie do uczestnictwa w wykładach, prelekcjach prowadzonych na wyższych uczelniach - wskazywanie dostępnych źródeł wiedzy - uczenie twórczego myślenia, zachęcanie do podejmowania inicjatyw - tworzenie atmosfery wsparcia i akceptacji