Biuro Karier i Projektów PWSZ w Tarnowie Konsekwencje wyboru kierunku studiów w kontekście wkraczania na rynek pracy. Podsumowanie ankiet Instytut Administracyjno-Ekonomiczny
INSTYTUT ADMINISTRACYJNO-EKONOMICZNY ADMINISTRACJA W badaniu wzięło udział 142 studentów ostatniego roku studiów licencjackich (rok akademicki 2014/2015). Wśród powodów wyboru kierunku studiów studenci administracji najczęściej wybierali odpowiedź: był efektem moich zainteresowań (3) oraz postawiłem/-am na uzyskanie dyplomu uczelni wyższej, który otwiera mi wiele dróg (2). 18% ankietowanych wskazało na chęć kontynuowania profilu kształcenia ze szkoły średniej, a 17% stwierdziło, że zamierzało przedłużyć sobie okres nauki i wybrało kierunek bez głębszych przemyśleń. 7% badanych sugerowało się wyborem znajomych, a 3% uznało, że jest popyt na specjalistów po danym kierunku. Co skłoniło Cię do wyboru twojego kierunku studiów? to efekt moich zainteresowań 2 3 wiedziałem/-am, że jest popyt na specjalistów po moim kierunku tradycje rodzinne znajomi wybierali ten kierunek i dlatego się nim zainteresowałem/-am 17% 18% 7% 3% chciałem/-am kontynuować profil kształcenia ze szkoły średniej chciałem/-am przedłużyć sobie okres nauki i wybrałem/-am kierunek bez głębszych przemyśleń postawiłem/-am na uzyskanie dyplomu uczelni wyższej, który otwiera mi wiele dróg WYKRES 1 Następnie ankietowanych zapytano, co sądzą o swoim wyborze (o wyborze swojego kierunku studiów) w chwili kończenia edukacji na poziomie studiów licencjackich/inżynierskich. 3 studentów administracji stwierdziło, że kierunek w dużej mierze zaspokoił ich ambicje i zainteresowania, ale pomimo to mogą mieć problem z pracą. 27% ankietowanych wybrało odpowiedź kierunek średnio zaspokoił moje ambicje i zainteresowania i w związku z tym mogę mieć 1
problem z pracą. 16% uważa, że dokonało właściwego wyboru, natomiast 11% przyszłych absolwentów administracji uznało, że nie przemyślało dobrze swojego wyboru i teraz wybrałoby inny kierunek studiów. Studenci wskazywali również odpowiedź kierunek nie do końca był zbieżny z moimi zainteresowaniami i teraz wiem, że nie była to trafna decyzja (9%) oraz kierunek nie do końca był zbieżny z moimi zainteresowaniami, ale teraz wiem, że dokonałem/-am właściwego wyboru (7%). Co sądzisz o swoim wyborze (o wyborze swojego kierunku studiów) w chwili kończenia edukacji na poziomie studiów licencjackich / inżynierskich? utwierdziłem/am się w tym, że dokonałem/-am właściwego wyboru 9% 7% 11% 16% kierunek w dużej mierze zaspokoił moje ambicje i zainteresowania, ale pomimo to mogę mieć problem z pracą kierunek średnio zaspokoił moje ambicje i zainteresowania i w związku z tym mogę mieć problem z pracą kierunek nie do końca był zbieżny z moimi zainteresowaniami i teraz wiem, że nie była to trafna decyzja 27% 3 kierunek nie do końca był zbieżny z moimi zainteresowaniami, ale teraz wiem, że dokonałem/-am właściwego wyboru nie przemyślałem/am dobrze swojego wyboru teraz wybrałbym/ałabym inny kierunek studiów WYKRES 2 W kolejnym pytaniu poproszono ankietowanych o odpowiedź na pytanie: Jakie aktywności podejmowałeś/-aś w trakcie studiów, które mogą przyczynić się do podniesienia pakietu Twoich kompetencji? Przyszli absolwenci administracji najczęściej wskazywali na obowiązkowe praktyki studenckie (7) oraz skupienie się na nauce i dobrej zdawalności egzaminów (59%). 2 działało w AZS, NZS czy RUSS, kole studenckim, prowadziło gazetę studencką lub było starostą roku. Ankietowani współpracowali także z różnymi organizacjami (9%), brali udział w akcjach społecznych (8%) lub działaniach wolontariackich (7%). 2
8 7 6 5 4 3 2 1 Jakie aktywności podejmowałeś/-aś w trakcie studiów, które mogą przyczynić się do podniesienia pakietu Twoich kompetencji?* 7% 8% działania wolontariackie różne akcje społeczne 2 prowadzenie koła studenckiego, gazety, działalność w AZS, NZS, RUSS, bycie starostą roku 9% współpraca z różnymi organizacjami 59% nauka i zdawalność egzaminów 7 udział w praktykach studenckich WYKRES 3 Następnie studenci zostali zapytani, jakich prac podejmowali się w trakcie nauki na studiach. Prawie połowa (42%) respondentów pracuje w czasie wakacji, studenci pomagają również rodzicom w gospodarstwie w trakcie całego roku (2) oraz podejmują okazjonalne prace na zlecenia (14%). 13% studentów trzeciego roku administracji nie podejmowało pracy w trakcie nauki na studiach. 3
Jakich prac podejmowałeś/-aś się w trakcie nauki na studiach?* 4 42% 4 3 3 2 2 1 14% 2 13% 1 4% 7% 7% 6% 1% 3% 6% 6% WYKRES 4 W kolejnym pytaniu studenci podejmujący pracę w trakcie studiów zostali poproszeni o ocenienie w skali od 1 do 10, w jakim stopniu wykonywane prace wymagały kompetencji podobnych do tych, które zdobywają na studiach. 4
3 2 2 1 1 13% nie dotyczy W jakim stopniu wykonywane przez Ciebie prace wymagały od ciebie kompetencji podobnych do tych, które zdobywasz/ zdobyłeś na swoim kierunku studiów? 26% 7% 11% 8% 13% 4% 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 1% WYKRES 5 Aby podwyższyć swoje kompetencje, poza uczęszczaniem na studia ponad połowa respondentów (52%) systematycznie poszukuje informacji w internecie. 21% ankietowanych brało również udział w krótkim/kilkunastogodzinnym szkoleniu, a 16% podwyższa swoją wiedzę i kompetencje poprzez śledzenie czasopism branżowych. Studenci ostatniego roku brali także udział w krótkich szkoleniach on-line (4%), kursach branżowych (2%) oraz pozabranżowych, ale poszerzających ich kompetencje w innych obszarach (1%). 2% badanych ukończyło dodatkowy kwalifikacyjny kurs zawodowy. Ponad jedna czwarta (27%) przyszłych absolwentów administracji przyznała, że nie podwyższa swoich kompetencji poza systematycznym uczęszczaniem na studia. 6 5 4 3 2 1 21% W jaki inny sposób podwyższasz/ podwyższałeś/podwyższałaś swoje kompetencje poza systematycznym uczęszczaniem na studia?* 2% 1% 2% 4% 16% 52% 27% WYKRES 6 5
Kolejne pytanie brzmiało: W jakim innym obszarze (branży,.) podnosisz/podnosiłeś/podnosiłaś swoje kompetencje poza obszarem, który studiujesz? Z odpowiedzi ankietowanych wynika, że studenci administracji najczęściej podwyższają swoje kompetencje w takich obszarach jak: komunikacja w obcym języku (37%) oraz kompetencje miękkie (np. komunikatywność, praca w zespole, zarządzanie czasem) (32%). Pozostałe wybierane obszary to: podstawy prawne (1 wybrało tę odpowiedź), przedsiębiorczość (12%), zarządzanie (1) oraz wiedza specjalistyczna wynikająca ściśle z kierunku kształcenia (). Jedna czwarta respondentów nie podwyższa swoich kompetencji poza obszarem, który studiuje. W jakim innym obszarze (branży,.) podnosisz/podnosiłeś/podnosiłaś swoje kompetencje poza obszarem, który studiujesz?* nie podwyższam kompetencji poza obszarem, który studiuję 2 wiedza specjalistyczna komunikacja w obcym języku 37% kompetencje miękkie 32% podstawy prawne 1 przedsiębiorczość 12% zarządzanie 1 1 2 3 4 WYKRES 7 Ostatnie pytanie dotyczyło planów studentów trzeciego roku bezpośrednio po uzyskaniu dyplomu. 7 ankietowanych bezpośrednio po otrzymaniu dyplomu planuje podjąć studia, w tym 32% deklaruje podjęcie studiów uzupełniających w systemie stacjonarnym, 31% - w systemie niestacjonarnym, a pozostali zamierzają podjąć studia podyplomowe, studia na innym kierunku lub za granicą. 77% respondentów zamierza podjąć pracę, w tym 49% chce jednocześnie kontynuować naukę na studiach magisterskich. 13% studentów trzeciego roku administracji planuje wyjechać za granicę; 12% zamierza podjąć tam pracę, a 1% - kontynuować naukę. 4% respondentów wybrało odpowiedź: mam inne plany życiowe. 6
Jakie są Twoje plany bezpośrednio po uzyskaniu dyplomu?* inne plany życiowe 4% praca za granicą 12% praca w Polsce 16% studia na innym kierunku studia podyplomowe 6% studia za granicą 1% SUM niestacjonarne + praca 3 SUM niestacjonarne 1% SUM stacjonarne + praca 19% SUM stacjonarne 13% 1 1 2 2 3 3 WYKRES 8 7
EKONOMIA W badaniu wzięło udział 123 studentów ostatniego roku studiów na kierunku ekonomia. Jako główną przyczynę wyboru kierunku studiów najczęściej zaznaczali oni odpowiedź: postawiłem/-am na uzyskanie dyplomu uczelni wyższej, który otwiera mi wiele dróg (31%) oraz był to efekt moich zainteresowań (24%). Część ankietowanych chciała kontynuować profil kształcenia ze szkoły średniej (16%) lub uznała, że jest popyt na specjalistów po ich kierunku (11%). 9% studentów ekonomii zainteresowało się kierunkiem, ponieważ znajomi go wybrali, a 6% przyznało, że chciało przedłużyć sobie okres nauki. 3% wybrało ekonomię przez wzgląd na tradycje rodzinne. Co skłoniło Cię do wyboru twojego kierunku studiów? to efekt moich zainteresowań 31% 24% wiedziałem/-am, że jest popyt na specjalistów po moim kierunku tradycje rodzinne znajomi wybierali ten kierunek i dlatego się nim zainteresowałem/-am 6% 16% 9% 3% 11% chciałem/-am kontynuować profil kształcenia ze szkoły średniej chciałem/-am przedłużyć sobie okres nauki i wybrałem/-am kierunek bez głębszych przemyśleń postawiłem/-am na uzyskanie dyplomu uczelni wyższej, który otwiera mi wiele dróg WYKRES 9 W następnym pytaniu poproszono ankietowanych o ocenienie, co sądzą o wyborze swojego kierunku studiów. 37% studentów uznało, że kierunek średnio zaspokoił ich ambicje i zainteresowania i w związku z tym mogą mieć problem z pracą. O pracę obawia się również 19% ankietowanych, którzy stwierdzili jednak jednocześnie, że kierunek w dużej mierze zaspokoił ich ambicje i zainteresowania. 1 badanych utwierdziło się w przekonaniu, że dokonało właściwego wyboru, 11% uznało, że nie była to trafna decyzja, natomiast 1 wybrałoby teraz inny kierunek studiów. Dla 8
8% przyszłych absolwentów PWSZ kierunek nie do końca był zbieżny z ich zainteresowaniami, ale sądzą oni, że dokonali trafnego wyboru. Co sądzisz o swoim wyborze (o wyborze swojego kierunku studiów) w chwili kończenia edukacji na poziomie studiów licencjackich / inżynierskich? utwierdziłem/am się w tym, że dokonałem/-am właściwego wyboru 11% 8% 1 1 19% kierunek w dużej mierze zaspokoił moje ambicje i zainteresowania, ale pomimo to mogę mieć problem z pracą kierunek średnio zaspokoił moje ambicje i zainteresowania i w związku z tym mogę mieć problem z pracą kierunek nie do końca był zbieżny z moimi zainteresowaniami i teraz wiem, że nie była to trafna decyzja 37% kierunek nie do końca był zbieżny z moimi zainteresowaniami, ale teraz wiem, że dokonałem/-am właściwego wyboru nie przemyślałem/am dobrze swojego wyboru teraz wybrałbym/ałabym inny kierunek studiów WYKRES 10 Kolejne pytanie dotyczyło aktywności podejmowanych w trakcie studiów, które mogą przyczynić się do podniesienia kompetencji studentów. Zdecydowana większość (79%) ankietowanych postawiła na obowiązkowe praktyki studenckie. Ponad połowa badanych (5) przede wszystkim skupia się na nauce i dobrej zdawalności egzaminów, 14% czynnie uczestniczy w życiu akademickim (np. prowadzenie koła studenckiego, udział w organizacjach studenckich ). 7% studentów ekonomii zadeklarowało udział w działaniach wolontariackich, tyle samo w różnych akcjach społecznych, natomiast 4% wskazało, że współpracuje z różnymi organizacjami. 9
Jakie aktywności podejmowałeś/-aś w trakcie studiów, które mogą przyczynić się do podniesienia pakietu Twoich kompetencji?* 9 8 79% 7 6 5 5 4 3 2 1 7% 7% 14% 4% działania wolontariackie różne akcje społeczne prowadzenie koła studenckiego, gazety, działalność w AZS, NZS, RUSS, bycie starostą roku współpraca z różnymi organizacjami nauka i zdawalność egzaminów udział w praktykach studenckich WYKRES 11 Na pytanie, jakie prace ankietowani podejmowali w trakcie nauki na studiach, 52% ankietowanych wskazało odpowiedź: w trakcie roku studiuję, a na wakacje podejmuję zatrudnienie. Studenci ekonomii podejmują również okazjonalne prace na zlecenia (29%), pomagają rodzicom w gospodarstwie w trakcie całego roku (1) lub głównie w wakacje (14%). 11% ankietowanych nie podejmowało pracy w trakcie nauki na studiach. 10
6 5 Jakich prac podejmowałeś/-aś się w trakcie nauki na studiach?* 52% 4 3 29% 2 1 7% 2% 6% 9% 1% 2% 14% 1 11% WYKRES 12 Studenci, którzy podejmowali pracę w trakcie nauki, zostali poproszeni o określenie w skali od 1 do 10, w jakim stopniu wykonywane prace wymagały od nich kompetencji podobnych do tych, które zdobywają/zdobyli na swoim kierunku studiów. 2 W jakim stopniu wykonywane przez Ciebie prace wymagały od ciebie kompetencji podobnych do tych, które zdobywasz/ zdobyłeś na swoim kierunku studiów? 19% 1 1 11% nie dotyczy 14% 12% 11% 11% 7% 6% 1% 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 WYKRES 13 11
Odpowiedzi na pytanie o sposób podwyższania swoich kompetencji poza systematycznym uczęszczaniem na studia kształtują się następująco: prawie połowa badanych (4) poszukuje systematycznie informacji w internecie, 26% studentów ekonomii brało udział w krótkim/kilkunastogodzinnym szkoleniu, a 12% w krótkim szkoleniu on-line. 7% ankietowanych ukończyło dodatkowy kwalifikacyjny kurs zawodowy, 6% podwyższa swoje kompetencje poprzez śledzenie czasopism branżowych, brało udział w kursie pozabranżowym, a 2 % w kursie branżowym. 3 studentów ostatniego roku ekonomii nie podwyższa swoich kompetencji poza systematycznym uczęszczaniem na studia. W jaki inny sposób podwyższasz/ podwyższałeś/podwyższałaś swoje kompetencje poza systematycznym uczęszczaniem na studia?* 5 4 4 3 3 2 2 1 1 26% 2% 7% 12% 6% 4 3 WYKRES 14 Ankietowani pytani o obszar, w jakim podnosili swoje kompetencje, najczęściej wskazywali na kompetencje miękkie (np. komunikatywność, pracę w zespole) (33%) oraz komunikację w obcym języku (26%). 13% badanych podwyższa swoje kompetencje w zakresie przedsiębiorczości, 8% w obszarze wiedzy specjalistycznej wynikającej ściśle z kierunku kształcenia, 7% w zakresie zarządzania, natomiast 4% postawiło na podstawy prawne. 31% badanych odpowiedziało, że nie podnosi swoich kompetencji poza obszarem, który studiuje. 12
W jakim innym obszarze (branży,.) podnosisz/podnosiłeś/podnosiłaś swoje kompetencje poza obszarem, który studiujesz?* nie podwyższam kompetencji poza obszarem, który studiuję 31% wiedza specjalistyczna 8% komunikacja w obcym języku 26% kompetencje miękkie 33% podstawy prawne 4% przedsiębiorczość 13% zarządzanie 7% 1 2 3 4 WYKRES 15 W ostatnim pytaniu przyszli absolwenci odpowiadali, jakie mają plany bezpośrednio po uzyskaniu dyplomu. 68% ankietowanych planuje podjąć studia, w tym 26% deklaruje podjęcie studiów uzupełniających w systemie stacjonarnym, 38% - w systemie niestacjonarnym, a pozostali zamierzają podjąć studia podyplomowe lub studia na innym kierunku. 72% badanych zamierza podjąć pracę, w tym 46% chce jednocześnie kontynuować naukę na studiach magisterskich. 8% studentów ekonomii planuje wyjechać za granicę i tam podjąć pracę. 9% badanych studentów deklaruje, że ma inne plany życiowe. 13
Jakie są Twoje plany bezpośrednio po uzyskaniu dyplomu?* inne plany życiowe praca za granicą 8% 9% praca w Polsce 18% studia na innym kierunku studia podyplomowe 2% 2% studia za granicą SUM niestacjonarne + praca 33% SUM niestacjonarne SUM stacjonarne + praca SUM stacjonarne 13% 13% 1 1 2 2 3 3 WYKRES 16 14