Zmiany w kodeksie pracy styczeń 2009
Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy (Dz. U. z dnia 18 grudnia 2008 r.) Wejście w życie 18.01.2009 2
Obowiązki pracodawcy Pracodawca jest obowiązany: 1) zapewnić środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, gaszenia pożaru i ewakuacji pracowników, 2) wyznaczyć pracowników do: a) udzielania pierwszej pomocy, b) wykonywania czynności w zakresie ochrony przeciwpożarowej i ewakuacji pracowników, zgodnie z przepisami o ochronie przeciwpożarowej, 3) zapewnić łączność ze służbami zewnętrznymi wyspecjalizowanymi w szczególności w zakresie udzielania pierwszej pomocy w nagłych wypadkach, ratownictwa medycznego oraz ochrony przeciwpożarowej. 3
Obowiązki pracodawcy c.d Działania pracodawcy winne być dostosowane do: - rodzaju i zakresu prowadzonej działalności - liczby zatrudnionych pracowników i innych osób przebywających na terenie zakładu pracy - rodzaju i poziomu występujących zagrożeń. Liczba pracowników, ich szkolenie oraz wyposażenie powinny być uzależnione od rodzaju i poziomu występujących zagrożeń. 4
Wymagania stawiane pracownikowi Źródło prawa: ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej. Pracownik powinien co najmniej: posiadać wykształcenie średnie ukończyć szkolenie inspektorów ochrony przeciwpożarowej lub mieć tytuł zawodowy technika pożarnictwa lub uzyskać uznanie kwalifikacji do wykonywania zawodu technika pożarnictwa w toku postępowania o uznanie nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej, 5
Informacja o pracownikach Informacja o pracownikach obejmuje: 1) imię i nazwisko, 2) miejsce wykonywania pracy, 3) numer telefonu służbowego lub innego środka komunikacji elektronicznej. 6
Projekt ustawy o zmianie ustawy kodeks pracy z dnia 15.01.2009 r. UZASADNIENIE PROJEKTU Dokonanie powyższych zmian w przepisach Kodeksu pracy spowoduje, że nie będą przywoływane przepisy o ochronie przeciwpożarowej, a tym samym zostanie zniesiony obowiązek posiadania przez wyznaczonych pracowników specjalistycznych kwalifikacji z zakresu ochrony przeciwpożarowej. Pracownicy wyznaczeni do wykonywania działań w zakresie zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników będą posiadali ukończone szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy, w myśl z art. 237 3 2 Kodeksu pracy, zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. Nr 180, poz. 1860, z późn. zm.), w którym w ramowych programach szkolenia uwzględniona jest także problematyka dotycząca ochrony przeciwpożarowej. 7
Proponowane zmiany c.d. Sądzę, że w przeciągu około dwóch miesięcy nowelizacja mogłaby wejść w życie - mówi Szejnfeld. ( ) Jak zapewnia Państwowa Inspekcja Pracy, jej inspektorzy dość łagodnie będą podchodzić do tych przepisów. POLSKA Głos Wielkopolski Paweł Mikos 8
Stanowisko Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej Do czasu wejścia w życie nowelizowanych przepisów kontrole PIP w zakresie udzielania pierwszej pomocy, zwalczania pożarów i ewakuacji pracowników będą miały charakter instruktażowy. 9
Zmiany w regulaminie pracy? Czy zmieniać regulamin pracy? Czy wystarczy informacja ogłoszona w sposób przyjęty w zakładzie pracy? 10
Zagrożenie dla życia i zdrowia Pracodawca jest obowiązany: W przypadku możliwości wystąpienia zagrożenia 1) niezwłocznie poinformować pracowników o tych zagrożeniach oraz podjąć działania w celu zapewnienia im odpowiedniej ochrony, 2) niezwłocznie dostarczyć pracownikom instrukcje umożliwiające, w przypadku wystąpienia bezpośredniego zagrożenia, przerwanie pracy i oddalenie się z miejsca zagrożenia w miejsce bezpieczne. W razie wystąpienia bezpośredniego zagrożenia 1) wstrzymać pracę i wydać pracownikom polecenie oddalenia się w miejsce bezpieczne, 2) do czasu usunięcia zagrożenia nie wydawać polecenia wznowienia pracy. 11
Działania podejmowane w czasie zagrożenia Pracodawca jest obowiązany umożliwić pracownikom, w przypadku wystąpienia bezpośredniego zagrożenia dla ich zdrowia lub życia albo dla zdrowia lub życia innych osób, podjęcie działań w celu uniknięcia niebezpieczeństwa - nawet bez porozumienia z przełożonym - na miarę ich wiedzy i dostępnych środków technicznych. Pracownicy, którzy podjęli takie działania nie mogą ponosić jakichkolwiek niekorzystnych konsekwencji, pod warunkiem że nie zaniedbali swoich obowiązków. 12
Konsekwencje wystąpienia zagrożenia Pracownik nie może ponosić jakichkolwiek niekorzystnych konsekwencji z powodu powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia. Za czas powstrzymania się od wykonywania pracy lub oddalenia się z miejsca zagrożenia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. 13
Prace wymagające asekuracji Pracodawca po konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami ustala wykaz prac, przy których istnieje możliwość wystąpienia szczególnego zagrożenia dla zdrowia lub życia ludzkiego, a które powinny być wykonywane przez co najmniej dwie osoby, w celu zapewnienia asekuracji. 14
Równe traktowanie w zatrudnieniu Art. 18 3a 5 Przejawem dyskryminowania jest: niepożądane zachowanie, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności pracownika i stworzenie wobec niego zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery (molestowanie). 6 Dyskryminowaniem ze względu na płeć jest także każde niepożądane zachowanie o charakterze seksualnym lub odnoszące się do płci pracownika, którego celem lub skutkiem jest naruszenie godności pracownika, w szczególności stworzenie wobec niego zastraszającej, wrogiej, poniżającej, upokarzającej lub uwłaczającej atmosfery; na zachowanie to mogą się składać fizyczne, werbalne lub pozawerbalne elementy (molestowanie seksualne). 15
Równe traktowanie w zatrudnieniu c.d. Nie może powodować jakichkolwiek negatywnych konsekwencji wobec pracownika podporządkowanie się przez pracownika molestowaniu lub molestowaniu seksualnemu podjęcie przez niego działań przeciwstawiających się molestowaniu lub molestowaniu seksualnemu. 16
Pomoc ofierze molestowania Art. 18 3e 1 Skorzystanie przez pracownika z uprawnień przysługujących z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu nie może być podstawą niekorzystnego traktowania pracownika, a także nie może powodować jakichkolwiek negatywnych konsekwencji wobec pracownika, zwłaszcza nie może stanowić przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie przez pracodawcę stosunku pracy lub jego rozwiązanie bez wypowiedzenia. 2. Przepis 1 stosuje się odpowiednio do pracownika, który udzielił w jakiejkolwiek formie wsparcia pracownikowi korzystającemu z uprawnień przysługujących z tytułu naruszenia zasady równego traktowania w zatrudnieniu. 17
USTAWA z dnia z dnia 6 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw wejście w życie 1.01.2009 18
Wymiar urlopu macieżyńskiego Pracownicy przysługuje urlop macierzyński w wymiarze: 20 tygodni w przypadku urodzenia jednego dziecka, 31 tygodni w przypadku urodzenia dwojga dzieci, 33 tygodni w przypadku urodzenia trojga dzieci, 35 tygodni w przypadku urodzenia czworga dzieci, 37 tygodni w przypadku urodzenia pięciorga i więcej dzieci, - przy jednym porodzie 19
Wymiar urlopu macierzyńskiego dla matki przysposabiającej dziecko Wymiar urlopu macierzyńskiego przysługującego pracownicy która wychowuje dziecko przysposobione lub która przyjęła dziecko na wychowanie jako rodzina zastępcza, z wyjątkiem rodziny zastępczej pełniącej zadania pogotowia rodzinnego będzie ustalany na ogólnych zasadach. 20
Dodatkowa możliwość wykorzystania części urlopu macierzyńskiego przez ojca dziecka Po wykorzystaniu przez pracownicę po porodzie urlopu macierzyńskiego w wymiarze 8 tygodni, pracownikowi-ojcu wychowującemu dziecko przysługuje prawo do części urlopu macierzyńskiego odpowiadającej okresowi, w którym pracownica uprawniona do urlopu wymaga opieki szpitalnej ze względu na stan zdrowia uniemożliwiający jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem. W przypadku, o którym mowa powyżej, urlop macierzyński pracownicy zostanie przerwany na okres, w którym z takiego urlopu korzysta pracownik-ojciec wychowujący dziecko. 21
Dodatkowy urlop macierzyński. pracownica będzie mieć prawo do dodatkowego urlopu macierzyńskiego w wymiarze: do 6 tygodni jeśli urodziła jedno dziecko, do 8 tygodni jeśli urodziła więcej niż jedno dziecko. Pracodawca ma obowiązek uwzględnić wniosek pracownicy. Wejście w życie 2010 r. 22
Dodatkowy urlop macierzyński Pracownica uprawniona do dodatkowego urlopu macierzyńskiego będzie mogła połączyć korzystanie z tego urlopu z wykonywaniem pracy u pracodawcy udzielającego urlopu w wymiarze nie wyższym niż połowa pełnego wymiaru czasu pracy; w takim przypadku dodatkowego urlopu macierzyńskiego udziela się na pozostałą część dobowego wymiaru czasu pracy. podjęcie pracy nastąpi na pisemny wniosek pracownicy, składany w terminie nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem wykonywania pracy, w którym pracownica wskaże wymiar czasu pracy oraz okres, przez który zamierza łączyć korzystanie z dodatkowego urlopu macierzyńskiego z wykonywaniem pracy. Pracodawca będzie miał obowiązek uwzględnić wniosek pracownicy. Do dodatkowego urlopu macierzyńskiego odpowiednie zastosowanie znajdą przepisy przewidujące szczególną ochronę przewidzianą podczas urlopu macierzyńskiego 23
Dodatkowy urlop macierzyński Dodatkowy urlop macierzyński będzie stosowany odpowiednio do pracownika-ojca wychowującego dziecko 1) w przypadku, gdy pracownica, po wykorzystaniu po porodzie co najmniej 14 tygodni urlopu macierzyńskiego, zrezygnuje z pozostałej części tego urlopu, a niewykorzystaną część urlopu macierzyńskiego udzieli się pracownikowi-ojcu wychowującemu dziecko, na jego pisemny wniosek, 2) w razie wykorzystania urlopu macierzyńskiego przez pracownicę. 24
Urlop ojcowski Pracownik-ojciec wychowujący dziecko otrzymuje prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze 2 tygodni, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 12 miesiąca życia. pisemny wniosek pracownika-ojca termin nie krótszym niż 7 dni przed rozpoczęciem korzystania z urlopu pracodawca ma obowiązek uwzględnić wniosek pracownika pracownik korzysta ze szczególnej ochrony przewidzianej podczas urlopu macierzyńskiego Wejście w życie 2010 r. 25
Zasiłek macierzyński Zasiłek macierzyński przysługiwać będzie za okres: urlopu macierzyńskiego dodatkowego urlopu macierzyńskiego urlopu ojcowskiego 26
Pytania i wątpliwości Zapraszam do dyskusji Tel. 071 326 51 40 / Fax 071 326 51 41 wz@sdzw.pl ask@sdzw.pl 27
Dziękuję bardzo za uwagę! 2008 Schampera, Dubis, Zając i Wspólnicy sp.k.