Projekt remontu elewacji. wraz z programem postępowania konserwatorskiego. budynku Sądu Rejonowego w Pszczynie

Projekt remontu elewacji wraz z programem postępowania konserwatorskiego budynku Sądu Rejonowego w Pszczynie OBIEKT : budynek Sądu Rejonowego w Pszczynie LOKALIZACJA : Pszczyna, 43-200 ul. Bogedeina 14 INWESTOR : Sąd Rejonowy w Pszczynie, 43-200 Pszczyna, ul. Bogedeina 14 OPRACOWANIE : Biuro projektowe ARKONA 41 908 Bytom, ul. Wierzbowa 3 mgr inż. arch. Ariana Gano-Kotula uprawnienia budowlane nr 953/92 UW Katowice uprawnienia konserwatorskie nr 760/2/93 WKZ Katowice zaświadczenie Śląskiej Okręgowej Izby Architektów w Katowicach nr SL-0577 z dn. 25.04.2002 asystent proj. Agnieszka Wiewiórowska asystent proj. Krzysztof Brabański Bytom grudzień 2005

ZAWARTOŚĆ OPRACOWANIA I. DANE OGÓLNE 1. Podstawa opracowania 2. Przedmiot opracowania 3. Zakres opracowania 4. Dane ogólne II. III. IV. OPIS OBIEKTU OPIS TECHNICZNY STANU ZACHOWANIA PRGRAM POSTĘPOWANIA KONSERWATORSKIEGO V. KOLORYSTYKA ELEWACJI VI. VII. WNIOSKI I ZALECENIA KONSERWATORSKI INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA VIII. IX. SPIS DOKUMENTACJI FOTOGRAFICZNEJ SPIS DOKUMENTACJI RYSUNKOWEJ X. ZAŁĄCZNIKI XI. OŚWIADCZENIE PROJEKTANTA

I. DANE OGÓLNE 1. Podstawa opracowania - Umowa zawarta pomiędzy Sądem Rejonowym w Pszczynie przy ul. Bogedaina 14 jako zamawiającym, a firmą ARKONA Usługi Projektowo-Budowlane ul. Wierzbowa 3 w Bytomiu jako wykonawcą, na opracowanie Projektu remontu elewacji budynku Sądu Rejonowego w Pszczynie wraz z programem postępowania konserwatorskiego ; - Szczegółowa dokumentacja fotograficzna obiektu; - Inwentaryzacja elewacji sporządzona na potrzeby niniejszego projektu budowlanego - Uzgodnienia koncepcji z Inwestorem; - Materiały wyjściowe archiwalne będące w posiadaniu inwestora. 2. Przedmiot opracowania Przedmiotem niniejszego opracowania jest: Projekt remontu elewacji wraz z programem postępowania konserwatorskiego budynku Sądu Rejonowego w Pszczynie obejmujący w swoim zakresie następujące zagadnienia: - szczegółowy zakres prac, - przyjęte materiały - technologię wykonania - kolorystykę elewacji Przedmiotowe opracowanie obejmuje projekt remontu wszystkich elewacji zespołu budynków Sądu Rejonowego w Pszczynie. Opracowanie obejmuje: elewację północno-wschodnią elewację północno-zachodnią elewację południowo-zachodnią elewację południowo-wschodnią elewację południowo-wschodnią skrzydła południowo zachodniego Załącznikiem do części opisowej w/w programu postępowania konserwatorskiego są rysunki budowlane i dokumentacja fotograficzna elewacji frontowych oraz tylnych. Uzupełnieniem projektu budowlanego będzie opracowanie kosztorysowe sporządzone wg wymogów prawnych kosztorysowania na potrzeby zamówienia publicznego.

3. Zakres opracowania Zakres robót remontowo-konserwatorskich w/w elewacji zespołu budynków sądowych Sądu Rejonowego w Pszczynie zawiera w szczególności: usunięcie zabrudzeń z cegły; usunięcie zabrudzeń z kamienia naturalnego (piaskowiec,garnit); wymianę uszkodzonych fragmentów licówki ceglanej, uzupełnienie ubytków; iniekcyjne klejenie spękań murów ceglanych żywicami epoksydowymi; spoinowanie ścian ceglanych; hydrofobizacja ceglanego lica ściany miejscowe wzmocnienie uszkodzonego kamienia; naprawa elementów kamiennych z wypełnieniem ubytków kitem do kamienia; uzupełnienie spoinowania kamienia; hydrofobizacja kamienia; 4. Dane ogólne miejscowość, adres: 43-200 Pszczyna, ul. Bogedaina 14 województwo: śląskie (dawne katowickie) powiat: pszczyński obiekt: budynek Sądu Rejonowego w Pszczynie data budowy: koniec XIX wieku styl: renesans północny zadanie: projekt remontu elewacji budynku Sądu Rejonowego w Pszczynie planowany termin realizacji: orientacyjnie 2006r. II. OPIS OBIEKTU 1. Historia obiektu Budynek Sądu Rejonowego w Pszczynie jest monumentalnym budynkiem wzniesionym dla funkcji sądowniczej w końcu XIX wieku, o okazałej, historyzującej

architekturze, z dominującymi elementami w stylu renesansu północnego. Obiekt zachował się do czasów obecnych w prawie niezmienionym kształcie, z częściowo oryginalnym wyposażeniem wnętrz (klatki schodowe, hole i korytarze, niektóre sale sądowe). Bryła budynku sądowego jest bryłą rozczłonkowaną, o zróżnicowanych gabarytach. Jest to budynek 4-kondygnacyjny, w części podpiwniczony (skrzydło południowozachodnie) z nieużytkowym poddaszem, wzniesiony na planie litery L, ze znajdującym się na tyłach podwórzem (wjazd od ulicy Bogedaina). Budynek ten elewacją frontową (północno-wschodnią) przylega do ulicy Bogedaina, natomiast elewacją północno-zachodnią do ulicy Korfantego. Od tyłu budynku, w narożu nieruchomości usytuowany jest wolnostojący budynek biurowy, a wokół podwórko z miejscami parkingowymi dla pracowników sądu. 2. Opis elewacji Elewacje ceglane, neogotyckie, nietynkowane, detal opasek drzwiowych i okiennych na elewacji frontowej oraz bocznej wyrobiony z piaskowca, cokół zdobiony pseudorustyką. Podziały pionowe wyznacza gzyms kordonowy podokienny na wysokości drugiego piętra oraz gzyms koronujący. Elewacja północno-wschodnia 12 osiowa (2+6+3+1), niesymetryczna, z dwoma ryzalitami bocznym dwuosiowym oraz środkowym trójosiowym. Boczny ryzalit posiada zbrojone naroża wykonane z piaskowca. Okna pierwszej oraz drugiej kondygnacji zwieńczone łukiem odcinkowym, okna dwudzielne w układzie krzyżowym, z kwaterami nadślemienia dzielonymi dodatkowo szczeblinami. Okna drugiego piętra wykonane zostały jako okna zdwojone, jednodzielne z belką ślemienia i podziałem nadślemienia również drobnymi szczeblinami. Ponad oknami umieszczono ornament geometryczny wykonany w kamieniu. W osi 9,10 oraz 11 ryzalit środkowy, na poziomie parteru w osi 11drzwi wejścia głównego z nadświetlem oraz kamiennym portalem z dwoma półkolumnami doryckimi, portal zwieńczony trzema sterczynami. Na poziomie drugiej kondygnacji duże dwupoziomowe, trójdzielne z uskokowym ślemieniem i pionowymi słupkami okno. Nadślemie zakończone łukiem odcinkowym ze zwornikiem. Podślemie dwupolowe. Całość okna wypełniona geometrycznym witrażem. W kolejnej kondygnacji ryzalitu 7 okien połączonych ze sobą kamiennymi słupkami. Okno jednodzielne z belką ślemienia i podziałem nadślemienia drobnymi szczeblinkami, ponad oknem ornament geometryczny wyrobiony w kamieniu. W kondygnacji poddasza w szczycie ryzalitu okno trójdzielne, symetryczne z nadświetlem

ponad belką nadproża. Ryzalit zwieńcza szczyt w kształcie delikatnej wklęsło wypukłej esownicy, w partii szczytowej godło z orłem. W uskokach szczytu sterczyny. Oś 11 elewacji frontowej jest ukształtowana w sposób identyczny z osiami 3,4,5,6,7,8. W partii dachowej wyróżnia się czterospadowe przykrycie bocznego lewego ryzalitu ze sterczynami w partiach narożnych oraz kamiennym szczytem dachowym z niewielkim oknem. W dachu przykrywającym korpus budynku cztery lukarny przykryte daszkiem czterospadowym. Elewacja północno-zachodnia elewacja 7 osiowa (1+1+5), niesymetryczna. Oś 1,2 to ryzalit zakończony szczytem ukształtowany podobnie jak szczyt elewacji frontowej. W osi 1 układ okien identyczny z układem okien w osiach elewacji frontowej. W osi 2 wieżyczka schodowa kształtowana u podstawy na planie prostokąta a od wysokości drugiej kondygnacji następuje zmiana w rzucie na pięcioboczny a materiał okładziny ściany zmienia się z ceglanego na kamienny. Doświetlenie schodów odbywa się przez okna o wysokości 1,5 kondygnacji podzielone ślemieniem kamiennym oraz szprosami. Całość wypełniona witrażem z geometrycznym wzorem. Wieżyczka przykryta jest dachem kopulastym. W osiach 3,4,5,6,7 okna na poszczególnych kondygnacjach identyczne jak na elewacji frontowej w osiach od 3 do 8. W partii dachowej fasety z dachami pulpitowymi. Elewacja południowo-zachodnia 9-osiowa (1+3+3+2), asymetryczna, znacznie prostsza niż dwie elewacje od strony ulicy. Otwory okienne nie posiadają opasek kamiennych. W osi nr 1 na parterze okno zwieńczone łukiem odcinkowym, dwudzielne w układzie krzyżowym, z kwaterami nadślemienia dzielonymi dodatkowo szczeblinami, powyżej okno dwupoziomowe, ze ślemieniem oraz dwoma słupkami kamiennymi, podślemie trójdzielne, nadślemie dwudzielne zakończone prosto. Okno wypełnione witrażem z ornamentem geometrycznym. Na osi 2,3 oraz 4 skrzydło południowo zachodnie, które swoją trójosiowość zachowuje jedynie w partii przyziemia. Na osi 3 znajduje się tylne wejście do skrzydła budynku. Powyżej na wysokości pierwszego piętra okno drewniane trójdzielne, dwupoziomowe, podślemię dwupolowe, nadślemie podzielone szprosami na kwatery zakończone łukiem pełnym. Powyżej gzymsu kordonowego na drugim piętrze potrójne okno składające się z okien jednodzielnych z belką ślemienia i podziałem nadślemienia również drobnymi szczeblinami. Trzy okienka połączone ze sobą słupkami kamiennymi. W osiach 5,6,7 w trzech poziomach kondygnacji występują identyczne okna zamknięte łukiem odcinkowym, dwupoziomowe, dwudzielne, nadślemie podzielone szprosami na osiem kwater, podślemie podzielone na 4 kwatery. W osi 8,9 niska przybudówka z oknami dwuskrzydłowymi zamkniętymi łukiem odcinkowym. Całość przybudówki przykryta dachem trójspadowym. Elewacja południowo-wschodnia

4-osiowa (2+1+1), asymetryczna. Na osi 1,2 okna przybudówki zamknięte łukiem odcinkowym. Okna dwupoziomowe, dwudzielne, nadślemie podzielone szprosami na osiem kwater, podślemie podzielone na 4 kwatery. W osi 3-ej na na poziomie parteru okno identyczne jak w osiach 1,2, natomiast wyżej na poziomie pierwszego oraz drugiego piętra okno jednodzielne z belką ślemienia i podziałem nadślemieni drobnymi szczeblinkami. W osi 4 ryzalit boczny ze zbrojonymi narożnikami oraz w osi wieżyczką schodową przykrytą daszkiem kopulastym. Doświetlenie klatki schodowej odbywa się przez małe okienka trójpoziomowe układające się wzdłuż biegu schodów na poziomie pierwszej kondygnacji, natomiast na poziomie drugiej kondygnacji okna ułożone są w jednej linii, zakończone detalem wyrabianym w kamieniu w kształcie oślego grzbietu. W partii dachowej kamienny szczyt z niewielkim prostokątnym oknem. Elewacja południowo-wschodnia skrzydła południowo zachodniego 7 osiowa (5+1+1), niesymetryczna. W każdej z osi prócz osi nr 6 i 7 znajdują się okna piwniczne. Wszystkie okna występujące na elewacji są zakończone łukiem odcinkowym. Oś 1,2 posiada okna na trzech poziomach identyczne, dwupoziomowe, dwudzielne w układzie krzyżowym, z kwaterami nadślemienia dzielonymi dodatkowo szczeblinami. W osi 3,4 na poziomie pierwszej oraz trzeciej kondygnacji występuja okna dwupoziomowe dwudzielne z nadświetlem, natomiast w partii drugiej kondygnacji znajdują się mniejsze okna jednopołaciowe. W osi 5 na wszystkich kondygnacjach okna dwupoziomowe, dwudzielne z nadświetlem. Na osi 6-ryzalit z wejściem do budynku w partii przyziemia przykryty dachem o połaciach wygiętych w kształcie litery S. Na pierwszym oraz drugim półpiętrze okna dwupoziomowe dwudzielne z nadświetlem natomiast w partii trzeciego półpiętra dwa małe okienka trójpolowe zamknięte łukiem odcinkowym. W partii dachu facjata z dachem pulpitowym. W osi 7 na poziomie przyziemia małe okno, powyżej pierwszej kondygnacji ściana cofnięta do linii fasady. III. OPIS TECHNICZNY STANU ZACHOWANIA Ceglane lico ścian elewacji wykazuje zły stan zachowania. Widoczne mocne zabrudzenia na całej powierzchni. Występują miejscowe ubytki cegły. Widoczne miejscowe braki fug w licu ceglanym wymagające uzupełnienia. W trakcie remontu w przypadku stwierdzenia ubytku materiału należy stwierdzić ewentualną konieczność dokonania przemurowań licówki. Na Elewacja południowo-wschodniej skrzydła południowo zachodniego widoczne pozostałości po elementach mocujących osadzonych w licu ceglanym na zaprwę cementową. Obtłuczone cegły w miejscu zamocowaniu bramki,zamykającej wewnętrzne podwórze, na elewacji południowo zachodniej skrzydła południowo zachodniego należy wymienić. Podobnie z

przemurowaniami przy słupku bramki na elewacji południowo zachodniej skrzydła południowo wschodniego. Na granitowej części cokołu widoczne łuszczenie wtórnie nałożonej farby. Piaskowiec z którego wykonany jest cokół budynku jak i dekoracja architektoniczna mocno zabrudzony z widocznymi miejscowymi ubytkami kamienia wymagającymi uzupełnień stosownymi masami w kolorze użytego na elewacji żółtego piaskowca. Możliwe jest naruszenie konstrukcji kamiennych elementów szczytów, (tympanon, spływy wolutowe oraz obeliski) co w późniejszym czasie może spowodować awarię budowlaną. Po ustawieniu rusztowań należy dokonać przeglądu tych wszystkich elementów i w razie potrzeby zabezpieczyć i ustabilizować konstrukcję. IV. PROGRAM POSTĘPOWANIA KONSERWATORSKIEGO Technologia renowacji wątku ceglanego 1. ustawienie rusztowań wokół ścian elewacyjnych etapowo, począwszy od elewacji północno zachodniej; 2. czyszczenie wątku ceglanego metodą chemiczną Produkt: Alkutex Fassadenreiniger Paste, zuż. ok. 0,3kg/m 2 Pastę nanosimy pędzlem ławkowcem (na suche podłoże) i pozostawiamy na 10-15 min. Przed samym czyszczeniem pastę należy przeszczotkować ruchami kolistymi a następnie wytwornicą gorącej pary lub Kärcherem-gorącą wodą zmyć. 3. Usunięcie spoin na głębokość min. 1,5 cm 4. Ponowne spoinowanie fugą trasową Funcosil Fugenmörtel szary trass zuż. 4-6,0 kg/m2 5. Kitowanie ubytków w cegle zaprawą Funcosil Restauriermörtel Spezial K w dobranym kolorze zuż. wg potrzeb 6. Pozycja alternatywna: jeżeli konieczne okaże się miejscowe scalenie kolorystyczne cegły, należy wykonać lazurę mieszaniną produktów: Funcosil LA Siliconfarbe farblos (bezbarwna) 50% oraz Funcosil WS 50%i zapigmentować w odpowiednim kolorze. 7. Impregnacja hydrofobizująca całość wątku ceglanego koloru Funcosil AS zuż. śr. 0,5 l/m2, impregnat dodatkowo daje efekt pogłębienia Renowacja kamiennego wystroju architektonicznego 1. Oczyszczenie powierzchni mechanicznie

Do czyszczenia należy użyć niskociśnieniowego urządzenia do piaskowania, np. Shmidt, Cp,Rotec. Ścierniwo Garni i dysza rotacyjna-z wodą lub miejscowo bez wody na sucho. Produkt: Garni, zuż. ok. 2,0 kg/m 2 W miejscach nadmiernie zabrudzonych, dodatkowe czyszczenie chemiczne, w technologii jak dla cegły ceramicznej lub środkiem: Produkt: Alkutex Fassadenreiniger Paste, zuż. ok. 0,3kg/m 2 2. Usunięcie starych napraw i spoin. 3. Usunięcie odspojonych partii kamienia 4. Sklejenie spękań Produkt: Aida Iniektionsleim, zuż. 1,5kg/l pustej przestrzeni. Dwukomponentową suspensję iniekcyjną aplikować zastrzykami po uprzednim zamknięciu rys klejem termoplastycznym. 5. Odkażenie miejsc korozji biologicznej Produkt: Alkutex BFA Entferner, zuż. ok. 0,25 l/m 2 Oczyszczone podłoże nasączyć preparatem, po 6 godzinach zmyć intensywnie wodą. 6. Uzupełnić ubytki zaprawą renowacyjną w odpowiednim kolorze. Produkt: Funcosil Restauriermörtel, zuż. 1,8kg/m 2 /1mm gr. Zaprawa renowacyjna, której kolorystykę należy dobrać po oczyszczeniu fragmentu i przesłaniu jej do analizy laboratoryjnej. 7. Spoinowanie Produkt: Funcosil ECC Fugenmortel, zuż. 4,0 kg/m 2 Mineralna spoina, której kolorystykę także należy dobrać po oczyszczeniu odpowiedniego fragmentu. 8. Impregnacja hydrofobizująca Produkt: Funcosil SL, zuż. 0,5 l/m 2 Renowacja granitowego fragmentu cokołu 1. czyszczenie granitowego cokołu poprzez piaskowanie urządzeniem ciśnieniowym przy użyciu strumienia gorącej wody. 2. Impregnacja oczyszczonego granitu środkiem zabezpieczającym powierzchniowo, np. Funcosil OW zuż. śr. 0,5 l/m2 W niniejszym programie postępowania konserwatorskiego, przyjęto technologie i materiały do konserwacji firmy Remmers. Główna siedziba firmy : ul. Sowia 8 Remmers Polska Sp. z o.o.

62-080 Tarnowo Podgórne tel. (061) 816-81-00 fax. (061) 816-81-11 Przedstawiciel: Piotr Szczepan ul. Niedobczycka 77 44-218 Rybnik Biuro i magazyn tel. (032) 422-98-52 tel./fax. (032) 422-98-53 tel. kom. 691-50-56-14 Ze względu na specyfikę konserwacji obiektów zabytkowych, konieczne jest zastosowanie technologii i materiałów specjalistycznych o właściwościach odpowiednich do materiałów, z których wzniesiono budynek. Projektant proponuje firmę Remmers, co umożliwi zastosowanie kompletnej technologii konserwacji. Kamienie (piaskowiec, granit) oraz cegły, w przypadku stosowania innych producentów, należy zastosować materiały alternatywne, o właściwościach i parametrach wskazanych w niniejszym programie postępowania konserwatorskiego lub lepszych. Należy stosować materiały posiadające stosowne atesty i świadczenia, materiały dopuszczane do stosowania w obrocie publicznym na terenie Polski. V. KOLORYSTYKA ELEWACJI Dla przedmiotowego budynku przewiduje się następujący projekt kolorystyki elewacji, z wykorzystaniem naturalnego koloru materiału ceramicznego ceglanego lica elewacji oraz z zastosowaniem materiałów uzupełniających do cegły i kamienia firmy Remmers. 1. Ceglane lico elewacji: w kolorze naturalnym mocno wypalanej cegły klinkierowej kolor ciemny wiśniowy 2. Kamienny detal architektoniczny (okładziny licowe cokołu, gzymsy, obramienia okienne, ościeża i wystrój portalu wejściowego): w kolorze naturalnego żółtego piaskowca oraz dolna opaska cokołu naturalny granit. VI. WNIOSKI I ZALECENIA KONSERWATORSKIE

Wszystkie prace remontowe prowadzić ze szczególną starannością, biorąc pod uwagę konieczność zachowania walorów historycznych budynku Sądu Rejonowego oraz otoczenia. Prace wykonać zgodnie z zakresem i technologią uzgodnioną w zezwoleniu przez Śląskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Katowicach oraz zgodnie z treścią pozwolenia na budowę. VII. INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA 1. ZAKRES ROBÓT Zakres robót obejmuje remont elewacji zespołu budynków sądowych Sądu Rejonowego w Pszczynie. 1.1. Zagospodarowanie placu budowy Zagospodarowanie terenu budowy wykonuje się przed rozpoczęciem robót budowlanych, co najmniej w zakresie: a) ogrodzenia terenu i wyznaczenia stref niebezpiecznych, b) wykonania dróg, wyjść i przejść dla pieszych, c) doprowadzenia energii elektrycznej oraz wody, d) odprowadzenia ścieków i ewentualnej ich utylizacji, e) urządzenia pomieszczeń higieniczno-sanitarnych i socjalnych, f) zapewnienia oświetlenia naturalnego i sztucznego, g) zapewnienia właściwej wentylacji, h) zapewnienia łączności telefonicznej, i) urządzenia składowisk materiałów i wyrobów Teren budowy lub robót powinien być w miarę potrzeby ogrodzony lub skutecznie zabezpieczony przed osobami postronnymi. Wysokość ogrodzenia powinna wynosić co najmniej 1,5 m. W ogrodzeniu placu budowy lub robót powinny być wykonane oddzielne bramy dla ruchu pieszego oraz pojazdów mechanicznych i maszyn budowlanych. Szerokość ciągu pieszego jednokierunkowego powinna wynosić co najmniej 0,75 m, a dwukierunkowego 1,20 m. Dla pojazdów używanych w trakcie wykonywania robót budowlanych należy wyznaczyć miejsca postojowe na terenie budowy. Szerokość dróg komunikacyjnych na placu budowy lub robót powinna być dostosowana do używanych środków transportowych. Drogi i ciągi piesze na placu

budowy powinny być utrzymane we właściwym stanie technicznym. Nie wolno na nich składować materiałów, sprzętu lub innych przedmiotów. Drogi komunikacyjne dla wózków i taczek oraz pochylnie, po których dokonuje się ręcznego przenoszenia ciężarów nie powinny mieć spadków większych niż 10%. Przejścia i strefy niebezpieczne powinny być oświetlone i oznakowane znakami ostrzegawczymi lub znakami zakazu. Przejścia o pochyleniu większym niż 15 % należy zaopatrzyć w listwy umocowane poprzecznie, w odstępach nie mniejszych niż 0,40 m lub schody o szerokości nie mniejszej niż 0,75 m, zabezpieczone co najmniej z jednej strony balustradą. Balustrada składa się z deski krawężnikowej o wysokości 0,15 m i poręczy ochronnej umieszczonej na wysokości 1,10 m. Wolną przestrzeń pomiędzy deską krawężnikową a poręczą należy wypełnić w sposób zabezpieczający pracowników przed upadkiem. Strefa niebezpieczna w której istnieje zagrożenie spadania z wysokości przedmiotów, powinna być ogrodzona balustradami i oznakowana w sposób uniemożliwiający dostęp osobom postronnym. Strefa ta nie może wynosić mniej niż 1/10 wysokości, z której mogą spadać przedmioty, lecz nie mniej niż 6,0 m. Przejścia, przejazdy i stanowiska pracy w strefie niebezpiecznej powinny być zabezpieczone daszkami ochronnymi. Daszki ochronne powinny znajdować się na wysokości nie mniejszej niż 2,4 m nad terenem w najniższym miejscu i być nachylone pod kątem 45 w kierunku źródła zagrożenia. Pokrycie daszków powinno być szczelne i odporne na przebicie przez spadające przedmioty. Instalacje rozdziału energii elektrycznej na terenie budowy powinny być zaprojektowane i wykonane oraz utrzymywane i użytkowane w taki sposób, aby nie stanowiły zagrożenia pożarowego lub wybuchowego, lecz chroniły pracowników przed porażeniem prądem elektrycznym. Roboty związane z podłączeniem, sprawdzaniem, konserwacją i naprawą instalacji i urządzeń elektrycznych mogą być wykonywane wyłącznie przez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia. Nie jest dopuszczalne sytuowanie stanowisk pracy, składowisk wyrobów i materiałów lub maszyn i urządzeń budowlanych bezpośrednio pod napowietrznymi liniami elektroenergetycznymi lub w odległości liczonej w poziomie od skrajnych przewodów, mniejszej niż: a) 3,0 m - dla linii o napięciu znamionowym nie p rżę kra czający m 1 KV, b) 5,0 m - dla linii i napięciu znamionowym powyżej 1 KV, lecz nieprzekraczającym 15 KV, c) 10,0 m - dla linii o napięciu znamionowym powyżej 15 KV, lecz nieprzekraczającym 30 KV, d) 15,0 m - dla linii o napięciu znamionowym powyżej 30 KV, lecz nieprzekraczającym 110 KV, e) 30,0 m - dla linii o napięciu znamionowym powyżej 110 KV. Żurawie samojezdne, koparki i inne urządzenia ruchome, które mogą zbliżyć się na niebezpieczną odległość do w/w napowietrznych lub kablowych linii

elektroenergetycznych, powinny być wyposażone w sygnalizatory napięcia. Rozdzielnice budowlane prądu elektrycznego znajdujące się na terenie budowy należy zabezpieczyć przed dostępem osób nieupoważnionych. Rozdzielnice powinny być usytuowane w odległości nie większej niż 50,0 m od odbiorników energii. Przewody elektryczne zasilające urządzenia mechaniczne powinny być zabezpieczone przed uszkodzeniami mechanicznymi, a ich połączenia z urządzeniami mechanicznymi wykonane w sposób zapewniający bezpieczeństwo pracy osób obsługujących takie urządzenia. Okresowe kontrole stanu stacjonarnych urządzeń elektrycznych pod względem bezpieczeństwa powinny być przeprowadzane co najmniej jeden raz w miesiącu, natomiast kontrola stanu i oporności izolacji tych urządzeń, co najmniej dwa razy w roku. Należy zapewnić dostateczną ilość wody zdatnej do picia pracownikom zatrudnionym na budowie oraz do celów higieniczno - sanitarnych, gospodarczych i przeciwpożarowych. Na terenie budowy powinny być wyznaczone, utwardzone i odwodnione miejsca do składania materiałów i wyrobów. Składowiska materiałów, wyrobów i urządzeń technicznych należy wykonać w sposób wykluczający możliwość wywrócenia, zsunięcia, rozsunięcia się lub spadnięcia składowanych wyrobów i urządzeń. Materiały drobnicowe powinny być ułożone w stosy o wysokości nie większej niż 2,0 m, a stosy materiałów workowanych ułożone w warstwach krzyżowo do wysokości nieprzekraczającej 10 - warstw. Odległość stosów przy składowaniu materiałów nie powinna być mniejsza niż: a) 0,75 m - od ogrodzenia lub zabudowań, b) 5,00 m - od stałego stanowiska pracy. Teren budowy powinien być wyposażony w sprzęt niezbędny do gaszenia pożarów, który powinien być regularnie sprawdzany, konserwowany i uzupełniany, zgodnie z wymaganiami producentów i przepisów przeciwpożarowych. Ilość i rozmieszczenie gaśnic przenośnych powinno być zgodne z wymaganiami przepisów przeciwpożarowych. 1.2. Roboty wykończeniowe Zagrożenia występujące przy wykonywaniu robót wykończeniowych: upadek pracownika z wysokości (brak balustrad ochronnych przy podestach roboczych, rusztowania; brak stosowania sprzętu chroniącego przed upadkiem z wysokości przy wykonywaniu robót związanych z montażem lub demontażem rusztowania),

- uderzenie spadającym przedmiotem osoby postronnej korzystającej z ciągu pieszego usytuowanego przy budowanym lub remontowanym obiekcie budowlanym (brak wygrodzenia strefy niebezpiecznej). Roboty wykończeniowe zewnętrzne (elewacja budynku) mogą być wykonywane przy użyciu ruchomych podestów roboczych oraz rusztowań np. DOMENA Montaż rusztowań, ich eksploatacja i demontaż powinny być wykonane zgodnie z instrukcją producenta lub projektem indywidualnym. Osoby zatrudnione, przy montażu i demontażu rusztowań oraz monterzy podestów roboczych powinien posiadać wymagane uprawnienia. Osoby dokonujące montażu i demontażu rusztowań obowiązane są do stosowania urządzeń zabezpieczających przed upadkiem z wysokości. Przed montażem i demontażem rusztowań należy wyznaczyć i wygrodzić strefę niebezpieczną. Rusztowania i ruchome podesty robocze powinny być wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem. Odbiór rusztowania dokonuje się wpisem do dziennika budowy lub w protokóle odbioru technicznego. W przypadku rusztowań systemowych dopuszczalne jest umieszczenie poręczy ochronnej wysokości 1,00 m. Rusztowania z elementów metalowych powinny być uziemione i posiadać instalację piorunochronną. Rusztowania usytuowane bezpośrednio przy drogach, ulicach oraz w miejscach przejazdów na i przejść dla pieszych, powinny posiadać daszki ochronne i osłonę z siatek ochronnych. Stosowanie siatek ochronnych nie zwalnia z obowiązku stosowania balustrad. Roboty wykończeniowe wewnętrzne mogą być wykonywane z rusztowań składanych typu Warszawa" (roboty tynkarskie, montażowe, instalacyjne) oraz drabin rozstawnych (roboty malarskie). Montaż rusztowań, ich eksploatacja i demontaż powinny być wykonane zgodnie z instrukcją producenta. Montaż i demontaż tego typu rusztowań może być przeprowadzony tylko i wyłącznie przez osoby odpowiednio przeszkolone w zakresie jego konstrukcji, montażu i demontażu. Rusztowania tego typu powinny być wykorzystywane zgodnie z przeznaczeniem. Dopuszcza się wykonywanie robót malarskich przy użyciu drabin rozstawnych tylko do wysokości nieprzekraczalnej 4,0 m od poziomu podłogi. Drabiny należy zabezpieczyć przed poślizgiem i rozsunięciem się oraz zapewnić ich stabilność. W pomieszczeniach, w których będą prowadzone roboty malarskie roztworami wodnymi, należy wyłączyć instalację elektryczną i stosować zasilanie, które nie będzie mogło spowodować zagrożenia prądem elektrycznym. Przy ręcznej lub mechanicznej obróbce elementów kamiennych, pracownicy powinni używać środków ochrony indywidualnej, takich jak: - gogle lub przyłbice ochronne, - hełmy ochronne, - rękawice wzmocnione skórą, obuwie z wkładkami stalowymi chroniącymi palce stóp. Stanowiska pracy powinny umożliwić swobodę ruchu, niezbędną do wykonywania pracy.

VIII. SPIS DOKUMENTACJI FOTOGRAFICZNEJ Fot.1. Widok elewacji północno-wschodniej oraz północno-zachodniej budynku. Fot.2. Widok lewej strony elewacji frontowej (północno-wschodniej) Fot.3. Widok prawej strony elewacji frontowej (północno-wschodniej) Fot.4. Szczyt lewego ryzalitu elewacji frontowej Fot.5. Szczyt lewego ryzalitu - zbliżenie Fot.6. Ryzalit środkowy, z portalem wejściowym wykonanym z piaskowca Fot.7. Widok górnej partii szczytu ryzalitu środkowego elewacji frontowej Fot.8. Kamienny szczyt ryzalitu frontowego, pomiędzy esownicami godło z orłem Fot.9. Sterczyna w narożu ryzalitu Fot.10. Fasetka przykryta czterospadowym dachem Fot.11. Elewacja południowo-wschodnia Fot.12. Widok wieżyczki schodowej zbliżenie Fot.13. Cokół wykonany z piaskowca - elewacja południowo-wschodnia Fot.14. Widok skrzydła płudniowo-wschodnie z niska przybudówką Fot.15. Widok elewacji skrzydła południowo-wschodniego od strony podwórza Fot.16. Widok przybudówki, widoczne przemurowania wątku ceglanego Fot.17 Widok fragmentu elewacji południowo-zachodniej Fot.18. Widok wejścia od strony podwórza do skrzydła południowo-zachodniego Fot.19,20. Widok elewacji południowo-wschodniej skrzydła południowo-zachodniego Fot.21,22. Widok schodów zewnętrznych wejścia tylnego do skrzydłą budynku Fot.23. Granitowe stopnice schodów tylnych skrzydła budynku Fot.24. Widok fragmentu elewacji tylnej. Fot.25. Okno półkoliste znajdujące się w pierwszej osi elewacji tylnej Fot.26. Okno schodkowe, znajdujące się w pierwszej osi elewacji tylnej Fot.28. Widok ogólny elewacji północno-zachodniej Fot.29. Ryzalit elewacji północno-zachodniej Fot.29. Szczyt elewacji bocznej z esownicami. Widoczne kopulaste przykrycie klatki schodowej umieszczonej w wieży. Fot.30. Okno zakończone łukiem odcinkowym, dookoła otworu opaska kamienna Fot.31. Fragment kopulastego przykrycia wieżyczki bocznej klatki schodowej Fot.32. Wąskie okno w szczycie elewacji bocznej Fot.33. Ozdoba w formie kwiatu na zakończeniu hełm - elewacji boczna Fot.34. Kamienne sterczyny narożne Fot.35. Widok kamiennego portalu wejściowego

Fot.36. Kamienna dekoracja portalu, sterczyna narożna Fot.37. Szczytowa partia portalu Fot.38. Wolutowe ozdoby, sterczyny w górnej partii portalu Fot.39. Przeszklone nadświetle drzwi głównych wejściowych Fot.40. Widok półkolumny podtrzymującej rozglifione belkowanie Fot.41. Dolna część portalu wejściowego. Widok bazy półkolumny. Fot.42. Punktowe elementy mocujące Fot.43. Widok tylnych drzwi - od strony poddwórza,widoczne niewielkie przemurowania Fot.44. Widoczne przemurowanie cegieł oraz wyróżniające się fugi Fot.45. Wyrażne obtłuczenie wierzchniej warstwy klinkieru Fot.46. Widoczne ubytki piaskowca Fot.47. Obtłuczona wierzchnia warstwa klinkieru z cegieł wokół zamocowanego elementu bramki VIII. SPIS DOKUMENTACJI RYSUNKOWEJ 1. Sytuacja, skala 1:1000 2. elewacja północno-zachodnia, skala 1:50 3. elewacja północno-wschodnia, skala 1:50 4. elewacja południowo-wschodnia, skala 1:50 5. elewacja południowo-zachodnia, skala 1:50 6. elewacja południowo-wschodnia skrzydła południowo zachodniego, skala 1:50 7. elewacja północno-zachodnia skrzydła południowo wschodniego, skala 1:50 Kolorystyka 1. detal szczytu ryzalitu bocznego, rysunek bezskalowy z zachowaniem proporcji 2. detal szczytu elewacji frontowej, rysunek bezskalowy z zachowaniem proporcji 3. portal wejściowy elewacji frontowej, rysunek bezskalowy z zachowaniem proporcji 4. elewacja północno-zachodnia, rysunek bezskalowy z zachowaniem proporcji 5. elewacja północno-wschodnia, rysunek bezskalowy z zachowaniem proporcji 6. elewacja południowo-wschodnia, rysunek bezskalowy z zachowaniem proporcji 7. elewacja południowo-zachodnia, rysunek bezskalowy z zachowaniem proporcji 8. elewacja południowo-wschodnia skrzydła południowo zachodniego, rysunek bezskalowy z zachowaniem proporcji

IX. ZAŁĄCZNIKI 1. Uprawnienia budowlane 2. Uprawnienia konserwatorskie 3. Zaświadczenie przynależności do Izby Architektów 4. Karty techniczne materiałów X. OŚWIADCZENIE PROJEKTANTA Na podstawie art. 20 ustęp 4 Ustawy z dnia 16 kwietnia 2004r. o zmianie ustawy Prawo budowlane oświadczam, że Projekt remontu elewacji wraz z programem postępowania konserwatorskiego budynku Sądu Rejonowego w Pszczynie sporządzony został zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami wiedzy technicznej. Bytom, grudzień 2005