Własnośd przemysłowa w innowacyjnej gospodarce. Kraków, 2-3 września 2010 r. Finansowanie działalności innowacyjnej Rola banków w finansowaniu innowacji Joanna Dąbrowska Związek Banków Polskich
Agenda: Aktualny stan sektora bankowego Banki jako instytucje oferujące dostęp do finansowania innowacyjnym przedsiębiorcom w tym czynny udział banków w absorpcji środków unijnych udział polskich banków w Programie ramowym na rzecz konkurencyjności i innowacji 2007-2013 Współpraca banków z instytucjami publicznymi funkcja opiniodawcza w procesach legislacyjnych współpraca w zakresie kredytów preferencyjnych Bank doradcą innowacyjnego przedsiębiorcy
POTENCJAŁ POLSKICH BANKÓW fundusze własne sektora bankowego w latach 1993-2009 (w mln zł.) 3 Źródło: KNF, dane 2009r
Stan sektora bankowego na koniec I kw. 2010 r. w stosunku do kooca 2009 r. Pozytywy: Negatywy: Zatrudnienie wzrost o 622 os. Sied placówek wzrost o 69 jedn. Wynik finansowy netto wzrost o 19% (w stos. do I kw. 2009) Fundusze własne - wzrost o 6,3% Wsp. wypłacalności wzrost do 14,1% Kredyty dla przedsiębiorstw spadek średnio o 2%, ale na inwestycje spadek o 2,6% a na nieruchomości o 4% Depozyty ogółem b. niewielki spadek, ale depozyty przeds. spadek o 4,7% (rok/roku wzrost o 12,1% do 157,4 mld.zł) Kredyty zagrożone udział śr. wzrósł o 6,9% (z 7,4% do 7,9%) ale w przedsiębiorstwach udział wzrósł z 10,3% do 10,8% Źródło: UKNF
Stan sektora bankowego cd.
Stan sektora bankowego cd.
Wg. informacji UKNF o sytuacji banków w I kw. 2010 r.: Sytuacja na rynku depozytowym jest istotnym ograniczeniem możliwości wzrostu aktywów kredytowych. Trudne uwarunkowania zewnętrzne wpływały na utrzymanie awersji do podejmowania nadmiernego ryzyka konsekwencje Przedsiębiorcy: Pewne ograniczenie popytu na kredyty Banki: Utrzymanie konserwatywnego podejścia w polityce kredytowej
FUNDUSZE UE W latach 2007-2015- w PL najważniejsze źródło finansowania projektów związanych z komercjalizacją wyników B+R i rozwojem innowacyjności gospodarki. Programy i instrumenty na wszystkich poziomach administracyjnych: regionalnym, krajowym, wspólnotowym (programy ramowe) Łącznie (bez programów ramowych) na inwestycje w B+R, innowacje i przedsiębiorczośd z EFRR zaplanowano prawie 11 mld EUR
Ocena usług banków włączonych w system absorpcji środków UE Usługi banków związane z Działaniem 2.3 SPO-WKP zostały stosunkowo wysoko ocenione przez wnioskodawców, którzy z nich korzystali. Ogólne zadowolenie Ocena dzialalności banku komercyjnego, związanej z Działaniem 2.3 SPO-WKP [N = 133] 7,8 Wiedza o Działaniu 2.3 Szybkość usług Bezbłędność usług Atrakcyjność finansowa oferty Przejrzystość procedur 7,2 7,7 8 7,3 7,1 średnia ocena na skali od 1 (ocena najniższa) do 10 (ocena najwyższa) Źródło: Raport ewaluacyjny ABR OPINIA, MRR, czerwiec 2007.
Z jakich zewnętrznych źródeł finansowania inwestycji planują korzystad przedsiębiorcy w latach 2009-2010? CO TRZECIA INWESTYCJA FINANSOWANA KREDYTEM LUB ŚRODKAMI Z UE Źródło: PKPP Lewiatan, 2009r.
BANKI W PROCESIE ABSORPCJI 2007-2015- FAKTY: Działanie 4.4. PO Innowacyjna Gospodarka, przeznaczone na projekty innowacyjne przedsiębiorców. Banki krajowe wsparły niemal 70% tych projektów, kwotą > 3 mld zł. Źródło: Opracowanie własne ZBP na podstawie danych PARP, 2008r.
*średnia liczba punktów przyznana przez poszczególne banki (suma punktów przyznanych przez pojedynczy bank nie mogła przekroczyć 10) : Podstawowe bariery zaangażowania banków w proces absorpcji funduszy strukturalnych 0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 słaba kondy cja f inansowa potencjalny ch benef icjentów ry zy ko niespłacenia kredy tu pomostowego w wy niku nie dotrzy mania przez benef icjenta warunków umowy o dotację ry zy ko wy nikające ze zmienności i niejednoznaczności przepisów doty czący ch aplikowania i oceny wniosków niska jakość składany ch przez benef icjentów wniosków o dotację skutkująca wy sokim odsetkiem odrzucony ch wniosków konieczność znajomości przepisów doty czący ch aplikowania o dotację oraz f inansowania i rozliczania projektów strukturalny ch przez pracowników banku inne, prosimy podać jakie. Opóźnienia we wdrażaniu programów Konieczność posiadania specjalny ch procedur kredy towy ch doty czący ch projektów strukturalny ch niskie wy korzy stanie zabezpieczeń Funduszu Poręczeń Unijny ch nieopłacalność f inansowania projektów unijny ch Rap ort Instytutu Badao nad Gospodarką Rynkową w zakresie projektu Badanie barier zaangażowania banków w proces absorpcji funduszy strukturalnych współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej realizowanego na zlecenie MRR, 2009r.
KOALICJA POLSKICH ŚRODOWISK FINANSOWYCH NA RZECZ ABSORPCJI ŚRODKÓW UE zawarta w 2007r. z inicjatywy ZBP pomiędzy: Związkiem Banków Polskich Związkiem Przedsiębiorstw Leasingowych Krajowym Stowarzyszeniem Funduszy Poręczeniowych Polskim Stowarzyszeniem Funduszy Pożyczkowych Polskim Stowarzyszeniem Inwestorów Kapitałowych Stowarzyszeniem PolBan- Polska Sied Aniołów Biznesu Cele, m.in.: -współpraca na rzecz ułatwienia beneficjentom dostępu do finansowania zewnętrznego oraz w zakresie spójnego przygotowania i uruchomienia nowego systemu absorpcji tych środków w Polsce. -wzmocnienie i rozwój dialogu społeczno-gospodarczego z udziałem organizacji środowisk finansowych.
Program ramowy na rzecz konkurencyjności i innowacji 2007-2013, Instrumenty finansowe dla MŚP Budżet UE zapewnia środki regwarantuje Fundusz poręczeniowy CIP- Instrumenty finansowe dla MŚP: Budżet 1,13 mld gwarantuje inwestuje Fundusz Venture capital Informuje, promuje, doradza, szkoli Bank/Fundusz pożyczkowy pożycza MŚP inwestuje MŚP
JAKA FORMA WSPARCIA INNOWACJI MŚP? A MOŻE PROGRAMY RAMOWE WZOREM? Porównanie potencjału oddziaływania poszczególnych form wsparcia Nazwa Programu / Mechanizmu Budżet Prognozowana liczba wspartych MŚP PO IG 2007-2013 Instrumenty finansowe Priorytetu 3 i Działania 4.3 750 mln EUR 1.700 MŚP Program CIP 2007-2013 Instrumenty finansowe dla MŚP 1,13 mld EUR 325.000 400.000 MŚP (dwaj pierwsi pośrednicy z PL podpisali umowy z EFI, 2 dalsze wnioski b.zaawansowane) 15
NOWY SYSTEM Kredytu Technologicznego BGK BANK KREDYTUJĄCY PRZEDSIĘBIORCA 2. Ocena formalna i finansowa 3. Wystawienie promesy kredytu technologicznego 1. Złożenie wniosku o udzielenie kredytu technologicznego i wniosku o dofinansowanie w formie premii technologicznej 5. Ocena formalna i merytoryczna wniosków 6. Podjęcie decyzji o przyznaniu promesy premii technologicznej 4. Przekazanie wniosku przedsiębiorcy o dofinansowanie wraz z promesą kredytową 8. Podpisanie umowy kredytu technologicznego 10. Podpisanie z przedsiębiorcą umowy o dofinansowanie 9. Przesłanie kopii umowy kredytu technologicznego do BGK 11. Realizacja inwestycji finansowanej kredytem technologicznym 14. Przekazanie premii technologicznej bankowi 13. Przesłanie wniosku o płatność 15. Częściowa spłata kredytu 12. Przedłożenie wniosku o płatność
Współpraca banków z instytucjami publicznymi Współpraca z Instytucjami Zarządzającymi i Wdrażającymi Krajowe Programy Operacyjne MG, MRR, MRiRW, PARP - Opiniotwórcza rola sektora bankowego w Komitetach Monitorujących unijnych programów krajowych i regionalnych, współpraca z samorządami. - Inicjowanie zmian legislacyjnych dotyczących m.in. finansowania innowacyjnych MŚP (np. zmiany dot. kredytu technologicznego) -Stała współpraca sektora bankowego z EBI, EFI oraz BGK, jako kluczową instytucją finansową w absorpcji środków unijnych przekazanych PL.
Współpraca banków z instytucjami publicznymi cd. Współpraca sektora bankowego z NFOŚiGW kredyty preferencyjne na eko- innowacje w zakresie ochrony środowiska. Współpraca z ARiMR w dziedzinie preferencyjnych linii kredytowych, - na inwestycje w zakresie nowych technologii produkcji w rolnictwie oraz - na realizację inwestycji w ramach branżowych programów restrukturyzacji i modernizacji przetwórstwa różnych surowców.
Bank doradcą innowacyjnego przedsiębiorcy Bankowe grupy robocze działające w ramach ZBP, m.in.: Grupa robocza ds. funduszy unijnych Współpraca z MG, MRR, PARP Grupa robocza ds. finansowania projektów proekologicznych Współpraca z Ministerstwem Środowiska oraz NFOŚiGW
Bank doradcą innowacyjnego przedsiębiorcy Bankowe grupy robocze w ramach ZBP cd. Grupa robocza ds. finansowania sektora rolnego Współpraca z MRiRW oraz ARiMR Grupa robocza ds. finansowania projektów energetycznych Współpraca z Instytutem Energetyki Odnawialnej oraz NFOŚiGW
Cel spotkao grup roboczych w ramach ZBP monitorowanie bieżącej sytuacji na rynku; informacja dla sektora bankowego nt. zmian proceduralnych dotyczących finansowania ze środków budżetowych, z udziałem banków; Opiniowanie zachodzących zmian; Wypracowywanie wspólnej strategii.
Bardzo dziękuję za uwagę Kontakt: joanna.dabrowska@zbp.pl