SEKTOR BANKOWY PARTNEREM ROZWOJU INNOWACYJNOŚCI CI PRZEDSIĘBIORSTW KRZYSZTOF PIETRASZKIEWICZ KONGRES POLSKICH PLATFORM TECHNOLOGICZNYCH

Transkrypt

1 SEKTOR BANKOWY PARTNEREM ROZWOJU INNOWACYJNOŚCI CI PRZEDSIĘBIORSTW KRZYSZTOF PIETRASZKIEWICZ ZWIĄZEK ZEK BANKÓW W POLSKICH KONGRES POLSKICH PLATFORM TECHNOLOGICZNYCH 20 czerwca 2008 r. 1

2 POTENCJAŁ POLSKICH BANKÓW Polski sektor bankowy na tle innych krajów UE: Pod względem aktywów polski sektor bankowy jest relatywnie mały na tle na tle krajów starej UE krajów starej UE- ale np. Pekao i PKO BP naleŝą do grona największych banków w Europie Polski sektor jest największy wśród nowych krajów UE Niski poziom ubankowienia gospodarki dający szanse na dalszy rozwój Koncentracja sektora nie odbiega od standardów UE Struktura własnościowa sektora zbliŝona do innych nowych członków UE w UE Polski sektor bankowy naleŝy do najzyskowniejszych i najbezpieczniejszych w UE Ludzie, doświadczenie i doskonała kondycja polskich banków- są szansą w procesie absorpcji; W wielu programach uwzględniono postulaty sektora finansowego ws. ułatwień w dostępie do finansowania zewnętrznego; Polski sektor bankowy posiada wys. fundusze własne pozwalające na dalszy dynamiczny rozwój akcji kredytowej;

3 POTENCJAŁ SEKTORA BANKOWEGO LICZBA BANKÓW W POLSCE Banki komercyjne Banki spółdzielcze Źródło: NBP 0 3 Banki Komercyjne uwzględniono wraz z oddziałami instytucji kredytowych

4 WYKSZTAŁCENIE KADR BANKOWYCH podstawowe i niepełne średnie wykształcenie wyŝsze 3% 39% 58% wykształcenie średnie Raport Związku Banków Polskich: Kadry polskiej bankowości

5 70 000, , , , , , ,0 0,0 FUNDUSZE WŁASNE SEKTORA BANKOWEGO W LATACH (W MLN ZŁ.) Przewidywany stały wzrost funduszy, w związku z rosnącymi potrzebami gospodarczymi Źródło: NBP,

6 LICZBA INSTYTUCJI KREDYTOWYCH W POLSCE 5 miejsce w UE

7 DEPOZYTY SEKTORA NIEFINANSOWEGO W MLN ZŁ , , , , , ,0 19,0% 19,8% 23,9% , ,6% 30,4% 28,2% , Przedsiębiorcy Gospodarstwa Domowe Udział depozytów przedsiębiorców w depozytach sektora niefinansowego Źródło: NBP

8 10,00% 9,00% 8,00% 7,00% 6,00% 5,00% POZIOM MARśY ODSETKOWEJ W LATACH Przyczyny zmniejszenia: Długotrwałe obniŝanie stóp procentowych Stabilny i niski wskaźnik inflacji Rosnąca konkurencja Zmniejszanie kosztów Wzrastające ubankowienie wpływa na obniŝanie jednostkowego kosztu kredytu 4,00% 3,00% 2,00% 1,00% 0,00% Źródło: NBP, dane według stanu na III kw MarŜa odsetkow a-banki komercyjne MarŜa odsetkow a-banki spółdzielcze MarŜa odsetkow a-banki razem 8

9 POLA WSPÓŁPRACY REALNY DIALOG SEKTORÓW PUBLICZNEGO I PRYWATNEGO: - profesjonalizm i konsekwencja i w programowaniu i w działaniu; - wiedza ekonomiczna i język komunikacji; - konsultacje rozwiązań na uczciwych warunkach; - zaufanie; UŁATWIANIE BENEFICJENTOM- W TYM PRZEDSIĘBIORCOM DOSTĘPU DO KAPITAŁU ZEWNĘTRZNEGO ODSTĘPOWANIE OD INSTRUMENTÓW BEZWROTNYCH NA RZECZ INSTRUMENTÓW ODNAWIALNYCH/ZWROTNYCH SZERSZE STOSOWANIE PPP

10 Gdzie Uniwersytet / Instytut badawczy / Laboratorium Uniwersytet / Projekt OGNIWA ŁAŃCUCHA FINANSOWANIA Projekt / Firma Firma Firma Co Badania Weryfikacja - rynek technologia Rozwój rynek technologia Rozwój produkt działalność Wyjście Źródło finansowania Rodzaj finansowania Rząd Grant na badania Rząd (PoC grants) Uniwersytet Instytut badawczy Labolatorium ZałoŜyciele, przyjaciele, rodzina Anioły Biznesu Venture Capital Rząd (SBIR) Rząd (R&D) Partnerzy przemysłowi Venture Capital Klienci Partnerzy przemysłowi Rząd (SBIR) Banki Rynki publiczne Banki Private Equity Grant Grant i kapitał Kapitał i dług Kapitał i dług Źródło: MG/EFI

11 NIEKTÓRE BARIERY INWESTOWANIA W NOWOCZESNE TECHNOLOGIE W POLSCE brak środków finansow ych w przedsiębiorstw ie zbyt w ysokie koszty innow acji brak środków finansow ych ze źródeł zew nętrznych niepew ny popyt na innow acje rynek opanow any przez przedsiębiorstw a trudności w znalezieniu partnera do w spółpracy brak popytu na innow acje brak w ykw alifikow anego personelu brak potrzeby w prow adzania innow acji ze w zględu na innow acje w prow adzone w latach poprzednich brak informacji na temat rynku brak informacji na temat technologii Źródło: GUS, Dzia Działalność innowacyjna przedsiębiorstw przemysłowych,

12 BARIERY ROZWOJU INNOWACYJNOŚCI OPARTEJ NA B+R Bariery utrudniające współpracę - wg przedsiębiorców brak znajomości rynku przez naukowców 18% nieznajomość realiów biznesowych 22% brak informacji 27% brak oferty 28% zbyt wysoka cena 33% brak dostatecznych zachęt (np. podatkowych) ze strony władz 38% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% Źródło: MNiSW 12

13 BARIERY WSPÓLNEGO ROZWOJU - W OCENIE BANKÓW /na podstawie danych zebranych przez ZBP w 2006r./ Niedostateczne ukierunkowanie potencjału B+R na zastosowanie gospodarcze i produktowo-technologiczne Wąski profil aktywności badawczo-rozwojowej i mała elastyczność w dostosowywaniu się do oczekiwań partnerów gospodarczych Brak kompleksowego i sprawnego systemu wspierania innowacyjności firm Niskie zainteresowanie polskich firm innowacjami jako sposobem zdobywania przewagi konkurencyjnej Małe środki na pobudzanie rozwoju i wdraŝanie innowacji w sektorze MŚP Brak ekonomii skali, produktów bankowych, oceny ryzyka Niewielkie środki na finansowanie projektów badawczych Brak komercyjnych finansowych instrumentów wsparcia uwzględniających specyfikę innowacyjnych projektów

14 OBSZARY WSPÓŁPRACY PRACY PRZEDSIĘBIORC BIORCÓW W Z SEKTOREM BANKOWYM W ZAKRESIE INWESTYCJI INNOWACYJNYCH 1. Obsługa informacyjna 2. Doradztwo 3. Finansowanie: Standardowe instrumenty finansowe Współfinansowanie projektów w z dotacją UE Finansowanie z udziałem środków w publicznych i partnerów instytucjonalnych: EBI, EFI, EBOiR, BŚ, B, BGK; Partnerstwo Publiczne-Prywatne Prywatne 4. Zabezpieczenie ryzyk 5. Monitoring 6. Obsługa rozliczeń 7. Wymiana informacji gospodarczej 8. Stały y dialog i współpraca: praca: klient/beneficjent-bank/zbp bank/zbp- inst. 14 publ.

15 PROGRAM RAMOWY NA RZECZ KONKURENCYJNOŚCI CI I INNOWACJI CIP /CIP/ BudŜet łączny programu CIP to 3,6 mld EUR, w tym 1,13 mld EUR na: Komponent Instrumenty finansowe dla MSP (ZBP Krajowym Punktem Kontaktowym) Beneficjenci bezpośredni: Instytucje finansowe banki, fundusze pożyczkowe i poręczeniowe, fundusze kapitałowe, anioły biznesu; w tym regionalne. Dostępne instrumenty mają zachęcić te instytucje do zwiększenia finansowania innowacyjnych MSP, na różnych etapach ich rozwoju: przy zakładaniu, w fazie startu i ekspansji, na etapie transferu firmy. Beneficjenci pośredni: proinnowacyjne MSP W rezultacie program ma ułatwić firmom uzyskanie środków na inwestycje związane z wiedzą (innowacje i eko-innowacje, transfer technologii).

16 RISK SHARING FINANCE FACILITY (RSFF) 7. PROGRAM RAMOWY WYNIK SONDAśU PRZEPROWADZONEGO PRZEZ ZBP W 2007R. WŚRÓD POLSKICH BANKÓW: RSFF: Nowy mechanizm finansowego podziału ryzyka, bazujący na zasadzie podziału ryzyka kredytowego między KE i EBI, wykorzystujący środki wspólnotowe w ramach 7.PR do zwiększenia wolumenu poŝyczek o wyŝszym poziomie ryzyka udzielanych na realizację projektów w obszarze B+R+I Ma zwiększyć udział prywatnych inwestorów w projektach badawczych zwiększając dostęp do poŝyczek z Europejskiego Banku Inwestycyjnego (EBI) głównie dla duŝych europejskich projektów badawczych. POLSKIE BANKI CENIĄ SOBIE WSPÓŁPRACĘ Z EBI BANKI SĄ ZAINTERESOWANE RSFF; ODCZUWALNY BRAK KONKRETNYCH INFORMACJI NT. ZASAD UDZIAŁU BANKÓW KOMERCYJNYCH, TERMINÓW, ETC.; POTRZEBA WSPÓŁPRACY I INFORMACJI SKIEROWANEJ DO CAŁEGO ŚRODOWISKA BANKOWEGO (RÓWNE TRAKTOWANIE BANKÓW W DOSTĘPIE DO INFORMACJI); 16

17 ILE ŚRODKÓW TRAFIŁO JUś DO POLSKI? CZY POLSKI SEKTOR BANKOWY MÓGŁ JE WYKORZYSTAĆ DLA OBSŁUGI POLSKIEGO BIZNESU? Total COOPERATION Total CAPACITES (Only RI) TOTAL RSFF Indykatywny plan wieloletni

18 WSPÓLNE INICJATYWY TECHNOLOGICZNE JAKO PPP- SZANSĄ? WIT realizowane są na zasadzie długoterminowych PPP. Łączą inwestycje sektora prywatnego z krajowymi i europejskimi środkami publicznymi, w tym z dotacjami pochodzącymi z Programu Ramowego w zakresie badań, funduszy strukturalnych oraz finansowaniem poŝyczkowym z EBI. Dzięki koncentracji strategicznych partnerów rządowych, samorządowych, przedsiębiorstw oraz jednostek naukowych moŝliwe jest przygotowanie strategicznego planu ramowego badań, rozwoju technologii, inwestycji pilotaŝowych i docelowych zmierzających do wprowadzenia nowych, radykalnych technologii do Ŝycia gospodarczego. Czy te wszystkie cechy pozwolą na sukces w polskich warunkach bez innych zmian systemowych? PPP- ZASADA WIN TO WIN 18

19 PROGRAMY KRAJOWE- PRZYKŁADY UDZIAŁU U BANKÓW: KREDYT TECHNOLOGICZNY na podstawie ustawy z 30 maja br Banki komercyjne w systemie kredytu technologicznego Zwiększenie efektywności wykorzystania środków publicznych, Ułatwienie dostępu do kredytu technologicznego, Wzrost nakładów na inwestycje technologiczne, Uproszczenie procedur, Krok w dobrym systemowym kierunku, z nadzieją na powielanie 19

20 FINANSOWANIE INNOWACYJNOŚCI W REGIONACH Banki będą takŝe zaangaŝowane w finansowanie rozwoju innowacyjności przedsiębiorstw w regionach (RPO): REGIONALNE PROGRAMY OPERACYJNE

21 FUNDUSZ PORĘCZEŃ UNIJNYCH BGK + BANKI KOMERCYJNE Stan Funduszu: na dzień r.: ,380 tys. zł. Operator: BGK + współpraca z bankami komercyjnymi Cel: wspieranie podmiotów realizujących w Polsce projekty współfinansowane z Unii Europejskiej, ale od 2006r. takŝe projekty inne, rokujące powodzenie. Główne warunki: Poręczenie/gwarancja/regwarancja do 80% wartości kredytu/przedsięwzięcia/kontraktu Max. równowartość w złotych 5 mln euro Podstawowe zabezpieczenie weksel własny

22 BANKI SPRAWDZIŁY SIĘ JAKO SKUTECZNY PARTNER I DORADCA PRZEDSIĘBIORCÓW NA PRZYKŁADZIE SPO WKP poniewaŝ stworzono im odpowiednie (choć nie idealne) warunki do wspierania tych projektów. Odsetek wniosków z określonym rodzajem finansowania Tylko środki własne Z udziałem kredytu Z udziałem leasingu Z udziałem kredytu i leasingu 40,3 5,6 53,7 0,4 Wnioski złoŝone Wnioski rekomendowane 19,7 9,9 70,1 0,3 0% 100% Źródło: Ewaluator ABR OPINIA na podstawie danych PARP % wniosków

23 BANKI SPRAWDZIŁY SIĘ JAKO PARTNER I DORADCA PRZEDSIĘBIORCÓW W SPO ROLNYM Sposoby finansowania wkładu własnego w Dz. 1.5 SPO Rolny (sztandarowe działanie: poprawa przetwórstwa i marketingu arytkułów rolnych) 2,80% 13% Tylko i wyłącznie kredyt bankowy 36,90% Tylko i wyłącznie środki własne Kredyt bankowy-środki własne 47,40% Pozostałe kombinacje Źródło: Opracowanie ZBP na podstawie danych zawartych w Raporcie Końcowym Analiza struktury projektów i 23 charakterystyki beneficjentów Działań 1.1, 1.5 i 2.4 przygotowanym na zamówienie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi przez Agrotec Polska S.A., Agrotec SPA i Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki śywnościowej PIB, styczeń 2007

24 OCENA USŁUG BANKÓW TAM GDZIE WŁĄCZONO JE W SYSTEM ABSORPCJI ŚRODKÓW UE Usługi banków związane z Działaniem 2.3 SPO-WKP zostały stosunkowo wysoko ocenione przez wnioskodawców, którzy z nich korzystali. Ocena dzialalności banku komercyjnego, związanej z Działaniem 2.3 SPO-WKP [N = 133] Ogólne zadowolenie 7,8 Wiedza o Działaniu 2.3 Szybkość usług Bezbłędność usług Atrakcyjność finansowa oferty Przejrzystość procedur 7,2 7,7 8 7,3 7,1 średnia ocena na skali od 1 (ocena najniŝsza) do 10 (ocena najwyŝsza) Źródlo: Raport ewaluacyjny ABR OPINIA, MRR, czerwiec

25 A CO PO 2013r.? 25