Zapewne wszyscy znamy mądrości ludowe chcesz stracić przyjaciela, pożycz mu pieniądze oraz dobry zwyczaj nie pożyczaj, jednak często nie pamiętamy o nich w życiu codziennym. W ten sposób szybka pożyczka do końca miesiąca może łatwo się zmienić w permanentne zerwanie stosunków towarzyskich, oczywiście bez zwrotu długu. Co zrobić, kiedy nasz dłużnik nie chce zwrócić pożyczonej kwoty? Jak pożyczać, żeby łatwo odzyskać dług umowa pożyczki i weksel Na początek warto wiedzieć, co zrobić, żeby później łatwo wyegzekwować dług. Recepta jest prosta umowa. Każdą umowę pożyczki powinno się spisywać na papierze. Nawet, jeśli o pożyczkę prosi nas dobry znajomy albo osoba z rodziny, również powinniśmy zadbać o podpisanie umowy. To samo dotyczy przedsiębiorców również w sytuacji, kiedy zaufany wspólnik albo partner biznesowy prosi o przedłużenie okresu spłaty czy też wsparcie finansowe, musimy zadbać o sporządzenie pisemnej notatki. Niestety, wielokrotnie to właśnie osoby zaufane nie kwapią się do oddawania pożyczonych pieniędzy, a w sytuacji, kiedy nie mamy na poparcie naszych słów żadnego fizycznego dowodu, wyegzekwowanie długu może okazać się niemożliwe. Na umowie pożyczki należy umieścić informację o stronach umowy, z podaniem imienia, nazwiska, numeru PESEL. Właściwie im więcej danych identyfikacyjnych, tym lepiej. Umowa, aby mogła stać się podstawą do działań prawnych, powinna zawierać również datę i miejsce sporządzenia. Pożyczka W treści umowy musi pojawić się sformułowanie pożyczka, ponieważ w przeciwnym wypadku dłużnik może argumentować, że pieniądze zostały mu darowane i wierzyciel nie oczekiwał ich zwrotu. Jeżeli chcemy udzielić pożyczki oprocentowanej, musimy określić sposób wyliczania wysokości oprocentowania, przy czym najlepiej skorzystać z WIBORu jako punktu odniesienia. Również w przypadku, kiedy kwota pożyczki może być zwiększona (np. partner biznesowy nie jest pewien, czy w przyszłym miesiącu również nie będzie potrzebował wsparcia), należy zawrzeć taką informację w sporządzanej umowie, określając kwotę początkową oraz maksymalną. Dobrze byłoby uzupełnić umowę o harmonogram spłat pożyczki oraz informację, jakie kroki zostaną podjęte w przypadku braku wpłat (ewentualne kary umowne). Umowa pożyczki może zostać sporządzana przez każdego, nie wymaga udziału prawnika ani świadków, jednak przy samym przekazaniu kwoty warto zadbać o udział osoby trzeciej, która w razie wystąpienia sporu poświadczy, że kwota (w określonej wysokości) została realnie przekazana. Jeżeli w grę wchodzą większe pieniądze, możemy skorzystać z pomocy fachowca, np. notariusza. Pozwoli to uniknąć ewentualnych wad prawnych powstałej umowy. Jednocześnie, warto wtedy zadbać o określenie zabezpieczenia, którym może być np. samochód, albo, w przypadku kwot większych, nieruchomość. Przy ustanawianiu tego rodzaju zabezpieczenia powinniśmy sprawdzić, czy dany składnik majątku nie jest już obciążony pożyczką, hipoteką, oraz czy na pewno pozostaje on własnością zaciągającego pożyczkę.
Jeżeli nie jesteśmy w stanie wyegzekwować podpisania umowy ani pokwitowania, warto postarać się o jakikolwiek dowód na dokonanie pożyczki. Niech to będzie nawet SMS czy mail, który będzie można zachować i w razie problemów ze spłatą przedstawić na potwierdzenie naszych roszczeń. Warto kierować się w tym przypadku zasadą, że lepiej posiadać jakikolwiek dowód, niż żaden. Również umowa ustna może zostać udowodniona, jednak w takim przypadku niezbędne będzie przedstawienie zeznań świadków. Weksel jako zabezpieczenie Zamiast sporządzania umowy pożyczki, możemy również posłużyć się wekslem. Weksel jest papierem wartościowym, a zobowiązań wekslowych można stosunkowo łatwo dochodzić. Najprostszym rodzajem weksel jest weksel własny (sola), w którym osoba podpisująca zobowiązuje się wypełnić zobowiązanie. Jeżeli spłaty ma dokonać kto inny, weksel staje się wekslem trasowanym (ciągnionym), a zobowiązanie finansowe przejmuje na siebie trasat, który oczywiście powinien podpisać się na dokumencie, aby zapewnić, że ma zamiar zobowiązanie wykonać. Wzory weksli można znaleźć w Internecie. Do wad weksla należy fakt, że w jego przypadku przedawnienie następuje w terminie 3 lat od momentu przeterminowania się zobowiązania, podobnie jak w przypadku umowy pożyczki związanej z prowadzoną działalnością gospodarczą, podczas gdy roszczenie z tytułu pożyczki niezwiązanej z działalnością gospodarczą/zawodową przedawnia się dopiero po 10 latach. Mimo to, jest on bardzo wygodnym narzędziem chociażby dlatego, że można go bez problemu sprzedać. Ponadto, w przypadku weksla nie ma konieczności wykazywania źródła roszczenia i jego wysokości przed sądem, wystarczy załączenie weksla do pozwu, a jeżeli jest on dobrze wystawiony, uprawnia nas do skorzystania z postępowania nakazowego. Nakaz zapłaty wydany w takim postępowaniu na podstawie weksla staje się wykonalny od razu po upływie wskazanego przez sąd terminu zapłaty. Weksel jest świetnym, chociaż często niedocenianym, sposobem na zabezpieczenie roszczeń również dla przedsiębiorców. Jak odzyskać dług negocjacje Pierwszym etapem powinien być kontakt z dłużnikiem. Na początek może to być telefon czy przypomnienie ustne, jeżeli oczywiście znamy na tyle dłużnika. W przypadku, kiedy zobowiązany jest znajomym bądź krewnym, dobrym sposobem może być poruszenie kwestii nieoddanego długu na spotkaniu towarzyskim, w obecności rodziny czy innych znajomych. Tego rodzaju upublicznienie naszego roszczenia może okazać się doskonałą motywacją do oddania długu. Następnym etapem powinno być wezwanie dłużnika do uiszczenia zobowiązania najlepiej w formie pisemnej, listem, zatrzymując potwierdzenie nadania korespondencji. Będzie to dodatkowym atutem w przypadku konieczności sądowego dochodzenia zaległej należności. Jeżeli dłużnik nie będzie unikał kontaktu, warto nawet zaproponować mu nowy harmonogram spłat, dostosowany do jego aktualnych możliwości finansowych, ponieważ odzyskanie długu na drodze sądowej będzie znacznie trudniejsze do przeprowadzenia.
Wezwanie do zapłaty powinno zawierać kwotę wymaganej należności, a w przypadku długów wynikających z działalności gospodarczej również nazwę usługi czy produktu, za który domagamy się zapłaty, a także numer faktury. Umieszczona powinna zostać również informacja, w jaki sposób należy dokonać zapłaty, z wyraźnym określeniem numeru rachunku bankowego. Oczywiście dokładnie określony musi być zarówno nadawca, jak i adresat, oraz data i miejsce wystawienia wezwania. Na wezwaniu umieszczamy także ostateczny termin spłaty. Wezwanie do zapłaty Niedocenianą drogą odzyskiwania wierzytelności są negocjacje i działania polubowne. W celu prowadzenia negocjacji z dłużnikiem, można skorzystać z usług profesjonalnych firm, które oferują kompleksową obsługę procesu odzyskiwania wierzytelności, co powinno sprzyjać pozytywnemu efektowi postępowania. Postępowanie polubowne nie wymaga ponoszenia dużych kosztów, a mediacje pozwalają na wypracowanie rozwiązań satysfakcjonujących obydwie strony. Warto pójść na rękę dłużnikowi, ponieważ w ostatecznym rachunku spłata zadłużenia bez angażowania sądu czy firmy windykacyjnej jest korzystna przede wszystkim dla nas, jako wierzycieli. Również w sytuacji, kiedy zdecydujemy się na drogę sądową, pierwszym etapem powinno być wezwanie do zapłaty z propozycją ugody. Ugoda zawarta przed sądem ma jeszcze ten walor, że stanowi jednocześnie tytuł egzekucyjny. Jeżeli metody polubowne nie przyniosą pożądanych efektów, konieczne będzie podjęcie dalszych kroków. Możemy oddać sprawę w ręce firmy windykacyjnej, która będzie kontynuować kontakty z dłużnikiem, albo od razu wejść samodzielnie na drogę sądową. W każdym wypadku, warto rozpocząć gromadzenia informacji o dłużniku. Im więcej się dowiemy, tym większe nasze szanse na odzyskanie długu. Szczególnie przydatne będzie wiedza o tym, jakie ruchomości bądź nieruchomości oraz źródła dochodu posiada nasz dłużnik. Droga sądowa Postępowanie sądowe jest dość niewygodnym etapem odzyskiwania długu, wymaga czasu, kosztów, a jego wynik jest niepewny. Niemniej w sytuacji, kiedy dłużnik nie reaguje na monity i upomnienia, a nie zdecydowaliśmy się na wynajęcie firmy windykacyjnej albo też nasz tytuł prawny nie jest bezsporny i firma windykacyjna nie chce podjąć się obsługi wierzytelności, jedyną szansą na odzyskanie długu jest skierowanie sprawy do sądu. Na początek musimy przygotować pozew. Napisanie pozwu oraz skompletowanie dokumentacji procesowej warto zlecić prawnikowi. W ten sposób możemy zaoszczędzić sporo czasu. Dokumentacja procesowa powinna być możliwie pełna, należy więc zaopatrzyć sąd we wszelkie dowody na istnienie naszego roszczenia, jakie posiadamy. Jeżeli kwota, o jaką toczy się spór, nie przekracza 10 tysięcy złotych, stosuje się postępowanie uproszczone. Jest ono właściwe także dla spraw o zapłatę czynszu najmu, niezależnie od wartości przedmiotu sporu. W tego rodzaju postępowaniu sąd na ogół nie wzywa stron, a posiedzenie jest niejawne. Kluczowe jest więc sporządzenie dokładnej dokumentacji, ponieważ w przeciwnym wypadku sąd może nie uznać zasadności naszych roszczeń.
Podstawą do skorzystania z usług komornika przy egzekucji, jest klauzula wykonalności, którą wydaje sąd. Uzyskanie jej jest naszym celem przy postępowaniu sądowym. Kiedy uda nam się ją zdobyć, możemy rozpocząć egzekucję przy pomocy komornika. Dla dłużnika to ostatni moment na podjęcie negocjacji, zanim komornik zacznie ściągać dług. Postępowanie nakazowe Jeżeli dysponujemy dokumentami potwierdzającymi bezspornie nasze roszczenie wobec dłużnika, właściwe będzie postępowanie nakazowe. Roszczenie może być udowodnione, zgodnie z art. Art. 485. 1. KPC dokumentem urzędowym, zaakceptowanym przez dłużnika rachunkiem, wezwaniem dłużnika do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu, zaakceptowanym przez dłużnika żądaniem zapłaty, zwróconym przez bank i niezapłaconym z powodu braku środków na rachunku bankowym, jak również należycie wypełnionym i niebudzącym wątpliwości wekslem, warrantem, czekiem lub rewersem. Artykuł 485 określa również pozostałe sytuacje, które uprawniają do przeprowadzania postępowania nakazowego (np. umowa, dowód doręczenia faktury lub rachunku). W większości przypadków pozew o wydanie nakazu zapłaty składamy w sądzie rejonowym, właściwym dla miejsca zamieszkania pozwanego. Jeżeli kwota długu przekracza 100 tyś. złotych, właściwy będzie natomiast sąd okręgowy. Nakaz zapłaty możemy uzyskać w postępowaniu upominawczym. Jest ono szczególnie wygodne z uwagi na prowadzenie go również w formie elektronicznej. Do wad postępowania upominawczego należy konieczność wniesienia wyższej opłaty, niż dla postępowania nakazowego. W przypadku tego ostatniego pobiera się tylko ¼ opłaty, natomiast jeżeli pozwany (nasz dłużnik) zechce wnieść zarzuty wobec wydanego nakazu zapłaty, będzie zmuszony wnieść aż ¾ opłaty, co może skutecznie go zniechęcić. Sprzeciw do nakazu Pamiętajmy również, że nakaz zapłaty wydany w postępowaniu nakazowym jest znacznie efektywniejszy od nakazu wydanego w postępowaniu upominawczym! Od momentu jego wydania stanowi on tytuł zabezpieczenia i jest wykonalny bez wydawania klauzuli wykonalności. Nawet, jeżeli nasz dłużnik zdecyduje się wnieść zarzuty przeciwko takiemu nakazowi, nie traci on mocy, chociaż oczywiście sąd może go uchylić, jeżeli uzna racje dłużnika. Tymczasem sprzeciw dłużnika wniesiony w ciągu 2 tygodni od wydania nakazu w postępowaniu upominawczym skutkuje utratą mocy prawnej nakazu, a sąd zarządza rozprawę. Zawsze rozpoczynając drogę sądową, warto zasięgnąć porady prawnika, który doradzi najkorzystniejszy sposób prowadzenia postępowania oraz będzie reprezentował nasze interesy. Podstawą do skorzystania z usług komornika przy egzekucji, jest klauzula wykonalności, którą wydaje sąd. Uzyskanie jej jest naszym celem przy postępowaniu sądowym. Kiedy uda nam się ją zdobyć, możemy rozpocząć egzekucję przy pomocy komornika. Dla dłużnika to ostatni moment na podjęcie negocjacji, zanim komornik zacznie ściągać dług. Oczywiście, dłużnik może postępować w sposób utrudniający działania komornika, ukrywając zawczasu posiadany majątek. Dlatego też tak ważne jest zbieranie informacji o posiadanym przez dłużnika majątku, z którego będzie mogła być przeprowadzana egzekucja.
Jeżeli chcemy uniknąć samodzielnego odzyskiwania długu, możemy skorzystać z usług wyspecjalizowanych podmiotów. Dlaczego odzyskiwanie naszych pieniędzy warto powierzyć specjalistom? Przede wszystkim dlatego, że oszczędzimy w ten sposób zarówno czas jak i pieniądze. Firmy działające na polu windykacji zatrudniają pracowników mających spore doświadczenie w ściąganiu zadłużenia, dlatego też prawdopodobieństwo odzyskania długu znacznie wzrasta już na etapie wstępnych negocjacji z dłużnikiem. Firmy windykacyjne Dzięki pomocy specjalistów mamy duże szanse na uniknięcie potencjalnie długiego postępowania sądowego, którego wynik nie zawsze jest pewny, oraz często trudnej egzekucji przez komornika. Polubowne rozwiązanie kwestii spornego zadłużenia jest dla nas zawsze korzystne, a co więcej, jest ono korzystne również dla dłużnika. Firma windykacyjna pomoże wypracować ugodę o brzmieniu satysfakcjonującym dla jednej i drugiej strony sporu, przyspieszając proces mediacji. Przede wszystkim pamiętajmy, że firma windykacyjna ma cel taki sam jak wierzyciel odzyskać jak największą część długu w jak najkrótszym czasie. Wynagrodzeniem tego rodzaju podmiotów jest określony procent od odzyskanej kwoty zadłużenia. Jaki będzie to odsetek zależy od polityki firmy oraz cech naszej wierzytelności m. in. tego, jak bardzo dług jest przeterminowany. Im dłuższy czas upłynął od terminu zapłaty, tym trudniejsze będzie ściągnięcie długu, a co za tym idzie, tym większą prowizję pobierze firma windykacyjna. Sprzedaż długu Podmioty wyspecjalizowane w odzyskiwaniu wierzytelności oferują kompleksowe usługi, tj. zapewniają obsługę sprawy na każdym etapie również w sądzie. Oznacza to, że my, jako wierzyciele, nie będziemy musieli w ogóle angażować się w proces odzyskiwania pieniędzy. Jest to szczególnie istotne dla małych i średnich firm, które nie dysponują odpowiednimi środkami do skutecznego przeprowadzania procedury odzyskiwania wierzytelności, a każdy pracownik ma sprecyzowane obowiązki, w związku z czym zaangażowanie go w kontakty z dłużnikiem będzie skutkować spadkiem efektywności działania przedsiębiorstwa. Sposobów na odzyskiwanie zadłużenia jest wiele. Możemy zarówno samodzielnie próbować ściągnąć dług, jak i wydelegować to zadanie ekspertom, lub po prostu sprzedać posiadaną wierzytelność. To, jakie cechy charakteryzują dług, w dużym stopniu determinuje przyszłą drogę postępowania. Wybierając windykatora, warto kierować się zdrowym rozsądkiem, a nie najniższą ceną. Dlaczego nie powinniśmy oszczędzać wybierając firmę windykacyjną? Za kusząco niską ceną na ogół stoi rażąco niska jakość usług. Wyjątkowo tanie firmy windykacyjne prawdopodobnie nie poświęcą naszej sprawie odpowiedniego wysiłku, ograniczając się np. do wysyłania nieefektywnych monitów do dłużnika.
Co w sytuacji, kiedy z powodu niespłaconego przez dłużnika zobowiązania wierzyciel ma problemy z płynnością? W jaki sposób szybko i bez zbędnego wysiłku odzyskać przynajmniej część pożyczonych pieniędzy? Wystarczy sprzedać dług. Cesja posiadanej wierzytelności pozwala wierzycielowi od razu odzyskać pewną część pieniędzy. Dług można sprzedać wyspecjalizowanej firmie, ponadto w ostatnim czasie popularne stają się również giełdy wierzytelności. Cesja wierzytelności Minusem jest na pewno fakt, że odzyskamy tylko część pożyczonych pieniędzy. To, ile uda nam się odzyskać, zależy głównie od stopnia przeterminowania zadłużenia oraz jego kwoty. Przedsiębiorcy powinni pamiętać, ze zawarcie w podpisywanej umowie zapisu o konieczności zgody dłużnika na sprzedaż długu, będzie skutkowało de facto uniemożliwieniem sprzedaży wierzytelności. Rozwiązaniem może być windykacja z opcją zaliczki. W tej usłudze wierzyciel zleca windykację zadłużenia, a zaraz po podpisaniu umowy otrzymuje od firmy windykacyjnej zaliczkę, stanowiącą pewien procent zadłużenia. Na jakie rozwiązanie się zdecydować? Warto sprzedawać długi, żeby poprawić płynność, oraz pozbyć się trudno egzekwowalnych zobowiązań. Sprzedaż długu jest wyjściem poprawiającym sytuację finansową wierzyciela. Nasze opcje są ograniczone przez wysokość długu oraz to, jak bardzo jest przeterminowany. Trudno będzie znaleźć firmę windykacyjną, która podejmie się ściągania niewielkiego zadłużenia, rzędu tysiąca złotych i mniej. Również sprzedaż takiego długu jest mało prawdopodobna. Podobnie w przypadku, kiedy zobowiązanie jest już mocno przeterminowane, cena sprzedaży, o ile uda nam się znaleźć kupca, będzie niska, a jeśli zdecydujemy się na usługi windykatora, jego prowizja będzie odpowiednio większa. Ostateczny wybór Na własną rękę warto egzekwować bardzo niskie zadłużenie. Wiele firm windykacyjnych stawia granicę kwotową (np. 1000 zł), poniżej której nie podejmie się obsługi wierzytelności. Jeżeli nasza wierzytelność opiewa na kilka tysięcy, mamy wybór między samodzielnym działaniem, a wynajęciem firmy windykacyjnej. Pamiętajmy, że w przypadku kwot do 10 tyś. złotych możemy korzystać z postępowania uproszczonego przed sądem, co ułatwia samodzielne odzyskiwanie zadłużenia. Długi wyższe niż 10 tyś. złotych warto oddać w ręce firmy windykacyjnej znacznie zwiększamy wtedy szanse na odzyskanie pieniędzy. Skorzystanie z usług windykatorów jest również idealnym rozwiązaniem dla przedsiębiorstw. Delegowanie pracowników do kontaktów z zadłużonym kontrahentem jest rozwiązaniem nieefektywnym, które może przynieść dodatkowe straty dla przedsiębiorcy. Zatrudnienie firmy windykacyjnej w momencie powstania pierwszego zadłużenia powinno również zadziałać jako czynnik motywujący kontrahenta do regulowania późniejszych zobowiązań w terminie. Sprzedaż długu jest wyjściem poprawiającym sytuację finansową wierzyciela. Warto sprzedawać długi, żeby poprawić płynność, oraz pozbyć się trudno egzekwowalnych zobowiązań. Wszystkie mocno przeterminowane długi, jeśli tylko się uda, powinniśmy sprzedać nawet za ułamek ich wartości, odzyskując w ten sposób przynajmniej część utraconych pieniędzy. Firmy mogą w ten sposób pozbyć się zaległych wierzytelności, przy okazji reperując nieco swój budżet. W większości przypadków najkorzystniejszym rozwiązaniem jest jednak skorzystanie z firmy windykacyjnej, a w przypadku długów niewielkich samodzielne odzyskiwanie wierzytelności.
Kilka prostych wskazówek uchroni Cię przed większymi problemami. Zastosowanie się do nich ułatwi Ci radzenie z problemami finansowymi. Systematyczny plan wyjścia z długów to najlepsze rozwiązanie. Pamiętaj! Nie ma sytuacji bez wyjścia i tylko przemyslane kroki pozwolą Ci poprawić swoją sytuację. 10 prostych zasad Skrupulatnie planuj swoje wszystkie wydatki. Oszczędzaj każdą sumę pieniędzy, nawet niewielkie kwoty. Rozważ podjęcie dodatkowej pracy i zyskaj dodatkowe pieniądze. Planuj wszystkie wydatki. Dokładnie przemyśl każdy najmniejszy zakup. Nie spłacaj kredytów kredytami i szybkimi pożyczkami. Kupując na raty wpłacaj jak największą sumę pieniędzy jako wkład. Nie unikaj wierzycieli, pism, wezwań i kontaktu. Zrezygnuj z zakupów na raty i kartą kredytową. Skorzystaj z wiedzy doradców, którzy pomogą Ci przeprowadzić konsolidację. Zaplanuj strategię wyjścia z długów. Rozpisz plany i możliwości na kolejne miesiące. Sprawdzaj postęp. Masz problem z długami? Zadzwoń +48 533 322 235
INVESTO Kancelaria Inwestycyjna Sp. z o.o. to pierwsza tego rodzaju firma na polskim rynku, oferująca swoim Klientom najwyższy poziom usług finansowych oraz profesjonalne doradztwo finansowe w zakresie wyboru inwestycji. Powstała z myślą o zwiększonych wymaganiach Klientów odnośnie doradztwa i obsługi w zakresie pomnażania środków. Standard Investo Produkty i usługi finansowe Poradniki inwestora Redakcja Redakcja merytoryczna Magdalena Nawrot Projekt i skład publikacji PReal s public relations t.: +48 22 379 79 79 @: bok@preals.pl, www.preals.pl INVESTO Kancelaria Inwestycyjna Sp. z o. o. Dział Obsługi Klienta t.: +48 533 322 235 @: bok@kancelaria-investo.pl Centrala t.: +48 22 101 25 37 f.: +48 22 101 25 32 @: biuro@kancelaria-investo.pl Adres korespondencyjny ul. Grójecka 194 lok. 2, 02-390 Warszawa KRS: 0000414890 NIP: 952-211-88-05 REGON: 146054563