Sytuacja instalacji ciepłowniczych wynikająca z Dyrektywy IED oraz standardów emisyjnych z instalacji od 1.01.2016 r. Zakopane, sierpień 2013 Krzysztof Ćwikła
Dyrektywa parlamentu europejskiego i rady 2010/75/ue Dyrektywa 2010/75/UE weszła w życie 6 stycznia 2011 r., państwa członkowskie mają dwa lata na transpozycję jej przepisów do krajowego porządku prawnego, przy czym w tym zakresie jak i w zakresie uchylenia przepisów ww. dyrektyw przewidziano rozbudowane przepisy przejściowe. Nowa dyrektywa dot. emisji przemysłowych zastępuje następujące dyrektywy: 2008/1/WE w sprawie zintegrowanego zapobiegania zanieczyszczeniom i ich kontroli (IPPC), 2001/80/WE w sprawie ograniczenia emisji niektórych zanieczyszczeń do powietrza z dużych obiektów energetycznego spalania (zwana Dyrektywą LCP od LCP = large combustion plants = duże obiekty spalania (paliw)), 2000/76/WE w sprawie spalania odpadów (zwana Dyrektywą WI od WI = waste incineration = spalanie odpadów), 1999/13/WE w sprawie ograniczenia emisji lotnych związków organicznych powodowanej użyciem organicznych rozpuszczalników podczas niektórych czynności i w niektórych urządzeniach (LZO), 78/176/EWG, 82/883/EWG i 92/112/EWG związane z produkcją dwutlenku tytanu (TiO2).
Zaostrzenie standardów emisji w zakresie SO2, NOx i pyłu dla dużych źródeł spalania Nowe standardy emisji znajdują się w Załączniku V do Dyrektywy Załącznik V Cz. I obiekty istniejące Pozwolenie przed dniem 7 stycznia 2013r. lub wniosek o wydanie pozwolenia przed tym dniem, ale oddane do eksploatacji nie później niż dnia 7 stycznia 2014 r. Załącznik V Cz. II obiekty nowe Pozwolenie po 7 stycznia 2013 r. lub oddane do eksploatacji po 7 stycznia 2014 r. Dla NOx zaostrzenie przewidywała już dyrektywa 2001/80/WE
Mechanizmy elastyczne narzędzia pozwalające na odsunięcie wymagań w czasie Obiekt energetycznego spalania Skorzystanie z mechanizmów elastycznych Spełnienie nowych standardów emisji od 1 stycznia 2016 Ograniczony czas funkcjonowania 17500 h, od 1 stycznia 2016 do dnia 31 grudnia 2023r. Kwalifikacja obiektu energetycznego spalania Przejściowy Plan Krajowy 1 stycznia 2016 do 30 czerwca 2020r. (pułapy emisji) Derogacje dla obiektów ciepłowniczych <200MWt W okresie do dnia 31 grudnia 2022r. Standardy emisji Załącznik V cz. 1 Standardy emisji Załącznik V cz. 2 Standardy emisji Dyrektywa 2001/80/EU LCP! Standardy emisji Dyrektywa 2010/74/EU IED!
Dyrektywa parlamentu europejskiego i rady 2010/75/EU - implementacja Wejście w życie 10 luty 2012 Wnioski ustawodawcze dot. przepisów wykonawczych Projekt PPK Przekazany do MŚ i MG 7.01.2013 Nowe standardy dla instalacji nowych SE dla obiektów 0,5-1MW Nowe standardy dla instalacji istniejących 2011 2012 2013 2014 2015 2016 17.12.2010 Publikacja w Dzienniku Urzędowym UE Czas na implementację 1.01.2013 Przekazanie PPK do KE 7.01.2013 Nowa definicja źródła dla instalacji nowych 7.01.2013 Nowa definicja źródła dla instalacji istniejących Istniejące pozwolenie na eksploatację przed 7 stycznia 2013 Nowe pozwolenie na eksploatację po 7 stycznia 2013
Rozporządzenie w sprawie standardów emisji Do czego się odnosimy Ostatnia opublikowana wersja projektu rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie standardów emisyjnych dla niektórych rodzajów instalacji, źródeł spalania paliw oraz urządzeń spalania lub współspalania odpadów pochodzi z dnia 24.10.2012 (zwane dalej Rozporządzeniem w sprawie standardów emisyjnych ) traktowane w prezentacji jako było Konsultacje społeczne Zestawienie uwag (i ew. akceptacji) wniesionych w toku konsultacji społecznych 4.07.2013 traktowane w prezentacji jako jest
Dyrektywa parlamentu europejskiego i rady 2010/75/eu - implementacja obecny plan Rozporządzenie w sprawie standardów emisyjnych Zestawienie uwag (i ew. akceptacji) wniesionych w toku konsultacji społecznych 4.07.2013 Wznowienie prac nad Rozporządzeniem w sprawie standardów emisyjnych koniec roku Oficjalny komunikat MŚ w sprawie potwierdzenia uczestnictwa w derogacjach art. 33 (17500 h) koniec roku 2011 2012 2013 2014 2015 2016 Ogłoszenie ustawy o zmianie Ustawy POŚ implementacja IED koniec roku Projekt ustawy o zmianie Ustawy POŚ Komisja prawnicza Projekt ustawy o zmianie Ustawy POŚ Rada Ministrów koniec sierpnia Projekt ustawy o zmianie Ustawy POŚ - Delegacje do derogacji Sejm koniec roku Ogłoszenie Rozporządzenia w sprawie standardów emisji połowa 2014
Rozporządzenie w sprawie standardów emisji Pozwolenia Pozwolenie: - pozwolenie na budowę (w przypadku źródeł spalania paliw - pozwolenie na użytkowanie albo gdy takie pozwolenie nie było wymagane, pozwolenie na budowę w przypadku pozostałych instalacji Pozwolenie na emisję: - Pozwolenie zintegrowane lub pozwolenie na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, wydawane na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska Ma to duże znaczenie: budowa nowego komina do istniejącego obiektu/źródła nie pociąga za sobą zmiany kwalifikacji źródła w zakresie możliwości korzystania z derogacji!
Rozporządzenie w sprawie standardów emisji Derogacje art. 33 (17500h) Zgłaszanie obiektów Tylko cały obiekt może być zgłoszony do derogacji (emitor) K1 K2 K3 K4 K5 Szczegółowe zasady łączenia (definiowanie obiektu energetycznego spalania źródła) zostaną zawarte w Ustawie o zmianie Ustawy POŚ Wszystkie części obiektu energetycznego spalania kwalifikują się na przykład do derogacji 17500h Decydującą rolę odgrywa data pierwszego pozwolenia dla obiektu. Ma to znaczenie również przy derogacjach dla ciepłownictwa. Przykładowo, gdy do danego emitora podpięte są kotły oddane np. po dniu 27 listopada 2002, ale pierwsze pozwolenie dla tego obiektu wydano przed tą datą obiekt może być zgłoszony. Zakładane jest, że do derogacji zgłaszany jest obiekt w konfiguracji, w jakiej rozpocznie się jego eksploatacja podczas derogacji (stan na 1.01.2016r.). Tylko w takim przypadku możliwe będzie odpowiednio wcześniejsze zaktualizowanie pozwolenia zintegrowanego i zawarcie w nim wymagań, co do eksploatacji w trakcie trwania derogacji. W większości przypadków jest to konfiguracja obiektu na koniec roku 2015.
Rozporządzenie w sprawie standardów emisji Derogacje art. 33 (17500h) Zgłaszanie obiektów - II Część obiektu nie może być zgłaszana do derogacji K1 K2 K3 K4 K5 Kotły niespełniające warunku uczestnictwa w derogacjach 17500h np. udzielono pozwolenia, o którym mowa w art. 4 ust. 4 dyrektywy 2001/80/WE, zmodernizowano i do standardu nowy i planowana dalsza eksploatacja Części obiektu energetycznego spełniająca warunki w zakresie derogacji 17500h nie można jednak zgłosić do derogacji części obiektu energetycznego spalania Cały obiekt energetycznego spalania Jeżeli K4, K5 zlikwidowane do końca 2015 wtedy można zgłosić K1, K2, K3 W derogacjach wynikających z Artykułu 33, w obrębie obiektu nie mogą znajdować się kotły, którym udzielono pozwolenia, o którym mowa w art. 4 ust 4 Dyrektywy 2001/80/WE (derogacje 20000h). Czas funkcjonowania w derogacjach 17500h jest to całkowity czas pracy danego emitora. Czyli jest liczony, jeżeli pracuje dowolna liczba kotłów podłączonych do danego emitora.
Derogacje ciepłownicze Artykuł 35 Dyrektywy IED (Rozporządzenie 13) Czas trwania: 1 stycznia 2016 31 grudnia 2022 Całkowita nominalna moc obiektu energetycznego spalania dostarczona w paliwie nie przekracza 200 MW; Obiektowi udzielono pierwszego pozwolenia przed dniem 27 listopada 2002 r. lub operator tego obiektu złożył kompletny wniosek o pozwolenie przed tą datą, pod warunkiem, że obiekt oddano do eksploatacji nie później niż w dniu 27 listopada 2003 r.; co najmniej 50 % produkcji ciepła użytkowego wytwarzanego w obiekcie (średnia krocząca z pięciu lat) dostarczanych jest w postaci pary lub gorącej wody do publicznej sieci ciepłowniczej; oraz w tym okresie dopuszczalne wielkości emisji dwutlenku siarki, tlenków azotu i pyłu określone w jego pozwoleń i mającym zastosowanie w dniu 31 grudnia 2015 r., w szczególności zgodnie z wymogami dyrektyw 2001/80/WE, 2008/1/WE, są utrzymane co najmniej do dnia 31grudnia 2022 r. Brak pułapów emisyjnych Obiekty po zakończeniu derogacji nadal mogą być eksploatowane Brak ograniczeń czasowych (godziny) w zakresie pracy urządzeń
Rozporządzenie w sprawie standardów emisji Derogacje ciepłownicze para świeża ciepło w wodzie NIE Kotły parowe Kotły wodne G kogen. potrzeby produkcyjne ciepło poza kogen. para TAK ciepło w wodzie Ograniczenie 200 MW dotyczy źródła zasady łączenia - komin Zostanie podany sposób obliczania średniej kroczącej z pięciu lat w 14 ust. 1 pkt 2 Na chwilę obecną jest to średnia z ostatnich pięciu lat dostarczanie informacji do końca stycznia każdego roku począwszy od stycznia 2017r. Definicja ciepła użytkowego dostarczanego do publicznej sieci ciepłowniczej zostanie zmieniona w stosunku do obecnego brzmienia, zostanie wprowadzona definicja ciepła użytkowego netto wyłączająca z ciepła użytkowego ciepło związane z produkcją energii elektrycznej i ciepła (odgazowanie termiczne, podgrzew wody w kotle itp.) Zostanie doprecyzowana sytuacja eksploatacji źródła po zakończeniu derogacji ciepłowniczych
Rozporządzenie w sprawie standardów emisji Standardy emisji obowiązujące podczas derogacji Nie będzie agregacji mocy przy określaniu standardów emisji na czas derogacji W tej sprawie jest zgodność pomiędzy sektorem wytwarzania, MŚ, MG, MSZ Zasada dotyczy wszystkich typów derogacji (PPK, 17500h) Rozporządzenie jednak musi być zaakceptowane przez KE Instalację będą obowiązywały standardy emisji wynikające z Pozwolenia Zintegrowanego mającego zastosowanie w dniu 31 grudnia 2015r. Standardy określone na podstawie mocy poszczególnych kotłów Ew. standardy dot. emitora wynikające z uśrednienia standardów dla poszczególnych konfiguracji pracy kotłów. Najważniejsze jest uzyskanie Pozwolenia Zintegrowanego przed końcem 2015r. jeszcze lepiej do 30 czerwca 2015r.
Rozporządzenie w sprawie standardów emisji Zgłaszanie obiektów do derogacji ciepłowniczych (Art. 35) Przekazanie dokumentów potwierdzających do 30 czerwca 2015 Zgłoszenie uczestnictwa do MŚ do 30 lipca 2015 2014 2015 2016 2017 Zakończenie przebudowy instalacji Uzyskanie zmiany Pozwolenia Zintegrowanego Przekazanie przez RP do KE wykazu obiektów 1 stycznia 2016 Dokumenty potwierdzające spełnienie warunków do uczestnictwa w derogacjach ciepłowniczych do organu właściwego do wydania PZ do 30 czerwca 2015 Informacje dot. uczestnictwa źródła do Ministra Środowiska do 30 lipca 2015 Do 1 stycznia 2016 przekazanie przez RP do KE wykazu obiektów korzystających z derogacji
ROZPORZĄDZENIE W SPRAWIE STANDARDÓW EMISJI Komin Definicja komina: było kominie rozumie się przez to strukturę zawierającą jeden lub więcej przewodów służących do odprowadzania gazów odlotowych do powietrza, która może obejmować różne rodzaje konstrukcji, w tym rury, kolumny, kraty konstrukcyjne, kratownice lub inne konstrukcje zawierające kilka przewodów kominowych jest struktura zawierająca jeden lub więcej przewodów służących odprowadzaniu gazów odlotowych do powietrza brzmienie z tekstu IED Przy odprowadzaniu gazów odrębnymi kominami ale w sytuacji gdy jest możliwość zastosowania zasady łączenia (obiekty z pozwoleniem uzyskanym po dniu 1 lipca 1987) Po wejściu w życie ustawy o zmianie POŚ przy zmianie PZ przedłożenie analizy dotyczącej możliwości technicznych i skutków ekonomicznych odprowadzania gazów jednym kominem Organ właściwy do wydania PZ może wystąpić do Prezesa URE o opinię i opinie taką URE wydaje w drodze postanowienia i jest ona wiążąca dla organu właściwego Skreślono 6 ust. 4 który brzmiał: Przy zastosowaniu zasady łączenia, o której mowa w ust. 3, uwzględnia się w szczególności to, czy odprowadzenia gazów odlotowych odrębnymi kominami przez prowadzącego źródła nie wynika z zamiaru uniknięcia zastosowania do źródeł ostrzejszych standardów emisyjnych
Rozporządzenie w sprawie standardów emisji Inne istotne zmiany IED Wprowadza konieczność pomiarów stężeń rtęci, w projekcie rozporządzenie nie wprowadza standardów emisji dla rtęci Do 31 grudnia 2015 zachowane będzie prawo do spalania odpadów wytworzonych w instalacji w ilości do 1% masy paliw spalanych w instalacji Definicja odpadów z drewna (jako biomasy) dostosowano do Art. 163 ust. 1 Ustawy o odpadach (Dz. U. z 2013r., poz. 21) było: odpady z drewna, z wyjątkiem odpadów drewna mogących zawierać chlorowcopochodne związków organicznych lub metale ciężkie jako wynik obróbki środkami do konserwacji lub powlekania drewna, w skład których wchodzą w szczególności odpady drewna pochodzące z prac budowlanych lub rozbiórkowych; jest: odpady z drewna, z wyjątkiem drewna zanieczyszczonego impregnatami i powłokami ochronnymi, które mogą zawierać związki chlorowcoorganiczne lub metale ciężkie, w skład których wchodzą w szczególności odpady drewna pochodzącego z budowy, remontów i rozbiórki obiektów budowlanych oraz infrastruktury drogowej; Poprawiono 3 pkt 1 lit. c było współspalanie odpadów poprawiono na spalanie odpadów jeżeli odpowiednie odpady są nie tylko współspalane ale spalane - nadal traktowane będą jako biomasa.
Rozporządzenie w sprawie standardów emisji Inne istotne zmiany - II Objęcie standardami emisyjnymi źródeł od 0,5 do 1 MW (dotychczas od 1 MW) dopiero od 1 stycznia 2016. Nie wprowadzono jednak obowiązku zgłoszenia takich instalacji, nie przewiduje się również zmiany rozporządzenia w sprawie rodzajów instalacji, których eksploatacja wymaga zgłoszenia. Definicja paliwa dowolna palna substancja stała, ciekła lub gazowa (z IED) jest inna niż w obecnym rozporządzeniu 17 wykaz danych jakie zobowiązany jest przekazywać prowadzący instalację do MŚ paragraf ten zostanie skreślony taki sam obowiązek jest wprowadzony przez ustawę z dnia 17 lipca 2009 r. o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji. Rozruch instalacji 5 pkt 6 z odwołaniem do Decyzji Wykonawczej Komisji z dnia 7 maja 2012r. dotyczącej określenia okresów rozruchu i wyłączania do celów Dyrektywy 2010/75/UE
Decyzja Wykonawcza Komisji z dnia 7 maja 2012r. dotycząca określania okresów rozruchu i wyłączenia do celów Dyrektywy 2010/75/UE Określanie okresów rozruchu i wyłączenia dla obiektów energetycznego spalania składających się z dwóch lub więcej jednostek 1. Do celów wyliczenia średnich wartości emisji przewidzianych w części 4 pkt 1 załącznika V do dyrektywy 2010/75/UE stosuje się następujące zasady na potrzeby określenia okresów rozruchu i wyłączenia obiektów energetycznego spalania składających się z dwóch lub więcej jednostek: a) wartości zmierzone w okresie rozruchu pierwszej jednostki poddawanej rozruchowi oraz w okresie wyłączenia ostatniej postój postój postój R postój postój postój Wył. m. spal. R IOS m. spal. R IOS b) wartości określone podczas innych okresów rozruchu i wyłączenia poszczególnych jednostek nie są brane pod uwagę tylko w przypadku, gdy są mierzone osobno dla każdej danej jednostki lub gdy pomiar nie jest możliwy ze względów technicznych lub ekonomicznych mierzone osobno dla każdej danej jednostki. b) the values determined during other start-up and shut-down periods of individual units shall be disregarded only if they are measured or, where no measurement is technically or economically feasible, calculated separately for each of the units concerned. tłumaczenie punktu b Artykułu 5. (patrz niżej) pytanie czy jest ono poprawne W angielskiej wersji, na końcu zdania mowa jest o kalkulacji, a nie o mierzeniu W tym samym zdaniu w pierwszej części jest mowa o pomiarach i użyto słowa measured.
Decyzja Wykonawcza Komisji z dnia 7 maja 2012r. Pomiar stężeń na wspólnym emitorze (za IOS) Obecnie w chwili rozruchu kolejnego kotła pomiar na wspólnym na wspólnym emitorze otrzymuje status rozruch wartości nie są brane pod uwagę nie zachodzi sprawdzanie zgodności ze standardami E E E Wył. E E E R m. spal. P IOS m. spal. P/R? IOS Główny cel Decyzji z 7 maja minimalizacja emisji możliwość kontroli stężeń dla pracujących kotłów podczas gdy któryś z kotłów jest w fazie rozruchu lub wyłączenia Uniknięcie sytuacji kiedy jest jeden komin za IOS i podczas rozruchu kolejnego kotła stan rozruch maskuje cały komin - pozostałe kotły pracujące z obciążeniem nominalnym nie są w tym czasie monitorowane w zakresie zgodności ze standardami - możemy (teoretycznie) ze stężeniami robić co się nam podoba.
Decyzja Wykonawcza Komisji z dnia 7 maja 2012r. Pomiar stężeń na wspólnym emitorze (za IOS) + emitor rozruchowy IOS często obsługuje więcej niż 1 kocioł możliwość pomiaru przy zastosowaniu komina rozruchowego spełnienie wymagań pierwszej części punktu b Artykułu nr 5 Konieczność zabudowy dodatkowych kanałów spalin i szeregu klap regulacyjnych do sterowania przepływem Pojawiają się dodatkowe trudności z eksploatacją komina rozruchowego skoki temperatury w momencie podania spalin na zimny komin Pojawia się pytanie co musi być mierzone na kominie rozruchowym pełen zestaw i zakres zawartość tlenu przepływ
Decyzja Wykonawcza Komisji z dnia 7 maja 2012r. Druga część zdania punktu b Artykułu 5 Decyzji z dnia 7 maja 2012r. Wersja angielska zapisu powinna być brana pod uwagę Druga część zdania punktu b została dodana w stosunku do pierwotnej wersji zapisu z projektu czyli jest wskazana trzecia z możliwych sytuacji Możliwe interpretacje drugiej części punktu b: Dotyczy instalacji bez ciągłego monitoringu W przypadku braku możliwości pomiarów osobnych dla każdego kotła sprawdzenie zgodności dla kotłów pracujących przy obciążeniu nominalnym z pomocą obliczeń Artykuł 5 mówi generalnie o sytuacjach gdzie odrzucamy wartości mierzone Artykuł 5 odnosi się do punktu 1 części 4 załącznika nr V IED czyli do punktu odnoszącego się do pomiarów ciągłych. Miałoby to jakiś sens jeżeli artykuł odnosiłby się również do punktu 2 części 4 załącznika nr V IED. W przypadku braków pomiarów ciągłych sprawdzenie zgodności ze standardami odbywa się przez pomiary okresowe a nie obliczenia
Co dalej? konkluzje BAT Dotychczas konkluzje BAT miały wartość orientacyjną, od 2020 (cztery lata od publikacji) roku będą miały status prawny. Zgodnie z art. 15 Dyrektywy 2010/75/UE zakłada się, iż jako regułę należy przyjąć spełnienie wymagań BAT, a jedynie w drodze uzasadnionego wyjątku można dopuścić standardy emisyjne zawarte w Załączniku V Dyrektywy. W konkluzjach dotyczących BAT zakłada się, że obiekty energetycznego spalania będą przestrzegać standardów emisji NOx, NH3, CO, HCl, HF, SO2, Hg oraz pyłu. Dodatkowo, obiekty które wykorzystują kotły fluidalne z cyrkulacyjnym złożem, będą zobowiązane do przestrzegania poziomu emisji N2O. Wszystkie emisje ujęte w BAT są emisjami średniorocznymi. SO2 NOx Pył Moc BAT IED BAT IED BAT IED <100 150 400 400 100-270 300/400** 2-20 20 100-300 80 200 200 100-180 200 2-20 20 >300 10 130 150/200* 50*/65-150/200** 1-15 10 180 >1000 1-10 10 *w przypadku spalania w cyrkulacyjnym lub ciśnieniowym złożu fluidalnym **w przypadku spalania sproszkowanego węgla brunatnego
EM&CA S.A. EM&CA S.A. niezależna polska i uznana na rynku firma konsultingowo- inżynieryjna specjalizująca się w branży energetycznej; analizy techniczno ekonomiczne modernizacji w celu spełnienia wymagań IED, kompleksowe doradztwo przetargowe, fasibility study modernizacje, budowa nowych źródeł, analizy systemów energetycznych, projekt, dostawa, montaż i uruchomienie systemów monitoringu emisji spalin dla elektrociepłowni, ciepłowni i elektrowni Dziękuję za uwagę, Krzysztof Ćwikła krzysztof.cwikla@emca.pl 609733830