UCHWAŁA NR III/18/2014 RADY GMINY ZWIERZYN z dnia 29 grudnia 2014 r. w sprawie: przyjęcia Gminnego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego dla Gminy Zwierzyn na lata 2015-2018. Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 8 marca 1990 roku o samorządzie gminnym (tekst jednolity: Dz.U. z 2013r. poz. 594 ze zmianą z 2013r. Dz.U. poz. 645, poz. 1318, z 2014r. Dz.U. poz. 379, poz. 1072), art.1 ust, 1, art. 2 ust. 4 pkt 1 i ust. 5 ustawy z dnia 19 sierpnia 1994 r o ochronie zdrowia psychicznego (t.j. Dz.U. z 2011r. Nr 231, poz. 1375 ze zmianą w 2011 Nr 122, poz. 696), oraz 4 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 w sprawie Narodowego Programu Zdrowia Psychicznego (Dz.U. z 2011r. Nr 24, poz.128) Rada Gminy Zwierzyn uchwala, co następuje: 1. Przyjmuje się Gminny Program Ochrony Zdrowia Psychicznego dla Gminy Zwierzyn na lata 2015-2018, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały. 2. Wykonanie uchwały powierza się Wójtowi Gminy Zwierzyn oraz Kierownikowi Gminnego Ośrodka Pomocy. 3. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia, z mocą obowiązującą od 1 stycznia 2015r. Przewodniczący Rady Gminy Zwierzyn Mirosław Gniewczyński Id: CCF2C439-206F-4604-90D4-814FEF0B669E Strona 1 z 7
Załącznik do Uchwały Nr III/18/2014 Rady Gminy Zwierzyn z dnia 29 grudnia 2014 r. Gminny Program Ochrony Zdrowia Psychicznego dla Gminy Zwierzyn na lata 2015-2018 Id: CCF2C439-206F-4604-90D4-814FEF0B669E Strona 1 z 7
Spis treści I. Wprowadzenie II. Podstawa prawna III. Realizatorzy Programu IV. Adresaci programu V. Cele Programu VI. Zadania VII. Finansowanie VIII. Monitoring i ewaluacja Id: CCF2C439-206F-4604-90D4-814FEF0B669E Strona 2 z 7
I. Wprowadzenie Światowa Organizacja zdrowia (WHO) w następujący sposób definiuje pojęcie zdrowia psychicznego: stan dobrego samopoczucia, w którym człowiek wykorzystuje swoje zdolności, może radzić sobie ze stresem w codziennym życiu, może wydajnie i owocnie pracować oraz jest w stanie wnieść wkład w życie danej wspólnoty. Stan dobrego zdrowia psychicznego zależny jest od wielu czynników obejmujących zarówno sferę emocjonalną jak i fizyczną i społeczną. Kondycja zdrowotna zależna jest od wpływów rodzinnych, kulturowych i środowiskowych. Często bywa wyznacznikiem mody, nastrojów społecznych, ekonomii i gospodarki państwa. Osoby, u których stan równowagi zdrowotnej zostanie zaburzony przez którykolwiek z czynników, nie wyposażone w odpowiednie narzędzia pozwalające na samodzielne zmierzenie się z problemem popadają często w marazm i w samonapędzającą się spiralę wykluczenia. Gminny Program Ochrony Zdrowia Psychicznego zakłada wielopłaszczyznową współpracę różnych podmiotów i osób zaangażowanych w rozwój, poprawę i utrzymanie zdrowia społeczności lokalnej, szczególnie w obrębie zdrowia psychicznego. Zapisy niniejszego Programu opierają się na celach i założeniach Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego. Ich sukcesywna realizacja i ewaluacja będzie prowadzić do ograniczania negatywnych zjawisk występujących w społeczeństwie, ale także będzie skutkować poprawą jakości życia pojedynczych osób. Instytucje zaangażowane w realizację zadań programu działania swoje opierać będą głównie na profilaktyce. Działając profilaktycznie, dostarczamy bowiem jednostkom narzędzi, które mogą później wykorzystać w stanach kryzysu, samodzielnie go zażegnując. Profilaktyka ta rozpoczęta powinna być od najmłodszych lat, dlatego też filarem planowanych działań są szkoły i placówki oświatowe z terenu Gminy Zwierzyn. Dzieci i młodzież wyposażone w pozytywne wzorce stanowią podwaliny zdrowego społeczeństwa. II. Podstawa prawna Podstawą prawną wdrożenia i realizacji Programu jest: 1. Ustawa z dnia 19 sierpnia 1994 r o ochronie zdrowia psychicznego (tekst jednolity: Dz.U. z 2011r. Nr 231 poz. 1375 z późniejszymi zmianami) 2. Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 grudnia 2010 w sprawie Narodowego Programu Zdrowia Psychicznego (Dz.U. z 2011r. Nr 24, poz.128). III. Realizatorzy Instytucje i organizacje mające wpływ na funkcjonowanie społeczne mieszkańców Gminy Zwierzyn: w Zwierzynie,, - Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Zwierzynie, - Zespół Placówek Oświatowych w Górkach Noteckich, - Zespół Placówek Oświatowych w Zwierzynie, - Szkoła Podstawowa w Gościmcu, - Gminny Zespół Interdyscyplinarny w Zwierzynie, - Zakłady Opieki Zdrowotnej ( Publiczne i Niepubliczne), - Stowarzyszenie STOLINA w Zwierzynie. Powyższe instytucje i organizacje wspierane są przez jednostki z poza Gminy Zwierzyn: - Poradnie specjalistyczne, - Poradnię Psychologiczno Pedagogiczną w Strzelcach Kraj., - Komendę Powiatową Policji w Strzelcach Kraj., - Sąd Rejonowy w Gorzowie Wlkp. Wydziały Zamiejscowe w Strzelcach Kraj., - Powiatowy Urząd Pracy w Strzelcach Kraj., Id: CCF2C439-206F-4604-90D4-814FEF0B669E Strona 3 z 7
- Kuratorów sądowych Sądu Rejonowego w Gorzowie Wlkp., - Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Drezdenku, - Placówki Oświatowe spoza terenu gminy, - Ośrodek Wczesnej Interwencji w Gorzowie Wlkp. IV. Adresaci V. Cele Adresatami Programu są mieszkańcy Gminy Zwierzyn. W szczególności osoby zagrożone zaburzeniami psychicznymi, bądź już z zaburzeniami, osoby zagrożone negatywnym wpływem środowiska lokalnego, osoby niepełnosprawne i chore oraz ich bliscy. Działania Programu skierowane są głównie do dzieci i młodzieży. Prowadzone działania profilaktyczne zmierzać będą do podniesienia świadomości społecznej na temat zdrowia psychicznego, a tym samym korzystnie wpływać będą na reintegrację społeczną, hamując proces wykluczenia i stygmatyzacji. Cele niniejszego programu wynikają wprost z Narodowego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego : 1) w zakresie promowania zdrowia psychicznego i zapobiegania zaburzeniom psychicznym : a) upowszechnienie wiedzy na temat zdrowia psychicznego, kształtowanie zachowań i stylów życia korzystnych dla zdrowia psychicznego, rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrażających zdrowiu psychicznemu, b) zapobieganie zaburzeniom psychicznym, c) zwiększenie integracji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi, d) organizacja systemu poradnictwa i pomocy w stanach kryzysu psychicznego; (zawiera się w działaniach celów a,b,c) 2) w zakresie zapewniania osobom z zaburzeniami psychicznymi wielostronnej i powszechnie dostępnej opieki zdrowotnej oraz innych form opieki i pomocy niezbędnych do życia w środowisku rodzinnym i społecznym: a) upowszechnienie środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej, b) upowszechnienie zróżnicowanych form pomocy i oparcia społecznego, c) aktywizacja zawodowa osób z zaburzeniami psychicznymi, d) skoordynowanie różnych form opieki i pomocy. VI. Zadania Cel szczegółowy Zadania Realizator Organizowanie prelekcji i pogadanek z zakresu zdrowia psychicznego, w tym radzenie sobie ze stresem i profilaktyka zażywania alkoholu i substancji psychoaktywnych Upowszechnienie wiedzy na temat zdrowia psychicznego, kształtowanie zachowań i stylów życia korzystnych dla zdrowia psychicznego, rozwijanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrażających zdrowiu psychicznemu, Działania informacyjne podnoszące świadomość społeczną na temat sytuacji kryzysowych Np. o możliwościach uzyskania wsparcia dla ofiar przemocy, rozpowszechnianie numerów telefonów Szkolenie Kadry w kierunku wczesnego rozpoznawania zaburzeń psychicznych - NZOZ - GKRPU Id: CCF2C439-206F-4604-90D4-814FEF0B669E Strona 4 z 7
Zapobieganie zaburzeniom psychicznym Realizacja wewnątrzszkolnych Programów Profilaktycznych Wsparcie rodziców w procesie wychowawczym, szczególnie w rodzinach gdzie występują zaburzenia psychiczne Wsparcie rodziny i dziecka poprzez realizację zapisów Gminnego Programu Wspierania Rodziny Prowadzenie Gminnego Punktu Konsultacyjnego - wszystkie instytucje odpowiedzialne za realizację programów - GKRPU Zapobieganie powstawania zjawiska przemocy w rodzinie, rozpowszechnianie informacji o możliwościach pomocy dla ofiar przemocy Systematyczne prowadzenie zajęć dotyczących agresji i przemocy w szkole, rozwijanie umiejętności radzenia sobie z agresją własną Systematyczne poszerzanie oferty zajęć pozalekcyjnych, w tym realizacja projektów UE Systematyczna diagnoza środowiska pod kątem wczesnego rozpoznawania i przeciwdziałania zaburzeniom psychicznym - Gminny Zespół Interdyscyplinarny - NZOZ Przeciwdziałanie zjawisku wykluczenia społecznego poprzez aktywizację zawodową, poradnictwo zawodowe w szkołach, podnoszenie motywacji i samooceny klientów GOPS Zwiększenie integracji społecznej osób z zaburzeniami psychicznymi Utworzenie i prowadzenie Klubu Integracji Społecznej Zapewnienie uczniom zaburzonym psychicznie i niepełnosprawnym warunków kształcenia dostosowanych do ich indywidualnych potrzeb, Organizacja Pomocy psychologiczno - pedagogicznej Współpraca z Środowiskowymi Domami Samopomocy, Warsztatami Terapii Zajęciowej i innymi instytucjami działającymi na rzecz osób zaburzonych psychicznie Społecznejw Zwierzynie Id: CCF2C439-206F-4604-90D4-814FEF0B669E Strona 5 z 7
Działalność informacyjna o formach pomocy z jakiej mogą korzystać osoby zaburzone psychicznie - NZOZ Upowszechnienie środowiskowego modelu psychiatrycznej opieki zdrowotnej, Upowszechnienie zróżnicowanych form pomocy i oparcia społecznego, Aktywizacja zawodowa osób z zaburzeniami psychicznymi Skoordynowanie różnych form opieki i pomocy VII. Finansowanie Organizacja i udział w wydarzeniach społeczno- kulturowych na rzecz osób niepełnosprawnych i zaburzonych psychicznie. Organizacja cyklicznych spotkań integrujących osoby starsze, zaburzone, niepełnosprawne ze społecznością lokalna Współpraca z instytucjami psychiatrycznej opieki zdrowotnej z terenu powiatu i województwa Gromadzenie i rozpowszechnianie informacji o dostępnych placówkach opieki zdrowotnej dla osób zaburzonych psychicznie Organizacja usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych Pomoc finansowa i rzeczowa dla osób zaburzonych psychicznie Prowadzenie KIS Organizowanie samopomocy sąsiedzkiej i uczniowskiej Współpraca z Centrum Integracji Społecznej, kierowanie do uczestnictwa w CIS Współpraca z Powiatowym Urzędem Pracy, podejmowanie wspólnych działań na rzecz osób zaburzonych psychicznie Realizacja projektów rządowych i UE na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym Działalność zespołu koordynującego realizację zapisów Programu - GKRPU - wszyscy realizatorzy Programu - wszyscy realizatorzy Programu -Urząd Gminy Działania wynikające z realizacji programów finansowane będą w obrębach poszczególnych instytucji włączonych w realizację Programu. VIII. Monitoring i ewaluacja Odpowiedzialny za monitoring i ewaluacje Programu jest Wójt Gminy Zwierzyn. Zespół powołany przez Wójta Gminy spotyka się co 6 miesięcy w celu omówienia toku realizacji Programu. Raz w roku opracowywane jest sprawozdanie z realizacji Programu. Id: CCF2C439-206F-4604-90D4-814FEF0B669E Strona 6 z 7