Warszawa, 07.11.2016 r. Prognoza KUKE Upadłości firm w Polsce Zahamowanie trendu spadkowego w upadłościach w Polsce, Problemy w branżach związanych z budownictwem. Z danych pochodzących z Monitora Sądowego i Gospodarczego wynika, że sądy gospodarcze w październiku 2016 r. ogłosiły upadłość 52 przedsiębiorstw. Było to o -11,9% mniej niż we wrześniu 2016r. (59 firm) oraz o -5,5% mniej niż w październiku 2015 r., w którym upadło 55 podmiotów. W październiku 2016 r. najwyższe natężenie upadłości wystąpiło w województwie małopolskim (1,11%), natomiast najniższe w województwie świętokrzyskim (0,33%). Średnie natężenie upadłości spółek prawa handlowego w Polsce uległo obniżeniu do poziomu 0,81% z 0,82% przed miesiącem, przed rokiem w październiku wynosiło ono 1,05%. W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy (listopad 2015 r. październik 2016 r.) na skutek niewypłacalności, działalność gospodarczą zakończyło 626 przedsiębiorstw. Suma upadłości po październiku 2016 r. okazała się o -0,5% mniejsza od zanotowanej na koniec września (upadło nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 1
629 firm). Przed rokiem, w październiku 2015 r. roczna krocząca suma upadłości wynosiła 733. Wynik z tego miesiąca jest lepszy od zeszłorocznego o -14,6%. Szacunki na rok 2016 Rok 2016 przyniósł wprowadzenie w życie prawa restrukturyzacyjnego oraz znowelizowanych przepisów prawa upadłościowego, w wyniku których wprowadzenie sanacji przedsiębiorstwa ma pierwszeństwo. Spowodowało to zachwianie dotychczasowych statystyk, co przekłada się na zmniejszenie ilości upadłości. Mimo tego, iż w ostatnim miesiącu upadło mniej przedsiębiorstw niż we wrześniu to niestety nie można mówić o tym, że spodziewany jest dalszy spadek poziomu upadłości. Przy aktualnym wyhamowaniu trendu spadkowego można spodziewać się, iż w całym roku 2016 łączna suma upadłości może zamknąć się w przedziale 600-650 podmiotów. Dla porównania w całym roku 2015 upadło 737 przedsiębiorstw. Jednocześnie suma podmiotów, które upadły oraz tych które poddano sanacji w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy wyniosła po październiku 766. W analogicznym okresie poprzedniego roku liczba samych tylko bankructw wynosiła 733 podmioty. Aktualnie więc pozostaje wciąż sprawą otwartą na jakim poziomie ustabilizuje się liczba podmiotów zbankrutowanych oraz tych, które zostaną poddane sanacji. Należy spodziewać się tego, iż pomimo mniejszej ilości otwartych restrukturyzacji w ostatnim miesiącu, ilość podmiotów poddanych restrukturyzacji będzie wzrastać, ponieważ zasadniczo ta grupa jest potencjalnie szersza, gdyż dotyczy również podmiotów zagrożonych niewypłacalnością. Roczna dynamika produkcji sprzedanej przemysłu we wrześniu uległa spadkowi z sierpniowych 7,5% do 3,2%. Roczna dynamika produkcji sprzedanej przemysłu przypomina w tym roku sinusoidę rewelacyjny luty (6,8%), taki sobie marzec (0,5%), bardzo doby wynik w kwietniu i czerwcu (po 6,0%), słabiutki lipiec (-3,4%), zachwycający sierpień oraz wrześniowa korekta. Tegoroczny wrzesień odnotował niższy wzrost w skali miesiąca niż rok temu stąd mamy spadek nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 2
rocznej dynamiki. Można śmiało powiedzieć, iż część wzrostu produkcji została zrealizowana w sierpniu, dzięki czemu mieliśmy rewelacyjny wzrost dynamiki rocznej sprzedaży po sierpniu. W przetwórstwie przemysłowym w miejsce sierpniowej dynamiki rocznej 9,4% odnotowano 4,1%. W dostawach wody i gospodarowaniu ściekami sprzedaż zwiększyła się o 2,9% z notowanych w sierpniu 5,4%. W górnictwie i wydobywaniu sprzedaż wzrosła o 7,5% (wobec sierpniowego spadku o -2,8%). Tu można mówić o szczególnym sukcesie, biorąc pod uwagę ciężki czas jaki przeżywała przedmiotowa branża. W wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę roczna dynamika sprzedaży wciąż była ujemna, w dodatku uległa nieznacznemu pogłębieniu z -9,4% w sierpniu do -11,6% we wrześniu. Spośród 34 działów przemysłu wzrost produkcji w stosunku do wyników sprzed roku zanotowano w 26. Było to między innymi w wydobywaniu węgla kamiennego i brunatnego (o 17,3% - rok temu spadek o -6,3%) jak również produkcji: wyrobów tekstylnych (o 16,3%), pozostałego sprzętu transportowego (o 23,8%), maszyn i urządzeń (o 12,2%), mebli (o 14,0%), wyrobów z pozostałych mineralnych niemetalicznych (o 7,8%), wyrobów z metali (o 9,9%). Spadek produkcji w stosunku do poziomu z września 2015r. miał miejsce w 8 działach, m.in. w wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną, gaz, parę wodną i gorącą wodę (o -11,6%), w produkcji chemikaliów i wyrobów chemicznych (o -2,2%) jak również w produkcji koksu i rafinacji ropy naftowej (o -2,1%). Dane dotyczące budownictwa po raz kolejny jawią się jako bardzo niskie. We wrześniu sprzedaż co prawda zwiększyła o 18,7%, dzięki czemu spadek sprzedaży w ujęciu rocznym uległ spłyceniu. Roczna dynamika sprzedaży budowlanej wyniosła -15,3% (wobec -20,5% w sierpniu). Głównym problemem budownictwa jest regres w pracach infrastrukturalnych oraz w budownictwie inwestycyjnym zlecanym przez przedsiębiorstwa. Zapaść w inwestycjach jest głównym winowajcą niższego wzrostu gospodarczego. Nadzieją na odbicie w budowlance w kolejnych miesiącach jest niewątpliwie uruchomienie funduszy z nowej unijnej perspektywy. We wrześniu poziom sprzedaży detalicznej okazał się niższy niż w sierpniu bieżącego roku o 1,2% (we wrześniu 2015r. odnotowano spadek sprzedaży na poziomie 0,5%). W związku z tym wynikiem spłyceniu uległa roczna dynamika sprzedaży wyniosła 4,8%, wobec 5,6% w sierpniu. Wzrosty sprzedaży w skali roku zostały odnotowane w ośmiu grupach, a największe z nich miały miejsce w grupie farmaceutyki, kosmetyki, sprzęt ortopedyczny (o 12,6%) oraz pozostała sprzedaż detaliczna w sklepach niewyspecjalizowanych (o 12,1%). Dodatni wynik odnotowano także w grupie meble, RTV, AGD (6,7%), żywność, napoje i wyroby tytoniowe (6,3%), tekstylia, odzież i nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 3
obuwie (5,7%), prasa, książki (o 5,0%), pojazdy samochodowe (o 3,3%) oraz paliwa stałe, ciekłe i gazowe (o 3,0%, pierwszy wzrost od kilkunastu miesięcy). Sprzedaż hurtowa okazała się o 5,8% wyższa niż w sierpniu. Przed rokiem we wrześniu zanotowany był wzrost na poziomie 10,8%. Roczna dynamika sprzedaży uległa zmniejszeniu z 12,0% w sierpniu do 7,0%. Należy to jednak utożsamiać jako znakomity wynik sierpnia po którym następuje odreagowanie aniżeli jako zły wynik września. Wielu ekonomistów i analityków traktuje dane o wynikach handlu hurtowego jako swoistą informację wyprzedzającą do tego co może w perspektywie kilku miesięcy dziać się w handlu detalicznym i jednocześnie na wskazanie tego co aktualnie dzieje się w eksporcie i inwestycjach. Podniesienie poziomu płacy minimalnej oraz wprowadzenie programu 500+ w sposób naturalny wymusi podniesienie poziomu wynagrodzeń w branżach opartych na niskich kosztach pracowników. W przypadku branż takich jak sprzątanie czy ochrona, aby utrzymać dotychczasowy poziom usług, konieczne będzie podniesienie cen usług. Z drugiej strony, zagrożeniem w tym przypadku może być obniżenie popytu na przedmiotowe usługi ze względu na skokowy wzrost cen. Będzie on wymuszony dla całej branży. Podmiot który zdecyduje się na konkurowanie ceną najprawdopodobniej, w krótkim czasie zacznie borykać się z problemami natury płynnościowej. Podniesienie płacy minimalnej oraz Program Rodzina 500+ może bardziej wpłynąć na podmioty, które ulokowały produkcję w Polsce ze względu na niskie koszty pracy. Argumentem za tym by pozostawić produkcję w Polsce jest fakt członkostwa w Unii Europejskiej, co stanowi wartość samą w sobie. Wyprowadzenie produkcji poza Unię - w szczególności gdy w obecnej chwili Federacja Rosyjska, Ukraina oraz Republika Białoruś przeżywają kryzys, który do końca nie wiadomo w którą stronę będzie ewoluował - jest mało prawdopodobne. Upadłości spółek prawa handlowego nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 4
W październiku ogłoszono upadłość 37 przedsiębiorstw prowadzących działalność gospodarczą w formie spółek prawa handlowego. Jest to o -19,6% mniej niż w zeszłym miesiącu, gdy upadło ich 46. W stosunku do października ub. r. (42 bankructwa) wynik bieżącego miesiąca o -11,9% lepszy. Upadłości indywidualnych działalności gospodarczych W październiku udział firm prowadzonych w postaci indywidualnej działalności gospodarczej w ramach wszystkich upadłości wynosił 29%. Średni poziom udziału tych firm w ramach wszystkich upadłości w ciągu ostatnich dwunastu miesięcy wynosił około 31%. W ostatnim miesiącu 15 osób zakończyło prowadzenie indywidualnej działalności gospodarczej ze względu na niewypłacalność. Było to o 15,4% więcej niż we wrześniu (13 upadłości) oraz o 15,34% więcej w stosunku do października 2015r. (13 bankructw). Natężenia upadłości w wybranych branżach Stosunek upadłości spółek prawa handlowego w odniesieniu do liczby średnich i dużych firm obecnych na rynku kształtował się w październiku 2016 r. na poziomie 0,81%. nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 5
W ciągu miesiąca natężenie upadłości w budownictwie uległo spadkowi z poziomu 1,56% i wynosi obecnie 1,42%. W analogicznym okresie 2015 r. wynosiło ono 2,09%. Wraz z natężeniem restrukturyzacji (0,52%) łączne natężenie wyniosło 1,94%. Zgodnie z danymi GUS w okresie styczeń wrzesień oddano do użytkowania o 10,9% więcej mieszkań niż w analogicznym okresie roku poprzedniego. Jednocześnie rozpoczęto budowę o 3,9% więcej mieszkań niż w okresie styczeń wrzesień 2015 r. oraz wydano pozwoleń na budowę o 11,8% więcej mieszkań niż rok nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 6
temu. Natomiast wyniki sprzedaży działalności budowlano-montażowej za okres styczeń-wrzesień okazały się o -14,9% gorsze od tych z analogicznego okresu roku poprzedniego. Z danych GUS wynika, iż negatywne dane z sektora budowlanego w bieżącym roku umiejscowione są w sektorze infrastrukturalnym. Do niedawna będący motorem branży plan Budowy Dróg Krajowych doznał zadyszki związanej z czasowym brakiem nowych kontraktów na budowę dróg oraz infrastruktury kolejowej. Istnieje ryzyko dodatnie, iż wraz z pojawieniem się nowych kontraktów wyniki branży budowlanej wystrzelą do góry. Niestety jeśli bieżący stan będzie się przeciągał zaczną pojawiać się masowe zamknięcia firm budowlanych oraz bankructwa związane z tym, iż przedsiębiorcy zaopatrzyli się w maszyny na kredyt na konto realizacji przyszłych kontraktów. W przypadku długoterminowego braku nowych funduszy do obsługi zadłużenia przedsiębiorstwa zaczną upadać. Firmy budowlane konkurują ze sobą ceną co obniża rentowność projektów. Ofiarami tej sytuacji są producenci materiałów budowlanych. Co prawda natężenie upadłości w tej branży maleje, gdyż przed rokiem natężenie upadłości w branży producentów materiałów budowlanych wynosiło 1,87% a obecnie 0,64% (tak jak przed miesiącem). Jednakże wraz z natężeniem restrukturyzacji łączne natężenie podmiotów, które mają poważne problemy wynosi aż 1,39%. Wymuszanie jak najniższych cen poprzez niskie stawki przetargów połączone z odwlekanym terminem zapłaty doprowadza do utraty płynności podmioty z przedmiotowej branży. Przed rokiem natężenie upadłości wśród podmiotów z branży górniczej i wydobycia piasku wynosiło 1,58% a obecnie 1,89% (przed miesiącem było to 1,59%). Wraz z natężeniem restrukturyzacji (0,63%) poziom zbiorczego natężenia wyniósł 2,52%. Problemy w przedmiotowej branży należy bardziej wiązać z sytuacją w budownictwie niż w górnictwie węgla kamiennego. Spowolnione tempo budowy dróg ekspresowych i autostrad wpływa znacząco na kondycję kopalń kruszywa. nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 7
W wytwarzaniu i zaopatrywaniu w energię elektryczną i gaz mamy do czynienia ze wzrostem poziomu natężenia upadłości w ciągu miesiąca z 0,87% do 1,08%. Rok temu po październiku poziom natężenia upadłości w przedmiotowej grupie wynosił 0,65%. Wraz z natężeniem restrukturyzacji (0,86%) łączne natężenie wyniosło 1,95%. W przedmiotowej branży problemy dotyczą przedsiębiorstw zajmujących się odnawialnymi źródłami energii. Przed rokiem natężenie upadłości wśród producentów metali wynosiło 1,78% a obecnie 3,21% (tyle samo co przed miesiącem). Wraz z natężeniem restrukturyzacji (0,36%) poziom zbiorczego natężenia wyniósł 3,57%. Przedmiotowe dane wskazują na to, iż wiele przedsiębiorstw z branży metalowej posiada problem w utrzymaniu płynności. Problemy tej branży tyczą głównie podmiotów zatrudniających poniżej 50 osób, ponieważ z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, iż po drugim kwartale bieżącego roku 79,2% przedsiębiorstw zatrudniających 50 osób i więcej z przedmiotowej branży wykazywało zysk netto. Przed rokiem w analogicznym okresie było to 76,8%. Wzrosła również liczba podmiotów raportujących do GUS do 178 z 164 w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego. W działalności finansowej i ubezpieczeniowej mamy do czynienia ze wzrostem poziomu natężenia upadłości w ciągu miesiąca z do 2,15%. Rok temu po październiku poziom natężenia upadłości w przedmiotowej grupie wynosił 2,22%. Wraz z natężeniem restrukturyzacji () łączne natężenie wyniosło 2,65%. Po pierwszym półroczu 2016 r. dynamika wzrostu przedmiotowej branży jako składowa Produktu Krajowego Brutto obniżyła się do 2,9%, co istotnie ograniczyło skalę wzrostu ogółem wypracowaną w innych częściach gospodarki. Przedmiotowa nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 8
branża w kwartale pierwszym osiągnęła aż 18,1% wzrostu i przyczyniła się do zdynamizowania gospodarki widać było to również w obniżeniu poziomu upadłości w tym okresie. Przed rokiem, w październiku 2015 r. największe natężenie upadłości notowano w działalności finansowej i ubezpieczeniowej (2,22%), budownictwie (2,09%) oraz produkcja materiałów budowlanych (1,87%). W zestawieniu z październikiem 2015 r. istotny spadek natężenia upadłości widoczny był m.in. w magazynowaniu i działalności pocztowej (0,15% wobec 1,25%) oraz produkcja materiałów budowlanych (0,64% wobec 1,87%). W ciągu roku największy wzrost natężenia upadłości wystąpił w pozostałych niesklasyfikowanych działach (3,61% wobec 1,58%), produkcji metali (3,21% wobec 1,78%) oraz produkcji pozostałego sprzętu transportowego (2,44% wobec 0,62%). Natężenia upadłości w poszczególnych województwach W październiku 2016 r. najwyższy stosunek upadłości przedsiębiorstw w odniesieniu do liczby średnich i dużych firm w danym województwie wystąpił w województwie małopolskim, dolnośląskim oraz zachodniopomorskim i wyniósł w przypadku tych województw odpowiednio 1,11%, 1,04% oraz. Wraz z natężeniem restrukturyzacji łączne natężenia w przypadku przedmiotowych województw prezentuje się odpowiednio 1,28%, 1,33% oraz 1,10%. Należy wspomnieć również o województwie śląskim, którego łączne natężenie wynosi po wrześniu 1,28%. Najmniejsze natężenia upadłości odnotowano w województwach: łódzkim (0,55%), pomorskim (0,49%) i świętokrzyskim (0,33%). nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 9
Pogorszenie sytuacji w ciągu 12 miesięcy zanotowano w sześciu województwach. Największy wzrost natężenia upadłości zanotowano w województwie opolskim (z 0,24% na 0,56%) oraz podkarpackim (z 0,73% na 0,94%). Pogorszenie sytuacji odnotowano jeszcze w województwie łódzkim (z 0,44% do 0,55%), podlaskim (z 0,40% do 0,56%), małopolskim (z 1,08% do 1,11%) i śląskim (z 0,90% do 0,99%). Sytuacja poprawiła się w dziesięciu województwach, z czego najbardziej w zachodniopomorskim (z 1,65% na ). Załącznik nr 1: Natężenia upadłości i restrukturyzacji w branżach Załącznik nr 2: Natężenia upadłości i restrukturyzacji w województwach nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 10
Kontakt dla mediów: Katarzyna Jedlińska Rzecznik Prasowy + 48 605 152 169 katarzyna.jedlinska@kuke.com.pl Andrzej Kochman Ekonomista + 48 (22) 35 68 359 andrzej.kochman@kuke.com.pl Korporacja Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych Spółka Akcyjna jest instytucją ubezpieczeniową prowadzącą działalność w zakresie ubezpieczania należności od kontrahentów krajowych i zagranicznych. Oferuje także gwarantowane przez Skarb Państwa ubezpieczenia eksportowe oraz udziela gwarancji kontraktowych. Jej rolą jest minimalizacja ryzyka finansowego związanego z działalnością przedsiębiorstw. nr KRS 0000094881; NIP 5260307991; kapitał zakładowy w wysokości: 110 702 900 zł opłacony w całości strona l 11
Załącznik nr 1 Natężenia upadłości i restrukturyzacji w branżach. Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo, rybactwo Górnictwo i wydobycie węgla i piasku PKD - 1,2,3 A PKD - 5,6,7,8,9 B Produkcja wyrobów z drewna Produkcja wyrobów z papieru PKD - 16 C Produkcja chemikaliów i wyrobów chemicznych PKD - 17 C Farmacja i leki PKD - 20 C 4,00% 3,50% Produkcja metali PKD - 21 C Produkcja metalowych wyrobów (bez maszyn) PKD - 24 C PKD - 25C Produkcja maszyn i urządzeń Produkcja samochodów i części PKD - 28C PKD - 29C Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego
Załącznik nr 1 Natężenia upadłości i restrukturyzacji w branżach Pozostała produkcja wyrobów Naprawa maszyn i urządzeń. PKD -32 C PKD - 33C Budownictwo Handel hurtowy i detaliczny samochodów oraz naprawa samochodów PKD - 41,42,43 F PKD - 45 G Transport Magazynowanie i działalność pocztowa PKD - 49,50,51 H PKD - 52,53 H Działalność finansowa i ubezpieczeniowa Działalność związana z rynkiem nieruchomości Działalność związana z rynkiem nieruchomości PKD - 64,65,66 K PKD - 68L Edukacja Opieka zdrowotna i pomoc społeczna PKD - 85 P PKD - 86,87,88 Q Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego
Załącznik nr 1 Natężenia upadłości i restrukturyzacji w branżach. Produkcja artykułów spożywczych,napojów i wyrobów tytoniowych Tekstylia i odzież (skóry) PKD -10,11,12 C PKD -13,14,15 C Poligrafia i reprodukcja 6,00% 5,00% 4,00% Wytwarzanie i przetwarzanie koksu i rafinacji ropy naftowej PKD - 18 C PKD - 19 C PKD - 22 C Produkcja wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych Produkcja komputerów i wyrobów elektronicznych PKD - 23 C Produkcja materiałów budowlanych Produkcja urządzeń elektrycznych Produkcja urządzeń elektrycznych PKD - 26C PKD - 27 C Produkcja pozostałego sprzętu transportowego Produkcja mebli PKD -30 C PKD - 31 C Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego
Załącznik nr 1 Natężenia upadłości i restrukturyzacji w branżach. Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną i gaz Dostawa wody i gospodarka ściekami oraz odpadami PKD - 35 D PKD - 36,37,38,39 E Handel hurtowy Handel detaliczny PKD - 46G PKD- 47G Hotele i restauracje Informacja i komunikacja PKD - 55,56 I PKD - 58,59,60,61,62,63 J Działalność specjalistyczna, naukowa i techniczna Działalność w zakresie usług administrowania PKD - 69,70,71,72,73,74,75 M PKD - 77,78,79,80,81,82 N 3,50% Kultura, rozrywka i rekreacja 6,00% 5,00% 4,00% Pozostałe niesklasyfikowane działy PKD - 90,91,92,93 R PKD - 94,95,96 S Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego
Załącznik nr 2 Natężenia upadłości w województwach. DOLNOŚLĄSKIE KUJAWSKO-POMORSKIE ŁÓDZKIE MAŁOPOLSKIE PODKARPACKIE PODLASKIE ŚWIĘTOKRZYSKIE WARMIŃSKO-MAZURSKIE Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego
Załącznik nr 2 Natężenia upadłości w województwach. LUBELSKIE LUBUSKIE MAZOWIECKIE OPOLSKIE POMORSKIE ŚLĄSKIE WIELKOPOLSKIE ZACHODNIOPOMORSKIE Obliczenia własne na podstawie danych z Monitora Sądowego i Gospodarczego oraz Głównego Urzędu Statystycznego