Farmacja dziś i jutro wytwarzanie i ocena jakości produktów farmaceutycznych,

Panel Dyskusyjny poświęcony specjalizacji z zakresu Farmacji aptecznej Komitet Naukowy i Organizacyjny Ogólnopolskiej Konferencji Naukowo-Szkoleniowej Farmacja dziś i jutro wytwarzanie i ocena jakości produktów farmaceutycznych, która odbędzie się w dniach 13-14 czerwca 2013 roku w Collegium Universum, Uniwersytetu Medycznego w Lublinie serdecznie zaprasza na Panel Dyskusyjny poświęcony specjalizacji z zakresu farmacji aptecznej. Więcej informacji na stronie: www.farmacjastosowana.umlub.pl Udział w Panelu potwierdzili: dr Elwira Telejko konsultant krajowy ds. farmacji aptecznej, dr Lucyna Bułaś konsultant wojewódzki ds. farmacji aptecznej (województwo śląskie), dr hab. Ewa Poleszak konsultant wojewódzki ds. farmacji aptecznej (województwo lubelskie), mgr Tomasz Barszcz Prezes Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lubinie, dr Tomasz Baj członek Państwowej Komisji Egzaminacyjnej CEM w Łodzi w dziedzinie farmacji aptecznej.

LUBELSKA OKRĘGOWA IZBA APTEKARSKA ul. Lubartowska 60, 20-094 Lublin tel./fax (0-81) 532-72-97, (0-81) 534-28-61 Internet: www.loia.pl BIURO czynne w godzinach: 8 00-15 00 sprawy dotyczące prawa wykonywania zawodu oraz składek członkowskich: codziennie w godzinach: 8 00-13 00 e-mail: biuro@loia.pl G O D Z I N Y P R Z Y J Ę Ć: PREZES mgr farm. Tomasz Barszcz poniedziałek 9 00-12 00, czwartek 12 00-15 00 e-mail: prezes@loia.pl V-CE PREZES mgr farm. Krzysztof Przystupa piątek 9 00-12 00 OKRĘGOWY RZECZNIK ODPOWIEDZIALNOŚCI ZAWODOWEJ mgr farm. Janina Kisielewska ostatni poniedziałek miesiąca 10 00-12 00 DYREKTOR BIURA mgr Anna Knieć codziennie 8 00-15 00 e-mail: dyrektor@loia.pl RADCA PRAWNY mgr Małgorzata Goździewska środa, piątek 10 00-13 00 radca@loia.pl Numer rachunku bankowego Lubelskiej OIA: 90 1500 1520 1215 2006 2546 0000 Kredyt Bank SA

SPIS TREŚCI Od Prezesa... 2 Problematyka pracy zawodowej aptekarzy Okręgowy Sprawozdawczy Zjazd Aptekarzy Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej sprawozdania... 4 O koniecznych zmianach w ustawie refundacyjnej... 13 Problemy z dystrybucją bezpośrednią... 18 Baza danych marże apteczne w krajach Unii Europejskiej... 19 Wiadomości Z posiedzenia Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie... 23 Kalendarium prac Prezesa oraz członków ORA w Lublinie marzec-kwiecień... 24 Sposób określania danych niezbędnych na receptach refundowanych...26 Sześciomiesięczna praktyka zawodowa studentów w aptece... 31 Ekspedycja produktów leczniczych w porze nocnej... 32 Historia farmacji dr n farm. Maciej Bilek Okręgowa Izba Aptekarska w Lublinie... 33 Non omnis moriar mgr farm. Jolanta Połajdowicz Wspomnienie. Teresa Leńczuk (1932-2013)... 39

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY OD PREZESA 3 Szanowni Państwo. kwiecień-maj 2013 r. W dniu 13 kwietnia b.r. odbył się Okręgowy Sprawozdawczy Zjazd Aptekarzy Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej. W trakcie obrad Delegaci poruszali problemy z jakimi spotykają się w codziennej pracy. Najbardziej negatywne emocje budziły tematy niedozwolonej reklamy aptek i ich działalności występująca na terenie Izby oraz nagminny brak dostępności w hurtowniach dla wszystkich aptek, niektórych leków. Szeroki zakres zagadnień będących docelowymi działaniami Naczelnej Rady Aptekarskiej poruszył Prezes NRA, dr Grzegorz Kucharewicz. Dotyczyły one m.in. niekontrolowanego wywozu leków z Polski, występowania negatywnego zjawiska sprzedaży leków z aptek do innych aptek i hurtowni, wprowadzenie koniecznych zmian w ustawie Prawo farmaceutyczne, wydłużającej się listy leków dostępnych w obrocie pozaaptecznym, dyżurów aptek w porze nocnej, niedziel, świąt i w dniach wolnych od pracy, roli technika w aptece oraz dalszego funkcjonowania punktów aptecznych. Wychodząc naprzeciw zgłaszanym potrzebom przez naszych członków, Rada podjęła inicjatywę zorganizowania spotkań z udziałem przedstawicieli Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ, Prezesa Rady i radcy prawnego Izby w poszczególnych Delegaturach Izby. Takie spotkania odbyły się już w Delegaturze Lublin, Zamość i Chełm. Przed nami jeszcze spotkanie w Delegaturze Biała Podlaska i ponowne w Delegaturze Lublin. Spotkania cieszą się dużym zainteresowaniem m.in. z uwagi na obecność przedstawicieli Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ ale również z uwagi na możliwość omówienia problemów dot. pracy samorządu oraz prawnych. Informuję, że w Biuletynie została zamieszczona treść rozporządzenia MZ zmieniająca rozporządzenie w sprawie maksymalnej wysokości dopłat i pobieranych przez aptekę za ekspedycję produktów leczniczych w porze nocnej oraz określenia grupy produktów leczniczych, za których wydanie w porze nocnej nie pobiera się dopłaty.

W związku z licznymi pytaniami dotyczących warunków prowadzenia opieki nad sześciomiesięczną praktyką studentów w aptece Wydziału Farmaceutycznego, podaję kryteria które apteka musi spełniać. W bieżącym numerze Biuletynu publikujemy kolejną część artykułu mgr farm. Piotra Bohatera Koordynatora Departamentu Spraw Zagranicznych NRA. Natomiast w części Historia farmacji zamieszczamy przedruk z Aptekarza Polskiego artykułu poświęconego historii naszej Izby, napisanej przez dr Macieja Bileka. Prezes Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie mgr farm. Tomasz Barszcz Katedra i Zakład Farmacji Stosowanej UM w Lublinie oraz Lubelska Okręgowa Izba Aptekarska zapraszają na Ogólnopolską Konferencję Naukowo-Szkoleniową Farmacja dziś i jutro wytwarzanie i ocena jakości produktów farmaceutycznych która odbędzie się 13-14 czerwca 2013 roku w Lublinie więcej informacji na stronie: www.farmacjastosowana.umlub.pl Konferencja skierowana jest do grona osób zainteresowanych szeroko rozumianą problematyką produktu farmaceutycznego. W czasie konferencji zostanie przeprowadzone szkolenie ciągłe dla farmaceutów praktyków. Tematem szkolenia będą: Regulacje prawne w zakresie obrotu produktami leczniczymi w Polsce, za które można będzie uzyskać tzw. punkty twarde.

PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 5 Okręgowy Sprawozdawczy Zjazd Aptekarzy Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej sprawozdania Sprawozdanie Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie za okres 01.01.2012 r. - 31.12.2012 r. Rok 2012 był pierwszym rokiem działalności Okręgowej Rady Aptekarskiej obecnej kadencji. Jak w latach poprzednich posiedzenia Rady odbywały się raz w miesiącu z wyjątkiem miesiąca sierpnia. Należy stwierdzić, że był to trudny rok dla aptekarzy i aptek. Wejście w życie z dniem 01.01.2012 r. ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych wprowadziło wiele zmian w zakresie funkcjonowania aptek m. in. sztywne, urzędowe ceny leków refundowanych, sztywne marże hurtowe i detaliczne, zakaz reklamy działalności aptek, konieczność podpisywania umów z NFZ na realizację recept na leki refundowane, kary za naruszenie ustawy. Dlatego też dominującymi tematami na posiedzeniach Rady w pierwszym półroczu były sprawy dotyczące: wniosków o zawieranie przez apteki umów z NFZ, treści obwieszczeń w sprawie list leków refundowanych, protestu lekarzy, a szczególnie treści nowych i ciągle zmieniających się rozporządzeń w sprawie recept lekarskich. Trudności dotyczyły przede wszystkim realizacji recept opatrzonych pieczątką refundacja do decyzji NFZ oraz wypisywanych niezgodnie z wymogami nowego rozporządzenia. Powstałej sytuacji towarzyszyła niepewność otrzymania refundacji.

6 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY Starając się sprostać oczekiwaniom naszych członków, odbyto wiele spotkań z przedstawicielami Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ w wyniku, których już 5 stycznia 2012 r. doszło do podpisania uzgodnień pomiędzy stronami w zakresie realizacji recept. W dniu 23 stycznia 2012 r. odbyło się spotkanie przedstawicieli aptek i punktów aptecznych z terenu działania Izby, zorganizowane wspólnie przez LOIA i Lubelski Oddział Wojewódzki NFZ, poświęcone problemom związanym z obsługą portalu SZOI, zawieraniem umów na refundację leków oraz realizacją recept refundowanych. Korzystając z obecności przedstawicieli Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ, jak i Izby uczestnicy spotkania mieli możliwość zadawania pytań i otrzymywania odpowiedzi. Problemy związane z wejściem w życie nowych przepisów nie ominęły również aptek szpitalnych. Dotyczyły one interpretacji art. 9 ust. 2 ustawy o refundacji w zakresie wyliczania cen zakupu leków. Sprawa została natychmiast przekazana do NRA w celu jej załatwienia. Istotnymi działaniami podejmowanymi w okresie sprawozdawczym przez ORA jak i NRA były działania zmierzające do przestrzegania przez wszystkich właścicieli aptek obowiązku wynikającego ze zmienionej treści art. 94a ustawy Prawo farmaceutyczne dotyczącego całkowitego zakazu reklamy aptek. Wielokrotnie poruszana była na posiedzeniach Rady bezpośrednia dystrybucja produktów leczniczych do aptek przez niektóre firmy farmaceutyczne, sprzedaż szczepionek przez Zakłady Opieki Zdrowotnej pacjentowi. Problemy te zostały przedstawione i omówione na posiedzeniach Naczelnej Rady Aptekarskiej. Wszelkie informacje, komunikaty, apele staraliśmy się przekazywać na bieżąco na stronie internetowej Izby W celu zwiększenia jej użyteczności i funkcjonalności oraz w celu uruchomienia newslettera umożliwiającego otrzymywanie aktualnego przeglądu informacji, podjęliśmy prace nad jej modernizacją. W okresie sprawozdawczym odbyło się 11 posiedzeń Rady i 3 posiedzenia Prezydium, w trakcie których rozpatrzono ogółem:

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 85 wniosków o wydanie prawa wykonywania zawodu farmaceuty, 148 wniosków o stwierdzenie rękojmi należytego prowadzenia apteki, 21 wniosków o wydanie opinii w sprawie przedłużenia okresu pełnienia funkcji kierownika apteki w związku z ukończeniem 65 roku życia, 3 wnioski w sprawie pełnienia funkcji kierownika hurtowni, 1 wniosek w sprawie pełnienia funkcji kierownika składu konsygnacyjnego, 45 wniosków o wydanie opinii w sprawie otrzymania zezwolenia na prowadzenie apteki w tym 12 wniosków pozytywnie. Na wniosek farmaceutów Rada dla 4 osób wyznaczyła okresy przeszkolenia, dla 3 osób przedłużyła okres edukacyjny. 7 W roku 2012 Rada zorganizowała i patronowała 9 szkoleniom i konferencjom naukowo-szkoleniowym w ramach, których można było zdobyć łącznie 22 tzw. punktów twardych i 40 punktów miękkich. Na wniosek aptekarzy aptek szpitalnych szkolenia dla tej grupy zawodowej odbywały się w siedzibie Izby. Były również bezpłatne. Ponadto Izba dodatkowo umożliwia uzyskanie bezpłatnie punktów edukacyjnych poprzez portal EDUKACJA, opłacając wydane certyfikaty dla członków korzystających z tej formy szkolenia. Każdorazowo informacja o szkoleniach organizowanych przez naszą Izbę podawana była na stronie internetowej Izby. Zgodnie z ustawowym obowiązkiem Rada opiniowała wnioski samorządów terytorialnych w sprawie godzin pracy aptek i pełnienia dyżurów w porze nocnej, niedziele, święta i dni wolne od pracy. Z wnioskami zwracali się również indywidualnie właściciele aptek. Należy stwierdzić, że ze względów ekonomicznych, coraz większa liczba aptek wnosi o zwolnienie z pełnienia dyżurów, co nie zawsze spotyka się z aprobacją naszego środowiska. W okresie sprawozdawczym ponownie objęto wszystkich członków grupowym ubezpieczeniem odpowiedzialności zawodowej.

8 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY Bardzo dobrze układa się współpraca Rady z Lubelskim Wojewódzkim Inspektorem Farmaceutycznym. Świadczy o tym nie tylko udział Pani Inspektor w posiedzeniach Rady, ale przede wszystkim wspólnie podejmowane działania, dotyczące rozwiązywania problemów związanych z wykonywaniem zawodu. Tradycyjnie w siedzibie Izby odbywały się raz w miesiącu spotkania Koleżanek i Kolegów będących na emeryturze. Spotkania cieszyły się dużym zainteresowaniem ze względu na swoją różnorodną tematykę. Na uwagę zasługuje fakt stałego udziału przedstawiciela ORA w posiedzeniach Rady Lubelskiego Wojewódzkiego oddziału NFZ, co pozwala na wcześniejsze zapoznanie się z zamierzonymi działaniami Funduszu. Z naszą Alma Mater współpracowaliśmy przede wszystkim w zakresie organizacji szkoleń ciągłych dla farmaceutów, opiniowania osób nadzorujących odbywanie praktyki zawodowej w aptece przez studentów farmacji pod kątem prowadzonego procesu dydaktycznego. Tradycyjnie na posiedzenia Rady zapraszani są Lubelski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny, Okręgowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej, Przewodniczący Okręgowej Komisji Rewizyjnej i Przewodniczący Okręgowego Sądu Aptekarskiego LOIA oraz wywodzący się z naszego regionu członkowie organów Naczelnej Izby Aptekarskiej. Na zakończenie chciałbym wyrazić uznanie dla tych wszystkich Koleżanek i Kolegów, którzy, mimo licznych obowiązków zawodowych i rodzinnych, znajdują czas, chęć i siły do pracy na rzecz naszego samorządu. Bez ich pomocy i zaangażowania wielu zamierzeń nie udałoby się zrealizować. Prezes Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie mgr farm. Tomasz Barszcz

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY Sprawozdanie z działalności Okręgowej Komisji Rewizyjnej Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej za okres 01.01.2012 r.- 31.12.2012 r. 9 Ostatni Zjazd Sprawozdawczo-Wyborczy Aptekarzy LOIA dokonał wyboru członków Okręgowej Komisji Rewizyjnej w składzie: mgr farm. Beata Bąk dr n. farm. Piotr Belniak mgr farm. Barbara Grądzka mgr farm. Artur Grossmann W dniu 11 stycznia 2012 r. członkowie Komisji powołali spośród siebie na: przewodniczącego mgr farm. Artura Grossmanna z cę przewodniczącego dr n. farm. Piotra Belniaka sekretarza mgr farm. Beatę Bąk W związku z wyborem na Krajowym Zjeździe Aptekarzy Pana dr n. farm. Piotra Belniaka na członka Naczelnego Sądu Aptekarskiego, członkiem Okręgowej Komisji Rewizyjnej została Pani mgr farm. Dorota Malowana, która zdobyła w kolejności najwięcej głosów na Okręgowym Zjeździe Sprawozdawczo-Wyborczym Aptekarzy LOIA. Od 13 lutego 2012 r. członkami Okręgowej Komisji Rewizyjnej są: mgr farm. Artur Grossmann przewodniczący mgr farm. Beata Bąk sekretarz mgr farm. Barbara Grądzka członek mgr farm. Dorota Malowana członek Okręgowa Komisja Rewizyjna działa na podstawie ustawy o izbach aptekarskich i regulaminu Komisji, uchwalonego przez Okręgowy Zjazd Sprawozdawczy Aptekarzy LOIA w dniu 12.03.2005 r. Księgowość Izby jest prowadzona przez biuro rachunkowe. Komisja, na podstawie dokumentacji finansowej i sprawozdania finansowe-

10 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY go z działalności Izby w roku 2012, dokonała oceny prawidłowości wydatkowania środków finansowych. Wszystkie wydatki są udokumentowane prawidłowo. Projekt budżetu na rok 2013 jest zaplanowany ze staranną ostrożnością. Komisja nie dopatrzyła się żadnych uchybień i niedociągnięć w prowadzeniu gospodarki finansowej Izby. Komisja wnioskuje do Okręgowego Zjazdu o udzielenie absolutorium Okręgowej Radzie Aptekarskiej w Lublinie za rok 2012. Przewodniczący Okręgowej Komisji Rewizyjnej Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej mgr farm. Artur Grossmann Sprawozdanie z działalności Okręgowego Sadu Aptekarskiego Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej za okres 26.11.2011 r. -31.12.2012 r. W dniu 26 listopada 2011 roku Zjazd Sprawozdawczo-Wyborczy wybrał członków Okręgowego Sądu Aptekarskiego: mgr farm. Róża Cękalska dr n. farm. Mariola Drozd mgr farm. Jolanta Kotuła mgr farm. Leokadia Łaszkiewicz mgr farm. Renata Światłowska mgr farm. Dorota Zielińska 12 stycznia 2012 roku odbyło się pierwsze posiedzenie sądu, na którym wybrano: Przewodniczącego dr Mariola Drozd Zastępcę przewodniczącego mgr Leokadia Łaszkiewicz

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY W dniu 13 lutego 2012 roku, nastąpiła zmiana w składzie sądu, spowodowana wyborem mgr Leokadii Łaszkiewicz do organów Naczelnej Izby Aptekarskiej. W jej miejsce została powołana mgr farm. Elżbieta Zawadzka. W dniach 29-30 maja 2012 roku Naczelny Sąd Aptekarski przeprowadził szkolenie sędziów, na którym była dr Mariola Drozd. W dniu 22 czerwca 2012 roku odbyło się spotkanie szkoleniowe sędziów Okręgowego Sądu Aptekarskiego, na którym zostały przekazane informacje ze szkolenia prowadzonego przez NSA. W czasie od 26 listopada do dnia sporządzenia sprawozdania, sąd nie rozpatrywał żadnej sprawy w zakresie odpowiedzialności zawodowej. 11 Przewodnicząca Okręgowego Sądu Aptekarskiego Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej dr n. farm. Mariola Drozd Sprawozdanie z działalności Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej za okres 01.01.2012 r. -31.12.2012 r. Skład osobowy: mgr farm. Janina Kisielewska Okręgowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej mgr farm. Jacek Danielewicz z-ca mgr farm. Dorota Malowana z-ca mgr farm. Helena Tkaczuk z-ca mgr farm. Lucyna Więcierzewska z-ca W okresie sprawozdawczym do Okręgowego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej LOIA wpłynęło 12 spraw w tym: 1 sprawa od WIF,

12 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 5 spraw od pacjentów, 3 sprawy od Prezesa ORA w Lublinie, 2 sprawy od aptekarzy, 1 sprawa od OROZ. Rozpatrzone sprawy dotyczyły: 3 prowadzenia reklamy, 2 odmowy realizacji recepty na lek recepturowy, 1 braku farmaceuty w godzinach czynności apteki, 1 naruszenia uchwały w sprawie rozkładu godzin pracy i harmonogramu dyżurów aptek, 1 niegrzecznego zachowania kierownika apteki, 1 wydania leku na receptę bez recepty, 1 prowadzenia przez aptekę zapisów na bezpłatne badania, 1 zakupu do apteki produktów leczniczych z innych aptek, 1 odmowy wyceny recept. Sprawy dotyczące reklamy aptek odsyłane były zgodni z z kompetencjami do Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego celem rozpatrzenia. We wszystkich sprawach Okręgowy Rzecznik postanowił odmówić wszczęcia postępowania wyjaśniającego. Poza posiedzeniami dotyczącymi rozpatrywania konkretnych spraw Okręgowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej uczestniczył w szkoleniu Rzeczników, zorganizowanym przez Naczelnego Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej. Korzystając z ustawowych uprawnień Rzecznik uczestniczył w okresie sprawozdawczym również w posiedzeniach Okręgowej Rady Aptekarskiej. Okręgowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej mgr farm. Janina Kisielewska

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 13 O koniecznych zmianach w ustawie refundacyjnej Prezes NRA Grzegorz Kucharewicz o koniecznych zmianach w ustawie refundacyjnej z perspektywy aptekarzy i łamaniu zakazu reklamy aptek na konferencji w centrum prasowym PAP Pilna potrzeba zmiany tabeli marż detalicznych na leki refundowane ze środków publicznych oraz sposobu naliczania urzędowej marży detalicznej, wprowadzenia kryteriów demograficznych i geograficznych przy wydawaniu zezwoleń na prowadzenie apteki, a także zdecydowanego przeciwdziałania łamaniu przepisów dotyczących zakazu reklamy aptek i ich działalności to tylko niektóre kwestie poruszone przez prezesa Naczelnej Rady Aptekarskiej Grzegorza Kucharewicza podczas konferencji LEGISLACJA 2013. Aktualne problemy prawne w ochronie zdrowia. Prezes NRA przedstawił najistotniejsze problemy prawne w obszarze leków z perspektywy aptekarzy. Konferencja, w której uczestniczyło około 100 osób, odbyła się 23 kwietnia 2013 r. w Centrum Prasowym PAP w Warszawie. Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej wskazał na konieczność wprowadzenia pilnych zmian w ustawie o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych. Niezbędna jest między innymi zmiana tabeli marż detalicznych na leki refundowane ze środków publicznych oraz sposobu naliczania urzędowej marży detalicznej. Dr Grzegorz Kucharewicz podkreślił, że ustawa refundacyjna wprowadziła nową, niespotykaną w innych państwach Unii Europejskiej konstrukcję marży detalicznej. Zgodnie z art. 7 urzędowa marża detaliczną naliczana jest obecnie od sztucznie wykreowanej wartości, czyli od ceny hurtowej leku stano-

14 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY wiącego podstawę limitu w danej grupie limitowej. Ustawa o refundacji leków nierówno traktuje przedsiębiorców prowadzących apteki, zarówno wobec wszystkich innych podmiotów stosujących marże handlowe, jak i wobec pozostałych podmiotów działających na rynku farmaceutycznym. W ocenie samorządu aptekarskiego ustalanie urzędowej marży detalicznej musi być zgodne z obowiązującymi w tym zakresie zasadami, odnoszącymi się do wszystkich podmiotów, a więc przede wszystkim z ustawą o cenach. Zachowana powinna być także ekonomiczna istota i rola marży handlowej. Ustawa o cenach stanowi przecież, że marża handlowa, w tym marża detaliczna, to różnica między ceną płaconą przez kupującego a ceną uprzednio zapłaconą przez przedsiębiorcę, wynikającą z kosztów i zysku przedsiębiorcy. W związku ze zdecydowanie pogarszającą się sytuacją ekonomiczną aptek prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej wskazał na konieczność zmiany tabeli marż detalicznych na leki refundowane ze środków publicznych. Z dostępnych analiz dotyczących tylko leków refundowanych wynika, że w 2012 r. miesięczna strata marży w przeliczeniu na aptekę wyniosła w porównaniu z 2011 r. kilka tysięcy złotych. W wartościach procentowych marża detaliczna generowana na lekach refundowanych zmniejszyła się z 20,9 % w 2011 r. do 13,5 % w 2012 r. W wielu aptekach marża ta nie pokrywa nawet kosztów związanych z wydawaniem tych leków. Oprócz znaczącej redukcji poziomu marży wpływ na kondycję ekonomiczną aptek mają też koszty przeceny zapasów magazynowych, wynikające ze zmiany cen na listach refundacyjnych. Ogólne koszty przeceny magazynu w aptekach w 2012 r. wyniosły prawie 90 milionów złotych. Konsekwencją tej sytuacji jest ograniczanie przez apteki zapasów magazynowych i zwalnianie farmaceutów. Coraz większej liczbie aptek grozi bankructwo. Prezes Grzegorz Kucharewicz uzasadnił również potrzebę wprowadzenia innych zmian w ustawie o refundacji leków:

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY Musi być wykreślony art. 43 ust. 1 pkt 6, stanowiący, że apteka ma obowiązek zwrotu refundacji ceny leku, środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobu medycznego, jeżeli realizacja recepty nastąpiła z naruszeniem bliżej nieokreślonych przepisów trzech ustaw (ustawy refundacyjnej, ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty oraz ustawy świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych). Regulacja ta pozostawia szeroki margines na dowolne decyzje NFZ i bezpodstawne odbieranie aptekom refundacji za leki wydane świadczeniobiorcom. Konieczne jest jednoznaczne wskazanie w ustawie, że jeżeli ubezpieczonemu pacjentowi wydano lek refundowany na podstawie recepty wystawionej przez osobę uprawnioną, to apteka bezwzględnie powinna otrzymać zwrot ceny refundacji. Zmieniony powinien być art. 44 ustawy. Z przepisu tego musi jednoznacznie wynikać, że zapewnia on możliwość wydania pacjentowi refundowanego leku, którego cena detaliczna przekracza limit finansowania, ale nie przekracza ceny detalicznej leku przepisanego na recepcie. Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej omówił też oczekiwane przez środowisko aptekarskie zmiany w ustawie Prawo farmaceutyczne. Wskazał na konieczność ograniczenia zakładania nowych aptek poprzez wprowadzenie w ustawie kryteriów demograficznych i geograficznych przy wydawaniu zezwoleń na prowadzenie apteki, a także na potrzebę doprecyzowania i uszczelnienia regulacji dotyczących łączenia obrotu hurtowego z detalicznym w ramach tego samego podmiotu i jednostek powiązanych. Ponadto niezbędne jest ustawowe ograniczenie obrotu lekami w placówkach obrotu pozaaptecznego oraz punktach aptecznych. Liczba sklepów ogólnodostępnych jest tak duża, że stosowne władze nie mogą z przyczyn obiektywnych sprawować nad nimi jakiejkolwiek kontroli, zarówno w zakresie przechowywania produktów leczniczych, jak i ich wydawania. Ze względu na bezpieczeństwo zdrowotne obywa- 15

16 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY teli konieczne jest wyłączenie sklepów ogólnodostępnych z katalogu placówek obrotu pozaaptecznego, które na podstawie ustawy Prawo farmaceutyczne mogą prowadzić obrót detaliczny produktami leczniczymi, a także istotne ograniczenie wykazu produktów leczniczych dopuszczonych do obrotu w pozostałych placówkach obrotu pozaaptecznego. Wskazał też przepisy, których nie trzeba zmieniać, tylko skutecznie egzekwować ich przestrzeganie. Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej Grzegorz Kucharewicz podczas konferencji w Centrum Prasowym PAP Prezes NRA podkreślił, że środowisko aptekarskie zdecydowanie sprzeciwia się limitowaniu dostaw niektórych leków do aptek przez firmy dystrybuujące leki w ramach tzw. sprzedaży bezpośredniej. W ocenie samorządu aptekarskiego jest to niezgodne z obowiązującym w Polsce prawem. W tej sytuacji Naczelna Izba Aptekarska oczekuje od uprawnionych organów wszczęcia określonych procedur zmierzających do wyegzekwowania od firm krajowych i zagranicznych, niemających siedziby na terenie Polski, a dokonujących na tym obszarze obrotu produktem leczniczym za pośrednictwem wybranych hurtowni farmaceutycznych, działania zgodnego z przepisami ustawy Prawo farmaceutyczne. Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej poruszył problem permanentnego łamania przepisów dotyczących zakazu reklamowania aptek i ich działalności. Nadzieję budzą najnowsze orzeczenia sądów administracyjnych. Wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, wydane 24 i 25 stycznia 2013 r., oddalające skargi na decyzje Głównego Inspektora Farmaceutycznego w przedmiocie nakazu zaprzestania prowadzenia reklamy apteki, potwierdzają słuszność wyrażanego wielokrotnie stanowiska Naczelnej Rady Aptekarskiej w sprawie zakazu reklamy aptek i punktów aptecznych oraz ich

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY działalności. W stanowisku NRA z 21 listopada 2012 r. wskazano, że za przekroczenie prawa uznać należy również wykorzystywanie do celów reklamy niektórych usług farmaceutycznych, w szczególności informacje i porady dotyczące produktów leczniczych oraz opiekę farmaceutyczną. W świetle wspomnianych wyroków podjęta niedawno decyzja o zawieszeniu realizacji programów lojalnościowych w sieci aptek Dbam o Zdrowie jest zdecydowanie niewystarczająca. Programy te powinny bowiem być natychmiast zlikwidowane, a podmioty odpowiedzialne za ich prowadzenie powinny ponieść konsekwencje prawne za tego rodzaju rażące naruszanie prawa. Dr Grzegorz Kucharewicz ostro skrytykował agresywną kampanię medialną przeciwników sztywnych cen i jednakowych odpłatności na leki refundowane oraz zakazu reklamy aptek, której celem jest wywarcie presji zarówno na opinię publiczną, jak i na organy państwa odpowiedzialne za przestrzeganie przepisów ustawy refundacyjnej i ustawy Prawo farmaceutyczne. Za kuriozalną uznał argumentację jednego z przedsiębiorców działających na rynku farmaceutycznym, który skrytykował brak możliwości obniżenia ceny leku refundowanego, gdy na przykład opakowanie jest uszkodzone. Przedsiębiorca ten ubolewał również, że nie można zorganizować posezonowej wyprzedaży leków. W ocenie prezesa NRA jest to jeszcze jeden argument przemawiający za tym, iż trzeba jak najszybciej przywrócić zasadę apteka dla aptekarza bądź spółki aptekarzy. 17 Eugeniusz Jarosik Biuro Prasowe Naczelnej Izby Aptekarskiej

18 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY Problemy z dystrybucją bezpośrednią Pani Zofia ULZ Główny Inspektor Farmaceutyczny Warszawa, dnia 14 marca 2013 r. Z związku z przekazywanymi Naczelnej Radzie Aptekarskiej informacjami na temat problemów związanych z tzw. dystrybucją bezpośrednią, która funkcjonuje w Polsce od dłuższego czasu, mimo że jest niezgodna z obowiązującą w naszym kraju ustawą - Prawo farmaceutyczne, zwracam się do Pani Minister o podjęcie zdecydowanych działań mających na celu usunięcie nieprawidłowości spowodowanych funkcjonowaniem takiego systemu. Do Naczelnej Rady Aptekarskiej docierają informacje od okręgowych rad aptekarskich, a także od aptekarzy, którzy informują o nagminnym braku dostępności niektórych leków firmy Sanofi Aventis, w tym przede wszystkim Clexane w dawkach 20 mg i 60 mg. Niedostępność tych leków w hurtowniach powoduje problemy po stronie aptekarzy, którzy nie mogą rzetelnie wywiązywać się z obowiązku wobec pacjentów w zakresie zapewnienia powszechnej dostępności do produktów leczniczych zarejestrowanych na terenie RP. O powyższym problemie Naczelna Rada Aptekarska informowała już niejednokrotnie Głównego Inspektora Farmaceutycznego, między innymi w piśmie z dnia 13 lutego 2013 r., w którym szczegółowo przedstawione zostały problemy dotyczące funkcjonowania w Polsce systemu dystrybucji leków. W imieniu polskich aptekarzy kolejny raz proszę Panią Minister podjęcie o niezwłocznych działań mających na celu powstrzymanie rozszerzającego się zjawiska tzw. dystrybucji bezpośredniej i łamania obowiązującego w tym zakresie prawa. Prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej dr Grzegorz Kucharewicz

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY 19 Baza danych marże apteczne w krajach Unii Europejskiej W drugiej połowie 2008 r. została utworzona Ekonomiczna Grupa Robocza PGEU i na jednym z pierwszych posiedzeń tej grupy zainicjowałem opracowanie bazy danych, która zawierałaby szczegółowe informacje dotyczące systemu naliczania marż aptecznych w poszczególnych krajach europejskich. Było to szczególnie istotne, ponieważ większość dostępnych dokumentów w tym zakresie zawiera nieaktualne dane często nawet sprzed 5-7 lat. Poza tym w publikacjach podawane były w większości przypadków bardzo ogólnikowe informacje. Pierwsza wersja bazy danych powstała w roku 2009, a w roku 2010 zostały wprowadzone pewne uaktualnienia i poprawki. Jednak w ciągu ostatnich dwóch lat nastąpiły poważne zmiany systemów naliczania marż aptecznych w niektórych krajach europejskich, również wiele informacji zawartych w tej bazie danych nie było wystarczająco precyzyjnych. Dlatego już na samym początku pełnienia funkcji Wiceprezesa PGEU zaproponowałem, aby baza danych PGEU dotycząca marż aptecznych została uaktualniona i uzupełniona. Dokument ten jest szczególnie istotny dla walki naszego samorządu aptekarskiego o wprowadzenie korzystnego dla aptek systemu naliczania marż aptecznych na leki refundowane. W ciągu kilku tygodni przeanalizowałem zawarte w bazie danych informacje dotyczące każdego kraju będącego członkiem PGEU. Wymagało to dużo pracy, ponieważ systemy naliczania marż aptecznych są w wielu krajach bardzo złożone, a ich analiza wymaga uwzględnienia wielu kryteriów: w niektórych przypadkach obowiązują np. dwie tabele marż degresywnych w zależności od rodzaju ubezpieczyciela, są kraje, w których marże apteczne są inne dla aptek funkcjonujących w miastach, a inne dla aptek na terenach wiejskich,

20 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY w kilku krajach UE apteki o dużym obrocie muszą zwracać część wypracowanej marży do specjalnego funduszu, z którego wsparcie otrzymują apteki o małym obrocie na terenach wiejskich, są kraje, w których marża apteczna na leki generyczne jest inna, niż marża na leki oryginalne, w niektórych krajach apteki uzyskujące rabaty na leki refundowane muszą przekazać część uzyskanego rabatu ubezpieczycielowi (clawback) systemy opłaty stałej za wydawane leki w dużym stopniu uzależnione są od wielkości dostępnych i przepisywanych opakowań leków, W wyniku przeprowadzonej analizy przygotowałem szczegółowe zapytania do wszystkich członków PGEU, w przypadku których niezbędne były dodatkowe wyjaśnienia i uzupełnienie informacji w bazie danych. Następnie przygotowane przeze mnie zapytania zostały wysłane drogą mailową z Biura PGEU do większości członków PGEU. W drugiej połowie 2012 r. przeanalizowałem kilkadziesiąt przesłanych odpowiedzi i na ich podstawie utworzona została aktualna wersja bazy danych PGEU dotycząca marż aptecznych. Można śmiało stwierdzić, że jest to obecnie najbardziej aktualny i szczegółowy dokument tego typu w Europie. Ze względu na dużą objętość tego dokumentu prawie 80 stron będą przygotowywane na jego podstawie odpowiednie materiały dla Naczelnej Izby Aptekarskiej oraz izb okręgowych w celu wzmocnienia siły naszych argumentów w walce o podwyższenie marż aptecznych na leki refundowane. Dokument dotyczący zaawansowanych usług farmaceutycznych prowadzonych w aptekach w różnych krajach europejskich W trakcie posiedzenia Prezydium PGEU w maju 2012 r. zaproponowałem, aby w ciągu najbliższych kilku do kilkunastu miesięcy opracowany został obszerny dokument zawierający informacje doty-

PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY czące zaawansowanych usług farmaceutycznych, które wykonywane są w różnych krajach europejskich. Prace nad takim dokumentem nie są łatwe, ponieważ niektórzy przedstawiciele samorządów aptekarskich będących członkami PGEU wyrażają obawy, że dokument ten mógłby służyć do oceny poszczególnych krajów które są np. lepsze, a które gorsze. W trakcie posiedzenia prezydium oraz w trakcie obrad Walnego Zgromadzenia PGEU w czerwcu 2012 r. wyjaśniłem, że celem opracowania tego dokumentu nie jest w żadnym wypadku próba tworzenia rankingu w tym zakresie. W ciągu ostatnich kilku lat w niektórych krajach Unii Europejskiej zaszły bardzo pozytywne zmiany w tym zakresie, które są wyjątkowo korzystne dla środowiska aptekarskiego. Członkowie Prezydium PGEU oraz większość delegatów w trakcie Walnego Zgromadzenia poparła moją propozycję i w październiku 2012 r. rozpoczęte zostały prace nad opracowaniem odpowiednich ankiet i kwestionariuszy do wypełnienia. Wymagało to dużo pracy, ponieważ celem przygotowywanego dokumentu będzie zgromadzenie bardzo szczegółowych informacji obejmujących między innymi: fragmenty aktów prawnych warunkujących prowadzenie określonych usług farmaceutycznych, wymagania dotyczące kwalifikacji personelu (zakres prowadzonych szkoleń, niezbędne certyfikaty), wymagania dotyczące archiwizacji prowadzonych czynności (przykłady raportów i ewentualnych kwestionariuszy dla pacjentów), możliwości i warunki refundacji wykonanych usług farmaceutycznych, udostępnienie publikowanych przez różne instytucje w poszczególnych krajach UE analiz wpływu zaawansowanych usług farmaceutycznych na zwiększenie poziomu bezpieczeństwa farmakoterapii pacjentów oraz wymiernych oszczędności dla budżetów systemu ochrony zdrowia. 21

22 PROBLEMATYKA PRACY ZAWODOWEJ APTEKARZY W listopadzie były już gotowe odpowiednie dokumenty i ankiety do przesłania członkom PGEU, a dla ułatwienia został też przygotowany jeden przykładowo wypełniony kwestionariusz. Po zatwierdzeniu ostatecznych wersji tych dokumentów przez Prezydium PGEU, wysłane zostały drogą mailową do wszystkich członków PGEU. Szczegółowe informacje dotyczące zaawansowanych usług farmaceutycznych będą z pewnością wyjątkowo istotne w prowadzonych pracach naszego samorządu nad projektem ustawy o zawodzie aptekarza. Warto skorzystać z doświadczeń członków PGEU w tym zakresie. Nie powinniśmy liczyć, że w ministerstwie zdrowia zostanie przygotowany projekt, który odpowiadałby oczekiwaniom naszego środowiska aptekarskiego. Powinniśmy sami przedstawić śmiałą koncepcję, która zapewni wysoki poziom pozycji zawodowej farmaceutów w kolejnych latach. Bardzo pozytywne doświadczenia wielu krajów w tym zakresie, potwierdzone również znacznymi oszczędnościami dla budżetów systemów ochrony zdrowia będą z pewnością stanowić ważny argument dla przedstawianych przez Naczelną Izbę Aptekarską propozycji w projekcie ustawy o zawodzie. Ze względu na duży zakres przygotowywanego dokumentu oraz ilości informacji, które mają być opracowane przez członków PGEU można się spodziewać, że pierwsza jego wersja zostanie opracowana w pierwszej lub nawet w drugiej połowie 2013 r. mgr farm. Piotr Bohater Koordynator Departamentu Spraw Zagranicznych NRA

WIADOMOŚCI WIADOMOŚCI 23 Z posiedzenia Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie Na posiedzeniach Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie w dniach 8 kwietnia i 13 maja 2013 r. rozpatrzono wnioski dotyczące prawa wykonywania zawodu, wpisania oraz skreślenia z listę członków LOIA oraz stwierdzenia rękojmi należytego prowadzenia apteki. Wydanie opinii dotyczącej otrzymania zezwolenia na prowadzenie apteki przez: mgr farm. Rafała Dudzińskiego w Łukowie, przy ul. Partyzantów 17, Tomasza Lizuta w Werbkowicach przy ul. Kopernika 33, mgr farm. Małgorzatę Majewską-Anioł w Łaszczowie, przy ul. Kopernika 33. Członkowie Rady dyskutowali o problemach związanych z zaopatrzeniem w niektóre produkty lecznicze. Producenci nierzadko zmuszają aptekarzy do wysyłania recept faxem w celu potwierdzenia zamówienia. Zaproponowano, aby o wszystkich tego typu przypadkach informować Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego. Poruszano także temat szkoleń ciągłych farmaceutów, na terenie LOIA większość aptekarzy dopełnia na bieżąco obowiązek wynikający z rozporządzenia. W majowym posiedzeniu ORA, wzięła udział naczelnik Wydziału Gospodarki Lekami LOW NFZ Dagmara Marczewska, która bardzo pozytywnie oceniła spotkania z aptekarzami w delegaturach LOIA, podczas których była okazja, aby wyjaśnić aktualne problemy dotyczące pracy w aptece. red.

24 WIADOMOŚCI KALENDARIUM PRAC PREZESA ORAZ CZŁONKÓW OKRĘGOWEJ RADY APTEKARSKIEJ W LUBLINIE MARZEC/ KWIECIEŃ 2013 r. 08.03. odbyło się posiedzenie Komisji ds. prawa wykonywania zawodu i rękojmi. W posiedzeniu udział wzięła mgr farm. Anna Wolska. Komisja przeprowadziła rozmowy kwalifikacyjne z 3 kandydatami na kierowników aptek oraz zapoznała się z dokumentami 16 kandydatów. Komisja pozytywnie zaopiniowała wszystkich kandydatów na kierowników aptek. 11.03. odbyło się posiedzenie Rady, w trakcie którego rozpatrzono: 13 wniosków o wydanie prawa wykonywania zawodu farmaceuty, 11 wniosków o skreślenie z listy członków LOIA, 4 wnioski o wpisanie na listę członków LOIA, 20 wniosków o stwierdzenie rękojmi należytego prowadzenia apteki, 6 wniosków o wydanie opinii w sprawie otrzymania zezwolenia na prowadzenie apteki, 2 wnioski o wydanie opinii w sprawie otrzymania zezwolenia na prowadzenie hurtowni farmaceutycznej. Ponadto Rada przyjęła: bilans i rachunek wyników za rok 2012, roczne sprawozdanie Rady z jej działalności, roczne sprawozdanie z wykonania budżetu Izby, oraz projekty uchwał w sprawach: zwołania Okręgowego Sprawozdawczego Zjazdu Aptekarzy LOIA, porządku obrad Zjazdu, regulaminu Zjazdu, planu budżetu Izby na rok 2013. 16.03. Prezes Rady mgr farm. Tomasz Barszcz uczestniczył w XXXII Okręgowym Zjeździe Lekarzy Delegatów Lubelskiej Izby Lekarskiej.

WIADOMOŚCI 20.03. w siedzibie Izby odbyło się posiedzenie naukowo-szkoleniowe dla farmaceutów pracujących w aptekach szpitalnych. Organizatorem posiedzenia była Komisja ds. aptek szpitalnych. 21.03. Prezes Rady mgr farm. Tomasz Barszcz wziął udział w XXVIII Okręgowym Zjeździe Pielęgniarek i Położnych w Lublinie. 21.03. odbyło się spotkanie kierowników aptek ogólnodostępnych z terenu Izby z udziałem przedstawicieli Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ. Spotkanie poświęcone było omówieniu problemów związanych z realizacją recept. 05.04. odbyło się posiedzenie Komisji ds. prawa wykonywania zawodu i rękojmi. W posiedzeniu udział wzięli: dr n. farm. Tomasz Baj przewodniczący, mgr farm. Tomasz Barszcz członek, mgr farm. Krzysztof Przystupa członek. Komisja przeprowadziła rozmowy kwalifikacyjne z 9 kandydatami na kierowników aptek oraz zapoznała się z dokumentami 8 kandydatów. Komisja pozytywnie zaopiniowała wszystkich kandydatów na kierowników aptek. 11.03. odbyło się posiedzenie Rady, w trakcie którego rozpatrzono: 3 wnioski o wydanie prawa wykonywania zawodu farmaceuty, 7 wniosków o skreślenie z listy członków LOIA, 1 wniosek o wpisanie na listę członków LOIA, 17 wniosków o stwierdzenie rękojmi należytego prowadzenia apteki, 3 wnioski o wydanie opinii w sprawie otrzymania zezwolenia na prowadzenie apteki, 1 wniosek o wydanie opinii w sprawie pełnienia funkcji kierownika hurtowni farmaceutycznej. 13.04. odbył się Okręgowy Sprawozdawczy Zjazd Aptekarzy naszej Izby. 19.04. odbyło się spotkanie kierowników aptek ogólnodostępnych z terenu Delegatury Zamość z udziałem przedstawicieli Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ. 25

26 WIADOMOŚCI 26.04. odbyło się spotkanie kierowników aptek ogólnodostępnych z terenu Delegatury Chełm z udziałem przedstawicieli Lubelskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ. Spotkania poświęcone było omówieniu problemów związanych z realizacją recept. 21.04. V-ce Prezes Rady mgr farm. Krzysztof Przystupa uczestniczył w VI Zjeździe Sprawozdawczo-Wyborczym Lekarzy Weterynarii Lubelskiej Izby Lekarsko-Weterynaryjnej. Przygotowała mgr Anna Knieć Dyrektor Biura LOIA Sposób określania danych niezbędnych na receptach refundowanych W nawiązaniu do spotkań, zorganizowanych przez Lubelską Okręgową Izbę Aptekarską z udziałem przedstawicieli OW NFZ w Lublinie, które odbyły się w dniach 21 marca,19 kwietnia, 26 kwietnia, 10 maja 2013 r. w sprawie realizacji recept, przypominamy sposób i tryb wystawiania oraz realizacji recept reguluje rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 8 marca 2012 r. w sprawie recept lekarskich ( Dz.U. 2012 nr 260 z późn. zm), zwane dalej rozporządzeniem w sprawie recept. Zagadnieniami budzącymi najwięcej kontrowersji w aptekach jest sposób określania danych niezbędnych na receptach refundowanych (określonych w 3 rozporządzenia w sprawie recept), w tym w szczególności określanie ilości leku przez lekarzy. Poniżej przedstawiamy najważniejsze zagadnienia: 1. Recepty lekarskie na leki refundowane wystawiane od dnia 1 kwietnia 2013 r. muszą posiadać numer identyfikujący receptę rozpoczynający się od 02. Zgodnie z 3 ust. 5 rozporządzenia dane na recepcie określające: numer prawa wykonywania zawodu osoby uprawnionej,

WIADOMOŚCI unikalny numer identyfikujący receptę nadawany przez oddział wojewódzki Funduszu, identyfikator stanowiący dziewięć pierwszych cyfr numeru REGON muszą być przedstawiane dodatkowo techniką służącą do ich automatycznego odczytu w postaci jedno- lub dwuwymiarowych kodów kreskowych. Inne dane niezbędne do realizacji recepty refundowanej mogą (ale nie muszą) być przedstawiane dodatkowo w formie kodu kreskowego. 2. Zgodnie z pkt 9 i 10 załącznika nr 6 do rozporządzenia w sprawie recept lekarskich kody kreskowe muszą umożliwiać automatyczny odczyt danych w nich zawartych (kod kreskowy umożliwiający automatyczny odczyt unikalnego numeru identyfikującego receptę, numeru prawa wykonywania zawodu osoby uprawnionej i numeru REGON). 3. Zgodnie z 12 rozporządzenia Na jednej recepcie można przepisać do pięciu leków gotowych lub środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobów medycznych albo jeden lek recepturowy. Powyższy zapis oznacza, że w przypadku wypisania 6 leków na jednej recepcie lub jednego leku recepturowego i jednego leku gotowego recepta taka jest nieprawidłowa i nie może być zrealizowana. 4. Poniżej przedstawiamy przykładowe sposoby ordynacji lekarskiej, zgłoszone na spotkaniu, gdzie stanowisko w zakresie wydawania zostało zaprezentowane przez przedstawicieli OW NFZ Lublin: a/ Rp Controloc 20 tabl. dojelit. 0,02 g 2 op á 28 tabl.( 2 blist. po 14 szt) s. rano:1, wieczorem:1 wydajemy ilość odpowiadającą 2 opakowaniom á 28 tabl (łącznie 56 tabl) traktując dane w nawiasie jako opis opakowania zgodny z wielkością opakowania w ordynacji lekarskiej 27

28 WIADOMOŚCI b/ Rp Augmentin 457/5 ml 70 ml 1 op s. 2x5 ml wydajemy 1 opakowanie á 35 ml (1 najmniejsze opakowanie z list refundowanych) z uwagi na różnice w zapisie ilości i brak określenia wielkości opakowania (np. 1 op. á 70 ml) stosujemy zasady określone w 16 ust. 2 tj. jeżeli z liczby, wielkości opakowań, liczby jednostek dawkowania i sposobu dawkowania podanego na recepcie wynikają różne ilości leku, osoba wydająca wydaje najmniejszą z nich jako ilość przepisaną przez osobę wystawiającą receptę c/ Rp Fokusin 1 op = 90 kaps s. 1x1 wydajemy 1 opakowanie po 90 kaps. traktując znak równości jako odpowiednik określenia á, po d/ Rp Montessan op á 28 tabl. lag.2 s. 1 x 1 wydajemy ilość odpowiadającą 2 op á 28 tabl (łącznie 56 tabl) uznając, że lekarz wskazał wielkość opakowania, a następnie określił ilość opakowań zaordynowanych o wielkości opakowania wskazanej wcześniej. e/ Rp. Seronil 100 tabl (10 blist po 10 tabl.) 1 op s. 1x2 wydajemy 1 opakowanie á 30 tabl. (jedno najmniejsze opakowanie z list refundowanych) stosując zapis 16 ust. 2 rozporządzenia w sprawie recept lekarskich (vide: wyjaśnienie w pkt b) f/ Rp Alvesco 160 mcg aer. inh, 120 daw x 2 op s. 3x1 wydajemy ilość odpowiadającą 2 op á 120 dawek ( łącznie 240 dawek)

WIADOMOŚCI g/ Rp. Indepen SR tabl. powl o p.uwal. 1,5 mg 2 op á 30 tabl (3 blistry po 10 szt.) s.rano:1 wydajemy ilość odpowiadającą 2 op á 30 tabl ( łącznie 60 tabl) uznając, że zapis w nawiasie jest opisem opakowania. h/ Rp. Trioxal 0,1 No 28 1 op s. 1x1 wydajemy 1 opakowanie á 4 kaps (jedno najmniejsze opakowanie z list) stosując zapis 16 ust. 2 rozporządzenia w sprawie recept lekarskich (wyjaśnienie w pkt b). 5. Zgodnie z 16 ust. 1 pkt 4 rozporządzenia w sprawie recept lekarskich: jeżeli na recepcie nie wpisano ilości leku osoba wydająca przyjmuje, że jest to jedno najmniejsze opakowanie określone w wykazie leków refundowanych, a w przypadku leków niepodlegających refundacji jedno najmniejsze opakowanie dopuszczone do obrotu na terytorium RP; określając sposób dawkowania i okres stosowania, osoba wydająca przyjmuje obliczoną na tej podstawie ilość, jako ilość przepisaną przez osobę wystawiającą receptę. 6. Przypominamy, że zgodnie z 18 ust. 2 rozporządzenia w sprawie recept lekarskich: Jeżeli na recepcie nie podano sposobu dawkowania, a ilość leku wydanego zgodnie z ust. 1 pkt 1 ( w pełnych opakowaniach określonych w wykazie refundowanych leków, w ilości maksymalnie zbliżonej do ilości określonej na recepcie, jednak mniejszej niż ilość określona przez te osobę, w ilości przeznaczonej do maksymalnie 90 dniowego stosowania wyliczonego na podstawie podanego na recepcie sposobu dawkowania) przekraczałaby ilość leku przeznaczoną do 90-dniowego stosowania, lek wydaje się w ilości maksymalnie zbliżonej do ilości określonej na recepcie, chyba że należy wydać jedno najmniejsze opakowanie leku, określone w wykazie refundowanych leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych. 29

30 WIADOMOŚCI 7. Osoba wydająca może zgodnie z 15 rozporządzenia w sprawie recept lekarskich zrealizować recepty zawierające dane, o których mowa w 3, lub zamieszczone zgodnie z 16, także w przypadku, gdy: rozmieszczenie tych danych nie odpowiada poszczególnym częściom wzoru recepty przeznaczonym na ich rozmieszczenie recepta pod względem graficznym, jej rozmiar lub kształt nie odpowiadają wzorowi recepty, adres pacjenta nie jest zgodny z numerem oddziału wojewódzkiego Funduszu. 8. Na podstawie 16 ust. 4 rozporządzenia w sprawie recept osoba wydająca realizuje receptę, na której: nie wpisano lub wpisano w sposób błędny dane podmiotu drukującego, o którym mowa w 2 ust. 4; wpisano w sposób błędny lub niezgodny z rozporządzeniem adnotację na recepcie wystawionej dla siebie albo dla małżonka, zstępnych lub wstępnych w linii prostej oraz dla rodzeństwa, o której mowa w 3 ust. 3; zawarte zostały inne niż określone w rozporządzeniu informacje lub znaki niestanowiące reklamy leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego, wyrobów medycznych. 9. W przypadku wystawiania recept przez osoby uprawnione możemy spotkać się z następującymi sytuacjami: 1/ jeżeli recepta refundowana wystawiana jest dla siebie albo dla małżonka, zstępnych lub wstępnych w linii prostej oraz dla rodzeństwa( zgodnie z 3 ust. 3 pkt. 1 i 2 rozporządzenia w sprawie recept ), zawiera adnotację pro auctore, pro familiae lub równoważną na recepcie może być : REGON i/lub dziewięciocyfrowy numer identyfikacyjny określony w umowie upoważniającej do wystawiania recept na refundowane leki, na który składają się dwie pierwsze cyfry o wartości 98.. 2/ jeżeli recepta refundowana wystawiana jest dla pacjenta (brak jest dodatkową adnotacji pro auctore, pro familiae lub równoważnej), na recepcie winien być wyłącznie numer REGON.

WIADOMOŚCI 31 Sześciomiesięczna praktyka zawodowa Uprzejmie proszę właścicieli, kierowników aptek zainteresowanych przyjęciem studentów po piątym roku farmacji na sześciomiesięczną praktykę do apteki o zgłaszanie swojego akcesu (telefonicznie lub mailowo) do biura Izby. Warunki jakie powinna spełniać apteka, w której odbywa się praktykę zawodową oraz opiekun nadzorujący praktykę: Zgodnie z art. 2c ust 4 ustawy z dnia 19.04.2001 r. o izbach aptekarskich (t.j. Dz. U. z 2008 r., Nr 136, poz. 856 z późn. zm.) opiekunem (praktykanta) może być kierownik apteki lub wyznaczony przez niego farmaceuta. Opiekun musi posiadać co najmniej 5- letni staż pracy w aptece lub specjalizację z farmacji aptecznej lub szpitalnej. Zgodnie z komunikatem Departamentu Nauki i Szkolnictwa Wyższego w sprawie zasad realizacji sześciomiesięcznego stażu w aptece objętego standardami nauczania dla kierunku studiów farmacja. Apteka powinna: studentów w aptece a) być apteką o pełnym zakresie czynności, b) być apteką, w której pracuje co najmniej 2 farmaceutów na pełnych etatach, w tym osoba spełniająca warunki niezbędne do pełnienia funkcji opiekuna stażysty, c) zapewnić odpowiednie stanowiska pracy, pomieszczenia, urządzenia, aparaturę, sprzęt, surowce farmaceutyczne i inne materiały niezbędne do realizacji programu stażu. Prezes Okręgowej Rady Aptekarskiej w Lublinie mgr farm. Tomasz Barszcz

32 WIADOMOŚCI Ekspedycja produktów leczniczych w porze nocnej ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 10 kwietnia 2013 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie maksymalnej wysokości dopłat pobieranych przez aptekę za ekspedycję produktów leczniczych w porze nocnej oraz określenia grupy produktów leczniczych, za których wydanie w porze nocnej nie pobiera się opłaty Na podstawie art. 94 ust. 3 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271, z późn. zm. 2) ) zarządza się, co następuje: 1. W rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 14 czerwca 2002 r. w sprawie maksymalnej wysokości dopłat pobieranych przez aptekę za ekspedycję produktów leczniczych w porze nocnej oraz określenia grupy produktów leczniczych za których wydanie w porze nocnej nie pobiera się opłaty (Dz. U. Nr 85, poz. 778) 1 otrzymuje brzmienie: 1. Maksymalna wysokość dopłat pobieranych przez aptekę za ekspedycję leków w porze nocnej, niezależnie od ilości wydanych produktów leczniczych lub realizowanych recept, wynosi 3,20 zł.. 2. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Minister Zdrowia: B.A. Arłukowicz 1) Minister Zdrowia kieruje działem administracji rządowej zdrowie, na podstawie 1 ust. 2 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 18 listopada 2011 r. w sprawie szczegółowego zakresu działania Ministra Zdrowia (Dz. U. Nr 248, poz. 1495 i Nr 284, poz. 1672). 2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2008 r. Nr 227, poz. 1505 i Nr 234, poz. 1570, z 2009 r. Nr 18, poz. 97, Nr 31, poz. 206, Nr 92, poz. 753, Nr 95, poz. 788 i Nr 98, poz. 817, z 2010 r. Nr 78, poz. 513 i Nr 107, poz. 679, z 2011 r. Nr 63, poz. 322, Nr 82, poz. 451, Nr 106, poz. 622, Nr 112, poz. 654, Nr 113, poz. 657 i Nr 122, poz. 696 oraz z 2012 r. poz. 1342 i 1544 Żródło: Dz.U. 2013, poz. 478, http://dokumenty.rcl.gov.pl/du/rok/2013/pozycja/478