Te same historie, różne media Zadanie 3 Pomysł na lekcję Poruszając się w świecie mediów możemy zaobserwować, że te same treści pojawiają się w nich w bardzo różnych formach. Czym różnią się między sobą? Jak powinny być przygotowane? Czy ten sam przekaz, który usłyszymy w radiu sprawdzi się np. w telewizji? Uczniowie będą mieli szansę nie tylko poszukać odpowiedzi na powyższe pytania, ale i sprawdzić swoje siły w przełożeniu treści usłyszanej bajki na zupełnie inny środek przekazu, a dokładnie dokonać komiksowej interpretacji fragmentu audiobooka. Cele operacyjne Dzieci: rozpoznają różne środki przekazu; potrafią wskazać podstawowe różnice pomiędzy środkami przekazu np. czym różni się książka od audiobooka; potrafią przełożyć prostą treść na inną formę przekazu. Pomoce zalecane do przeprowadzenia zajęć tablica kreda lub marker ilustracje środków przekazu miniatury ilustracji Materiał pomocniczy Zdjęcia mediów taśma klejąca magnesy Materiał pomocniczy Symbole patafix komputer z głośnikami podłączony do rzutnika/ekranu link do nagrania meczu: https://www.youtube.com/watch?v=gk4kotregxi kartki A3 (po 4 na grupę)
markery i kredki Instrukcja dla prowadzącego Calineczkowy komiks Przebieg zajęć Krok 1. Przed zajęciami zapisz na tablicy słowo media i narysuj dziewięć odchodzących od niego strzałek, a na ich końcach wypisz poszczególne środki przekazu (kino, telewizja, radio, prasa, Internet, książka drukowana, e book, audiobook, plakat). Następnie rozwieś w sali ilustracje przedstawiające każdy z nich (Materiał pomocniczy Zdjęcia mediów ). Przed wejściem do sali wręcz uczniom miniaturki ilustracji. Kilku z nich może dostać tę samą ilustrację (jeśli w klasie jest np. 18 dzieci, po dwie osoby dostaną tę samą miniaturkę). Poproś, by każdy poszukał swojej miniaturki wśród tych rozwieszonych w sali i przy niej stanął. Zwróć uwagę dzieci na wypisane na tablicy media. Wyczytaj je głośno. Poproś, by uczniowie naradzili się w parach/grupach; zdecydowali, które z mediów przedstawia ich ilustracja i za pomocą magnesu przyczepili tę ilustrację pod odpowiednim napisem na tablicy. Powiedz, że media innymi słowy są to środki, za pomocą których przekazujemy różne informacje. Poproś, by uczniowie opowiedzieli krótko o każdym z nich. Czym się charakteryzuje? Jeśli mieliby kłopot z odpowiedzią, postaraj się naprowadzić ich zadając dodatkowe pytania, np.: Czego musimy użyć, by skorzystać z tego medium komputera, czytnika, odbiornika radiowego? Czas: 5 min Metoda: rozmowa Pomoce: tablica, kreda lub marker, ilustracje środków przekazu, miniatury ilustracji, Materiał pomocniczy Zdjęcia mediów, taśma klejąca, magnesy
Krok 2. Odtwórz dwa fragmenty nagrania transmisji z meczu piłki nożnej (np. Gwiazdy Wisły Kraków kontra aktualny zespół Wisły). Pierwszy fragment (47 MIN. 04 SEK. 47 MIN. 33 SEK.) odsłuchajcie, jak transmisji radiowej nie uruchamiając rzutnika i nie oglądając tym samym obrazu. Drugi natomiast (47 MIN. 33 SEK. 48 MIN. 10 SEK.) odtwórz już z obrazem. Zapytaj dzieci, jaka jest różnica. Oczywiście w pierwszym przypadku jedynie słyszymy komentarz (jak np. w radiu), a w drugim możemy również zobaczyć, co dzieje się na boisku (jak np. w telewizji). Powiedz, że różne media odbieramy różnymi zmysłami. Pokaż uczniom przygotowane wcześniej (wydrukowane i wycięte) symbole oka i ucha (Materiał pomocniczy "Symbole"). Wyczytuj pojedynczo kolejne media i każdorazowo poproś, by wszyscy pokazali za pomocą gestów (np. układając ręce w kształt okularów i przykładając do oczu, pokazując palcami wskazującymi swoje uszy), które z tych środków przekazu odbieramy za pomocą wzroku lub/i słuchu. Przyczep przy nich patafixem albo magnesami odpowiedni symbol/e. Zwróć uwagę uczniów na fakt, że czasami te same treści są przedstawiane przez różne media np. zaprezentowany na początku zadania mecz piłkarski komentowany w radiu i mecz transmitowany w telewizji lub historia z komiksu przełożona na film. Czy są jednak prezentowane w ten sam sposób (np. komentarz meczu sportowego musi uwzględniać, że słuchacz nie widzi, co dzieje się na boisku; a komiksowe postacie muszą w filmie ożyć poruszać się, mówić, mieć mimikę etc.)? Zapytaj, czy dzieci znają jakieś przykłady komiksów, które doczekały się ekranizacji; bohaterów książek, których mogliśmy później oglądać w kinie; a może bajek/legend wykorzystanych w grach komputerowych. Czas: 7 min Metoda: rozmowa Pomoce: Materiał pomocniczy "Symbole", magnesy lub patafix, link do nagrania meczu https://www.youtube.com/watch?v=gk4kotregxi
Krok 3. Podziel dzieci na trzy grupy. Zapowiedz, że za chwilę posłuchacie fragmentu bajki Calineczka Hansa Christiana Andersena, a następnie zadaniem każdej z grup będzie stworzenie na jej podstawie autorskiego komiksu. Poproś, by uczniowie wyobrazili sobie podczas słuchania, jak mogłaby wyglądać tytułowa Calineczka oraz inne pojawiające się w bajce postacie. Odtwórz zapowiadany fragment (00 MIN. 00 SEK. 06 MIN. 06 SEK.): "Calineczka". Czas: 10 Metoda: praca w grupach Pomoce: link do audiobooka "Calineczka" https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/calineczka/audiobook/ Krok 4. Rozdaj wszystkim trzem grupom po 4 kartki A 3, markery i kredki. Poproś, by każda z nich zilustrowała jedną część bajki zgodnie ze wskazówkami z Instrukcji dla prowadzącego "Calineczkowy komiks". Powiedz, że jeśli chcą, mogą w tzw. dymkach zapisać dialogi wypowiadane przez bohaterów i uzupełniające opowieść. Nie jest to jednak obowiązkowe. Zaproś reprezentantów poszczególnych grup do powieszenia na tablicy wykonanych przez siebie fragmentów bajki, a wszystkich do obejrzenia tej komiksowej wystawy. Czas: 20 min Metoda: praca w grupach Pomoce: kartki A 3 (po 4 na grupę), markery, kredki, magnesy, Instrukcja dla prowadzącego "Calineczkowy komiks"
Krok 5. Na koniec zwróć uwagę uczniów na media, które zostały wypisane na tablicy na początku zajęć. Zapytaj, za pomocą których z nich można jeszcze przedstawić bajkę o Calineczce (telewizja, kino, Internet). O czym musieliby pomyśleć twórcy tej historii np. w wersji filmowej lub internetowej gry komputerowej (głosy, sposób poruszania się bohaterów, ich mimika)? Czas: 3 min Metoda: rozmowa Pomoce: tablica, kreda lub marker Ewaluacja Czy po przeprowadzeniu zajęć dzieci: wiedzą co, to są media i potrafią je wymienić, rozumieją, jakie są podstawowe różnice między nimi, potrafią przełożyć prostą treść na wybraną formę przekazu. Opcje dodatkowe Jeśli masz więcej czasu, poproś dzieci o stworzenie portretów tytułowej Calineczki, jako bohaterki gry komputerowej albo filmu animowanego. Zaproś chętnych do przedstawienia swoich prac na forum klasy. Informacje Scenariusz: Anna Walczak Konsultacja merytoryczna: Dorota Górecka Konsultacja metodyczna: Joanna Góral Wojtalik Licencja: Creative Commons Uznanie autorstwa Na tych samych warunkach 3.0
Materiały Materiał pomocniczy Zdjęcia mediów Poniżej znajdziesz miniatury zdjęć, które możesz wykorzystać w tym zadaniu. Pod każdym z nich znajdziesz link do strony, z której możesz pobrać większe zdjęcie do wydrukowania i powieszenia w sali. Kino, Saiko, Wikimedia Commons, CC0 Telewizja, Pixabay, CC0 Radio, Johny Magnusson, CC0 Prasa, Magrealthkoo, Wikimedia Commons, CC BY SA Komputer, Pixabay, CC0 Książka drukowana, Wikinade, Wikimedia Commons, CC BY SA Ebook, Martouf, Wikimedia Commons, CC0 Audiobook, Jeff Golden, Flickr, CC BY SA Plakat, Kulturanieboli, Wikimedia Commons, CC BY SA
Materiał pomocniczy "Symbole"
Instrukcja dla prowadzącego Calineczkowy komiks Podziel uczniów na trzy grupy i rozdaj im po 4 kartki A 3 (czyli po jednej na jedno okienko komiksowe), markery oraz kredki. Poproś, by każda grupa stworzyła fragment komiksu ilustrującego usłyszaną historię Calineczki. Każdej w grup wskaż też część bajki, którą powinni narysować. Jeśli to konieczne, podpowiedz, co może znajdować się w poszczególnych komiksowych okienkach. Zachęć do dorysowania dymków i dopisania dialogów bohaterów. Powiedz, że nie jest to jednak obowiązkowe. Zaproś reprezentantów poszczególnych grup do zawieszenia wszystkich komiksowych rysunków na tablicy oraz ich omówienia. I GRUPA 1. Kobieta, która pragnie mieć maleńkie dziecko, prosi o pomoc czarownicę. Ta daje jej ziarnko jęczmienia. 2. Kobieta zasadza je w doniczce od kwiatów. 3. Z ziarnka zaraz wyrasta piękny kwiat. 4. Po otwarciu płatków kwiatka widać w środku śliczną, małą dziewczynkę Calineczkę. II GRUPA 1. Dziewczynka śpi w łupince od orzecha okryta płatkiem kwiatka. 2. W nocy zakrada się do niej ropucha. Przygląda się Calineczce. Uznaje, że będzie to doskonała żona dla jej syna. 3. Porywa dziewczynkę przenosząc ją razem z kołyską. 4. Pokazuje ją synowi i umieszcza na środku strumienia na liściu lilii wodnej. III GRUPA 1. Dziewczynka budzi się rano i jest przestraszona. Zaczyna płakać. 2. Zjawiają się przy niej ropucha i jej syn i oświadczają, że dziewczynka zostanie jego żoną. Wszystkiemu przysłuchują się pływające nieopodal rybki. 3. Robi im się szkoda dziewczynki i przegryzają łodyżkę listka lilii. 4. Calineczka odpływa z prądem strumienia na listku lilii daleko od ropuchy i jej syna.