Ankieta Magisterska 1. Czy Pan/i pracuje lub kiedykolwiek pracował w bibliotece publicznej (oprócz praktyk zawodowych)? TAK 4 (10,5%) NIE 34 (89,5%) TAK 13 (72,2%) NIE 5 (27,8%) TAK 17 (30,4%) NIE 39 (69,6%) 2. Dla osób, które na powyższe pytanie odpowiedziały TAK. Czy była (jest) to mała biblioteka gminna? TAK 1 (25%) NIE 3 (75%) TAK 5 (38,5%) NIE 8 (61,5%) TAK 6 (35,3%) NIE 11 (64,7%) 3. Dla osób, które pracowały/pracują w dowolnego typu bibliotece publicznej: jak długo trwało zatrudnienie? Prosimy zakreślić właściwą odpowiedź Krócej niż rok 2 (50%) 1 rok 3 lata 2 (50%) dłużej niż 3 lata 0 (0%) Krócej niż rok 2 (15,4%) 1 rok 3 lata 4 (30,8%) dłużej niż 3 lata 7 (53,8%) Krócej niż rok 4 (23,5%) 1 rok 3 lata 6 (35,3%) dłużej niż 3 lata 7 (41,2%)
4. Czy Pan/i rozważając perspektywy pracy zawodowej zakłada możliwość podjęcia (kontynuacji) pracy w małej bibliotece gminnej? TAK 22 (61,1%) NIE 14 (38,9%) TAK 12 (66,7%) NIE 6 (33,3%) TAK 34 (63%) NIE 20 (37%) 5. Jeżeli TAK - dlaczego? Jeżeli NIE - dlaczego? (opracowanie opisowe) Zarówno studenci studiów stacjonarnych, jak i niestacjonarnych w większości (ponad 60% w obu przypadkach) skłaniają się ku możliwości pracy w małej bibliotece gminnej. Niektóre argumenty za takim rozwiązaniem są w obu grupach podobne. Studenci podkreślali, że praca w każdej, a więc także w małej bibliotece, jest interesująca i satysfakcjonująca, daje możliwości wykazania się i rozwoju. Wskazywali także na odmienny charakter pracy w małej bibliotece, wielozadaniowość, zalety pracy w małym zespole pracowników czy stały krąg czytelników i możliwość dogłębnego rozpoznania ich potrzeb. Wśród studentów studiów niestacjonarnych (którzy w większości pracują od ponad 7 lat w bibliotece) wyraźnie wyróżnia się grupa tych, którzy już pracują i nie zamierzają niczego zmieniać, bez względu na typ biblioteki, w jakiej są zatrudnieni. Natomiast studenci studiów stacjonarnych często podkreślali, że o ich przyszłym miejscu pracy bardziej zdecydują realne możliwości zatrudnienia, czyli wolne etaty, niż świadome wybory typu czy rozmiaru biblioteki. Różnice w przytaczanych przez studentów argumentach wyraźnie widać w uzasadnieniach odpowiedzi negatywnych. Wśród studentów studiów niestacjonarnych przeważają ci, którzy pracują w innej (naukowej bądź dużej publicznej) bibliotece i dlatego nie rozważają perspektywy pracy w bibliotece gminnej, ale zdarzały się też nieliczne głosy wskazujące na większe możliwości rozwoju i awansu właśnie w bibliotekach dużych. Nieco odmiennie uzasadniali negatywną odpowiedź studenci studiów stacjonarnych, którzy w przeważającej mierze wskazywali najczęściej na niskie zarobki i brak możliwości rozwoju w bibliotekach gminnych. Zdaniem niektórych praca w takiej bibliotece jest nudna, monotonna. Część z nich natomiast w ogóle nie wiąże swojej przyszłości z pracą w bibliotece, nieliczni twierdzili, że będą szukać pracy w innych bibliotekach (naukowych bądź szkolnych). Uzasadnienia podawane przez studentów, którzy wybrali w pyt. 4 odpowiedź TAK: - ponieważ pochodzę z małej miejscowości, - mieszkam w małej miejscowości i plusem jest bliskość przyszłego zakładu pracy, - wszystko zależy od standardów pracy w bibliotece, możliwości rozwoju i awansu oraz zarobków, - praca w małej bibliotece pozwala na dostosowanie jej do środowiska, w którym funkcjonuje, bibliotekarz może się wykazać i zyskać uznanie czytelników, - daje możliwość pracy w zawodzie, wykazania się i zrobienia kariery,
- niewielkie biblioteki gminne mają szanse rozwoju, często są jedyną formą dotarcia do kultury dla ludzi w małych miejscowościach, - zawsze chciałam pracować w bibliotece publicznej i była to jedyna możliwość pracy w zawodzie w mojej miejscowości, - umożliwiłoby mi to wykorzystanie w praktyce wiedzy na temat etapów wędrówki książki w bibliotece, - jest to miejsce, w którym także można się realizować zawodowo, - nie jest to gorsza biblioteka niż inne, - wszystko jest możliwe, nawet kierowanie taką biblioteką, - praca w każdej bibliotece jest rozwijająca, a w małych bibliotekach jest więcej do zrobienia, można się dobrze zrealizować, - praca bibliotekarza jest interesująca i może być równie kreatywna, zarówno dużej bibliotece publicznej jak i w małej filii, - publiczność jest mniej anonimowa niż w wielkich bibliotekach wojewódzkich, - wielkość czy typ biblioteki nie ma znaczenia, zdecyduje wolne miejsce, wolny etat, - jeśli nie znajdę pracy w innej bibliotece, - będzie to rozwiązanie ostateczne, - warto skorzystać z każdej możliwości pracy w zawodzie przy tak dużym bezrobociu, - każda praca w obecnych czasach jest dobra, jeśli uda mi się to zamierzam pracować w bibliotece bez względu na wielkość - aby popularyzować biblioteki w różnych środowiskach, Uzasadnienia podawane przez studentów, którzy wybrali w pyt. 4 odpowiedź NIE: - w ogóle nie wiążę przyszłości z pracą w bibliotece, - brak (lub małe) perspektyw awansu rozwoju zawodowego, - niskie zarobki (często) - biblioteka gminna kojarzy mi się z nudną, monotonną, nieciekawa pracą, - małe biblioteki gminne nie mają szans rozwoju, dofinansowania, - niskie szanse na rozwój osobisty, intelektualny itd. - niewielka liczba czytelników, - chciałabym pracować w bibliotece naukowej, - planuję szukać pracy w bibliotece szkoły podstawowej. Uzasadnienia podawane przez studentów, którzy wybrali w pyt. 4 odpowiedź TAK: - w czasie kryzysu na rynku pracy, nawet doświadczenie w małej bibliotece może być korzystne w rozwoju zawodowym, - mam zamiar nadal pracować w tej samej bibliotece, bo dobrze mi się tu pracuje, znam okolicę, - lubię swoją pracę, nie zamierzam jej zmieniać, - satysfakcjonuje mnie ta praca, sprawia mi dużo przyjemności, - praca w małej bibliotece jest ciekawa ze względu na koniczność/możliwość wykonywania czynności z różnych działów pracy bibliotecznej, - charakter pracy jest spokojniejszy, zatrudnienie i utrzymanie pracy jest pewniejsze, zarobki są wyższe, - miła atmosfera pracy nieliczny personel sprzyja zacieśnianiu więzów międzyludzkich, - dogłębne poznanie środowiska czytelniczego, znajomość użytkowników, stali czytelnicy, - taka praca jest blisko miejsca zamieszkania,
- satysfakcjonowałaby mnie praca w każdej bibliotece, - jeśli nie znajdę pracy w większej bibliotece publicznej to mniejsza biblioteka gminna też będzie odpowiednim miejscem. Uzasadnienia podawane przez studentów, którzy wybrali w pyt. 4 odpowiedź NIE: - w dużej bibliotece publicznej lub naukowej są większe perspektywy rozwoju zawodowego i lepsze płace, - pracuję w dużej bibliotece miejskiej i ponieważ ta praca mnie satysfakcjonuje to nie zamierzam jej zmieniać, - pracuję w bibliotece naukowej i nie szukam innej pracy. 6. Wiedzę z której z poniżej wymienionych dziedzin uważa Pan/i za ważną dla bibliotekarza pracującego w małej bibliotece gminnej? Można zakreślić od 1 do 5 odpowiedzi ( zakreślić tak ). współczesnego bibliotekoznawstwa 25 13,7% czytelnictwa 25 13,7% nowych mediów i ich użytkowania 21 11,5% marketingu i reklamy 20 10,9% informatyki (Internet) 19 10,4% teorii i historii literatury ogólnej 18 9,8% teorii i historii literatury dziecięcej 13 7,1% psychologii 12 6,6% zarządzania i administracji 9 4,9% pedagogiki 9 4,9% informacji naukowej 6 3,3% zagadnień wydawniczych i edytorstwa 3 1,6% zagadnień społeczeństwa informacyjnego 2 1,1% zagadnień e-government 1 0,5% współczesnego bibliotekoznawstwa 11 12,5% nowych mediów i ich użytkowania 11 12,5% czytelnictwa 10 11,4% informatyki (Internet) 10 11,4% teorii i historii literatury dziecięcej 10 11,4% marketingu i reklamy 10 11,4% teorii i historii literatury ogólnej 7 7,9% informacji naukowej 5 5,7%
pedagogiki 4 4,5% zagadnień społeczeństwa informacyjnego 3 3,4% zagadnień wydawniczych i edytorstwa 2 2,3% zarządzania i administracji 2 2,3% psychologii 2 2,3% zagadnień e-government 1 1,1% współczesnego bibliotekoznawstwa 36 13,3% czytelnictwa 35 12,9% nowych mediów i ich użytkowania 32 11,8% marketingu i reklamy 30 11,1% informatyki (Internet) 29 10,7% teorii i historii literatury ogólnej 25 9,2% teorii i historii literatury dziecięcej 23 8,5% psychologii 14 5,2% pedagogiki 13 4,8% informacji naukowej 11 4,1% zarządzania i administracji 11 4,1% zagadnień wydawniczych i edytorstwa 5 1,8% zagadnień społeczeństwa informacyjnego 5 1,8% zagadnień e-government 2 0,7% Inne obszary wiedzy (jakie?): Studenci w większości nie skorzystali z możliwości wskazania własnych propozycji. Na studiach stacjonarnych zaledwie 2 osoby wypełniły ten punkt i wskazały: ochronę i konserwację zbiorów oraz historię i kulturę regionu. Natomiast na studiach niestacjonarnych 1 osoba zaproponowała edukację regionalną. 7. Które z poniżej wymienionych umiejętności uważa Pan/i za ważne dla bibliotekarza pracującego w małej bibliotece gminnej? Można zakreślić od 1 do 5 odpowiedzi. Obsługa użytkowników 24 12,8% Obsługa komputera Office 23 12,3% 23 12,3% Obsługa komputera obsługa aplikacji internetowych 20 10,7% Organizacja działań promocyjnych (w tym Public Relations) 19 10,2%
Zarządzanie biblioteką 17 9,1% 17 9,1% Badania potrzeb użytkowników / społeczności lokalnej 16 8,5% Animacja kulturalna / życia społecznego 16 8,6% Obsługa komputera projektowanie stron www 6 3,2% Zarządzanie zasobami ludzkimi / personelem 4 2,1% Znajomość języków obcych 2 1,1% Obsługa użytkowników 16 18,4% Obsługa komputera Office 13 14,9% 12 13,8% Animacja kulturalna / życia społecznego 9 10,3% Obsługa komputera obsługa aplikacji internetowych 8 9,2% Organizacja działań promocyjnych (w tym Public Relations) 7 8,0% Badania potrzeb użytkowników / społeczności lokalnej 7 8,0% 7 8,0% Zarządzanie biblioteką 4 4,6% Zarządzanie zasobami ludzkimi / personelem 2 2,3% Obsługa komputera projektowanie stron www 1 1,1% Znajomość języków obcych 1 1,1% Obsługa użytkowników 40 14,6% Obsługa komputera Office 36 13,1% 35 12,8% Obsługa komputera obsługa aplikacji internetowych 28 10,2% Organizacja działań promocyjnych (w tym Public Relations) 26 9,5% Animacja kulturalna / życia społecznego 25 9,1% 24 8,7% Badania potrzeb użytkowników / społeczności lokalnej 23 8,4% Zarządzanie biblioteką 21 7,7% Obsługa komputera projektowanie stron www 7 2,5% Zarządzanie zasobami ludzkimi / personelem 6 2,2% Znajomość języków obcych 3 1,1%
Żaden ze studentów nie skorzystał z możliwości wskazania innych umiejętności niż zaproponowane w ankiecie. 8. Czy uważa Pan/i, że dotychczasowa edukacja akademicka na studiach magisterskich przygotowała Pana/Panią do (potencjalnej) pracy w małej bibliotece gminnej? TAK 36 (94,7%) NIE 2 (5,3%) TAK 15 (83,3%) NIE 3 (16,7%) TAK 51 (91,1%) NIE 5 (8,9%) 9. Pytanie do osób, które ukończyły studia licencjackie z dziedziny bibliotekoznawstwa/bibliologii Czy uważa Pan/i, że edukacja akademicka na studiach licencjackich przygotowała Pana/Panią do (potencjalnej) pracy w małej bibliotece gminnej? TAK 35 (94,6%) NIE 2 (5,4%) TAK 15 (88,2%) NIE 2 (11,8%) TAK 50 (92,6%) NIE 4 (7,4%) 10. które z przedmiotów realizowanych podczas Pana/Pani studiów w najwyższym stopniu - w Pana /Pani opinii odpowiadają na potrzeby edukacyjne kandydatów do pracy w małej bibliotece gminnej? Studenci studiów stacjonarnych wskazywali następujące przedmioty: - opracowanie zbiorów (14 wskazań) - marketing (14 wskazań) - czytelnictwo (14 wskazań) - gromadzenie zbiorów (8 wskazań) - zarządzanie i organizacja (7 wskazań) - literatura powszechna (5 wskazań) - historia literatury dla dzieci i młodzieży (4 wskazania) - przedmioty ze specjalizacji Bibliotekarstwo współczesne (4 wskazania), - historia literatury (3 wskazania) - literatura polska (3 wskazania)
- wprowadzenie do informatyki (3 wskazania) - elementy biblioterapii (2 wskazania) - psychologia (2 wskazania) - pedagogika (2 wskazania) Wskazania pojedyncze: komputeryzacja bibliotek, społeczeństwo informacyjne, udostępnianie zbiorów, przedmioty z uprawnień pedagogicznych, jakość w bibliotece, zagadnienia wydawnicze i edytorskie, praca z młodym użytkownikiem. Studenci studiów stacjonarnych wskazywali następujące przedmioty: - marketing (6 wskazań) - gromadzenie zbiorów (5 wskazań) - opracowanie zbiorów (5 wskazań) - promocja w bibliotece (4 wskazania) - czytelnictwo (3 wskazania) - teoria i historia literatury (2 wskazania) Wskazania pojedyncze: komputeryzacja bibliotek, bibliotekarstwo współczesne, literatura powszechna, literatura polska, literatura dziecięca. W obu badanych grupach studenci wskazywali najczęściej przedmioty związanie bezpośrednio z praktycznymi umiejętnościami zawodowymi jak: opracowanie i gromadzenie zbiorów (odpowiednio: 19 i 13 wskazań). Jednak najwięcej wskazań uzyskał przedmiot Marketing w bibliotece (20 wskazań) (a także wśród studentów studiów niestacjonarnych dodatkowo wyróżniona związana z nim Promocja w bibliotece). Wysoką pozycję wśród wskazywanych przedmiotów uzyskało także czytelnictwo (17 wskazań). W obu badanych grupach studenci wskazywali także często na przedmioty związane z teorią i historią literatury. 11. Czy przygotowywana przez Pana/Panią praca magisterską jest związana z działalności małych bibliotek gminnych? TAK 1 (2,6%) NIE 37 (97,4%) TAK 1 (5,6%) NIE 17 (94,4%) TAK 2 (3,6%) NIE 54 (96,4%) 12. Jakie cechy studenckich praktyk zawodowych uznaje Pan/i za najistotniejsze? Można zakreślić od 1 do 5 odpowiedzi. Nabycie/doskonalenie umiejętności zawodowych 36 24,2%
Poszerzenie wiedzy nabytej na studiach 33 22,1% Fachowa opieka merytoryczna 26 17,4% Związek z planowaną karierą zawodową 20 13,4% Dobra organizacja pracy 16 10,7% Szansa na zaczepienie się w pracy 13 8,7% Odpowiednia odległość od miejsca zamieszkania 5 3,4% Nabycie/doskonalenie umiejętności zawodowych 15 22,7% Poszerzenie wiedzy nabytej na studiach 13 19,7% Fachowa opieka merytoryczna 11 16,7% Związek z planowaną karierą zawodową 10 15,2% Szansa na zaczepienie się w pracy 8 12,1% Dobra organizacja pracy 7 10,6% Odpowiednia odległość od miejsca zamieszkania 2 3,0% Nabycie/doskonalenie umiejętności zawodowych 51 23,7% Poszerzenie wiedzy nabytej na studiach 46 21,4% Fachowa opieka merytoryczna 37 17,2% Związek z planowaną karierą zawodową 30 13,9% Dobra organizacja pracy 23 10,7% Szansa na zaczepienie się w pracy 21 9,8% Odpowiednia odległość od miejsca zamieszkania 7 3,2% Inne (jakie?) Na studiach stacjonarnych 2 osoby wskazały kontakt z czytelnikiem, a 1 osoba możliwość poznania organizacji pracy w różnych typach bibliotek. Na studiach niestacjonarnych nikt nie skorzystał z możliwości wskazania własnych propozycji. 13. Czy realizował/a Pan/i praktyki zawodowe w małej bibliotece gminnej (także na studiach licencjackich)? TAK 8 (21,1%) NIE 30 (78,9%) TAK 7 (38,9%) NIE 11 (61,1%) TAK 15 (26,8%)
NIE 41 (73,2%) Dalszą część ankiety (pytania 14-16) wypełniają TYLKO osoby, które na powyższe pytanie odpowiedziały TAK. 14. Czy uznaje Pan/i te praktyki za istotny komponent swojego wykształcenia? TAK 7 (87,5%) NIE 1 (12,5%) TAK 6 (85,7%) NIE 1 (14,3%) Wyniki zbiorcze TAK 13 (86,7%) NIE 2 (13,3%) 15. Jeżeli TAK - dlaczego? Jeżeli NIE - dlaczego? Zarówno studenci studiów stacjonarnych jak i niestacjonarnych, którzy zaznaczyli w pyt. 14 odpowiedź TAK wskazywali najczęściej na fakt, że praktyki te pozwoliły im zweryfikować i poszerzyć wiedzę zdobytą w trakcie studiów, umożliwiły także zdobycie praktycznych umiejętności i nowych doświadczeń. Studenci zaznaczali także, że uzyskali dzięki temu możliwość zapoznania się ze specyfiką pracy w innym typie biblioteki. Uzasadnienie negatywnej odpowiedzi na pyt. 14 podał tylko 1 student studiów stacjonarnych wskazując, że winna braku możliwości poszerzenia wiedzy czy zdobycia doświadczenia w trakcie praktyk zawodowych w małej bibliotece gminnej była słaba opieka merytoryczna. 16. Czy podczas tych praktyk nabyłem/łam i lub wydoskonaliłem/łam którąś z następujących umiejętności (Można zakreślić od 1 do 5 odpowiedzi. zakreślić tak ). Obsługa użytkowników 7 30,4% 6 26,1% Zarządzanie biblioteką 2 8,7% Animacja kulturalna / życia społecznego 2 8,7% Obsługa komputera Office 1 4,3% Obsługa komputera obsługa aplikacji internetowych 1 4,3% Organizacja działań promocyjnych (w tym Public Relations) 1 4,3% Zarządzanie zasobami ludzkimi / personelem 1 4,3% Badania potrzeb użytkowników / społeczności lokalnej 1 4,3% 1 4,3% Obsługa komputera projektowanie stron www 0 0%
Znajomość języków obcych 0 0% Obsługa użytkowników 7 29,2% 5 20,8% Zarządzanie biblioteką 4 16,7% Obsługa komputera Office 3 12,5% Animacja kulturalna / życia społecznego 3 12,5% Obsługa komputera obsługa aplikacji internetowych 1 4,2% Zarządzanie zasobami ludzkimi / personelem 1 4,2% Obsługa komputera projektowanie stron www 0 0% Znajomość języków obcych 0 0% Organizacja działań promocyjnych (w tym Public Relations) 0 0% Badania potrzeb użytkowników / społeczności lokalnej 0 0% 0 0% Obsługa użytkowników 14 29,8% 11 23,4% Zarządzanie biblioteką 6 12,8% Animacja kulturalna / życia społecznego 5 10,6% Obsługa komputera Office 4 8,5% Obsługa komputera obsługa aplikacji internetowych 2 4,3% Zarządzanie zasobami ludzkimi / personelem 2 4,3% Organizacja działań promocyjnych (w tym Public Relations) 1 2,1% Badania potrzeb użytkowników / społeczności lokalnej 1 2,1% 1 2,1% Obsługa komputera projektowanie stron www 0 0% Znajomość języków obcych 0 0% Innych (jakich?): Żaden ze studentów nie skorzystał z możliwości wskazania innych umiejętności niż zaproponowane w ankiecie.